ترکی دا شمال مشرقی شام اُتے حملہ،۲۰۱۹
2019 Turkish offensive into north-eastern Syria | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
بسلسلہ the Rojava conflict, Turkish involvement in the Syrian Civil War, and the Kurdish–Turkish conflict (2015–present) | |||||||||
Turkish and Turkish-backed opposition control SDF control Syrian Army control Joint Syrian Army and SDF control For a more detailed, up-to-date, interactive map, see here. | |||||||||
| |||||||||
محارب | |||||||||
ترکی سانچہ:Country data Syrian opposition Syrian National Army[۱][۲][۳] |
شمالی تے مشرقی شام دی خود مختار انتظامیہ[۴][۵] International Freedom Battalion[۶] شام (from 13 October 2019)[۷][۸] | ||||||||
کمانڈر اور رہنما | |||||||||
Hulusi Akar (Minister of National Defence) Gen. Yaşar Güler (Chief of the General Staff)[۳۰] Brig. Gen. İdris Acartürk[۳۱] (7th Commando Brigade Commander) Hakan Fidan[۳۲] (MİT Chief) سانچہ:Country data Syrian Opposition Maj. Gen. Salim Idris (Minister of Defence) سانچہ:Country data Syrian Opposition Maj. Gen. Abu Bakr Sayf (Hamza Division Commander)[۳۳] سانچہ:Country data Syrian Opposition Lt. Abdullah Halawa[۳۴] (Hamza Division Commander) سانچہ:Country data Syrian Opposition Abu Hatim Sharqa (Leader of Ahrar al-Sharqiya)[۳۵] سانچہ:Country data Syrian Opposition Abu Hafs Al-Gharbi ⚔ (Commander of Ahrar Al-Sharqiyah)[۳۶] |
Mazloum Abdi (Commander-in-Chief of Syrian Democratic Forces) Riad Khamis al-Khalaf (Tal Abyad Military Council Commander)[۳۷] Imad Meno (Serê Kaniyê Military Council Commander)[۳۸] Tolhildan Zagros ⚔ (HAT commander)[۳۹] Maj. Gen. Sharif Ahmed (زخمی)[۴۰][۴۱] (Hasakah Province commander) Brig. Gen. Aqil Juma'a[۴۰] (106th Brigade commander) Col. Munif Mansour (زخمی)[۴۱] (79th Battalion commander)[۴۰] | ||||||||
شریک یونٹیں | |||||||||
See order of battle | See order of battle | ||||||||
طاقت | |||||||||
15,000[۴۲] 14,000[۴۳][۴۴] |
Unknown ت. 4,000–10,000[۴۰] | ||||||||
ہلاکتیں اور نقصانات | |||||||||
Per SOHR:[۴۵] Per Turkey: 251 killed, 760 wounded, 1 missing[۴۶] 16 killed (1 non-combat),[a] 164 wounded[۴۷] |
Per SOHR:[۴۵] Per SDF: Per Turkey: 1,313 killed, wounded or captured[۵۰] | ||||||||
146 civilians killed in Syria by TAF and SNA[۱۷] and 1 civilian killed in Syria by SDF (per SOHR)[۵۱] 73 civilians killed in Syria by SDF (per Turkey)[۵۲][۵۳][۵۴][۵۵][۵۶][۵۷] 522 civilians killed in Syria by Turkey (per SDF)[۴۸] 22 civilians killed in Turkey by SDF shelling (per Turkey)[۵۸] 300,000+ civilians displaced (per SOHR)[۵۹][۶۰] | |||||||||
a Two additional Turkish soldiers were killed in the area of Operation Olive Branch in northwestern Syria,[۶۱] which are counted in the toll provided by some media outlets.[۶۲] |
شمال مشرقی شام، کوڈ ناں آپریشن امن بہار (۲۰۱۹ ترک جارحانہ ترکی زبان: Barış Pınarı Harekâtı ) ترک مسلح افواج (ٹی اے ایف) دے ذریعہ ، شمالی شام وچ شامی ڈیموکریٹک فورسز (ایس ڈی ایف) تے شامی عرب فوج (ایس اے اے) دے خلاف ترک فوج تے شامی قومی فوج (ایس این اے) دے ذریعہ سرحد پار توں جاری فوجی آپریشن سی ۔
۶ اکتوبر ۲۰۱۹ نوں ، ٹرمپ انتظامیہ نے امریکی فوجیاں نوں شمال مشرقی شام توں دستبرداری دا حکم دتا ، جتھے امریکا اپنے کرد اتحادیاں دی حمایت کردا رہیا اے ۔ ایہ فوجی آپریشن ۹ اکتوبر ۲۰۱۹ نوں اس وقت شروع ہويا جدوں ترک فضائیہ نے سرحدی شہراں اُتے فضائی حملے کیتے۔ [۶۳] اس تنازعہ دے نتیجے وچ ۳۰۰٬۰۰۰ توں زیادہ افراد بے گھر ہوئے تے اوہ شام وچ ۷۰ توں زیادہ عام شہریاں تے ترکی وچ ۲۰ عام شہریاں دی ہلاکت دا سبب بنا اے۔ [۶۴] انسانی حقوق دی پامالیاں دی وی اطلاع ملی اے۔ ایمنسٹی انٹرنیشنل نے دسیا اے کہ اس نے ترکی تے ترکی دی حمایت یافتہ شامی افواج دے ذریعہ جنگی جرائم تے ہور خلاف ورزیاں دے ثبوت اکٹھے کیتے نيں جنہاں دے بارے وچ کہیا جاندا اے کہ "انہاں نے شہری زندگی دی شرمناک نظرانداز دی اے ، جس وچ سنگین خلاف ورزیاں تے جنگی جرائم دا ارتکاب کيتا گیا اے ، جس وچ سمری ہلاکتاں تے غیر قانونی وی شامل نيں۔ انہاں حملےآں وچ عام شہریاں نوں ہلاک تے زخمی کيتا گیا اے۔ [۶۵]
ترک صدر رجب طیب اردوان دے مطابق ، اس آپریشن دا مقصد کردستان ورکرز پارٹی (پی دے کے) توں تعلقات دی وجہ توں ترکی دی جانب توں دہشت گرد تنظیم دے طور اُتے نامزد ایس ڈی ایف نوں بے دخل کرنا اے ، لیکن مشترکہ مشترکہ ٹاسک فورس نے داعش دے خلاف اتحادی سمجھیا - سرحدی خطے توں ہی ۳۰ نوں تشکیل دینے دے لئی آپریشن موروثی حل نوں حل کرن کلومیٹر گہرائی (20) م) شمالی شام وچ "سیف زون" جتھے ترکی وچ ۳٫۶ ملین شامی مہاجرین وچوں کچھ دوبارہ آباد ہون گے۔ چونکہ آبادی دے لحاظ توں تجویز کردہ آبادی دا علاقہ بہت زیادہ کرد اے ، نسلی صفائی دی کوشش دے طور اُتے اس ارادے نوں تنقید دا نشانہ بنایا گیا اے ، [۶۶][۶۷][۶۸][۶۹][۷۰] ترک حکومت کیتی طرف توں اک تنقید دی تردید کيتی گئی سی جس نے انہاں دا دعویٰ کيتا سی۔ ایس ڈی ایف دے ذریعہ آبادیاتی تصنیف نوں "درست" کرنے دا ارادہ اے جس دا ایہ الزام اے۔
ترک آپریشن نوں عالمی برادری دے ملے جلے ردعمل دا سامنا کرنا پيا۔ بشمول مذمت دے نال نال شمالی شام وچ مہاجرین دی آباد کاری دے لئی آپریشن دے لئی معاونت بھی۔ [۷۱][۷۲][۷۳] ۱۵ اکتوبر نوں جدوں اصل وچ ترکی دے "اپنے دفاع دے حق" نوں تسلیم کردے ہوئے ، روس نے اس کارروائی دے خلاف اپنی پوزیشن سخت کردتی تے فوج تعینات کيتی۔ [۷۴][۷۵] دس یورپی ملکاں تے کینیڈا نے ترکی اُتے ہتھیاراں دی پابندی عائد کردتی اے ، جدوں کہ امریکا نے شام وچ ہونے والی کارروائی دے جواب وچ ترک وزارتاں تے اعلیٰ سرکاری عہدیداراں اُتے پابندیاں عائد کردتی نيں۔ ايسے طرح ، ٹرمپ دے اچانک شام وچ امریکی افواج دے انخلا اُتے وی سابق امریکی فوجی اہلکاراں سمیت متعدد افراد نے "کرداں دے نال سنگین خیانت" دے نال نال "اتحادی دے طور اُتے امریکی ساکھ نوں اک تباہ کن دھچکيا" تے دنیا اُتے واشنگٹن دے کھڑے ہونے دی وی تنقید دی سی۔ اک مرحلہ "جس وچ اک صحافی نے ایہ بیان کيتا اے کہ" ایہ عراق دی جنگ دے بعد توں امریکی خارجہ پالیسی دی بدترین تباہی اے "۔ [۷۶] ۱۹ نومبر نوں ، امریکی محکمہ دفاع دے انسپکٹر جنرل نے اک رپورٹ جاری دی جس وچ دسیا گیا کہ امریکی انخلاء تے اس دے نتیجے وچ ترکی دی مداخلت نے داعش نوں "شام دے اندر صلاحیتاں تے وسائل دی بحالی تے بیرون ملک حملےآں دی منصوبہ بندی کرنے دی اپنی صلاحیت نوں مستحکم کرنے" دی اجازت دتی اے۔ [۷۷]
شامی حکومت نے ابتدائی طور اُتے ایس ڈی ایف اُتے ترکی دی جارحیت اُتے تنقید کردے ہوئے اس اُتے علیحدگی پسندی تے حکومت توں صلح نہ کرنے دا الزام عائد کيتا سی ، جدوں کہ ايسے دوران شام دی سرزمین اُتے غیر ملکی حملے دی وی مذمت کيتی۔ تاہمپر ، کچھ دن بعد ، ایس ڈی ایف نے شامی حکومت دے نال اک معاہدہ طے پایا ، جس وچ اوہ شامی فوج نوں ایس ڈی ایف دے زیر قبضہ قصبے منبیج تے کوبانی وچ داخل ہونے دا موقع دے گا تاکہ اوہ ترکی دے حملے توں قصبےآں دا دفاع کر سکے۔[۷۸][۷۹] اس دے فورا بعد ہی شام دے سرکاری نشریاتی ادارہ صنعا نے اعلان کيتا کہ شامی فوج دے دستے ملک دے شمال وچ تعینات ہونا شروع ہوگئے نيں۔ [۸۰] ترکی تے ایس این اے نے ايسے روز منبیج اُتے قبضہ کرنے دے لئی اک جارحیت دا آغاز کيتا۔
۱۷ اکتوبر ۲۰۱۹ نوں ، امریکی نائب صدر مائک پینس نے اعلان کيتا کہ امریکا تے ترکی نے اک معاہدے اُتے اتفاق کيتا اے جس وچ ترکی شام توں متعلق اپنے عہدےآں توں ایس ڈی ایف دے مکمل انخلا دے بدلے وچ شام وچ پنج روزہ جنگ بندی اُتے راضی ہوجائے گا۔ بارڈر [۸۱] ۲۲ اکتوبر ۲۰۱۹ نوں ، روسی صدر ولادیمیر پوتن تے ترکی دے صدر رجب طیب اردوان نے جنگ بندی وچ ۱۵۰ اضافی گھنٹےآں دی توسیع دے معاہدے اُتے اتفاق کيتا جے ایس ڈی ایف سرحد توں ۳۰ کلومیٹر دور ، ايسے طرح تال رفعت تے منبیج توں وی منتقل ہوجائے گا۔ معاہدے دی شرائط وچ قمیشلی دے شہر دے علاوہ ، مشترکہ روسی ترکی – ترکی توں سرحد توں شام دے ۱۰ کلو میٹر تک گشت وی شامل سی۔ ایہ نويں جنگ بندی ۲۳ اکتوبر نوں مقامی وقت دے مطابق ۱۲ بجے شروع ہوئی۔ [۸۲][۸۳] سانچہ:Campaignbox Syrian Civil Warسانچہ:Campaignbox Rojava Revolutionسانچہ:Campaignbox Turkish involvement in the Syrian Civil Warسانچہ:Campaignbox Foreign involvement in the Syrian Civil Warسانچہ:Campaignbox Kurdish–Turkey conflict
پس منظر
سودھوترکی دے محرکات
سودھوعلاقہ | دے شمال وچ | ترک افواج | سویلین | پی دے کے ممبران * |
---|---|---|---|---|
مردین | شام | ۷ | ۵ | ۲۵ |
ıanlıurfa | شام | ۱ | ۰ | ۲ |
ارک | شام 30% </br> عراق ۷۰٪ |
۲۶ | ۶ | ۱۱۹ |
* جے "پی دے کے ممبر" افراد پی دے کے یا ایس ڈی ایف / وائی پی جی توں وابستہ نيں تاں اس دی دستاویزات نئيں نيں۔ |
ترکی نے ۲۰۱۲ توں اپنی جنوبی سرحد اُتے پی دے کے توں وابستہ افواج دی موجودگی دے بارے وچ شکایت کیتی اے ، جدوں شام دی خانہ جنگی دے دوران پہلی وائی پی جی جیب سامنے آئی تھی ۔ [۸۵] ۲۰۱۴ وچ کوبانی دے محاصرے تے وائی پی جی / ایس ڈی ایف فورسز تے انتظامیہ دی توسیع دے بعد ، اردوغان دی حکومت نے اس فورس نوں قومی سلامتی دے لئی خطرہ سمجھیا۔ ۲۰۱۳–۲۰۱۵ دا امن عمل جولائی ۲۰۱۵ وچ منہدم ہويا ، جس دے نتیجے وچ پی دے کے تے ترک افواج دے وچکار مکمل جنگ ہوئی۔ جنوب مشرقی ترکی دے دوسرے علاقےآں دی طرح ، شام دے نال سرحد دے بالکل شمال وچ واقع علاقےآں وچ وی پی دے کے توں متعدد اموات دیکھنے وچ آئی نيں۔ ترکی دی حکومت تے ترک میڈیا دی اشاعتاں اُتے مبنی کرائسس گروپ دی ہلاکتاں دی تعداد دے تجزیے دے مطابق ، ایس ڈی ایف دے زیرانتظام سرحدی علاقےآں وچ تنہائی توں پہلے ہی ۲۰۱۸ تے ۲۰۱۹ وچ پی دے کے توں متعلقہ خلاف ورزیاں وچ ۸ ترکی سیکیورٹی فورسز تے ۵ شہری ہلاک ہوئے سن ۔ شام تے عراق دونے دے شمال وچ ، ایرک علاقے وچ ، ايسے عرصے وچ ۲۶ سکیورٹی فورسز تے ۶ شہری ہلاک ہوئے سن ۔ کرائسس گروپ نے ایہ واضح نئيں کيتا اے کہ "پی دے کے توں متعلق" اموات شام دے وائی پی جی تے ایس ڈی ایف توں وابستہ نيں یا ترکی یا عراقی پی دے کے تاں۔ [۸۶]
بے روزگاری دی شرح وچ حالیہ اضافے تے اپوزیشن جماعتاں دے انتخابی اشتراک توں ۲۰۱۹ دے استنبول میئر انتخابات وچ اے دے پی دی نمایاں شکست ہوئی اے ، جو قیادت پارٹی دے لئی مشکلات دا اشارہ اے۔ [۸۷] فوجی آپریشن قوم پرستی تے ترکی دے ایگزیکٹو دی مقبولیت نوں فروغ دینے دے لئی جانیا جاندا اے۔ حکومت کیتی طرف توں فعال طور اُتے مجرم قرار دتے جانے والے کرد نواز تے امن دے حامی نمائندےآں تے ہور حزب اختلاف دی جماعتاں دے وچکار حزب اختلاف دے اتحاد نوں توڑنے دے اک مؤثر طریقہ دے طور اُتے وی دیکھیا جاندا اے ، جنھاں غیرمعمولی سیاسی اتحاد دے نال غداری دا سامنا کرنا پڑ رہیا اے۔ حب الوطنی [۸۸] ہور ایہ کہ ، شام وچ ترک آپریشن دے لئی اک ہور ڈرائیور ملکی سیاست اے جس وچ ترکی وچ مقیم ۳٫۶ ملین شامی مہاجرین شامل نيں - کسی وی ملک دی میزبانی کرنے والے مہاجرین دی سب توں زیادہ تعداد — جس دی وجہ توں عوام وچ عدم اطمینان بڑھدا اے تے ايسے وجہ توں عوامی حمایت تے مداخلت دے لئی دباؤ اے۔ [۸۹] ترک ووٹرز دے وچکار مہاجرین دے خلاف منفی جذبات دے نتیجے وچ اردگان تے اس دے اے دے پی مہاجرین نوں شام واپس منتقل کرنے توں فائدہ اٹھاسکدے نيں۔ کرائسس گروپ دے تجزیہ دے مطابق ، ایہ سیاسی حکمت عملی سانچہ:Clarify اے دے پی نوں اپنے قدامت پسند کرداں دی نصف حمایت توں ۲۰۱۵ توں لاگت آئی اے۔ [۹۰]
فوری سیاق و سباق
سودھوترکی تے امریکا نے اگست ۲۰۱۹ وچ شمالی شام اُتے یکطرفہ حملہ کرنے دے متعدد ترک دھمکیوں دے بعد اک معاہدہ کيتا سی۔ امریکا نے شام وچ داعش دے خلاف فوجی مداخلت وچ شام دی جمہوری قوتاں نوں اپنی کلیدی حلیف دے طور اُتے دیکھیا جدوں کہ ترکی اس گروپ نوں کردستان ورکرز پارٹی (پی دے کے) دی توسیع دے طور اُتے دیکھدا اے ، جسنوں اوہ اک دہشت گرد گروہ سمجھدا اے۔ اس معاہدے توں شمالی شام بفر زون قائم ہويا ، جس دا مقصد نگرانی تے مشترکہ گشتاں توں ترکی دے سیکیورٹی خدشےآں نوں دور کرکے کشیدگی نوں کم کرنا اے ، جدوں کہ NES نوں اس وقت اپنے زیر کنٹرول علاقےآں اُتے کنٹرول برقرار رکھنے دی اجازت اے۔ [۹۱][۹۲] معاہدہ نوں امریکا تے ایس ڈی ایف نے موافق طور اُتے حاصل کيتا سی ، لیکن عام طور اُتے ترکی اس توں مطمئن نئيں سی۔ ترکی دی عدم اطمینان دی وجہ توں بفر زون دے زیر احاطہ رقبے نوں وسعت دینے ، اس دے کچھ حصےآں اُتے ترک کنٹرول نوں محفوظ بنانے یا لکھاں مہاجرین نوں اس زون وچ منتقل کرنے دی متعدد ترک کوششاں دا باعث بنی ، ایہ ساری کاوشاں ایس ڈی ایف مزاحمت تے امریکی ابہام دے باوجود ناکام ہوئے گئياں۔ .[۹۳]
