یہودی سبھیاچار
یہودی سبھیاچار توں مراد یہودی لوکاں دی سبھیاچار جو تریخ دے مختلف ادوار اُتے محیط اے۔ اس وچ تورات وچ مذکور اوہ دور وی شامل اے جدوں اک یہودی مملکت قائم ہوئی سی، اوہ کئی صدیاں وی شامل نيں جدوں اوہ ترک وطن کر کے مختلف جغرافیائی خطےآں وچ انتہائی تکلیف دی زندگی جی رہے سن تے اوہ دور وی اے جس دے موجودہ دور وچ اسرائیل دی مملکت وجود وچ آئی۔ یہودیت اپنے پیرو کاراں نوں اعتقادات تے عملی زندگی وچ رہنمائی کردی اے۔ ايسے وجہ اسنوں صرف مذہب نئيں سمجھیا گیا بلکہ اعتقاد و عمل دا امتزاج سمجھیا گیا اے۔ [۱] سبھی افراد نوں یا سبھی ثقافتی مظاہر نوں "مذہبی" یا "دنیوی" طرز اُتے گٹھ بند نئيں کيتا جا سکدا۔ ایہ فرق با شعور افراد دی سوچ دی دین اے۔[۲]
جدیدیت تے قدامت پسندی سودھو
جدیدیت پسند یہودی اج دی جوان یہودی نسل اُتے مشتمل لوک نيں جو جدیدیت نوں قدامت پسندی اُتے ترجیح دینے دی وکالت کردے نيں۔ ایہ لوک اسرائیل نوں اک سیکیولر مملکت بنانے دی وکالت کردے نيں۔ قیام اسرائیل دے وقت ایداں دے کچھ لوک عبرانی دی بجائے یدیش زبان نوں ملک دی سرکاری تے عوامی رابطے دی بولی بنانا چاہندے سن ۔ اُتے ملک دا اک گروہ جس دی ایتھے حکومت اُتے زیادہ رسائی حاصل اے، قدامت پسندی تے مذہبی سوچ دا حامل اے۔
غالبًا ايسے دی وجہ توں فلسطین دے تاریخی شہر بیت المقدس نوں اسرائیلی حکومت تے منظم صہیونی جتھے طویل عرصے توں یہودیانے دے خواہش مند نيں۔[۳]
تریخ سودھو
متحدہ ملوکیت دے بعد یہودی معاشرے دی کوئی سیاسی وحدت باقی نئيں رہی سی۔ چاں کہ اسرائیلی آبادیاں ہمیشہ ہی توں جغرافیائی طور اُتے بکھری ہوئی سی (ویکھو یہودی تارکین وطن)، لہٰذا انیہويں صدی وچ اشکنازی یہودی سن جو مشرقی تے وسطی یورپ وچ آباد سن ؛ سفاردی یہودی جو زیادہ تر بحیرہ روم طاس دی برادریاں وچ پھیلے ہوئے سن ؛ مزراحی یہودی جو بنیادی طور اُتے سارے مغربی ایشیا وچ پھیلے ہوئے سن ؛ اس دے علاوہ وی کئی یہودی آبادیاں سن جو وسطی ایشیا، قفقاز، ایتھوپیا تے بھارت وچ پھیلی ہوئی سی (ویکھو یہودیاں دی نسلی تقسیم)۔ اس وجہ توں یہودی سبھیاچار وچ مذہبی وحدت دے نال کئی متفرق عناصر وی شامل نيں۔
حوالے سودھو
- ↑ Biale, David, Not in the Heavens: The Tradition of Jewish Secular Thought, Princeton University Press, 2011, p.15
- ↑ Biale, David, Not in the Heavens: The Tradition of Jewish Secular Thought, Princeton University Press, 2011, pp.5-6
- ↑ یہودیاں دے ہتھوں القدس دی مٹتی سبھیاچار دے احیاء دی مہم - صفحہ اول