راجیو گاندھی بین الاقوامی ہوائی اڈا
| راجیو گاندھی بین الاقوامی ہوائی اڈا Rajiv Gandhi International Airport రాజీవ్ గాంధీ అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||
 | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| خلاصہ | |||||||||||||||
| ہوائی اڈے دی قسم | عوامی | ||||||||||||||
| مالک/عامل | جی ایم آر حیدرآباد انٹرنیشنل ایئرپورٹ لیمیٹیڈ (جی ایچ آئی اے ایل) | ||||||||||||||
| خدمت | حیدرآباد | ||||||||||||||
| محل وقوع | شمس آباد، تلنگانا، بھارت | ||||||||||||||
| مرکز برائے | |||||||||||||||
| فوکس شہر برائے | انڈیگو | ||||||||||||||
| بلندی سطح سمندر سے | ۶۱۷ میٹر / ۲,۰۲۴ فٹ | ||||||||||||||
| ویب سائٹ | www | ||||||||||||||
| نقشہ | |||||||||||||||
  HYD  HYD | |||||||||||||||
| رن وے | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| اعداد تے شمار (2015) | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
راجیو گاندھی بین الاقوامی ہوائی اڈا (IATA: HYD, ICAO: VOHS) اک بین الاقوامی ہوائی اڈا اے جو حیدرآباد دی ضروریات دی تکمیل کردا اے جو بھارت دی ریاست تیلنگاݨا دا سبھ توں وڈا شہر اے۔ ایہ شمس آباد وچ موجود اے جو حیدرآباد دے جنوب توں ۲۰ کلومیٹر (۶۶٬۰۰۰ فٹ) دے فاصلے اُتے اے۔ اس ہوائی اڈے دی نظامت جی ایم آر حیدرآباد انٹرنیشنل ایئرپورٹ لیمیٹیڈ کردی اے جو اک عوامی-نجی تجارتی شراکت اے۔ اس دا افتتاح مارچ 2008ء وچ ہويا سی۔ ایہ بیگم پیٹ ہوائی اڈے دی جگہ لے چکيا اے۔ اس توں پہلے بیگم پیٹ ہوائی اڈا حیدرآباد دا ابتدائی تجارتی ہوائی اڈا ہويا کردا سی۔ شمس آباد وچ تعمیر جدید ہوائی اڈے نوں راجیو گاندھی دے ناں توں موسوم کیتا گیا جو بھارت دے سابق وزیر اعظم سن ۔
ہوائی اڈے اُتے اک مسافر ٹرمنل، کارگو ٹرمنل تے دو رن وے نيں۔ ایتھے اُتے ہوابازی دی تربیت دی سہولتاں، ایندھن دا فارم، شمسی توانائی دا اک پلانٹ تے دو رکھ رکھاؤ، مرمت تے کارگزاری (انگریزی: Maintenance, repair, and operations یا MRO) سہولتاں دستیاب نيں۔ ایہ ہوائی اڈا ملک دا پنجواں مصروف ترین ہوائی اڈا اے۔ اس دے علاوہ ایتھے ایئر انڈیا ریجنل، بلو ڈارٹ ایوئیشن، لفتھانسا کارگو، اسپائس جیٹ تے ٹرو جیٹ یکجا موجود نيں۔ ہوائی اڈا انڈیگو دے لئی اک مرکزی شہر دا کم دیندا اے۔
.jpg)
.jpg)
تریخ
سودھوراجیو گاندھی بین الاقوامی ہوائی اڈا، حیدرآباد، بھارت دا پہلا پی پی پی ہوائی اڈا (عوامی نجی شراکت دا ہوائی اڈا)[۲][۳] اے۔ ایہ ملک دا اک گرین فیلڈ ہوائی اڈا وی اے۔[۲] گرین فیلڈ ہوائی اڈا اس ہوائی اڈے نوں کہندے نيں جو کسی غیرترقی یافتہ جگہ اُتے بنایا جائے۔ حکومت ہند کی ہوائی اڈاں دے بنیادی ڈھانچاں دی پالیسی 1999ء (Government of India's Policy on Airport Infrastructures issued in دسمبر، 1999) دی رو توں کوئی وی گرین فیلڈ ہوائی اڈا موجودہ ہوائی اڈا دے 150 کیلومیٹر دے فاصلے دے اندر نئيں بنایا جا سکدا اے۔[۴]
حیدرآباد دے لئی اک نويں ہوائی اڈے دی تعمیر دا خیال 1997ء وچ چندرا بابو نائڈو انتظامیہ دی جانب توں پہلی بار پیش کیتا گیا سی۔[۵] برسر استعمال تجارتی ہوائی اڈا، بیگم پیٹ ہوائی اڈا مسافراں دی ودھدی تعداد دے لئی ناکافی ثابت ہوئے رہیا سی۔ ریاستی حکومت نے ابتدا وچ حکیم پیٹ فضائی اڈے نوں شہریاں دے استعمال دے لئی کھولنا چاہیا، مگر فضائیے نے اسنوں نامنظور کیتا۔[۶] جدوں ریاستی حکومت نے فضائیے دے لئی اک نويں ہوائی اڈے دی تعمیر دی تجویز رکھی، وزارت دفاع نے ریاست نوں مشورہ دتا کہ اوہ بیگم پیٹ دے جنوب دے تھاںواں اُتے غور کرے۔[۵] اکتوبر 1998ء تک ریاست تن تھاںواں اُتے اپنی توجہ مرکوز کر چکيتی سی: بونگلور، نادرگل تے شمس آباد۔[۷] شمس آباد دا انتخاب دسمبر 1998ء وچ ہويا سی۔ اس دی وجہ دو قومی شاہراہاں این ایچ 44 تے این ایچ 765 تے اک ریلوے لائن توں نزدیک اس دا محل وقوع ہونا سی۔[۸]
نومبر 2000ء وچ ریاستی حکومت تے ایئرپورٹس اتھاریٹی آف انڈیا (اے اے آئی) دے وچکار اک یادداشت مفاہمت اُتے دستخط ہوئی۔ اس دی رو توں ہوائی اڈے دا منصوبہ اک عوامی-نجی شراکت ہوئے گا۔ ریاست تے اے اے آئی متحدہ طور اُتے 26% دے حصے دار ہون گے، جدوں کہ 74% نجی کمپنیاں نوں سونپی جائے گی۔[۹] بولی دے اک طریقے توں اک اتحاد کو، جس وچ جی ایم آر گروپ تے ملیشیا ایئرپورٹس ہولڈنگز بیرہاد (ایم اے ایچ بی) نوں منتخب کیتا گیا سی۔[۵][۹] دسمبر 2002ء وچ جی ایم آر حیدرآباد انٹرنیشنل ایئرپورٹس لیمیٹیڈ (ایچ اے آئی ایل)، نے بعد وچ ناں بدل کے جی ایم آر حیدرآباد انٹرنیشنل ایئرپورٹ لیمیٹیڈ (جی ایچ آئی اے ایل) کیتا، اسنوں اک مخصوص مقصد دا وجود (special purpose entity) بنایا گیا جس وچ ریاست، اے اے آئی، جی ایم آر تے ایم اے ایچ بی دے مفادات وابستہ سن ۔[۵][۱۰]
ستمبر 2003ء جی ایچ آئی ایل دے ارکان نے شراکتداراں دے معاہدے اُتے دستخط دی تے ریاست دی جانب توں 
400 کروڑ (US$۶۳ million) دی رعایت اُتے رضامند ہوئے۔[۵][۱۱] اک رعایندی معاہدہ جی ایچ آئی ایل تے مرکزی حکومت دے بیچ دسمبر 2004ء طے پایا جس دی رو توں راجیو گاندھی بین الاقوامی ہوائی اڈے دے ۱۵۰-کلومیٹر (۴۹۰٬۰۰۰ فٹ) دے دائرے وچ کوئی ہوائی اڈے دی کارگزاری نئيں ہوئے گی۔[۱۲] لہٰذا بیگم پیٹ ہوائی اڈے دا بند ہونا ضروری سی۔[۱۳]
تعمیر تے کشادگی
سودھوتعمیر دا آغاز 16 مارچ 2005ء نوں ہويا جدوں سونیا گاندھی نے سنگ بنیاد رکھیا۔[۱۴] اس توں دو دن پہلے مرکزی حکومت نے اس ہوائی اڈے نوں سابق وزیر اعظم راجیو گاندھی دے ناں توں موسوم کیتا،[۱۵] جنہاں نے حیدرآباد ہی وچ اپنی ہوابازی دی تربیت مکمل دی سی۔[۱۶] ناں دی اس تبدیلی دی تیلگو دیشم پارٹی نے مخالفت کيتی۔ بیگم پیٹ ہوائی اڈے پر، بین الاقوامی ٹرمنل نوں راجیو گاندھی دے ناں توں موسوم کیتا گیا سی جدوں کہ خانگی ٹرمنل تیلگو دیشم پارٹی دے بانی این ٹی راما راؤ دے ناں توں موسوم سی۔ تیلگو دیشم پارٹی چاہندی سی کہ ناں دی ایہی روایت نويں ہوائی اڈے اُتے وی برقرار رہے۔ اُتے نويں ہويا اڈا دا اک ہی مشترکہ ٹرمنل اے۔[۱۷]
