لہو

لہو

انسانی لہو ولگن: a- اریتھرو سائیٹ، b- نیوٹرو فل، c- ایوسینوفل، d- لمفوسائیٹ

لہو، جنوراں دے پنڈے دی اک خاص وگن آلی شئے اے جیڑی پنڈے وچ نالیاں نال ہر پاسے جاندی اے تے ہر ولگن تک خراک تے آکسیجن اپڑاندی اے۔ لہو نال ای ایناں ولگناں چوں فالتو شیواں پنڈے چوں بار کڈیاں جاندیاں نیں۔

ریڑھ دی ہڈی آلے جنوراں دا لعو، لہو ولگناں تے لہو پلازمہ نال بندا اے۔ لہو وچ 55% پلازمہ ہوندا اے تے پلازمہ وچ 92% پانی ہوندا اے۔ پانی توں علاوہ پلازمہ وچ پروٹین، گلوکوز، نمکی آئن ، ہارمون، کاربن ڈائی آکسائیڈ تے لہو ولگن ہوندے نیں۔ پلازمہ دی مڈھلی پروٹین البیومن پروٹین اے جو پلازمہ وچ پانی دا داب قابو کردی اے۔ لہو ولگناں وچ سوے لہو ولگن (اریتھروسائیٹ)، چٹے لہو ولگن (لیوکوسائیٹ) تے پلیٹلیٹ (جمن ولگن) آندے نیں۔ ریڑھ دی ہڈی آلے جنوراں دے لہو وچ سب توں زیادہ پائے جان آلے لہو ولگن، سوے لہو ولگن ہوندے نیں۔ ایہناں ولگناں وچ لوآ رکھن آلی پروٹین ہوندی اے جو آکسیجن لان لیجان دا کم کردی اے، انج آکسیجن نوں لہو وچ حل ہون چ مدد کردی اے، تے کاربن ڈائی آکسائیڈ پلازمہ وچ، بائی کاربونیٹ آئناں دی صورت ولگناں دے باہر پیعجی جاندی اے۔

ریڑھ دی ہڈی آلے جنوراں دا لہو سوآ ہوندا اے جدوں، ایہدی ہیموگلوبن کول آکسیجن ہووے۔ کج جنور جیویں کرسٹیشیئن تے مولسکاں وچ آکسیجن نوں لان لیجان لئی، ہیموگلوبن دی بجائے اک پروٹین ہیموسایانن ہوندی اے۔ کیڑے مکوڑیاں تے کج مولسکاں وچ لہو دی بجائے ہیمولمف ہوندا اے، لہو تے ہیمولمف وچکار اے فرق اے جے لہو نالیاں وچ ٹردا اے تے ہیمولمف نالیاں توں بغیر ٹردا اے۔ ہیمولمف وچ ہیموگلوبن وی نئی ہوندی کیوں جے کیڑے مکوڑیاں دا وکھالہ نکا ہون باجوں تے پنڈے وچ موریاں باجوں آکسیجن لان لیجان چ کوئی مسئلہ نئی ہوندا۔

ہتھ چوں لہو نکل ریا اے

پنڈے وچ لہو، "لہو نالیاں" وچ ٹردا اے، جناں وچ دل زور لا کے لہو سٹدا اے۔ جنوراں دی آرٹریاں وچ آکسیجن آلا لہو ہوندا اے تے ویناں وچ کاربن ڈائی آکسائیڈ آلا لہو ہوندا اے۔

کم

لہو پنڈے وچ بہت سارے اہم کم کردا اے:

