ضیاء الحق دی موت
| محمد ضیاء الحق دی موت تے ریاستی جنازہ | |
|---|---|
 جنرل محمد ضیاء الحق (1924ء-1988ء) | |
| حصیدار | جارج پی شلز, غلام اسحاق خان, ریاست ہائے متحدہ امریکا دے اسلام آباد سفارت خانے دے حکام, مسلح افواج دے سربراہان، تے ہور فوجی تے شہری |
| ٹکانا | مقبرہ جنرل محمد ضیاء الحق، فیصل مسجد اسلام آباد, پاکستان |
| تریخ |
۱۹ اگست ۱۹۸۸ء |
| نتیجہ | فوجی تحقیقات |
جنرل محمد ضیاء الحق دا جنازہ 19 اگست 1988ء نوں فیصل مسجد، اسلام آباد، پاکستان وچ پڑھایا گیا۔ جنرل محمد ضیاء الحق اپݨی موت دے وقت صدر پاکستان تے چیف آف آرمی سٹاف سن۔ اوہناں دی حادثاتی موت 17 اگست 1988ء نوں سی 130 ہرکولیس طیارے دے اک پُراسرار حادثے وچ ہوئی۔ اس واقعے دے حوالے نال کئی سازشی نظریات موجود نيں۔
حادثہ
سودھو17 اگست 1988ء نوں بہاولپور دے نیڑے اک ہوائی حادثے وچ جنرل محمد ضیاء الحق دی موت واقع ہوئی۔ اوہناں دی حادثاتی موت توں بعد غلام اسحاق خان نگران صدر مُملِکت مقرّر ہوئے۔ جنرل ضیاء الحق دی موت دے حوالے دی تحقیقات دا آغاز وی ہويا لیکن اج تک اوہناں دی موت دے متعلق کوئی حقیقت سامݨے نئيں آ سکی۔ طیارے وچ چیئرمین جوائنٹ چیفس آف سٹاف کمیٹی جنرل اختر عبدالرحمن سمیت سینئر فوجی افسران سوار سن۔ امریکی سفیر آنرڈ رافیل تے امریکی جنرل ہربرٹ ویسم وی حادثے دے وقت طیارے وچ موجود سن جو ضیاءالحق دے ہمراہ پلک جھپکن وچ راکھ دے ڈھیر وچ تبدیل ہوگئے۔
تحقیقات
سودھوامریکا نے تحقیقات وچ پاکستان دی مدد لئی امریکی ایئر فورس دے افسراں دی اک ٹیم روانہ کيتی، لیکن دو اطراف نے وکھ وکھ نتائج اخذ کيتے۔
امریکی نتائج
سودھومسز ایلی رافیل تے بریگیڈیئر جنرل ویسم دی بیوہ دوناں نوں امریکی تفتیش کاراں دی طرف توں دسیا گیا کہ حادثے دی وجہ سی 130 دے نال اک عام میکانیکی مسئلہ سی۔
نظریات
سودھوطیارے دے حادثے دے تناظر وچ بہت ساریاں کہاݨیاں گردش کردیاں رہیاں۔ “جنرل محمد ضیاء الحق“ دا پُتر اعجاز الحق اوہناں لوکاں دی تلاش وچ سرگرداں رہیا جیہناں نوں اوہ کُھلّ کے سبوتاژ تے سیاسی قتل دا ذمہ دار سمجھدا رہیا، جس وچ پاکستان تے امریکا دے اعلا سویلیئن تے فوجی حکام وی ہلاک ہوئے۔ طیارے دے حادثے توں چند ہفتیاں بعد پاکستانی حکام نے 365 صفحات اُتے مُشتمل خُفیہ رپورٹ دا 27 صفحات اُتے مشتمل خلاصہ پیش کیتا، جس وچ تفتیش کاراں نے طیارے دے میکانیکی نظام وچ مُمکنہ خرابیاں دے شواہد دا اظہار کيتا سی لیکن ملکیتے غیر مُلکی ذرائع ابلاغ وچ ایہدے سازش ہوݨ دیاں کہاݨیاں دی کدی کمی نئيں رہی۔ کچھ ذرائع ابلاغ اس شک دا اظہار کردے رہے کہ امریکی سی آئی اے نے جنرل محمد ضیاء الحق نوں ختم کرن لئی امباں دی پیٹیاں وچ اعصاب شکن گیس چھڈ دِتی سی، جد کہ ہور ایہ سمجھدے سن کہ سوویت یونین کے جی بی نے افغان مجاہدین دی حمایت دا جنرل محمد ضیاء الحق توں بدلہ لیا، ايسّے طرحاں امریکی ” ورلڈ پالیسی جرنل“ نے بھارت وچ سابق امریکی سفیر گنتھر ڈین دے حوالے توں لِکھیا کہ اسرائیلی خفیہ ایجنسی موساد دا جنرل محمد ضیاء الحق دے خاتمے وچ ہتھ سی۔ بہرحال کدی کوئی نتیجہ خیز تے حتمی گل سامݨے نئيں آئی۔ آئی ایس آئی دے سابق ڈائریکٹر جنرل حمید گُل نے جنرل محمد ضیاء الحق دے قتل نوں سی آئی اے دی سازش قرار دِتا۔ جنرل محمد ضیاء الحق دے وڈے پُتر اعجاز الحق نے آن ریکارڈ ضیاء مخالف گروپ "الذوالفقار" اُتے قتل دا الزام عائد کيتا سی۔ اودوں اس گروپ دی قیادت بے نظیر بھٹو دے چھوٹے بھائی مرتضا بھٹو دے ہتھ وچ سی، جیہنے اپݨے والد ذوالفقار علی بھٹو نوں پھانسی دتے جاݨ دا بدلہ لیا۔ اوہ اپݨے والد دی ہلاکت اُتے جنرل اسلم بیگ اُتے وی اُنگݪ چکدا سی۔