سنگ بنیاد دی رسم دے تقریبًا تن سال بعد ہوائی اڈے دا افتتاح 14 مارچ 2008ء نوں احتجاج دے بیچ ہويا۔ تیلگو دیشم پارٹی نے اپنے مطالبے دا اعادہ کیتا کہ خانگی ٹرمنل دا ناں تبدیل کیتا جانا چاہیے۔[۱۶] اس دے علاوہ 12 تے 13 مارچ نوں اے اے آئی دے 20,000 ملازمین بیگم پیٹ ہوائی اڈے تے ایچ اے ایل بنگلور ہوائی اڈے دے بند ہونے دے خلاف ہڑتال کی، جس دے پس دے پس پردہ انہاں دی ملازمتاں نوں کھو دینے دا خوف سی۔[۱۸][۱۹] راجیو گاندھی بین الاقوامی ہوائی اڈے دی تجارتی کارگزاری 16 مارچ 2005ء نوں شروع ہونا تھا؛ اُتے ایہ تریخ وچ تاخیر ہوئی جس دی وجہ کچھ ایئرلائنز دی جانب توں ہوائی جہاز دے زمین اُتے ٹھہراؤ دی وڈی شرحاں اُتے احتجاج سی۔ جدوں ایہ شرحاں کم ہوئے، 23 مارچ آغاز دی نويں تریخ قرار پائی۔[۲۰] حالانکہ لفتھانسا دی فرینکفرٹ توں آنے والی پرواز 752 اس ہوائی اڈے اُتے اترنے والی پہلی پرواز بننے والی سی، اُتے دو اسپائس جیٹ دی پروازاں ایتھے پہلے اتراں۔[۲۱] اُتے لفتھانسا دی پرواز نوں فیر وی اوہی حسب منصوبہ تقریب دے نال دے 12:25 بجے صبح دی آمد دے موقع اُتے خیرمقدم کیتا گیا سی۔[۲۱][۲۲]
ستمبر 2011ء وچ اسپائس جیٹ نے اپنے علاقائی مرکز دا آغاز اس ہوئی اڈے اُتے کیتا جس دے لئی اس نے بومبارڈیئر کیو400 ایئرکرافٹ دا استعمال کیتا۔[۲۳] اس ایئرلائن نے حیدرآباد دا انتخاب ملک وچ اس دے مرکزی طور اُتے وقوع پزیر ہونے دی وجہ توں کیتا سی،[۲۴] تے اوہ کئی درجہ دوم (ٹائر ٹُو) تے درجہ سوم (ٹائر تھری) دے لئی ایتھے توں پروازاں چلاندا اے۔[۲۵] علاقائی ایئر لائن ٹروجیٹ نے وی اپنا اک مرکز اس ہوائی اڈے اُتے جولائی 2015ء وچ اپنی کارگزاری دے آغاز دے نال کھولیا۔[۲۶]
نومبر 2014ء وچ وزارت شہری ہوابازی نے طے کیتا کہ اس ہوائی اڈے دا خانگی ٹرمنل این ٹی راما راؤ دے ناں توں موسوم ہوئے گا۔ اس اعلان دے نال ہی راجیہ سبھا دے ارکان نے احتجاج کیتا۔[۲۷][۲۸] ہوائی اڈے دے ارباب مجاز نوں اس گل دا علم نئيں اے کہ ایہ ناں کس طرح رکھیا جائے گا۔[۲۹]
مالکانہ حقوق
سودھوراجیو گاندھی بین الاقوامی ہوائی اڈا جی ایم آر حیدرآباد انٹرنیشنل ایئرپورٹس لیمیٹیڈ (جی ایچ آئی ایل) دی ملکیت تے اس دے زیر عمل اے جو اک عوامی-نجی شراکت دا حصہ اے۔ اس وچ عوامی ادارے ایئرپورٹس اتھاریٹی آف انڈیا (اے اے آئی) (13%) تے تلنگانہ حکومت (13%) دے حصہ دار نيں۔ اس دے نال نال جی ایم ار گروپ (63%) تے ملیشیا ایئرپورٹس ہولڈنگز بیرہاد (11%) دا اتحاد وی اس معاہدے دا حصہ اے۔[۳۰] جی ایچ آئی ایل تے مرکزی حکومت دے مراعات دے معاہدے دی رو توں جی ایچ آئی ایل اس ہوائی اڈے نوں 30 سال تک چلا سکدی اے تے اس وچ ہور 30 سال تک چلانے دا امکان شامل اے۔
ہوائی میدان
سودھواس ہوائی اڈے دے دو رن وے نيں:[۳۱]
- رنوے 09ایل/27آر:[lower-alpha ۱] ۴٬۲۶۰ در ۶۰ میٹر (۱۳٬۹۸۰ فٹ × ۲۰۰ فٹ)، انسٹرومنٹ لینڈنگ سسٹم بااسباب
- رنوے 09آر/27ایل: ۳٬۷۰۷ در ۴۵ میٹر (۱۲٬۱۶۲ فٹ × ۱۴۸ فٹ)۔
رنوے 09آر/27ایل، ابتدائی تے اصل رنوے اے، ایہ اِنّا لمبا اے کہ ایئربس اے380 ایتھے اتر سکدی اے جو دنیا دا سب توں وڈا مسافربردار جہاز اے۔[۳۲] رنوے 09ایل/27آر اصالتًا اک ٹیکسی وے اے، جسنوں فروری 2012ء وچ کھولیا گیا سی۔ اس دی مختصر لمبائی تے چوڑائی اسنوں چھوٹے جہاز جداں کہ ایئربس اے340 تے بوئنگ 747 دی پروازاں دے لئی موزاں بناتے نيں۔ اس دا استعمال عمومًا اس وقت ہُندا اے جدوں رنوے 09آر/27ایل رکھ رکھاؤ توں گزر رہیا اے تے جداں جداں ہوائی آمدورفت ودھ رہی اے، اس دا استعمال اکثر ہوئے رہیا اے۔[۳۳] انہاں رن وییاں دے شمال وچ تن ہوائی اڈے دی وردیاں (Airport Aprons) نيں: کارگو، مسافر ٹرمنل تے رکھ رکھاؤ، مرمت تے کارگزاری (ایم آر او) وردیاں شامل نيں۔ مسافر ٹرمنل وردی شمال تے جنوب وچ پارکنگ دی سہولتاں رکھدی اے۔
ٹرمنل
سودھوراجیو گاندھی بین الاقوامی ہوائی اڈے دا اک واحد مسافر ٹرمنل اے، جو ۱۰۵٬۳۰۰ مربع فٹ (۹٬۷۸۰ میٹر2) اُتے محیط اے تے سالانہ 12 ملین مسافرین دی صلاحیت رکھدا اے۔[۳۴] اس ٹرمنل دا مغربی کونہ بین الاقوامی پروازاں دے لئی بنا اے جدوں کہ مشرقی کونہ گھریلو کارگزاری دیکھدا اے۔[۳۵] ایتھے اُتے 46 ایمیگریشن کاؤنٹرز تے 96 چیک اِنہاں ڈیسک موجود نيں۔ اس دے علاوہ 19 خود کار چیک اِنہاں کیوسک نيں ۔[۳۶] ایتھے کل ملیا کے 9 گیٹ موجود نيں جنہاں وچوں 7 ٹرمنل دی جنوبی جانب موجود نيں جدوں کہ دو شمالی جانب موجود نيں۔ تن گیٹ دو جیٹ وییاں دے نال تیزی توں وائڈ باڈی ایئرکرافٹ دے نال لیس نيں۔ عوامی لونج پلازا پریمیم دی جانب توں فراہم کیتے گئے نيں۔ مشاہیر دے لئی تن مخصوص لونج موجود نيں۔[۳۷] ماپہلے حفاظتی دستہ ہوائی اڈے دا پنڈ Pre-Security Airport Village) اوہ ملنے دی جگہ اے جتھے مسافراں نوں ملنے دے لئی لیایا جاندا اے۔[۳۵]
ہوائی کمپنیاں تے تھاںواں
سودھو.jpg)
.jpg)
مسافر بردار
سودھوکارگو
سودھوذیل دی کارگو کمپنیاں ہوائی اڈا استعمال کردیاں نيں:
شماریات
سودھو| سال (ء) | مسافراں دی آوا جائی | جہاز دی حرکت | ||
|---|---|---|---|---|
| مسافر | تبدیلی فیصد وچ | جہاز دی حرکت | تبدیلی فیصد وچ | |
| 2015 | 11,907,089[۴۵] | +۲۱.۷% | 100,410[۴۶] | +۷.۴% |
| 2014 | 9,786,925[۴۵] | +۱۳.۳% | 93,508[۴۶] | +۷.۴% |
| 2013 | 8,635,290[۴۷] | +۴.۳% | 87,034[۴۸] | −۶.۷% |
| 2012 | 8,277,328[۴۷] | +۰.۱% | 93,295[۴۸] | −۱.۹% |
| 2011 | 8,270,764[۴۹] | +۱۳.۳% | 95,073[۵۰] | +۱۶.۳% |
