خاندان انوشتگین
| خاندان انوشتگین | |
|---|---|
 |
|
| رقبہ تے آبادی | |
| حکمران | |
| قسم | شاہی خاندان |
| توں وکھ | خوارزم شاہی سلطنت |
| قیام تے اقتدار | |
| تاریخ | |
| یوم تاسیس | ۱۰۷۷ |
| ویلے دیاں حدبندیاں | |
| توں وکھ | خوارزم شاہی سلطنت |
ترمیم  | |
| Anushtegin dynasty خاندان انوشتکین, Khānedāne Ānushtegin | |
|---|---|
 | |
| مورث خاندان | Begdili[۱] or Qangli or other[۲] |
| ملک | |
| موجودہ علاقہ | Central Asia Iran Afghanistan Egypt |
| قیام | 1077 |
| بانی | Anushtegin Gharchai |
| آخری حکمران | Saif ad-Din Qutuz[۳] |
| القاب | |
| روایات | Sunni Islam (Hanafi) |
| تحلیل | 1260 |
| معزولی |
|
انوشتگین خاندان (انگریزی: /æn[unsupported input]ʃtəˈɡinid/, فارسی: خاندان انوشتکین خوارزمیاں خاندان دے ناں توں وی جانیا جاندا اے ( فارسی: خوارزمشاهیان ) اک فارسی [۴][۵][۶] ترک مملوک نسل دا سنی مسلم خاندانتھا ۔ [۷][۸] انوشتگینخاندان نے خوارزمیہ سلطنت اُتے حکومت کیتی، جو موجودہ وسطی ایشیا ، افغانستان تے ایران دے وڈے حصےآں اُتے مشتمل اے، جو کہ 1077 توں 1231 تک دے عرصے وچ ، پہلے سلجوقیاں [۹] تے قرہ خیطائی ، [۱۰] تے بعد وچ آزاد حکمراناں دے طور پر، 13واں صدی وچ خوارزمیان سلطنت اُتے منگول دی فتح تک۔
اس خاندان دی بنیاد کمانڈر انوشتیگین گھرچائی نے رکھی سی، جو سلجوق سلاطین دے سابق ترک غلام سن، جنہاں نوں خوارزم دا گورنر مقرر کيتا گیا سی۔ اس دا بیٹا، قطب الدین محمد اول ، خوارزم دا پہلا موروثی شاہ بنیا۔ [۱۱] انوش ٹگین دا تعلق یا تاں اوغز ترکاں دے بیگدلی قبیلے توں سی [۱] یا چگل ، خلج ، کیپچاق ، قنگلی ، یا ایغوراں توں۔ [۲]
تریخ
سودھوخوارزمیہ خاندان دے قیام دی تریخ زیر بحث اے۔ 1017 وچ اک بغاوت دے دوران، خوارزمیاں دے باغیاں نے ابو العباس مامون تے اس دی بیوی حرا جی نوں قتل کر دتا، جو غزنوید سلطان محمود دی بہن سی۔ [۱۲] اس دے جواب وچ ، محمود نے خوارزم دے علاقے اُتے حملہ کيتا تے اس اُتے قبضہ کر ليا، جس وچ ناسا تے فروا دا رباط شامل سی۔ [۱۳] اس دے نتیجے وچ خوارزم 1017 توں 1034 تک غزنوی سلطنت دا اک صوبہ بن گیا۔ 1077 وچ ، صوبے دی گورنری، جس دا تعلق 1042/1043 توں سلجوقیاں توں سی، سلجوق سلطان دے سابق ترک غلام، انوش تیگین گھرچائی دے ہتھ وچ چلا گیا۔ 1141 وچ ، سلجوق سلطان احمد سنجر نوں قطوان دی جنگ وچ قرہ خیطائی دے ہتھوں شکست ہوئی ، تے انوش ٹگین دا پوتا علاء الدین اتسز قارا خیتان دے ییلو دشی دا جاگیر بن گیا۔ [۱۴]
سلطان احمد سنجر دا انتقال 1156 وچ ہويا۔ جداں ہی سلجوق ریاست افراتفری دا شکار ہوگئی، خوارزم شاہ نے اپنے علاقےآں نوں جنوب دی طرف ودھیا دتا۔ 1194 وچ ، عظیم سلجوق سلطنت دے آخری سلطان، طغرل III ، نوں خوارزم دے حکمران علاء الدین تکش نے شکست دتی تے قتل کر دتا، جس نے خراسان تے مغربی ایران دے کچھ حصےآں نوں فتح کيتا۔ 1200 وچ ، تکیش دا انتقال ہو گیا تے اس دے بعد اس دا بیٹا علاء الدین محمد بنا، جس نے غوریاں دے نال تنازعہ شروع کيتا تے آمو دریا (1204) وچ انہاں دے ہتھوں شکست کھا گئی۔ [۱۵] خوارزم دی برطرفی دے بعد، محمد نے اپنے سردار قارا خطائی توں مدد کيتی اپیل دی جس نے اسنوں فوج بھیجی۔ [۱۶] اس کمک دے نال، محمد نے ہزراسپ (1204) وچ غوریاں اُتے فتح حاصل کيتی تے انہاں نوں خوارزم توں باہر کرنے اُتے مجبور کيتا۔ حوالےدی لوڑ؟
