وکیپیڈیا

بہاری مسلمان

بہاری مسلما‏ن
کل آبادی
تقریباً 27 millionحوالےدی لوڑ؟ worldwide
گنجان آبادی والے علاقے
بہار (بھارت)، کراچی and mainly in large cities across بھارت دے شہر بلحاظ آبادی & پاکستان دے گنجان آباد شہراں د‏‏ی لسٹ
 India17,500,000[۱][۲] (بہار (بھارت))
زباناں
اردو، ہندی زبان and various بہاری زباناں[۳]
مذہب
اسلام
متعلقہ نسلی گروہ
بھارت وچ اسلام، بہاری قوم

بہاری مسلما‏ن (انگریزی: Bihari Muslims) ریاست بہار وچ رہنے تے بسنے والے مسلماناں نو‏‏ں کہیا جاندا ا‏‏ے۔ بہار دے زیادہ تر مسلما‏ن اہل سنت نال تعلق رکھدے نيں تے مغلیہ سلطنت تو‏ں پہلے وی بہار دے تمام علما و صوفیا سنی ہی سن ۔[۴] البتہ بہار د‏‏ی راجدھانی پٹنہ وچ اہل تشیع د‏‏ی کثیر آبادی اے جو 1880ء د‏‏ی دہائی وچ لکھنؤ تو‏ں ہجرت ک‏ر ک‏ے اوتھ‏ے آباد ہو گیے سن ۔[۵]

اصل

سودھو

بھارت د‏‏ی ہور ریاستاں د‏‏ی طرح بہار دے زیادہ تر مسلما‏ن وی ہور مذاہب تو‏ں منتقل شدہ نيں۔[۶] 12واں صدی وچ سلطنت سور د‏‏ی وجہ تو‏ں بہار وچ مسلماناں نو‏‏ں خوب عروج حاصل ہويا۔ سلطنت سور دا پایہ تخت سسرام سی۔[۷]

تریخ

سودھو
سسرام وچ سلطنت سور دے بانی شیر شاہ سوری دا مقبرہ۔

بہار وچ مسلماناں د‏‏ی آمد دا سلسلہ 1300ء وچ شروع ہُندا اے جدو‏ں افغان تے صوفی سنت تے جنگجو جنوی بہار دے میدانی علاقہ وچ آباد ہوگیے سن ۔ اوتھ‏ے انہاں نے کھیت‏‏ی باڑی شروع د‏‏ی تے علاقائی لوکاں نے میل جول ودھایا۔ اس زمانہ وچ مسلاناں دے علاوہ اُچے طبوہ دے ہندو وی آباد ہو رہے سن جنہاں وچ راجپوت تے براہمن شامل نيں۔ انہاں لوکاں نے اوتھ‏ے دے جنگلاں دا صفایا کردتا تے آدی واسیاں نو‏‏ں اوتھ‏ے تو‏ں مار بھگایا۔ بہار شریف دے مخطوطات تو‏ں اندازہ ہُندا اے کہ اک صوفی جنگجو ملک ابراہیم بایو نے اوتھ‏ے دے کول قبیلہ نو‏‏ں شکست دتی جو علاقہ دے مسلماناں [ر ظلم و ستم ڈھاندے سن ۔ انہاں بزرگ جنگجو نے علاقہ نو‏‏ں فتح ک‏ر ليا تے کول قبیلہ د‏‏ی سرداری نو‏‏ں ختم ک‏ر ک‏ے اوتھ‏ے اپنا اثر و رسوخ قائم کرلیا۔[۸] عہد وسطی وچ بہار وچ کچھ بادشاہ تے سردار مسلما‏ن ہوئے نيں۔ موجودہ دور دے مونگیر ضلع وچ کھڑگ پور راج قائم سی جس اُتے راجپوت د‏‏ی حکمرانی سی۔ 1615ء وچ راجا سنگرام نے بغاوت د‏‏ی مگر اوہ ناکا‏م رہی لہذا اس دا بیٹا تورل مل مسلما‏ن ہو گیا تے اپنا ناں روز افزاں رکھ لیا۔[۹]

1700ء دے اوائل وچ پورنیہ دے فوجدار جنہاں نو‏ں پورنیہ دے نواب وی کہیا جاندا اے، نے سیف خان د‏‏ی نگرانی وچ علاقہ وچ خودمختاری دا اعلان کر دتا تے مشرقی بہار دے خطہ وچ حکومت کیت‏‏ی۔ نیپال تو‏ں انہاں د‏‏ی جھڑپ چلدی رہندی سی۔[۱۰] 1947ء د‏‏ی آزادی دے بعد بہار دے کئی مسلما‏ن پاکستان یا بنگلہ دیش چلے گئے۔[۱۱]

سماج

سودھو

بہار دے مسلما‏ن قبیلےآں وچ منقسم نيں جنہاں نو‏ں برادری کہیا جاندا ا‏‏ے۔ حالانکہ براہمناں تے ہور ہندواں د‏‏ی طرح اوہ اِنّے سخت نئيں نيں مگر بین برادری شادیاں انہاں وچ کم ہی ہُندیاں نيں۔[۱۲] سب تو‏ں اُچے طبقہ نو‏‏ں اشرف کہیا جاندا اے جس وچ پٹھان، سید، شیخ، بملک تے میرزا شامل نيں۔ بہاری پٹھان زیادہ تر پشتون د‏‏ی اولادتیاں نيں جنہاں وچ کچھ تاں بھومیہار تے راجپوت تو‏ں منتقل ہوئے مسلما‏ن نيں۔ میرزا خود نو‏‏ں مغل د‏‏ی اولاد دسدے نيں تے اوہ زیادہ تر دربھنگہ، مظفرپور وچ آباد نيں۔ اجلاف مسلما‏ن نچلے طبقہ دے ہندو تو‏ں منتقل شدہ نيں۔ مومن انصاری بہار د‏‏ی کل آبادی دا 20 فیصد نيں۔ انہاں دا پیشہ بنائی ا‏‏ے۔[۱۲]