| 2010 | 7,298,064[۴۹] | +۱۴.۸% | 81,732[۵۰] | +۲.۸% |
| 2009 | 6,356,673[۵۱] | 79,515[۵۲] | ||
- ہوائی اڈے اُتے کھاتہ نویسی دے سالاں دے حساب توں سالانہ مسافراں دی آمد ورفت
- [۲]
| سال (ء)(مہینے اپریل تا مارچ) | خانگی مسافرین دی تعداد | بین الاقوامی مسافرین دی بعداد | کل مسافرین دی تعداد |
|---|---|---|---|
| 2014–15 | 7776457 | 2729496 | 10505953 |
| 2013–14 | 6358189 | 2370067 | 8728256 |
| 2012–13 | 6282075 | 2084656 | 8366731 |
| 2011-12 | 6703050 | 1899289 | 8602339 |
| 2010-11 | 5758608 | 1875557 | 7634165 |
| 2009-10 | 4793910 | 1700920 | 6494830 |
| 2008-09 | 4648657 | 156603 | 6215460 |
جی ایم آر ایروسپیس پارک
سودھوجی ایم آر ایروسپیس کئی سہولتاں فراہم کردا اے جو ہوابازی دے شعبے نال تعلق رکھدے نيں۔[۵۳] انہاں وچ ۲۵۰-acre (۱۰۰ ha) اک خصوصی معاشی علاقہ، جس وچ ۲۰-acre (۸٫۱ ha) مفت تجارت تے گودام سہولت دا علاقہ تے خانگی آمدورفت دا علاقہ شامل اے۔[۵۴]
ہوابازی دی تربیت
سودھوجی ایم آر ہوابازی دی اکادمی پارک وچ موجود اے۔ اس دا قیام 2009ء وچ انٹرنیشنل ایئر ٹرانسپورٹ ایسوسی ایشن (آئی اے ٹی اے)، انٹرنیشنل سیول ایویئیشن آرگنائزیشن (آئی سی اے او)، ایئرپورٹس کونسل انٹرنیشنل اے سی آئی تے ڈائریکٹوریٹ جنرل آف سیول ایویئیشن (ڈی جی سی اے) دے اشتراک توں ہويا۔ ایہ اکادمی ہوائی اڈے دی کارگزاری توں متعلق پروگراماں نوں چلاندی اے جو درج لسٹ ادارےآں دی جانب توں مسلمہ حیثیت رکھدے نيں۔[۵۵][۵۶] پارک وچ ایشیا پیسیفیک فلائٹ ٹریننگ (APFT) وی موجود اے جو جی ایم آر گروپ تے ایشیا پیسیفیک فلائٹ ٹریننگ دی مشترکہ پہل اے۔ 2013ء توں ایہ ہوائی جہازرانی دے کورس چلاندی اے۔[۵۷][۵۸]
جی ایم آر ایئرو ٹیکنیک لیمیٹیڈ ایم آر او
سودھورکھ رکھاؤ، مرمت تے کارگزاری (انگریزی: Maintenance, repair, and operations یا MRO) جی ایم آر ایئرو ٹیکنیک لیمیٹیڈ چلاندی اے۔ ایہ ہوائی اڈے اُتے موجود دو ایسی سہولتاں وچوں اک اے۔ ایہ 350 کروڑ (US$۵۵ million) دی لاگت توں بنا اے۔ اس دا افتتاح مارچ 2012ء وچ ہويا اے۔[۵۹] ایہ سہولت بہ یک وقت پنج جہازاں نوں سنبھال سکدی اے۔[۶۰] شروع وچ ایہ جی ایم آر گروپ تے ملیشین ایئروسپیس انجنئیرنگ (ایم اے ای) (ملیشین ایئرلائنز دی زیرنگرانی ادارہ) دی مشترکہ تجارت سی۔ اُتے ملیشیا ایئرلائنز فلائٹ 370 واقعے دے بعد خراب مالی صورت حال دی وجہ توں ایم اے ای رکھ رکھاؤ، مرمت تے کارگزاری دے لئی مالیہ فراہم نئيں کر سک رہیا سی۔[۶۱] جی ایم آر، ایم اے ای دی شرکت دا حصہ دسمبر 2014ء خرید چکيا اے۔[۶۲]
ہور سہولتاں
سودھودکاناں تے دستیاب سہولتاں
سودھو| مقام | ریٹیل دکاناں دی تعداد | غذائی دکاناں دی تعداد | دستیاب خدمات دی تعداد |
|---|---|---|---|
| خانگی ٹرمنل- روانگی | 13 | 10 | 31 |
| خانگی ٹرمنل-چیک اِنہاں (بین الاقوامی ٹرمنل دے نال مشترک) | 3 | 2 | 3 |
| بین الاقوامی ٹرمنل روانگی | 1 | 2 | 1 |
| بین الاقوامی ٹرمنل-چیک اِنہاں (خانگی ٹرمنل دے نال مشترک) | 22 | 6 | 13 |
| بین الاقوامی ٹرمنل-آمد | 2 | 1 | 15 |
| زمینی سطح-ہوائی اڈے دا پنڈ | 4 | 7 | 11 |
| زمینی سطح- کار پارکنگ | 4 | 5 | 10 |
| روانگی دا صحن | 2 | 2 | 9 |
| عوامی حمل و نقل دا علاقہ | 2 | 2 | 6 |
ایئر انڈیا دی رکھ رکھاؤ، مرمت تے کارگزاری دی سہولت
سودھوجی ایم آر ایئرو ٹیکنیک لیمیٹیڈ دے علاوہ ایئر انڈیا اپنی خود دی رکھ رکھاؤ، مرمت تے کارگزاری دی سہولت ایئر انڈیا انجینئری سروسیز لیمیٹیڈ (AIESL) دے ذریعے چلاندا اے، جو اس دی ماتحت شاخ اے۔ ۵ acre (۲٫۰ ha) تک پھیلی اس سہولت دی لاگت 79 کروڑ (US$۱۲ million) سی۔ اس دا افتتاح مئی 2015ء وچ ہويا۔[۶۳][۶۴]
کارگو ٹرمنل
سودھو.jpg)
کارگو ٹرمنل مسافر ٹرمنل دے مغرب وچ واقع اے۔ ایہ ۱۴٬۳۳۰ مربع میٹر (۱۵۴٬۲۰۰ فٹ مربع) اُتے محیط اے تے ۱۵۰٬۰۰۰ ٹن (۱۷۰٬۰۰۰ ٹن کوچک) کارگو سالانہ سنبھال سکدا اے۔[۶۵] اس کارگو نوں حیدرآباد مینزیس کارگو پرائیویٹ لیمیٹیڈ چلاندی اے جو جی ایچ آئی ایل (51%) تے مینزیس ہوابازی (49%) دی مشترکہ تجارتی پہل اے۔[۶۶] اس ٹرمنل وچ دواواں دا علاقہ وی اے جو درجہ حرارت اُتے قابو رکھدے ہوئے ادویات دے ذخیراں نوں جمع کرنے دے کم آندا اے۔ ایہ ملک وچ اپنی نوعیت دی پہلی سہولت اے تے ایہ اس ہوائی اڈے دے لئی ضروری اے کیونجے ادویہ اس ہوائی اڈے دے 70% بر آمدات دا حصہ نيں۔[۶۶][۶۷] مئی 2011ء وچ لفتھانسا کارگو نے ہوائی اڈے اُتے اپنے پہلے ادویہ دے مرکز دا آغاز کیتا۔[۶۸]
ایندھن دا فارم
سودھوہوائی اڈے اُتے اک ایندھن دا فارم اے جس وچ ذخیرہ جمع کرنے دے دے لئی تن ٹینک، جنہاں دی کل صلاحیت ۱۳٬۵۰۰ کلولیٹر (۳٬۰۰۰٬۰۰۰ imp gal؛ ۳٬۶۰۰٬۰۰۰ US gal) جیٹ ایندھن دی اے، موجود نيں۔ ایہ ٹینک وردی توں زیرزمین پائپ لائناں توں جڑے نيں۔[۳۲] ریلائنس انڈسٹریز نے اس فارم دی تعمیر دی تے چلاندی اے تے ایہ کسی وی آئیل کمپنی دی جانب توں سب دے لئی کھلے ماڈل دے طور استعمال کیتا جا سکدا اے۔[۶۹]
شمسی توانائی دا پلانٹ
سودھوجنوری 2016ء وچ جی ایچ آئی ایل نے 5 میگاواٹ دا شمسی توانائی دے پلانٹ دا ہوائی اڈے دے نیڑے آغاز کیتا، جس دا مقصد ہوائی اڈے دی توانائی ضروریات دی تکمیل اے۔ ایہ ۲۴ acre (۹٫۷ ha) اُتے محیط اے تے اس دی لاگت 30 کروڑ (US$۴.۷ million) اے۔[۷۰] آئندہ دو توں تن سالاں وچ اس پلانٹ دی صلاحیت 30 کر دتی جائے گی، جس توں ایہ ہوائی اڈا مکمل طور اُتے شمسی توانائی اُتے منحصر ہوئے جائے گا۔[۷۱]
ہوائی اڈے توں متصل ہوٹل