لہو دے ترے ولگن: سوآ لہو ولگن، پلیٹلیٹ، چٹا لہو ولگن

• ٹشواں تک آکسیجن لے کے جانا
• ٹشواں تک خراک (گلوکوز، امائینو ایسڈ، فیٹی ایسڈ) لے کے جانا
• فالتو مادیاں (کاربن ڈائی آکسائیڈ، یوریا، لیکٹک ایسڈ) نوں کڈنا
• چٹے لہو ولگناں دی مدد نال بچاؤ پربندھ دے کم کرنا، بارلے ذریاں لئی اینٹی باڈیاں بنانا
• لہو جمن وچ مدد کرنا جے کوئی سَٹ لگ جائے تے سارا لہو نا وگ جائے۔
• ڈاکیے دا کم کرنا تے ہارموناں نوں لے کا جانا
• پنڈے دی پی ایچ نوں قابو کرنا
• پنڈے دے تاپ نوں قابو کرنا
• ہائیڈرالک کم کرنا

وکھالہ

پنڈے وچ لہو نالیاں

لہو انسانی پنڈے دے پعار دا 7% بناندا اے۔ ایہدی کثافت 1060 کلوگرام فی میٹر کیوب ہوندی اے۔ اک بندے وچ 5 لیٹر لہو ہوندا اے جو پلازمہ تے لہو ولگناں دا بنیا ہوندا اے۔ ایہناں لہو ولگناں وچ ارتھرو سائیٹ (سوے لہو ولگن)، لیوکوسائیٹ (چٹے لہو ولگن) تے تھرومبوسائیٹ (پلیٹلیٹ/جمن ولگن) آندے نیں۔ سوے لہو ولگن سارے لہو دا 45% بناندے نیں، پلازمہ 54٫3% تے چٹے لہو ولگن 0٫7 % بناندے نیں۔

ولگن

اک مائکرو لٹر لہو وچ :

• 4٫7 تون 6٫1 ملین (مرد)، 4٫2 توں 5٫4 ملین (سوانی) سوے لہو ولگن
• 4000 توں 11000 چٹے لہو ولگن
• 200،000 توں 500،000 پلیٹلیٹ (تھرومبوسائیٹ/جمن ولگن)

ہوندے نیں۔

انسان دا لہو (600 گنا وڈا کر کے)

پلازمہ (لہو)

لہو وچ 55% پلازمہ ہوندا اے۔ ایہدا رنگ ہلکا پیلا ہوندا اے۔ اک انسان وچ 2٫7 توں 3٫0 لیٹر پلازمہ ہوندا اے۔ اے اک پانی آلا محلول اے جیدے وچ 92% پانی، 8% لہو پلازمہ پروٹیناں تے نکی جئی مقدار داجے نمکاں دی ہوندی اے۔ پلازمہ، گلوکوز، امائینو ایسڈ تے فیٹی ایسڈ جئے خراکی مالیکیولاں نوں پنڈے وچ ٹوردی اے تے کاربن ڈائی آکسائیڈ، یوریا تے لیکٹک ایسڈ جئی مالیکیولاں نوں باہر کڈدی اے۔

پلازمہ دے ہور مادیاں وچ شامل نیں: • سیرم البیومن، • لہو جمان آلے مادے، • امیونوگلوبن (اینٹی باڈیز)، • لپو پروٹین ذرے، •دوجیاں پروٹیناں، • الیکٹرو لائیٹ مادے ( سوڈیم، کلورائیڈ آئن) سیرم او پلازمہ ہوندا اے جیدے وچوں لہو جمان آلے مادے وکھرے کر دتے جان، تے پچھے صرف البیومن تے اینٹی باڈیاں امیونو گلوبن) رہ جان۔

نکی پی ایچ رینج

ڈڈو دا لہو (600 گنا وڈا کر کے)

لہو دی پی ایچ بہت نکی رینج وچ ہوندی اے ،7٫35 توں 7٫45 تک، تھوڑی جئی اساسی۔ جس لہو دی پی ایچ 7٫35 توں تھلے ہوئے گی، او تیزابی ہوئے گا۔تے 7٫45 پی ایچ توں اتلا لہو اساسی ہوئے گا۔ لہو وچ پی ایچ، آکسیجن دا ممولی داب، کاربن ڈائی آکسائیڈ دا ممولی داب، بائی کاربونیٹ آئناں دی مقدار نوں پکا رکھن لئی پنڈے وچ ہومیوسٹیٹک خاص ول ہوندے نیں۔ ایس مقصد لئی ساع لین پربندھ تے موتری پربندھ کم کردے نیں۔