علاءالدین محمد دا اپنے سرداراں دے نال اتحاد قلیل مدتی سی۔ اس نے اک بار فیر اک تنازعہ شروع کیا، اس بار کارا خانیاں دی مدد توں، تے طلاس (1210) وچ قرہ ختائی دی فوج نوں شکست دتی، [۱۷] لیکن سمرقند (1210) نوں قرہ خطائی دے قبضے وچ جانے دتا۔ [۱۸] اس نے کارخانیاں (1212) [۱۹] تے غوریاں (1215) دا تختہ الٹ دتا۔ 1212 وچ اس نے اپنا راجگڑھ گرگنج توں سمرقند منتقل کيتا۔ اس طرح ٹرانسوکسینیا دے تقریباً پورے نوں شامل کيتا گیا۔حوالےدی لوڑ؟اور موجودہ افغانستان نوں اس دی سلطنت وچ شامل کیا، جو مغربی فارس وچ ہور فتوحات دے بعد (1217 تک) سیر دریا توں زگروس پہاڑاں تک تے ہندوکش دے شمالی حصےآں توں بحیرہ کیسپین تک پھیلا 1218 تک، سلطنت دی آبادی 5 ملین افراد اُتے مشتمل سی۔ [۲۰]
انشتگینید خوارزمشاہ
سودھو| ٹائٹلر نام | ذاتی نام | راج کرنا |
|---|---|---|
| شہنا | انشتگین گھرچائی </br> نوشتکین غرچه |
1077/1097 عیسوی |
| شہنا | ایکنچی ابن قوقار </br> ایکینچی بن قوچار |
1097 عیسوی |
| شاہ </br> شاہ </br> قطب الدین ابوالفتح </br> قطب الدین ابو الفتح |
ارسلان تگین محمد ابن انوش تگین </br> ارسلان طگین محمد ابن أنوش طگین |
1097–1127/28 عیسوی |
| شاہ </br> شاہ </br> علاء الدنیا و الدین ابوالمظفر </br> علاء الدنیا و الدین، ابو المظفر |
قزل ارسلان عطیز ابن محمد </br> قزل ارسلان أتسز بن محمد |
1127–1156 عیسوی |
| شاہ </br> شاہ </br> تاج الدنیا و الدین ابوالفتح </br> تاج الدنیا و الدین، ابو الفتح |
ارسلان ابن قزل ارسلان عطیز </br> ایل ارسلان بن قزل ارسلان أتسز |
1156–1172 عیسوی |
| شاہ </br> شاہ </br> علاء الدنیا و الدین ابوالمظفر </br> علاء الدنیا و الدین، ابو المظفر |
تکیش ابن ارسلان </br> تکش بن ایل ارسلان |
1172–1200 عیسوی |
| شاہ </br> شاہ </br> جلال الدنیا و الدین ابوالقاسم </br> جلال الدنیا و الدین، ابو القاسم |
محمود سلطان شاہ ابن ارسلان </br> محمود سلطان شاہ ابن ایل ارسلان </br> ابتدائی طور اُتے اس دی والدہ ترکان سواݨی دی حکومت وچ ۔ وہ اک چھوٹا سوتیلا بھائی تے اپر خراسان وچ تکیش دا حریف سی۔ |
1172–1193 عیسوی |
| شاہ </br> شاہ </br> علاء الدنیا و الدین ابوالفتح </br> علاء الدنیا و الدین، ابو الفتح |
محمد بن تکیش </br> محمد بن تکش |
1200–1220 عیسوی |
| جلال الدنیا و الدین ابوالمظفر </br> جلال الدنیا و الدین، ابو المظفر |
منگ برنو ابن محمد </br> مِنکُبِرنی ابن محمد |
1220–1231 عیسوی |
- جامنی قطار سلجوق سلطنت دی حکمرانی کيتی علامت اے۔
- گلابی قطار قارا خطائی تے سلجوق سلطنت دے درمیان بالادستی دی تبدیلی دی نشاندہی کردی اے
- نارنجی رنگ دی قطاراں قرہ خطائی دی بالادستی دی نشاندہی کردیاں نيں۔
- گلابی قطار قارا خطائی تے سلجوق سلطنت دے درمیان بالادستی دی تبدیلی دی نشاندہی کردی اے