سودھونوووٹیل ہوٹل جو راجیو گاندھی بین الاقوامی ہوائی اڈے توں 3٫5 کلومیٹر دے فاصلے اُتے واقع اے، اکتوبر 2008ء وچ کھولی گئی۔ اس ہوٹل وچ 305 کمرے، دو ریستوراں تے ہوائی جہاز دے عملے دے لئی لونج اے۔[۷۲] ابتدا وچ ایہ جی ایچ آئی ایل دی ملکیت سی، مگر ہن ایہ جی ایم آر ہوٹلز اینڈ ریزارٹز لیمیٹیڈ دے تحت آچکيا اے کیونجے اسنوں کم ہی اُتے کیتا جا رہیا سی،[۷۳] تے جی ایم آر اس دے لئی خریداراں دی تلاش اگست 2015ء توں شروع کر چکيا سی۔[۷۴]
ہوائی اڈے تک رسائی دے ذرائع
سودھوسڑک
سودھویہ ہوائی اڈا حیدرآباد شہر دی این ایچ 44، این ایچ 765 تے آؤٹر رنگ روڈ توں جڑا اے۔ اکتوبر 2009ء وچ پی وی نرسمہا راؤ ایکپریسوے مہدی پٹنم تے راجندرنگر دے بیچ مکمل ہويا، جتھے ایہ قومی شاہراہ 7 توں جڑدا اے۔ بھارت دے سب توں طویل اڑن پل (Flyover) دی مدد توں حیدرآباد شہر توں ہوائی اڈے تک دے سفر دا وقفہ ہن بس 30–40 منٹ ہوئے گیا اے۔[۷۵]
"پُشپَک - ایئرپورٹ لائنر" تلنگانہ ریاستی روڈ ٹرانسپورٹ کارپوریشن دی اک خدمت اے۔ ایہ بس شہر دی مختلف جگہاں توں مسافراں نوں شہر توں ہوائی اڈا پہنچاندی اے۔[۷۶] اس دا آغاز دسمبر 2012ء توں ہويا۔ ایہ جی ایم آر دی ایئرو ا ایکسپریس خدمت کيتی جگہ لیندا اے۔[۷۷]
ریل
سودھوحیدرآباد میٹرو ریل منصوبے دے دوسرے مرحلے دے تحت ۲۸-کلومیٹر (۹۲٬۰۰۰ فٹ) ریل دا ربط رائے درگ/ گچی باؤلی تے راجیو گاندھی بین الاقوامی ہوائی اڈے دے بیچ تعمیر کیتا جائے گا۔ 2015ء تک انہاں امکانات دا جائزہ لیا جا رہیا سی۔[۷۸][۷۹]
مستقبل دے منصوبے
سودھوہوائی اڈے دا بلندتر منصوبہ تن مرحلےآں اُتے محیط اے۔ اس دا اک مرحلہ ہوائی اڈے دی کشادگی دے نال 2008ء وچ مکمل ہوئے گیا۔ اس دے اختتامی مقاصد وچ سالانہ مسافرین دی آمدورفت دی صلاحیت نوں بڑھاکر 40 ملین کرنا اے۔
دوسرا مرحلہ
سودھو2009ء وچ جی ایچ آئی ایل نے دوسرا مرحلہ مؤخر کرنے دا فیصلہ کیتا کیونجے مسافراں دی آمدورفت وچ حسب توقع اضافہ نئيں ہويا سی۔[۸۰][۸۱] اس مرحلے دا احیاء 2015ء دے اواخر وچ ہويا سی۔ ایہ عمل تاخیر توں شروع ہويا کیونجے ایہ ہوائی اڈا اپنی جملہ صلاحیت دی انتہا نوں 2016ء وچ پہنچنے جا رہیا اے۔[۸۲] اس مرحلے دا پہلا حصہ صلاحیت نوں سالانہ 18 ملین مسافرین تک بڑھائے گا جدوں کہ دوسرا حصہ اسنوں 20 ملین تک پہنچائے گا۔[۸۳] مسافر ٹرمنل نوں ودھایا جائے گا، جس وچ ودھ حفاظتی قطاراں، چیک اِنہاں کاؤنٹر تے ہور سہولتاں دے نال نال چھتاں اُتے شمسی پیتانل لگیائے جاواں گے۔[۸۴] دوسرے مرحلے دا آغاز جی ایچ آئی اے ایل دے مرکزی حکومت کیتی منظوری دے نال شروع ہوئے گا تے اس مرحلے دی تعمیرات اُتے 18–20 مہینے لگنے دی توقع اے۔[۸۳]
تیسرا مرحلہ
سودھوتوسیع دے آخری مرحلے توں توقع اے کہ ٹرمنل دی صلاحیت سالانہ 40 ملین مسافرین تک ودھ جائے گی۔[۸۳]
ہوائی اڈے دی خدمات دا معیار
سودھوراجیو گاندھی بین الاقوامی ہوائی اڈے نوں اعزاز برائے ہوائی اڈا خدماتی معیار (Airport Service Quality Award) متواتر چھ سال تک 5٫15 ملین مسافرین زمرے وچ مل چکيا اے۔[۲]
دنیا دے سب توں وڈے کارگو نوں جگہ دینے دا اعزاز
سودھو.jpg)
13 مئی 2016، نوں دنیا دا سب توں وڈا کارگو طیارہ انتونوو این-225 مریا (Antonov An-225 Mriya) دیر رات حیدرآباد دے راجیو گاندھی بین الاقوامی ہوائی اڈے اُتے اترا۔ اس کارگو طیارے وچ چھ ٹربو پنکھےآں دے انجن (Turbofan Engines) لگے سن تے ایہ ہن تک بنا سب توں وڈا تے بھاری ہوائی جہاز اے۔ حیدرآباد وچ اترنے توں پہلے ایہ طیارہ ترکمانستان، ملائیشیا رکا سی، کارگو ترکمانستان توں ہُندا ہويا ہندوستان آیا اے اوراس دے اگلے ہی ہفتے آسٹریلیا دے پرتھ وچ اترا۔ جہاز وچ 117 ٹن وزنی الیکٹرک جنریٹر اے۔ کارگو اک بار وچ تقریباً 640 ٹن سامان لے جا سکدا اے۔ نال ہی ایہ جہاز بغیر ایندھن بھرے تے بغیر رکے 18 گھینٹے تک پرواز بھر سکنے دی صلاحیت رکھدا اے۔[۸۵]
ہور ویکھو
سودھوحواشی
سودھوحوالے
سودھو- ↑ "Traffic News for the month of جنوری 2015: Annexure IV". Airports Authority of India: 3. 9 مارچ 2015. http://www.aai.aero/traffic_news/jan2k15annex4.pdf. Retrieved on 4 اپریل 2016. "جنوری 2015: 7,986 tonnes"
- "Traffic News for the month of فروری 2015: Annexure IV". Airports Authority of India: 3. 8 اپریل 2015. http://www.aai.aero/traffic_news/Feb2k15annex4.pdf. Retrieved on 4 اپریل 2016. "فروری 2015: 7,804 tonnes"
- "Traffic News for the month of مارچ 2015: Annexure IV". Airports Authority of India: 3. 22 مئی 2015. http://www.aai.aero/traffic_news/Mar2k15annex4.pdf. Retrieved on 4 اپریل 2016. "مارچ 2015: 9,217 tonnes"
- "Traffic News for the month of دسمبر 2015: Annexure IV". Airports Authority of India: 4. 1 فروری 2016. http://www.aai.aero/traffic_news/Dec2k15annex4.pdf. Retrieved on 4 اپریل 2016. "اپریل–دسمبر 2015: 82,912 tonnes"
- "Traffic News for the month of فروری 2015: Annexure IV". Airports Authority of India: 3. 8 اپریل 2015. http://www.aai.aero/traffic_news/Feb2k15annex4.pdf. Retrieved on
- ↑ ۲.۰ ۲.۱ ۲.۲ ۲.۳ ۲.۴ Rajiv Gupta, V Venkatesh, P Ammani, "Need Based Segmentation of Airport Passengers: The Case of Rajiv Gandhi International Airport, Hyderabad"، Indian Journal of Marketing,New Delhi,ISSN 0973-8703 Vol.46 Issue No.3, مارچ 2016, Pp 7-21
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ https://www.quora.com/What-is-meant-by-Greenfield-Airport
- ↑ ۵.۰ ۵.۱ ۵.۲ ۵.۳ ۵.۴ Reddy, B. Dasarath (15 مارچ 2005). "Work on Hyd intl airport to start on مارچ 16". Business Today. https://web.archive.org/web/20181225125100/https://www.business-standard.com/economy-policy?time=1545742260. Retrieved on ۲۷ ستمبر ۲۰۲۰.