دوجے جنوراں دا لعو

انسان دا لہو دوجے ریڑھ دی ہڈی آلے جنوراں نال رلدا اے پر ایہناں درمیان ولگن گنتی، ناپ، پروٹین وکھالہ تے ہور شیواں دا تھوڑا جیا فرق فیر وی ہوندا اے، وڈے فرق تھلے دتے گئے نیں۔:

• نا میملاں دے سوے لہو ولگن سدے تے انڈے ورگے ہوندے نیں تے اوہناں وچ نیوکلئس وی ہوندے نیں۔
• چٹے لہو ولگناں دی گنتی تے ونڈاں دا فرق ہوندا اے۔
• پلیٹلیٹ صرف میملاں دے لہو وچ ہوندے نیں، نا میملاں دے لہو وچ نکے، نیوکلئس آلے لمبوترے ولگن ہوندے نیں جو لہو جمان دا کم کردے نیں۔

مچھی دا لہو (600 گنا وڈا کر کے)

فزیالوجی

سرکولیٹری پربندھ

سارے پنڈے وچ لعو، لہو نالیاں دی مدد توں جاندا اے تے دل زور لا کے لہو نوں پنڈے وچ سٹدا اے۔ انساناں وچ کھبا وینٹریکل، آرٹریاں دی مدد توں لہو نوں پنڈے دے دوواں پاسیاں دے انگاں وچ سٹدا اے جتھوں لہو ویناں دی مدد نال سجے ایٹریم وچ آندا اے۔ فیر ایہ سجے وینٹریکل و وڑدا اے، جتھوں ایہ پلمونری آرٹری دی مدد توں پھپھریاں وچ کل دتا جاندا اے۔ پھپھریاں توں لعو، پلمونری وین دی مدد توں ،کھبے ایٹریم وچ آندا اے۔ اتھوں اے اک واری فیر کبھے وینٹریکل وچ وڑ جاندا اے تے سارے پنڈے وچ زور نال سٹ دتا جاندا اے۔ آرٹری لہو ساع دی آکسیجن نوں پھپھریاں توں لے کے ولگناں تک اپڑاندا اے تے وینی لہو ولگناں دی فالتو کاربن ڈائی آکسائیڈ نوں لے کے پھپھریاں تک اپڑاندا اے، جے انوں ساع نال پنڈے توں باہر کڈیا جا سکے۔

ویناں وچ لہو نوں دل دی طرف واپس ٹورن وچ کج کم پٹھے وی کردے نیں۔ پٹھیاں دے ہلن جلن نال لہو ویناں دبیاں جاندیاں نیں تے لہو چھیتی ٹر کے سجے ایٹریم تک اپڑ جاندا اے۔

لہو پھرن ٹرن نبارے پہلی واری ولیم ہاروے نیں 1628 وچ دسیا۔

سوے لہو ولگناں دا بننا تے مکنا

ریڑھ دی ہڈی اآلے جنوراں وچ لہو دے تنوں ولگن (سوے لہو ولگن، چٹے لہو ولگن تے پلیٹلیٹ) ہڈی دے گودے دے اندر بندے نیں۔ بچمن وچ پنڈے دی ہر ہڈی دے اندر لہو ولگن بندے نیں پر جوانی وچ صرف وڈی ہڈیاں وچ لہو بنن دا عمل ہوندا اے جناں وچ ریڑھ دے مہرے، سینے دی ہڈی، پسلیاں، کولہے دی ہڈیاں، بانواں تے لتاں دی ہڈیاں شامل نیں۔ ایس توں علاوہ، بچپن وچ چٹے لہو ولگن، "تھائیمس" غدود وچ بندے نیں۔ لہو دا پروٹینی حصہ تے لہو جمان مادے کلیجے وچ بندے نیں۔ سوے لہو ولگناں دی عمر 120 دیہاڑے ہوندی اے، ایس توں بعد اوہ تلی تے کلیجے وچ مکا دتے جاندے نیں۔ لہو دی پروٹیناں، چکنائیاں تے امائینو ایسڈاں نوں وی جگر مکاندا اے تے گردے ایہناں نوں موتر وچ روڑ دیندے نیں۔

