سلطان مصر
| ||||
---|---|---|---|---|
ترمیم |
سلطان مصر (انگریزی: Sultan of Egypt) 1174ء وچ صلاح الدین ایوبی دے ایوبی سلطنت دے قیام دے بعد 1517ء وچ مصر اُتے عثمانی فتح تک مصر دے حکمراناں دی حیثیت سی اس دے نتیجے وچ ایوبی تے بعد دے مملوک سلاطین نوں وی شام دا سلطان سمجھیا جاندا سی۔ سن 1914 توں، اس لقب نوں اک بار فیر مصر تے سوڈان دے محمد علی خاندان دے سربراہان نے استعمال کیتا، بعد وچ اسنوں سن 1922 وچ مصر تے سوڈان دے بادشاہ دے لقب توں بدل دتا گیا۔
ایوبی خاندان
سودھوصلاح الدین دے عروج توں پہلے، مصر شیعہ فاطمی خلافت دا مرکز سی، اسلامی تریخ دا واحد دور جدوں خلافت اُتے شیعہ شاخ اسلام دے ارکان دی حکومت سی فاطمیاں نے طویل عرصے توں عراق وچ قائم سنی عباسی خلافت نوں مکمل طور اُتے ختم کرنے دی کوشش کيتی سی تے اپنے عباسی حریفاں دی طرح انھاں نے وی خلیفہ دا لقب اختیار کيتا سی، جو اسلامی تنظیمی ڈھانچے وچ اعلیٰ ترین حیثیت دے اپنے دعوے دی نمائندگی کردے سن ۔ پر، سن 1169 وچ صلاح الدین دے اقتدار وچ آنے دے نال، مصر سنی تے عباسی خلافت وچ واپس آگیا۔ عباسی خلیفہ نوں اپنا نظریاتی برتر تسلیم کردے ہوئے، صلاح الدین نے سن 1174 وچ سلطان دا لقب اختیار کیتا، حالانکہ اس مقام توں لے کے عثمانی فتح تک، خلافت وچ اعلیٰ طاقت مصر دے سلطان دے پاس آ گئی سی۔
مملوک خاندان
سودھوسن 1250 وچ ، مملوکاں نے ایوبیاں دا تختہ الٹ دتا، جنھاں نے بحری خاندان نوں قائم کيتا تے جنہاں دے حکمراناں نے سلطان دا خطاب وی حاصل کيتا۔ قابل ذکر بحری سلاطین وچ قطز شامل نيں، جنھاں نے عین جالوت دی جنگ وچ ہلاگو دی حملہ آور منگول فوج نوں شکست دتی سی تے بیبرس، جنھاں نے آخر کار یروشلم دی صلیبی بادشاہت دی آخری باقیات اُتے دوبارہ قبضہ کر ليا۔ بحریاں نوں بعد وچ اک حریف مملوک گروپ نے معزول کر دتا، جس نے سن 1382 وچ برجی خاندان قائم کيتا۔
سلطنت عثمانیہ تے خود مختار خدیوت
سودھوسن 1517 وچ مصر اُتے عثمانی فتح نے مصری سلطنت دا خاتمہ کر دتا، اس دے بعد مصر سلطنت عثمانیہ دا اک صوبہ بن گیا۔ اس نے مملوک-عباسی خاندان دے خاتمے نوں وی نشان زد کیتا، کیونجے عثمانیاں نے موجودہ خلیفہ المتوکل سوم نوں قید کر ليا تے اسنوں عثمانی سلطان سلیم اول دے حق وچ خلیفہ دے لقب توں دستبردار ہوݨ اُتے مجبور کيتا۔ مملوک نے مصر دے اندر اپنی بوہتے طاقت تیزی توں دوبارہ حاصل کر لئی۔ پر، اوہ عثمانی سلطان دے زیرنگین رہے تے انہاں دے قائدین بے دے لقب تک محدود سن ۔