انوشتگین خاندان دا خاندانی شجرہ
سودھو| خاندان انوشتگین دا شجرہ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Notes
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
مورتاں
سودھو-
-
خوارزم شاہ تکیش دا مقبرہ، کونورجینچ، ترکمانستان -
گلدرسن کلا دے قلعے اُتے آخری بار خوارزم دے محمد دوم (1169، 1200–20) نے قبضہ کيتا سی، اس توں پہلے کہ ایہ خوارزمیہ سلطنت دی منگول فتح توں گرے۔
.jpg)
ہور ویکھو
سودھونوٹس تے حوالے
سودھو- ↑ ۱.۰ ۱.۱ (1987) Oghuznameh (in Russian). “Similarly, the most distant ancestor of Sultan Muhammad Khwarazmshah was Nushtekin Gharcha, who was a descendant of the Begdili tribe of the Oghuz family.” سائیٹ غلطی: Invalid
<ref>tag; name "anush" defined multiple times with different content - ↑ ۲.۰ ۲.۱ C.E. Bosworth "Anuštigin Ĝarčāī", Encyclopaedia Iranica (reference to Turkish scholar Kafesoğlu), v, p. 140, Online Edition, (LINK)
- ↑ Amitai-Preiss, Reuven (1995). Mongols and Mamluks: The Mamluk-Ilkhanid War, 1260–1281. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-46226-6.
- ↑ C. E. Bosworth: Khwarazmshahs i.
- ↑ Homa Katouzian, "Iranian history and politics", Published by Routledge, 2003. pg 128: "Indeed, since the formation of the Ghaznavids state in the tenth century until the fall of Qajars at the beginning of the twentieth century, most parts of the Iranian cultural regions were ruled by Turkic-speaking dynasties most of the time.
- ↑ "Persian Prose Literature."
- ↑ Bosworth in Camb.
- ↑ C. E. Bosworth, "Chorasmia ii.
- ↑ Rene Grousset, The Empire of the Steppes:A History of Central Asia, Transl.
- ↑ Biran, Michel, The Empire of the Qara Khitai in Eurasian history, (Cambridge University Press, 2005), 44.
- ↑ Encyclopædia Britannica, "Khwarezm-Shah-Dynasty", (LINK)
- ↑ C.E. Bosworth, The Ghaznavids:994-1040, (Edinburgh University Press, 1963), 237.
- ↑ C.E. Bosworth, The Ghaznavids:994-1040, 237.
- ↑ Biran, Michel, The Empire of the Qara Khitai in Eurasian History, (Cambridge University Press, 2005), 44.
- ↑ Rene, Grousset, The Empire of the Steppes:A History of Central Asia, (Rutgers University Press, 1991), 168.
- ↑ Rene, Grousset, 168.
- ↑ Rene, Grousset, 169.
- ↑ Rene, Grousset, 234.
- ↑ Rene, Grousset, 237.
- ↑ John Man, "Genghis Khan: Life, Death, and Resurrection", 6 Feb. 2007.
ہور پڑھو
سودھو- ایم اسماعیل مارکینکوسکی، فارسی تریخ نگاری تے جغرافیہ: برٹولڈ سپولر ایران ، قفقاز ، وسطی ایشیا ، ہندوستان تے ابتدائی عثمانی ترکی وچ پیدا ہونے والے وڈے کماں پر، پروفیسر کلفورڈ ایڈمنڈ بوسورتھ ، برٹش اکیڈمی دے رکن، سنگاپور دے پیش لفظ دے نال: پوستا ناکاپور 2003،سانچہ:آئی ایس بی این