امریکی ترک زمینی گشت دے باضابطہ آغاز ، ایس ڈی ایف دے قلعےآں نوں ختم کرنے ، تے بفر زون دے کچھ حصےآں توں وائی پی جی یونٹاں دے انخلا دے باجود کشیدگی وچ اضافہ ہُندا رہیا کیونجے ترکی نے ایس ڈی ایف اُتے ہور مطالبات عائد کیتے — انہاں سبھی نے انکار کردتا ، جدوں انہاں نے محسوس کيتا کہ انہاں نے ترک فوجاں نوں شمالی شام وچ اپنے امریکی اسيں منصباں دے نال مشترکہ گشت وچ حصہ لینے دی اجازت دے کے اک سخت سمجھوتہ قبول کرلیا اے۔ [۹۴] معاہدے دی حیثیت توں ترکی دی عدم اطمینان کھلی دشمنی وچ ودھ گیا ، ترک صدر نے ایس ڈی ایف دے خلاف کھل دے الٹی میٹم دے دتا۔ [۹۵] اس گروپ نے الٹی میٹم نوں نظرانداز کردتا تے ترکی نے ايسے سال اکتوبر دے آغاز اُتے اپنی "ڈیڈ لائن" ختم ہونے دا اعلان کيتا۔ [۹۶]
پیشی
سودھواس جارحیت دی تیاریاں جولائی ۲۰۱۹ وچ شروع ہوئیاں [۹۷][۹۸][۹۹] تے اکتوبر وچ ترکی دی سرحد دے نیڑے عہدےآں توں امریکی افواج دے انخلا دے نال ہی حتمی تیاری دا آغاز ، اس دے بعد ترک صدر رجب طیب اردوان نے متحدہ دے نال فون اُتے کيتا سی ریاستہائے متحدہ دے صدر ڈونلڈ ٹرمپ دریائے فرات دے مشرق وچ ایس ڈی ایف دے زیرقیادت علاقےآں دے خلاف فوجی آپریشن دے منصوبےآں دے بارے وچ ۔ [۱۰۰] اگرچہ امریکی حکومت نے کہیا کہ اوہ ترکی دی قیادت وچ ہونے والی کارروائی کيتی حمایت نئيں کردا اے ، لیکن وائٹ ہاؤس نے ۶ اکتوبر ۲۰۱۹ نوں ایہ وی اعلان کيتا سی کہ اوہ مداخلت نئيں کريں گا ، تے علاقے وچ موجود تمام اہلکاراں نوں امریکا تے ترکی دے ممکنہ تعطل توں بچنے دے لئی انخلاء کريں گا۔ امریکی وزیر خارجہ مائک پومپیو نے اس دی تردید دی کہ اس توں ایس ڈی ایف اُتے حملہ کرنے دے لئی ترک افواج نوں "گرین لائٹ" فراہم کرنے دے مترادف اے جدوں کہ ایس ڈی ایف دے ترجمان نے امریکی انخلا نوں غداری قرار دتا اے۔ [۱۰۱]مبینہ طور اُتے امریکا نے وی ایس ڈی ایف دی امداد نوں منقطع کردتا اے تاکہ اوہ کسی نیٹو اتحادی دے خلاف اسلحہ نہ ڈال سکن۔ [۱۰۲]
۸ اکتوبر ۲۰۱۹ نوں ، ترک فوج نے مبینہ طور اُتے ایس ڈی ایف دے مقابل عراق توں شام جانے والی ہتھیاراں دی گڈیاں دے قافلے اُتے بمباری کيتی۔ اُتے ایس ڈی ایف نے جوابی کارروائی نئيں کيتی تے فضائی حملے دے نتیجے وچ کِسے جانی نقصان دی اطلاع موصول نئيں ہوئی۔ [۱۰۳] ايسے دن روسی اسپیشل فورسز نے دریائے فرات اُتے شام دی حکومت تے ایس ڈی ایف دے زیر اہتمام دیر الزور گورنریٹ وچ واقع علاقےآں دے درمیان اک راستہ کھول دتا۔ [۱۰۴] جدوں کہ ایس ڈی ایف نے دسیا کہ شامی فوج شمال مشرقی حلب دے شہر منبیج وچ داخل ہونے دی تیاری کر رہی سی ، شامی حکومت نے اس دا جواب دیندے ہوئے کہیا کہ منبیج دے نیڑے شامی فوج دی تشکیل شہر دی طرف توں ترک فوج نوں داخل ہونے توں روکنے دے لئی دی جارہی اے۔ [۱۰۵] ايسے دن ، ترک افواج نے راس العین اُتے گولہ باری دی تے شہر دے آس پاس وچ مشین گناں فائر کيتیاں ۔ [۱۰۶]
مشرق وسطی دے لئی امریکی نائب سکریٹری برائے دفاع ، مائیکل مولروے نے خارجہ تعلقات دی کونسل وچ کہیا کہ اکثریت کرد ایس ڈی ایف جداں شراکت داراں دے بغیر امریکا شام وچ اپنی حکمت عملی اُتے عمل نئيں کرسکدا ، جنھاں نے "تباہی دا سب توں زیادہ بجھ اٹھایا۔ دولت اسلامیہ دی خلافت "۔ انہاں نے کہیا کہ امریکا نوں علاقے نوں مستحکم کرنے توں پہلے اوتھے توں نئيں جانا چاہیدا۔ مولروئی نے کہیا ، "اور جے اسيں ایسا نئيں کردے نيں تاں ، اسيں یقینی طور اُتے اک بار فیر ، اوتھے واپس آئیاں گے۔" "ہم اس اُتے اوتھے رہنے والے لوکاں دا مقروض نيں ، جنھاں نے ناقابل بیان بجھ برداشت کيتا اے ، تے اسيں اس اُتے انہاں مرداں تے خواتین دے ذمہ نيں جو ساڈے بعد اسٹیٹ ڈیپارٹمنٹ ، محکمہ دفاع وچ آرہے نيں ، کہ اسيں صرف چھڈے ہی ننيں۔ ایہ کالعدم اے۔ " [۱۰۷]
آپریشن ٹائم لائن
سودھو۹ اکتوبر ۲۰۱۹
سودھویہ آپریشن [۱۰۹] ۹ اکتوبر ۲۰۱۹ نوں شروع ہويا سی ، ترکی دے فضائی حملےآں تے حوثیاں نے ایس ڈی ایف دے زیرقبضہ قصبہ تل ابید ، راس العین نوں نشانہ بنایا سی جتھے ہزاراں افراد دے قصبے عین عیسیٰ تے قامشلیسے فرار ہونے دی اطلاع اے ۔کا آغ اس حملے از علامتی سی ، کیوں کہ ایہ ۱۹۹۸ وچ حفیظ الاسد دی حکومت دے ذریعہ پی دے کے رہنما عبداللہ اوجلان دی شام توں ملک بدر ہونے دی ۲۱ ويں برسی سی۔ [۱۱۰][۱۱۱][۱۱۲]
سرحد پار توں ہونے والی گولہ باری دے جواب وچ ، ایس ڈی ایف دے ترجمان نے دسیا کہ ترکی شہریاں نوں نشانہ بنا رہیا اے۔ وائی پی جی دے جواب وچ ترک شہر نوسیابین اُتے بعد وچ چھ راکٹ داغے گئے ، تے مبینہ طور اُتے دو نے ترکی دے شہر سیلانپنر نوں نشانہ بنایا۔ [۱۱۳][۱۱۴][۱۱۵] ایس ڈی ایف نے وی ترک آپریشن دے آغاز دے جواب وچ ایہ اعلان کيتا کہ اوہ داعش مخالف کارروائیاں نوں روکاں گے ، [۱۱۶] تے ایہ کہ دو عام شہری ہلاک ہوگئے سن ۔ فضائی حملےآں دے جواب وچ ، ایس ڈی ایف نے امریکا توں شمالی شام اُتے اک فلائی زون دے قیام دا مطالبہ کيتا اے۔ [۱۱۷]
دن دے دوران ، کانگریسیاں تے عوام دی رائے دے دباؤ اُتے ، ٹرمپ نے ایردوان نوں اک خط بھیجیا جس وچ معاہدہ کرنے دی تجویز دتی گئی ، بصورت ہور اوہ ترکی دی معیشت نوں تباہ کردے گی۔ مبینہ طور اُتے اسنوں ردی دی ٹوکری وچ پھینکتے ہوئے ، اردوغان نے اس خط اُتے سختی کيتی۔ [۱۱۸] وائٹ ہاؤس نے ۱۶ اکتوبر نوں پریس نوں خط جاری کيتا ، جس وچ انہاں دی وڈی تضحیک کيتی گئی۔ [۱۱۹]
زمینی جارحانہ
سودھودن دے اختتام تک ، ترک فوج نے اعلان کيتا کہ آپریشن دا زمینی مرحلہ تل ابید سمیت تن نکات توں شروع ہوچکيا اے۔ [۱۲۰]
۱۰ اکتوبر ۲۰۱۹
سودھو۱۰ اکتوبر ۲۰۱۹ دی صبح طلوع ہونے توں پہلے ، ترک فوج نے سرکاری طور اُتے ایس ڈی ایف دے خلاف زمینی کارروائی دا آغاز کيتا۔ انہاں نے ایہ وی اعلان کيتا کہ انہاں نے شمالی شام وچ ۱۸۱ اہداف نوں نشانہ بنایا اے ، تے ترکی دی حمایت وچ ۱۴٬۰۰۰ باغی ، جنہاں وچ احرار الشرقیہ باغی گروپ ، سلطان مراد ڈویژن ، تے حمزہ ڈویژن وی شامل نيں ، ترکی دے زیرقیادت حصہ لے رہے نيں۔ جارحانہ حکومت نواز ترک تھنک ٹینک SETA دے ذریعہ رواں اکتوبر وچ شائع ہونے والے اک تحقیقی مقالے دے مطابق ، " شام دی قومی فوج وچ شامل ۲۸ دھڑاں وچوں ۲۱ نوں اس توں پہلے امریکا نے حمایت حاصل کيتی سی ، انہاں وچوں تن نوں پینٹاگون دے ذریعے لڑنے دے پروگرام دے ذریعے حمایت حاصل سی۔ DAESH انہاں وچوں اٹھارہ دھڑاں نوں سی آئی اے نے ترکی وچ ایم او ایم آپریشنز روم دے ذریعہ سپلائی کيتا سی ، جو 'فرینڈز آف سیریا' دا مشترکہ انٹیلی جنس آپریشن روم سی جو حزب اختلاف دی حمایت وچ سی۔ ۲۸ وچوں چودہ دھڑے وی امریکا دی طرف توں فراہم کردہ TOW اینٹی ٹینک گائڈڈ میزائلاں دے وصول کنندہ سن ۔
ایس ڈی ایف نے دسیا کہ انہاں نے ترک ترک پیشرفت نوں ٹیل ایبیاڈ توں روک دتا۔ دن دے اواخر وچ ، مبینہ طور پر الباب دے نیڑے ایس ڈی ایف تے ترکی دی متحد فوج دے وچکار جھڑپاں ہوئیاں۔ [۱۲۱] ترکی دی زیرقیادت فورسز نے تلہ آباد دے علاقے دے آس پاس پیش قدمی دی تے تباتین تے المشرفحہ دے پنڈ اُتے قبضہ کيتا۔ [۱۲۲] رات گئے تک ترک مسلح افواج نے ۱۱ پنڈ اُتے کنٹرول دا اعلان کردتا۔ جدوں تل ایبض دے ارد گرد لڑائی جاری سی ، شامی قومی فوج نے اعلان کيتا کہ اس نے مشرقیہ ، الحوثی ، بارزان ، حاج علی تے شہر دے مشرق وچ واقع اک پنڈ اُتے قبضہ کرلیا۔ [۱۲۳] ] لڑائی دے دوران ترکی دے ہوائی حملےآں دے دوران ، ایس ڈی ایف نے دسیا کہ ترک فضائیہ نے اک ایسی جیل نوں نشانہ بنایا جس وچ داعش دے جنگجوواں نوں گرفتار کيتا گیا سی۔ [۱۲۴][۱۲۵] دیر شام ترکی دے میڈیا نے اطلاع دتی کہ ایس ڈی ایف دے ۱۷۴ جنگجو ہلاک ، زخمی یا پکڑے گئے نيں۔ [۱۲۶] [ ناقابل اعتماد ذریعہ؟ اس دن ترک صدر رجب طیب اردوان نے دسیا کہ اس کارروائی وچ ایس ڈی ایف دے ۱۰۹ جنگجو ہلاک ہوگئے سن تے نال ہی زخمی تے پکڑے جانے والے اک غیر طے شدہ جنگجو وی سن ۔ ایردوان دے اے دے پی توں قانون سازاں توں خطاب وچ ، ترک صدر نے ایہ وی دھمکی دتی اے کہ جے یورپی ملکاں فوجی کارروائی اُتے تنقید کردی رہندی اے ، خاص طور اُتے جے اوہ اس اُتے حملہ دا لیبل لگاندے نيں تاں ، اوہ ۳٫۶ ملین پناہ گزیناں دے نال یورپ نوں سیلاب دی دھمکیاں دین گے۔ [۱۲۷]
ترکی دی بمباری دے بعد ۷۰٬۰۰۰ افراد ایس ڈی ایف وچ سرحدی شہراں توں فرار ہوگئے۔ [۱۲۸]
ترکی دی وزارت قومی دفاع دے مطابق ، اک ترک فوجی YPG دے ذریعہ ہلاک ہويا۔ [۱۲۹]
۱۱ اکتوبر ۲۰۱۹
سودھونوسیابین وچ دو صحافی زخمی ہوئے سن ، جدوں اوہ جس عمارت دی طرف توں اوہ فلم کررہے سن اسنوں ایس ڈی ایف دے جنگجوواں نے سرحد پار توں قمیشلی توں اگ لگادی۔ ترک ذرائع دے مطابق ، ایہ واقعہ ترکی دے ٹی وی چینلز اُتے براہ راست نشر کيتا گیا۔ [۱۳۰]
ایس ڈی ایف دی شیلنگ توں سروک وچ تن شہری ہلاک ہوگئے۔ [۱۳۱][۱۳۲] اس حملے دے جواب وچ ، ترکی نے سروئی توں سرحد دے اس پار کوبانی وچ وائی پی جی دی پوزیشناں اُتے گولہ باری کيتی۔ [۱۳۳] ترکی دے ذرائع دے مطابق ، ترکی وچ ایس ڈی ایف دی گولہ باری توں ہلاک ہونے والے مجموعی شہریاں دی تعداد ۱۸ ہوگئی ، اس دن دے آخر وچ نوسیبین وچ ہور ۸ شہری ہلاک ہوئے تے ۳۵ ایس ڈی ایف مارٹر حملے توں زخمی ہوئے۔ [۱۳۴][۱۳۵]
ایس او ایچ آر دے مطابق ، ترک شہریاں نے شام وچ تال آباد دے علاقے وچ ترک شہریاں دے ذریعہ ست شہریاں نوں ہلاک کيتا ، تِناں بشمول ترک اسنائپراں نے ہلاک کيتا۔ [۱۳۶]
جداں کہ اس روز اطلاع دتی گئی اے ، ترکی دی قومی دفاع دی وزارت دے مطابق ، ترکی دے فوجی آپریشن دے آغاز دے بعد توں مجموعی طور اُتے ۳۹۹ ایس ڈی ایف جنگجو ہلاک ، گرفتار یا زخمی ہوئے نيں۔ [۱۳۷]
شامی قومی فوج نے دسیا کہ پنڈ حلاوا جو تلو آباد دے جنوب مشرق وچ واقع اے۔ [۱۳۸] ٹی اے ایف تے ایس این اے نے دوسرے دن دے آخر وچ تل حلف نوں پھڑنے دا اعلان کيتا تے شہر دے اندر توں اک ویڈیو جاری کيتی۔
قمیشلی شہر وچ ، داعش دے اک مشتبہ کار بم دھمادے ميں پنج عام شہری ہلاک ہوگئے ، جدوں کہ اطلاع ملی اے کہ ترکی دی توپ خانے نے نیڑے ہی اک جیل نوں نشانہ بنایا سی ، تے ایس ڈی ایف دے مطابق ، اس توں پہلے داعش دے پنج مشتبہ ارکان فرار ہوگئے سن ۔
کوبانی شہر وچ ، فوری طور اُتے امریکی اسپیشل فورس ویہہ دے آس پاس دے علاقے وچ ترکی نوں توپ خانے توں بھاری گولہ باری دا سامنا کرنا پيا۔ امریکی فوج جوابی کارروائی نئيں کيتی ، لیکن گولہ باری دے خاتمے دے بعد پِچھے ہٹ گئی۔ ترکی نے اس توں انکار کردے ہوئے جواب دتا کہ اس نے امریکی اڈے نوں نشانہ بنایا ، بجائے اس دے کہ اس نے ایس ڈی ایف دے عہدےآں اُتے فائرنگ کردتی۔ پینٹاگون نے ہور خدشےآں نوں جنم دتا کہ ترک فوج نے جان بجھ کر کوبانی وچ تعینات امریکی فوج نوں توپ خانے توں فائر کيتا۔ ترکی دے وزیر دفاع دے مطابق ، دن دے شروع وچ سوروس شہر نوں نشانہ بنانے والا مارٹر حملہ جان بجھ کر ۱۰۰۰ نوں شروع کيتا گیا سی کوبانی وچ امریکی اڈے توں میٹر دے فاصلے اُتے ایس ڈی ایف دے ذریعہ ترکی دی انتقامی کارروائی توں بچنے دے لئی تے اس دے جواب وچ حملہ ہويا۔ [۱۳۹]
بی بی سی نے اطلاع دتی اے کہ شمالی شام وچ اک لکھ افراد اپنے گھراں توں بھج گئے نيں۔ کرد ہلال احمر ( ہیوا سور ) نے دسیا کہ ہن تک ۱۱ شہریاں دی ہلاکت دی تصدیق ہوچکی اے۔ ترکی دی فوج نے اک فوجی دی ہلاکت دی تصدیق دی اے ، تے کہیا اے کہ تن ہور زخمی ہوئے نيں۔ [۱۴۰]
ترکی دی وزارت قومی دفاع نے اعلان کيتا اے کہ وائی پی جی دے ذریعہ ہور تن فوجی مارے گئے نيں ، انہاں وچوں دو شام دے اک مقبوضہ حصے وچ ترکی دے اک فوجی اڈے اُتے مارٹر حملے وچ ہلاک ہوگئے سن ۔ اس کارروائی وچ ہلاک ہونے والے ترک فوجیاں دی کل تعداد چار ہوگئی۔ [۱۲۹] ایس او ایچ آر نے اطلاع دتی اے کہ اس کارروائی وچ ہلاک ہونے والے ترک فوجیاں دی اصل تعداد چھ سی۔ دن دے آخر وچ ، ایس او ایچ آر نے اطلاع دتی کہ کوبانی وچ ایس ڈی ایف دے نال تصادم وچ گھٹ توں گھٹ ۱۲ ترک سرحدی محافظ یا تاں ہلاک یا زخمی ہوگئے نيں۔ [۱۴۱]
۱۲ اکتوبر ۲۰۱۹
سودھوترکی دی مسلح افواج تے شام دی قومی فوج نے دسیا کہ اوہ ایم ۴ شاہراہ ، ۳۲ کلومیٹر (۲۰ میل) پہنچے شام دے علاقے وچ گہرائی وچ تے منبیج تے قمیشلی دے وچکار سپلائی لائن نوں مؤثر طریقے توں کٹنا۔ [۱۴۲] ایس این اے نے ایہ وی کہیا کہ انہاں نے مشرقی رقہ وچ ایم ۴ شاہراہ دے نیڑے ۱۸ دیہاتاں اُتے قبضہ کرلیا۔ [۱۴۳]
