دوسری جنگ عظیم دیاں وجہاں
سانچہ:TopicTOC-World War II سانچہ:WWII timeline
بوہت سارے ملکاں دے مورخین نے دوسری جنگ عظیم ، جو 1939 توں 1945 تک دی عالمی جنگ کيتی وجوہات دے مطالعہ تے انہاں نوں سمجھنے اُتے کافی توجہ دتی اے ، ایہ انسانی تریخ دا سب توں مہلک تنازعہ سی۔ یکم ستمبر 1939 نوں نازی جرمنی دے ذریعہ پولینڈ اُتے حملہ تے اس دے بعد برطانیہ تے فرانس نے جرمنی دے خلاف جنگ دا اعلان کيتا سی۔ جنگ دی ابتدا دے تاریخی تجزیے دے بنیادی موضوعات وچ جرمنی دا سیاسی قبضہ ایڈولف ہٹلر تے نازی پارٹی دے ذریعہ 1933 وچ شامل اے۔ چین دے خلاف جاپانی عسکریت پسندی ؛ ایتھوپیا دے خلاف اطالوی جارحیت۔ تے مشرقی یورپ دے علاقائی کنٹرول نوں انہاں دے درمیان تقسیم کرنے دے لئی سوویت یونین دے نال غیر جانبداری دے معاہدے پر گل گل وچ جرمنی دی ابتدائی کامیابی۔
بین جنگ دور دے دوران ، ویمار جرمنی وچ سن 1919 وچ معاہدہ ورسائی دے شرائط دے بارے وچ گہرا غصہ پیدا ہويا ، جس نے جرمنی نوں پہلی عالمی جنگ وچ اس دے کردار دی وجہ سے سخت شرائط تے بھاری مالی معاوضاں دی سزا دتی تاکہ اسنوں اک بار فیر کدی وی فوجی طاقت بننے توں روکیا جاسکے ۔ اس نے جرمنی دی سیاست وچ ریوینچزم دی سخت دھاراں اُڑاواں ، جنہاں دی شکایات بنیادی طور اُتے رائن لینڈ نوں ختم کرنے ، آسٹریا دے نال جرمن اتحاد دی ممانعت ، تے کچھ جرمن بولنے والے علاقےآں تے بیرون ملک کالونیاں دے نقصان اُتے مرکوز سن۔
1930 دی دہائی اک ایسی دہائی سی جس وچ جمہوریت بدنامی دا شکار سی۔ وڈے پیمانے اُتے افسردگی دے عالمی معاشی بحران دے دوران پوری دنیا دے ملکاں نے آمرانہ حکومتاں دا رخ کيتا۔ [۱] جرمنی وچ ، جرمنی دے سیاسی نظام دے عدم استحکام دی وجہ توں دوسرے ملکاں توں ناراضگی تے نفرت وچ شدت پیدا ہوگئی ، کیونجے متعدد کارکناں نے جمہوریہ ویمار دے جواز نوں مسترد کردتا۔ اس صورتحال توں ابھرنے دے لئی انتہائی سیاسی آرزو مند نازی پارٹی دے رہنما ایڈولف ہٹلر سن ۔ نازیاں نے 1933 وچ جرمنی وچ مطلق العنان اقتدار سنبھال لیا تے معاہدۂ ورسائے دی دفعات نوں ختم کرنے دا مطالبہ کيتا۔
ان دی پرجوش تے جارحانہ ملکی تے خارجہ پالیسیاں توں یہود دشمنی ، تمام جرمناں دے اتحاد ، زرعی آباد کاراں دے لئی "رہائشی جگہ" (لبنسراؤم) دے حصول ، بالشیوزم دے خاتمے ، تے "آریائی" / " نورڈک " "سب ہیومن " (Untermenschen) جداں یہودیاں تے سلاواں پر ماسٹر ریس دے تسلط دے نازی نظریات دی عکاسی ہُندی اے۔
جنگ دے نتیجے وچ اٹھنے والے دوسرے عوامل وچ فاشسٹ اٹلی دی ایتھوپیا تے البانیہ دے خلاف جارحیت ، تے مشرقی ایشیاء دے بیشتر علاقےآں اُتے شاہی جاپان دی طرف توں جارحیت شامل سی ، جس دے نتیجے وچ 1931 وچ منچوریا اُتے حملہ ہويا سی تے چین دے بیشتر حصےآں دا بتدریج الحاق ہويا سی۔
پہلے ، ایہ جارحانہ اقدام دوسری وڈی عالمی طاقتاں دی طرف توں مطمئن کرنے دی صرف ناقص تے غیر موثر پالیسیاں دے نال ہی پورا ہويا۔ پہلی عالمی جنگ دے بعد قائم ہونے والی لیگ آف نیشنز ، چین تے ایتھوپیا دے حوالے توں بے بس ثابت ہوئی۔ اک فیصلہ کن تخمینہ ایونٹ 1938 دی میونخ کانفرنس تھی ، جس نے جرمنی دی طرف توں سوڈین لینڈ نوں چیکوسلوواکیا توں الحاق کرنے دی باضابطہ منظوری دتی سی۔ ہٹلر نے وعدہ کيتا سی کہ ایہ اس دا آخری علاقائی دعوی سی ، لیکن سن 1939 دے اوائل وچ اوہ تے وی مشتعل ہوئے گیا ، تے یوروپی حکومتاں نوں آخر کار احساس ہوگیا کہ مطمئن ہونا امن دی ضمانت نئيں اے۔ برطانیہ تے فرانس نے سوویت یونین دے نال فوجی اتحاد بنانے دے لئی سفارتی کوششاں نوں بری طرح ناکام بنا دتا ، تے ہٹلر نے اس دے بجائے اگست 1939 دے مولوتوف – ربنبروپ معاہدہ وچ اسٹالن نوں بہتر معاہدے دی پیش کش کيتی۔ جرمنی ، جاپان تے اٹلی دے ذریعہ تشکیل پانے والا اتحاد محوری قوتاں دے قیام دا باعث بنیا۔
حتمی اسباب
سودھوپہلی عالمی جنگ کيتی وراثت
سودھو1918 دے آخر وچ پہلی جنگ عظیم دے اختتام تک ، دنیا دے معاشرتی تے جغرافیائی سیاسی حالات بنیادی تے اٹل بدل گئے سن ۔ اتحادی فاتح رہے سن ، لیکن یورپ دی بہت ساری معیشتاں تے انفراسٹرکچر تباہ ہوگئے سن ، جنہاں وچ بدعنوان افراد وی شامل سن ۔ دوسرے فاتح ملکاں دے نال فرانس وی اپنی معیشت ، سلامتی تے حوصلے دے حوالے توں انتہائی مایوس کن حالت وچ سی ، تے سمجھ گیا سی کہ 1918 وچ اس دا مقام "مصنوعی تے عبوری" سی۔ [۲] اس طرح، فرانس دے وزیر اعظم جارج کلیمنکیو نے ورسائے دے معاہدے دے زریعے فرانسیسی سیکورٹی حاصل کرنے دے لئی کم کيتا ، تے ايسے طرح تاوان جنگ ، کوئلہ ادائیگیاں، فرانسیسی سیکورٹی دے مطالبات، تے اک غیر فوجی رھائن لینڈ نے پیرس امن کانفرنس 1919–1920 ، وچ فوقیت حاصل کيتی ، جس نے اس معاہدے نوں ڈیزائن کيتا سی۔
مورخ مارگریٹ میک ملن دا تجزایہ کیہ گیا سی کہ جنگ "کسی دی غلطی ہوسکدی اے۔ تے ایہ اک فطری انسانی ردعمل اے "۔ [۳] پہلی جنگ عظیم شروع کرنے دی واحد ذمہ داری جرمنی اُتے عائد کيتی گئی سی ، تے جرمنی دے خلاف فاتح ملکاں یعنی فرانس دے لئی اطمینان بخش انتقام دی طرف پہلا قدم " وار گلٹ کلاز " سی۔ گینس برگ دا مؤقف اے کہ ، "فرانس بہت کمزور ہويا سی تے ، اس نے اپنی کمزوری تے دوبارہ پیدا ہونے والے جرمنی دے خوف توں جرمنی نوں وکھ تھلگ تے سزا دینے دی کوشش کيتی سی۔ . . . ویہہ سال بعد نازیاں دے حملے تے قبضے دے دوران فرانسیسی انتقام فرانس نوں واپس کرنا پئے گا۔ " [۴]
فرانسیسی سیکیورٹی دے ایجنڈے دی دو اہم دفعات جرمنی توں پیسے تے کوئلے دی شکل وچ جرمنی توں تاوان تے جرمنی توں وکھ ہونے والی رائن لینڈ سن۔ فرانسیسی حکومت نے ریاستہائے متحدہ امریکا توں قرض لینے دے علاوہ فنڈز دی کمی دی تلافی دے لئی افراط زر دی وجہ توں اضافی کرنسی چھاپی۔ فرانسیسی معیشت نوں مستحکم کرنے دے لئی جرمنی توں تعزیرات ضروری سن ۔ [۵] فرانس نے ایہ وی مطالبہ کيتا کہ جرمنی فرانس نوں کوئلہ سپلائی روہر توں دے تاکہ جنگ دے دوران فرانسیسی کوئلے دیاں کاناں دی تباہی دی تلافی ہوسکے۔ فرانسیسیاں نے کوئلے دی اک ایسی رقم دا مطالبہ کيتا جو جرمنی دے لئی اس دی ادائیگی دے لئی "تکنیکی ناممکن" سی۔ [۶] فرانس نے آئندہ جرمنی حملے دے کسی وی امکان دی راہ وچ رکاوٹ پیدا ہونے دی امید وچ جرمنی رائن لینڈ نوں ختم کرنے اُتے وی زور دتا۔ اس توں فرانس نوں اپنے تے جرمنی دے وچکار فیزیکل سلامتی وچ رکاوٹ پیدا ہوگئی۔ [۷] ناقابل تلافی نقصانات ، کوئلے دی ادائیگیاں تے غیر فوجی رائن لینڈ دے اصول نوں جرمناں نے وڈے پیمانے اُتے توہین آمیز تے ناجائز سمجھیا۔
ورسیلز دے معاہدے دے نتیجے وچ جنگ دا باقاعدہ خاتمہ ہويا لیکن تنازعہ دے تمام اطراف دی حکومتاں دے ذریعہ اس دا فیصلہ کيتا گیا: ایہ جرمنی نوں راضی کرنے دے لئی نہ تاں اِنّا نرم سی ، تے نہ ہی اِنّا سخت کہ اسنوں دوبارہ براعظم دا اک غالب اقتدار بننے توں روک سکے۔ [۸] جرمنی تے آسٹریا ہنگری اُتے جرمنی دے عوام نے وڈے پیمانے اُتے اس معاہدے نوں جرم یا "جنگی جرم" قرار دینے تے طویل مدتی امن دی یقین دہانی کرنے والے معاہدے اُتے عمل کرنے دی بجائے انہاں نوں اپنی "ذمہ داری" دی سزا دینے دے طور اُتے دیکھیا۔ اس معاہدے دے نتیجے وچ سخت مالی اعانت دے نال نال تخفیف دی ضروریات تے علاقائی توڑ پھوڑ دا اطلاق ہويا ، تے وڈے پیمانے اُتے نسلی آباد کاری دا سبب بنے ، لکھاں نسلی جرمناں نوں پڑوسی ملکاں وچ وکھ کردتا۔
