دل
دل | |
اک 64 ورھے دے بڈھے دا دل |
دل اک کھوکھلا پٹھا اتے پنڈے دا اک پاسا وا جیہڑا پنڈے وچ لہو نوں ہر تھاں اَتے ناڑاں نال اپڑاندا اے۔ دل لگاتار اپنے آپ نوں دباندا اے تے اینج لہو باہر جاندا اتے اندر آٶندا اے۔ ہر جنور وچ دل تے گھمن پربندھ ہوندا اے۔
اک نارمل جنے دا دل اک منٹ چ 72 واری دھڑکدا اے اتے پورے جیون چ 2۔5 بلین دے نیڑے دھڑکدا اے۔ مرداں دا دل 300 توں 350 گرام دے نیڑے تے زنانیاں دا دل 250 توں 300 گرام دے نیڑے ہوندا اے۔
ناں
سودھومیڈیکل دی بولی وچ دل لئی شبد "کارڈئیک" ورتا جاندا اے جو یونانی شبد ( Greek: καρδιά, kardia) توں نکلیا اے۔
وکھالا
سودھووکھرے جنوراں وچ دل دا وکھالا وکھرا ہوندا اے۔ دل اک جھلی وچ بند ہوندا اے جنوں پیری کارڈیئم آکھدے نیں۔
انسان وچ:
اک انسان دے دل دا وزن 250 توں 350 گرام دے وچکار ہوندا اے تے ایہدا سائز اک مٹھی دے برابر ہوندا اے۔ اے ریڑھ دی ہڈی دے اگے تے موڈے دی ہڈی دے تھلے ہوندا اے۔
اے دو کنداں آلی جھلی پیری کارڈیئم وچ بند ہوند اے۔ پیری کارڈیئم دے دو پاسے ہوندے نیں، پیرائیٹل پیری کارڈیئم تے وسرل پیریکارڈیئم۔ ایناں دوناں دے وچکار پیریکارڈئیم مائع ہوندا اے جیدی مدد توں دل بغیر رگڑ ے حرکت کردا اے۔
دل دی بار آلی کند تن پرتاں دی بنی ہوندی اے۔ بارلی پرت نوں "ایپی کارڈئیم" آکھدے نیں۔ وچکارلی پرت نوں "مائیکارڈئیم" آکھدے نیں جیہڑی کارڈیئک پٹھے دی بنی ہوندی اے تے سکڑدی اے۔ اندر آلی پرت اینڈو کارڈیئم اخواندی اے تے اس لعو نال رابطے چ ہوندی اے جنوں دل پمپ کردا اے۔
دل دے چار خانے ہوندے نیں، اوپر آلے دو خانے ایٹریا (انیک: ایٹریئم) تے تھلویں دو خانے وینٹریکل اخواندے نیں۔ ایٹریا وچ لعو ورڈا اے تے وینٹریکل توں باہر نکلدا اے۔ دل وچ لعو جان دے دو سرکٹ ہوندے نیں، پلمونری سرکٹ تے سیسٹمیٹک سرکٹ۔ آکسجن نکلیا لعو اک سمت وچ ٹردا اے۔ اے لعو "اتلی وینا کیوا" توں ہوندیاں ہویاں سجے ایٹریئم وچ وڑدا اے تے تن کسپڈی والو توں لنگ کے سجے وینٹریکل وچ ٹر جاندا اے اوتھوں اے پلمونری والو توں لنگ کے پلمونری آرٹری وچ ورڈا اے جو انوں پھپھرے تک لے جاندیاں نیں۔ پھپھریاں توں اے لعو پلمونری وین وچ وڑدا اے تے دل دے کھمے ایٹریئم تک اپڑدا اے اوتھوں اے والو توں لنگ کے کھبے وینٹریکل وچ وڑ جاندا اے جتھوں اےاورٹا دی مدد توں جسم ول ٹر جاندا اے۔
مچھی وچ:
مچھی دے دل دے چار خانے ای ہوندے نیں پر میمل تے پنچھی دے دل ورگے نئی ہوندے۔ دل دا پہلا خانہ سائینس وینوسس ہوندا اے جیدے وچ ہیپیٹک تے کارڈینل وین توں لعو آندا اے۔ ایتھوں لعو ایٹریئم ول ٹر جاندا اے۔ اوتھوں مضبوط پٹھے آلے وینٹریکل ول ٹر جاندا اے۔ چوتھے خانے دا ناں کونس آرٹری اوسس اے، ایتھوں لعو پچھلے اے اورٹا وچ چلا جاندا اے۔ ایتھوں لعو گلپھریاں ول کل دتا جاندا اے جتھے ایہدے وچ آکسیجن پائی جاندی اے۔ اوتھوں سامنے دے اے اورٹا وچ وڑ کے جسم ول ٹر جاندا اے۔
مچھیاں وچ دل اک سدھی لین دی بجائی انگریزی حرف S ورگا ہوندا اے۔
بارلے جوڑ
سودھووکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: دل |