ترک وزیر داخلہ سلیمان سویلو نے اعلان کيتا کہ آپریشن دے آغاز توں ہی ایس ڈی ایف دے ذریعہ صوبہ مردین وچ ۳۰۰ دے نیڑے مارٹر گولے فائر کیتے گئے نيں۔ [۱۴۴]
۱۲ بجے دے لگ بھگ ( UTC + ۰۳: ۰۰ ) ، ٹی اے ایف تے ایس این اے نے دسیا کہ انہاں نے راس العین پر قبضہ کرلیا اے ، [۱۴۵][۱۴۶] لیکن ایس ڈی ایف نے اس گل توں انکار کيتا کہ ترکی نے اس شہر دا کنٹرول سنبھال لیا اے۔
اسلام پسند ملیشیا احرار الشرقیہ دے ترک حمایت یافتہ ارکان نے مستقبل شام پارٹی دے سکریٹری جنرل ، ہیورین خلف نوں پھانسی دے دی۔ خلف سمیت نو شہریاں نوں احرار الشرقیہ دے جنگجوواں نے تلہ آباد دے جنوب وچ M4 شاہراہ اُتے روڈ بلاک پرقتل کيتا۔ [۱۴۷][۱۴۸] ترکی دے خبررساں ذرائع ینی سفاک نے اطلاع دتی اے کہ خلف نوں اک "دہشت گرد" تنظیم توں وابستہ سیاستدان دے خلاف "کامیاب آپریشن" وچ "غیر جانبدار" کردتا گیا سی۔ [۱۴۹] مغربی ذرائع نے اس دی پھانسی نوں بین الاقوامی قانون دے تحت جنگی جرم قرار دتا اے ۔ [۱۵۰] ايسے دوران احرار الشرقیہ دے ترجمان نے اعلان کيتا کہ انہاں نوں "امریکی انٹلیجنس دا ایجنٹ" ہونے دی وجہ توں ہلاک کيتا گیا اے۔ [۱۵۱]
بیلنگ کیٹ دی اک ویڈیو وچ انہاں ہلاکتاں دا ٹھوس انداز وچ ترکی احرار الشرقیہ دی حمایت یافتہ باغیاں نوں تلاش کيتا گیا اے۔ [۱۵۲]
۱۳ اکتوبر ۲۰۱۹
سودھوترکی دی مسلح افواج تے شامی قومی فوج نے علی الصبح ضلع تل ایبض وچ واقع سلک قصبے اُتے قبضہ کرنے دا اعلان کيتا۔ [۱۵۳] ایس او ایچ آر نے تصدیق دی اے کہ ترک افواج تے ایس این اے نے سولوک اُتے مکمل کنٹرول حاصل کرلیا اے ، تے عین عیسی دی طرف جھڑپاں نیڑے ہی نیڑے سن۔ ایس او ایچ آر نے ایہ وی اطلاع دتی کہ ترک حامی فورسز نےتل ایبض دے علاقے وچ اک ایمبولینس نوں نشانہ بنایا سی جو لاپتہ اے۔ [۱۵۴][۱۵۵]
ایس او ایچ آر نے ایہ وی اطلاع دتی کہ ایس ڈی ایف جوابی کارروائی دے بعد لڑے گئے شہر راس الا عین اُتے تقریبا تمام کنٹرول دوبارہ حاصل کرنے وچ کامیاب رہی۔ [۱۵۶]
ترکی تے این ایس اے دا تل ایبض اُتے قبضہ
سودھوترکی دی مسلح افواج تے شام دی قومی فوج نے دوپہر دے وقت اعلان کيتا کہ انہاں نے تل ایبض دے مرکز اُتے قبضہ کرلیا اے۔ [۱۵۷] ایس او ایچ آر دے مطابق ترکی دی مسلح افواج تے شام دی قومی فوج نے دیر دوپہر تک ٹل آباد اُتے مکمل قبضہ کرلیا۔ [۱۵۸] ایس او ایچ آر دے مطابق ترک مسلح افواج تے شامی قومی فوج نے وی M4 شاہراہ کٹ پائی۔ [۱۵۹] ترک ذرائع نے ایہ وی اطلاع دتی اے کہ ایس ڈی ایف نے جارابلس دی طرف گولہ باری توں ۲ شامی شہری ہلاک ہوگئے نيں۔ [۱۶۰]
عین عیسی اُتے ترک حمایتی قوتاں دی پیش قدمی دی روشنی وچ ، ایس ڈی ایف نے دسیا کہ اس علاقے نال تعلق رکھنے والے ۷۸۵ داعش توں وابستہ افراد اک حراستی کیمپ توں فرار ہوگئے سن ، ایس ڈی ایف نے ایہ وی دسیا کہ فرار ہونے والےآں نوں ترک حامی فورسز تے ترک فضائی حملےآں دی مدد ملی اے۔ [۱۶۱] اس دے برعکس ، ترکی نے کہیا اے کہ ایس ڈی ایف نے ترک افواج دی آمد توں پہلے ٹیل آباد شہر وچ داعش قیدیاں نوں رہیا کيتا سی۔ [۱۶۲] ایہ بیان [کیہڑا ؟] دی حمایت امریکی صدر ڈونلڈ ٹرمپ نے کيتی سی ، لیکن انہاں دی مخالفت سینئر امریکی عہدیداراں نے دی جنھاں نے کہیا اے کہ ترکی دی حمایت یافتہ فری سیریئن آرمی (ایف ایس اے) دی فورسز ہی داعش دے قیدیاں نوں رہیا کر رہیاں نيں۔ [۱۶۳]
امریکا دے سکریٹری برائے دفاع مارک ایسپر نے کہیا کہ امریکا شمالی شام توں باقی تمام ۱۰۰۰ فوجیاں نوں انخلا کرنے دا منصوبہ بنا رہیا اے۔ [۱۶۴] امریکی وی وچ فوجی اڈاں توں دستبردار کرنے دے ارادے دے ایس ڈی ایف نوں آگاہ Manbij تے Kobanî تے پہلے ہی توں کڈیا سی عین عیسی SOHR تے دے مطابق واشنگٹن پوسٹ .[۱۶۵]
شامی حکومت - ایس ڈی ایف ڈیل
سودھوترکی تے ایس این اے دے ذریعہ تل ایبض اُتے قبضہ کرنے دے فورا بعد ہی ، شامی حکومت تے ایس ڈی ایف دے وچکار اک معاہدہ طے پایا جس دے تحت شامی فوج نوں کوبانی تے منبیج دے قصبےآں وچ داخل ہونے دی اجازت ہوئے گی تاکہ انہاں علاقےآں وچ ترکی دی ممکنہ فوجی کارروائی نوں روکیا جاسکے۔[۱۶۶]
بعدازاں اے دے پی دے رہنما رجب طیب اردوان دے مشیر یاسین اخطی نے کہیا کہ جے شامی حکومت شمال مشرقی شام وچ داخل ہونے دی کوشش کردی اے تاں دونے فوجاں دے وچکار تنازعہ ہوسکدا اے۔ [۱۶۷]
ایس ڈی ایف دے کمانڈر انچیف مظلوم عبدی نے کہیا کہ اوہ شمالی شام وچ کرد آبادی نوں نسل کشی توں بچانے دی خاطر شام دی حکومت دے نال اتحادی بننے اُتے راضی نيں۔ [۱۶۸]
۱۴ اکتوبر ۲۰۱۹
سودھواطلاعات دے مطابق ، روسی تے شام دی افواج نوں منبج ملٹری کونسل تے فرات شیلڈ گروپاں دے زیر کنٹرول علاقےآں دے وچکار اگلی لائن اُتے تعین کيتا گیا سی ، شام تے ترکی دی سرحد دے نال نال ہور تعیناتیاں وی کيتیاں گئیاں۔ ہور برآں ، ایس او ایچ آر نے اطلاع دتی کہ علاقے وچ امریکی فوج علاقے وچ روسی تے شام دی تعیناتیاں وچ رکاوٹاں ڈالنے دی کوشش کر رہی اے۔ [۱۶۹]
ایس او ایچ آر نے اطلاع دتی اے کہ سرحدی پٹی اُتے راس عین تے اس دے پینڈو علاقےآں وچ پرتشدد جھڑپاں جاری نيں ، جتھے ترک فورسز شہر نوں مکمل گھیرے وچ لینے تے راس الا عین تے تال تمر دے درمیان سڑک نوں اک احاطے وچ بند کرنے دی کوشش کر رہی اے۔ ۱۵ اکتوبر تک شہر اُتے کنٹرول حاصل کرنے دے مقصد توں توپ خانے تے گولہ باری توں فضائی حملےآں کا۔ [۱۷۰][۱۷۱][۱۷۲] اطلاع ملی اے کہ ترک فضائی تے زمینی بمباری سرحدی شہر الدربسیہ وچ شہری مکانات نوں نشانہ بناتے ہوئے ہوئی اے جس دی وجہ توں ایس او ایچ آر دے مطابق طبی عملے دے ۴ افراد دے زخمی ہونے دی اطلاع اے۔ [۱۷۳]
ترک صدر رجب طیب اردوان نے اک پریس کانفرنس وچ کہیا کہ کوبانی دے بارے وچ ترکی نوں روس دی طرف توں مثبت جواب ملیا اے تے ایہ کہ ترکی اپنے منبج فیصلے دے عملدرآمد دے مرحلے اُتے اے۔ [۱۷۴] ترک ذرائع دے مطابق ترکی دی مسلح افواج نے گذشتہ رات تک منیج دے فرنٹ لائن وچ اضافی دستے تعینات کیتے سن ۔ [۱۷۵] ترک وزیر برائے قومی دفاع ہولوسی آکار نے کہیا کہ تل ایبض تے راس العین ترکی دے زیر اقتدار نيں تے ایہ کم پورے خطے دے لئی جاری اے۔ [۱۷۶]
مبینہ طور اُتے شامی فوج التہراؤ شہر ، ہور عین عیسی ، تل تیمر نوں بتاواں تے نیڑے نیڑے 6 شام – ترکی سرحد توں کلومیٹر۔ اس نے عین عیسیٰ دے بالکل جنوب وچ ۹۳ويں بریگیڈ ہیڈ کوارٹر دے نال نال فرات دے مشرق وچ الجناریا نوں وی اپنے اندر لے لیا۔ [۱۷۷][۱۷۸] شامی فوج نے ہور دسیا کہ تبقہ ڈیم نوں وی اپنے کنٹرول وچ لے لیا۔ مبینہ طور اُتے شام دے جھنڈے نوں سالاں وچ الشحکہ گورنری دے متعدد شہراں تے دیہاتاں ، جداں شہر یاروبیہ شہر وچ بلند کيتا گیا سی۔ [۱۷۹]
مبینہ طور اُتے جارابلس ملٹری کونسل نے جرابلس دے جنوب وچ اک گڈی نوں نشانہ بنایا سی جس وچ اک گائڈڈ میزائل لگیا سی جس دے نتیجے وچ ۲ افراد ہلاک ہوگئے سن جس دے نتیجے وچ عزاز دے جنوب وچ ترکی دے وفادار دھڑاں دے ارکان نوں نشانہ بنایا گیا سی۔ [۱۸۰]
ترکی دی مسلح افواج تے شامی نیشنل آرمی نے دیر دے وقت منبیج اُتے قبضہ کرنے دے لئی فوجی آپریشن شروع کيتا۔ [۱۸۱] ترک ذرائع دے مطابق اس آپریشن دے آغاز دے فورا بعد ترک مسلح افواج تے شامی نیشنل آرمی نے منبج پینڈو علاقےآں دے ۳ دیہاتاں اُتے قبضہ کرلیا۔ [۱۸۲] ايسے دوران ، شام دے سرکاری میڈیا نے دسیا کہ شامی فوج نے قصبے وچ داخل ہونا شروع کردتا اے۔ [۱۸۳]
شمالی شام توں امریکا دے مکمل انخلا دا اعلان
سودھواس دن دے آخر وچ ، امریکی صدر ڈونلڈ ٹرمپ نے اعلان کيتا کہ تمام امریکی اہلکار التناف اڈے دے علاوہ سوائے شام توں واپس چلے جاواں گے۔ [۱۸۴]
۱۵ اکتوبر ۲۰۱۹
سودھوSOHR اک جوابی طرف توں کيتا گیا اے کہ خبر دے مطابق ایس ڈی ایف مضافات تے دے مغربی پینڈو علاقےآں وچ راس العین شہر، تے ماضی وچ کھوئے ۳ علاقےآں وچ پیش قدمی حاصل کرنے وچ کامیاب رہے.[۱۸۵]
ترکی دے ذرائع دے مطابق ایس ڈی ایف دے مارٹر حملے دے بعد ترکی دے کزلتپے وچ ۲ شہری ہلاک تے ۱۲ زخمی ہوگئے۔ [۱۸۶]
ترک صدر ایردوان نے باکو وچ ترک کونسل وچ خطاب کردے ہوئے کہیا: "اب اسيں اک محفوظ علاقے ۴۴۴ دے قیام دا اعلان کر رہے نيں۔ کلومیٹر مغرب توں مشرق تے 32 شمال توں جنوب دی طرف کلومیٹر ، جتھے ساڈے ملک وچ مہاجرین پرت آئیاں گے۔ " [۱۸۷] صدر ایردوان نے ایہ وی کہیا کہ کل ۱٬۰۰۰ کلومربع میٹر (۱٫۱×۱۰۱۰ فٹ مربع) آپریشن دے آغاز دے بعد توں TAF تے SNA دی طرف توں گرفتار کيتا گیا سی.[۱۸۸] صدر ایردوان نے ایہ وی کہیا کہ منبج وچ شامی فوج دی توپ خانے وچ فائرنگ توں اک ترک فوجی ماریا گیا تے اس حملے دا شدید انتقامی فائر ہويا جس دی وجہ توں حکومت نوں بھاری قیمت ادا کرنا پئی۔
شامی فوج دی افواج نے ایس او ایچ آر دے مطابق قصبے منبیج وچ داخل ہونا شروع کيتا ، لیکن ایس او ایچ آر دے مطابق کوبانی وچ داخل ہونے دی کوشش کرنے اُتے امریکی فوجیاں نے اسنوں بلاک کردتا ، جس دے نتیجے وچ ایہ قافلہ منبیج واپس گیا۔ [۱۸۹] شامی سرکاری میڈیا دے مطابق شامی فوج دی فورسز وی التہورہ وچ داخل ہوگئياں۔ بعدازاں ، ایردوان نے دسیا کہ شامی حکومت کیتی فوج منبیج وچ داخل ہونے نوں "منفی نئيں" اے تے "جب تک کہ اس علاقے وچ دہشت گرداں دا صفایا ہوجائے گا" شامل اے۔ [۱۹۰]
۱۶ اکتوبر ۲۰۱۹
سودھومبینہ طور اُتے صوبہ جزیرہ دے ایم ۴ دے آس پاس دیہاتاں نوں ٹی اے ایف نے صبح سویرے گولہ باری کيتی سی جدوں کہ گولہ باری تے جھڑپاں توں شہر وچ الحسقہ وچ بجلی دی کمی تے پانی دی قلت پیدا ہوگئی سی ، جس دے بعد دے ۵ دن دے بعد اس دا راستہ منقطع ہوگیا سی۔ ایس او ایچ آر دی اک رپورٹ دے مطابق۔ [۱۹۱] ایس او ایچ آر نے ایہ وی اطلاع دتی اے کہ عین ایسو دے مغرب وچ جھڑپاں جاری رہیاں جدوں ایس ڈی ایف نے جوابی کارروائی کرنے دی کوشش کيتی جتھے اوہ کامیابی دے نال ۲ تھاںواں اُتے دوبارہ کامیابی حاصل کرنے وچ کامیاب ہوگئے۔ [۱۹۲][۱۹۳] ایس او ایچ آر دی رپورٹ دے مطابق ، عین عیسیٰ دے ایس ڈی ایف دے زیرانتظام کیمپ وچ وی داعش دے ممبراں دے اہل خانہ تے بے گھر شہریاں دے وچکار جھڑپاں ہوئیاں۔
ایس او ایچ آر دے مطابق ، راس العین وچ ٹی اے ایف دی جانب توں بھاری گولہ باری تے فضائی حملےآں دی اطلاع ملی اے۔ [۱۹۴] ایس او ایچ آر نے ہور دسیا کہ ترک فورسز تے اس توں وابستہ دھڑاں نے وسیع پیمانے اُتے کارروائی کيتی اے تے اوہ راس عین شہر دے کچھ حصےآں وچ جانے وچ کامیاب ہوگئے نيں۔ [۱۹۵] ترک صدر ایردوان نے اعلان کيتا کہ آپریشن دے آغاز توں ہی ترکی نے ۱۲۰۰ مربع کلومیٹر رقبے اُتے کنٹرول حاصل کيتا اے۔ [۱۹۶]
ایس او ایچ آر دے مطابق ، روسی فوج ۱۶ اکتوبر نوں منیجج توں فرات دے مشرق تک قرہ کوساک پل عبور کرنے دے بعد دوپہر کوبانی دے نیڑے تعینات سی۔ [۱۹۷] ایس او ایچ آر نے ایہ وی اطلاع دتی اے کہ شامی فوج نے رقا دے شمال وچ ، عین عیسیہ وچ اپنی تعیناتی مکمل کرلئی اے۔ [۱۹۳] شام دی فوج وی شام دے وقت کوبانی شہر وچ داخل ہوئی۔ [۱۹۸] شام دی قومی فوج دی کرداں دے زیر قبضہ سرحدی شہر دی طرف اچانک پیش قدمی دی وجہ توں اس دا خاتمہ ہويا۔ [۱۹۹]
امریکی فوج اپنے فوجی اڈاں توں دستبرداری کر رہی اے
سودھوامریکی افواج نے کوبانی دے جنوب وچ اپنا سابقہ اڈہ واپس لے لیا تے اسنوں تباہ کردتا۔ [۲۰۰] ایئر ویہہ شام دا سب توں وڈا امریکی اڈہ سی جو سی -۱۳۰ دے نال نال سی ۱۷ بھاری آوا جائی دے طیارےآں نوں لینڈ کرنے دی صلاحیت رکھدا سی۔ [۲۰۱]
۱۷ اکتوبر ۲۰۱۹
سودھوایس او ایچ آر دے مطابق شدید جھڑپاں دے دوران ٹاف تے ایس این اے فورسز نے شہر دے آس پاس پہنچنے تے اس دی طرف جانے والی سڑکاں منقطع کرنے دے بعد راس العین دے ادھے حصے نوں مکمل گھیرے وچ لے لیا تے قبضہ کرلیا۔ [۲۰۲]
ترکی دے وزیر داخلہ سلیمان سویلو نے دسیا کہ اس آپریشن دے آغاز توں ہی ۲۰ شہریاں دی ہلاکت دے بعد ۹۸۰ توں زیادہ مارٹر گولے تے راکٹ ایس ڈی ایف دے ذریعہ ترکی اُتے داغے گئے سن ۔ [۲۰۳]
۱۲۰ گھینٹے دی جنگ بندی
سودھو۱۷ اکتوبر ۲۰۱۹ نوں ، امریکی نائب صدر مائک پینس تے ترک صدر رجب طیب اردوان دے درمیان شمالی شام وچ ترکی دی کارروائی دے لئی ۱۲۰ گھینٹے دی فائر بندی اُتے عمل درآمد دے معاہدے اُتے پہنچے تاکہ ایس ڈی ایف نوں اک نامزد محفوظ علاقے توں دستبردار ہوجائے ، [۸۱][۲۰۴] ترکی شام شام توں ۲۰ میل (۳۲) تک پھیلی ہوئی اے کلومیٹر) جنوب۔ مائیک پینس نے کہیا کہ اک بار جدوں فوجی آپریشن مکمل طور اُتے رکدا اے تاں امریکا دی طرف توں ترکی اُتے عائد تمام پابندیاں ختم کردتی جاواں گی تے ہور پابندیاں عائد نئيں ہاں گی۔ امریکی بیان دے مطابق ، محفوظ زون نوں "بنیادی طور اُتے ترک مسلح افواج دے ذریعہ نافذ کيتا جائے گا"۔ [۲۰۵] ایہ جنگ بندی معاہدے اُتے کرداں دے اک ہور امریکی غداری قرار دتا گیا سی [۲۰۶][۲۰۷] تے ترکی دے کرد ہتھیار سُٹن [۲۰۸] کئی امریکی مبصرین تے حکام دی طرف سے.