برطانیہ تے فرانس نوں جنگی معاوضے ادا کرنے دی کوشش وچ ، جمہوریہ ویمار نے کھرباں نمبر چھاپے ، جس توں افراط زر بہت زیادہ ہويا ۔ "جنگ دے بعد دی کسی وی حکومت نوں یقین نئيں آیا کہ اوہ آنے والیاں نسلاں اُتے اس طرح دا بجھ قبول کر سکدی اے تے زندہ رہ سکدی اے . . " .[۵] فاتح فریق نوں معاوضہ ادا کرنا اک روايتی عذاب سی جس دی طویل تریخ استعمال سی ، لیکن اس مثال وچ ایہ "انتہائی منتشر" سی جس دی وجہ توں جرمنی دی ناراضگی پھیل گئی۔ جرمنی نے جنگ دے خاتمہ دے 92 سال بعد ،3 اکتوبر 2010 نوں [۹] پہلی عالمی جنگ دے تاوان دی آخری ادائیگی دی سی۔ فرانسیسیاں دے خلاف غیر فعال مزاحمتی تحریک دی وجہ توں جرمنی وی کوئلے دی ادائیگی وچ پِچھے پے گیا۔ [۱۰] جواب وچ ، فرانسیسیاں نے روہر اُتے حملہ کيتا تے اس اُتے قبضہ کرلیا۔ اس موقع اُتے جرمناں دی اکثریت فرانسیسیاں اُتے مشتعل ہوگئی تے اپنی ذلت دا الزام جمہوریہ وایمار اُتے ڈال دتا۔ نازی پارٹی دے اک رہنما ، ایڈولف ہٹلر نے 1923 وچ بیئر ہال پوٹش دے ناں توں مشہور جمہوریہ دے بغاوت دی کوشش کيتی سی ، جس دے ذریعے انہاں دا ارادہ سی کہ اوہ اک عظیم تر جرمن ریاست قائم کرن۔ [۱۱] اگرچہ ایہ ناکام رہیا ، ہٹلر نے جرمن آبادی وچ قومی ہیرو دی حیثیت توں پہچان حاصل کرلئی-
جنگ دے دوران ، اتحادیاں دے ذریعہ یورپ توں باہر جرمنی دی کالونیاں دا قبضہ ہوچکيا سی ، تے امن معاہدے اُتے اتفاق رائے دے بعد اٹلی نے جنوبی نصف ٹائرول نوں اپنے قبضے وچ لے لیا سی۔ مشرق دی جنگ روسی سلطنت دی شکست تے خاتمے دے نال ہی ختم ہوگئی ، تے جرمن فوجیاں نے مشرقی تے وسطی یورپ دے وڈے حصےآں پر قبضہ کر ليا (مختلف درجے دے کنٹرول دے نال) پولینڈ تے متحدہ بالٹک دی ریاست جداں متعدد مؤکل ریاستاں قائم کيتیاں۔ 1916 وچ جٹلینڈ دی تباہ کن جنگ تے 1917 وچ اس دے ملاحاں دی بغاوت دے بعد ، قیصرلیچ میرین نے زیادہ تر جنگ بندرگاہ وچ صرف دی ، صرف اتحادیاں دے حوالے کردتی گئی تے اپنے ہی افسران دے ہتھوں ہتھیار سُٹن توں انکار کردتا گیا۔ کئی عشراں دے بعد ، واضح فوجی شکست دی کمی انہاں ستوناں وچوں اک ہوئے گی جو ڈولچسٹوسلیینڈی (" اسٹیک انہاں دتی بیک بیک متک") نوں اک نال رکھدے نيں ، جس توں نازیاں نوں پروپیگنڈا دا اک ہور ذریعہ ملا۔
رائنلینڈ نوں غیر فوجی شکل دینے تے فوج اُتے اضافی کٹ بیکاں نے وی جرمناں نوں مشتعل کردتا۔ اگرچہ ایہ منطقی گل اے کہ فرانس چاہے گا کہ رائن لینڈ اک غیرجانبدار زون بنے ، لیکن فرانس دے پاس اس خواہش نوں محض فرانسیسیاں دی ناراضگی نوں بڑھاوا دینے دی طاقت سی۔ اس دے علاوہ ، معاہدہ ورسیلز نے جرمن جنرل عملے نوں تحلیل کردتا ، تے بحریہ دے جہاز ، طیارے ، زہر گیس ، ٹینکاں ، تے بھاری توپ خاناں اُتے قبضہ غیر قانونی بنا دتا گیا۔ [۷] فاتح ملکاں ، خاص طور اُتے فرانس دے ذریعہ اس دی حمایت دی جانے والی تذلیل تے انہاں دی قیمتی فوج کھو لی جانے توں جرمناں نے جمہوریہ وایمار وچ ناراضگی پیدا کردتی تے اس دے سامنے جو وی کھڑا ہويا اس دا مجسمہ بنا دتا۔ [۱۲] آسٹریا نوں وی ایہ معاہدہ ناجائز پایا گیا ، جس نے ہٹلر دی مقبولیت دی حوصلہ افزائی کيتی۔
ان شرائط نال جنگ دے شرپسنداں دے خلاف سخت ناراضگی پیدا ہوئی ، جنھاں نے جرمنی دے عوام توں وعدہ کيتا سی کہ امریکی صدر ووڈرو ولسن دے چودہ نکات امن دی راہنمائی ثابت ہون گے۔ اُتے ، پہلی جنگ عظیم وچ ریاستہائے متحدہ امریکا نے صرف معمولی کردار ادا کيتا تے ولسن اتحادیاں نوں اس دے چودہ نکات نوں اپنانے اُتے راضی کرنے اُتے راضی نئيں کرسکیا۔ بوہت سارے جرمناں نے محسوس کيتا کہ جرمن حکومت اس افہام و تفہیم دی بنیاد اُتے کسی مسلح سازی اُتے راضی ہوگئی اے ، جدوں کہ دوسرےآں نے محسوس کيتا کہ 1918–1919 دے جرمن انقلاب نوں "نومبر دے مجرماں" نے ترتیب دتا سی ، جنہاں نے بعد وچ نويں ویمر جمہوریہ وچ اقتدار سنبھال لیا سی۔ جاپانیاں نے وی معاہدہ ورسییل دے مذاکرات دے دوران انہاں دے نال برتاؤ کیتے جانے دی وجہ توں مغربی یورپ دے ملکاں دے خلاف ناراضگی دا اظہار کرنا شروع کيتا۔ موجودہ نسلی مساوات دا مسئلہ لیانا شروع کرنے دے انہاں دی تجویز نوں حتمی مسودہ وچ نئيں ڈالیا گیا سی تے اس دی میز اُتے مشکل توں گل کيتی گئی سی لیکن اس جنگ وچ جاپانیاں دی شرکت دے بدلے کچھ وی نئيں دتا گیا سی۔ [۱۳] پہلی جنگ عظیم دی معاشی تے نفسیاتی وراثتاں بین جنگ دے دور تک اچھی طرح برقرار رہی۔
لیگ آف نیشن دی ناکامی
سودھولیگ آف نیشنز اک بین الاقوامی امن فوج سی جو پہلی جنگ عظیم دے بعد قائم کيتی گئی سی تے اس دا مستقبل دے جنگاں نوں روکنے دے واضح مقصد دے نال سی۔ [۱۴] لیگ دے طریقےآں وچ تخفیف اسلحہ ، اجتماعی سلامتی ، مذاکرات ڈپلومیسی دے ذریعے ملکاں دے وچکار تنازعات نوں طے کرنا تے عالمی فلاح و بہبود وچ بہتری شامل اے۔ لیگ دے پِچھے موجود سفارتی فلسفے نے پچھلی صدی توں فکر وچ بنیادی تبدیلی دی نمائندگی کيتی۔ ویانا دی کانگریس (1815) توں نکلدے ہوئے "قوماں دے کنسرٹ" دے پرانے فلسفے نے یورپ نوں قومی ریاستاں دے وچکار اتحاد دا نقشہ بدلدے ہوئے دیکھیا ، جس نے مضبوط فوج تے خفیہ معاہداں دے ذریعہ طاقت دا توازن قائم کيتا۔ نويں فلسفے دے تحت ، لیگ اک کھلی تے قانونی جماعت دے فورم وچ انفرادی ملکاں دے وچکار تنازعات نوں حل کرنے دے کردار دے نال ، حکومتاں دی حکومت کیتی حیثیت توں کم کرے گی۔ ریاستہائے متحدہ امریکا دے صدر ووڈرو ولسن لیگ دے چیف معمار ہونے دے باوجود ، ریاستہائے متحدہ کدی وی لیگ آف نیشن وچ شامل نئيں ہوئے ، جس نے اس دی طاقت تے ساکھ نوں کم کيتا۔ امریکا جداں ودھدی ہوئی صنعتی تے فوجی عالمی طاقت دے علاوہ ، اس وچ ہور اضافہ ہوسکدا اے۔ لیگ دے مطالبات تے درخواستاں دے پِچھے مجبور کرن۔
لیگ دے پاس اپنی اک مسلح قوت دا فقدان سی تے اس لئی اس نے انہاں قرارداداں اُتے عمل درآمد کرنے ، اقتصادی پابندیاں نوں برقرار رکھنے دے لئی ممبر ملکاں اُتے انحصار کيتا ، یا لیگ نوں استعمال کرنے دے لئی ضرورت پڑنے اُتے فوج فراہم کرنا۔ اُتے ، انفرادی حکومتاں اکثر ایسا کرنے توں گریزاں سن۔ 1920 دی دہائی وچ متعدد قابل ذکر کامیابیاں تے کچھ ابتدائی ناکامیاں دے بعد ، لیگ بالآخر 1930 دی دہائی وچ محوری طاقتاں دے ذریعہ جارحیت نوں روکنے وچ ناکام ہوگئی۔ متفقہ فیصلےآں اُتے انحصار ، مسلح افواج دی آزاد تنظیم دا فقدان ، تے اس دے سرکردہ ارکان دی مسلسل مفادات دا مطلب ایہ سی کہ ایہ ناکامی مبنی طور اُتے ناگزیر سی۔ [۱۵][۱۶]
توسیع پسندی تے عسکریت پسندی
سودھوتوسیع پسندی عام طور اُتے فوجی جارحیت دے ذریعہ کسی ملک دے علاقائی اڈے (یا معاشی اثر و رسوخ) نوں وسعت دینے دا نظریہ اے۔ عسکریت پسندی قومی مفادات تے / یا اقدار نوں وسعت دینے دے لئی جارحانہ طور اُتے استعمال کرنے دے لئی مضبوط فوجی قابلیت نوں برقرار رکھنے دا اصول یا پالیسی اے ، اس نظریہ دے نال کہ فوجی استعداد ریاست دا اعلیٰ ترین مثالی اے۔ [۱۷]
اگرچہ معاہدہ ورسائی تے لیگ آف نیشنز نے تمام اقدامات دے ذریعہ توسیع پسندی تے عسکریت پسندانہ پالیسیاں ختم کرنے دی کوشش کيتی سی ، لیکن انہاں شرائط نے جنہاں حالات نوں اپنے خالق نے دنیا دی نويں جغرافیائی سیاسی صورتحال اُتے مسلط کيتا سی ، انہاں نظریات دے دوبارہ وجود نوں ہمت ملی۔ انٹروار دی مدت دے دوران۔ 1930 دی دہائی دے اوائل تک ، اک انتہائی عسکری تے جارحانہ قومی نظریہ جرمنی ، جاپان تے اٹلی وچ غالب سی۔ [۱۸] اس طرز عمل نے فوجی ٹکنالوجی ، تخریبی پروپیگنڈاں تے بالآخر علاقائی توسیع وچ وی بہتری لیائی اے۔ ایہ مشاہدہ کيتا گیا اے کہ اچانک عسکریت پسند بننے والے ملکاں دے رہنماواں نوں ایہ ثابت کرنے دی ضرورت محسوس ہُندی اے کہ انہاں دیاں فوجاں مضبوط نيں تے دوسری بار اٹلی-ابیسیینی جنگ تے دوسری چین-جاپانی جنگ جداں بین الاقوامی دور وچ تنازعات دے آغاز وچ ایہ اک اہم کردار سی۔ [۱۹]
