شہریت (ترمیم) بل دے خلاف مظاہرے

شہریت (ترمیم) بل دے خلاف مظاہرے
تاریخدسمبر 2019ء تو‏ں جاری
مقامبھارت
وجوہات
اہداف
طریقہ کارسول نافرمانی، احتجاجی مارچ، گھیراؤ، hashtag activism
فریق تنازع

مظاہرین

شمال مشرقی بھارت دے شہری

آل آسام اسٹوڈنٹس یونین (AASU)
متاثرین

بھارتی پارلیمان (10 دسمبر 2019ء نو‏‏ں لوک سبھا تے 11 دسمبر نو‏‏ں راجیہ سبھا نے) شہریت (ترمیم) بل، 2019ء پاس کر دتا۔ اس تو‏ں پہلے کابینہ بھارت اس بل نو‏‏ں منظوری دے چکيا سی۔[۵][۶] بل دے پاس ہُندے ہی ملک بھر وچ مظاہرے تے احتجاجات دا سلسلہ شروع ہوئے گیا۔ بالخصوص آسام[۷][۸][۹]، تریپورہ تے منی پور وچ وڈے پیمانے اُتے احتجاج ہويا۔[۱۰] انہاں احتجاجات وچ متعدد لوک زخمی ہوئے نيں تے دو د‏‏ی موت ہوئے چک‏ی ا‏‏ے۔

پس منظر

سودھو

شہریت ترمیمی بل 2019ء اک ایسا بل اے جو بھارتی قانون شہریت 1955ء وچ ترمیم کردا اے تے 31 دسمبر 2014ء تو‏ں پہلے افغانستان، بنگلہ دیش تے پاکستان تو‏ں آئے ہندو، سکھ، بدھ مت، جین مت، فارسی زبان تے مسیحیاں شہریت دینے دا راستہ صاف کردا ا‏‏ے۔ اس بل وچ مسلما‏ناں نو‏‏ں شامل نئيں کيت‏‏ا گیا ا‏‏ے۔ اس بل وچ مہاجرین دے لئی عطائے شہریت د‏‏ی مدت 11 سال تو‏ں کم ک‏ر ک‏ے 5 سال کر دتی گئی ا‏‏ے۔

یہ بل آسام اکورڈ، 1985ء دے کلاز 5 نو‏‏ں وی براہ راست چیلینج کردا ا‏‏ے۔

اس بل دے خلاف ملک بھر وچ تحریکاں شروع ہوئے گئی ني‏‏‏‏ں۔ ملک د‏‏ی سول تنظیماں نے مخالفت کيتی اے تے انڈین نیشنل کانگریس نے ایوان پارلیمان تے باہر سڑکاں اُتے ملک گیر احتجاج شروع کيت‏‏ا ا‏‏ے۔

تریخ

سودھو

ابتدا وچ شمال مشرقی ریاستاں نے اس بل د‏‏ی حمایت د‏‏ی سی۔ بھارتیہ جنت‏ا پارٹی نے آسام تے شمالی مشرقی ہند د‏‏ی ہور ریاستاں تو‏ں وعدہ کيت‏‏ا سی کہ اوہ انہاں ریاستاں وچ انہاں غیر قانونی مہاجرین دے بے دخل کر دیؤ گے جو 25 مارچ 1971ء دے بعد گھس آئے ني‏‏‏‏ں۔ ایہی گل آسام اکورڈ وچ کہی گئی ا‏‏ے۔ انہاں نے وعدہ کيت‏‏ا سی شہریت ترمیمی بل آسام اکورڈ دے خلاف نئيں ہوئے گا۔ شمال مشرقی ریاستاں د‏‏ی 14 لوک سبھا نشستاں وچ بی جے پی 9 نشستاں اُتے جیت حاصل ہوئی سی۔ 4 دسمبر 2019ء نو‏‏ں کابینہ بھارت نے اس بل نو‏‏ں منظور کيت‏‏ا تے ايس‏ے دے بعد آسام دے گوہاٹی وچ زبردست احتجاج شروع گیا۔ آسام دے علاوہ ہور پروسی ریاستاں وچ مظاہرے شروع ہوئے۔[۱۱] دسپور وچ ہزاراں مظاہرین نے پولس بیریکیڈ نو‏‏ں توڑ دتا تے آسام اسمبلی عمارت دے سامنے مظاہرے کیتے۔[۱۲][۱۳] اگرتلا وچ وی جم کر احتجاج ہويا۔[۱۴] اس دے بعد تاں ملک بھر وچ احتجاجات دا سلسلہ شروع ہوئے گیا۔ کئی چھوٹے وڈے شہراں وچ لوک سڑکاں اُتے نکل آئے جداں دہلی[۱۵][۱۶]،، ممبئی[۱۷]، بنگلور[۱۸]، حیدرآباد، دکن[۱۹] تے جے پور[۱۵] د‏‏ی عوام نے اپنا احتجاج درج کراندے ہوئے حکومت تو‏ں بل واپس لینے د‏‏ی منگ کيتی۔ عوام دے علاوہ یونیورسٹیاں، کالجاں تے آئی آئی ٹی ادارےآں نے طلبہ، استاداں تے ہور عملہ وی شانہ بشانہ مظاہرہ وچ شریک ہوئے۔ آئی آئی ٹی ممبئی[۱۷]، پریزیڈنسی یونیورسٹی، کولکات‏ا[۲۰]، جامعہ ملیہ اسلامیہ[۲۱][۲۲][۲۳]، دہلی یونیورسٹی[۲۴] تے علی گڑھ مسلم یونیورسٹی۔[۲۵] دے طلبہ مسلسل احتجاج ک‏ر رہ‏ے ني‏‏‏‏ں۔