سن 1523 وچ ، مصر دے عثمانی مقرر کردہ ترک گورنر، حین (خاین) احمد پاشا نے خود نوں مصر دا سلطان تے مصر نوں سلطنت عثمانیہ توں آزاد قرار دتا۔ اس نے اپنی حکمرانی نوں قانونی حیثیت دینے دے لئی اپنے ہی سکے ڈھالے، لیکن اس دے فوراً بعد، پرگلی ابراہیم پاشا دے ماتحت عثمانی افواج نے اسنوں گرفتار کر ليا تے اسنوں قتل کر دتا، ابراہیم پاشا نے گورنری سنبھالی ایتھے تک کہ اسنوں اک مستقل متبادل، ہادیم (خادم) سلیمان پاشا مل گیا۔ سن 1801 وچ نپولین اول دی افواج دی شکست دے بعد، محمد علی پاشا نے اقتدار اُتے قبضہ کر ليا، مملوک دا تختہ الٹ کر خود نوں مصر دا حکمران قرار دتا۔ سن 1805 وچ ، عثمانی سلطان سلیم سوم نے ہچکچاندے ہوئے اسنوں عثمانی حاکمیت دے تحت ولی دے طور اُتے تسلیم کيتا۔ محمد علی نے، پر، اپنے آپ نوں خدیو دے طور اُتے سٹائل کيتا تے بھانويں تکنیکی طور اُتے سلطنت عثمانیہ دا اک جاگیردار سی، مصر اُتے اس طرح حکومت کردا سی جداں ایہ اک آزاد ریاست ہوئے۔ عثمانی سلطان دا مقابلہ کرنے تے بالآخر اس دی جگہ لینے دی کوشش کردے ہوئے، محمد علی نے تیزی توں جدید کاری تے عسکریت پسندی دے پروگرام نوں نافذ کيتا تے مصر دی سرحداں نوں جنوب توں سوڈان تے شمال وچ شام تک پھیلا دتا۔ بالآخر، اس نے سلطنت عثمانیہ دے خلاف حکمراں عثمانی خاندان دا تختہ الٹنے تے اس دی جگہ اپنی سلطنت لینے دے ارادے نال جنگ چھیڑ دتی۔ بھانويں عظیم طاقتاں دی مداخلت نے محمد علی نوں خود سلطان بننے دے اپنے عظیم عزائم دا ادراک کرنے توں روکیا، مصر نوں تکنیکی طور اُتے سلطنت عثمانیہ دا حصہ رہنے اُتے مجبور کیتا، مصر دی خود مختاری انہاں دی موت توں بچ گئی جدوں باب عالی نے محمد علی خاندان دی موروثی حکمرانی نوں تسلیم کر ليا۔
محمد علی دے پوتے اسماعیل اول سن 1863 وچ مصر دے تخت اُتے بیٹھیا تے فوری طور اُتے اپنے دادا دے مقاصد نوں حاصل کرنے دے لئی شروع کیتا، بھانويں کم تصادم دے انداز وچ ۔ ودھدی ہوئی مصری طاقت، بگڑدی ہوئی عثمانی طاقت تے صریح رشوت دے امتزاج دے نتیجے وچ عثمانی سلطان عبد العزیز نے سن 1867 وچ مصری حکمران نوں باضابطہ طور اُتے خدیو دے طور اُتے تسلیم کيتا۔ مصر دی باضابطہ آزادی دا احساس کرنے دے لئی تے ایتھے تک کہ سن 1869 وچ نہر سویز نوں کھولنے دے لئی خود نوں مصر دا سلطان قرار دینے اُتے غور کيتا۔ اسنوں دوسری صورت وچ وڈی طاقتاں دے دباؤ توں قائل کيتا گیا، جنہاں نوں عثمانی طاقت دے ہور ٹوٹنے دے نتائج دا خدشہ سی۔ بالآخر، اسماعیل دا دور حکومت ناکامی اُتے ختم ہو گیا، وڈے قرض دی وجہ توں اس دے مہتواکانکشی منصوبےآں اُتے خرچ ہو چکيا سی۔ یورپی تے عثمانی دباؤ نے اسنوں سن 1879 وچ ہٹانے اُتے مجبور کيتا تے اس دی جگہ اس دے کدرے ودھ ملنسار بیٹے توفیق نے لے لئی۔ اس دے بعد دی اورابی بغاوت دا نتیجہ ایہ نکلیا کہ برطانیہ نے سن 1882 وچ خدیو توفیق دی دعوت اُتے مصر اُتے حملہ کيتا تے ملک اُتے اپنے کئی دہائیاں اُتے مشتمل قبضے دا آغاز کيتا۔
مصری سلطنت دی بحالی