آکسیجن دا لان لیجان

اک صحتمند انسان دے آرٹری لہو وچ، سمندری سطح تے، ساع نال اندر آن آلی آکسیجن دا 98٫5% حصہ، ہیموگلوبن دے نال کیمیائی جوڑ بناندا اے۔ ایس آکسیجن دا 1٫5% حصہ لہو دے دوجے مائع مادیاں وچ رل جاندا اے تے ہیموگلوبن نال جوڑ نئی کردا۔ میملاں تے ہور جانداراں وچ ہیموگلوبن، آکسیجن دی لان لیجان لئی مڈھلا مالیکیول اے۔ ہیموگلوبن دا اک گرام، 1٫36 توں 1٫37 ملی لیٹر آکسیجن نال جوڑ بنان دی طاقت رکھدا اے، جیدی وجہ توں آکسیجن دی لان لیجان، 70 گنا ود جاندی اے۔ ہیموگلوبن توں بغیر اک لیٹر لہو وچ صرف 0٫03 ملی لیٹر آکسیجن لائی لیجائی سکدی اے۔ پلمونری تے امبیلیکل آرٹریاں نوں چھڈ کے ، ساری آرٹریاں آکسیجن آلا لہو دل توں پرے لے کے جاندیاں نیں تے پنڈے دے وکھرے انگاں نوں آرٹریولاں تے کیپیلریاں نال لہو اپڑاندیاں نیں۔ انگاں دے ولگن ایس آکسیجن نوں ورتدے نیں، جتھوں بغیر آکسیجن آلا لہو وینیول تے ویناں دی مدد توں واپس دل ول کل دتا جاندا اے۔ عام حالات وچ، رکے ویلے، اک وڈے انسان وچ ، پھپریاں توں نکلن آلے لہو دی ہیموگلوبن 98 توں 99 % آکسیجن نال پعری ہوندی اے تے پنڈے وچ آکسیجن پہنچان دی سپیڈ 950 توں 1150 ملی لیٹر ہوندی اے۔ اک صحتمند انسان وچ ، رکے ویلے، آکسیجن دا ورتن اک منٹ وچ 200 توں 250 ملی لیٹر ہوندا اے تے پھپھریاں تک واپس آن آلی آکسیجن ہلے وی 75% (70 توں 78 %) آکسیجن نال پعری ہوندی اے۔ ود کم کرن نال آکسیجن دا ورتن ود جاندا اے تے وینی لہو وچ آکسیجن دی مقدار کم ہو جاندی اے۔ اک کھلاڑی وچ وینی لہو 15 % آکسیجن رکھدا اے۔ لہو وچ آکسیجن دی کم مقدار خطرناک ہوندی اے۔ 90% توں کم آکسیجن ، صحت لئی خطرہ اے تے 30% توں کم آکسیجن ، جان لیوہ اے۔

لہو ٹولیاں

ماں دے ٹڈ وچ کاکے نوں کم آکسیجن آلا لہو لبدا اے جیدے وچ 21% آکسیجن ہوندی اے۔ ایس حالت لئی کاکیاں وچ اک وکھرا مالیکیول "ہیموگلوبن ایف" بندا اے جو ود آکسیجن نال جڑن دی طاقت رکھدا اے۔