ترکی دے وزیر خارجہ میلوت غالب نے کہیا کہ ایہ جنگ بندی نئيں اے بلکہ عارضی طور اُتے اک وقفہ اے جس توں ایس ڈی ایف نوں نامزد سیف زون توں دستبرداری دی اجازت دتی جاسکدی اے ، جس دے بعد جے ایہ کم مکمل ہوجاندا اے تے مکمل نہ ہويا تاں آپریشن جاری رہے گا۔ [۲۰۹][۲۱۰] ایس ڈی ایف دے کمانڈر مظلوم عبدی نے دسیا کہ انہاں نے جنگ بندی معاہدے نوں صرف تل ایبض تے راس عین دے درمیان والے علاقے وچ ہی قبول کرلیا۔
شام دے کرد سیاستدان صالح مسلم نے بیان کيتا کہ "ساڈے لوک ایہ جنگ نئيں چاہندے سن ۔ اسيں جنگ بندی دا خیرمقدم کردے نيں ، لیکن اسيں کسی وی حملے دی صورت وچ اپنا دفاع کرن گے… فائر بندی اک چیز اے تے ہتھیار سُٹنا اک ہور چیز اے ، تے اسيں اپنا دفاع کرنے دے لئی تیار نيں۔ اسيں شمالی شام اُتے قبضہ قبول نئيں کرن گے۔ " [۲۰۵]
جنگ بندی دے دوران
سودھو۱۸ اکتوبر ۲۰۱۹
سودھوایس او ایچ آر دے مطابق ، محصور راس الا عین وچ معمولی جھڑپاں دے نال ۱۸ اکتوبر نوں فرات دے مشرق وچ محتاط پرسکون رہیا۔ [۲۱۱] ایس ڈی ایف نے کہیا کہ ترکی راس الا عین دے شہری علاقےآں اُتے فائر بندی تے گولہ باری دی خلاف ورزی کر رہیا اے۔ [۲۱۲] اک نامعلوم امریکی اہلکار نے اگلے ہی دن کہیا کہ ترکی دی حمایت یافتہ فورسز نے جنگ بندی دی خلاف ورزی دی اے ، تے ایس ڈی ایف نے لڑائی روک دتی اے۔ [۱۶۶]
ترکی نے اپنے محفوظ زون وچ ۱۲ "آبزرویشن پوسٹ" قائم کرنے دا اعلان کيتا ، صدر ایردوان نے کہیا کہ جے شام دی حکومت "غلطی" کردی اے تاں ترکی جواب دے گا۔
۱۹ اکتوبر ۲۰۱۹
سودھوایس او ایچ آر دے مطابق ، ترک فوجی کارروائی نوں ۱۲۰ گھنٹےآں دے لئی معطل کرنے دے لئی امریکی-ترکی معاہدے دے ۳۷ گھینٹے گزر جانے دے باوجود ، ایس ڈی ایف فرات دے مشرق وچ کِسے وی عہدے توں دستبردار نئيں ہويا سی۔ ایس او ایچ آر نے ایہ وی اطلاع دتی اے کہ آپریشن شروع ہونے دے بعد توں ، ترک مسلح افواج تے اتحادیاں نے ۲٬۴۱۹ کلومربع میٹر (۲٫۶۰۴×۱۰۱۰ فٹ مربع) کرلیا اے ۔ [۲۱۳] دونے فریقاں نے کہیا کہ دوسرا فریق جنگ بندی دی خلاف ورزی کررہیا اے ، ایس ڈی ایف نے بیان کيتا کہ ترک افواج نے طبی امداد نوں راس العین تک پہنچنے توں روکیا ، ایس او ایچ آر نے اس بیان کيتی حمایت کيتی۔ [۲۱۴] نامعلوم امریکی عہدیدار نے کہیا کہ "جنگ بندی نئيں ہورہی اے "۔ جمعرات توں شہر وچ داخل ہونے توں روکے جانے دے بعد سہ پہر وچ ایس ڈی ایف نے دسیا کہ امدادی قافلے نوں اوتھے توں جانے دتا گیا سی۔ [۱۶۶]
۲۰ اکتوبر ۲۰۱۹
سودھوایس ڈی ایف نے راس العین توں دستبرداری اختیار کرلئی
سودھوترکی دی وزارت دفاع دے مطابق وائی پی جی دی خلاف ورزی دی وجہ توں تال آباد دے نیڑے مارٹر دے حملے وچ اک ترک فوجی ماریا گیا ، [۲۱۵] جدوں کہ ایس ڈی ایف نے دسیا کہ ترک فورسز دے ذریعہ ۱۶ جنگجو مارے گئے نيں۔ ایس ڈی ایف نے امدادی قافلے دے مطابق فی ایس او ایچ آر دے نال نال راس العین توں مکمل طور اُتے دستبرداری اختیار کرلئی- [۲۱۶] دونے فریقاں نے کہیا اے کہ دوسری طرف نے جنگ بندی دی خلاف ورزی دی اے۔ [۲۱۷]
مسلسل امریکی انخلا
سودھوامریکی افواج نوں انہاں توں واپس لے لیا ایئر ویہہ دے نیڑے Sarrin نال نال دے طور اُتے انہاں دے ہوائی اڈے دے نیڑے کہو Beydar تے SOHR فی جو تباہ کر دتا.[۲۱۸] امریکی افواج حلب تے رققہ فی ایس ڈی سی دے پینڈو علاقےآں توں مکمل طور اُتے پِچھے ہٹ گئی نيں۔ اج تک دی سب توں وڈی زمینی پیشرفت وچ ، تقریبا ۵۰۰ اہلکاراں اُتے مشتمل اک ریاستہائے متحدہ دا قافلہ شمالی شام دے راستے مشرق دی طرف عراق دی سرحد دی طرف ودھ رہیا اے۔ [۲۱۹] جدوں اوہ پِچھے ہٹ گئے ، مقامی لوکاں نے بوسیدہ پیداوار سُٹ داں تے انہاں اُتے توہین آمیز نعرہ لگایا ، جس توں عوام وچ غداری دا جذبہ ظاہر ہويا۔ [۲۲۰][۲۲۱]
امریکی صدر ڈونلڈ ٹرمپ مشرقی شام دے ہور ایزور پینڈو علاقےآں وچ ۲۰۰ توں ۳۰۰ امریکی فوجیاں دی دستہ چھڈنے دے حق وچ نيں جتھے ملک دے بیشتر تیل دے شعبے فی نیویٹی تے ڈبلیو ایس جے پر واقع نيں۔ [۲۲۲][۲۲۳] اُتے ، ایس ڈی ایف نے دسیا کہ "کھیت ساڈے ہتھ وچ رہے نيں۔ اساں [شام دی] حکومت دے نال معاہدہ کيتا اے کہ اوہ انہاں نوں ترکی دی سرحد دے نال اپنے کچھ عہدے دے داں ، لیکن اساں انہاں دے نال حالے تک تیل دے شعبےآں وچ کوئی گل گل نئيں کيتی اے۔ شاید انہاں شعبےآں توں حکومت دے نال مشترکہ کنٹرول تے محصول دا اشتراک دا اک ورژن ہوئے گا۔ مینوں نئيں معلوم کہ کیہ ٹرمپ ایہ سمجھدے نيں۔ " [۲۲۴]
۲۱ اکتوبر ۲۰۱۹
سودھوایس او ایچ آر نے راس العین توں ایس ڈی ایف دے انخلا دے باوجود جنگ بندی دی مسلسل خلاف ورزیاں دی اطلاع دی۔ ایس او ایچ آر دے مطابق ، ترک ڈرون حملےآں نے عین ایسو دے نیڑے ایس ڈی ایف دے ۴ ارکان اُتے مشتمل اک گڈی نوں نشانہ بنایا سی ، جس دے نتیجے وچ تمام جنگجو ہلاک ہوگئے سن ۔ ایس او ایچ آر دے مطابق ، راس العین دے مشرق وچ ، ابو رسین دے علاقے نوں وی شدید جھڑپاں تے ترکی دی طرف توں گولہ باری دا سامنا کرنا پيا۔ [۲۲۵]
راس العین توں ایس ڈی ایف دی دستبرداری دے نتیجے وچ ، ترکی دی حامی افواج دے ذریعہ ایس او ایچ آر دے مطابق حمزہ ڈویژن دے ممبراں دی دستاویزی مثالاں دے نال پرت مار ، چوری ، مکانات نوں جلانے تے اغوا دے وڈے پیمانے اُتے اکاؤنٹس موجود سن ۔ [۲۲۵]
ایس او ایچ آر نے ادھی رات نوں اک فوجی قافلے دے نال شام دے شمالی شام توں انخلاء دی اطلاع دی۔ [۲۲۵]
۲۲ اکتوبر ۲۰۱۹
سودھوروس دے وزیر دفاع سیرگئی شوگو نے کہیا اے کہ روس نوں سرحد اُتے گشت کرنے دے لئی اضافی فوج تے سازوسامان شام وچ تعینات کرنے دی ضرورت ہوئے گی۔ جدوں امریکا دی طرف توں ۱۲۰ گھینٹے توں جاری جنگ بندی معاہدے دی آخری تریخ نیڑے آ رہی سی ، تاں شوگو نے ہور کہیا کہ امریکا دے پاس معاہدے دی تعمیل دے لئی دو گھینٹے توں وی کم وقت سی (یعنی ، ترکی دے خلاف عائد پابندیاں ہٹانا) تے تجویز پیش دی کہ امریکی افواج دے پاس اس وقت تک شام توں دستبرداری دے لئی ۱۲۰ گھینٹے دی مدت دا اختتام۔ [۲۲۶]
شام دے سرکاری نیوز چینل الاخباریا دے مطابق ، شام دے صدر اسد نے روسی صدر پوتن توں کہیا اے کہ انہاں دی حکومت نے اج اک فون کال وچ کِسے وی بہانے دے تحت شام دی زمیناں اُتے قبضے نوں مسترد کردتا۔ [۲۲۷] ادلیب وچ الہیبیت دے نیڑے جنگی زون دے دورے دے موقع اُتے ایس ڈی ایف دے حوالے توں شام دے صدر اسد نے کہیا اے کہ "اساں کہیا کہ اسيں اردگان تے ترکی دے خلاف عوامی مزاحمت اٹھانے والے کسی وی گروپ دی حمایت کرنے دے لئی تیار نيں۔ ایہ کوئی سیاسی فیصلہ نئيں ، اساں کوئی سیاسی فیصلہ نئيں کيتا ، ایہ آئینی فرض اے تے ایہ قومی فریضہ اے۔ جے اسيں ایسا نئيں کردے نيں تاں اسيں وطن دے مستحق نئيں نيں۔ " [۲۲۸]
امریکی سینیٹر مِچ میک کونل نے صدر ٹرمپ دے شام توں دستبرداری دی مخالفت وچ اک قرارداد پیش کيتی۔ [۲۲۹]
شام دے لئی امریکا دے خصوصی مندوب تے داعش دے خلاف عالمی اتحاد جیم جیفری نے کہیا اے کہ شام توں امریکا دی واپسی دے بارے وچ انہاں توں پہلے ہی مشورے یا مشورے نئيں کیتے گئے سن ۔ [۲۳۰]
روسی – ترک میمورنڈم
سودھو۲۲ اکتوبر ۲۰۱۹ نوں ، روسی صدر ولادیمیر پوتن تے ترک صدر رجب طیب اردوان نے سوچی وچ ملاقات کيتی تے شام دی صورتحال دے بارے وچ اک معاہدہ طے پایا۔ [۸۲][۲۳۱] اس دے بعد انہاں نے اک ۱۰ نکاندی میمورنڈم جاری کيتا جس وچ معاہدے دی دفعات دی تفصیل دتی گئی اے۔ [۸۳][۲۳۲]
معاہدے وچ ، آپریشن پیس بہار دے علاقے دا قائم کردہ جمہوری جمہوریہ ، جس توں تل ایبض تے راس العین نوں سرحد توں ۳۲ کلومیٹر دی گہرائی وچ شامل کيتا جائے گا ، نوں برقرار رکھیا جائے گا۔ [۸۳][۲۳۲] ۲۳ اکتوبر نوں دوپہر ۱۲ بجے توں شروع ہوکے ، روسی فوجی پولیس تے شامی سرحدی محافظین آپریشن پیس بہار دے علاقے توں باہر شام دے سرحدی علاقے وچ داخل ہون گے تاکہ سرحد توں ۳۰ کلومیٹر دی گہرائی والے علاقے وچ وائی پی جی نوں ہٹانے وچ مدد ملے گی ، جو ہونا چاہیدا۔ ۱۵۰ گھنٹےآں دے اندر حتمی شکل دتی گئی۔ آخر وچ ، مشترکہ روسی ترک - ترک گشت قمیشی شہر نوں چھڈ کے ، آپریشن پیس بہار دے علاقے دے مغرب تے مشرق وچ سرحد توں ۱۰ کلومیٹر دی گہرائی تک شروع ہون گے۔ منیجج تے تال رفعت دونے توں وائی پی جی نوں ہٹا دتا جائے گا۔
روسی صدر پوتن نے اک فون کال وچ شامی صدر اسد نوں معاہدے دی دفعات توں آگاہ کيتا۔ [۸۲] روسی حکومت نے اعلان کيتا کہ اسد نے اس معاہدے دی حمایت دی اے تے اوہ معاہدے دے مطابق شام دے سرحدی محافظاں دی تعیناتی دے لئی تیار اے۔
۲۳ اکتوبر ۲۰۱۹
سودھوصدر ٹرمپ نے اعلان کيتا کہ خطے وچ 'مستقل' جنگ بندی اے تے اس لئی ترکی اُتے عائد پابندیاں ختم کردتی جاواں گی ، لیکن انہاں نے ایہ وی کہیا کہ 'مستقل' لفظ دنیا دے اس حصے دے لئی قابل اعتراض اے۔ [۲۳۳][۲۳۴] امریکی قانون سازاں نے پابندیاں ختم کرنے دے ٹرمپ دے فیصلے اُتے کھلے عام تنقید کيتی۔ [۲۳۵]
روسی صدارتی پریس سکریٹری دمتری پیسکوف نے کرد فوجاں اُتے زور دتا کہ اوہ شام دی سرحد توں دستبردار ہوجاواں کیونجے شام دے سرحدی محافظاں تے روسی فوجی پولیس نوں دوسری صورت وچ پِچھے ہٹنا پئے گا ، تے انہاں نے ہور کہیا کہ باقی کرد یونٹاں ترک فوج دے ذریعہ 'بھاپنے والی' ہاں گی۔ ، تے دسیا کہ حالیہ برساں وچ امریکا نے انہاں دا نیڑےی حلیف ہونے دے باوجود انہاں توں دھوکہ کیہ تے انھاں ترک کردتا۔ [۲۳۶][۲۳۷]
جداں کہ نیوز ویک نے پہلی بار رپورٹ کيتا ، کہیا گیا اے کہ امریکا مشرقی شام وچ تیل دے دفاع دے لئی ٹینکاں تے فوجیاں دی تعیناتی اُتے غور تے تیاری کر رہیا اے۔ [۲۳۸][۲۳۹][۲۴۰] اگرچہ مذکورہ مقصد داعش نوں تیل دے کنوواں نوں دوبارہ حاصل کرنے توں روک رہیا اے ، اس دے باوجود شام تے روس نوں روکنے دی اِنّی ہی کوشش ہوئے گی۔ [۲۴۱][۲۴۲]
۲۴ اکتوبر ۲۰۱۹