سودھوسن 1882 دے بعد توں، مصر دی حیثیت بہت مضبوط ہو گئی: باضابطہ طور اُتے سلطنت عثمانیہ دا اک صوبہ، نیم سرکاری طور اُتے اک عملی طور اُتے اک آزاد ریاست جس دی اپنی بادشاہت، مسلح افواج تے سوڈان وچ علاقائی ملکیت اے تے عملی مقاصد دے لئی برطانوی کٹھ پتلی۔ مصر وچ عثمانی خود مختاری دا قانونی افسانہ بالآخر سن 1914 وچ ختم ہو گیا جدوں عثمانی سلطنت پہلی جنگ عظیم وچ مرکزی طاقتاں وچ شامل ہوئی۔ اس بھَو توں کہ برطانوی مخالف خدیو عباس دوم عثمانیاں دا نال دین گے، انگریزاں نے اسنوں اپنے چچا حسین کامل دے حق وچ معزول کر دتا تے مصر نوں برطانوی راکھا قرار دتا۔ عثمانی حکمرانی دے باضابطہ خاتمے دی علامت بناتے ہوئے، حسین کامل نے سلطان دا لقب اپنے بھائی فواد اول توں لیا جو سن 1917 وچ انہاں دے بعد آیا، حالانکہ حقیقت وچ مصر برطانوی تسلط وچ رہیا۔ حسین کامل تے فواد دونے نے سوڈان اُتے مصر دے دعوے نوں برقرار رکھا، مصری قوم پرستاں نے دوناں نوں بدلے وچ "مصر تے سوڈان دا سلطان" قرار دتا۔ مسلسل برطانوی قبضے اُتے بڑھدے ہوئے قوم پرستاں دے غصے نے برطانیہ نوں سن 1922 وچ مصر دی آزادی نوں باضابطہ طور اُتے تسلیم کرنے اُتے مجبور کيتا۔ پر، سلطان دا لقب ختم کر کے اس دی جگہ بادشاہ رکھ دتا گیا۔ قوم پرست رہنما سعد زغلول، جنہاں نوں بعد وچ انگریزاں نے جلاوطن کر دتا سی، نے کہیا کہ اس دی وجہ ایہ سی کہ انگریزاں نے اک خود مختار مصری حکمران نوں تسلیم کرنے توں انکار کر دتا سی جس نے اپنے ہی بادشاہ نوں پِچھے چھڈ دتا سی (عنوانات دے درجہ بندی وچ ، ایران وچ شاہ دی طرح سلطان دا موازنہ شہنشاہ توں کيتا جا سکدا اے۔ ، اک خود مختار ہونا جو کسی سیکولر برتر نوں تسلیم نئيں کردا)۔ عنوان وچ تبدیلی دی اک ہور وجہ پیش کيتی گئی، ایہ اے کہ ایہ اودوں مصر دی ودھدی ہوئی سیکولرائزیشن دی عکاسی کردا اے، جداں کہ سلطان وچ اسلامی رنگ اے، جداں کہ بادشاہ دے لئی عربی لفظ، ملک، ایسا نئيں اے۔
سن 1952 دے مصری انقلاب وچ فواد دے بیٹے، شاہ فاروق اول دا تختہ الٹنے پر، آزاد افسراں نے مختصراً اپنے شیر خوار بیٹے نوں سلطان قرار دینے اُتے غور کيتا تاکہ سوڈان اُتے مصر دی خود مختاری نوں تقویت دتی جائے تے برطانوی قبضے نوں مسترد کر دتا جائے۔ پر، چونکہ انقلابیاں نے اقتدار اُتے اپنی گرفت مضبوط کرنے دے اک مختصر عرصے دے بعد پہلے ہی مصری بادشاہت نوں ختم کرنے دا فیصلہ کر ليا سی، اس لئی انھاں نے فیصلہ کيتا کہ ایہ اک بیکار اشارہ ہوئے گا تے فاروق دے بیٹے نوں بادشاہ فواد دوم دا اعلان کيتا گیا۔ اگلے سال، 18 جون 1953 نوں، انقلابی حکومت نے باضابطہ طور اُتے بادشاہت دا خاتمہ کر دتا تے مصر اک جمہوریہ بن گیا۔
سلاطین دی لسٹ
سودھو- صلاح الدین ایوبی (1171–1193)
- العزیز (1193–1198)
- المنصور (1198–1200)
- ملک عادل (1200–1218)
- الملک الکامل ناصر الدین محمد (1218–1238)
- العادل دوم (1238–1240)
- الصالح ایوب (1240–1249)
- تورانشاہ (1249–1250)
- شجر الدر (1250–1250)
- الاشرف دوم (1250–1254) اصل وچ اک مملوک ایبک نے حکومت دی.