- ↑ Ahmed, M. (12 مئی 1997). "Iaf Grounds Hyderabad International Airport Plan". Business Today. https://web.archive.org/web/20181225125105/https://www.business-standard.com/specials?time=1545742264. Retrieved on ۲۷ ستمبر ۲۰۲۰.
- ↑ "Three sites shortlisted for international airport project in Hyderabad". ریڈف ڈاٹ کوم. 23 اکتوبر 1998. https://web.archive.org/web/20181225124824/http://www.rediff.com/business/1998/oct/23hydair.htm%20. Retrieved on ۲۷ ستمبر ۲۰۲۰.
- ↑ "Executive Briefing". The Financial Express. 2 دسمبر 1998. https://web.archive.org/web/20181225125058/http://expressindia.indianexpress.com/fe/daily/19981202/33655484.html%20. Retrieved on ۲۷ ستمبر ۲۰۲۰.
- ↑ ۹.۰ ۹.۱ سانچہ:Cite press release
- ↑ "New Hyderabad airport to be named after Rajiv Gandhi". The Hindu. 14 مارچ 2005. https://web.archive.org/web/20181225124935/https://www.thehindubusinessline.com/todays-paper/tp-logistics/new-hyderabad-airport-to-be-named-after-rajiv-gandhi/article2171621.ece%20/. Retrieved on ۲۷ ستمبر ۲۰۲۰.
- ↑ "Hyderabad airport pact inked". دی اکنامک ٹائمز. 1 اکتوبر 2003. https://web.archive.org/web/20130922073953/http://articles.economictimes.indiatimes.com/2003-10-01/news/27556335_1_malaysia-airports-holdings-berhad-first-phase-developer. Retrieved on ۲۷ ستمبر ۲۰۲۰.
- ↑ Sukumar, C. R. (10 جولائی 2014). "GMR considers legal ways to stall Telangana government's airport plans near Hyderabad". دی اکنامک ٹائمز. https://web.archive.org/web/20160424075600/http://articles.economictimes.indiatimes.com/2014-07-10/news/51301049_1_new-airports-telangana-rashtra-samithi-telangana-government. Retrieved on ۲۷ ستمبر ۲۰۲۰.
- ↑ "Centre confirms closure of Begumpet airport". The Hindu. 12 مارچ 2008. https://web.archive.org/web/20181225125021/https://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-andhrapradesh/centre-confirms-closure-of-begumpet-airport/article1218250.ece%20/. Retrieved on ۲۷ ستمبر ۲۰۲۰.
- ↑ "Sonia lays foundation for Rajiv Gandhi airport Navi Mumbai, Pune, Ludhiana to get international airports". بزنس لائن. 16 مارچ 2005. https://web.archive.org/web/20181225125143/https://www.thehindubusinessline.com/todays-paper/sonia-lays-foundation-for-rajiv-gandhi-airport-navi-mumbai-pune-ludhiana-to-get-international-airports/article2171855.ece%20/. Retrieved on ۲۷ ستمبر ۲۰۲۰.
- ↑ "New Hyderabad airport to be named after Rajiv Gandhi". بزنس لائن. 14 مارچ 2005. https://web.archive.org/web/20181225124935/https://www.thehindubusinessline.com/todays-paper/tp-logistics/new-hyderabad-airport-to-be-named-after-rajiv-gandhi/article2171621.ece%20/. Retrieved on ۲۷ ستمبر ۲۰۲۰.
- ↑ ۱۶.۰ ۱۶.۱ "New international airport at Hyderabad inaugurated". Outlook. 14 مارچ 2008. https://web.archive.org/web/20181225125307/https://www.outlookindia.com/newswire/story/new-international-airport-at-hyderabad-inaugurated/553791%20. Retrieved on ۲۷ ستمبر ۲۰۲۰.
- ↑ "Shamshabad airport issue precedes Sonia visit". The Hindu. 15 مارچ 2005. https://web.archive.org/web/20181225124647/https://www.thehindu.com/2005/03/16/stories/2005031609190400.htm%20/. Retrieved on ۲۷ ستمبر ۲۰۲۰.
- ↑ "Slow take-off for airport stir". گلف نیوز. 13 مارچ 2008. https://web.archive.org/web/20181225125309/https://gulfnews.com/news/asia/india/slow-take-off-for-airport-stir-1%D9%AB91196%20. Retrieved on ۲۷ ستمبر ۲۰۲۰.
- ↑ "New Hyderabad greenfield airport ready for inauguration despite AAI employees protest". Oneindia. 13 مارچ 2008. https://web.archive.org/web/20181225125157/https://www.oneindia.com/2008/03/13/hyderabad-greenfield-airport-ready-inauguration-aai-employees-protest-1205402880.html%20. Retrieved on ۲۷ ستمبر ۲۰۲۰.
- ↑ "Hyderabad airport will open on مارچ 23; ground handling rates cut". بزنس لائن. 20 مارچ 2008. https://web.archive.org/web/20181225124723/https://www.thehindubusinessline.com/todays-paper/hyderabad-airport-will-open-on-%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%86-23-ground-handling-rates-cut/article1619620.ece%20/. Retrieved on ۲۷ ستمبر ۲۰۲۰.
- ↑ ۲۱.۰ ۲۱.۱ "New Hyd airport opening takes off with SpiceJet flights". Outlook. 23 مارچ 2008. https://web.archive.org/web/20181225124726/https://www.outlookindia.com/newswire/story/new-hyd-airport-opening-takes-off-with-spicejet-flights/556120%20. Retrieved on ۲۷ ستمبر ۲۰۲۰.
- ↑ Jafri, Syed Amin (23 مارچ 2008). "New Hyderabad airport takes off". Rediff. https://web.archive.org/web/20181225124811/http://www.rediff.com/money/2008/mar/23airport.htm%20. Retrieved on ۲۷ ستمبر ۲۰۲۰.
- ↑ سانچہ:Cite press release
- ↑ سانچہ:Cite press release
- ↑ Ramana, K. V. (16 ستمبر 2011). "SpiceJet plans 'game changer' Q400 flights". زی نیوز. https://web.archive.org/web/20181225124838/https://www.dnaindia.com/business/report-spicejet-plans-game-changer-q400-flights-1587595.
- ↑ "TruJet announces operations starting with Rajahmundry and Tirupati". Business Standard. 10 جولائی 2015. https://web.archive.org/web/20181225124800/https://www.business-standard.com/companies?time=1545742080.
- ↑ "Row over renaming Hyderabad airport rocks Rajya Sabha". انڈیا ٹوڈے. 26 نومبر 2014. https://web.archive.org/web/20181225125019/https://www.indiatoday.in/india/north/story/row-over-renaming-hyderabad-airport-rocks-rajya-sabha-228684-2014-11-26.
- ↑ "Cong Protests Renaming of Hyderabad Airport in RS". Outlook. 26 نومبر 2014. https://web.archive.org/web/20181225125155/https://www.outlookindia.com/newswire/story/cong-protests-renaming-of-hyderabad-airport-in-rs/869666%20.
- ↑ "Change of name puts Hyderabad International airport staff in a piquant situation". دکن کرانیکل. 21 نومبر 2014. https://web.archive.org/web/20181225124932/https://www.deccanchronicle.com/141121/nation-current-affairs/article/change-name-puts-hyderabad-international-airport-staff-piquant%20.
- ↑ Chowdhury, Anirban (21 مارچ 2016). "Hyderabad Airport may seek hike in tariffs". دی اکنامک ٹائمز. https://web.archive.org/web/20160424160324/http://articles.economictimes.indiatimes.com/2016-03-21/news/71705385_1_user-development-hyderabad-airport-airport-operator. Retrieved on ۲۷ ستمبر ۲۰۲۰.
- ↑ Aeronautical Charts Rajiv Gandhi International Airport Shamshabad (Hyderabad). Airports Authority of India. 15 مئی 2014. http://www.aai.aero/misc/AIPS_2014_20.pdf. Retrieved on 2 جون 2016.