اٹلی وچ ، بینیٹو مسولینی نے بحیرہ روم دے ارد گرد واقع اک نويں رومن سلطنت بنانے دی کوشش کيتی۔ اس نے 1935 دے اوائل وچ ایتھوپیا ، 1938 دے اوائل وچ البانیہ تے بعد وچ یونان اُتے حملہ کيتا ۔ اس نے لیگ آف نیشنز دی طرف توں ناراض لفظاں تے تیل اُتے پابندی نوں اکسایا ، جو ناکام رہیا۔
نازی حکومت دے تحت ، جرمنی نے تاریخی جرمنی دی "حق پرست" حدود نوں بحال کرنے دی کوشش کردے ہوئے توسیع دا اپنا پروگرام شروع کيتا۔ انہاں مقاصد دی پیش کش دے طور اُتے مارچ 1936 وچ رائن لینڈ نوں دوبارہ توں فوجی شکل دتی گئی۔ [۲۰] اک عظیم تر جرمنی دا خیال وی اہمیت دا حامل سی ، جنہاں دے حامیاں نے اک قوم ریاست دے تحت جرمن عوام نوں متحد کرنے دی امید کيتی سی ، جس وچ اوہ تمام خطے شامل سن جتھے جرمن رہندے سن ، قطع نظر اس توں کہ اوہ کسی خاص علاقے وچ اقلیت ہی کیوں نہ ہون۔ معاہدہ ورسائی دے بعد ، جرمنی تے نو تشکیل شدہ جرمنی-آسٹریا دے وچکار اتحاد ، آسٹریا - ہنگری دی جانشین ریاست ، ، اتحادیاں دے ذریعہ ممنوعہ قرار دے دتا گیا ، اس دے باوجود آسٹریا دی جرمن دی اکثریت نے اس یونین دی حمایت کيتی۔
جمہوریہ وایمار (1919–1933) دے دوران ، کیپ پوٹش ، جمہوریہ حکومت دے خلاف بغاوت دی کوشش کيتی گئی ، نوں مسلح افواج دے ناکارہ اراکین نے شروع کيتا۔ اس واقعے دے بعد ، کچھ تے شدت پسند عسکریت پسند تے قوم پرست غم تے مایوسی وچ NSDAP وچ ڈُب گئے ، تے عسکریت پسندی دے زیادہ اعتدال پسند عناصر نے انکار کردتا۔ اس دا نتیجہ نازی پارٹی وچ عسکری طور اُتے مائل مرداں دی آمد سی ، جس نے اس دے نسلی نظریات دے نال مل کے ، ناقابل شکست جذبات نوں ہويا دتی تے جرمنی نوں اپنے نیڑےی ہمسایہ ملکاں دے نال تصادم دی راہ اُتے ڈال دتا۔
ایشیاء وچ ، سلطنت جاپان نے منچوریہ تے جمہوریہ چین دی طرف توسیع پسندانہ خواہشات دا سہارا لیا ۔ جاپان وچ دو ہمعصر عوامل نے دوسری جنگ عظیم دے ادوار وچ اپنی فوج تے افراتفری دی ودھدی ہوئی طاقت وچ دونے دا تعاون کيتا۔ اک کابینہ دا قانون سی ، جس دے تحت امپیریل جاپانی آرمی (IJA) تے امپیریل جاپانی بحریہ (IJN) نوں تبدیلیاں ہونے توں پہلے کابینہ دے ممبراں نوں نامزد کرنے دی ضرورت سی۔ اس نے لازمی طور اُتے پارلیمانی ملک وچ کِسے وی کابینہ دی تشکیل اُتے فوجی ویٹو نوں اختیار دتا۔ دوسرا عنصر گیکوکوجو سی ، یا جونیئر افسران دی طرف توں ادارہ جاندی نافرمانی ۔ بنیاد پرست جونیئر افسران دے لئی ایہ اک عام گل سی کہ اوہ اپنے سینئرز نوں قتل کرنے دی حد تک اپنے اہداف نوں دکھبے۔ 1936 وچ ، اس واقعہ دا نتیجہ 26 فروری نوں پیش آیا جس وچ جونیئر افسران نے بغاوت دی کوشش کيتی تے جاپانی حکومت دے سرکردہ ارکان نوں ہلاک کردتا۔ 1930 دی دہائی وچ ، زبردست کساد نے جاپان دی معیشت نوں تباہ کيتا تے جاپانی فوج دے اندر بنیاد پرست عناصر نوں ایہ موقع فراہم کیہ کہ اوہ پوری فوج نوں پورے ایشیاء دی فتح دے لئی کم کرنے اُتے مجبور کرے۔ مثال دے طور اُتے 1931 وچ ، کوانتنگ آرمی ، اک جاپانی فوجی طاقت منچوریا وچ تعینات ، نے مکڈن حادثہ سٹیخ کيتا، جس نےمنچوریا اُتے حملے تے اس دی تبدیلی نوں جاپانی کٹھ پتلی ریاست منچوکو وچ تبدیل کردتا۔
ویہويں صدی دے واقعات جرمنی تے سلاو دے لوکاں دے وچکار میل جول دے اک ہزار سالہ لمبے عمل دے اختتام دی نشاندہی کردے نيں ۔ انیہويں صدی وچ قوم پرستی دے عروج نے نسل نوں سیاسی وفاداری دا اک مرکز بنا دتا۔ قومی ریاست دے عروج نے شناخت دی سیاست نوں راہ ہموار کردتی سی ، جس وچ پان جرمنی تے پان سلاویزم بھی شامل اے۔ ہور ایہ کہ ، سماجی ڈارونسٹ نظریات نے بقائے باہمی نوں "ٹیوٹن بمقابلہ"سلاو" قرار دتا اے۔ تسلط ، زمین ، تے محدود وسائل دے لئی جدوجہد۔ [۲۱] انہاں خیالات نوں اپنے عالمی نظریہ وچ ضم کردے ہوئے ، نازیاں دا خیال سی کہ جرمن ، " آریائی نسل " ، اک ماسٹر ریس اے تے ایہ کہ سلاو کمتر نيں۔ [۲۲]
جاپان دا وسائل تے منڈیاں اُتے قبضہ
سودھوکوئلہ تے لوہے دے چند ذخائر ، تے جزیرے سخالین اُتے تیل دے اک چھوٹے فیلڈ دے علاوہ ، اسٹریٹجک معدنی وسائل دی کمی اے۔ روس-جاپان جنگ وچ 20 واں صدی دے آغاز اُتے ، جاپان کوریا تے منچوریا دے مقابلہ وچ روسی سلطنت دی مشرقی ایشیائی توسیع نوں پِچھے چھڈنے وچ کامیاب ہوگیا سی۔
جاپان دا 1931 دے بعد دا مقصد مشرقی ایشیاء دے بیشتر علاقےآں اُتے معاشی غلبہ سی ، جو اکثر ایشیناں دے لئی ایشیاء دی پین ایشین اصطلاح وچ ظاہر کيتا جاندا سی۔ .[۲۳] چین دی مارکیٹ اُتے غلبہ حاصل کرنے دے لئی پرعزم سی ، جس اُتے امریکا تے ہور یورپی طاقتاں حاوی رہیاں نيں۔ 19 اکتوبر ، 1939 نوں ، جاپان وچ امریکی سفیر ، جوزف سی گرو نے ، امریکہ-جاپان سوسائٹی توں باضابطہ خطاب وچ کہیا:
مشرقی ایشیاء دے نويں حکم وچ ، دوسری چیزاں دے نال ، امریکیوں نوں چین وچ اپنے طویل عرصے توں قائم کردہ حقوق توں محروم رکھنے دا انکشاف ہويا اے ، تے اس دی وجہ توں امریکی عوام دی مخالفت کيتی جارہی اے … تے چین وچ جاپانی حکام دے اقدامات۔[۲۴]
1937 وچ جاپان نے منچوریا تے چین اُتے مناسب حملہ کيتا ۔ گریٹر ایسٹ ایشیا دے خوشحالی والے شعبے دی آڑ وچ ، "ایشیاء دے لئی ایشیاء!" جداں نعراں دے نال۔ جاپان نے چین وچ مغربی طاقتاں دے اثر و رسوخ نوں ختم کرنے تے اسنوں جاپانی تسلط دے نال بدلنے دی کوشش کيتی۔ [۲۵][۲۶]
چین وچ جاری تنازعہ دی وجہ توں امریکا دے نال گہرا تنازعہ پیدا ہويا ، جتھے نانکنگ قتل عام تے ودھدی ہوئی جاپانی طاقت جداں واقعات توں عوام دی رائے خوفزدہ ہوگئی۔ امریکا تے جاپان دے وچکار لمبی گل گل ہوئی۔ جدوں جاپان فرانسیسی انڈوچائنا دے جنوبی حصے وچ چلا گیا تاں ، صدر روزویلٹ نے امریکا وچ جاپان دے تمام اثاثے منجمد کرنے دا انتخاب کيتا۔ اس دا مقصد امریکا توں جاپان تک تیل دی ترسیل نوں روکنا سی ، جس نے جاپانی تیل دی درآمدات دا 80 فیصد فراہم کیہ سی۔ نیدرلینڈ تے برطانیہ نے وی اس دی پیروی کيتی۔ تیل دے ذخائر دے نال جو امن وقت دے دوران صرف ڈیڑھ سال تک جاری رہندا سی (جنگ دے دوران ایہ بوہت گھٹ) ، اس اے بی سی ڈی لائن نے جاپان نوں دو انتخاب چھڈے سن : امریکا دی قیادت وچ چین توں انخلا کرنے دے مطالبے دی تعمیل ، یا ایسٹ انڈیز وچ آئل فیلڈز اُتے قبضہ کرنا ہالینڈ سے جاپانی حکومت نے چین توں پِچھے ہٹنا ناقابل قبول سمجھیا۔ [۲۷]
میسن-اووری فیبیٹ: "فلائٹ انہاں وار" تھیوری
سودھو1980 دی دہائی دے آخر وچ ، برطانوی مورخ رچرڈ اووری نے تیمتیس میسن دے نال اک تاریخی تنازعہ وچ ملوث رہیا سی جو زیادہ تر ماضی تے حال کے جریدے دے صفحات اُتے سن 1939 وچ دوسری جنگ عظیم دے پھوٹ پڑنے دی وجوہات دی بناء اُتے چلدا سی۔ میسن نے استدلال کيتا سی کہ اڈولف ہٹلر اُتے اک "ساختہ معاشی بحران" دے ذریعہ "جنگ وچ پرواز" مسلط کردتی گئی سی ، جس نے ہٹلر نوں مشکل معاشی فیصلے کرنے یا جارحیت کرنے دے انتخاب دا سامنا کيتا سی۔ اویوری نے میسن دے تھیسس دے خلاف استدلال کيتا ، ایہ کہندے ہوئے کہ جرمنی نوں 1939 وچ معاشی مسائل دا سامنا کرنا پيا سی ، لیکن انہاں مسائل دی حد پولینڈ دے خلاف جارحیت دی وضاحت نئيں کرسکدی تے جنگ دے پھوٹ پڑنے دی وجوہات نازی قیادت دے انتخاب دے سبب سن۔