سودھوشام دی سرکاری خبر رساں ایجنسی سانا نے اطلاع دتی اے کہ ترک فوجاں تے اس دے اتحادی جنگجوواں نے تل تمر دے باہر شامی فوج دے ٹھکانےآں اُتے حملہ کيتا ، جس دے نتیجے وچ اوہ متعدد شام دی ہلاکتاں دا نشانہ بنے جدوں اوہ لڑ رہے سن تے کرد قیادت والے جنگجوواں دے نال جھڑپ ہوئی۔ [۲۴۳] ایس او ایچ آر نے وی تدمر دے نیڑے ایس ڈی ایف تے شامی قومی فوج دے وچکار جھڑپاں دی تصدیق دی اے۔ [۲۴۴] کرد دی زیرقیادت ایس ڈی ایف نے دسیا کہ اس دی تن فوج شامی نیشنل آرمی دے نال لڑائی دے دوران ہلاک ہوگئی۔
روس نے شام دے باغی زیر قبضہ علاقے وچ متعدد فضائی حملے کیتے ، جس وچ ادلیب ، حما تے لٹاکیہ صوبےآں نوں نشانہ بنایا [۲۴۵] تجزیہ کاراں دے انہاں تبصرےآں وچ کہ ترکی دا حمایت یافتہ باغی مضبوط گڑھ ادلب شامی حکومت دا اگلا نشانہ سی۔ [۲۴۶]
نیٹو دے اجلاس دے دوران ، جرمنی دے وزیر دفاع انیگریٹ کرامپ - کرین بوؤر نے شمال مشرقی شام وچ بین الاقوامی سطح اُتے نگرانی والے سیکیورٹی زون دی تجویز پیش کيتی سی تاکہ اقوام متحدہ دے ذریعہ اسنوں لازمی قرار دتا جائے۔ [۲۴۷] اگلے ہی روز ، روسی وزیر خارجہ سیرگی لاوروف نے شام وچ نیٹو دے زیر کنٹرول سیکیورٹی زون دے خیال نوں مسترد کردتا۔ [۲۴۸] ۲۶ اکتوبر نوں ، ترک وزیر خارجہ میلوت کیوسوگلو نے وی بین الاقوامی سیکیورٹی زون دے بارے وچ جرمن منصوبے نوں مسترد کردے ہوئے کہیا کہ ایہ تجویز حقیقت پسندانہ نئيں اے۔ [۲۴۹][۲۵۰]
۲۵ اکتوبر ۲۰۱۹
سودھوامریکی وزیر دفاع مارک ایسپر نے کہیا کہ امریکا مشرقی شام وچ تیل دا دفاع کرنے دے لئی 'میکانائزڈ' فورسز سمیت اپنی فوجاں بھیجے گا تاکہ اسنوں داعش توں بچایا جاسکے۔ [۲۵۱][۲۵۲][۲۵۳] ایہ واضح نئيں اے کہ کیہ امریکی انخلاء دے بعد کرداں نے امریکیوں دا اک بار فیر خیرمقدم کيتا اے ، کیونجے شام دے کرد رہنما الہام احمد نے ۲۴ اکتوبر دے اوائل وچ ایہ تبصرہ کيتا سی کہ "جے استحکام دی گل ہوئے تاں اس علاقے وچ امریکا دی موجودگی توں سانوں فائدہ نئيں ہوئے گا۔ ، نسل کشی تے نسلی صفائی ، تے [روکنے] ، دا خیرمقدم نئيں کيتا جائے گا۔ " [۲۵۴]
روسی وزارت دفاع نے اعلان کيتا اے کہ ۳۰۰ دے نیڑے روسی فوجی پولیس شام پہنچ چکی اے۔ [۲۵۵] فوجی پولیس ، روسی علاقے چیچنیا نال تعلق رکھنے والی ، سرحدی علاقے وچ گشت کرے گی تے سرحدی علاقے توں کرد فورسز دے انخلا وچ مدد کرے گی۔
۲۶ اکتوبر ۲۰۱۹
سودھوترک صدر اردگان نے کہیا کہ "جے ۱۵۰ گھنٹےآں دے اختتام اُتے جے اس علاقے نوں دہشت گرداں توں پاک نئيں کيتا گیا تاں اسيں خود ہی صورتحال نوں سنبھال لاں گے تے صفائی دے تمام کم انجام دتیاں گے۔" [۲۵۶][۲۵۰] ترک صدر نے یوروپی یونین اُتے وی تنقید دی جس وچ انہاں نے ترکی وچ مقیم تقریبا۶ ۶ لکھ شامی مہاجرین نوں گھراں دی مدد دے لئی ۶ بلین یورو فراہم کرنے دا جھوٹھ بولا ، جدوں کہ ایہ بیان کردے ہوئے کہ یورپی یونین صرف وعدہ کيتی گئی رقم دا نصف حصہ مہیا کردی اے تے ہور کہیا کہ ترکی نے ۴۰ دے نیڑے خرچ کيتا اے ارب یورو انہاں نے متنبہ کيتا کہ جے یورپی ملکاں شام وچ پناہ گزیناں دی واپسی دے لئی ہور مالی مدد فراہم کرنے وچ ناکام رہے تاں ترکی پناہ گزیناں دے یورپ جانے دے لئی اپنی سرحد کھول دے گا۔
امریکی فوج دا اک قافلہ قمشلی دے جنوب وچ دیر الزور وچ تیل دے کھیتاں دی طرف جارہیا سی۔ [۲۵۷][۲۵۸] اس توں پہلے عراق توں پہنچنے اُتے ایس او ایچ آر نے قافلے دی اطلاع وی دتی سی۔ روسی وزارت دفاع دے ترجمان میجر جنرل ایگور کوناشینکوف نے مشرقی شام وچ تیل دی حفاظت دے لئی بکتر بند گاڑیاں تے جنگی فوجی بھیجنے دے بارے وچ امریکی اقدامات نوں ' ڈاکو .ی ' دے طور اُتے پیش کيتا۔ روسی وزیر خارجہ سیرگئی لاوروف نے امریکی وزیر خارجہ مائیک پومپیو توں شام دے بارے وچ گل کيتی ، روسی عوام دے بیان دے مطابق ، روسی طرف شام دی خودمختاری تے علاقائی سالمیت اُتے زور دیندا اے۔
شامی حکومتی دستےآں دا اک بہت وڈا قافلہ ایم ۴ شاہراہ اُتے واقع تے شام ترکی سرحد دے نیڑے راس ال عین علاقے وچ اٹھ دیہاتاں وچ تعینات سی۔ [۲۵۷][۲۵۹]
تل تامر تے راس العین وچ جھڑپاں دے بعد ہلاکتاں دی اطلاع ملی ، ترک حامی افواج وچ نو ہلاک تے ایس ڈی ایف وچ چھ ہلاک ہوئے۔ [۲۶۰][۲۶۱]
۲۷ اکتوبر ۲۰۱۹
سودھوایس ڈی ایف نے اک بیان جاری کيتا جس وچ کہیا گیا اے کہ: "ایس ڈی ایف نے معاہدے دی شرائط دے مطابق شمال مشرقی شام دے پار ترک شام دی سرحد توں دور نويں پوزیشناں اُتے دوبارہ عمل درآمد کر رہیا اے تاکہ خطے وچ خونریزی روکنے تے خطے دے باشندےآں نوں ترکی دے حملےآں توں بچایا جاسکے۔ " [۲۶۲][۲۶۳]
۲۹ اکتوبر ۲۰۱۹
سودھوایس او ایچ آر نے تال تمر تے راس الا عین دے درمیان علاقے وچ مشترکہ شامی ایس ڈی ایف فورسز تے ترکی دی زیرقیادت فورسز دے وچکار جھڑپاں دی خبر دتی۔ [۲۶۴] سرحد دے نال جھڑپاں دے دوران ، ترک فورسز نے راس العین دے نیڑے مبینہ طور اُتے ۶ شامی فوجیاں نوں ہلاک کرنے دی اطلاع دتی اے۔ [۲۶۵] ايسے اثنا وچ ، ترکی دی قومی دفاع دی وزارت نے اعلان کيتا اے کہ انہاں نے ۱۸ افراد نوں گرفتار کرلیا اے جنہاں نے شام دی سرکاری فوجاں ہونے دا بیان کيتا اے۔ [۲۶۶]
روس دے وزیر دفاع سیرگئی شوگو نے اعلان کيتا کہ کرد دی زیرقیادت مسلح افواج شام تے ترکی دی سرحد دے نال محفوظ علاقے توں دستبردار ہوگئياں۔ [۲۶۷]
جنگ بندی دے بعد
سودھوسفارتی تعلقات
سودھوایس ڈی ایف توں خطاب وچ اک پریس بیان وچ ، شامی وزارت دفاع نے اعلان کيتا کہ اوہ کسی وی یونٹ نوں قبول کريں گا جو ترک فوجاں تے ترکی دی حمایت یافتہ شامی باغیاں توں لڑنے دے لئی مشترکہ کوشش وچ شامی فوج وچ شامل ہونے دے خواہاں اے ، تے انہاں لوکاں توں مفاہمت دی پیش کش کريں گا۔ سیکیورٹی دے لئی ضرورت نئيں اے .[۲۶۸] شام دی وزارت داخلہ نے شمال مشرق وچ سول خدمات پیش کيتیاں ، کیونجے انھاں نے ترکی دی زیرقیادت مداخلت دی وجہ توں زندگی دے مشکل حالات بیان کیتے۔ انہاں نے ایس ڈی ایف دی آشیش سکیورٹی فورسز نوں حکومت کیتی داخلی سیکیورٹی ایجنسی وچ ضم کرنے دی پیش کش وی کيتی۔ شام دی وزارت تعلیم نے بچےآں دی مدد کرنے دی پیش کش دی ، کیونجے انھاں نے دسیا کہ بدامنی دی وجہ توں بچے اسکول جانے توں محروم نيں۔
اس دے جواب وچ ، ایس ڈی ایف نے کہیا کہ اوہ شام دے دفاع نوں متحد کرنے تے ترک جارحیت نوں پسپا کرنے دی کوششاں نوں سراہندے نيں لیکن ایہ وی کہیا: "ہماریا موقف ابتداء توں ہی واضح سی ، جس وچ صفاں نوں متحد کرنے توں اک ایسی سیاسی تصفیہ شروع دی جانی چاہیدا جو اس دے استثنیٰ نوں تسلیم تے محفوظ رکھدی اے۔ ایس ڈی ایف تے اس دا ڈھانچہ ، تے متحد کوششاں دے لئی اک اہم فریم ورک دے طور اُتے شامی فوجی اسٹیبلشمنٹ دی تنظیم نو دے لئی اک مستند میکانزم تشکیل دیندا اے۔ " [۲۶۸]
سیف زون دے آس پاس دی صورتحال
سودھو۳۱ اکتوبر نوں ، ترک صدر اردگان نے اعلان کيتا کہ شمال مشرقی شام وچ ترکی - روسی مشترکہ گشت جمعہ دے روز توں شروع ہون گے۔ [۲۶۹] یکم نومبر ۲۰۱۹ نوں ، ترک تے روسی افواج نے مشترکہ گشت شروع کيتا۔ [۲۷۰]
راس العین تے طل تمر دے آس پاس شام دی سرکاری فوج تے ترکی دی حمایت یافتہ فورسز دے وچکار وقفے وقفے توں جھڑپاں ہُندی رہیاں نيں۔ [۲۶۹] ترکی نے شام تے ترکی دے وچکار ودھدی کشیدگی دے دوران شام دے ۱۸ سرکاری فوجیاں نوں واپس کردتا جنہاں نوں ترکی دے حمایت یافتہ شامی جنگجوواں نے راس العین دے جنوب وچ گرفتار کيتا سی۔ ترکی دی وزارت دفاع نے یکم نومبر نوں حوالے کرنے دا اعلان کيتا۔ [۲۷۱]
۳۱ اکتوبر ۲۰۱۹
سودھوایس این اے نے تل ایبض پنڈ اُتے گولہ باری دی جس دے نتیجے وچ ۲ شہری ہلاک تے اک اضافی زخمی ہويا۔ [۲۷۲] ایس اے اے ، ایس ڈی ایف تے ایس این اے دی فورسز دے وچکار تل ایبض دے مغربی حصے وچ چھوٹی جھڑپاں ہوئیاں۔ [۲۷۳][۲۷۴] ایس این اے دی بمباری دے بعد ایس اے اے تیمر ، زرگن تے دیربیسی گائاں توں پِچھے ہٹ گیا۔ [۲۷۵] ایس ڈی ایف نے عزیزیہ تے جمیلیہ پنڈ اُتے بمباری دی ، جس دی وجہ توں ایس این اے دی ۲ فوجی گاڑیاں تباہ ہوگئياں۔ گولہ باری توں ۳ افراد ہلاک تے ۴ زخمی [۲۷۶]
ایس ڈی ایف دے حامی میڈیا دے مطابق امریکی کمک سرین ویہہ پہنچی جس وچ ۱۷ بکتر بند گاڑیاں تے ۸۲ ٹرک شامل نيں۔ [۲۷۷] بہر حال ، اس اڈے نوں روسی فوج نے ۱۷ نومبر نوں اپنے قبضے وچ لے لیا سی۔ [۲۷۸]
ایس ڈی ایف نے تل تمر دے گرد جوابی کارروائی کيتی ۔ [۲۷۹]
نومبر ۲۰۱۹ وچ شام بم دھماکے : ۲ نومبر نوں ، ایس ڈی ایف توں گرفتاری دے ۲ ہفتےآں بعد ، ٹیل ایبیاڈ وچ کار بم حملے وچ گھٹ توں گھٹ ۱۳ شہری ہلاک ہوگئے۔ ترکی تے ایس این اے نے حملے دا ذمہ دار ایس ڈی ایف اُتے عائد کيتا اے۔ [۲۸۰] ایس ڈی ایف نے اک پریس بیان وچ اس بیان دا جواب دیندے ہوئے کہیا: "سانوں یقین اے کہ ایہ ترک ریاست تے انہاں دے انٹیلیجنس تے کرائے دے کارندےآں دا مقامی لوکاں نوں خوفزدہ تے دہشت زدہ کرنا اے۔" [۲۸۱]
۱ نومبر ۲۰۱۹
سودھوایس این اے نے ٹیل تیمر دے آس پاس وچ داخل ہونے دی کوشش کيتی۔ ایس ڈی ایف تے ایس این اے دے وچکار فائرنگ دا تبادلہ عینک الحوا ، طل محمد ، خیربیت جموں تے محمودیہ دے گائاں وچ ہويا۔ ایس ڈی ایف دا دعویٰ اے کہ اس نے محمودیہ تے خیربیت جموں دے دیہات وچ ترقی دی اے۔ [۲۸۲]
۶ نومبر ۲۰۱۹
سودھوایس این اے نے ایسین ایف دے عہدےآں اُتے گولہ باری کردے ہوئے عین ایسو دے شمال وچ حملہ کيتا۔ الرقہ شہر دے شمال وچ عین عیسیہ دے مضافات وچ محدثیہ ، سوڈا ، اریشہ ، ابو رسین ، القنترا دے گائاں دے علاوہ ایس ڈی ایف تے ایس این اے دے وچکار گولہ باری دے تبادلے دے نال ہی ایس ڈی ایف تے ایس این اے دے درمیان جھڑپ ہوئی۔ . ابو رسین قصبے دے انیق الحوا پنڈ ہور راس العین دے جنوب وچ مناجر قصبے وچ وی جھڑپاں ہوئیاں۔ [۲۸۳]
۸ نومبر ۲۰۱۹
