مقبرہ گل بابا
مقبرہ گل بابا | ||
---|---|---|
مقبرہ | ||
ملک | ہنگری | |
علاقہ | بوداپست | |
متناسقات | 47°30′58″N 19°02′06″E / 47.516°N 19.0349°E | |
قابل ذکر | ||
|
||
ترمیم |
ہنگری دے شہر بوڈاپیسٹ وچ گل بابا دی قبر ( تربت ) دنیا دا شمال وچ سب توں شمالی اسلامی زیارت دا مقام اے۔ مقبرہ مکیٹ (مسجد) اسٹریٹ اُتے واقع ضلع روضادومب وچ واقع اے ، جو مارگریٹ برج توں اک تھوڑے جہے فاصلے اُتے اے۔
گل بابا بیکتاشدرویش سلسلے دا رکن سی ، جو عثمانی بوڈا وچ 1541 وچ فوت ہويا۔
تریخ
سودھوگل بابا مفتاح الغیب ، دے مصنف سن تے قرآن دی باطنی تشریح دے حروفی - استاد سن . اوہ ہنگری دے شہر بوڈا دی عثمانی سلطان سلیمان دے ذریعہ فتح دے دوران فوت ہوئے ۔ گل بابا نوں شہر دا ولی ( سرپرست اول ) قرار دتا گیا۔ اس دا تربت بودا دے بییلربے ، [۱] مہمت پاشا نے اک اٹھ جہتی شکل وچ 1543 تے 1548 دے درمیان تعمیر کيتا سی تے اس وچ سطحی گنبد اے جس وچ لیڈ پلیٹاں تے لکڑی دے ٹائلاں توں ڈھکا ہويا اے۔ [۲] قبر اک اہم زیارتکی جگہ بن گئی . اولیاء چلبی ، سیاحت ناں ہ دے مصنف ، اطلاع دتی کہ گل بابا دی نماز جنازہ وچ 200،000 توں ودھ مسلماناںنے شرکت دی . قرآن مجید توں مختلف " آیات مقطعات " اس دے تابوت دے سرے اُتے لکھے ہوئے نيں۔
یہ مقبرہ 1916 وچ آسٹریا ہنگری دی سلطنت وچ بیکتاشیہ دے سب توں دور دے اثر و رسوخ دی نمائندگی کردا سی ۔ [۳]اگرچہ اک ذریعہ دا دعوی اے کہ ساوا دریا دے شمال وچ سابق عثمانی زمیناں وچ صرف تے صرف اک ہی تربت باقی اے جو سلوینیا وچ مصطفیٰ غیبی کيتی سی تے 1954 وچ بوسنیا وچ منتقل ہوئی سی ، گھٹ توں گھٹ دو ہور تربیب ہن وی موجود نيں: ادریس بابا دا مقبرہ پیکس، جنوبی ہنگری ، تے ڈینیوب دے نال ساوا دے سنگم دے درمیان ، بلغراد وچ دامت علی پاشا دی تربت۔
گل بابا دی قبر نوں کوئی نقصان نئيں پہنچیا جدوں 1686 وچ بوڈا دی دوسری جنگ دے دوران ہیبسبرگ فوجاں نے اس علاقے اُتے قبضہ کيتا ، لیکن اسنوں یسوعیاں نے رومن کیتھولک چیپل وچ تبدیل کردتا ، جس نے اس دا ناں "سینٹ جوزف چیپل" رکھ دتا۔
1987 وچ ، گل بابا دی مقبرہ دی عمارت دے نزدیک ، ہنگری تے ترکی دی حکومتاں نے اک لائبریری تے میوزیم دی مدد توں اک اسلامی سنٹر تے مسجد دی تعمیر دے لئی مالی اعانت کرنے دا فیصلہ کيتا ، لیکن 1989 وچ سیاسی تبدیلیاں دے بعد کچھ وی تعمیر نئيں کيتا گیا۔ انہاں منصوبےآں وچوں اک ڈاکٹر باسل البیاندی نے تیار کيتا سی تے روايتی عثمانی طرز اُتے عمل کيتا سی۔ [۴]