ساحلی مملوک Salihi Mamluks بحری مملوک برجی مملوک | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
شمار | شاہی خطاب | ناں | دور حکومت دی ابتدا | دور حکومت دا اختتام | نسل | پس منظر | سکہ | |||
پہلا | الملک المعز | عز الدین ایبک | 31 جولائی 1250[۱] | 10 اپریل 1257[۲] | ترکمان | مڈل رینکنگ دا مملوک, بعد وچ ایوبی سلطنت ایوبی سلطنت دا سلطان صالح ایوب دی بیوہ, شجر الدر، نال شادی کيتی جو سلطانہ بنی, 2 مئی 1250, جداں تک اوہ ایبک دے حق وچ دستبردار نہ ہو گئی.[۱] | ||||
دوسرا | الملک المنصور | نورالدین علی | 15 اپریل 1257[۳] | نومبر 1259[۳] | ترکمان | ایبک دا پُتر۔ | ||||
تیسرا | الملک المظفر | سیف الدین قطز | نومبر 1259[۳] | 24 اکتوبر 1260[۳] | خاندان انوشتگین[۴] | ایبک دا اک مملوک تے ایبک دے مملوک دھڑے دا سربراہ، معاذیہ، ایبک دا چیف نائب تے علی دی سلطنت دا مضبوط آدمی.[۵][۶] | ||||
چوتھا | الملک الظاہر | بیبرس | 24 اکتوبر 1260[۳] | 1 جولائی 1277[۳] | کیپچک ترک | بحری مملوک تے بانی بحری مملوک۔[۵] | ||||
پنجواں | الملک السعید | ناصر الدین برکہ | 3 جولائی 1277[۳] | اگست 1279[۳] | کیپچک ترک | بیبرس دا پُتر تے اس دی بیوی، جو خوارزمیہ دے اک جنگجو سردار حسام الدین برقہ خان دی دھی سی جس دے ناں اُتے برقہ دا ناں رکھیا گیا سی۔.[۷][۴][۸] | ||||
چھٹا | الملک العادل | بدرالدین سلامش | اگست 1279[۳] | نومبر 1279[۳] | کیپچک ترک | بیبرس دا پُتر۔ | ||||
ساتواں | الملک المنصور | سیف الدین قلاوون | نومبر 1279[۳] | 10 نومبر 1290[۳] | کیپچک ترk[۹] | بحری مملوک تے بیبرس دے چیف نائب | ||||
اٹھواں | الملک الاشرف | صلاح الدین خلیل | 12 نومبر 1290[۳] | 12 دسمبر 1293[۳] | کیپچک ترک | قلاوون دا پُتر۔ | ||||
نواں | الملک الناصر | ناصر الدین محمد | 14 دسمبر 1293[۳] | دسمبر 1294[۳] | کیپچک ترک | قلاوون دا پُتر۔ پہلا راج۔ | ||||
دسواں | الملک العادل | زین الدین کتبوغا | دسمبر 1294[۳] | 7 دسمبر 1296[۳] | منگول[۱۰] | قولون دا مملوک.[۱۰] | ||||
گیارھواں | الملک المنصور | حسام الدین لاجین | 7 دسمبر 1296[۳] | 16 جنوری 1299[۳] | ادیگی قوم[۱۱] | قولون دا مملوک۔ [۱۰] رکن الدین بیبرس الجشناکر دا رشتے دار
ir[۱۱] |
||||
بارھواں | الملک الناصر | ناصر الدین محمد | 16 جنوری 1299[۳] | مارچ 1309[۳] | کیپچک ترک | دوسرا دور حکومت۔ | ||||
تیرھواں | الملک المظفر | بیبرس دوم | اپریل 1309[۳] | 5 مارچ 1310[۳] | ادیگی قوم[۱۱] | قولون دا مملوک۔[۱۲] حسام الدین لاجین دا رشتے دار۔n[۱۱] | ||||
چودھواں | الملک الناصر | ناصر الدین محمد | 5 مارچ 1310[۳] | 6 جون 1341[۳] | کیپچک ترک | تیسرا دور حکومت۔ | ||||
پندرھواں | الملک المنصور | سیف الدین ابوبکر | 8 جون 1341[۳] | اگست 1341[۱۳] | کیپچک ترک | ناصر محمد تے اس دی لونڈی نرجس دا پُتر۔ ابوبکر دی سلطنت وچ اصل طاقت قوسون دے پاس سی جو اک مملوک تے ناصر محمد دا سینئر امیر سی .[۱۳] | ||||