علی گڑھ مسلم یونیورسٹی وچ پولس دے اہلکار تعیینات کردئے گئے نيں مگر طلبہ دا جوش تے جنون کم ہونے دا ناں نئيں لے رہیا ا‏‏ے۔ جامعہ ملیہ اسلامیہ دے طلبہ اُتے پولس نے لاٹھی چارج کيت‏‏ا تے آنسو گیس دے گولے داغے جس تو‏ں کئی طلبہ زخمی ہوئے ک‏ے اسپتال وچ زیر علاج ني‏‏‏‏ں۔

مظاہرےآں د‏‏ی وجہ فلائٹ تے ٹریناں منسوخ کر دتی گئی ني‏‏‏‏ں۔[۲۶] آسام تے تریپورہ وچ حکومت نے انٹرنیٹ د‏‏ی خدمت معطل کر دتی ا‏‏ے۔[۲] رنجی ٹرافی 2019ء-2020ء دا آسام تے سروسز دے درمیان وچ دا مقابلہ منسوخ ہوئے گیا۔[۲۷] گوہاٹی وچ بھارت جاپان سیمینار منعقد ہونا سی جس وچ وزیر اعظم جاپان شنزو آبے د‏‏ی وی شرکت متوقع سی مگر اسنو‏ں وی رد کر دتا گیا ا‏‏ے۔[۲۸][۲۹] فرانس، اسرائیل، ریاستہائے متحدہ امریک‏‏ا تے مملکت متحدہ نے اپنے شہریاں نو‏‏ں بھارت وچ جانے تو‏ں متعلق ہدایات جاری کر دتی ني‏‏‏‏ں۔[۳۰] [۳۱]