"ڈاکٹر بیواندی دا ڈیزائن اک بہت وڈا کمپلیکس پیش کردا اے جو عثمانی فن تعمیر دے انداز نوں کامیابی دے نال جوڑدا اے (جداں کہ ایہ مشرقی یورپ وچ رواج پایا جاندا سی) تے ہنگری دے فن تعمیر نوں لکینر دے انداز وچ ملدا اے۔ اوہ پلیٹ فارم جس اُتے ایہ پیچیدہ تصور کيتا گیا اے اوہ پہلے ہی کھڑا اے۔ نويں عمارتاں ٹربو نوں سجے تے کبھے طرف فلیک کردی نيں۔ کبھے طرف دی عمارت ، یا زیادہ واضح طور اُتے ٹرب دے جنوب وچ ، اک مسجد اے۔ اس وچ تن گنبداں دا احاطہ کيتا گیا اے ، ایہ سب مختلف اونچائیاں دے ڈھولاں اُتے استوار نيں ، جو مرکز وچ پس منظر والے قد توں لمبا اے۔ ملک دی سرد آب و ہوا دی وجہ توں ایہ مسجد پوری طرح احاطہ کردی اے تے شکل وچ مستطیل اے۔ چونکہ عمارت دے بیرونی تے داخلی دونے حصےآں وچ رنگین ثبوت بہت زیادہ نيں ، لہذا ایہ تصور کيتا جاندا اے کہ اس محراب نوں زسولن ٹائل لگائے جان گے تے ایہ قرآنی دستاویزی لکڑی اُتے مشتمل متطیل سرحد دے ذریعہ تیار کيتا جائے گا۔
ملکیت
سودھویہ زمین بعد وچ جونوس واگنر دی ملکیت وچ آگئی ، جس نے اس جگہ نوں برقرار رکھنے تے سلطنت عثمانیہ توں آنے والے مسلمان حجاج نوں رسائی دی اجازت دتی ( ہنگری وچ اسلام دیکھو )۔ 1885 وچ ، عثمانی حکومت نے ہنگری دے اک انجینئر نوں قبر دی بحالی دے لئی ذمہ داری سونپی تے جدوں 1914 وچ کم مکمل ہويا تاں اسنوں قومی یادگار قرار دتا گیا۔ سائٹ نوں 1960 دی دہائی وچ تے بالآخر 2018 وچ دوبارہ بحال کيتا گیا۔ [۵]
مورتاں
سودھو-
عمارت دا فضائی منظر
-
گل بابا دے تربت دا بیرونی منظر
-
گل بابا دے تربت دا اندرونی نظارہ
-
گل بابا دا تابوت
ہور دیکھو
سودھوحوالے
سودھو- ↑ Muslim Cultural Enclaves in Hungary under Ottoman Rule, Gabor Ágoston, Acta Orientalia Academiae Scientiarum Hungaricae, T. 45, Fasc. 2/3 (1991), 197.
- ↑ Andrew Peterson, Hungary, Dictionary of Islamic Architecture, (London: Routledge, 1996), 112. سانچہ:آئی ایس بی این.
- ↑ Geographical Distribution of the Bektashi, F. W. Hasluck, The Annual of the British School at Athens, Vol. 21, (1914/1915 – 1915/1916), 122.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ Peterjon Cresswell (11 October 2018). "Renovated Landmark Unveiled to Showcase Ottoman Budapes". welovebudapest.com. https://web.archive.org/web/20190514163939/https://welovebudapest.com/en/2018/10/10/renovated-landmark-unveiled-to-showcase-ottoman-budapest/. Retrieved on 14 May 2019.
باہرلے جوڑ
سودھو- ترکی دی وزارت سبھیاچار دے ذریعہ گل بابا زیارت
- بوڈاپسٹ وچ گل بابا دا مقبرہ
- باسیل البیاندی آرکیٹیکٹ دی Archived 2015-08-01 at the وے بیک مشین سرکاری ویب سائٹ