سحری
سحری یا سحور (عربی: سحور) اوہ کھاݨا اے جسنوں مسلمان روزہ رکھݨ لئی رات دے آخری پہر یعݨی فجر توں پہلاں کھاندے نيں، کیونکہ سحری دا کھاݨا کھاݨ ناݪ روزے دار نوں روزہ رکھݨ وچ مدد ملدی اے تے دن سوکھا ناݪ گُزردا اے۔ عمومن ایہ ہلکا تے خفیف کھاݨا ہُندا اے۔ رمضان دے مہینے وچ مسلمان سحری دا خاص اہتمام کدے نیں تے مسلمان محلےآں وچ سحری دے اعلان وی ہُندے نیں جو فجر توں پہلاں لوکاں نوں سحری تناول کرن لئی بیدار کردے نیں۔ مسیتاں دے موذن وی اپݨیاں مسیتاں دے لاؤڈ سپیکر توں سحری لئی مسلماناں نوں بیدار کردے تے وقت ختم ہوݨ دا اعلان کردے نيں۔
ناں وجہ
سودھواس کھاݨے نوں سحری اس لئی کہیا جاندا اے کہ رات دے آخری حصے نوں عربی زبان وچ "سحر" کہیا جاندا اے تے ایہ کھاݨا ايسے وقت کھایا جاندا اے، اس لئی عربی وچ ایہدا ناں "سحور" اے، پنجابی زبان وچ "سحری" کہیا جاندا اے۔[۱]
سحری نصوص وچ
سودھوسحری مسلماناں دے ہاں اک بابرکت کھاݨا تصور کيتا جاندا اے، گھراں وچ سواݨیاں بہت اہتمام ناݪ تیار کردیاں نيں تے فیر پورا ٹبر شوق ناݪ عبادت دی نیت ناݪ ایہنوں کھاندا اے، دعاواں دا اہتمام وی کيتا جاندا اے۔ پیغمبر اسلام صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم توں متعدد احادیث وچ سحری دی فضیلت وارد ہوئی اے، مثلن: رسول اللہ صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم دا فرمان اے:
| ” | سحری کرو؛ کیونکہ سحری وچ برکت ہُندی اے۔[۲] | “ |
| ” | ساڈے تے اہل کتاب دے روزاں دے درمیان فرق، سحری تناول کرنا اے۔[۳] | “ |
| ” | بیشک اللہ تعالی سحری کرن والےآں اُتے رحمت فرمواندا اے تے اس دے فرشتے انہاں کیلئی رحمت دی دعا کردے نيں۔[۴] | “ |
اس حدیث نوں مسند احمد دے محققاں نے صحیح قرار دتا اے جَد کہ ناصر الدین البانی نے حسن کہیا اے۔[۵]
سحری دا حکم
سودھوتمام فقہائے اسلام دے نزدیک، سحری کھاݨا واجب تے ضروری نئيں اے، بلکہ سنت تے مستحب اے، یعݨی جے کسے نے بغیر سحری کھائے روزہ رکھیا، تاں کوئی حرج نئيں ہوئو گا، البتا اس بابرکت کھاݨے نوں چھڈنا بہتر نئيں سمجھیا جاندا۔
سحری دا وقت
سودھوقرآن وچ اللہ دا ارشاد اے: 
سانچہ:قرآن-سورہ 2 آیت 187 
{تے کھاندے پیندے رہیا کرو ایتھے تک کہ تسيں اُتے صبح دا سفید ڈورا (رات دے) سیاہ ڈورے توں (وکھ ہو کے) نمایاں ہو جاوے، فیر روزہ رات (دی آمد یعݨی غروب آفتاب) تک پورا کرو۔}
| ” | قیس بن طلق نے اپنے والد ماجد توں روایت کيتی اے کہ رسول اللہ صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم نے فرمایا: کھاؤ، پیو تے تھوانوں ہرگز کھاݨ پیݨ توں نہ روکے سِدھی اُتے نوں جانݨ والی (صبح کاذب)۔ تے کھاؤ، پیو جداں تک کہ سرخ روشنی (صبح صادق) اُفق اُتے پھیل جائے۔[۶] | “ |
جمہور صحابہ کرام تے فقہاء عظام دا ایہی موقف اے کہ صبح صادق تک روزہ دار کھا پی سکدا اے۔
سحری دے روايتی پکوان
سودھوعمومن سحری دا کھانا ہلکا ہُندا اے، پرتکلف تے مصالحہ دار کھانا نئيں کھایا جاندا اے۔ عالم اسلام وچ سحری دے جو ماکولات و مشروبات عمومن استعمال ہُندے نيں اوہ ایہ نيں:
- دُدھ تے کھجوراں
- دُدھ تے چوݪ
- پھݪ تے میوے
- شہد، زیتون دا تیل تے مکھݨ
- دُدھ دی مصنوعات جداں پنیر، دہیں، لسی تے ملائی
- آنڈے
- شیرینی، جِداں حلوے، سیویاں، کھیر وغیرا۔
ہور دیکھو
سودھوحوالے
سودھو- ↑ دیکھو "لسان العرب" (4/351)
- ↑ صحیح بخاری، باب برکۃ السحور، حدیث نمبر: (1823)۔ صحیح مسلم، باب فضل السحور، حدیث نمبر: (1095)
- ↑ صحیح مسلم باب فضل السحور، حدیث نمبر: (1096)
- ↑ مسند احمد، حدیث نمبر: (11086)
- ↑ سلسلۃ الاحادیث الصحیحہ، علامہ ناصرالدین البانی، رقم:1654
- ↑ سنن أبی داؤد، السنن، 2: 306، رقم: 2367۔ سنن ترمذی، السنن، 3: 85، رقم: 708. مصنف ابن أبي شیبة، المصنف، 2: 388، رقم: 9069، مکتبة الرشد الریاض۔ المعجم الکبیر، للطبرانی 8: 336، رقم: 2257، مکتبة الزهراء الموصل