گردے

گردے
پربندھ:	پیشابی پربندھ، ہارمون پربندھ
آرٹری :	رینل آرٹری
وین :	رینل وین

گردے ریڑھ دی ہڈی رکھن آلے جنوراں تے ریڑھ دی ہڈی توں بغیر آلے جنوراں وچ ہوندے نے۔ گردے پیشابی پربندھ دا اہم حصہ نیں تے جسم وچ پانی تے نمکاں دا توازن رکھدے نیں۔ انسان دے پنڈے اندر چوڑی وچ ہوندے نیں۔ گردے لعو صاف کرن دا کم کردے نیں تے گندے مادے کڈ کے پیشابی تھیلی چ پا دیندے نیں۔ گردے موتر بناندے نیں۔ تے اینج اے ستھرائی دا کم کردے نیں۔

تھاں

انسان وچ گردے ڈھڈ خانے اچ ہوندے نیں۔ ریڑھ دی ہڈی دے آلے دوالے دو گردے ہوندے نیں۔ ڈھڈ خانے وچ ڈنگے کلیجے مگروں سجا گردہ تھوڑا تھلے ہوندا اے تے کھبا گردہ تھوڑا اچا ہوندا اے۔

گردے پٹھی چادر دے تھلے تے کنڈ ول ہوندے نیں۔ سجا گردہ کلیجے دے پچھے تے کھبا گردہ تلی دے پچھے ہوندا اے۔

ہر گردے دی اُتلی طرف اک ایڈرینل غدود ہوندا اے۔ ہر گردے نوں یارہویں تے بارہویں پسلی بچا کے رکھدی اے۔

مرداں وچ ہر گردے دا وزن 125 توں 170 گرام ہوندا اے تے سوانیاں وچ 115 توں 155 گرام ہوندا اے۔ کھبا گردہ، سجے گردے توں تھوڑا جیہا وڈا ہوندا اے۔

وکھالہ

گردہ ، لوبیے ورگا ہوندا اے جیدا اک ابھرا تے اک اندرا پاسا ہوندا اے۔ اندر پاسے نوں "رینل ھیلم" وی آکھدے نیں، ایتھوں رینل آرٹری گردے وچ وڑدی اے تے رینل وین تے یوریٹر (پیشابی نالی) باہر جاندے نیں۔ گردے دے باہر اک موٹا ٹشو ہوندا اے جنوں رینل کیپسول آکھدے نیں۔

گردے دا اندر آلا وکھالہ۔ 1-رینل پائرامڈ، 2- انٹرلوبیولرآرٹری، 3- رینل آرٹری، 4- رینل وین، 5- رینل ہیلم، 6- رینل پیلوس، 7- یوریٹر، 8- نکا کیلکس، 9- رینل کیپسول، 10- تھلواں رینل کیپسول، 11- اتلا رینل کیپسول، 12-انٹرلوبیولر وین، 13- نیفرون، 14-نکا کیلکس ، 15- وڈا کیلکس، 16- رینلل پیپیلا ، 17- رینل کالم

گردہ 11 توں 14 سینٹی میٹر لما، 6 سینٹی میٹر چوڑا تے 4 سینٹی میٹر موٹا ہوندا اے۔

گردے دے دو وڈے حصے ہوندے نیں، بارلا حصہ "رینل کارٹیکس" تے اندر آلا "رینل میڈولا" اخواندا اے۔ گردے وچ 8 توں 18 کون ورگے وکھالے ہوندے نیں جناں نوں "رینل پائرامڈ" آکھیا جاندا اے۔

گردے وچ پیشاب بنان آلی اکائیاں نوں نیفرون آکھدے نیں جیہڑے رینل کارٹیکس تے رینل میڈولا وچ پھیلے ہوندے نیں۔ نیفرون دا فلٹر کرن آلا حصہ جنوں رینل کارپسل آکھدے نیں، کارٹیکس وچ ہوندا اے تے دوجا حصہ جنوں رینل ٹیبیول آکھدے نیں، او میڈولا وچ پائرامڈ وچ ہوندا اے۔ میڈولا توں لنگ کے موتر رینل پیلوس وچ وڑدا اے جتھوں یوریٹر نکلدا اے۔

ہسٹالوجی

مائکروسکوپ دے تھلے گردے دے ٹشو دی پڑھت دسدی اے جے ایہدے وچ وکھرے ولگن ہوندے نیں جناں وچ:

• گردہ گلومیرولس پیرائیٹل ولگن

• گردہ گلومیرولس پوڈوسائٹ

• گردہ پراگزیمل ٹیوبیول برش بارڈر ولگن

• لوپ آف ہینلے پتلا ٹوٹا ولگن

• موٹا اتلا باں ولگن

• گردہ ڈسٹل ٹیوبیول ولگن

• گردہ کٹھی نالی ولگن

• اندرلے گردہ ولگن

• رینل آرٹری تے شاخاں

شامل نیں۔

کم

گردہ سارے جسم دے ہومیوسٹیسس وچ حصہ پاندا اے جیدے وچ تیزاب-بیس دا توازن، الیکٹرولائٹ دی مقدار، ولگن د بارلے مائع دا حجم تے لعو داب دا کنٹرول شامل نیں۔

گردے دا کم ایہدی کم دی اکائیاں یعنی نیفرون وچ ہوندا اے۔ ایہہ کم فلٹریشن، ریایبزارپشن تے سیکریشن باجوں ہوندے نیں۔

روگ

گردے دے بہت سارے روگ ہوندے نیں جناں وچوں وڈے روگاں وچ "گردے دی پتھری" تے " گردے فیل ہونا" شامل نیں۔

بارلے جوڑ

انسانی اَنگ

باہرلے انگ  : - سر · متھا · مُکھ · اکھ · نک · بُلھ · ٹھوڈی · کن · ہتھ · انگلاں · انگوٹھا · چیچی · نون٘ہہ · لت · بان٘ہہ · جباڑھا  · بال · پیر · گوڈا · گوڈے دی چپݨی · گٹا · چھاتی · کھل · موڈھا · دھوݨ · گھنڈی · سینا · پِنّی · ڈھڈ · دُھنّی · لَک · ڈھُوہ · پَٹ

اندرلے انگ  : - کلیجا · دل · نکی آندر · گردے · معدہ · پھپھڑے · آنڈاتھیلی · پینکریاز · دماغ · ہڈی · وڈی آندر · پِتّا · لہو

مونہہ دے اندرلے انگ  : - مون٘ہہ · جیبھ · دند · حلق · حلق دا کاں