میسن نے استدلال کيتا سی کہ جرمن محنت کش طبقہ ہمیشہ نازی آمریت دے خلاف سی۔ ایہ کہ 1930 دی دہائی دے آخر وچ جرمنی دی شدید گرم اقتصادیات وچ ، جرمن کارکن آجراں نوں کسی دوسری فرم دی طرف توں رخصت کر کے زیادہ اجرت دینے اُتے مجبور کرسکدے نيں جو مطلوبہ اجرت وچ اضافے دا باعث بنے گی۔ تے اس طرح دی سیاسی مزاحمت دی وجہ توں ایڈولف ہٹلر نوں 1939 وچ جنگ اُتے مجبور ہونا پيا۔ [۲۸] اس طرح ، [دوسری جنگ عظیم] دا آغاز گھریلو بحران دی وجہ توں ساختی معاشی مسائل ، "جنگ وچ پرواز" دی وجہ توں ہويا سی۔ میسن دے مطابق بحران دے اہم پہلو ایہ سن کہ معاشی بحالی دے پروگرام دے ذریعہ اک متزلزل معاشی بحالی دا خطرہ سی جس وچ حکومت دے قوم پرست دھندلاپن نے اپنے اختیارات نوں محدود کردتا سی۔ اس طرح ، میسن نے سماجی سامراج دے تصور دے ذریعہ دوسری جنگ عظیم دی ابتداء دے بارے وچ اک پرائم ڈیر انینپولٹک ("گھریلو سیاست دی اولین ") دے نظریے نوں بیان کيتا۔ [۲۹] میسن دا پریماٹ ڈیر انپولیٹک مقالہ پرائمٹ ڈیر اوآنپولٹک ("غیر ملکی سیاست دی اولین ") دے برخلاف سی ، جو عام طور اُتے جنگ کيتی وضاحت دے لئی استعمال ہُندا اے۔ میسن دی رائے وچ ، جرمنی دی خارجہ پالیسی گھریلو سیاسی غور و فکر کے ذریعہ کارفرما اے ، تے 1939 وچ دوسری جنگ عظیم دا آغاز "معاشرتی سامراج دی وحشیانہ شکل" دے طور اُتے سمجھیا گیا سی۔ [۳۰]
میسن نے استدلال کيتا ، "نازی جرمنی توسیع دی اک وڈی جنگ اُتے ہمیشہ کسی وقت جھکا رہندا سی۔" [۳۱] اُتے ، میسن نے استدلال کيتا کہ اس طرح دی جنگ دے اوقات دا تعین گھریلو سیاسی دباؤ ، خاص طور اُتے اک ناکام معیشت توں متعلق ہونے دے ذریعہ کيتا جاندا سی ، تے ہٹلر دی خواہش توں اس دا کوئی تعلق نئيں سی۔ میسن دے خیال وچ ، 1936 توں 1941 تک ، جرمن معیشت دی حالت ، ہٹلر دی 'مرضی' یا 'ارادے' نئيں ، جرمن خارجہ پالیسی دے فیصلےآں دا سب توں اہم فیصلہ سی۔ [۳۲]
میسن نے استدلال کيتا کہ نازی رہنماواں نوں 1918 دے نومبر انقلاب نے اس قدر گہرائی وچ مبتلا کيتا سی کہ اوہ اس خوف توں کدرے زیادہ محنت کش طبقے دے معیار زندگی وچ کمی نوں دیکھنے دے لئی تیار نئيں سن ۔ [۳۲] میسن دے مطابق ، 1939 تک ، جرمنی دی معیشت دی "حد توں تپش" جنہاں دی وجہ توں دوبارہ نوکری پیدا ہوئی ، ہنر مند کارکناں دی قلت دی وجہ توں پیدا ہونے والے مختلف تخریب کاری منصوبےآں دی ناکامی ، جرمنی دی معاشرتی پالیسیاں دے خراب ہونے دی وجہ توں صنعتی بدامنی تے زندگی وچ تیزی توں کمی جرمن محنت کش طبقے دے معیارات نے ہٹلر نوں اک ایداں دے وقت تے جگہ اُتے جنگ کرنے اُتے مجبور کيتا جو انہاں دے انتخاب وچ شامل نئيں سی۔ [۳۳]
میسن نے کہیا کہ جدوں گہرے معاشی و معاشی بحران دا سامنا کرنا پيا تاں ، نازی قیادت نے مشرقی یوروپ وچ علاقے اُتے قبضہ کرنے دی اک بے رحمانہ "توڑ پھوڑ" تے خارجہ پالیسی اُتے گامزن ہونے دا فیصلہ کيتا سی جسنوں جرمنی وچ معیار زندگی دی حمایت دے لئی بے رحمی توں لُٹیا جاسکدا اے۔ [۳۴] میسن نے جرمن خارجہ پالیسی نوں انشلوس کے بعد اک موقع پسند "اگلے شکار" سنڈروم دے ذریعہ کارفرما قرار دتا جس وچ خارجہ پالیسی دے ہر کامیاب اقدام دے ذریعے "جارحانہ ارادےآں دی باز آوری " دی پرورش کيتی گئی سی۔ [۳۵] میسن نے جرمنی-سوویت عدم جارحانہ معاہدے اُتے دستخط کرنے تے برطانیہ تے فرانس دے نال جنگ دے خطرے دے باوجود پولینڈ اُتے حملہ کرنے دے فیصلے اُتے غور کيتا جس دے باوجود ہنٹلر نے انہاں دی خارجہ پالیسی دے پروگرام نوں میان کیمپ وچ بیان کيتا سی جو انہاں اُتے مجبور ہويا سی۔ بیرون ملک پرت مار دے لئی قبضہ کرکے جرمنی دی معیشت نوں گرنے توں روکنے دی ضرورت اے۔ [۳۳]
اویری دے لئی ، میسن دے تھیسس وچ مسئلہ ایہ سی کہ اس نے اس گمان اُتے آرام کيتا کہ کسی طرح توں معلومات دے ریکارڈاں دے ذریعہ جرمنی دے معاشی مسائل دے بارے وچ ہٹلر نوں نئيں دتا گیا۔ [۳۶] اویری نے استدلال کيتا کہ چار سالہ منصوبے دے مسائل دی وجہ توں پیدا ہونے والے معاشی دباؤ تے چار سالہ منصوبے نوں تیز کرنے دے راستے دے طور اُتے پڑوسی ریاستاں دے خام مال ، صنعت تے غیر ملکی ذخائر نوں ضبط کرنے دے معاشی مقاصد وچ فرق اے۔ [۳۷] اویوری نے زور دے کے کہیا کہ میسن نے گھریلو ناخوشی توں نمٹنے دے لئی جرمن ریاست دی جابرانہ صلاحیت نوں کم کردتا۔ آخر وچ ، اویری نے استدلال کيتا کہ اس دے کافی ثبوت موجود نيں کہ جرمنی نوں محسوس ہويا کہ اوہ دوبارہ نوکری دے معاشی مسائل اُتے قابو پا سکدا اے۔ جداں کہ اک سرکاری ملازم نے جنوری 1940 وچ کہیا ، "ماضی وچ اساں پہلے ہی بہت ساری مشکلات وچ مہارت حاصل کرلئی اے ، ایتھے وی ، جے اک یا دوسرا خام مال انتہائی کم ہوجاندا اے تاں ، راستے تے ذرائع ہمیشہ طے پانے توں نکل جاندے نيں۔ " [۳۸]
تخمینی وجوہات
سودھونازی آمریت
سودھوہٹلر تے اس دے نازیاں نے 1933–34 ( میکٹرگری فنگ ) وچ جرمنی دا مکمل کنٹرول سنبھال لیا ، تے اسنوں آمریت وچ بدل دتا ، جس نے معاہدہ ورثہ تے یہودیاں دے نال انتہائی معاندانہ رویہ اختیار کيتا۔ [۳۹] اس نے بھاری فوجی اخراجات توں بے روزگاری دے بحران نوں حل کيتا۔ [۴۰]
ہٹلر دے سفارتی ہتھکنڈے بظاہر معقول مطالبات کرنا سن ، فیر جے انہاں نوں پورا نہ کيتا گیا تاں جنگ کيتی دھمکی دین گے۔ مراعات دتیاں گئیاں ، اس نے انہاں نوں قبول کيتا تے اک نويں منگ دی طرف ودھیا۔ [۴۱] جدوں مخالفین نے اسنوں راضی کرنے دی کوشش کيتی تاں اس نے جو فائدہ اٹھایا اسنوں قبول کرلیا ، فیر اگلے ہدف اُتے چلا گیا۔ اس جارحانہ حکمت عملی نے اس وقت کم کيتا جدوں جرمنی نے لیگ آف نیشنز (1933) توں انخلا کيتا ، ورسی معاہدے نوں مسترد کردتا تے اینگلو جرمن بحری معاہدے (1935) توں دوبارہ دستبردار ہونا شروع کيتا ، سار (1935) نوں دوبارہ جیت لیا ، دوبارہ عسکریت پسندی دی رائن لینڈ (1936) ، نے مسولینی دے اٹلی (1936) دے نال اتحاد ("محور") تشکیل دتا ، ہسپانوی خانہ جنگی (1936–39) وچ فرانکو نوں وڈے پیمانے اُتے فوجی امداد بھیجی ، آسٹریا (1938) اُتے قبضہ کيتا ، انگریزاں دے بعد چیکوسلوواکیا دا قبضہ کر ليا تے 1938 وچ میونخ دے معاہدے دی فرانسیسی تسکین نے ، اسٹالن دے روس دے نال اگست 1939 وچ اک امن معاہدہ کيتا - تے آخر کار ستمبر 1939 وچ پولینڈ اُتے حملہ کردتا۔ [۴۲]
رائنلینڈ دی دوبارہ عسکریت سازی
سودھومعاہدہ ورسائی تے لوکارنو معاہدہ تے اسٹریسا فرنٹ دی روح دی خلاف ورزی کردے ہوئے ، جرمنی نے 7 مارچ 1936 نوں رائن لینڈ اُتے دوبارہ فوجی حملہ کيتا ۔ اس نے جرمن فوجیاں نوں مغربی جرمنی دے اس حصے وچ منتقل کردتا جتھے ورسی معاہدے دے مطابق انہاں نوں اجازت نئيں سی۔ فرانس اس وقت سیاسی عدم استحکام دی وجہ توں کم نئيں کرسکدا سی۔ کنگ ایڈورڈ ہشتم ، جس دے خیال وچ ورسیلز دی فراہمی ناانصافی اے ، [۴۳] نے حکومت نوں کھڑے ہونے دا حکم دتا۔ [۴۴]
ابیسینیہ اُتے اطالوی حملہ
سودھواسٹریسا کانفرنس دے بعد تے ایتھے تک کہ اینگلو جرمن بحری معاہدے دے رد عمل دے طور اُتے ، اطالوی ڈکٹیٹر بینیٹو مسولینی نے افریقی ریاست وچ ایتھوپیائی سلطنت اُتے حملہ کرکے اطالوی سلطنت نوں وسعت دینے دی کوشش کيتی ، جسنوں ابیسیینی سلطنت وی کہیا جاندا اے۔ لیگ آف نیشنز نے اٹلی نوں جارحیت پسند قرار دیندے ہوئے تیل دی فروخت اُتے پابندیاں عائد کرداں جو غیر موثر ثابت ہوئیاں۔ اٹلی نے مئی نوں ایتھوپیا نوں الحاق کرلیا تے ایتھوپیا ، اریٹیریا تے صومالیہ نوں اک ہی کالونی وچ ضم کردتا ، جسنوں اطالوی مشرقی افریقہ دے ناں توں جانیا جاندا اے۔ 30 جون ، 1936 نوں ، ایتھوپیا دے شہنشاہ ہیلی سیلسی نے لیگ آف نیشنز توں پہلے اک ہلچل آمیز تقریر دی جس توں اٹلی دے اقدامات دی مذمت کيتی گئی تے عالمی برادری دی حمایت کرنے اُتے تنقید کيتی گئی۔ انہاں نے متنبہ کيتا ، "اج اسيں نيں۔ کل آپ نوں ہوئے گا۔ " لیگ دی اٹلی دی مذمت دے نتیجے وچ ، مسولینی نے ملک توں تنظیم توں دستبرداری دا اعلان کيتا۔ [۴۵]
1936 توں 1939 دے درمیان ، جرمنی تے اٹلی نے اسپین وچ جنرل فرانسسکو فرانکو دی سربراہی وچ قوم پرستاں دی حمایت دی ، جدوں کہ سوویت یونین نے مینیئل ایزا دی سربراہی وچ موجودہ جمہوری طور اُتے منتخب ہونے والی جمہوریہ ہسپانوی جمہوریہ دی حمایت کيتی۔ دونے فریقاں نے نويں ہتھیاراں تے ہتھکنڈاں توں تجربہ کيتا۔ لیگ آف نیشنز کدی وی شامل نئيں سی ، تے لیگ دی وڈی طاقتاں غیر جانبدار رہیاں تے (ہتک کامیابی دے نال) اسپین وچ اسلحے دی ترسیل روکنے دی کوشش کيتی۔ نیشنلسٹاں نے بالآخر 1939 وچ ریپبلکن نوں شکست دے دی۔ [۴۶]
