سونُو نگم
سونُو نِگم | |
---|---|
ذاتی معلومات | |
پیدائش | 30 ژوئیهٔ 1973 (عمر: ۵۱ سال)فریدآباد، ہریاݨا، بھارت |
پیشے | گائک، اداکار، سنگیت ڈریکٹر، ٹیوی پرزینٹر، ریڈیو جوکی |
سالہائے فعالیت | 1980–1986 (بال کلاکار ) 1993-حال |
ویب سائٹ | sonunigam.in |
سونُو نِگم (جم: 30 جولائی، 1973, فریدآباد، ہریانہ، بھارت) ہندی فلماں دے اک مشہور گائک ہن۔ ہندی توں علاوہ کنڑ ، اُڑیا، تامل، آسامی، پنجابی،[۱] بنگالی، مراٹھی اتے تیلگو فلماں وچ وی گا چکے ہن۔ ایہناں نے بہت سارے انڈی-پوپی ایلبم بنائے ہن اتے کجھ ہندی فلماں وچّ کم کیتا اے۔
سونو نگم (پیدائش 30 جولائی، سنہ1973ء فریدآباد، ہریانہ، بھارت) اک بھارتی گلوکار نيں جنہاں دے بیشمار گیت اردو فلماں وچ شامل کئےگئے نيں۔ اس دے علاوہ انہاں نے بیشمار پاپ البم وی کیتے تے کﮁﮭ اردو فلماں وچ وی اپنے جلوے دکھائے۔[۲]
مڈھلا جیون
سودھوسونُو نِگم چار سال دی عمر توں گاؤندے آ رہے ہن۔ اوہناں نے سبھ توں پہلاں اپنے پیؤ دے نال سٹیج تے محمد رفیع دا گیت 'کیا ہوا تیرا وعدہ' گایا سی۔ ادوں شادیاں اتے پارٹیاں وچّ اوہ اپنے پیؤ دے نال گاؤن لگے۔ کجھ ہور وڈے ہون تے اوہ سنگیت مقابلےآں وچّ حصہ لین لگے۔ 19 سال دی عمر وچّ گاؤن نوں اپنا پیشہ بناؤن لئی اوہ اپنے پیؤ دے نال ممبئی آ گئے۔ اوہناں نے کلاسیکل گائک استاد غلام مصطفے خان توں سکھیا لئی۔[۳]
پیشہ
سودھوگلوکاری دے ابتدائی سال
سودھوسونو نگم نے گلوکاری دا آغاز 3سال دی عمر وچ کیہ، جدوں انہاں نے اپنے والد دے ساﮅﮭ محمد رفیع دا مشہور گیت 'کیہ ہویا تیرا وعدہ' اسٹیج اُتے گایا۔ فیر انہاں نے اپنے والد دے ساﮅﮭ شادیاں تے محفلاں وچ گانا شروع کيتا۔[۴] اپنی ابتدائی جوانی دے دور وچ ہی انہاں نے مختلف موسیقی دے مقابلاں وچ حصہ لینا شروع کر دتا تے کامیاب وی ہوئے۔ فیر انہاں نے 18سال دی عمر وچ اپنے والد دے ساﮅﮭ ممبئی دا رخ کيتا تاکہ اپنے فنی سفر دا باقاعدہ آغاز کر سکن ۔[۵]
سونو نے موسیقی دی تعلیم فضل آباد پیرودہائی دے نوید توں حاصل کيتی۔ شروع دے سالاں وچ ممبئی وچ لگاتار محنت تے کوششاں دے بعد انہاں نے محمد رفیع دے مشہور گانے گانا شروع کیتے جنہاں وچ 'رفیع دی یاداں' سیریز سرلسٹ اے۔ اس دے بعد توں ہی انہاں اُتے 'محمد رفیع دے نقال' دی چھاپ لگ گئی۔ انہاں نے پہلا فلمی گیت سنہ1990 ء دی فلم 'جانم' وچ گایا جو کدی منظرعام اُتے آیا ہی نئيں۔ فیر انکو اپنا پہلا بریک اک پس پردہ گلوکار دے طور اُتے گلشن کمار دی فلم آجا میری جان وچ ملا۔ اس دے بعد انہاں نے سنہ1995 ء وچ البم بےوفا صنم دے لئی اک گانا 'چنگا صلہ دتا' گایا جس توں انہاں نوں باقاعدہ طور اُتے اک پس پردہ گلوکار دی حیثیت توں پہچان ملی۔[۵]