کاربن ڈائی آکسائیڈ دا لان لیجان

پنڈے وچ کاربن ڈائی آکسائیڈ لان لیجان دے ترے ول نیں۔

• 70 توں 80% کاربن ڈائی آکسائیڈ ، سوے لہو ولگناں وچ، "کاربونک اینہائیڈریز" اینزائیم دے اثر نال بائی کاربونیٹ آئناں وچ بدل جاندی اے۔
• 5 توں 10% کاربن ڈائی آکسائیڈ، پلازمہ وچ حل ہو جاندی اے۔
• 5 توں 10% ہیموگلوبن نال کاربن ڈائی آکسائیڈ، "کاربامینو" مادے بناندی اے۔

سوے لہو ولگناں وچ، ہیموگلوبن، آکسیجن تے کاربن ڈائی آکسائیڈ، دوواں نوں لان لیجان دا کم کردا اے، پر کاربن ڈائی آکسائیڈ اسی تھاں نئی جڑدی جتھے آکسیجن جڑدی اے۔ کاربن ڈائی کسائیڈ دے ہیموگلوبن نال جڑن باجوں ایس تے آکسیجن دے جڑن دی صلاحیت کم ہو جاندی اے۔

ہائیڈروجن آئناں دا لان لیجان

جدوں ہیموگلوبن آکسیجن دے بغیر ہوندی اے تے، ہائیڈروجن آئیناں دے لان لیجان دا کم کردی اے۔

لمفیٹک پربندھ

میملاں وچ لعو، لمف نال توازن نال کم کردا اے۔ لمف نوں، نکی لنفیٹک نالیاں دا اک پربند اکٹھا کردا اے جو "سب کلیون وین" دی مدد نال واپس لہو وچ رل جاندا اے۔

تاپ قابو

دل وچ لہو دا ٹرن پھرن

لہو پھرن ٹرن نال، تاپ سارے پنڈے وچ اپڑدا اے تے ایس لئی "تاپ قابو" بہت ضروری اے۔ کھل تک تاپ ٹورن توں، پنڈے دا تاپ کم کرن چ مدد لبدی اے۔ تے جدون پاہر دا تاپ کم ہووے تے پنڈے چ کھل پاسے تاپ کم ٹوریا جاندا اے جے ایہ ضائع نہ ہو سکے۔

بغیر ریڑھ دی ہڈی دے جاندار

کیڑٰے مکوڑیاں وچ لعو، آکسیجن لان لیجان دا کم نئی کردا، تے ایہنوں ہیمولمف آکھیا جاندا اے۔ آکسیجن لئی اناں دے پنڈیاں وچ نکی موریاں "ٹریکیا" ہوندیاں نیں۔ کیڑے مکوڑیاں دا لہو خراک نوں ٹشواں تک لے کے جاندا اے تے فالتو مادے کڈ کے واپس لیہاندا اے۔

دوجے جانداراں وچ آکسیجن نوں لان لیجان لئی لہو وچ ہیموگلوبن توں علاوہ پروٹیناں ہوندیاں نیں۔

رنگ

ہیموگلوبن

ہیموگلوبن دا تن پاسی وکھالہ

ریڑھ دی ہڈی آلے جنوراں دے لہو وچ رنگ دین آلا مڈھلا مادہ ہیموگلوبن ہوندا اے۔ ہر مالیکیول وچ چار "ہیم" ٹولیاں ہوندیاں نیں، دوجے مالیکیولاں نال رلن باجون ایہناں دے رنگ وچ تبدیلی آ جاندی اے۔ ریڑھ دی ہڈی آلے جنوراں تے دوجے ہیموگلوبن رکھن آلے جنوراں وچ آرٹری لہو لشکدا سوا ہوندا اے کیوں جے آکسیجن ، لہو نوں سوا رنگ دیندی اے۔ آکسیجن نکلیا لعو، گوڑا سوا ہوندا اے، ایہ ویناں وچ ہوندا اے تے لہو دین ویلے ویکھیا جا سکدا اے۔ ایہدی وجہ ایہ وے کہ آکسیجن دے بغیر تے ایہدے ہون نال ہیموگلوبن دی چانن چوسن دی طاقت بدل جاندی اے۔ پلمونری آرٹریاں وچ آکسیجن بغیر لہو ہوندا اے تے پلمونری ویناں وچ آکسیجن آلا لہو ہوندا اے۔