اسپین نے محور وچ شامل ہونے دے لئی گل گل دی لیکن دوسری جنگ عظیم دے دوران اوہ غیر جانبدار رہیا ، تے دونے فریقاں دے نال کاروبار کيتا۔ اس نے سوویت یونین دے خلاف جرمنی دی مدد دے لئی اک رضاکار یونٹ بھیجیا۔ جدوں کہ اسنوں 1940 تے 1950 دی دہائی وچ دوسری جنگ عظیم دا پیش خیمہ سمجھیا جاندا سی تے اس نے جنگ نوں کچھ حد تک پہلے توں تشکیل دے دتا سی (چونکہ اس نے 1941 دے بعد اسنوں اک انسداد فاشسٹ مقابلہ وچ تبدیل کردتا سی) ، اس جنگ توں کوئی مشابہت نئيں سی جو 1939 وچ شروع ہوئی سی تے اس دی وجہ توں اس دا کوئی وڈا کردار نئيں سی۔ [۴۷][۴۸]
1931 وچ جاپان نے وارلارڈ ایرا وچ چین دی کمزوری دا فائدہ اٹھایا تے 1931 وچ منچوریا وچ کٹھ پتلی ریاست منچوکوکی ریاست قائم کرنے دے لئی مکڈن حادثہ واقعے نوں گھڑ لیا ، چین دے آخری شہنشاہ پوییکو اس دا شہنشاہ بنا دتا۔ 1937 وچ مارکو پولو برج واقعہ نے دوسری چین تے جاپان دی جنگ شروع کردتی۔
یہ حملہ شنگھائی ، نانجنگ تے گوانگزو جداں کئی شہراں اُتے بمباری دے ذریعہ شروع کيتا گیا سی۔ تازہ ترین ، جس دا آغاز 22 تے 23 ستمبر 1937 نوں ہويا سی ، نے وڈے پیمانے اُتے مظاہرےآں دا اعلان کيتا سی جس دی اختتام لیگ آف نیشنس دی مشرقی مشرقی مشاورتی کمیٹی دی اک قرارداد اُتے ہوئی سی۔ امپیریل جاپانی فوج نے چینی راجگڑھ نانجنگ اُتے قبضہ کرلیا ، تے نانجنگ قتل عام وچ جنگی جرائم دا ارتکاب کيتا۔ اس جنگ نے وڈی تعداد وچ چینی فوجیاں نوں بنھ دتا ، چنانچہ جاپان نے کچھ چینی مدد توں تن مختلف کٹھ پتلی ریاستاں تشکیل دتیاں [۴۹]
آنچلوس
سودھوانسکلوس جرمنی وچ آسٹریا دی طاقت دے دھمکی دے ذریعہ 1938 وچ الحاق سی۔ تاریخی طور پر، پان جرمنزم اک بنانے دا خیال عظیم تر جرمنی تمام نوں شامل کرنے دے نسلی جرمن توں اک قومی ریاست وچ آسٹریا تے جرمنی دونے وچ جرمناں دے لئی مقبول سی.
نازی جماعت دا اک نقطہ "ہم لوکاں دے حق خود ارادیت دی بنیاد اُتے گریٹر جرمنی وچ تمام جرمناں دے اتحاد دا مطالبہ کردے نيں۔"
برطانیہ ، فرانس تے اٹلی دے وچکار 1935 دے اسٹریسا فرنٹ نے آسٹریا دی آزادی دی ضمانت دتی سی ، لیکن روم-برلن دے قیام دے بعد محوری مسولینی اپنی آزادی نوں برقرار رکھنے وچ زیادہ دلچسپی نئيں لے رہیا سی۔
آسٹریا دی حکومت نے جدوں تک ممکن ہوئے مزاحمت دی ، لیکن اس دی کوئی بیرونی حمایت نئيں کيتی گئی تے بالآخر ہٹلر دے آتش گیر مطالبات توں دستبردار ہوگیا۔ کوئی لڑائی نئيں ہوئی کیوں کہ بیشتر آسٹریا باشندے سن تے آسٹریا جرمنی دے حصے دے طور اُتے مکمل طور اُتے جذب ہوگیا سی۔ بیرونی طاقتاں نے کچھ نئيں کيتا۔ اٹلی دے پاس جرمنی دے خلاف مسلسل مخالفت کيتی بوہت گھٹ وجہ سی ، تے جے نازیاں دے نیڑے آنے دی کوئی گل سی۔ [۵۰][۵۱]
میونخ معاہدہ
سودھوسوڈین لینڈ جرمنی دی سرحد دے نال نال چیکوسلواکیہ دا اک باضابطہ جرمن علاقہ سی۔ اس وچ تیس لکھ توں زیادہ نسلی جرمن سن ، جو چیکوسلوواکیا دی آبادی دا اک چوتھائی حصہ اُتے مشتمل نيں۔ معاہدہ ورسائیلس وچ ایہ چیکو سلوواکیا نوں زیادہ تر مقامی آبادی دی خواہش دے خلاف دتا گیا سی۔ انہاں دے حق خودارادیت نوں نظرانداز کرنے دا فیصلہ جرمنی نوں کمزور کرنے دے فرانس دے ارادے اُتے مبنی سی۔ سوڈین لینڈ دا بیشتر حصہ صنعتی سی۔ [۵۲]
چیکوسلوواکیا دے پاس 38 ڈویژناں دی جدید فوج سی ، جس دی مدد توں اسلحہ سازی دی اک مشہور صنعت ( شکودا ) دے نال نال فرانس تے سوویت یونین دے نال فوجی اتحاد سی۔ اُتے ، جرمنی دے خلاف اس دی دفاعی حکمت عملی سڈٹین لینڈ دے پہاڑاں اُتے مبنی سی۔
ہٹلر نے جرمنی وچ سڈٹین لینڈ دے شامل ہونے اُتے زور دتا کہ اوہ خطے دے اندر جرمن علیحدگی پسند گروہاں دی حمایت کرے۔ پراگ دے تحت مبینہ چیکوسلوک دی بربریت تے ظلم و ستم نے قوم پرست رحجانات نوں ابھارنے وچ مدد کيتی ، جداں کہ نازی پریس نے کيتا۔ اینچلس دے بعد ، تمام جرمن جماعتاں (جرمن سوشیل ڈیموکریٹک پارٹی دے سوا) سوڈٹن جرمن پارٹی (ایس ڈی پی) وچ ضم ہوگئياں۔ اس عرصے دے دوران نیم فوجی سرگرمی تے انتہا پسندانہ تشدد عروج اُتے سی ، تے چیکوسلوواکیا دی حکومت نے نظم و ضبط برقرار رکھنے دے لئی سوڈین لینڈ دے کچھ حصےآں وچ مارشل لاء دا اعلان کيتا۔ اس نے پریگ تے نازی حوصلہ افزائی دی طرف شکوک و شبہات دی وجہ توں صرف اس صورت حال نوں پیچیدہ کردتا ، خاص طور اُتے جدوں سلوواک قوم پرستی ودھ رہی سی۔ چیکوسلواکیہ وچ جرمنی نوں تحفظ فراہم کرنے دی ضرورت دا حوالہ دیندے ہوئے ، جرمنی نے سڈٹین لینڈ نوں فوری طور اُتے الحاق کرنے دی درخواست کيتی۔
30 ستمبر ، 1938 نوں میونخ معاہدے وچ ، برطانوی ، فرانسیسی تے اطالوی وزرائے اعظم نے ہٹلر نوں اس چیز دی خوشنودی دے ذریعہ راضی کيتا جس دی امید وچ اوہ ہور کچھ نئيں چاہن گے۔ مہیا کرنے والی طاقتاں نے جرمنی نوں اس خطے وچ فوج منتقل کرنے تے "امن دی خاطر" نوں ریخ وچ شامل کرنے دی اجازت دی۔ بدلے وچ ، ہٹلر نے اپنا لفظ دتا کہ جرمنی یورپ وچ ہور کوئی علاقائی دعوے نئيں کريں گا۔ چیکوسلوواکیا نوں کانفرنس وچ شرکت کيتی اجازت نئيں سی۔ جدوں فرانسیسی تے برطانوی مذاکرات کاراں نے چیکو سلوواک دے نمائندےآں نوں معاہدے دے بارے وچ آگاہ کيتا تے جے چیکو سلوواکیا اسنوں قبول نئيں کردا اے تاں ، فرانس تے برطانیہ چیکو سلوواکیا نوں جنگ دا ذمہ دار سمجھاں گے ، چیکوسلواکیا دے صدر ایڈورڈ بینیش نوں مجرم قرار دے دتا گیا ، تے جرمنی نے سڈٹین لینڈ نوں بلا مقابلہ منتخب کر ليا۔ [۵۳]
ماہرین تعلیم ، سیاست داناں تے سفارتکاراں دے وچکار چیمبرلین دی پالیسیاں 70 سال توں زیادہ عرصے توں شدید بحث دا موضوع رہیاں نيں۔ مؤرخین دے جائزاں دی مذمت توں لے کے ہٹلر دے جرمنی دے فیصلے تک بہت مضبوطی پیدا ہونے دی اجازت دتی گئی اے کہ جرمنی اِنّا مضبوط سی کہ شاید اوہ کسی جنگ وچ کامیابی حاصل کرسکدا اے تے ایہ کہ اک نمائش ملتوی ہونا انہاں دے ملک دے بہترین مفادات وچ سی۔ [۵۴]
جرمن قبضہ تے سلوواک دی آزادی
سودھومارچ 1939 وچ ، میونخ دے معاہدے نوں توڑدے ہوئے ، جرمن فوج نے پراگ اُتے حملہ کردتا ، تے سلوواکاں نے آزادی دے اعلان دے نال ہی چیکوسلوواکیا اک ملک دے طور اُتے غائب ہوگیا۔ فرانسیسی تے برطانوی پالیسی نوں ترک کرنے دی پوری جدوجہد ختم ہوگئی۔
البانیہ اُتے اطالوی حملہ
سودھوچیکوسلوواکیا اُتے جرمنی دے قبضے دے بعد ، مسولینی نوں اٹلی توں محور دا دوسرا درجے دا رکن بننے دا خدشہ سی۔ روم نے تیرانا نوں البانیا دا اٹلی توں الحاق دا مطالبہ مارچ 25، 1939 نوں اک الٹی میٹم وچ کیہ۔ البانیہ دے شاہ زوگ نے البانیہ اُتے مکمل اطالوی قبضہ تے نوآبادیات دی اجازت دینے دے بدلے وچ رقم قبول کرنے توں انکار کردتا۔
7 اپریل ، 1939 نوں ، اطالوی فوجیاں نے البانیہ اُتے حملہ کيتا ، جس اُتے تن روزہ مہم دے بعد اس نے قبضہ کرلیا ، البانیا دی افواج نے کم توں کم مزاحمت کيتی۔
سوویت – جاپانی سرحدی جنگ
سودھو1939 وچ ، جاپانیاں نے منچوریا توں مغرب وچ منگول عوامی جمہوریہ وچ 1938 دی جھیل کھسان دی ابتدائی جنگ دے بعد حملہ کيتا۔ انہاں نوں جنرل جورجی ژوکوف دے ماتحت سوویت یونٹاں نے فیصلہ کن شکست دتی۔ جنگ دے بعد ، سوویت یونین تے جاپان 1945 تک امن وچ رہے۔ جاپان نے اپنی سلطنت نوں وسعت دینے دے لئی جنوب دی طرف دیکھیا جس دا نتیجہ فلپائن دے بارے وچ ریاستہائے متحدہ توں تنازعہ تے ڈچ ایسٹ انڈیز دی جہاز رانی دے رستےآں اُتے سی۔ سوویت یونین نے اپنی مغربی سرحد اُتے اپنی توجہ مرکوز دی لیکن جاپان دے نال اپنی سرحد دی حفاظت دے لئی 10 لکھ توں 15 لکھ فوج چھڈ دی۔