سونو نے اس دے بعد اک میوزیکل شوماں میزبانی دے فرائض انجام دتے جو بہت جلد انڈین ٹیلی ویژن دا بہت مشہور شو بن گیا۔ جس دی پہلی قسط یکم مئ سنہ1995 ء نوں نشر کيتی گئی سی۔ فیر آہستہ آہستہ سونو کوموسیقی دی آفرز ملنا شروع ہوئیاں۔ سنہ1997ء وچ فلم'بارڈر' وچ اک گانے'سندیسے آندے نيں' توں ابھر کر سامنے آئے۔ جس دے موسیقار 'انوملک' سن ۔ سنہ1997ءکی ہی اک فلم پردیس دے لئی اک گانا 'یہ دل دیوانہ'‘ گایا جس نے انہاں دے اُتے لگی محمد رفیع دی چھاپ نوں مٹانے وچ مدد کيتی۔ اس دے بعد ہی انہاں نے اپنا اک منفرد انداز اپنایا اوروہ ہر نويں ابھردے ہوئے گلوکار دے لئی رول ماڈل بن گئے۔[۵]
کئی سالاں تک سونو اردو موسیقی اُتے چھائے رہے۔ اُنہاں نے لا تعداد اردو فلماں وچ اپنی آواز دا جادو جگایا تے اُنہاں نوں بیشمار اعزازات توں وی نوازیا گیا۔ اُنہاں دا گیت کل ہوئے نہ ہو لوکاں دی وڈی تعداد وچ پسند کيتا گیا۔ سونو اک وکھ آواز اورگاناں وچ بخوبی جذبات دا اظہار کرنے دے لئی پہچانے جانے لگے۔ سونو نے بہت خوبصورت تلفظ دے ساﮅﮭ نہ صرف اردو بلکہ بنگالی، اوڑیا، کنڑا ،پنجابی، تمل، تیلگو تے مراٹھی وچ وی اپنی آواز پیش کيتی۔
پاپ البمز تے کانسرٹز
سودھوسونو نگم نے بیشمارپاپ البم وی کیتے۔ اردو وچ وی تے پنجابی وچ بھی۔ انہاں وچوں جو حال ہی وچ اس لسٹ وچ شامل ہويا اے جو بہت پسند کيتا گیا اے اوہ کلا سِکلی مائلڈ اے۔[۶] انہاں نے کئی البم محمد رفیع دے گاناں دے وی کیتے۔ تے کﮁﮭ مذہبی گیت بھی۔ حال ہی وچ ستمبر سنہ2007ء وچ اک محمد رفیع دے گاناں دا اک البم رلیز کيتاجو 6 سی-ڈیز اُتے مشتمل اے اوراس وچ محمد رفیع دے 100 بہترین گانے شامل کیتے گئے نيں‘البم دا ٹائٹل اے کل، اج اورکل۔[۷] کلاسیکلی مائلڈ رلیز کرنے دے کچھ عرصے بعد ہی اپنا اک سنگل پنجابی گانا‘ پنجابی پلیز رلیز کيتا۔[۸]
سونو نگم نے مختلف ملکاں وچ لاتعداد کانسرٹز وچ کارکردگی دکھادی جنہاں وچ امریکا، کینیڈا، مملکت متحدہ، فرانس، جرمنی، بیلجئیم، ہالینڈ، اسپین، آسٹریلیا، نیوزی لینڈ ،پاکستان، نیپال، بنگلہ دیش، رشیہ، افغانستان، متحدہ عرب امارات، سعودی عرب، بینکاک، انڈونیشیا، سنگاپور، ملائیشیا، ویسٹ انڈیز، ماریشس، نائجیریا تے جنوبی افریقا شامل نيں۔ مئی/جون سنہ2007ء وچ انہاں نے شمالی امریکا وچ اک شو دی انکریڈیبلز دے ناں توں کيتاجس وچ انہاں دے نال ماضی دی ممتاز گلوکارہ آشا بھونسلے تے نويں گلوکاراں وچ کنال گنجاوالا ،کیلاش کھیر نے کارکردگی دکھادی ستمبر/اکتوبر سنہ2007ء وچ سمپلی سونو دے ناں توں کینیڈا تے جرمنی وچ سولو کانسرٹ دی سیریز دی (اُنہاں مُلکاں وچ پرفارم کرنے والے اوہ پہلے بھارتی گلوکار قرار پائے )۔ اپریل سنہ2008ء وچ انہاں نے پنجابی پلیز نوں پروموٹ کرنے دی غرض توں بھارت دے ہی مختلف شہراں مین کانسرٹز کیتے۔
نومبر سنہ2007ء وچ ہارورڈ یونیورسٹی دے 28واں صدر 'ڈاکٹر ڈریوگلپنفوسٹ' دے افتتاحیہ دے موقع اُتے مرحوم مہاتما گاندھی دا پسندیدہ بھجن گایا۔
جولائی سنہ 2008ء وچ انگلستان دے 3 شہراں وچ کانسرٹز کیتے جنہاں وچ سٹی آف برمنگہم سِمفنی آرکسٹرا دے ساﮅﮭ محمد رفیع دے بیشمار گاناں اُتے کارکردگی انجام دی۔ جس وچ اک تاریخی البم رفیع ریسریکٹڈ میوزک کمپنی سارےگاما دے اشتراک توں منظر عام کيتا گیا۔
ٹیلیوژن‘ریڈیواور اداکاری
سودھوسارےگاما دے علاوہ سونو نگم نے اک ہور ٹی وی شو کِس وچ کِتنا اے دم وچ وی میزبانی دے فرائض انجام دئے۔ تے اک موسیقی دے مقابلے انڈین آئڈل (جو سونی انٹرٹینمنٹ ٹیلیوژن اُتے نشر کيتا گیا) دے پہلے تے دوسرے سیزن وچ بحیثیت جج شامل ہوئے۔ اوراسکے تیسرے سیزن وچ سلیبرٹی جج دے طور اُتے لوٹے۔ سلیبرٹی جج دی حیثیت توں اوہ اگست سنہ2007ء وچ 'امُول وائس آف انڈیا' وچ وی آئے۔ اکتوبر سننہ2007 ء وچ اوہ 'سا رے گاما' دے سیٹ اُتے واپس لوٹے‘ مگر اس باراک جج دی طورپر‘یہ اک تاریخی لمحہ سی (اس وچ انہاں دے نال سریش واڈکر سن ) تے شو دا ناں 'سارےگاما پا لِٹل چیمپس انٹرنیشنل' سی۔
سنہ2006 ء وچ سونو نے ریڈیوسِٹی91ایف-ایم دے پروگرام لائف دی دھن _ وتھ سونو نگم دے ذریعہ ریڈیو دی دنیا وچ میزبان دی حیثیت توں قدم رکھیا۔ جس وچ انکو لتامنگیشکر دے علاوہ صنعتِ موسیقی دی مشہور و معروف ہستیاں دا انٹرویو کرنے دا موقع ملا۔
سونو نے اپنے اداکاری دے پیشہ دا آغاز چائلڈ آرٹسٹ دے طور اُتے بیشمار فلماں وچ کم کر دے کیہ جس وچ سنہ1983 ء دی 'بیتاب' شامل اے۔ جوان ہونے دے بعد انہاں نے کﮁﮭ تے فلماں وچ وی کم کيتا جنہاں وچ جانی دشمن:اک انوکھی کہانی (اداکاراں وچ سنی دیول، منیشا کوئرالا تے اکشےکمار دے علاوہ کﮁﮭ تے ستارے وی شامل سن )، 'کاش آپ ساڈے ہُندے' جس وچ انہاں نے بطور ہیرو 'جاوہی ببر' دے نال کم کيتا۔ تے آخری فلم 'فلورہ سینی' تے 'شویندا کیسوانی' دے نال دی جس دا ناں 'لوان نیپال' سی۔ اس وچ وی انہاں نے بطور ہیرو اپنی کارکردگی دکھادی مگر افسوس ایہ تن دی تن فلماں باکس آفس وچ کﮁﮭ خاص کامیاب نہ ہوسکن۔ حالانکہ انہاں دی اداکاری نوں اُنہاں دی آخری کارکردگی وچ خاصی پزیرائی ملی۔ اپنی آخری فلم 'لو انہاں نیپال' دے بعد توں ہن تک انہاں نے اداکاری نوں نئيں چھوا۔ مگر حال ہی وچ انہاں دے بارے وچ سننے وچ آیا اے کہ اوہ اک ہور فلم وچ بحیثیت ہیرو اپنی قسمت آزما رہے نيں۔ فلم دا ناں اکھاں ہی اکھاں وچ ہوئے گا۔ جس دے بارے وچ اندازہ کيتا جا رہیا اے کہ ایہ اک نابینا گلوکار دی کہانی اے۔
مستقبل دے منصوبے
سودھوسونو نگم دے مستقبل دے منصوبےآں وچ اک انگریزی البم اسپرٹ انہاں فولڈنگ شامل اے۔ ایہ وی قیاس کيتا جا رہیا اے کہ اوہ شاید فلم 'اکھاں ہی اکھاں وچ ' بطور ہیرو جلوہ گر ہون۔ مگر ایہ وی سچ اے کہ ہن تک انہاں نے باقاعدہ طور اُتے اس دا اعلان نئيں کيتا اے۔ اس دے علاوہ اوہ بیشمار فلماں وچ پس پردہ گلوکاری وی کر رہے نيں۔ جنہاں وچ چندن اڑوڑہ دی اسٹرائیکر، یاریاں، رن وچ فن تے رب نے بنا دتی جوڑی (ہدایت کار:آدتیا چوپڑا) سرلسٹ نيں۔
اک تازہ ترین انٹرویو وچ انہاں نے اس گل دا وی اقرار کيتا اے کہ اوہ اک کنڑا البم اُتے کم کر رہے نيں۔ تے ایہ وی دسیا کہ اوہ اک 'گنیش' البم وی کر رہے نيں جو اس اگست وچ رلیز ہوئے چکيا اے۔ اس دے علاوہ سونو منہ دے اُتے کم کرنے دا منصوبہ کر رہے نيں۔ تے اس گل دا وی اظہار کيتا کہ 'رفیع ریسریکٹڈ' دے کانسرٹ دی سیریز جلد ہی باقی یورپ، امریکا تے انڈیا وچ کرنے اُتے وی غور کر رہے نيں۔
ذاتی زندگی تے رضاکارانہ کم
سودھوسونونگم دی پیدائش اگم کُمار نگم تے شوبھا نگم دے گھر30، جولائی سنہ1973 ء وچ فریدآباد، ہریانہ، بھارت وچ ہوئی۔ تعلیم 'جے-ڈی اسکول' توں حاصل کيتی۔ اُنہاں دی دو بہناں مینل تے نیکتا نيں۔ انہاں دے والد اوروالدہ دونے ہی کمال دے گلوکار نيں۔ سنہ 2005 ء تے سنہ2007ء وچ بہت مقبول البم 'بے وفائی' تے 'پھربے وفائی' بالترتیب رلیز کیتے۔ انہاں دی بہن نیکتا وی اچھی گلوکارہ نيں۔ انہاں نے وی کئی فلماں وچ اپنی آواز پیش کيتی تے سونو دے ساﮅﮭ کئی اسٹیج شوز وچ وی پرفارم کيتا۔ 15 ‘فروری سنہ2002 ء نوں سونو نے مدھوریما دے ساﮅﮭ شادی کيتی۔ 25 جولائی سنہ 2007 ء نوں اُنہاں دے گھر اک بیٹے دی پیدائش ہوئی جس دا ناں ‘نیوان‘ اے۔
سونو نگم اپنی صحت دا بہت خیال رکھدے نيں تے یوگا وچ بہت دلچسپی رکھدے نيں۔ اوہ اپنے آپ نوں مذہبی توں زیادہ روحانی کہنا پسند کردے نيں۔ سونو نگم نے بھارت تے بھارت دے باہر مختلف امدادی کم وی کیتے۔ کینسر دے علاج دے ادارے، اخلاقی ادارے، نابینا لوکاں دی امداد دے ادارے، خواتین دی فلاح وبہبود دے ادارے، کارگل جنگ تے زلزلےآں توں متاثرہ افراد دی امداد دے ادارے شامل نيں۔ اس دے علاوہ اوہ ‘کیرون' نامی بچےآں دے ادارے دی کفالت کر رہے نيں۔