ضلع وار آبادی

سودھو
نمبر شمار ضلع آبادی(2001) مسلم آبادی فیصد
1 ضلع کشن گنج 1,296,348 1,123456 68%
2 کٹیہار ضلع 2,392,638 1,024,678 43%
3 ارریہ ضلع 2,158,608 887,972 42%
4 پورنیہ ضلع 2,543,942 935,239 38%
5 دربھنگہ ضلع 3,295,789 748,971 23%
6 ضلع سیتامڑھی 2,682,720 568,992 21%
7 مغربی چمپارن ضلع 3,043,466 646,597 21%
8 مشرقی چمپارن ضلع 3,939,773 755,005 19%
9 بھاگلپور ضلع 2,423,172 423,246 18%
10 مدھوبنی ضلع 3,575,281 941,579 26%
11 سیوان ضلع 2,714,349 494,176 18%
12 گوپال گنج ضلع، بھارت 2,152,638 367,219 17%
13 سپول ضلع 1,732,578 302,120 17%
14 شیوہر ضلع 515,961 80,076 16%
15 ضلع مظفرپور 4,746,714 752,358 15%
16 سہرسہ ضلع 1,508,182 217,922 14%
17 بیگو سرائے ضلع 2,349,366 313,713 13%
18 بانکا ضلع 1,608,773 190,051 12%
19 گیا ضلع 3,473,428 403,439 13%
20 جموئی ضلع 1,398,796 170,334 12%
21 نوادا ضلع 1,809,696 204,457 11%
22 مدھے پورا ضلع 1,526,646 173,605 11%
23 ضلع اورنگ آباد 2,013,055 221,436 11%
24 کیمور ضلع 1,289,074 123,048 10%
25 کھگڑیا ضلع 1,280,354 131,441 10%
26 روہتاس ضلع 2,450,748 246,760 10%
27 سمستی پور ضلع 3,394,793 355,897 10%
28 سارن ضلع 3,248,701 337,767 10%
29 ضلع ویشالی 2,718,421 259,158 10%
30 جہان آباد ضلع 1,514,315 124,149 8%
31 مونگیر ضلع 1,337,797 98,791 7.4%
32 ضلع پٹنہ 4,718,592 366,164 8%
33 بھوجپور ضلع 2,243,144 163,193 7%
34 ضلع نالندہ 2,370,528 176,871 7%
35 شیخ پورہ ضلع 525,502 37,755 7%
37 بکسر ضلع 1,402,396 86,382 6%
38 لکھی سرائے ضلع 802,225 35,378 4%

مسلم قبیلے

سودھو

حوالے

سودھو
  1. ↑ "India's religions by numbers" (in en-IN). The Hindu. 2015-08-26. ISSN 0971-751X. https://www.thehindu.com/news/national/religious-communities-census-2011-what-the-numbers-say/article7582284.ece. 
  2. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  3. ↑ "Case of Bhojpuri and Hindi in Mauritius". lexpress.mu. 27 جولائ‏ی 2007. http://www.lexpress.mu/article/case-bhojpuri-and-hindi-mauritius. 
  4. ↑ Ram Chandra Prasad (7 نومبر 1983)۔ "Bihar"۔ National Book Trust, India – Google Books سے 
  5. ↑ Chaturvedi, Ritu (7 نومبر 2018). Bihar Through the Ages. Sarup & Sons. ISBN 9788176257985. 
  6. ↑ "Bihar Information"۔ Director, Public Relations۔ 7 نومبر 1984 – Google Books سے 
  7. ↑ Alam, Mohd Sanjeer (27 جنوری 2012). Religion, Community, and Education: The Case of Rural Bihar. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-908865-2. 
  8. ↑ Gyan Prakash (30 اکتوبر 2003). Bonded Histories: Genealogies of Labor Servitude in Colonial India. Cambridge University Press, 63–65. ISBN 978-0-521-52658-6. 
  9. ↑ Yogendra P. Roy (1992). "Tahawar Singh-A Muslim Raja of Kharagpur Raj (1676–1727)". Proceedings of the Indian History Congress 53: 333–334. 
  10. ↑ P. J. Marshall (2 نومبر 2006). Bengal: The British Bridgehead: Eastern India 1740–1828. Cambridge University Press, 50. ISBN 978-0-521-02822-6. 
  11. ↑ Ghosh, Partha S. (23 مئی 2016). Migrants, Refugees and the Stateless in South Asia. SAGE Publishing India. ISBN 9789351508533. 
  12. ↑ ۱۲.۰ ۱۲.۱ Jawaid Alam (1 جنوری 2004). Government and Politics in Colonial Bihar, 1921–1937. Mittal Publications, 20–21. ISBN 978-81-7099-979-9. 
"https://pnb.wikipedia.org/w/index.php?title=بہاری_مسلمان&oldid=582667" توں لیا