- ↑ ۳۲.۰ ۳۲.۱ "Rajiv Gandhi (Hyderabad) International Airport, Andhra Pradesh, India"۔ Airport Technology۔ ۲۵ دسمبر ۲۰۱۸ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 12 اپریل 2016
- ↑ "Second runway opened at RGIA". The Hindu. 10 فروری 2012. https://web.archive.org/web/20181225124712/https://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-andhrapradesh/second-runway-opened-at-rgia/article2877281.ece%20/. Retrieved on ۲۷ ستمبر ۲۰۲۰.
- ↑ "India's 10 longest runways". ریڈف ڈاٹ کوم. 25 اگست 2008. https://web.archive.org/web/20181225125234/http://www.rediff.com/money/2008/aug/25slid3.htm%20. Retrieved on ۲۷ ستمبر ۲۰۲۰.
- ↑ ۳۵.۰ ۳۵.۱ Reddy, K. (22 مارچ 2008). "Wake up to a sleek and snazzy airport". The Hindu. https://web.archive.org/web/20181225124720/https://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-andhrapradesh/wake-up-to-a-sleek-and-snazzy-airport/article1224797.ece%20/. Retrieved on ۲۷ ستمبر ۲۰۲۰.
- ↑ "Airport facilities: Terminal facilities"۔ Hyderabad Rajiv Gandhi International Airport۔ ۲۵ دسمبر ۲۰۱۸ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 13 اپریل 2016
- ↑ "Business & VIP facilities"۔ Hyderabad Rajiv Gandhi International Airport۔ ۲۵ دسمبر ۲۰۱۸ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 12 اپریل 2016
- ↑ "Blue Dart Aviation (BZ) flights from Hyderabad (HYD)"۔ FlightMapper۔ اخذ شدہ بتاریخ 15 اپریل 2016
- ↑ "Cathay Pacific to launch new freighter services". بزنس لائن. 17 اپریل 2012. https://web.archive.org/web/20181225124716/https://www.thehindubusinessline.com/economy/logistics/cathay-pacific-to-launch-new-freighter-services/article23073292.ece?homepage=true&ref=wl_home%20.
- ↑ "Lufthansa Cargo to use GMR Hyderabad airport as pharmaceuticals hub". The Hindu. 26 مئی 2011. https://web.archive.org/web/20181225124923/https://www.thehindu.com/business/lufthansa-cargo-to-use-gmr-hyderabad-airport-as-pharmaceuticals-hub/article2048636.ece%20/.
- ↑ "Qatar Airways Cargo plans freight services to Hyderabad, Stansted". بزنس لائن. 3 مارچ 2014. https://web.archive.org/web/20181225125108/https://www.thehindubusinessline.com/news/qatar-airways-cargo-plans-freight-services-to-hyderabad-stansted/article5746728.ece%20/.
- ↑ "Thai Airways launches cargo freighter service from Hyderabad". The Hindu. 13 اپریل 2012. https://web.archive.org/web/20181225124728/https://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-andhrapradesh/thai-airways-launches-cargo-freighter-service-from-hyderabad/article3309226.ece%20/.
- ↑ "Turkish Cargo launches service from Hyderabad". بزنس لائن. 28 اگست 2014. https://web.archive.org/web/20181225125256/https://www.thehindubusinessline.com/economy/logistics/turkish-cargo-launches-service-from-hyderabad/article6360939.ece%20/.
- ↑ "QuikJet Cargo’s inaugural flight touches down at KIAB, Bengaluru". The Stat Trade Times. 17 فروری 2016. https://web.archive.org/web/20181225124654/https://www.stattimes.com/index.php/quikjet-cargos-inaugural-flight-touches-down-at-kiab-bengaluru/.
- ↑ ۴۵.۰ ۴۵.۱ "Traffic News for the month of جنوری 2015: Annexure III". Airports Authority of India: 3. 9 مارچ 2015. http://www.aai.aero/traffic_news/jan2k15annex3.pdf. Retrieved on 4 اپریل 2016. "جنوری 2015: 970,779 passengers; جنوری 2014: 725,079 passengers"
- "Traffic News for the month of فروری 2015: Annexure III". Airports Authority of India: 3. 8 اپریل 2015. http://www.aai.aero/traffic_news/Feb2k15annex3.pdf. Retrieved on 4 اپریل 2016. "فروری 2015: 880,355 passengers; فروری 2014: 688,074 passengers"
- "Traffic News for the month of مارچ 2015: Annexure III". Airports Authority of India: 3. 22 مئی 2015. http://www.aai.aero/traffic_news/Mar2k15annex3.pdf. Retrieved on 4 اپریل 2016. "مارچ 2015: 900,128 passengers; مارچ 2014: 720,681 passengers"
- "Traffic News for the month of دسمبر 2015: Annexure III". Airports Authority of India: 4. 1 فروری 2016. http://www.aai.aero/traffic_news/Dec2k15annex3.pdf. Retrieved on 4 اپریل 2016. "اپریل–دسمبر 2015: 9,155,827 passengers; اپریل–دسمبر 2014: 7,653,091 passengers"
- "Traffic News for the month of فروری 2015: Annexure III". Airports Authority of India: 3. 8 اپریل 2015. http://www.aai.aero/traffic_news/Feb2k15annex3.pdf. Retrieved on
- ↑ ۴۶.۰ ۴۶.۱ "Traffic News for the month of جنوری 2015: Annexure II". Airports Authority of India: 3. 9 مارچ 2015. http://www.aai.aero/traffic_news/jan2k15annex2.pdf. Retrieved on 4 اپریل 2016. "جنوری 2015: 8,032 aircraft movements; جنوری 2014: 7,632 aircraft movements"
- "Traffic News for the month of فروری 2015: Annexure II". Airports Authority of India: 3. 8 اپریل 2015. http://www.aai.aero/traffic_news/Feb2k15annex2.pdf. Retrieved on 4 اپریل 2016. "فروری 2015: 7,111 aircraft movements; فروری 2014: 7,021 aircraft movements"
- "Traffic News for the month of مارچ 2015: Annexure II". Airports Authority of India: 3. 22 مئی 2015. http://www.aai.aero/traffic_news/Mar2k15annex2.pdf. Retrieved on 4 اپریل 2016. "مارچ 2015: 7,930 aircraft movements; مارچ 2014: 7,871 aircraft movements"
- "Traffic News for the month of دسمبر 2015: Annexure II". Airports Authority of India: 3. 1 فروری 2016. http://www.aai.aero/traffic_news/Dec2k15annex2.pdf. Retrieved on 4 اپریل 2016. "اپریل–دسمبر 2015: 77,337 aircraft movements; اپریل–دسمبر 2014: 70,984 aircraft movements"
- "Traffic News for the month of فروری 2015: Annexure II". Airports Authority of India: 3. 8 اپریل 2015. http://www.aai.aero/traffic_news/Feb2k15annex2.pdf. Retrieved on
- ↑ ۴۷.۰ ۴۷.۱ "Traffic News for the month of جنوری 2013: Annexure III". Airports Authority of India: 3. 27 مارچ 2013. http://www.aai.aero/traffic_news/jan2k13annex3.pdf. Retrieved on 4 اپریل 2016. "جنوری 2013: 725,042 passengers; جنوری 2012: 732,654 passengers"
- "Traffic News for the month of فروری 2013: Annexure III". Airports Authority of India: 3. 18 اپریل 2013. http://www.aai.aero/traffic_news/feb2k13annex3.pdf. Retrieved on 4 اپریل 2016. "فروری 2013: 686,964 passengers; فروری 2012: 683,872 passengers"
- "Traffic News for the month of مارچ 2013: Annexure III". Airports Authority of India: 3. 18 مئی 2013. http://www.aai.aero/traffic_news/mar2k13annex3.pdf. Retrieved on 4 اپریل 2016. "مارچ 2013: 703,334 passengers; مارچ 2012: 675,673 passengers"
- "Traffic News for the month of دسمبر 2013: Annexure III". Airports Authority of India: 3. 26 فروری 2014. http://www.aai.aero/traffic_news/dec2k13annex3.pdf. Retrieved on 4 اپریل 2016. "اپریل–دسمبر 2013: 6,519,950 passengers; اپریل–دسمبر 2012: 6,185,129 passengers"
- "Traffic News for the month of فروری 2013: Annexure III". Airports Authority of India: 3. 18 اپریل 2013. http://www.aai.aero/traffic_news/feb2k13annex3.pdf. Retrieved on
- ↑ ۴۸.۰ ۴۸.۱ "Traffic News for the month of جنوری 2013: Annexure II". Airports Authority of India: 3. 27 مارچ 2013. http://www.aai.aero/traffic_news/jan2k13annex2.pdf. Retrieved on 4 اپریل 2016. "جنوری 2013: 7,463 aircraft movements; جنوری 2012: 8,756 aircraft movements"