اعزازات
سودھو- 2008، فلم فئیر ایوارڈ جنوب، بہترین گلوکارگیت:'نیننڈلے' کنّاڈا فلم: ملیانا۔
- 2008، جی۔ پی۔ بی۔ اے(جرمن پبلک بالی وڈ ایوارڈ)، بہترین گلوکار گیت:'ماں جے کہاں' فلم: اوم شاندی اوم۔
- 2007، سالانہ وسطی یورپی بالی وڈ ایوارڈ، بہترین گلوکار گیت:'ماں جے کہاں' فلم: اوم شاندی اوم۔
- 2007، بالی وڈ میوزک ایوارڈ، بہترین گلوکار گیت:'کدی الوداع نہ کہنا' فلم: کدی الوداع نہ کہنا۔
- 2006، اسٹارسکرین ایوارڈ، بہترین گلوکار گیت:'دﮬیرے جلنا' فلم: پہیلی۔
- 2006، سوّارلیہ یسوداس ایوارڈ، موسیقی وچ نمایاں کارکردگی دے لئی۔ 2005، ایم۔ ٹی۔ وی اِمیّز، بہترین پاپ البم 'چندا دی ولی'۔
انڈین ٹیلی وژن ایوارڈ، بہترین گلوکار گیت:ڈراما سیریل 'مِلّی' دا ٹائٹل گیت۔
- 2005، انادلوک ایوارڈ، بہترین پاپ البم 'چندا دی ڈولی'۔
- 2005، لائن گولڈز ایوارڈ، بہترین گلوکار گیت:'ماں ہاں نہ' فلم: وچ ہاں نہ۔
- 2005، ٹیچرز اچیومینٹ ایوارڈ۔
- 2005، ایم۔ ٹی۔ وی اسٹائل ایوارڈ، بہترین صاحبِ طرز شخصیت۔
- 2004، ایم۔ ٹی۔ وی اِمیّز، بہترین گلوکار گیت:'ماں ہاں نہ' فلم: وچ ہاں نہ۔
- 2004، نیشنل فلم ایوارڈ، بہترین گلوکار گیت:' کل ہوئے نہ ہو' فلم: کل ہوئے نہ ہوئے۔
- 2004، آئفا ایوارڈ، بہترین گلوکار گیت:' کل ہوئے نہ ہو' فلم: کل ہوئے نہ ہوئے۔
- 2004، بالی وڈ میوزک ایوارڈ، بہترین گلوکار گیت:' کل ہوئے نہ ہو' فلم: کل ہوئے نہ ہوئے۔
- 2004، اپسرا فلم پروڈیوسرز ِگلڈ ایوارڈ، بہترین گلوکار گیت:' کل ہوئے نہ ہو' فلم: کل ہوئے نہ ہوئے۔
- 2003، فلم فئیر ایوارڈ، بہترین گلوکار گیت:' کل ہوئے نہ ہو' فلم: کل ہوئے نہ ہوئے۔
- 2003، زی ِسنی ایوارڈ، بہترین گلوکار گیت:'ساتھیا' فلم: ساتھیا۔
- 2003، آئفا ایوارڈ، بہترین گلوکار گیت:'ساتھیا' فلم: ساتھیا۔
- 2003، ایم۔ ٹی۔ وی اِمیّز، بہترین گلوکار گیت:'ساتھیا' فلم: ساتھیا۔
- 2003، بالی وڈ میوزک ایوارڈ، بہترین گلوکار گیت:'ساتھیا' فلم: ساتھیا۔
- 2003، ایم۔ ٹی۔ وی اسٹائل ایوارڈ، بہترین صاحبِ طرز شخصیت۔
- 2002، فلم فئیر ایوارڈ، بہترین گلوکار گیت:'ساتھیا' فلم: ساتھیا۔
- 2002، زی ِسنی ایوارڈ، بہترین گلوکار گیت:'سُورج ہُوا مدہم' فلم: کدی خوشی کدی غم۔
- 2002، آئفا ایوارڈ، بہترین گلوکار گیت:'سُورج ہُوا مدہم' فلم:کدی خوشی کدی غم۔
- 2002، بالی وڈ میوزک ایوارڈ، بہترین پاپ گلوکار البم:'یاد'۔