سودھوشمالی شام وچ مشترکہ ترک / روسی گشت دے خلاف مظاہرین نے بکتر بند گڈیاں اُتے پتھراؤ تے جوتیاں سُٹ دتیاں ترک گشتاں نے آنسو گیس توں جواب دتا۔ احتجاج دے دوران اک احتجاجی نوں زخمی کر دتا گیا تے اس دے فورا بعد ہی اس دی موت ہوگئی۔ [۲۸۴][۲۸۵][۲۸۶]
۱۱ نومبر ۲۰۱۹
سودھوتل ایبض دے جنوب وچ واقع اک کار بم دھمادے ميں ۸ شہری ہلاک تے ۱۳ توں زیادہ زخمی ہوگئے۔ ترکی نے کہیا کہ وائی پی جی حملے دا ذمہ دار اے۔ [۲۸۷]
۱۶ نومبر ۲۰۱۹
سودھوالباب وچ اک کار بم دھمادے ميں ، اس دے بس ٹرمینل نوں نشانہ بنایا گیا ، جس وچ ۱۳ شہریاں سمیت ۱۹ افراد ہلاک ہوگئے۔ اضافی ۳۰ افراد زخمی ہوئے۔ [۲۸۸] ترکی دی وزارت قومی دفاع نے کہیا اے کہ وائی پی جی تے پی دے کے حملے دے ذمہ دار نيں۔ [۲۸۹] کسی گروپ نے حملے دی ذمہ داری قبول نئيں کيتی اے۔ [۲۹۰]
ترکی دی وزارت قومی دفاع نے دسیا کہ ترک فوج نے آپریشن دے آغاز توں ہی ۹۸۸ توں زیادہ IED تے ۴۴۲ بارودی سرنگاں ناکارہ کرداں ، جو YPG نے رکھی سن۔ [۲۹۱]
ایس ڈی ایف نے اس علاقے وچ تل تمر قصبے دے شمالی پینڈو علاقےآں وچ پیشرفت دی ، جس نے ابو رسین دی طرف جانا سی ، پوزیشناں اُتے قبضہ کيتا تے تال تمر دے شمال دی طرف اشارہ کيتا ، ٹی اے ایف نے ایس ڈی ایف دے عہدےآں اُتے ڈرون حملےآں دا جواب دتا۔ [۲۹۲]
۱۷ نومبر ۲۰۱۹
سودھوروسی افواج سارین دے نیڑے متروکہ امریکی اڈے وچ داخل ہوگئياں تے اس اُتے کنٹرول حاصل کرلیا۔ روسی فوج دے ذریعہ ترک ترک امریکی اڈے دی ویڈیو فوٹیج شیئر کيتی گئی سی جو اس اڈے وچ داخل ہونے والے امریکی سامان نوں دکھا رہے نيں۔ [۲۷۸]
۱۸ نومبر ۲۰۱۹
سودھوحزب اختلاف دے اک ذرائع ذرائع ابلاغ دے مطابق ، ایس ڈی ایف دے نال جھڑپاں وچ اک ایس این اے کمانڈر ، ابو حفص الغربی ہلاک ہويا۔ [۲۹۳]
۲۰ نومبر ۲۰۱۹
سودھوعین عیسی جھڑپاں
سودھوایس این ایف تے ایس ڈی ایف دے وچکار ۲۰ نومبر نوں ایس ڈی ایف دے زیر اہتمام عین عیسیٰ دے آس پاس جھڑپاں ہوئیاں ، جھڑپاں دے نتیجے وچ جھڑپاں دے پہلے ہی دن ۸ ایس این اے فائٹرز تے ۴ ایس ڈی ایف جنگجو ہلاک ہوگئے۔ [۲۹۴] ایس ڈی ایف دے حامی میڈیا دے مطابق ، ایس این اے نے عین عیسیٰ دے آس پاس دے دیہاتاں اُتے راکٹ ، یو اے وی تے بھاری ہتھیاراں دے نال نال ٹیل تیمر دی پوزیشناں اُتے حملہ کيتا۔ [۲۹۵] عین عیسیٰ وچ لڑائی دے نتیجے وچ ، عین اسا پناہ گزین کیمپ دے محافظاں نے - ایس آئی این توں لڑنے دے لئی ، اپنے عہدےآں نوں چھڈ دتا تے اس دے نتیجے وچ متعدد داعش خاندان فرار ہونے وچ کامیاب ہوگئے۔ [۲۹۶] ايسے دن بعد ایس ڈی ایف نے ایس این اے توں شریکریک سائلوس نوں واپس لینے دے لئی اک جارحیت دا آغاز کيتا ، ایس ڈی ایف نے ایس این اے دے عہدےآں اُتے گولہ باری دی تے ایس این اے نے ایس ڈی ایف دے زیر کنٹرول پینڈو آس پاس دے دیہات وچ گولہ باری کيتی۔ [۲۹۷] ایس این اے عین اسا دی طرف بڑھدا ہی گیا ، جس دے نتیجے وچ ایس ڈی ایف دے وچکار ۱۳ ایس این اے جنگجو ہلاک تے ۶ جنگجو ہلاک ہوگئے۔ [۲۹۸] شدید جھڑپاں تے جوابی حملے دے بعد ایس ڈی ایف عینک ایسا تے اس دے اطراف دا مکمل کنٹرول حاصل کرنے وچ کامیاب ہوگیا۔ [۲۹۹][۳۰۰][۳۰۱] روسی طیارےآں نے ناکام یلغار دے بعد عین اسا دے اُتے پرواز کيتی۔
۲۳ نومبر ۲۰۱۹
سودھوتل ایبض وچ اک کار بم پھٹا ، جس وچ ۹ افراد ہلاک تے ۲۰ شہری زخمی ہوئے۔ [۳۰۲][۳۰۳]
۲۴ نومبر ۲۰۱۹
سودھوعینک اسا دے نیڑے ایس این اے دی ناکام کارروائی دے بعد ایس ڈی ایف نے عین اسا دے نیڑے دیہاتاں اُتے قبضہ کرلیا۔ اس لڑائی وچ ایس این اے دے ۲۱ جنگجو مارے گئے۔ ایس ڈی ایف دی ہلاکتاں دا پتہ نئيں اے۔ [۳۰۴]
انسانیت سوز اثرات
سودھوانسانی حقوق دی پامالی
سودھوشام دے کرد حکام تے ڈاکٹراں نے متعدد مریضاں دے بارے وچ اطلاع دتی اے جو بظاہر کسی کیمیائی ہتھیاراں دی وجہ توں جلدے نيں تے انھاں نے ترکی اُتے الزام لگایا اے کہ اوہ لوکاں نوں نشانہ بنانے دے لئی کیمیائی سفید فاسفورس دا استعمال کردا اے۔ برطانیہ دی کیمیائی ، حیاتیاندی ، ریڈیولاجیکل تے ایٹمی رجمنٹ دے اک سابق کمانڈر ، ہیمش ڈی بریٹن گورڈن نے انہاں زخماں دے بارے وچ کہیا اے جنہاں اُتے انہاں دی تصاویر دکھادی گئیاں نيں: "سب توں زیادہ امکان مجرم سفید فاسفورس اے۔[۳۰۵][۳۰۶] برطانیہ دی کیمیائی ، حیاتیاندی ، ریڈیولاجیکل تے ایٹمی رجمنٹ دے اک سابق کمانڈر ، ہیمش ڈی بریٹن گورڈن نے انہاں زخماں دے بارے وچ کہیا اے جنہاں اُتے انہاں دی تصاویر دکھادی گئیاں نيں: "سب توں زیادہ امکان مجرم سفید فاسفورس اے۔[۳۰۵][۳۰۶] برطانیہ دی کیمیائی ، حیاتیاندی ، ریڈیولاجیکل تے ایٹمی رجمنٹ دے اک سابق کمانڈر ، ہیمش ڈی بریٹن گورڈن نے انہاں زخماں دے بارے وچ کہیا اے جنہاں اُتے انہاں دی تصاویر دکھادی گئیاں نيں: "سب توں زیادہ امکان مجرم سفید فاسفورس اے۔ [۳۰۶][۳۰۷] " شامی کرد حکام نے وی ترکی نوں نیپلم استعمال کرنے اُتے تنقید کيتی۔ [۳۰۸][۳۰۹]
کیمیائی ہتھیاراں دی ممانعت دی تنظیم (او پی سی ڈبلیو) نے کہیا اے کہ اوہ اس صورتحال توں بخوبی واقف نيں تے کیمیائی ہتھیاراں دے مبینہ استعمال دے بارے وچ معلومات اکٹھا کررہے نيں لیکن متنبہ کيتا گیا اے کہ انہاں نے حالے تک انہاں الزامات دی ساکھ دا تعین نئيں کيتا اے۔ [۳۱۰][۳۱۱] ایس او ایچ آر نے دسیا کہ اوہ نیپلم یا سفید فاسفورس دے استعمال کیتی تصدیق نئيں کرسکدے نيں۔ [۳۱۲]
ترکی نے تمام الزامات دی تردید کيتی۔ ترک وزیر دفاع ہولسی اکار نے انہاں الزامات دے جواب وچ کہیا اے کہ دہشتگرد کیمیائی ہتھیاراں دا استعمال ترک مسلح افواج اُتے عائد کرنے دے لئی کردے نيں تے کہیا گیا اے کہ ایہ گل مشہور اے کہ ترک مسلح افواج دے پاس انوینٹری وچ کوئی کیمیائی ہتھیار نئيں سن ۔ [۳۱۱][۳۱۳]
او پی سی ڈبلیو نے ترک افواج دے ذریعہ سفید فاسفورس دے مبینہ استعمال دے بارے وچ تحقیقات شروع کرنے توں انکار کردتا اے ، ایہ بحث کردے ہوئے کہ ایہ مسئلہ انہاں دے ریموٹ توں باہر اے کیونجے سفید فاسفورس دی چوٹاں کیمیائی خصوصیات دے بجائے تھرمل دے ذریعہ پیدا ہُندی نيں۔ انہاں نے ایہ وی ریمارکس دتا کہ "وائٹ فاسفورس عام طور اُتے دھواں پیدا کرنے یا روشنی فراہم کرنے دے لئی فوجی کارروائیاں وچ استعمال ہُندا اے۔ جدوں سفید فاسفورس نوں دھواں ، چراغاں کرنے یا اگ لگانے والے ہتھیار دے طور اُتے استعمال کيتا جاندا اے تاں ، اس دا استعمال کیمیکل ہتھیاراں دے کنونشن دے دائرہ کار وچ نئيں آندا اے۔ [۳۱۴]
ایمنسٹی انٹرنیشنل نے دسیا اے کہ اس نے ترکی تے ترکی دی حمایت یافتہ شامی افواج دے ذریعہ جنگی جرائم تے ہور خلاف ورزیاں دے ثبوت اکٹھے کیتے نيں جنہاں دے بارے وچ کہیا جاندا اے کہ "انہاں نے شہری زندگی دی شرمناک نظرانداز دی اے ، جس وچ سنگین خلاف ورزیاں تے جنگی جرائم دا ارتکاب کيتا گیا اے ، جس وچ سمری ہلاکتاں تے غیر قانونی وی شامل نيں۔ انہاں حملےآں وچ عام شہریاں نوں ہلاک تے زخمی کيتا گیا اے۔ [۶۵]
متعدد ویڈیو فوٹیج تے تصاویر سامنے آئیاں نيں جتھے شامی باغی فوجاں جنگی جرائم تے ہور مظالم دا ارتکاب کردی دکھادی دیندی نيں۔ [۳۱۵][۱۴۷][۳۱۶] شام دے لئی امریکی مندوب تے داعش دے خلاف عالمی اتحاد جیم جیفری نے امریکی سینیٹ دی خارجہ تعلقات کمیٹی دے سامنے سماعت وچ کہیا اے کہ انھاں نے متعدد واقعات دیکھے نيں جنھاں اوہ ترک حمایت یافتہ شامی حزب اختلاف دی قوتاں دے ذریعہ ہونے والے جنگی جرائم اُتے غور کردے نيں ، تے انہاں دی خصوصیات ایہ گروہ کچھ معاملات وچ انتہائی خطرناک تے ایتھے تک کہ انتہا پسند وی نيں۔ [۳۱۷] امریکی ہاؤس دی خارجہ امور دی اک کمیٹی دی سماعت وچ ، انہاں نے دسیا کہ اوہ ترک حکومت کیتی طرف توں ترک حمایت یافتہ حزب اختلاف دے جنگی جرائم اُتے تبادلہ خیال کرنے دے لئی پہنچ گئے نيں۔ [۳۱۸]
اک شامی کرد سیاسی رہنما ، تے دوسرے لوکاں ، ہیورین خلف نوں مختصر طور اُتے مسلح دھڑے احرار الشرقیہ نے پھانسی دے دی۔ [۳۱۹][۳۲۰] اقوام متحدہ دے حقوق انسانی دے ترجمان روپرٹ کول ویل نے کہیا اے کہ "جب تک ترکی انہاں گروہاں اُتے موثر کنٹرول سنبھالے گا یا انہاں کاروائیاں جس دے نتیجے وچ ایہ خلاف ورزی ہوئی ہوئے اس وقت تک ، ترکی نوں انہاں دے وابستہ مسلح گروہاں دی طرف نال کیندی جانے والی خلاف ورزیاں دے لئی اک ریاست دی حیثیت توں ذمہ دار سمجھیا جا سکدا اے۔ [ …] اسيں ترک حکام توں گزارش کردے نيں کہ اوہ فوری طور اُتے دونے واقعات دی غیر جانبدارانہ ، شفاف تے آزادانہ تحقیقات دا آغاز کرن ، تے ذمہ داراں نوں گرفتار کرن ، جنہاں وچوں کچھ نوں خود ہی سوشل میڈیا اُتے شیئر دی جانے والی ویڈیو فوٹیج توں آسانی توں پہچانا جانا چاہیدا۔ " [۳۲۱] شامی عبوری حکومت کیتی وزارت دفاع دی وزارت دے تحت ہونے والی خلاف ورزیاں توں متعلق کمیٹی دے مطابق ، مجرماں نوں حراست وچ لیا گیا تے انہاں نوں فوجی عدلیہ بھیج دتا گیا۔ ترکی دے وزیر خارجہ میلوت کیوسوگلو نے اس دے جواب وچ کہیا اے کہ ترکی خطے وچ انسانی حقوق دی خلاف ورزیاں دے کسی وی الزام دی تحقیقات کريں گا تے انسانی حقوق دی کسی وی خلاف ورزی نوں برداشت نئيں کريں گا۔ [۲۴۹][۲۵۰]
ترکی دے حامی لیونٹ فرنٹ دے ممبراں نے وی تل ایبض وچ اپنے عیسائیاں نوں گھراں توں بے دخل کردتا ، اگرچہ مقامی کرداں نوں زیادہ تر تنہا چھڈ دتا گیا۔[۳۲۲]
شامی آبزرویٹری برائے انسانی حقوق دی رپورٹاں
سودھوایس او ایچ آر دے مطابق ترکی دی حمایت یافتہ فورسز نے راس الا عین تے طل آباد وچ انہاں گنت گھراں نوں پرت لیا اے ، جنہاں نے شہریاں دے خلاف تاوان دے بدلے شہریاں دا اغواء تے بدسلوکی دی سی۔ [۳۲۳] رپورٹ دے مطابق ، کچھ شہری ، فرار ہونے توں قاصر ، اسمگلراں نوں ۳۰۰ ڈالر ادا کردے سن تاکہ خود مختار انتظامیہ دے نیڑے ترین مقام اُتے پہنچایا جاسکے ، جس مقام اُتے انہاں توں رقم چھیننے دے بعد ایس ڈی ایف دے ممبر دی حیثیت توں انہاں نوں ترک انٹیلی جنس دے حوالے کردتا گیا سی۔ انہاں نوں.
