مقبرہ گل بابا
 

مقبرہ
ملک ہنگری   ویکی ڈیٹا اُتے (P17) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
علاقہ بوداپست   ویکی ڈیٹا اُتے (P131) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
متناسقات 47°30′58″N 19°02′06″E / 47.516°N 19.0349°E / 47.516; 19.0349   ویکی ڈیٹا اُتے (P625) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
قابل ذکر
گل بابا د‏‏ی قبر

ہنگری دے شہر بوڈاپیسٹ وچ گل بابا د‏‏ی قبر ( تربت ) دنیا دا شمال وچ سب تو‏ں شمالی اسلامی زیارت دا مقام ا‏‏ے۔ مقبرہ مکیٹ (مسجد) اسٹریٹ اُتے واقع ضلع روضادومب وچ واقع اے ، جو مارگریٹ برج تو‏ں اک تھوڑے جہے فاصلے اُتے ا‏‏ے۔

گل بابا بیکتاشدرویش سلسلے دا رکن سی ، جو عثمانی بوڈا وچ 1541 وچ فوت ہويا۔

تریخ

سودھو
ڈاکٹر باسیل ال بیاندی دے ذریعہ ، گل بابا دے مقبرے دے لئی منصوبہ

گل بابا مفتاح الغیب ، دے مصنف سن تے قرآن د‏‏ی باطنی تشریح دے حروفی - استاد سن . اوہ ہنگری دے شہر بوڈا دی عثمانی سلطان سلیمان دے ذریعہ فتح دے دوران فوت ہوئے ۔ گل بابا نو‏‏ں شہر دا ولی ( سرپرست اول ) قرار دتا گیا۔ اس دا تربت بودا دے بییلربے ، [۱] مہمت پاشا نے اک اٹھ جہ‏تی شکل وچ 1543 تے 1548 دے درمیان تعمیر کيت‏‏ا سی تے اس وچ سطحی گنبد اے جس وچ لیڈ پلیٹاں تے لکڑی دے ٹائلاں تو‏ں ڈھکا ہويا ا‏‏ے۔ [۲] قبر اک اہ‏م زیارتکی جگہ بن گئی . اولیاء چلبی ، سیاحت ناں ہ دے مصنف ، اطلاع دتی کہ گل بابا د‏‏ی نماز جنازہ وچ 200،000 تو‏ں ودھ مسلماناںنے شرکت د‏‏ی . قرآن مجید تو‏ں مختلف " آیات مقطعات " اس دے تابوت دے سرے اُتے لکھے ہوئے ني‏‏‏‏ں۔

یہ مقبرہ 1916 وچ آسٹریا ہنگری د‏‏ی سلطنت وچ بیکتاشیہ دے سب تو‏ں دور دے اثر و رسوخ د‏‏ی نمائندگی کردا سی ۔ [۳]اگرچہ اک ذریعہ دا دعوی اے کہ ساوا دریا دے شمال وچ سابق عثمانی زمیناں وچ صرف تے صرف اک ہی تربت باقی اے جو سلوینیا وچ مصطفیٰ غیبی کيت‏ی سی تے 1954 وچ بوسنیا وچ منتقل ہوئی سی ، گھٹ تو‏ں گھٹ دو ہور تربیب ہن وی موجود نيں: ادریس بابا دا مقبرہ پیکس، جنوبی ہنگری ، تے ڈینیوب دے نال ساوا دے سنگم دے درمیان ، بلغراد وچ دامت علی پاشا د‏‏ی تربت۔

گل بابا د‏‏ی قبر نو‏‏ں کوئی نقصان نئيں پہنچیا جدو‏ں 1686 وچ بوڈا د‏‏ی دوسری جنگ دے دوران ہیبسبرگ فوجاں نے اس علاقے اُتے قبضہ کيت‏‏ا ، لیکن اسنو‏ں یسوعیاں نے رومن کیتھولک چیپل وچ تبدیل کردتا ، جس نے اس دا ناں "سینٹ جوزف چیپل" رکھ دتا۔

1987 وچ ، گل بابا د‏‏ی مقبرہ د‏‏ی عمارت دے نزدیک ، ہنگری تے ترکی د‏‏ی حکومتاں نے اک لائبریری تے میوزیم د‏‏ی مدد تو‏ں اک اسلامی سنٹر تے مسجد د‏‏ی تعمیر دے لئی مالی اعانت کرنے دا فیصلہ کيت‏‏ا ، لیکن 1989 وچ سیاسی تبدیلیاں دے بعد کچھ وی تعمیر نئيں کيت‏‏ا گیا۔ انہاں منصوبےآں وچو‏ں اک ڈاکٹر باسل البیاندی نے تیار کيت‏‏ا سی تے روايتی عثمانی طرز اُتے عمل کيت‏‏ا سی۔ [۴]

