معرکہ مرج راہط (۶۸۴ء)
معرکہ مرج راہط یا معرکہ مرج راهط یا جنگ مرج راہط یا جنگ مرج راهط دوسرے فتنے دی ابتدائی لڑائیاں وچوں اک سی۔ ایہ جنگ 18 اگست 684ء نوں یمن دی بنو کلب جو خلیفہ مروان دی حمایت کر رہے سن تے قیس دے ضحاک بن قيس الفہری، جو مکہ وچ مقیم عبد اللہ ابن الزبیر جو خود نوں خلیفہ کہندے سن، دی حمایت کردے سن، دے درمیان لڑی گئی۔
پس منظر
سودھوخلافت بنی امیہ دے بانی معاویہ (ح 661ء–680ء) دی وفات پر، 680ء وچ ، مسلم دنیا وچ ہنگامہ برپا ہوئے گیا۔ اگرچہ معاویہ نے اپنے بیٹے یزید دا ناں اپنے وارث دے طور اُتے رکھیا سی، لیکن اس انتخاب نوں عالمی طور اُتے تسلیم نئيں کيتا گیا، خاص طور اُتے مدینہ دے لوکاں نے، جنھاں نے امویاں دے جانشینی دے دعوے نوں چیلنج کيتا۔ انہاں وچ خلافت دے لئی دو اہم امیدواراں وچ حسین بن علی تے عبد اللہ ابن الزبیر شامل سن ۔[۶] حضرت حسین نے پہلے امویاں دے خلاف بغاوت دی کوشش کيتی لیکن اس دے نتیجے وچ اکتوبر 680ء وچ جنگ کربلا وچ حضرت حسین شہید ہوئے گئے[۷][۸] تے فیر عبد اللہ ابن الزبیر خلافت دے اہم دعویدار سن ۔ جدوں تک یزید زندہ رہیا، عبد اللہ ابن الزبیر نے مکہ توں اپنی حکمرانی کيتی مذمت کيتی لیکن انہاں نے خلیفہ دا دعوی نئيں کيتا، بجائے اس گل اُتے اصرار کيتا کہ خلیفہ دا انتخاب روايتی انداز وچ کیہ جانا چاہیدا۔ اموی حکمرانی دے خلاف مدینہ دی کھلی بغاوت دے بعد، 683ء وچ یزید نے اک لشکر عرب روانہ کيتا جس نے مدینہ دے لوکاں نوں شکست دے کے اسلام دا سب توں مقدس شہر مکہ دا محاصرہ کرلیا، لیکن یزید دی موت نے نومبر وچ اس مسانوں مجبور کيتا کہ اوہ وطن واپس پرت آئے۔[۹][۱۰]
بعد وچ
سودھومرج راہط وچ فتح امویاں نوں حاصل ہويا تے انہاں نوں عبد اللہ ابن الزبیر دے حامیاں دے خلاف حملہ کرنے دی اجازت دی۔ اس سال دے آخر وچ مصر دی بازیافت ہوئی، لیکن عبید اللہ ابن زیاد دی سربراہی وچ عراق نوں حاصل کروانے دی کوشش نوں اگست 686 وچ موصل دے نیڑے مختار ثقفی دی فوج نے شکست دتی۔ اکتوبر 692ء وچ ، مکہ دے محاصرے دے بعد، عبد اللہ ابن الزبیرکو قتل کر دتا گیا تے جنگ دا خاتمہ ہويا۔[۱۱][۱۲]
| مرج ال راہت دی لڑائی | |
| تریخ | جولائی 634 |
| تھاں | جبل اش شرق، شام |
| نتارہ | مسلماناں دی جت |
| لڑاکے | |
| ابوبکر |
؟ |
| جتھے دار | |
| خالد بن ولید |
غاسنی |
| گنتی | |
| 9000 |
؟ |
| موتاں | |
| کٹ |
کٹ |
حوالے
سودھو- ↑ Kennedy 2001, p. 31.
- ↑ Wellhausen 1927, p. 181.
- ↑ Crone 1994, p. 45.
- ↑ Crone 1994, p. 55.
- ↑ Wellhausen 1927, p. 173.
- ↑ Hawting 2000, p. 46.
- ↑ Hawting 2000, pp. 49–51.
- ↑ Kennedy 2004, p. 89.
- ↑ Hawting 2000, pp. 47–48.
- ↑ Kennedy 2004, pp. 89–90.
- ↑ Kennedy 2001, pp. 92–98.
- ↑ Hawting 2000, pp. 48–49, 51–53.