ڈینزگ بحران
سودھوچیکوسلواکیہ دی حتمی تقدیر دے بعد ایہ ثابت ہوگیا کہ فیہر دے کلام اُتے اعتبار نئيں کيتا جاسکدا ، برطانیہ تے فرانس نے حکمت عملی وچ تبدیلی دا فیصلہ کيتا۔ انہاں نے فیصلہ کيتا کہ کسی وی یکطرفہ جرمن توسیع نوں طاقت دے ذریعہ پورا کيتا جائے گا۔ تیسری ریخ دی ہور توسیع دا قدرتی اگلا ہدف پولینڈ سی ، جس دی بالٹیٹک تک رسائی ورسیئلس معاہدے دے ذریعہ مغربی پرشیا توں کھڑی ہوگئی سی ، جس توں مشرقی پروشیا نوں اک وسوتوں ميں مبتلا کردتا گیا سی ۔ اس علاقے دی مرکزی بندرگاہ ڈنزِگ نوں پولینڈ دے زیر اثر اک آزاد شہر ریاست بنایا گیا سی جس دی ضمانت لیگ آف نیشنز نے دتی سی ، ایہ جرمن نیپولین آزاد شہر دے قوم پرستاں دی یاد دلانے دے بعد 1807 وچ پرشیا اُتے فرانسیسی شہنشاہ دی کرش فتح دے بعد قائم ہويا سی ۔
اقتدار سنبھالنے دے بعد ، نازی حکومت نے پولینڈ دے نال دوستانہ تعلقات قائم کرنے دیاں کوششاں کيتیاں ، جس دے نتیجے وچ 1934 وچ پیرسوڈسکی حکومت دے نال دس سالہ جرمن – پولش عدم جارحانہ معاہدہ اُتے دستخط ہوئے۔ 1938 وچ ، پولینڈ نے زاؤلزی نوں الحاق کر کے چیکوسلوواکیا نوں توڑنے وچ حصہ لیا۔ 1939 وچ ، ہٹلر نے پولینڈ دے پڑوسیاں وچ علاقے دے وعدےآں تے عدم جارحیت معاہدے دی 25 سالہ توسیع دے بدلے وچ ، ریکساؤٹوبن برلن-کنیگسبرگ دے لئی ماورائے عدالت تے ڈینزگ دی حیثیت وچ تبدیلی دا دعوی کيتا۔ پولینڈ نے اس توں انکار کردتا ، سمندر تک ڈی فیکٹ تک رسائی دے خاتمے ، جرمنی دی مصنوعی سیارہ ریاست یا مؤکل ریاست دی حیثیت توں محکوم ہونے تے مستقبل دے ہور جرمن مطالبات دے خوف تاں۔ [۵۵][۵۶] اگست 1939 وچ ہٹلر نے ڈنزگ دی حیثیت توں پولینڈ نوں الٹی میٹم دتا ۔
اینٹینٹ دے نال پولش اتحاد
سودھومارچ 1939 وچ ، برطانیہ تے فرانس نے پولینڈ دی آزادی دی ضمانت دی۔ ڈنزگ تے پولش راہداری دے بارے وچ 1939 دے موسم گرما وچ ہٹلر دے دعوواں نے اک ہور بین الاقوامی بحران نوں اکسایا۔ 25 اگست نوں ، برطانیہ نے پولش - برطانوی مشترکہ دفاع معاہدے اُتے دستخط کیتے۔
عام طور اُتے ، جرمنی تے سوویت یونین دے وچکار مولتوف - ربنبروپ معاہدہ غیر جارحیت دا معاہدہ سی۔ ماسکو وچ اس اُتے 23 اگست 1939 نوں سوویت وزیر خارجہ ویاسلاو مولوتوف تے جرمن وزیر خارجہ جوآخیم وان ربنٹروپ نے دستخط کیتے سن ۔
1939 وچ ، نہ تاں جرمنی تے نہ ہی سوویت یونین اک دوسرے دے نال جنگ وچ جانے نوں تیار سن ۔ سوویت یونین 1920 وچ پولینڈ توں اپنا علاقہ کھو بیٹھیا سی۔ اگرچہ باضابطہ طور اُتے "عدم جارحیت دے معاہدے" دا لیبل لگیا ہويا سی ، لیکن اس معاہدے وچ اک خفیہ پروٹوکول شامل سی جس وچ فن لینڈ ، ایسٹونیا ، لیٹویا ، لتھوانیا ، پولینڈ تے رومانیہ دے آزاد ملکاں نوں فریقین کے مفادات دے شعبےآں وچ تقسیم کيتا گیا سی۔ خفیہ پروٹوکول نے واضح طور اُتے انہاں ملکاں دے علاقےآں وچ "علاقائی تے سیاسی تنظیم نو" فرض کيتا سی۔
ان تمام ملکاں اُتے سوویت یونین ، جرمنی ، یا دونے نے حملہ کيتا ، قبضہ کيتا ، یا اپنے علاقے دا کچھ حصہ سنبھالنے اُتے مجبور کيتا۔
جنگ دے اعلانات
سودھوپولینڈ اُتے حملہ
سودھو1919 توں 1939 دے درمیان پولینڈ نے سوویت یونین تے نازی جرمنی دے وچکار توازن دی پالیسی اُتے عمل پیرا ہويا ، جس وچ دونے دے نال جارحیت دا معاہدہ نئيں کيتا گیا۔ [۵۷] 1939 دے اوائل وچ ، جرمنی نے مطالبہ کيتا کہ پولینڈ اینٹی کمینیٹرن معاہدہ وچ بطور سیٹیلائیٹ جرمنی شامل ہوجائے۔ [۵۸] پولینڈ ، آزادی دے نقصان دے خوف توں ، انکار کر گیا ، تے ہٹلر نے 23 جنوری 1939 نوں اپنے جرنیلاں نوں دسیا کہ پولینڈ اُتے حملہ کرنے دی وجہ ڈنزگ نئيں تھی: "ڈینزگ ایہ مسئلہ داؤ اُتے لگیا نئيں اے۔ ایہ مشرق وچ ساڈی رہائش گاہ ودھانے دی گل اے۔ . . " [۵۹] ہٹلر نوں روکنے دے لئی ، برطانیہ تے فرانس نے اعلان کيتا کہ اس حملے دا مطلب جنگ توں ہوئے گا تے سوویت یونین نوں اس ہٹ دھرمی وچ شامل ہونے اُتے راضی کرنے دی کوشش کيتی گئی۔ اُتے ، سوویت یونین نے بالٹک ریاستاں تے پولینڈ دے کچھ حصےآں اُتے جرمنی توں اتحاد کردے ہوئے اپنا کنٹرول حاصل کرلیا ، جو اس نے اگست 1939 وچ خفیہ مولوتوف - ربینٹروپ معاہدہ دے ذریعے کيتا سی۔ لندن دی جانب توں وقتا فوقتا کوشش ناکام رہی ، لیکن ہٹلر نوں وسیع جنگ کيتی توقع نئيں سی۔ جرمنی نے یکم ستمبر 1939 نوں پولینڈ اُتے حملہ کيتا سی ، تے برطانوی تے فرانسیسی مطالبات نوں مسترد کردتا سی جس توں اوہ دستبردار ہوجائے ، جس دے نتیجے وچ 3 ستمبر 1939 نوں پولینڈ دے نال دفاعی معاہداں دے مطابق جنہاں دا انھاں نے دستخط کيتا سی تے عوامی طور اُتے اعلان کيتا سی انہاں دے اعلان جنگ دے نتیجے وچ ہويا سی۔ [۶۰][۶۱]
سوویت یونین اُتے حملہ
سودھوآپریشن باربروسا جون 1941 وچ جرمنی نے سوویت یونین اُتے حملہ(آپریشن باربروسا)کیا۔ ہٹلر دا خیال سی کہ سوویت یونین نوں اک تیز رفتار تے انتھک حملے وچ شکست دتی جاسکدی اے جس نے سوویت یونین دی ناجائز طور اُتے تیار ریاست دا سرمایہ لگیایا ، تے امید ظاہر کیتی کہ اوتھے کامیابی توں برطانیہ مذاکرات دی میز اُتے آئے گا ، تے جنگ دا مکمل خاتمہ ہوئے گا۔
پرل ہاربر ، فلپائن ، برٹش ملایا ، سنگاپور تے ہانگ کانگ اُتے حملے
سودھوامریکی حکومت تے عام طور اُتے امریکی عوام چین دی حمایت کردے رہے ، انہاں نے یورپی طاقتاں تے جاپان دی نوآبادیاتی پالیسیاں دی مذمت کيتی تے ناں نہاد اوپن ڈور پالیسی نوں فروغ دتا۔ بوہت سارے امریکیوں نے جاپانیاں نوں اک جارحانہ تے / یا کمتر دوڑ دے طور اُتے دیکھیا۔ چیانگ کائی شیک دی نیشنلسٹ حکومت نے ریاستہائے متحدہ امریکا دے نال دوستانہ تعلقات استوار کیتے ، جو جاپان نے سن 1937 وچ چین اُتے حملے دی مخالفت کيتی سی تے اسنوں بین الاقوامی قانون تے جمہوریہ چین دی خودمختاری دی خلاف ورزی قرار دتا سی۔ اس نے تے جاپان دے خلاف جنگ دے دوران قوم پرست حکومت نوں سفارتی ، معاشی ، تے فوجی مدد کيتی پیش کش کيتی۔ ریاستہائے متحدہ امریکا تے جاپان دے وچکار سفارتی محاذ آرائی 1937 وچ پنی واقعہ تے 1938 وچ ایلیسن واقعے جداں واقعات وچ خود ہی ظاہر ہويا ۔
فرانسیسی انڈوچائنا دے فرانسیسی حکام اُتے چین دے نال تجارت روکنے دے لئی جاپانی دباؤ اُتے ردعمل ظاہر کردے ہوئے ، امریکا نے جولائی 1940 وچ جاپان دے نال تجارت اُتے پابندی لگیانا شروع کردتی۔ 1941 وچ امریکا ، برطانیہ ، تے نیدرلینڈز نے جاپان دا تقریبا سارا تیل مہیا کرنے دے بعد 1941 وچ تیل دی ترسیل دا خاتمہ فیصلہ کن سی۔ [۶۲]
ستمبر 1940 وچ جاپانی وچی فرانسیسی انڈوچائینہ حملہ کر دتا تے مقبوضہ ٹونکن اُتے قبضہ کر ليا تاکہ چین نوں چین ویتنامی ریلوے دے زریعے یوننان وچ کنمنگ وچ ہنوئی دے راستے ہائیفونگ دی بندگاہ توں فرانسیسی انڈوچائینہ دے راستے اسلحہ تے ایندھن دی درآمد توں روک دتا جاسکے۔ [۶۳] امریکا نے فیصلہ کيتا کہ جاپانی ہن بہت دور چلے گئے نيں تے اس نے اپنے فائدے دا اک رول بیک مجبور کرنے دا فیصلہ کيتا اے۔ [۶۴] 1940 تے 1941 وچ ، امریکا تے چین نے چین دے اڈاں توں جاپان اُتے حملہ کرنے دے لئی امریکی طیارےآں تے پائلٹاں دا اک رضاکار اسکواڈرن منظم کرنے دا فیصلہ کيتا۔ فلائنگ ٹائیگرز دے ناں توں جانیا جاندا اے ، اس یونٹ دی کمان کلیئر لی چیناولٹ نے دی سی۔ انہاں دی پہلی لڑائی پرل ہاربر اُتے حملے دے دو ہفتےآں بعد ہوئی سی۔ [۶۵]