ایس او ایچ آر دی اک رپورٹ وچ کہیا گیا اے کہ ترک حمایت یافتہ حقائق نے مقامی کرداں دے کورازات دیہات وچ مکانات نوں مسمار کرنا شروع کيتا جو لڑائی توں فرار ہوگئے سن [۳۲۴] تے نال ہی تلہ آباد توں ایس ڈی ایف دے ممبراں دے علاوہ راس العین دے مغربی پینڈو علاقےآں وچ مقبروکیا دے علاقے وچ ابو جولود پنڈ وچ جو وی لیا گیا سی۔
آبادی دا بے گھر ہونا
سودھوشامی آبزرویٹری برائے ہیومن رائٹس (ایس او ایچ آر) دے مطابق انسانی بحران تے تنازعہ دے دوران بے گھر ہونے والےآں دی تعداد ۳۰۰٬۰۰۰ توں تجاوز کر گئی اے۔ لوک عراق دی حدود وچ خود مختار کرد علاقے دی طرف بھج گئے نيں۔ [۳۲۵]
ترکی دے صدارتی ترجمان ، ابراہیم کلن نے کہیا اے کہ اوہ شام دے سرحدی علاقےآں وچ شامی حکومت یا کرد فوج نئيں چاہندے نيں بلکہ ترکی دا ارادہ رکھدے نيں کہ اوہ علاقے دی نگرانی کرن۔ [۳۲۶][۳۲۷] انہاں نے ہور کہیا کہ ترکی فی الحال ترکی وچ موجود ۲۰ لکھ شامی مہاجرین نوں دوبارہ آباد کرنے دا ارادہ رکھدا اے ، جے ایہ علاقے انہاں دونے قوتاں وچوں کسی دے زیر کنٹرول نيں تاں اوہ واپس نئيں جاواں گے۔
یوروپی تنقید دے جواب وچ ، ترک صدر ایردوان نے متنبہ کيتا کہ ترکی اس وقت ۳٫۶ ملین پناہ گزیناں دے لئی "دروازے کھول دے گا" جو اس وقت ترکی وچ موجود نيں ، جے اس دے فوجی آپریشن نوں یلغار کہیا جاندا اے تاں اوہ یورپ جاواں گے۔ [۳۲۸] ایہ اس تناظر وچ آندا اے کہ یورپ نے سرحدی محافظاں دی پالیسی دے تحت ، ترکی جداں غیر ملکی ملکاں نوں سرحدی محافظ دی حیثیت توں خدمات انجام دینے دے لئی استعمال کيتا اے۔ [۳۲۹]
ایمنسٹی انٹرنیشنل نے ریمارکس دتے کہ ترکی نے "غیر متناسب ذمہ داری" سرانجام دتی اے "شام توں ۳٫۶ ملین مہاجرین دی میزبانی دی اے جدوں کہ یورپی ملکاں نے" وڈی حد تک اپنی توانائاں نوں اپنے علاقےآں توں پناہ مانگنے دے لئی "ترکی وچ مقیم مہاجرین دی دوبارہ آبادکاری نہ کرنے" دے لئی ترک کر دتا اے ، ترک شہریاں دے وچکار تناؤ تے شامی مہاجرین وچ اضافہ ہورہیا اے ، تے مہاجرین دے لئی ترکی دی عوامی حمایت وچ کمی نے انہاں پالیسیاں وچ اظہار خیال کيتا اے جتھے ترک حکومت دا ارادہ اے کہ اوہ شام دے پناہ گزیناں دی آبادی نوں اک غیر محفوظ علاقے وچ دوبارہ آباد کرنا اے جس وچ تازہ ترین ترقی دی حیثیت توں ۲۰۱۹ دے فوجی آپریشن دا آغاز کيتا گیا اے۔ [۳۳۰]
ایمنسٹی انٹرنیشنل نے اطلاع دتی اے کہ ترکی غیر قانونی طور اُتے تے زبردستی اپنے شامی مہاجرین نوں شام واپس بھیج رہیا اے جدوں کہ واپسی نوں رضاکارانہ طور اُتے پیش کردے نيں۔ [۳۳۱] ترکی دی وزارت خارجہ دے ترجمان ، ہمی اکسوئی نے کہیا اے کہ ترکی ایمنسٹی انٹرنیشنل دے زبردستی وطن واپسی دے بارے وچ بیانات نوں مسترد کردا اے تے اس گل اُتے زور دیندا اے کہ ترکی شامیاں دی محفوظ تے رضاکارانہ واپسی کر رہیا اے۔ [۳۳۲]
اس خطے توں کرداں دے نسلی صفائی دے خدشےآں نيں۔ [۳۳۳][۳۳۴][۳۳۵]
رابطہ برائے اقوام متحدہ دے دفتر برائے انسانی امور دے ترجمان ، جینس لاڑک نے دسیا کہ ۹۴٬۰۰۰ شہری اپنے گھراں نوں پرت چکے نيں ، جدوں کہ اک لکھ ہن وی بے گھر نيں۔ [۳۳۶]
داعش دے قیدی
سودھوعلاقے وچ اسلامی ریاست (داعش) دی ممکنہ بحالی دے بارے وچ خدشےآں نيں ، کیونجے کرد دی زیرقیادت شامی ڈیموکریٹک فورس (ایس ڈی ایف) - جس نے داعش دے خلاف انسداد دہشت گردی دی کاروائیاں کيتیاں تے علاقے وچ داعش دے اسیراں نوں گرفتار کيتا — اس دے خلاف جنگ لڑی۔ ترکی دی زیرقیادت کارروائی تے اس طرح زیر حراست افراد اُتے اپنا کنٹرول کھو سکدے نيں۔ [۳۳۷][۳۳۸] شمال مشرقی شام دے متعدد کیمپاں وچ داعش دے گھٹ توں گھٹ ۱۰٬۰۰۰ قیدی تے ۱۰۰٬۰۰۰ توں زیادہ داعش کنبہ دے افراد تے ہور بے گھر افراد نيں۔ داعش دے متعدد زیر حراست غیر ملکی جنگجو نيں ، لیکن ترکی دی کارروائی کيتی وجہ توں انہاں دی حیثیت بے حد غیر یقینی ہوگئی اے کیونجے انہاں دے اپنے ملکاں نے انہاں نوں لینے توں انکار کردتا اے۔ [۳۳۹] چونکہ داعش دا خطرہ اس دے نتیجے وچ سامنے آیا ، یورپی ملکاں اُتے تنقید کيتی گئی کہ اوہ اپنے شہریاں نوں واپس لے کے کم کرنے وچ ناکام رہے نيں ، جدوں کہ صورتحال ہور بگڑدی اے۔ [۳۴۰] شام توں امریکی انخلا دے بعد جدوں صورتحال توں متعلق پُچھیا گیا تاں امریکی صدر ڈونلڈ ٹرمپ نے داعش دے خطرے نوں مسترد کردے ہوئے کہیا کہ "وہ یورپ فرار ہونے وچ نيں"۔ [۳۴۱][۳۴۲]
الہام احمد ، اک شام دے عہدے دار ، نے دسیا کہ ایس ڈی ایف نوں انہاں دے امریکی حلیفاں نے "ترک فوجیاں دے حملے دا سامنا کرنا پيا جس دا مقصد سانوں تباہ کرنا اے " دے نال دھوکہ دہی دا اظہار کيتا ، انہاں نے کہیا کہ انہاں دے پاس ترکی دے حملےآں دے خلاف دفاع دے لئی وسائل نئيں نيں۔ تے داعش دے اغوا کاراں اُتے سلامتی برقرار رکھن۔ [۳۴۳] بہر حال ، جیس جیفری دے بیان دے مطابق ، شام دے لئی امریکی خصوصی مندوب تے داعش دے خلاف عالمی اتحاد نے ، ۲۳ اکتوبر نوں ، ایس ڈی ایف دی حفاظت کرنے والی تقریبا تمام جیلاں ہن وی محفوظ نيں تے ایس ڈی ایف دے پاس ہن وی لوک موجود نيں۔ [۳۴۴][۳۴۵] ۲۱ اکتوبر نوں ایس ڈی ایف دے کمانڈر مظلوم عبدی نے کہیا کہ ترکی دے زیر قبضہ علاقےآں وچ کوئی جیل نئيں اے تے انہاں علاقےآں توں تمام قیدی اپنے زیر قید جیلاں وچ منتقل کردتے گئے نيں۔ [۳۴۶]
امریکی انخلاء تے ترکی دی جارحیت دے نتیجے وچ ، ایس ڈی ایف وقت تے وسائل وچ زیادہ پابند ہوئے گا کہ اوہ داعش دے خلاف جنگ وچ امریکا دی مدد کريں گا ، کیوں کہ اس وچ ترک افواج دے خطرے تے اس دے تحفظ اُتے وی توجہ مرکوز اے شام تے روس دے خلاف خودمختاری۔ [۳۴۷]
ترک ذرائع دے مطابق ایس ڈی ایف نے ترک فورسز دے پہنچنے توں پہلے ہی داعش آباد دے قیدیاں نوں تل ایبض دی اک جیل توں رہیا کردتا۔ اس بیان کيتی تائید امریکی صدر ڈونلڈ ٹرمپ نے دی ، جس نے ٹویٹر اُتے کہیا سی کہ "کرداں نوں داعش نوں شامل کرنے دے لئی کچھ داعش جنگجوواں نوں رہیا کيتا جاسکدا اے "۔ [۱۶۲][۳۴۸] اُتے ، ہور امریکی عہدیداراں نے انہاں الزامات دی تردید دی ، جسنوں انہاں نے بے بنیاد تے جھوٹھا قرار دتا۔ [۳۴۹] انہاں نے دسیا کہ ایس ڈی ایف ہن وی اپنے اڈاں دا دفاع کر رہیا اے تے داعش دے زیر حراست افراد نوں ہور جنوب وچ سہولیات وچ منتقل کر رہیا اے۔ [۳۵۰] انہاں نے ایہ وی اطلاع دتی کہ شامی قومی فوج جان بجھ کر داعش دے قیدیاں نوں رہیا کررہی اے ، اس توں پہلے ایس ڈی ایف دے زیر قبضہ انہاں دے علاقے اُتے قبضہ کرنے توں پہلے انہاں نوں گرفتار کيتا گیا سی۔ [۳۵۱][۳۵۲]
ایس ڈی ایف دے ذریعہ داعش دے کم توں کم ۷۵۰ وابستہ افراد نوں ۱۳ اکتوبر ۲۰۱۹ نوں ترکی وچ ہونے والے بم دھماکے دے بعد عین عیسیہ دے اک بے گھر کیمپ توں فرار ہونے دی اطلاع ملی سی۔ ۲۳ اکتوبر نوں ، جم جیفری نے دسیا کہ داعش دے ۱۰۰ توں زیادہ قیدی فرار ہوگئے نيں تے انہاں نوں معلوم نئيں اے کہ فرار ہونے والے افراد کتھے نيں۔ [۳۴۴][۳۴۵]
۱۸ اکتوبر نوں ، ترکی دی وزارت قومی دفاع نے اطلاع دتی کہ وائی پی جی نے طل آباد وچ ۸۰۰ توں زیادہ داعش قیدیاں نوں رہیا کيتا اے۔ [۳۵۳]
۱۹ نومبر نوں ، محکمہ دفاع دے انسپکٹر جنرل نے اک رپورٹ جاری دی جس وچ دسیا گیا کہ امریکی انخلا تے اس دے نتیجے وچ ترکی دی دراندازی نے داعش نوں "شام دے اندر صلاحیتاں تے وسائل دی بحالی تے بیرون ملک حملےآں دی منصوبہ بندی کرنے دی اپنی صلاحیت نوں مستحکم کرنے" دی اجازت دتی اے۔ [۷۷]
۲۰ نومبر نوں ، صدارتی مشیر تے ترجمان ترک صدر ابراہیم کالن نے کہیا کہ وائی پی جی داعش دی بحالی چاہندا اے ، تے داعش نوں اپنی قانونی حیثیت دے لئی اک آلے دے طور اُتے استعمال کرنا چاہندا اے۔[۳۵۴]
رد عمل
سودھوگھریلو ترک ردعمل
سودھوترک جارحیت نوں ابتدا وچ تن وڈی اپوزیشن جماعتاں دی حمایت دے نال ، لیکن پیپلز ڈیموکریٹک پارٹی (ایچ ڈی پی) دی حمایت توں ، سیاسی میدان وچ پارٹی رہنماواں دی حمایت حاصل سی۔ [۳۵۵] اپوزیشن دے نیوز رومز تے حزب اختلاف دی جماعتاں وڈے پیمانے اُتے اس آپریشن دی حامی سن۔ اُتے ، جداں جداں وقت اگے ودھیا ، ترک حزب اختلاف نے حکومتی حکمت عملی اُتے تنقید شروع کردتی۔ حزب اختلاف دی ریپبلکن پیپلز پارٹی دے رہنما کمل قلیچ داراوغلو نے حکومت کیتی "بہادر خارجہ پالیسی" نوں مورد الزام قرار دیندے ہوئے کہیا اے کہ "جے ميں کسی تے حکومت کیتی علاقائی سالمیت دا احترام نئيں کردا تاں وچ دشمن بناواں گا۔ اج اساں ساری دنیا نوں اپنا دشمن بنا لیا اے۔ " [۳۵۶] دراں اثناء ، حزب اختلاف دی پارٹی دے رہنما میرل اکینر نے حکومت اُتے زور دتا کہ اوہ اسد دے نال گل گل کرن تاکہ امن قائم ہوسکے جدوں کہ صدر ایردوان اُتے امریکی پابندیاں اُتے انہاں دی خاموشی اُتے تنقید کيتی جائے۔ [۳۵۷]
میٹروپول دی اک تحقیق دے مطابق اس آپریشن وچ مدد کيتی رقم ۷۹ فیصد سی جدوں کہ آپریشن زیتون شاخ نوں اس سروے دے مطابق ۷۱ فیصد حمایت حاصل سی۔ [۳۵۸]
ترکی وچ نظربند نيں
سودھوترک پولیس نے "دہشت گردی دا پروپیگنڈا" پھیلانے اُتے ترک آپریشن دے ۱۲۰ توں ودھ آن لائن نقاداں نوں حراست وچ لیا[۳۵۹]۔[۳۶۰] ترک استغاثہ نے کرد نواز HDP پارٹی دے شریک رہنماواں ، ممبران اسمبلی سیزئی تیمیلی تے پروین بلڈان دے خلاف تحقیقات دا آغاز کيتا۔[۳۶۱]ترکی نے ایچ ڈی پی دے گھٹ توں گھٹ ۱۵۱ ممبراں نوں حراست وچ لیا ، جنہاں وچ ضلعی عہدیدار شامل نيں ، تے کم توں کم ۴ ایچ ڈی پی میئرز نوں پی دے کے توں متعلقہ روابط دے لئی حراست وچ لیا گیا اے ، جسنوں ترکی اک دہشت گرد گروہ سمجھدا اے۔ [۳۶۲] ترک حکام نے اپوزیشن برجن اخبار دے ویب ایڈیٹر (جسنوں بعد وچ رہیا کيتا گیا سی) تے آن لائن نیوز پورٹل ڈیکن کے منیجنگ ایڈیٹر نوں وی حراست وچ لیا اے۔[۳۶۳]
حکومت نے میڈیا ، سوشل میڈیا ، سڑکاں اُتے ہونے والی کارروائیاں یا فوجی کارروائی کيتی مخالفت کرنے والی کسی وی سول پارٹیاں دے اختلاف رائے نوں ختم کرنے دے لئی اک گھریلو مہم دا آغاز کيتا۔ [۳۶۴] ۱۰ اکتوبر نوں ، ترکی دی نشریاتی ریگولیٹری باڈی آر ٹی دے نے میڈیا نوں متنبہ کيتا کہ "ایسی کوئی وی نشریات جو فوجیاں دے حوصلے تے حوصلہ افزائی نوں منفی طور اُتے متاثر کرسکدیاں نيں یا نامکمل ، غلط یا جزوی معلومات دے ذریعے شہریاں نوں گمراہ کرسکدیاں نيں جو دہشت گردی دے مقاصد دے لئی کم کردیاں نيں"۔ سوشل میڈیا دے ناہموار ، صحافی ، مظاہرین اُتے "دہشت گردی" دی تنقید کيتی گئی اے تے مجرمانہ تفتیش ، من منی نظربندی تے سفری پابندی دے ذریعہ انہاں نوں ہراساں کيتا گیا اے۔ قصوروار ثابت ہونے اُتے بدعنوانیاں نوں لمبی قید دی سزا دا سامنا کرنا پيا۔
شمالی قبرص وچ تنازعہ
سودھو۱۲ اکتوبر شمالی قبرص دے صدر ، مصطفیٰ اکانسی نے اس آپریشن دے ردعمل وچ "جنگ مخالف" دے تبصرے کيتیاں ، جس وچ ، اگرچہ ، ترکی نے اپنے دفاع دے حق دے دفاع دے باوجود ، کہیا اے کہ تمام جنگاں وچ بہت زیادہ خونریزی ہوئے گی . ایردوان دے نال نال وی پی فوٹ اوکٹے نے وی آکینسی دے بیان کيتی مذمت کيتی۔ جدوں کہ شمالی قبرص دے وزیر اعظم ، ایرسین تاتار دی قومی اتحاد پارٹی نے اکیانسی دی مذمت کرنے والے مقننہ دے ذریعہ اک قرار داد حاصل کرنے دی کوشش کيتی تے اپنے بیان دے لئی انہاں توں استعفی دینے دا مطالبہ کيتا۔ اکانسی نوں وی کئی ہلاکتاں دی دھمکیاں ملیاں تے انہاں نے ۱۷ اکتوبر نوں پولیس نوں شکایت درج کروائی۔ ایردوان نے کہیا کہ اکانسی دی قانونی حیثیت ترکی دا شکریہ اے ، لہذا انہاں نوں ترکی دی حمایت کرنی چاہیدا۔ اکانسی نے اردگان نوں سرزنش کردے ہوئے کہیا کہ "صرف اک ہی اتھارٹی فیصلہ کردی اے کہ اس دفتر تک کِداں پہنچنا اے ، ایہ ترک قبرصی عوام نيں"۔
پابندیاں تے اسلحہ دی فروخت معطل
سودھویورپی یونین
سودھو۱۰ اکتوبر نوں ، ہالینڈ دے اراکین پارلیمنٹ دی اک وڈی اکثریت نے ترکی دے خلاف پابندیاں دے آغاز دی حمایت کيتی۔ فرانس ، جرمنی ، سویڈن ، فن لینڈ ، [۳۶۵] تے ناروے [۳۶۶] نے ترکی نوں ہتھیاراں دی برآمد اُتے پابندی عائد کردتی [۳۶۷] تے فرانس ہور سویڈن نے واپس جانے دے ارادے دا اظہار کيتا یورپی یونین دے سطح اُتے ہتھیاراں دا پابندی قوم اُتے اے ، جس اُتے یورپین یونین وچ ترکی اُتے یونین وسیع پابندیاں دے بارے وچ تبادلہ خیال کيتا گیا اے۔ اس توں پہلے ترکی دا سب توں وڈا اسلحہ سپلائی کرنے والا اٹلی بعد وچ ترکی دے خلاف اسلحہ پابندی وچ شامل ہوگیا سی۔ [۳۶۸][۳۶۹]
۱۴ اکتوبر نوں ، یورپی یونین دے تمام ملکاں نے ترکی نوں اسلحہ بیچنے توں روکنے اُتے اتفاق کيتا ، لیکن یونین بھر وچ اسلحہ دی سرکاری پابندی نوں روک دتا۔ [۳۷۰] یورپی یونین نے وی اک پریس ریلیز جاری دی جس دی مذمت کيتی "۔ . . ترکی دی شمالی مشرقی شام وچ یکطرفہ فوجی کارروائی جو ناقابل قبول انسانی تکلیف دا باعث بندی اے ، دایش دے خلاف جنگ نوں کمزور کردی اے تے یورپی سلامتی نوں بھاری خطرہ بناندی اے۔ " [۳۷۱]
ریاستہائے متحدہ
سودھوٹرمپ نے کہیا کہ اوہ جمہوری حزب اختلاف سمیت کانگریسی رہنماواں دے نال مل کے کم کر رہے نيں تاکہ ترکی دے خلاف شمال مشرقی شام وچ سرحد پار حملےآں دے لئی "طاقتور" معاشی پابندیاں عائد کيتی جا.۔ [۳۷۳] سینیٹر لنڈسے گراہم متنبہ کيتا اے کہ جے اوہ شام اُتے حملہ کردے نيں تاں اوہ ترکی دے خلاف دو طرفہ پابندیاں عائد کردین گے۔ انہاں نے کہیا کہ جے اوہ کرد فوج اُتے حملہ کردے نيں جنہاں نے داعش خلافت دی تباہی وچ امریکا دی مدد کيتی سی تاں "وہ نیٹو توں انہاں دی معطلی دا مطالبہ وی کرن گے"۔ سینیٹ وچ ترکی نوں منظوری دینے دے لئی دو طرفہ قانون سازی پیش کيتی گئی اے ، ہور ایوان نمائندگان وچ ۔