سولہواں | ملک الاشرف | علاو الدین کجق | اگست 1341[۱۴] | 21 جنوری 1342[۱۵] | کیپچک ترک تے تاتاری | نصیر محمد دا پُتر تے اس دی تاتاری لونڈی اردو۔.اک شیر خوار جدوں اسنوں طاقتور قوسن نے سلطان بنایا۔ .[۱۳] | ||||
سترھواں | ملک الناصر | شہاب الدین احمد | 21 جنوری 1342[۱۵] | 27 جون 1342[۱۶] | کیپچک ترک | ناصر محمد دا پُتر اور اس دی لونڈی بیاد،اک آزاد کردہ لونڈی۔.[۱۷] | ||||
اٹھارواں | الملک الصالح | عماد الدین ابو الفدا اسماعیل | 27 جون 1342[۱۵] | 3 اگست 1345[۱۸] | کیپچک ترک | ناصر محمد دا پُتر تے اس دی اک لونڈی، جس دا ناں ذرائع نے ظاہر نئيں کيتا۔ .[۱۷] | ||||
انیسواں | الملک الکامل | سیف الدین شعبان | 3 اگست 1345[۱۸] | 18 ستمبر 1346[۱۸] | کیپچک ترک | ناصر محمد دا پُتر تے اس دی اک لونڈی، جس دا ناں ذرائع نے نئيں دسیا ( اوہی صالح اسماعیل دی ماں)۔[۱۷] | ||||
بیسواں | الملک المظفر | سیف الدین حجی | 18 ستمبر 1346[۱۸] | 10 دسمبر 1347[۱۸] | کیپچک ترک | ناصر محمد دا پُتر تے اس دی اک دوسری بے ناں لونڈیاں۔.[۱۷] | ||||
اکیسواں | الملک الناصر | بدر الدین حسن | دسمبر 1347 | 21 اگست 1351[۱۸] | کیپچک ترک | ناصر محمد دا پُتر تے اس دی لونڈی کدا، جو حسن دے بچپن وچ ہی فوت ہو گئی۔ پہلا راج۔ حسن نے چھوٹے بچے دے طور اُتے سلطنت وچ شمولیت اختیار کيتی تے حقیقی اقتدار چار سینئر امیراں، شیخو النصیری، تعز النصیری، منجک الیوسفی تے بیبوغہ القاسمی دے پاس سی۔ حسن نوں گرا دتا گیا جدوں اس نے انہاں دی طاقت نوں چیلنج کيتا۔ | ||||
بائیسواں | الملک الصالح | صلاح الدین صالح | 21 اگست 1351[۱۸] | 20 اکتوبر 1354[۱۸] | قپچاق ترک | الناصر محمد تے اس دی بیوی، قتل الملک، جو امیر تنکیز الحصامی دی دھی سی دا فرزند۔[۱۹] | ||||
تئیسواں | الملک النصیر | بدر الدین حسن | 20 اکتوبر 1354[۱۸] | 16 مارچ 1361[۱۸] | قپچاق ترک | دوسرا دور حکومت۔ اسنوں امیر یبلوغا العمری نے قتل کرادتا۔[۱۸] | ||||
چوبیسواں | الملک المنصور | صلاح الدین محمد | 17 مارچ 1361[۱۸] | 29 مئی 1363[۱۸] | قپچاق ترک | حجی دا پُتر۔ اصل طاقت امیر یبلوغا العمری دے پاس سی جس نے بعد وچ اسنوں معزول کر دتا۔.[۱۸] | ||||
پچیسواں | الملک الاشرف | زین الدین شعبان (شعبان دوم) | 29 مئی 1363[۱۸] | 15 مارچ 1377[۱۸] | قپچاق ترک | الامجد حسین (متوفی 21 جنوری، 1363ء) ، الناصر دا آخری بچنے والا پُتر، جو کدی ایوان اقتدار وچ نئيں آیا ,[۲۰] تے خاوند براک، کاپُتر.[۲۱] | ||||
چھبیسواں | الملک المنصور | العلاوالدین علی | 15 مارچ 1377[۱۸] | 19 مئی 1381[۱۸] | قپچاق ترک | شعبان دوم دا پُتر۔ تخت نشینی دے وقت طفل شیرخوار سی تے اصل طاقت امیر ابیک تے قاردے دے پاس سی ایتھے تک کہ ابیک نے قاردے نوں بے دخل کر دتا۔ بعد وچ ابیک وی ماریا گیا تے اقتدارسیف الدین برقوق، یلبوغا الناصری دا سابق مملوک سی، دے پاس آگیا۔ | ||||
ستائیسواں | الملک الصالح | صلاح الدین حجی | 19 مئی 1381[۱۸] | 26 نومبر 1382[۱۸] | قپچاق ترک | الاشرف شعبان دا پُتر۔ مسند اقتدار اُتے بیٹھنے دے وقت شیرخوار سی تے اصل طاقت برقوق دے پاس سی |
Salihi Mamluks بحری مملوک برجی مملوک | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