اس صورتحال دا فائدہ اٹھاندے ہوئے ، سیئی لینڈ نے اکتوبر 1940 وچ فرانکو سیئی جنگ دا آغاز کيتا۔ جاپان نے مئی 1941 وچ جنگ وچ ثالث دی حیثیت توں قدم رکھیا ، اس دے اتحادی نے کمبوڈیا تے لاؤس دے سرحدی صوبےآں اُتے قبضہ کرنے دی اجازت دی۔ جولائی 1941 وچ ، بطور آپریشن باربروسا نے مؤثر طریقے توں سوویت خطرہ نوں بے اثر کر دتا سی ، جاپانی فوجی جنتا دے دھڑے نے "جنوبی حکمت عملی" دی حمایت کيتی سی ، جس نے فرانسیسی انڈوچائنا دے باقی حصےآں اُتے قبضہ کيتا سی۔
18 اگست 1941 کو ریاستہائے متحدہ امریکا دے درمیان جاپان دے درمیان تمام تجارت اُتے مکمل پابندی عائد کرکے جاپانی جنگ کيتی کوششاں نوں مکمل طور اُتے روکنے دی کوشش کرنے اُتے ، امریکا نے اس اُتے رد عمل ظاہر کيتا ، چین تے انڈوچائنا توں تمام فوجیاں دے جاپانی انخلا دا مطالبہ کيتا۔ جاپان اپنے 80 فیصد تیل دے لئی امریکا اُتے انحصار کردا سی ، اس دے نتیجے وچ جاپان دے لئی معاشی تے فوجی بحران پیدا ہويا سی جو چین دے نال پیٹرولیم تے تیل دی مصنوعات تک رسائی دے بغیر اپنی جنگی کوششاں نوں جاری نئيں رکھ سکدا سی۔ [۶۶]
7 دسمبر 1941 نوں جنگ دے پہلے اعلان دے بغیر ، شاہی جاپانی بحریہ نے لنگر اُتے امریکی جنگی بیڑے نوں تباہ کرنے دے مقصد توں پرل ہاربر اُتے حملہ کيتا ۔ ايسے دوران ، ہور جاپانی افواج نے ملایا ، سنگاپور تے ہانگ کانگ وچ امریکی زیر قبضہ فلپائن تے برطانوی سلطنت اُتے حملہ کيتا ۔ اگلے دن ، ریاست ہائے متحدہ امریکا تے برطانوی سلطنت دے خلاف جاپانی باضابطہ اعلامیہ ، تمام جاپانی اخبارات دے شام دے ایڈیشن دے صفحہ اول اُتے چھپا سی۔ [۶۷] بین الاقوامی وقت دے اختلافات دے سبب ایہ اعلان شمالی امریکا وچ 8 دسمبر نوں ادھی رات توں صبح 3 بجے دے درمیان تے 8 دسمبر نوں صبح 8 بجے برطانیہ وچ ہونے دا اعلان ہويا۔
کینیڈا نے 7 دسمبر دی شام جاپان دے خلاف جنگ دا اعلان کيتا۔ دوسرے دن اک شاہی اعلان نے اس اعلامیے دی تصدیق کردتی۔ [۶۸] برطانیہ نے 8 دسمبر دی صبح جاپان دے خلاف جنگ دا اعلان کيتا تے خاص طور اُتے ملایا ، سنگاپور ، تے ہانگ کانگ اُتے ہونے والے حملےآں نوں اس دی وجہ قرار دتا لیکن پرل ہاربر دے بارے وچ کوئی تذکرہ نئيں کيتا۔ [۶۹] ریاستہائے متحدہ امریکا نے 8 دسمبر دی سہ پہر نوں جاپان دے خلاف جنگ دا اعلان کيتا ، برطانیہ دے کچھ نو گھینٹے بعد ، تے اس نے اس دی وجہ دے طور اُتے صرف "حکومت تے ریاستہائے متحدہ امریکا دے عوام دے خلاف بلا اشتعال جنگ" دی نشاندہی کيتی۔ [۷۰]
چار دن بعد ، امریکا نوں یوروپی جنگ وچ لیایا گیا جدوں 11 دسمبر 1941 نوں ، نازی جرمنی تے فاشسٹ اٹلی نے ریاستہائے متحدہ دے خلاف جنگ دا اعلان کيتا ۔ ہٹلر اس دا اعلان کرنے دا انتخاب کيتا اے سہ فریقی معاہدے دی ضرورت جرمنی امریکی ودونسک ہمراہ قافلاں تے جرمن انڈر کشتیاں پہلے توں حالت جنگ وچ اصل رہیا سی، اگرچہ جنگ دے جاپان دے اعلان اُتے عمل کرنے دی اٹلانٹک دی لڑائی . اس اعلان دے نتیجے وچ امریکا وچ وکھ تھلگ پن دے جذبات دا مؤثر خاتمہ ہويا ، جس نے فوری طور اُتے اس دا مقابلہ کيتا تے یوروپ دی باضابطہ طور اُتے جنگ وچ داخل ہوگیا۔ [۷۱]
ہور ویکھو
سودھو- بوآ پہلی جنگ عظیم
- بوآ دوسری جنگ عظیم
- پہلی جنگ عظیم دی وجوہات
- پہلی جنگ عظیم دے اتحادی
- دوسری جنگ عظیم دے اتحادی
- 1930 دی دہائی
- نازی جرمنی توں منسلک علاقے
- دوسری جنگ عظیم دی سفارتی تریخ
- یورپی خانہ جنگی
- یورپی بین الاقوامی معیشت
- بین الاقوامی تعلقات (1919–1939)
- بین جنگ دور برطانیہ
- بین جنگ دور ، دنیا بھر وچ
- نیولی چیمبرلین دی یورپی پالیسی
- دوسری جنگ عظیم توں پہلے دے واقعات دی ٹائم لائن
حوالے
سودھو- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ ۵.۰ ۵.۱ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ "History of World War I". http://www.worldwar1gallery.com/aftermath/economic-consequences/postwar_16.html. Retrieved on 15 November 2011.
- ↑ ۷.۰ ۷.۱ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ "The National Archives Learning Curve | The Great War | Making peace | Reaction to the Treaty of Versailles | Background". http://www.nationalarchives.gov.uk/education/greatwar/g5/cs2/background.htm. Retrieved on 2015-05-30.
- ↑ Crossland, David (2010-09-29). "Germany Set to Make Final World War I Reparation Payment". ABC News. https://abcnews.go.com/International/germany-makes-final-reparation-payments-world-war/story?id=11755920#.TsRjGWBc8Xw. Retrieved on 16 November 2011.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ "Beer Hall Putsch". Holocaust Encyclopedia. http://www.ushmm.org/wlc/en/article.php?ModuleId=10007884. Retrieved on 16 November 2011.
- ↑ Goebbels, Joseph. "The New Year 1939/40". https://web.archive.org/web/20140609083809/http://www.calvin.edu/academic/cas/gpa/goeb21.htm. Retrieved on 16 January 2014.
- ↑ https://www.npr.org/sections/codeswitch/2019/08/11/742293305/a-century-later-the-treaty-of-versailles-and-its-rejection-of-racial-equality
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ "History of the League of Nations". https://web.archive.org/web/20181015223253/http://www.leagueofnationshistory.org/homepage.shtml. Retrieved on 16 January 2014.
- ↑ "the definition of militarism". http://dictionary.reference.com/browse/militarism. Retrieved on 2015-05-30.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ "Japanese history: Militarism and World War II". http://www.japan-guide.com/e/e2129.html. Retrieved on 2015-05-30.
- ↑ "World War 2 Causes". History Learning Site. http://www.historylearningsite.co.uk/causes_world_war_two.htm. Retrieved on 6 March 2014.
- ↑ Andreas Wimmer, Waves of War: Nationalism, State Formation, and Ethnic Exclusion in the Modern World (2012)
- ↑ Michael Burleigh, The Third Reich: A New History (2001)
- ↑ Eri Hotta, Pan-Asianism and Japan's war 1931–1945 (Palgrave Macmillan, 2007)
- ↑ Clark, Joseph (1944). جاپان وچ دس سال: ڈائریکٹریز تے جاپان وچ امریکا دے سفیر جوزف جی گریو دے نجی تے سرکاری پیپرز توں تیار کردہ اک ہمعصر ریکارڈ۔ 1932–1942, 251–255.
- ↑ Antony Best, "Economic appeasement or economic nationalism? A political perspective on the British Empire, Japan, and the rise of Intra‐Asian Trade, 1933–37." Journal of Imperial and Commonwealth History (2002) 30 #2: 77–101.
- ↑ Fisher, Charles A. (1950). "The Expansion of Japan: A Study in Oriental Geopolitics: Part II. The Greater East Asia Co-Prosperity Sphere". The Geographical Journal 115 (4/6): 179–193. doi: .
- ↑ Sugihara, Kaoru (1997). "The Economic Motivations behind Japanese Aggression in the Late 1930s: Perspectives of Freda Utley and Nawa Toichi". Journal of Contemporary History 32 (2): 259–280. doi: .
- ↑ Perry, Matt "Mason, Timothy" pages 780–781 from The Encyclopedia of Historians and Historical Writing edited by Kelly Boyd, Volume 2, London: Fitzroy Dearborn Publishing, 1999 page 780
- ↑ Kaillis, Aristotle Fascist Ideology, London: Routledge, 2000 pages 6–7
- ↑ Kaillis, Aristotle Fascist Ideology, London: Routledge, 2000 page 7
- ↑ Kaillis, Aristotle Fascist Ideology, London: Routledge, 2000 page 165
- ↑ ۳۲.۰ ۳۲.۱ Kershaw, Ian The Nazi Dictatorship London : Arnold 2000 page 88.