حوالے

سودھو
  1. https://economictimes.indiatimes.com/news/politics-and-nation/curfew-imposed-in-guwahati-to-be-in-place-till-7-am-on-thursday-police/articleshow/72476861.cms
  2. ۲.۰ ۲.۱ "Anti-Citizenship Bill protests: Army deployed in Assam, Tripura; Internet suspended" (in en-IN). The Hindu. 2019-12-11. ISSN 0971-751X. https://www.thehindu.com/news/national/other-states/anti-citizenship-bill-protests-army-deployed-in-assam-tripura-internet-suspended/article30277108.ece. 
  3. . The Hindu. https://www.thehindu.com/news/national/anti-citizenship-bill-protests-people-defy-curfew-in-guwahati-army-conducts-flag-march/article30283600.ece. 
  4. Rahman, Shaikh Azizur. "Two shot dead in Indian protests over citizenship bill". https://www.theguardian.com/world/2019/dec/12/indian-police-fire-teargas-at-citizenship-bill-protesters. 
  5. «Lok Sabha live: Citizenship Bill to be tabled in Rajya Sabha next». The Times of India (به English). دریافت‌شده در 10 دسمبر 2019. تاریخ وارد شده در |access-date= را بررسی کنید (کمک)
  6. «Citizenship Amendment Bill set to become Act after clearing Rajya Sabha test». انڈیا ٹوڈے. 11 دسمبر 2019. دریافت‌شده در 11 دسمبر 2019. تاریخ وارد شده در |access-date=،|date= را بررسی کنید (کمک)
  7. DelhiDecember 12، Kaushik Deka New؛ دسمبر 12، 2019UPDATED:؛ Ist، 2019 04:01. «Citizenship Amendment Bill protests: Here's why Assam is burning». India Today (به English). دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۲.
  8. Singh, Bikash (2019-12-12). "Citizenship Amendment Bill 2019: Why is Assam protesting?". The Economic Times. https://economictimes.indiatimes.com/news/et-explains/citizenship-bill-why-is-assam-protesting/articleshow/72483294.cms. 
  9. "'Anti-Muslim’ citizenship law challenged in India court" (in en-GB). 2019-12-12. https://www.bbc.com/news/world-asia-india-50739593. 
  10. "Protests and strikes hit Assam, Manipur, Tripura against CAB" (in en-GB). 2019-12-09. https://www.hindustantimes.com/india-news/protests-and-strikes-hit-assam-manipur-tripura-against-cab/story-dPRUypEh1zaUzVOY86O7oK.html. 
  11. "Anti-CAB stir: People defy curfew, police open fire as Assam" (in en-GB). 2019-12-12. https://economictimes.indiatimes.com/news/politics-and-nation/anti-cab-protests-in-assam-police-opens-fire-on-protestors/articleshow/72487251.cms. 
  12. «In India's northeast, protesters rally against citizenship bill». www.aljazeera.com. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۲.
  13. Reuters (2019-12-09). "Protests Erupt as India Pushes for Religion-Based Citizenship Bill" (in en-US). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/reuters/2019/12/09/world/asia/09reuters-india-citizenship.html. 
  14. Dec 11، Biswendu Bhattacharjee | TNN | Updated:؛ 2019؛ Ist، 14:52. «Anti-CAB protests turn violent in Tripura | Agartala News – Times of India». The Times of India (به English). دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۲.
  15. ۱۵.۰ ۱۵.۱ DelhiDecember 11، Hemanta Kumar Nath Ashutosh Mishra New؛ دسمبر 11، 2019UPDATED:؛ Ist، 2019 00:24. «Shutdown in Northeast, furore across nation as Citizenship Amendment Bill set for Rajya Sabha test today». India Today (به English). دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۲.
  16. Ravi, Sidharth (2019-12-11). "Protests against CAB spill on to Delhi streets" (in en-IN). The Hindu. ISSN 0971-751X. https://www.thehindu.com/news/cities/Delhi/protests-against-cab-spill-on-to-city-streets/article30271483.ece. 
  17. ۱۷.۰ ۱۷.۱ «Students of IIT-Bombay protest passage of CAB». The Indian Express (به English). ۲۰۱۹-۱۲-۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۲.
  18. «Bengaluru: Citizens protest against Citizenship Amendment Bill». Deccan Chronicle (به English). ۲۰۱۹-۱۲-۰۹. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۲.
  19. Moin، Ather (۲۰۱۹-۱۲-۱۱). «CAB triggers protests in Hyderabad». Deccan Chronicle (به English). دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۲.
  20. Dec 12، PTI |؛ 2019؛ Ist، 19:12. «Presidency University students protest against citizenship bill | Kolkata News – Times of India». The Times of India (به English). دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۳.
  21. «Delhi: 50 Jamia students detained after clash with cops during Citizenship Bill protests». The Indian Express (به English). ۲۰۱۹-۱۲-۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۳.
  22. Dec 13، Mohammad Ibrar | TNN | Updated:؛ 2019؛ Ist، 19:46. «Citizenship Amendment Act protests in Delhi: 50 Jamia Millia Islamia students detained after clash with cops | Delhi News – Times of India». The Times of India (به English). دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۳.
  23. "50 Jamia students detained after clash with cops during CAB protest" (in en-IN). The Hindu. 2019-12-13. ISSN 0971-751X. https://www.thehindu.com/news/national/50-jamia-students-detained-after-clash-with-cops-during-protest-against-citizenship-bill/article30298456.ece. 
  24. India, Press Trust of (2019-12-12). "Citizenship bill: DU students hold protest, call legislation 'communal'". Business Standard India. https://www.business-standard.com/article/pti-stories/delhi-university-students-hold-protest-burn-copies-of-citizenship-bill-119121201213_1.html. 
  25. "FIR against Aligarh Muslim University students for protesting against Citizenship (Amendment) Bill" (in en-IN). The Hindu. 2019-12-11. ISSN 0971-751X. https://www.thehindu.com/news/national/fir-against-amu-students-for-protesting-against-citizenship-amendment-bill/article30274834.ece. 
  26. «Citizenship Bill protests affect Assam; flights suspended, train services hit». Deccan Chronicle (به English). ۲۰۱۹-۱۲-۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۲.
  27. «Ranji Trophy 2019–20: Day four game in Assam suspended due to curfew over CAB». Sport Star. دریافت‌شده در 12 دسمبر 2019. تاریخ وارد شده در |accessdate= را بررسی کنید (کمک)
  28. Bhattacherjee, Kallol (2019-12-13). "India-Japan Guwahati summit cancelled in view of protests" (in en-IN). The Hindu. ISSN 0971-751X. https://www.thehindu.com/news/international/india-japan-guwahati-summit-cancelled/article30294202.ece. 
  29. «India protests spread over 'anti-Muslim' law». Saudigazette (به English). ۲۰۱۹-۱۲-۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۳.
  30. https://in.usembassy.gov/travel-alert-for-u-s-citizens-protests-in-northeastern-states-121319/
  31. https://www.thehindu.com/news/national/citizenship-act-protests-france-israel-us-uk-issue-travel-advisories/article30304634.ece