شمار | شاہی خطاب | ناں | دور حکومت دی شروعات | دور حکومت دا اختتام | نسلی تعلق | پس منظر | سکہ | |||
اٹھائیسواں | الملک الظاہر | سیف الدین برقوق | 26 نومبر 1382[۱۸] | 1 جون 1389[۱۸] | سرکاسیئن
Circassian (چرکش ترک) |
یلبوغہ العمری دا مملوک۔ انس دا پُتر, جسنوں برقوق سن 1381 وچ مصر لیایا تے اس نے اسلام قبول کيتا۔ برجی مملوک خاندان قائم کيتا۔ | ||||
انتیسواں | الملک الصالح | صلاح الدین حجی | 1 جون 1389[۱۸] | جنوری 1390[۱۸] | قپچاک ترک | دوسرا دور حکومت۔ برقوق دے خلاف بغاوت دے دوران نصب کيتا گیا سی جس وچ مؤخر الذکر نوں گرا دتا گیا تھا.[۱۸] جدوں برقوق نوں بحال کيتا گیا تو، حجی نوں قاہرہ دے قلعہ صلاح الدین ایوبی وچ رہنے دی اجازت دتی گئی۔ | ||||
تیسواں | الملک الظاہر | سیف الدین برقوق | 21 جنوری 1390[۱۸] | 20 جون 1399[۱۸] | چرکش ترک | دوسرا دور۔ | ||||
اکتیسواں | الملک الناصر | ناصر الدین فرج | 20 جون 1399[۱۸] | 20 ستمبر 1405[۱۸] | چرکش ترک | برقوق دا پُتر.[۱۸] | ||||
بتیسواں | الملک المنصور | عزالدین عبدالعزیز | 20 ستمبر 1405[۱۸] | نومبر 1405[۱۸] | چرکش ترک | برقوق دا پُتر.[۱۸] | ||||
تیتیسواں | الملک الناصر | ناصر الدین فرج | نومبر 1405[۱۸] | 23 مئی 1412[۱۸] | چرکش ترک | دوسرا دور۔ | ||||
چونتیسواں | الملک العادل | المستعین باللہ | 23 مئی 1412[۱۸] | 6 نومبر 1412[۱۸] | عرب قوم | قاہرہ وچ عباسی خلیفہ۔
لسٹ خلفائے عباسیہ انھاں برجی دے امیر شیخ محمودی نے اک شخصیت دے طور اُتے مقرر کيتا سی، لیکن فیر انھاں دستبردار ہوݨ اُتے مجبور کر دتا۔.[۱۸] |
||||
پینتیسواں | الملک الموید | شیخ المحمودی | 6 نومبر 1412[۱۸] | 13 جنوری 1421[۱۸] | چرکش ترک | برقوق دا اک مملوک۔ | ||||
چھتیسواں | الملک المظفر | احمد بن شیخ المحمودی | 13 جنوری 1421[۱۸] | 29 اگست 1421[۱۸] | چرکش ترک | شیخ دا پُتر۔ تخت نشینی دے وقت اک طفل شیر خوار سی۔ | ||||
سیتیسواں | الملک الظاہر | سیف الدین تاتار | 29 اگست 1421[۱۸] | 30 نومبر 1421[۱۸] | چرکش ترک | برقوق دا اک مملوک۔ q[۲۲] | ||||
اڑتیسواں | الملک الصالح | الناصر الدین محمد | 30 نومبر 1421[۱۸] | 1 اپریل 1422[۱۸] | چرکش ترک | تاتار دا پُتر۔ تخت نشینی دے وقت اک طفل شیر خوار تھا.[۱۸] | ||||
انتالیسواں | الملک الاشرف | سیف الدین برص بے | 1 اپریل 1422[۱۸] | 7 جون 1438[۱۸] | چرکش ترک | برقوق دا اک مملوک .[۲۲] اوہ محمد نوں ہٹانے توں پہلے انہاں دا اتالیق سی۔[۱۸] | ||||
چالیسواں | الملک العزیز | جمال الدین ابو المحاسن یوسف | 7 جون 1438[۱۸] | 9 ستمبر 1438[۱۸] | چرکش ترک | بارسبے دا پُتر۔ تخت نشینی دے وقت بچہ سی۔ | ||||
اکتالیسواں | الملک الظاہر | سیف الدین جقمق | 9 ستمبر 1438[۱۸] | 1 فروری 1453[۱۸] | چرکش ترک | برقوق دا مملوک.[۲۲] | ||||
بیالیسواں | الملک المنصور | فخرالدین عثمان | 1 فروری 1453[۱۸] | 15 مارچ 1453[۱۸] | چرکش ترک | جقمق دا پُتر.[۱۸] | ||||