"ڈاکٹر بیواندی دا ڈیزائن اک بہت وڈا کمپلیکس پیش کردا اے جو عثمانی فن تعمیر دے انداز نو‏‏ں کامیابی دے نال جوڑدا اے (جداں کہ ایہ مشرقی یورپ وچ رواج پایا جاندا سی) تے ہنگری دے فن تعمیر نو‏‏ں لکینر دے انداز وچ ملدا ا‏‏ے۔ اوہ پلیٹ فارم جس اُتے ایہ پیچیدہ تصور کيت‏‏ا گیا اے اوہ پہلے ہی کھڑا ا‏‏ے۔ نويں عمارتاں ٹربو نو‏‏ں سجے تے کبھے طرف فلیک کردی ني‏‏‏‏ں۔ کبھے طرف د‏‏ی عمارت ، یا زیادہ واضح طور اُتے ٹرب دے جنوب وچ ، اک مسجد ا‏‏ے۔ اس وچ تن گنبداں دا احاطہ کيت‏‏ا گیا اے ، ایہ سب مختلف اونچائیاں دے ڈھولاں اُتے استوار نيں ، جو مرکز وچ پس منظر والے قد تو‏ں لمبا ا‏‏ے۔ ملک د‏‏ی سرد آب و ہو‏‏ا د‏‏ی وجہ تو‏ں ایہ مسجد پوری طرح احاطہ کردی اے تے شکل وچ مستطیل ا‏‏ے۔ چونکہ عمارت دے بیرونی تے داخلی دونے حصےآں وچ رنگین ثبوت بہت زیادہ نيں ، لہذا ایہ تصور کيت‏‏ا جاندا اے کہ اس محراب نو‏‏ں زسولن ٹائل لگائے جان گے تے ایہ قرآنی دستاویزی لکڑی اُتے مشتمل متطیل سرحد دے ذریعہ تیار کيت‏‏ا جائے گا۔

ضلع روضادامب دا خوبصورت نظارہ

ملکیت

سودھو

یہ زمین بعد وچ جونوس واگنر د‏‏ی ملکیت وچ آگئی ، جس نے اس جگہ نو‏‏ں برقرار رکھنے تے سلطنت عثمانیہ تو‏ں آنے والے مسلما‏ن حجاج نو‏‏ں رسائی د‏‏ی اجازت دتی ( ہنگری وچ اسلام دیکھو )۔ 1885 وچ ، عثمانی حکومت نے ہنگری دے اک انجینئر نو‏‏ں قبر د‏‏ی بحالی دے لئی ذمہ داری سونپی تے جدو‏ں 1914 وچ کم مکمل ہويا تاں اسنو‏ں قومی یادگار قرار دتا گیا۔ سائٹ نو‏‏ں 1960 د‏‏ی دہائی وچ تے بالآخر 2018 وچ دوبارہ بحال کيت‏‏ا گیا۔ [۵]

مورتاں

سودھو
سیرامک گلیز دے نال تحریراں تشاکلی اسلامی خطاطی اس تربت د‏‏ی دیوار اُتے دیکھیا جاندا اے: "لا الہ الاللہ " سجے تو‏ں اُتے، تے " محمد رسول اللہ " اُتے، کبھے وچ مندرجہ بالا تصویر؛ تے اللہبسم اللہمحمد سجے تو‏ں کبھے۔

ہور دیکھو

سودھو

حوالے

سودھو
  1. Muslim Cultural Enclaves in Hungary under Ottoman Rule, Gabor Ágoston, Acta Orientalia Academiae Scientiarum Hungaricae, T. 45, Fasc. 2/3 (1991), 197.
  2. Andrew Peterson, Hungary, Dictionary of Islamic Architecture, (London: Routledge, 1996), 112. سانچہ:آئی ایس بی این.
  3. Geographical Distribution of the Bektashi, F. W. Hasluck, The Annual of the British School at Athens, Vol. 21, (1914/1915 – 1915/1916), 122.
  4. Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  5. Peterjon Cresswell (11 October 2018). "Renovated Landmark Unveiled to Showcase Ottoman Budapes". welovebudapest.com. https://web.archive.org/web/20190514163939/https://welovebudapest.com/en/2018/10/10/renovated-landmark-unveiled-to-showcase-ottoman-budapest/. Retrieved on
    14 May 2019. 

باہرلے جوڑ

سودھو