- ↑ ۳۳.۰ ۳۳.۱ Kaillis, Aristotle Fascist Ideology, London: Routledge, 2000 pages 165–166
- ↑ Kaillis, Aristotle Fascist Ideology, London: Routledge, 2000 page 166
- ↑ Kaillis, Aristotle Fascist Ideology, London: Routledge, 2000 page 151
- ↑ Mason, Tim & Overy, R.J. "Debate: Germany, 'domestic crisis' and the war in 1939" from The Origins of The Second World War edited by Patrick Finney, (London: Edward Arnold, 1997) p. 102
- ↑ Overy, Richard "Germany, 'Domestic Crisis' and War in 1939" from The Third Reich edited by Christian Leitz (Oxford: Blackwell, 1999) p 117–118
- ↑ Overy, Richard "Germany, 'Domestic Crisis' and War in 1939" from The Third Reich edited by Christian Leitz Blackwell: Oxford, 1999 page 108
- ↑ Richard Evans, The Third Reich in Power (2006)
- ↑ Adam Tooze, The Wages of Destruction: The Making and Breaking of the Nazi Economy (2008)
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ Gerhard L. Weinberg, The Foreign Policy of Hitler's Germany: Starting World War II, 1937–1939 (1980)
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ King Edward VIII: A Biography by Philip Ziegler,1991
- ↑ George W. Baer, Test Case: Italy, Ethiopia, and the League of Nations (Hoover Institution Press, 1976)
- ↑ "Spanish Civil War (1936–1939) – History of Spain | don Quijote". http://www.donquijote.org/culture/spain/history/the-spanish-civil-war. Retrieved on 2015-05-30.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ Willard C. Frank Jr, "The Spanish Civil War and the Coming of the Second World War." International History Review(1987) 9#3 pp: 368–409.
- ↑ David M. Gordon, "The China–Japan War, 1931–1945" Journal of Military History (2006) v 70#1, pp 137–82. online
- ↑ David Faber, Munich, 1938: Appeasement and World War II (2010) pp 139–68
- ↑ Sister Mary Antonia Wathen, The policy of England and France toward the" Anschluss" of 1938 (Catholic University of America Press, 1954).
- ↑ David Faber, Munich, 1938: Appeasement and World War II (2010)
- ↑ Robert A. Cole, "Appeasing Hitler: The Munich Crisis of 1938: A Teaching and Learning Resource," New England Journal of History (2010) 66#2 pp 1–30.
- ↑ Andrew Roberts, "'Appeasement' Review: What Were They Thinking? Britain’s establishment coalesced around appeasement and bared its teeth at those who dared to oppose it." Wall Street Journal Nov. 1, 2019
- ↑ The German-Polish Crisis (March 27 – May 9, 1939)
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ Białe plamy-czarne plamy: sprawy trudne w polsko-rosyjskich, p. 191. Polsko-Rosyjska Grupa do Spraw Trudnych, Adam Daniel Rotfeld, Anatoliĭ Vasilʹevich Torkunov – 2010
- ↑ John Lukacs, The Last European War: September 1939 – December 1941 p. 31
- ↑ "Bericht über eine Besprechung (Schmundt-Mitschrift)". http://www.ns-archiv.de/krieg/1939/schmundt/23-05-1939-schmundt.php. "Danzig ist nicht das Objekt, um das es geht. Es handelt sich für uns um die Erweiterung des Lebensraumes im Osten und Sicherstellung der Ernährung, sowie der Lösung des Baltikum-Problems."
- ↑ Halik Kochanski, The Eagle Unbowed: Poland and the Poles in the Second World War (2012), pp. 34–93.
- ↑ Zara Steiner, The Triumph of the Dark: European International History, 1933–1939 (2011), pp. 690–92, 738–41.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ Ralph B. Smith, "The Japanese Period in Indochina and the Coup of 9 March 1945." Journal of Southeast Asian Studies 9.2 (1978): 268–301.
- ↑ William L. Langer and S. E. Gleason, The undeclared war: 1940–1941. Vol. 2 (1953) pp. 9–21.
- ↑ Michael Schaller, "American Air Strategy in China, 1939–1941: The Origins of Clandestine Air Warfare". American Quarterly 28.1 (1976): 3–19. سانچہ:JSTOR.
- ↑ Euan Graham. Japan's sea lane security, 1940–2004: a matter of life and death? (Routledge, 2006) p. 77.
- ↑ "Japan declares war, 1941 | Gilder Lehrman Institute of American History". https://www.gilderlehrman.org/history-by-era/world-war-ii/resources/japan-declares-war-1941.
- ↑ "Canada Declares War on Japan". December 15, 1941. http://www.jewishvirtuallibrary.org/canada-declares-war-on-japan-december-1941. Retrieved on May 23, 2011.
- ↑ «Official Report, House of Commons, 8 December 1941, 5th series, vol. 376, cols. 1358–1359». بایگانیشده از اصلی در ۱۲ ستمبر ۲۰۱۴. دریافتشده در ۳۰ ستمبر ۲۰۲۰.
- ↑ "Declaration of War with Japan" Retrieved 2010-15-7
- ↑ See United States declaration of war upon Italy and United States declaration of war upon Germany (1941).
ہور پڑھو
سودھوPage سانچہ:Refbegin/styles.css has no content.
- Bell, P. M. H. The Origins of the Second World War in Europe (1986). 326 pp.
- Boyce, Robert, and Joseph A. Maiolo. The Origins of World War Two: The Debate Continues (2003) excerpt and text search
- Carley, Michael Jabara 1939: the Alliance that never was and the coming of World War II, Chicago: I.R. Dee, 1999 ISBN [[Special:BookSources/1-56663-252-8.
- Dallek, Robert. Franklin D. Roosevelt and American Foreign Policy, 1932–1945 (1995).
- Deist, Wilhelm et al., ed. Germany and the Second World War. Vol. 1: The Build-up of German Aggression (1991). 799 pp., official German history.
- Dutton, David Neville Chamberlain, ( Oxford University Press, 2001) ISBN [[Special:BookSources/0-340-70627-9.
- Eubank, Keith. The Origins of World War II (2004), short survey
- Evans, Richard J. The Third Reich in Power (2006)
- Feis, Herbert. The Road to Pearl Harbor: The coming of the war between the United States and Japan. Classic history by senior American official.
- Finney, Patrick. The Origins of the Second World War (1998), 480pp.
- Goldstein, Erik & Lukes, Igor (editors). The Munich crisis, 1938: Prelude to World War II (London: Frank Cass, 1999), ISBN [[Special:BookSources/0-7146-8056-7.
- Hildebrand, Klaus The Foreign Policy of the Third Reich, translated by Anthony Fothergill, London, Batsford 1973.
- Hillgruber, Andreas Germany and the Two World Wars, translated by William C. Kirby, Cambridge, Mass. : Harvard University Press, 1981 ISBN [[Special:BookSources/0-674-35321-8.
- Kaiser, David E. Economic Diplomacy and the Origins of the Second World War: Germany, Britain, France, and Eastern Europe, 1930–1939 (Princeton UP, 2015).
- Lamb, Margaret and Tarling, Nicholas. From Versailles to Pearl Harbor: The Origins of the Second World War in Europe and Asia. (2001). 238 pp.
- Langer, William L. and S. Everett Gleason. The Challenge to Isolation: The World Crisis of 1937–1940 and American Foreign Policy (1952); The Undeclared War: 1940–1941: The World Crisis and American Foreign Policy (1953); highly detailed scholarly narrative vol 2 online free to borrow
- Mallett, Robert. Mussolini and the Origins of the Second World War, 1933–1940 (2003) excerpt and text search
- Overy, Richard and Andrew Wheatcroft. The Road to War. (3rd ed 2001). 564 pp. country by country history to 1939
- Overy, Richard and Mason, Timothy "Debate: Germany, "Domestic Crisis" and War in 1939" Past and Present, Number 122, February 1989 pp. 200–240.
- Sontag, Raymond J. "The Last Months of Peace, 1939". Foreign Affairs 35#3 (1957), pp. 507–524 سانچہ:Jstor
- Sontag, Raymond J. "The Origins of the Second World War" Review of Politics 25#4 (1963), pp. 497–508. سانچہ:Jstor.
- Steiner, Zara. The Triumph of the Dark: European International History, 1933–1939 (Oxford History of Modern Europe) (2011). 1236pp.
- Strang, G. Bruce On the Fiery March: Mussolini Prepares for War, (Praeger Publishers, 2003) ISBN [[Special:BookSources/0-275-97937-7.
- Thorne, Christopher G. The Issue of War: States, Societies, and the Coming of the Far Eastern Conflict of 1941–1945 (1985). Sophisticated analysis of each major power.
- Thorne, Christopher G. The Approach of War, 1938–1939 (1969) chronological table 1938–1939 pp 205–210
- Tohmatsu, Haruo and H. P. Willmott. A Gathering Darkness: The Coming of War to the Far East and the Pacific (2004), short overview.
- Uldricks, Teddy J. "War, Politics and Memory: Russian Historians Reevaluate the Origins of World War II," History and Memory 21#2 (2009), pp. 60–2 online; historiography
- Watt, Donald Cameron How war came: the immediate origins of the Second World War, 1938–1939, New York: Pantheon, 1989 ISBN [[Special:BookSources/0-394-57916-X.
- Weinberg, Gerhard. The Foreign Policy of Hitler's Germany: Diplomatic Revolution in Europe, 1933–36 (vol. 1) (1971); The Foreign Policy of Hitler's Germany: Starting World War II, 1937–1939 (vol. 2) (University of Chicago Press, 1980) ISBN [[Special:BookSources/0-226-88511-9.
- Weinberg, Gerhard L. A World at Arms: A Global History of World War II (1994)
- Wheeler-Bennett, John W. "Twenty Years of Russo-German Relations: 1919–1939" Foreign Affairs 25#1 (1946), pp. 23–43. سانچہ:Jstor.
- Wright, Jonathan. Germany and the Origins of the Second World War (Palgrave Macmillan, 2007) 223pp. online review
فرانس
سودھوPage سانچہ:Refbegin/styles.css has no content.
- Adamthwaite, Anthony. "France and the Coming of War" in Patrick Finney, ed., The Origins of the Second World War (Arnold, 1997)
- Boyce, Robert, French Foreign and Defence Policy, 1918–1940: The Decline and Fall of a Great Power (1998) online
- Boxer, Andrew. "French Appeasement: Andrew Boxer Considers Explanations for France's Disastrous Foreign Policy between the Wars". History Review 59 (2007): 45+ online
- Duroselle, Jean-Baptiste. France and the Nazi Threat: The Collapse of French Diplomacy 1932–1939 (2004); translation of his highly influential La décadence, 1932–1939 (1979)
- Nere, J. The Foreign Policy of France from 1914 to 1945 (1975)
- Young, Robert J. France and the Origins of the Second World War (1996) excerpt, covers historiography in ch 2.
باہرلے جوڑ
سودھو- فرانس ، جرمنی تے رائنلینڈ دے جنگ سازی دے قدرتی وسائل دے لئی جدوجہد - صدیاں توں جرمنی تے فرانس دے وچکار طویل مدتی تنازعہ دا پتہ چلدا اے ، جو عالمی جنگاں وچ اہم کردار ادا کردا سی۔
- پرل ہاربر دا راستہ: امریکا بمقابلہ جاپان
- چیکوسلوواکیا بنیادی ذرائع