تیتالیسواں | الملک الاشرف | سيف الدين اينال | 15 مارچ 1453[۱۸] | 26 فروری 1461[۱۸] | چرکش ترک | برقوق دا مملوک.[۲۲] | ||||
چوالیسواں | الملک الموید | شہاب الدین احمد | 26 فروری 1461[۱۸] | 28 جون 1461[۱۸] | چرکش ترک | اینال دا پُتر.[۱۸] | ||||
پینتالیسواں | الملک الظاہر | سیف الدین خوشقدم | 28 جون 1461[۱۸] | 9 اکتوبر 1467[۱۸] | یونانی [۲۳] | شیخی مملوک.[۲۲] | ||||
پینتالیسواں | الملک الظاہر | سیف الدین بلبی | 9 اکتوبر 1467[۱۸] | 4 دسمبر 1467[۱۸] | چرکش ترک | شیخی مملوک.[۲۴] | ||||
چھیالیسواں | الملک الظاہر | تیموربوغا | 4 دسمبر 1467[۱۸] | 31 جنوری 1468[۱۸] | یونانی[۲۵] | جقماق مملوک.[۲۲] | ||||
سینتالیسواں | الملک الاشرف | سیف الدین قایتبائی | 31 جنوری 1468[۱۸] | 7 اگست 1496[۱۸] | چرکش ترک | بارسبائی مملوک.[۲۶] | ||||
اڑتالیسواں | الملک الناصر | محمد | 7 اگست 1496[۱۸] | 31 اکتوبر 1498[۱۸] | چرکش ترک | قائتبائی دا پُتر۔ [۲۷] | ||||
انچاسواں | الملک الظاہر | ابو سعید قانصوہ | 31 اکتوبر 1498[۱۸] | 30 جون 1500[۱۸] | چرکش ترک | قائتبائی مملوک۔[۲۸] | ||||
پچاسواں | الملک الاشرف | ابو الناصر جنبلات | 30 جون 1500[۱۸] | 25 جنوری 1501[۱۸] | چرکش ترک | اصل وچ امیر یشبک من المہدی دا اک مملوک سی، جس نے جنبلات نوں قائتبائی نوں دتا، جس نے فیر اسنوں آزاد کر دتا.[۲۹] | ||||
اکیاونواں | الملک العادل | سیف الدین طومان بے | 25 جنوری 1501[۱۸] | 20 اپریل 1501[۱۸] | چرکش ترک | قائتبائی مملوک.[۳۰] | ||||
باونواں | الملک الاشرف | الاشرف قانصوہ غوری | 20 اپریل 1501[۱۸] | 24 اگست 1516[۱۸] | چرکش ترک | اس دی مملوک اصل واضح نئيں اے، مگر اس نے قاہرہ دی غور چھاونی وچ فوجی تربیت حاصل کيتی سی اس لئی اس دا ناں "الغوری" تھا
"۔[۳۱]i اقتدار وچ آنے توں پہلے ایہ اک دستے دا صوبے دار تھا.[۳۱] |
||||
تریپنواں | الملک الاشرف | طومان بے دوم | 17 اکتوبر 1516[۱۸] | 15 اپریل 1517[۱۸] | چرکش ترک | آخری مملوک سلطان۔ |
خائن احمد پاشا دا انقلاب
سودھو- خائن احمد پاشا (1523–1524)
آل محمد علی (1914ء–1922ء)
سودھو- ہور ویکھو: آل محمد علی
- حسین کامل (مصر تے سوڈان دے سلطان) – 19 دسمبر 1914 – 9 اکتوبر 1917
- فواد اول (مصر تے سوڈان دا سلطان) – 9 اکتوبر 1917 – 16 مارچ 1922
ہور ویکھو
سودھوحوالے
سودھو- ↑ ۱.۰ ۱.۱ Northrup 1998, p. 69.
- ↑ Northrup 1998, p. 70.
- ↑ ۳.۰۰ ۳.۰۱ ۳.۰۲ ۳.۰۳ ۳.۰۴ ۳.۰۵ ۳.۰۶ ۳.۰۷ ۳.۰۸ ۳.۰۹ ۳.۱۰ ۳.۱۱ ۳.۱۲ ۳.۱۳ ۳.۱۴ ۳.۱۵ ۳.۱۶ ۳.۱۷ ۳.۱۸ ۳.۱۹ ۳.۲۰ ۳.۲۱ ۳.۲۲ ۳.۲۳ ۳.۲۴ ۳.۲۵ ۳.۲۶ (2006) African States and Rulers. McFarland & Company, 86. ISBN 978-0-7864-2562-4.
- ↑ ۴.۰ ۴.۱ (2003) Tale of Two Factions, A: Myth, Memory, and Identity in Ottoman Egypt and Yemen. State University of New York Press, 50–52. ISBN 978-0-7914-8610-8.
- ↑ ۵.۰ ۵.۱ Northrup, ed. Petry 1998, p. 250.
- ↑ Northrup 1998, p. 71.
- ↑ (1992) The Lion of Egypt: Sultan Baybars I and the Near East in the Thirteenth Century. Longman, 261. ISBN 978-0-582-06823-0.
- ↑ Holt 2004, p. 99.