- "Traffic News for the month of فروری 2013: Annexure II". Airports Authority of India: 3. 18 اپریل 2013. http://www.aai.aero/traffic_news/feb2k13annex2.pdf. Retrieved on 4 اپریل 2016. "فروری 2013: 6,821 aircraft movements; فروری 2012: 7,985 aircraft movements"
- "Traffic News for the month of مارچ 2013: Annexure II". Airports Authority of India: 3. 18 مئی 2013. http://www.aai.aero/traffic_news/mar2k13annex2.pdf. Retrieved on 4 اپریل 2016. "مارچ 2013: 7,533 aircraft movements; مارچ 2012: 8,220 aircraft movements"
- "Traffic News for the month of دسمبر 2013: Annexure II". Airports Authority of India: 3. 26 فروری 2014. http://www.aai.aero/traffic_news/dec2k13annex2.pdf. Retrieved on 4 اپریل 2016. "اپریل–دسمبر 2013: 65,217 aircraft movements; اپریل–دسمبر 2012: 68,334 aircraft movements"
- "Traffic News for the month of فروری 2013: Annexure II". Airports Authority of India: 3. 18 اپریل 2013. http://www.aai.aero/traffic_news/feb2k13annex2.pdf. Retrieved on
- ↑ ۴۹.۰ ۴۹.۱ "Traffic News for the month of جنوری 2011: Annexure III". Airports Authority of India: 3. 18 مارچ 2011. http://www.aai.aero/traffic_news/jan2k11annex3.pdf. Retrieved on 4 اپریل 2016. "جنوری 2011: 679,346 passengers; جنوری 2010: 571,224 passengers"
- "Traffic News for the month of فروری 2011: Annexure III". Airports Authority of India: 3. 15 اپریل 2011. http://www.aai.aero/traffic_news/feb2k11annex3.PDF. Retrieved on 4 اپریل 2016. "فروری 2011: 606,192 passengers; فروری 2010: 513,496 passengers"
- "Traffic News for the month of مارچ 2011: Annexure III". Airports Authority of India: 3. 11 مئی 2011. http://www.aai.aero/traffic_news/mar2k11annex3.pdf. Retrieved on 4 اپریل 2016. "مارچ 2011: 632,994 passengers; مارچ 2010: 528,878 passengers"
- "Traffic News for the month of دسمبر 2011: Annexure III". Airports Authority of India: 3. 17 فروری 2012. http://www.aai.aero/traffic_news/dec2k11annex3.pdf. Retrieved on 4 اپریل 2016. "اپریل–دسمبر 2011: 6,352,232 passengers; اپریل–دسمبر 2010: 5,684,466 passengers"
- "Traffic News for the month of فروری 2011: Annexure III". Airports Authority of India: 3. 15 اپریل 2011. http://www.aai.aero/traffic_news/feb2k11annex3.PDF. Retrieved on
- ↑ ۵۰.۰ ۵۰.۱ "Traffic News for the month of جنوری 2011: Annexure II". Airports Authority of India: 3. 18 مارچ 2011. http://www.aai.aero/traffic_news/jan2k11annex2.pdf. Retrieved on 4 اپریل 2016. "جنوری 2011: 7,153 aircraft movements; جنوری 2010: 6,835 aircraft movements"
- "Traffic News for the month of فروری 2011: Annexure II". Airports Authority of India: 3. 15 اپریل 2011. http://www.aai.aero/traffic_news/feb2k11annex2.PDF. Retrieved on 4 اپریل 2016. "فروری 2011: 6,450 aircraft movements; فروری 2010: 6,332 aircraft movements"
- "Traffic News for the month of مارچ 2011: Annexure II". Airports Authority of India: 3. 11 مئی 2011. http://www.aai.aero/traffic_news/mar2k11annex2.pdf. Retrieved on 4 اپریل 2016. "مارچ 2011: 7,418 aircraft movements; مارچ 2010: 6,928 aircraft movements"
- "Traffic News for the month of دسمبر 2011: Annexure II". Airports Authority of India: 3. 17 فروری 2012. http://www.aai.aero/traffic_news/dec2k11annex2.pdf. Retrieved on 4 اپریل 2016. "اپریل–دسمبر 2011: 74,052 aircraft movements; اپریل–دسمبر 2010: 61,637 aircraft movements"
- "Traffic News for the month of فروری 2011: Annexure II". Airports Authority of India: 3. 15 اپریل 2011. http://www.aai.aero/traffic_news/feb2k11annex2.PDF. Retrieved on
- ↑ "Traffic News for the month of جنوری 2009: Annexure III". Airports Authority of India: 3. 5 جنوری 2010. http://www.aai.aero/traffic_news/jan2k9annex3.pdf. Retrieved on 4 اپریل 2016. "جنوری 2009: 512,539 passengers"
- "Traffic News for the month of فروری 2009: Annexure III". Airports Authority of India: 3. 17 اپریل 2012. http://www.aai.aero/traffic_news/feb2k9annex3.pdf. Retrieved on 4 اپریل 2016. "فروری 2009: 480,759 passengers"
- "Traffic News for the month of مارچ 2009: Annexure III". Airports Authority of India: 3. 5 جنوری 2011. http://www.aai.aero/traffic_news/mar2k9annex3.pdf. Retrieved on 4 اپریل 2016. "مارچ 2009: 464,060 passengers"
- "Traffic News for the month of دسمبر 2010: Annexure III". Airports Authority of India: 3. 18 فروری 2011. http://www.aai.aero/traffic_news/dec2k10annex3.pdf. Retrieved on 4 اپریل 2016. "اپریل–دسمبر 2009: 4,899,315 passengers"
- "Traffic News for the month of فروری 2009: Annexure III". Airports Authority of India: 3. 17 اپریل 2012. http://www.aai.aero/traffic_news/feb2k9annex3.pdf. Retrieved on
- ↑ "Traffic News for the month of جنوری 2009: Annexure II". Airports Authority of India: 3. 5 جنوری 2010. http://www.aai.aero/traffic_news/jan2k9annex2.pdf. Retrieved on 4 اپریل 2016. "جنوری 2009: 6,829 aircraft movements"
- "Traffic News for the month of فروری 2009: Annexure II". Airports Authority of India: 3. 17 اپریل 2012. http://www.aai.aero/traffic_news/feb2k9annex2.pdf. Retrieved on 4 اپریل 2016. "فروری 2009: 6,135 aircraft movements"
- "Traffic News for the month of مارچ 2009: Annexure II". Airports Authority of India: 3. 5 جنوری 2011. http://www.aai.aero/traffic_news/mar2k9annex2.pdf. Retrieved on 4 اپریل 2016. "مارچ 2009: 6,630 aircraft movements"
- "Traffic News for the month of دسمبر 2010: Annexure II". Airports Authority of India: 3. 18 فروری 2011. http://www.aai.aero/traffic_news/dec2k10annex2.pdf. Retrieved on 4 اپریل 2016. "اپریل–دسمبر 2009: 59,921 aircraft movements"
- "Traffic News for the month of فروری 2009: Annexure II". Airports Authority of India: 3. 17 اپریل 2012. http://www.aai.aero/traffic_news/feb2k9annex2.pdf. Retrieved on
- ↑ "GMR subsidiary to set up 250-acre aerospace park in Hyderabad". Daily News & Analysis. 7 مئی 2009. https://web.archive.org/web/20181225124845/https://www.dnaindia.com/business/report-gmr-subsidiary-to-set-up-250-acre-aerospace-park-in-hyderabad-1253776. Retrieved on ۲۷ ستمبر ۲۰۲۰.
- ↑ "GMR Aerospace Parks: FAQs"۔ GMR Aerospace Park۔ 1 دسمبر 2015 میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 16 اپریل 2016 الوسيط
|archiveurl=و|archive-url=تكرر أكثر من مرة (معاونت); الوسيط|archivedate=و|archive-date=تكرر أكثر من مرة (معاونت); - ↑ "GMR Aviation Academy chosen as regional training centre". بزنس لائن. 13 اپریل 2015. https://web.archive.org/web/20181225124644/https://www.thehindubusinessline.com/economy/logistics/gmr-aviation-academy-chosen-as-regional-training-centre/article7098316.ece%20/.
- ↑ Samal, Itishree (15 نومبر 2012). "GMR Aviation Academy courses to begin from Dec". Business Standard. https://web.archive.org/web/20181225124953/https://www.business-standard.com/companies?time=1545742193.
- ↑ Kumar, V. Rishi (22 جون 2013). "GMR launches flight training academy". بزنس لائن. https://web.archive.org/web/20181225125030/https://www.thehindubusinessline.com/economy/logistics/gmr-launches-flight-training-academy/article4840500.ece%20/.
- ↑ Pinto, Stanley (22 جون 2013). "GMR launches flight training academy". دی ٹائمز آف انڈیا. https://web.archive.org/web/20181225125151/https://timesofindia.indiatimes.com/business/india-business/GMR-launches-flight-training-academy/articleshow/20716552.cms%20.