جدوں لہو وچ کاربن مونو آکسائیڈ وڑدی اے تے ایہدا رنگ لشکدا سوا ہو جاندا اے کیوں جے ایہدے وچ "کارباکسی ہیموگلوبن" بن جاندی اے۔جدوں پنڈے وچ سائینائیڈ دا زہر پھیلدا اے تے پنڈا آکسیجن نوں نئی ورت سکدا، ایس لئی وینی لہو آکسیجن توں پعریا رہندا اے تے سوآ رہندا اے۔ کج حالتاں وچ ہیموگلوبن دی ہیم ٹولیاں کھل دے رنگ نوں نیلا کر دیندیاں نیں، ایس حالت نوں سایانوسس آکھی دا اے۔ جے ہیم نوں آکسیڈائیز کیتا جائے تے اے پورے رنگ دا ہو جاندا اے تے آکسیجن دی لان لیجان نئی کر سکدا، انوں میٹا ہیموگلوبن آکھیا جاندا اے۔ اک ہور حالت "سلف ہیموگلوبینیما" وچ آرٹریاں دی ہیموگلوبن وچ تھوڑی جئی آکسیجن ہوندی اے تے ایہدا رنگ گورا سوآ تے ہلکا نیلا ہو جاندا اے۔

کھل دے نیہڑے دی ویناں نیلیاں نظر آندیاں نیں،ایہدے بہتے سبب ہو سکدے نیں۔ اک سبب کھل دا چانن نوں پھیلانا اے۔

ہیم ٹولی

ہیموسایانن

زیادہ تر مولسکاں (سیفیلوپوڈ، گیسٹرو پوڈ) تے آرتھروپوڈاں وچ لہو دا رنگ نیلا ہوندا اے کیوں جے ایہناں وچ تانبا رکھن آلی پروٹین ہوندی اے جنوں "ہینوسایانن" آکھیا جاندا اے۔ ایہ پروٹین اک لیٹر وچ 50 گرام دی مقدار نال پائی جاندی اے۔ آکسیجن دے بغیر ایہدا کوئی رنگ نئی ہوندا تے آکسیجن دے نال ایہ گوڑا نیلا ہو جاندا اے۔ جو جاندار ٹھنڈیاں تھاواں تے رہندے نیں، جتھے آکسیجن کم ہوندی اے، اوہناں وچ لہو سلیٹی-چٹا یا فیر ہلکا پیلا ہوندا اے تے گوڑا نیلا ہو جاندا اے جدوں ہوا دی آکسیجن نال رلدا اے۔ہیموسایاننن ولگن دے باہر لہو پہنچاندا اے تے ہیموگلوبن ولگناں دے اندر لہو پہنچاندا اے۔

ہیموویناڈن

کج سمدری جانداراں ایسیڈئین تے ٹیونیکیٹاں دے لہو وچ اک پروٹین "ہیمو ویناڈن" پائی جاندی اے، جیدے وچ ونیڈیم عنصر ہوندا اے۔ آکسیجن نال رلن باجوں ایہدا رنگ پیلا ہو جاندا اے۔

روگ

لہو وگن

چوٹ لگن نال کئی واری پنڈے توں لہو وگن لد پیندا اے تے لہو دی کمی ہو جاندی اے۔ اک صحتمند آدمی اک لیٹر لہو وگن نال زندہ رہ سکدا اے پر 2 لیٹر توں ود لہو وگنا، خطرناک ہو سکدا اے۔پنڈے دے اندرلے انگاں وچ لہو وگنا ود خطرناک ہوندا اے۔

لہو ٹرن پھرنروگ

لہو نالیاں وچ وکھرے مادیاں دے جمن نال، لہو ٹرن پھرن دی رفتار ہولی ہو جاندی اے تے لہو ہولے ہولے ٹردا اے، جیدے باجوں دل تے زور پیندا اے تے لہو وچ جمے لہو دی روڑیاں وی بن سکدیاں نیں۔

