ہیرا سنگھ سندھو
| ||||
|---|---|---|---|---|
| تاریخ پیدائش | سنہ 1706
| |||
| تاریخ وفات | سنہ 1767 (60–61 سال)
| |||
| شہریت | نکئیاں دی مسل | |||
ترمیم  | ||||
سردار ہیرا سنگھ سندھو مثل سندھو جاٹ سکھاں دا بانی سی جس نے 1748ء وچ خطۂ پنجاب وچ مغلاں دی حکومت کمزور پڑدے ہی اِس مثل نوں تشکیل دتا۔
ہیرا سنگھ سندھو ضلع لاہور دی تحصیل چونیاں ( حال ضلع قصور) دے پرگنہ فریدآباد دا باشندہ سی۔اِس پرگنہ نوں ملک نکہ کہندے سن جس توں اِس مثل دا ناں نکئی مشہور ہويا۔ پنجابی زبان وچ ’’ نَکَہ‘‘ دے معنی نيں: راستہ۔ ایہ علاقہ چونکہ دریائے ستلج تے دریائے راوی دے وچکار واقع سی، اِسی لئی اِسنوں نکہ کہیا جاندا سی۔ اِس مثل دی آبادی ضلع قصور، چونیاں تے باہروال کلاں دے شہراں وچ آباد تھی۔ہیرا سنگھ سندھو جو اِس مثل دا بانی سردار سی، نے 1731ء وچ پاہل لے کے سکھ مت مذہب اختیار کر ليا سی۔ اُس نے اولاً افغاناں توں پاکپتن دا قبضہ چھڑوانے دی کوشش کيتی جس وچ درگاہ بابا فرید دے اک عقیدت مند سجان چشتی توں لڑائی دے درمیان وچ ہیرا سنگھ سندھو قتل ہو گیا۔[۱]
ہیرا سنگھ ( لگ-پگ 1706-1767 ) : نکئی مثل دا بانی اک سندھو جٹّ سی جو اجوکے پاکستان دے لاہور ضلعے وچ چونیاں دے نیڑے بہڑوال پنڈ دے مکھی چودھری ہیم راج دے گھر پیدا ہویا سی ۔ 1731 وچ ، اسنے بھائی منی سنگھ توں امرت چھکیا اتے اسنے اس سمیں دے سکھاں دی طرحاں ساہسی اتے جوخم بھریا جیون جیوننا شروع کیتا ۔ گوانڈھی پنڈاں دے کئی نوجوان اس نال اسدے کارنامیاں وچ اس نال مل گئے اتے اس نے بہت چیزاں-وستاں اتے بہت سارے پسوں-اوٹھ اتے گھوڑے وغیرہ اکٹھے کر لئے ۔ جدوں 1763 وچ سکھاں نے قصور اتے حملہ کرکے اس نوں لٹیا اتے 1764 نوں سرہند نوں جت لیا تاں ہیرا سنگھ نے بہڑوال ، چونیاں ، دیپالپور جمبر ، جیٹھوپور ، کنگنوال اتے کھڈیاں اتے قبضہ کر لیا ۔ اسنے لاہور توں 60 کلومیٹر دی دوری تے ملتان توں فیروزپور سڑک اتے چونیاں وکھے اپنا ہیڈکوارٹر قایم کر لیا اتے نکئی مثل دا نیہہ پتھر رکھیا جو ‘ نکا` علاقے دے ناں تے اپنایا گیا سی اتے جس اتے ہیرا سنگھ دی دھاک جمی ہوئی سی ۔
پاکپتن اتے 1767 وچ حملے دوران ہیرا سنگھ اک لڑائی وچ ماریا گیا سی ۔
ہورویکھو
سودھوحوالے
سودھو- ↑ (1984) Moral conduct and authority : the place of adab in South Asian Islam, Metcalf, Barbara Daly, 1941-، Joint Committee on South Asia., Berkeley: University of California Press, 350. ISBN 0-520-04660-9. OCLC 9280786.