- ↑ "First aircraft MRO unit inaugurated". The Hindu. 14 مارچ 2012. https://web.archive.org/web/20181225124956/https://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-andhrapradesh/first-aircraft-mro-unit-inaugurated/article2993060.ece%20/.
- ↑ Sanjai, P. R.; Joshi, Malvika (31 مارچ 2014). "GMR puts aircraft maintenance unit on sale". Livemint. https://web.archive.org/web/20181225124916/https://www.livemint.com/Companies/TarroVU5YZ4TUPNT0WDYaL/GMR-puts-aircraft-maintenance-unit-on-sale.html%20.
- ↑ "GMR gets conditional nod to buy Malaysian Aerospace Engineering's stake in MRO unit". دی اکنامک ٹائمز. 5 اگست 2014. https://web.archive.org/web/20160424063633/http://articles.economictimes.indiatimes.com/2014-08-05/news/52470890_1_gmr-aerospace-engineering-co-mro-facility-mro-unit. Retrieved on ۲۷ ستمبر ۲۰۲۰.
- ↑ "GMR unit buys out Malaysia Aerospace stake in Hyderabad repair, overhaul unit". بزنس لائن. 12 دسمبر 2014. https://web.archive.org/web/20181225125034/https://www.thehindubusinessline.com/economy/logistics/gmr-arm-buys-malaysian-cos-stake-in-mas-gmr-aerospace/article6686234.ece%20/.
- ↑ "Air India MRO at Hyd airport takes off". دی ٹائمز آف انڈیا. 30 مئی 2015. https://web.archive.org/web/20181225124656/https://timesofindia.indiatimes.com/business/india-business/Air-India-MRO-at-Hyd-airport-takes-off/articleshow/47477684.cms%20.
- ↑ Chong, Aaron (2 جون 2015). "Air India opens Hyderabad MRO facility". Flightglobal. https://web.archive.org/web/20181225125210/https://www.flightglobal.com/page-not-found/?aspxerrorpath=%2Fnews%2Farticles%2Fair-india-opens-hyderabad-mro-facility-412971%2F.
- ↑ "Hyderabad airport aims at being India's first cargo hub". این ڈی ٹی وی. 13 اپریل 2012. https://web.archive.org/web/20181225124906/https://www.ndtv.com/south/hyderabad-airport-aims-at-being-indias-first-cargo-hub-476464.
- ↑ ۶۶.۰ ۶۶.۱ "Dedicated pharma cargo zone opened at Hyderabad airport". The Hindu. 3 دسمبر 2010. https://web.archive.org/web/20181225125116/https://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/dedicated-pharma-cargo-zone-opened-at-hyderabad-airport/article928429.ece%20/.
- ↑ "Pharma zone at Hyderabad airport launched". Business Standard. 3 دسمبر 2010. https://web.archive.org/web/20181225124950/https://www.business-standard.com/companies?time=1545742189.
- ↑ "Lufthansa Cargo to use GMR Hyderabad airport as pharmaceuticals hub". The Hindu. 26 مئی 2011. https://web.archive.org/web/20181225124923/https://www.thehindu.com/business/lufthansa-cargo-to-use-gmr-hyderabad-airport-as-pharmaceuticals-hub/article2048636.ece%20/.
- ↑ "RIL gets GMR's fuel farm contract". The Hindu. 7 اکتوبر 2006. https://web.archive.org/web/20181225125200/https://www.thehindu.com/todays-paper/tp-business/ril-gets-gmrs-fuel-farm-contract/article3057518.ece%20/. Retrieved on ۲۷ ستمبر ۲۰۲۰.
- ↑ Sudhir, Uma (12 جنوری 2016). "Hyderabad International Airport Begins Switch To Green Energy". این ڈی ٹی وی. https://web.archive.org/web/20181225124908/https://www.ndtv.com/hyderabad-news/hyderabad-international-airport-begins-switch-to-green-energy-1265056.
- ↑ "GMR commissions 5 MW solar unit at Hyderabad airport". بزنس لائن. 12 جنوری 2016. https://web.archive.org/web/20181225124959/https://www.thehindubusinessline.com/economy/logistics/gmr-hyderabad-airport-commissions-5-mw-solar-plant/article8097116.ece%20/.
- ↑ "Novotel Hyderabad Airport opens". The Hindu. 2 اکتوبر 2008. https://web.archive.org/web/20181225125009/https://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-andhrapradesh/novotel-hyderabad-airport-opens/article1349812.ece%20/. Retrieved on ۲۷ ستمبر ۲۰۲۰.
- ↑ Mahesh, Koride (21 اپریل 2015). "GMR's proposal to sell Novotel hits roadblock". دی ٹائمز آف انڈیا. https://web.archive.org/web/20181225125102/https://timesofindia.indiatimes.com/city/hyderabad/GMRs-proposal-to-sell-Novotel-hits-roadblock/articleshow/46995261.cms%20.
- ↑ Kumar, V. Rishi (25 اگست 2015). "GMR Group plans to sell Hyderabad airport hotel". بزنس لائن. https://web.archive.org/web/20181225124749/https://www.thehindubusinessline.com/companies/gmr-group-plans-to-sell-hyderabad-airport-hotel/article7579351.ece%20/.
- ↑ "Hyderabad throws open India's longest flyover". سی این این نیوز 18. 19 اکتوبر 2009. https://web.archive.org/web/20160422013050/http://www.news18.com/news/india/biggest-flyover-from-ians-326962.html. Retrieved on ۲۷ ستمبر ۲۰۲۰.
- ↑ "Pushpak flagged off at Shamshabad Airport". The Hindu. 15 دسمبر 2012. https://web.archive.org/web/20181225124803/https://www.thehindu.com/news/cities/Hyderabad/pushpak-flagged-off-at-shamshabad-airport/article4203079.ece%20/.
- ↑ Vudali, Srinath (27 مئی 2013). "'Pushpak' fails to take off for Andhra Pradesh State Road Transport Corporation". دی ٹائمز آف انڈیا. https://web.archive.org/web/20181225124904/https://timesofindia.indiatimes.com/city/hyderabad/Pushpak-fails-to-take-off-for-Andhra-Pradesh-State-Road-Transport-Corporation/articleshow/20284950.cms%20.
- ↑ "Metro Rail Services From Nagole, Miyapur Early Next Year". The New Indian Express. 19 دسمبر 2015. https://web.archive.org/web/20181225125253/http://www.newindianexpress.com/states/telangana/2015/dec/19/Metro-Rail-Services-From-Nagole-Miyapur-Early-Next-Year-855415.html.
- ↑ Dass, Aastha (18 دسمبر 2015). "Telangana government plans to expand Metro rail project by 83 km". انڈیا ٹوڈے. https://web.archive.org/web/20181225125306/https://www.indiatoday.in/india/story/telangana-government-plans-to-expand-metro-rail-by-83-km-277931-2015-12-18.
- ↑ "Hyderabad Airport defers second phase expansion due to poor traffic performance". CAPA – Centre for Aviation. 2 اپریل 2009. https://web.archive.org/web/20181225124705/https://centreforaviation.com/analysis/reports/hyderabad-airport-defers-second-phase-expansion-due-to-poor-traffic-performance-6401%20.
- ↑ Shah, Mitali (26 اپریل 2009). "Flying in formation". ConstructionWeekIndia. https://web.archive.org/web/20181225124833/http://www.constructionweekonline.in/flying-in-formation/. Retrieved on ۲۷ ستمبر ۲۰۲۰.
- ↑ Kumar, V. Rishi (4 دسمبر 2015). "GMR gears up to expand Hyderabad airport passenger capacity". بزنس لائن. https://web.archive.org/web/20181225124650/https://www.thehindubusinessline.com/economy/logistics/gmr-gears-up-to-expand-hyderabad-airport-passenger-capacity/article7949536.ece%20/.
- ↑ ۸۳.۰ ۸۳.۱ ۸۳.۲ "Hyderabad airport eyes Aera nod for expansion in a few months". دی اکنامک ٹائمز. پریس ٹرسٹ آف انڈیا. 27 اپریل 2016. https://web.archive.org/web/20160502211459/http://articles.economictimes.indiatimes.com/2016-04-27/news/72644879_1_second-phase-greenfield-airport-passengers. Retrieved on ۲۷ ستمبر ۲۰۲۰.
- ↑ "GMR Has Big Plans to Expand Hyd Airport". The New Indian Express. 13 جنوری 2016. https://web.archive.org/web/20181225125221/http://www.newindianexpress.com/cities/hyderabad/2016/jan/13/GMR-Has-Big-Plans-to-Expand-Hyd-Airport-868182.html.
- ↑ -بڑا-کارگو-پلین-newsid-53204763 حیدرآباد پہنچیا دنیا دا سب توں وڈا کارگو پلین
سائیٹ غلطی: <ref> ٹیگ اک ٹولی جیدا ناں "lower-alpha" اے ہیگے نیں، پر کوئی <references group="lower-alpha"/> ٹیگ نا لبھیا۔