لہو کمی

پنڈے وچ لہو دی کمی دی وجہ لہو دا وگنا، تھیلیسمیا، خراک دی کمی نیں تے ایہدا علاج مریض نوں لہو دے کے کیتا جاندا اے۔ ایس روگ نوں "اینیمیا" وی آکھیا جاندا اے۔

لہو کینسر

وینی لعو

لہو کینسر وچ لہو ولگن بنن دا عمل متاثر ہوندا اے۔ ایس روگ نوں "لیو کیمیا" وی آکھیا جاندا اے۔

لہو جمن روگ

لہو جمن روگ وچ لہو وچ جمن آلی پروٹین سئی کم نئی کردی۔ ایس روگ نوں "ہیموفیلیا" وی آکھیا جاندا اے۔ جے لہو وچ پلیٹلیٹ ولگن کم بنن تاں وی ایہ روگ ہو جاندا اے۔ لہو جمن آلے مادے کم بنن تے لہو وگنوں نئی رکدا تے لہو جمن مادے ود بنن تے لہو دی روڑیاں بن جاندیاں نیں۔

لہو جرسوماتی روگ

لہو جرسوماتی روگ وچ لہو جراسیم ود جاندے نین جیویں ایڈز دے روگ وچ ایچ آئی وی وائرس لہو وچ ود جاندا اے۔ ملیریا ، ہیپاٹائیٹس بی وی لہو جرسوماتی روگاں دی مثالاں نیں۔

طبی علاج

پرانی یونانی پینٹنگ جیدے وچ اک ڈاکٹر، مریض دا لہو کڈ ریا اے

لہو لگنا

لہو دی چار ٹولیاں نیں جناں نوں "اے بی او لہو ٹولی پربندھ" وی آکھیا جاندا اے۔ جے بندیاں دا لہو اک دوجے لئی سئی ہووے تے تاں ای لگ سکدا اے۔ لہو ٹولی "اے بی" نوں "دنیائی لین آلے" آکھیا جاندا اے، تے لہو ٹولی "او" نوں "دنیائی دین آلے" آکھیا جاندا اے۔

ویناں وچ دوائی پانا

کج روگاں وچ دوائیاں نوں منہ توں دین دی بجائے لہو وچ دتا جاندا اے۔ مثال دے طور تے انٹی بایوٹک، تے کیموتھیریپی دی دوائیاں۔ کئی واری لہو جے زیادہ وگ جائے، تے اوہدے بعد لہو وچ کم ہویا پلازمہ باہروں دتا جاندا اے جیدے وچ ضروری نمک تے پروٹیںاں ہوندیاں نیں۔

فالتو لہو کڈنا

کج روگاں وچ لہو دی کیمیا خراب ہو جاندی اے تے تھوڑا جیا لہو پنڈے توں کڈنا پیندا اے جے صاف لہو بن سکے۔

بارلے جوڑ

انسانی اَنگ

باہرلے انگ  : - سر · متھا · مُکھ · اکھ · نک · بُلھ · ٹھوڈی · کن · ہتھ · انگلاں · انگوٹھا · چیچی · نون٘ہہ · لت · بان٘ہہ · جباڑھا  · بال · پیر · گوڈا · گوڈے دی چپݨی · گٹا · چھاتی · کھل · موڈھا · دھوݨ · گھنڈی · سینا · پِنّی · ڈھڈ · دُھنّی · لَک · ڈھُوہ · پَٹ

اندرلے انگ  : - کلیجا · دل · نکی آندر · گردے · معدہ · پھپھڑے · آنڈاتھیلی · پینکریاز · دماغ · ہڈی · وڈی آندر · پِتّا · لہو

مونہہ دے اندرلے انگ  : - مون٘ہہ · جیبھ · دند · حلق · حلق دا کاں