- ↑ Yosef 2012b, p. 394.
- ↑ ۱۰.۰ ۱۰.۱ ۱۰.۲ Northrup, ed. Petry 1998, p. 252.
- ↑ ۱۱.۰ ۱۱.۱ ۱۱.۲ ۱۱.۳ Yosef 2012b, p. 396.
- ↑ (1974) Tarikh, Volumes 5-6: Peoples and Kingdoms of West Africa in the Pre-Colonial Period. Longman, 9. ISBN 978-0-582-60873-3.
- ↑ ۱۳.۰ ۱۳.۱ ۱۳.۲ Drory 2006, p. 20.
- ↑ Levanoni 1995, p. 102.
- ↑ ۱۵.۰ ۱۵.۱ ۱۵.۲ Drory 2006, p. 24.
- ↑ Drory 2006, p. 28.
- ↑ ۱۷.۰ ۱۷.۱ ۱۷.۲ ۱۷.۳ Bauden 2009, p. 63.
- ↑ ۱۸.۰۰ ۱۸.۰۱ ۱۸.۰۲ ۱۸.۰۳ ۱۸.۰۴ ۱۸.۰۵ ۱۸.۰۶ ۱۸.۰۷ ۱۸.۰۸ ۱۸.۰۹ ۱۸.۱۰ ۱۸.۱۱ ۱۸.۱۲ ۱۸.۱۳ ۱۸.۱۴ ۱۸.۱۵ ۱۸.۱۶ ۱۸.۱۷ ۱۸.۱۸ ۱۸.۱۹ ۱۸.۲۰ ۱۸.۲۱ ۱۸.۲۲ ۱۸.۲۳ ۱۸.۲۴ ۱۸.۲۵ ۱۸.۲۶ ۱۸.۲۷ ۱۸.۲۸ ۱۸.۲۹ ۱۸.۳۰ ۱۸.۳۱ ۱۸.۳۲ ۱۸.۳۳ ۱۸.۳۴ ۱۸.۳۵ ۱۸.۳۶ ۱۸.۳۷ ۱۸.۳۸ ۱۸.۳۹ ۱۸.۴۰ ۱۸.۴۱ ۱۸.۴۲ ۱۸.۴۳ ۱۸.۴۴ ۱۸.۴۵ ۱۸.۴۶ ۱۸.۴۷ ۱۸.۴۸ ۱۸.۴۹ ۱۸.۵۰ ۱۸.۵۱ ۱۸.۵۲ ۱۸.۵۳ ۱۸.۵۴ ۱۸.۵۵ ۱۸.۵۶ ۱۸.۵۷ ۱۸.۵۸ ۱۸.۵۹ ۱۸.۶۰ ۱۸.۶۱ ۱۸.۶۲ ۱۸.۶۳ ۱۸.۶۴ ۱۸.۶۵ ۱۸.۶۶ ۱۸.۶۷ ۱۸.۶۸ ۱۸.۶۹ ۱۸.۷۰ ۱۸.۷۱ ۱۸.۷۲ ۱۸.۷۳ ۱۸.۷۴ ۱۸.۷۵ ۱۸.۷۶ ۱۸.۷۷ ۱۸.۷۸ ۱۸.۷۹ ۱۸.۸۰ ۱۸.۸۱ سانچہ:Cite EB1911
- ↑ Bauden 2009, p. 63.
- ↑ Holt, eds. Vermeulen and De Smet, p. 319.
- ↑ (2005) "Female Patronage of Mamluk Architecture in Cairo", Beyond The Exotic: Women's Histories In Islamic Societies. Syracuse University Press, 332. ISBN 978-0-8156-3055-5.
- ↑ ۲۲.۰ ۲۲.۱ ۲۲.۲ ۲۲.۳ ۲۲.۴ ۲۲.۵ Garcin, ed. Petry 1998, p. 293.
- ↑ Levanoni, eds. Winter and Levanoni 2004, p. 82.
- ↑ Levanoni, eds. Winter and Levanoni 2004, p. 82.
- ↑ (1996) Islamic Dynasties of the Arab East: State and Civilization During the Later Medieval Times. M.D. Publications Private Limited, 64. ISBN 9788175330085.
- ↑ Garcin, ed. Petry 1998, p. 295.
- ↑ سانچہ:Cite EB1911
- ↑ (2001) The Living Stones of Cairo. American University in Cairo Press, 60. ISBN 9789774246326.
- ↑ Mayer, L. A. (1933). Saracenic Heraldry: A Survey. Clarendon Press, 127.
- ↑ Garcin, ed. Petry 1998, p. 297.
- ↑ ۳۱.۰ ۳۱.۱ Petry 1994, p. 20.