قائم چاندپوری
| قائم چاندپوری | |
|---|---|
| جم | سنہ 1722 |
| وفات | سنہ 1793 (70–71 سال) |
| شہریت |  بھارت
|
| عملی زندگی | |
| پیشہ | شاعر |
ترمیم  | |
قائم چاندپوری (پیدائش: 1722ء– وفات: 1793ء) اٹھارہويں صدی عیسوی وچ اردو زبان دے شاعر سن ۔ اوہ اردو شاعری وچ غزل دی صنف وچ لکھݨ والے اہم ترین شاعر وچوں نيں۔ قائم چاندپوری مير تقی میر، خواجہ میر درد، مرزا محمد رفیع سودا، شیخ قلندر بخش جرات، شیخ غلام علی ہمدانی مصحفی دے ہم عصر سن ۔
پیدائش
سودھوقائم چاندپوری دا اصل ناں محمد قیام الدین علی سی۔ عرف محمد قائم تے تخلص وی قائم ہی سی۔1134ھ/ 1722ء وچ چاندپور، بجنور وچ پیدا ہوئے۔
اردو شاعری توں شغف
سودھوقائم چاندپوری نوجوانی توں ہی اردو شاعری وچ دلچسپی لینے لگے سن ۔ استوں علاوہ اُنہاں دے زمانہ وچ اردو زبان دے ممتاز ترین شاعر بقیدِ حیات سن جنہاں وچ مير تقی میر، خواجہ میر درد، مرزا محمد رفیع سودا، شیخ قلندر بخش جرات، شیخ غلام علی ہمدانی مصحفی شامل سن ۔ خواجہ میر درد دے شاگرد ہوئے مگر چند عرصہ بعد وکھ ہو گئے۔ 1155ھ/ 1742ء وچ جدوں شاہ عالم ثانی دے عہد وچ دہلی وچ غارت گری ہوئی تاں ٹآنڈا دے مقام اُتے زندگی بسر کرنے لگے تے نواب محمد یار خان دی خدمت وچ آ گئے۔ ٹآنڈا وچ شیخ غلام علی ہمدانی مصحفی نال ملاقات ہوئی تے ایہ ملاقات دوستی وچ تبدیل ہو گئی۔ چند دن دے بعد قائم چاندپوری نے شیخ غلام علی ہمدانی مصحفی نوں نواب محمد یار خان دے شاعر وچ شامل کروا دتا۔
قائم چاندپوری بحیثیت شاعر
سودھوقائم چاندپوری دا کلام اردو شاعری دی ہر صنف وچ موجود اے جداں کہ غزل، رباعی، قطعہ، ٘مثنوی، قصیدہ، ترکیب، تریخ تے بند۔ گویا ہر صنف شاعری وچ قائم چاندپوری نے کلام کہیا اے۔ بعض اوقات ہجو تے فحش اشعار وی کلام وچ جابجا ملدے نيں۔ قصیدہ اُتے بہت زور دتا اے تے اکثر قصیدہ وچ تلخ ترین اشعار وی موجود نيں۔ شاعری وچ اک دیوان بنام کلیاتِ قائم شائع ہويا اے۔
محمد قائم دین علی، جسنوں قائم چاندپری جاں کایم چاندپری (1722–1793) وجوں جانیا جاندا اے، اکّ بھارتی شاعر سی۔
جیون
سودھواسدا جم چاندپور؉ ، بجنور وچ ہویا سی اتے اسدی موت رامپور اتر پردیش وچ ہوئی سی۔ اوہ میر تقی میر، خواجہ میر درد، مرزا محمد رفیع سودا، قلندر بخش جرات اتے مشفی دا ہم عصر سی[۱] اسنے غزلاں لکھیاں۔[۲][۳]
وراثت
سودھوایمّ۔ موئزدین نے اپنی پی۔ایچّ۔ڈی۔ بنگلہ دیش وچ ڈھاکا یونیورسٹی ولوں قائم چاندپری دے جیون اتے کماں لئی اس دے تھیسس لئی اردو وچ۔[۴]
تصنیف
سودھوقائم چاندپوری دیاں لکھتاں وچوں اک تذکرہ مخزن نکات میسر آسکی اے جو غالباً 1168ھ/ 1754ء وچ تحریر کيتی گئی۔ اِس تصنیف وچ ہر زمانے دے اردو شاعر دا تذکرہ اے تے اِس نوں مستند خیال کيتا جاندا اے۔
آخری ایام اور وفات
سودھورام پور وچ قیام ٹآنڈا دے دوران ایتھے ہنگامہ غارت گری واقع ہويا تاں ایدھروں ہجرت کردے ہوئے رام پور پہنچے تے عرصہ تک قیام رہیا۔ رام پور وچ قیام دے دوران تنخواہ قلیل سی تاں لکھنؤ چلے آئے۔ لکھنؤ وچ راجا ٹکیت رائے توں اپنی جائداد تے وطن دے عامل دے ناں شقہ حاصل کيتا تے قدیمی یومیہ بحال کروا لیا۔ لکھنؤ وچ قیام دے بعد رام پور چلے آئے تے چند دن بعد 1208ھ/ 1793ء وچ 71 سال دی عمر وچ انتقال کيتا۔
حوالے
سودھو- ↑ «Qayem Chandpuri – Profile». دریافتشده در 28 جنوری 2018. تاریخ وارد شده در
|access-date=را بررسی کنید (کمک) - ↑ Ishrat Haque (1992). Glimpses of Mughal Society and Culture. Concept Publishing, 43. ISBN 9788170223825.
- ↑ Amresh Datta (1988). Encyclopaedia of Indian Literature Vol.2. Sahitya Akademi, 1396. ISBN 9788126011940.
- ↑ (1963) Report 1963. University of Dacca, 51.