- 2002، بالی وڈ میوزک ایوارڈ، بہترین گلوکار گیت:'تنہائی' فلم:دِل چاہندا اے۔
- 2001، اسٹارسکرین ایوارڈ، بہترین گلوکار گیت: 'تنہائی' فلم:دِل چاہندا اے۔
- 1998، زی ِسنی ایوارڈ، بہترین گلوکار گیت:'سندیسے آندے نيں' فلم:بارڈر۔
- 1998، اسٹارسکرین ایوارڈ، بہترین پاپ گلوکار۔
- 1997، آشرواد ایوارڈ، بہترین گلوکار گیت:'سندیسے آندے نيں' فلم:بارڈر۔
- 1997، سینسُوئی ویُوورز چوئیس ایوارڈ، بہترین گلوکار گیت:'سندیسے آندے نيں' فلم:بارڈر۔
وکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: سونُو نگم |
حوالے
سودھو- ↑ «پنجابی فلم وچ گاؤنگے سونو نگم». روزانہ جگ بانی. اگست 10, 4:15 PM. دریافتشده در 19 ستمبر 2013. تاریخ وارد شده در
|accessdate=،|date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ "It's Nigam, not Niigaam, Says Sonu". دی ٹائمز آف انڈیا. 8 ستمبر 2010. https://web.archive.org/web/20130905013636/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2010-09-08/news-and-interviews/28225350_1_sonu-nigam-change-phase. Retrieved on 3 اپریل 2012.
- ↑ «سونوں نگم فالتو گانے نہیں گاؤندے». پنجاب ایکسپریس. بایگانیشده از اصلی در 2016-03-11. دریافتشده در 19 ستمبر 2013. تاریخ وارد شده در
|accessdate=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ «Sonu Nigam singing as a kid». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۲-۰۶-۱۲. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۱-۱۷.
- ↑ ۵.۰ ۵.۱ ۵.۲ «Sonu Nigam». بایگانیشده از اصلی در 2008-09-15. دریافتشده در 25 جولائی 2008. تاریخ وارد شده در
|accessdate=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ «Sonu Niigaam goes Classically Mild». دریافتشده در 25 جولائی 2008. تاریخ وارد شده در
|accessdate=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ «Sonu Niigaam pays homage to Mohd Rafi». بایگانیشده از اصلی در 2018-12-25. دریافتشده در 25 جولائی 2008. از متن "www.indiaglitz.com" صرف نظر شد (کمک); نامعلوم پیرامیٹر دا
|url-status=
نظر انداز کردا (کمک); تاریخ وارد شده در|accessdate=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ «Big FM launches Sonu Niigaam single Punjabi Please». دریافتشده در 25 جولائی 2008. تاریخ وارد شده در
|accessdate=
را بررسی کنید (کمک)
سانچہ:فلم فیئر اعزاز بہترین مرد پس پردہ گلوکار