۱۴ اکتوبر نوں ، امریکی حکومت نے ترک وزارت دفاع ، داخلہ تے توانائی دی وزارتاں دے خلاف پابندیاں دا اعلان کيتا۔ سیکریٹری خزانہ اسٹیون منوچن تے نائب صدر مائیک پینس دے ذریعہ امریکی بیان نے ترک حکومت کیتی "" بے گناہ شہریاں نوں خطرے وچ ڈالنے ، تے خطے وچ عدم استحکام پیدا کرنے ، بشمول داعش نوں شکست دینے دی مسانوں نقصان پہنچانے "کی مذمت کردے ہوئے کہیا اے کہ امریکا نے" گرین لائٹ "نئيں دتی سی۔ مکمل حملے اُتے ترک حملے دی طرف ، تے متنبہ کيتا کہ "جب تک ترکی فوری طور اُتے جنگ بندی قبول نئيں کردا اے " پابندیاں جاری رہیاں گی تے ہور خراب ہوجاواں گے۔ ايسے دن ، امریکی صدر ڈونلڈ ٹرمپ نے ترک صدر ایردوان دے نال گفتگو وچ ، ترکی نال جنگ بندی دا مطالبہ کيتا ، ۱۰۰ بلین ڈالر دے یو ایس - ترکی تجارتی معاہدے اُتے گل گل نوں منجمد کردتا ، تے ترک سرکاری عہدیداراں اُتے پابندیاں عائد کردتیاں
۱۶ اکتوبر نوں ، ریاستہائے متحدہ دے ایوان نمائندگان نے ، ۳۵۴ توں ۶۰ دے غیر معمولی ووٹ وچ ، صدر ٹرمپ دے شام توں امریکی فوجیاں دے انخلا ، دی "مذمت" دی ، کیونجے ، دونے فریقاں دے خیال وچ ، "امریکی اتحادیاں نوں ترک کرنا ، جدوجہد نوں نقصان پہچانیا اے۔ داعش دے خلاف ، تے اک انسانی تباہی نوں ہويا دے رہیا اے۔
۱۷ اکتوبر نوں ، ترک صدر رجب طیب اردوان دے نال جنگ بندی دے معاہدے اُتے دستخط کرنے دے بعد ، امریکی نائب صدر مائیک پینس نے اعلان کيتا کہ امریکا دی طرف توں ترکی اُتے عائد تمام پابندیاں ختم کردتی جاواں گی تے اک بار مستقل جنگ بندی دے خاتمے دے بعد ہور پابندیاں عائد نئيں کيتی جاواں گی۔ آپریشن
۲۹ اکتوبر ۲۰۱۹ نوں ، ترکی دے شام اُتے حملے دے نتیجے وچ امریکی ایوان نمائندگان نے ارمینی نسل کشی نوں تسلیم کرنے دے لئی ۴۰۵۔۱۱ نوں ووٹ دتا۔ اُتے ، وائٹ ہاؤس دی درخواست دے بعد ، جنوبی کیرولائنا ریپبلکن سینیٹر لنڈسے گراہم سینیٹ وچ اس تحریک نوں روک دتا سی۔
میڈیا کوریج
سودھوترکی وچ ، استنبول دے چیف پراسیکیوٹر دے دفتر جداں حکام نوں "میڈیا نوں خاموش کرنے دی دھمکیاں دینے" دی کوشش وچ صحافیاں نوں حراست وچ لینے یا ہراساں کرنے دے ذریعہ شام اُتے ترک کارروائی کيتی تنقیدی اطلاعات دی سنسر کرنے اُتے تنقید کيتی گئی اے۔ [۳۷۴] ہور برآں ، ترک صدر ایردوان نے ترکی دی جارحیت دے بارے وچ اصلاحی خط لکھیا اے ، جسنوں فطرت وچ پروپیگنڈا کرنے والا قرار دتا گیا اے۔ [۳۷۵]
اس تنازعہ وچ مغربی میڈیا دی زیادہ تر کوریج تے امریکی کردار دے تبصرے نے صدر ڈونلڈ ٹرمپ دی اس "تزویراندی غلطی" اُتے زور دتا اے جس دی وجہ توں ترکی بربریت دا سبب بنا اے ، [۳۷۵] خاص طور اُتے اس نے شام دے کرداں دے نال امریکی مشترکہ اتحاد دی واپسی ، انخلاء امریکی زمینی افواج دا عمل ، تے جارحیت دا زیادہ توں زیادہ جغرافیائی سیاسی تے انسان دوست اثر۔
اکتوبر دے اوائل وچ شامی سرزمین اُتے ترک افواج دی فوٹیج دی حیثیت توں کینٹکی بندوق دی حدود توں متعلق فوٹیج نوں غلط طور اُتے پیش کرنے اُتے اے بی سی نیوز نوں تنقید دا نشانہ بنایا گیا سی۔ [۳۷۶][۳۷۷][۳۷۸] ویڈیو وچ پیش آنے والے واقعے دی تصویر کشی نوں تیزی توں شروع کردتا گیا۔ [۳۷۹][۳۸۰] اس دے بعد نیوز نیٹ ورک نے اپنی غلطی اُتے معافی منگی اے۔ [۳۸۱][۳۸۲]
بعد وچ
سودھواکتوبر ۲۰۱۹ وچ ، ترکی دی یلغار دے جواب وچ ، روس نے دمشق وچ شام دی حکومت تے کرد زیرقیادت فورسز دے وچکار مذاکرات دا بندوبست کيتا۔ [۳۸۳][۳۸۴] شام دے کرد کمانڈر انچیف ، مظلوم عبدی نے اعلان کيتا کہ اوہ ولادیمیر پوتن (روس) تے بشار الاسد (شام) دے نال شراکت دے لئی تیار نيں ، ایہ کہندے ہوئے کہ "سانوں معلوم اے کہ سانوں ماسکو دے نال دردناک سمجھوتہ کرنا پئے گا تے بشار الاسد جے اسيں انہاں دے نال کم کرنے دی راہ اُتے گامزن ہوجاندے نيں۔ لیکن جے سانوں سمجھوتہ کرنے تے اپنے لوکاں دی نسل کشی دے درمیان انتخاب کرنا اے تاں ، اسيں یقینا اپنے لوکاں دے لئی زندگی دا انتخاب کرن گے۔ " [۳۸۵] معاہدے دی تفصیلات نامعلوم نئيں نيں ، لیکن ایسی اطلاعات نيں کہ ایس ڈی ایف نوں شامی مسلح افواج وچ شامل کيتا جائے گا تے شمال مشرقی شام دمشق وچ شام دی حکومت دے براہ راست حکمرانی وچ آئے گا۔ شامی کرد حکام دے مطابق ، اس معاہدے دے نتیجے وچ شامی سرکاری فوجاں نوں کچھ سرحدی علاقےآں وچ سیکیورٹی سنبھالنے دی اجازت دتی گئی اے ، لیکن انہاں دی اپنی انتظامیہ مقامی ادارےآں دا کنٹرول برقرار رکھے گی۔ [۳۸۶]
اس خطے وچ کرد خودمختاری دے امکانات شدید طور اُتے کم ہوگئے سن ، کیونجے کرداں نوں امریکا دی انخلاء تے اسد دے تحت روس دی حمایت یافتہ شام دی سرکاری فوج دی طرف توں ترکی دی زیرقیادت کارروائی دا انکشاف ہويا سی — جنہاں دی مشترکہ ترکی تے سنی باغی ملیشیاواں نال دشمنی اے۔ شمال مشرقی شام وچ انہاں دے قدم جمانے دے بعد کرداں دی مدد لینا پئی۔ [۳۸۷][۳۸۸] امریکا تے صورتحال دے حوالے توں ، مظلوم عبدی نے بیان کيتا کہ "ہم موجودہ بحران توں مایوس تے مایوس نيں۔ ساڈے لوکاں اُتے حملہ آور اے ، تے انہاں دی حفاظت ساڈی سب توں وڈی تشویش اے۔ دو سوال باقی نيں: اسيں اپنے لوکاں دی بہترین حفاظت کس طرح کرسکدے نيں؟ تے کیہ حالے وی امریکا ہماریا حلیف اے ؟ " [۳۸۵] شام دے کرد آبادی وچ انہاں دے اک بار امریکی اتحادیاں دے نال دھوکہ دہی دا اک گہرا احساس محسوس ہويا اے۔ [۳۸۹][۳۹۰][۳۹۱]
متعدد امریکی قانون سازاں نے اپنے کرد اتحادیاں دے ترک کرنے اُتے تنقید دی اے ، تے کہیا اے کہ اس توں روس ، ایران ، تے اسد دی شام حکومت نوں فائدہ پہنچاندے ہوئے اتحادی دی حیثیت توں امریکی ساکھ نوں نقصان پہنچکيا اے۔ [۳۹۲] دراں اثنا ، ماسکو وچ متعدد مبصرین نے کہیا اے کہ صورت حال روسی روسی مفادات وچ نئيں اے ، کیوں کہ شام وچ ترکی دی مداخلت روس دی طرف توں خطے وچ شامی حکومت کیتی پشت پناہی توں ٹکرا رہی اے ، لیکن امریکا دے انخلا دے بعد ایہ روس نوں ثالث دی حیثیت توں مواقع مہیا کرسکدا اے۔ شام توں [۳۹۳] مبصرین نے ریمارکس دتے نيں کہ امریکی انخلا دے بعد توں ، روس نے مشرق وسطی وچ طاقت دے اہم دلال دی حیثیت توں اس دی حیثیت نوں محدود کردتا اے۔ [۳۹۴][۳۹۵]
شام دی صورتحال دی وجہ توں ، ترکی تے نیٹو دے دوسرے ممبراں دے وچکار فرقہ واریت دے آثار نمایاں نيں ، جس وچ نیٹو نوں صورتحال نوں سنبھالنے دے لئی موثر طور اُتے "بے اختیار" دیکھیا جاندا اے تے ترکی دی حکومت نوں معلوم اے کہ نیٹو زیادہ فائدہ اٹھانا نئيں رکھدا اے۔ [۳۹۶] ہور برآں ، امریکی صدر ٹرمپ دے نال نال امریکی فوجی تے سفارتی عہدیداراں نے ترکی وچ نیٹو دی رکنیت دا اک اہم سبب ایہ دسیا اے کہ ترکی تے شام دی کرد فورسز دے وچکار تنازعہ وچ امریکا ملوث نئيں ہوسکدا اے۔ [۳۹۷] ادھر ، یورپ تے مشرق وسطی دے وچکار ترکی دی اسٹریٹجک پوزیشن دی وجہ توں ، نیٹو اتحاد دے ممبران اس صورتحال وچ نيں جتھے انہاں نے خود نوں نسبتا خاموش تنقید تک محدود کردتا اے۔ [۳۹۸]
امریکا نیویارک دے جوہری اشتراک دے تحت ترکی دے ہر NYT حملے دے نتیجے وچ انکرلک ایئربیس توں اپنے جوہری ہتھیاراں دے ممکنہ انخلا دا جائزہ لے رہیا اے۔ [۳۹۹][۴۰۰] ریپبلکن سینیٹر لنڈسے گراہم تے ڈیموکریٹک نمائندے ایرک سویلویل نے ممکنہ طور اُتے نیٹو وچ ترکی دی رکنیت معطل کرنے دا مطالبہ کيتا اے۔
نويں آپریشنل پیشرفت ، دسمبر ۲۰۱۹ پیش کرنے دے لئی
سودھو۹ دسمبر نوں ، روسی فوجاں رقعہ وچ داخل ہوئیاں تے انسانی امداد تقسیم کرنے لگاں۔ [۴۰۱][۴۰۲][۴۰۳]
ترکی دے اقدامات
سودھواردگان نے کہیا کہ ترکی شام اُتے آنے والے شمالی علاقے وچ شامی مہاجرین نوں دوبارہ آباد کرنے دے لئی تیار اے ، تے ترکی ضرورت پڑنے اُتے اس دی قیمت ادا کريں گا۔ [۴۰۴] 9 دسمبر ۲۰۱۹ نوں ، متعدد مقامی اکاؤنٹس نے اس گل دا اشارہ کيتا کہ ترکی پہلی بار شامی مہاجرین نوں شمالی شام وچ اپنے آپریشن زون وچ منتقل کررہیا اے۔ [۴۰۵] اردگان نے کہیا کہ ترکی شمالی شام وچ تل ایبض تے راس العین شہراں وچ ۱۰ لکھ افراد نوں آباد کرنے دے لئی کم کر رہیا اے۔ [۴۰۶] جس دی وجہ توں آبادی وچ تبدیلی دا خدشہ اے۔ [۴۰۷]
روس نے کہیا اے کہ اوہ شمالی شام دی اک اہم شاہراہ توں ترک افواج نوں ہٹانے تے استحکام برقرار رکھنے دے لئی روسی فوج دے نال انہاں دی جگہ لینے دا وعدہ کريں گا۔ [۴۰۸] ادھر ، ترکی نے شمالی شام دے متعدد قصبےآں وچ میئراں دی تقرری شروع کردتی۔ [۴۰۹]
دسیا گیا اے کہ روسی تے ترک فوجاں نے اک معاہدہ کيتا اے جس دے تحت روس دے اتحادی ، شامی ڈیموکریٹک فورسز (ایس ڈی ایف) دے ذریعہ تل ایبض نوں بجلی فراہم کيتی جائے گی۔ جدوں کہ ترکی نوں الکوک واٹر اسٹیشن دے ذریعہ پانی فراہم کیہ جائے گا جو ترک افواج دے زیر کنٹرول اے۔ [۴۱۰] اس معاہدے نوں بنیادی طور اُتے روسی فوجی عہدیداراں نے سہولت فراہم دی سی۔ [۴۱۱]
ایسا معلوم ہُندا اے کہ ترکی اپنی تمام افواج الشیرک کار سائلوس توں ہٹارہیا اے ، جس وچ گندم دی اہم فراہمی اے ، ایہ روسی ثالثی دا نتیجہ معلوم ہُندا اے۔ [۴۱۲]
روسی تے ترک افواج اپنی مشترکہ گشت جاری رکھے ہوئے نيں۔ [۴۱۳] ایہ سوالات باقی رہے کہ آزاد شام دی فوج جداں اپنے قرباں اُتے ترکی دا کتنا کنٹرول اے۔ [۴۱۴]
شام تے ایس ڈی ایف دے اقدامات
سودھوکچھ اطلاعات وچ دسیا گیا اے کہ شام دی صورتحال نوں مستحکم کرنے دے لئی بشار اسد روس دی کوششاں دے حق وچ سی۔ [۴۱۵]
دراں اثنا ، کرداں دے مختلف دھڑے جو تاریخی حریف سن ، مل کے کم کرنے دے لئی ملنے لگے۔ انہاں دی واضح وجہ جے ضرورت ہوئے تاں روس تے ترکی دے خلاف مل کے کھڑے ہونا سی۔ [۴۱۶][۴۱۳] روسی حکومت نے کرد دھڑاں نوں آگاہ کيتا اے کہ اوہ مفاہمت کرن تے متفقہ مطالبات دے نال روس دے سامنے وضاحت طلب کرن۔ [۴۱۷] متعدد کرد دھڑاں نے ترقی دی کمی دا الزام اک دوسرے تے انہاں دی کونسل اُتے عائد کيتا۔ [۴۱۸]
شامی ڈیموکریٹک فورسز (ایس ڈی ایف) دے سربراہ مصطفیٰ بالی نے کہیا کہ شام دی حکومت دے نال زمینی طور اُتے کچھ معاہدے ہوئے نيں ، تاکہ شامی افواج نوں سرحد دے نال ہی تعینات کيتا جاسکے۔ [۴۱۹] روسی فوجی عہدیداراں نے شام ، ترکی تے ایس ڈی ایف دے وچکار معاہداں اُتے جعل سازی دی جس وچ ہر طرف توں گشت کيتا جائے۔ [۴۲۰]
شام دی قومی حکومت نے اپنے خدشےآں نوں دور کرنے تے اتحاد نوں حل کرنے دے لئی اتحاد تے مشترکہ کوشش اُتے زور دینے دے لئی اوتھے دے مقامی گروہاں نال ملاقات دے لئی شمال مشرقی شام وچ نمائندےآں نوں بھیجیا۔ [۴۲۱] شمال مشرقی شام دے شہر قمیشلی وچ اک اجلاس ہويا ، جس وچ شام دے قومی عہدیدار ، تے کرد ، عرب ، تے شام دے شخصیتاں تے دستے شامل سن ۔ [۴۲۲] مندوبین نے شام دی حفاظت دے لئی مجموعی طور اُتے مدد کرنے دی اپنی خواہش اُتے زور دتا۔
نويں سفارتی پیشرفت ، دسمبر ۲۰۱۹ پیش کرنے دے لئی
سودھودسمبر ۲۰۱۹ وچ تنازعہ توں متعلق اک پینل ڈسکشن وچ ، متعدد ماہرین دا کہنا سی کہ تنازعہ آہستہ آہستہ حل دی طرف ودھ رہیا اے۔ اک ماہر نے دسیا کہ ترکی ، روس تے ایران نوں شامل "آستانہ" سفارتی عمل دے کچھ مثبت نتائج برآمد ہوئے رہے نيں۔ ماہرین نے ایہ وی کہیا کہ بشار اسد نے تنازعات توں متاثرہ علاقےآں وچ مقامی کونسلاں دے ذریعہ حکمرانی کيتی بحالی وچ پیشرفت دی اے۔ [۴۲۳]
روس نے کہیا اے کہ اوہ شمالی شام دی اک اہم شاہراہ توں ترک افواج نوں ہٹانے تے استحکام برقرار رکھنے دے لئی روسی فوج دے نال انہاں دی جگہ لینے دا وعدہ کريں گا۔ [۴۰۸] ادھر ، ترکی نے شمالی شام دے متعدد قصبےآں وچ میئراں دی تقرری شروع کردتی۔ [۴۰۹]
۹ دسمبر ۲۰۱۹ نوں ، متعدد مقامی اکاؤنٹس نے اشارہ کيتا کہ ترکی پہلی بار شام دے مہاجرین نوں شمالی شام وچ اپنے آپریشن زون وچ منتقل کررہیا اے۔ [۴۰۵] اردگان نے کہیا کہ ترکی شمالی شام دے تال آباد تے راس الا عین شہراں وچ اک ملین افراد نوں آباد کرنے دے لئی کم کر رہیا اے ، [۴۰۶] جس توں آبادی وچ تبدیلی دا خدشہ پیدا ہويا۔ [۴۰۷]
نیٹو دے ممبر ملکاں دے نال سفارت کاری
سودھودسمبر ۲۰۱۹ وچ لندن وچ نیٹو دے اجلاس وچ ، فرانس دے صدر ایمانوئل میکرون نے دہشت گردی دی تعریف اُتے ترکی دے نال وڈے اختلافات اُتے روشنی پائی ، تے کہیا اے کہ اس تنازعہ دے اس پہلو نوں مثبت طور اُتے حل کرنے دا بوہت گھٹ امکان اے۔ حوالےدی لوڑ؟ میکرون نے انہاں گروپاں دے خلاف لڑنے اُتے ترکی اُتے کڑی تنقید کيتی سی جو دہشت گردی دے خلاف جنگ وچ فرانس تے مغرب دے نال اتحاد کردے رہے نيں۔ [۴۲۴]
لندن وچ نیٹو دے اجلاس وچ تنازعہ دے حل دے لئی متعدد امور سامنے آئے۔ ترکی نے اک محفوظ زون دی تجویز پیش دی جتھے شامی مہاجرین نوں دوبارہ منتقل کيتا جاسکدا اے ، لیکن اس خیال نوں تمام فریقاں دی حمایت حاصل نئيں ہوئی۔ [۴۲۴] اک دعویدار "خصوصی" پریس رپورٹ وچ دعوی کيتا گیا اے کہ نیٹو اجلاس توں پہلے فرانس ، برطانیہ ، جرمنی تے ترکی دے رہنماواں دی ۱۰ ڈاوننگ اسٹریٹ وچ اک میٹنگ ہوئی سی۔ اک اہم نکتہ جو سامنے آیا کہ مغربی ملکاں نے اصرار کيتا کہ مہاجرین نوں صرف اپنی مرضی توں منتقل کيتا جاسکدا اے۔ [۴۲۵] ادھر ، روس دے نال ترکی دی ودھدی ہوئی قربت دے بارے وچ نیٹو وچ خدشےآں سن ۔ [۴۲۶]
اردگان نے دعوی کيتا کہ شام دے بارے وچ چار طرفہ سربراہی اجلاس فروری ۲۰۲۰ وچ ترکی وچ ہونا سی جس وچ ترکی ، جرمنی ، برطانیہ تے فرانس نوں شامل کيتا جائے گا۔ [۴۲۷]
نیٹو توں باہر دی قوماں دے نال سفارت کاری
سودھودمشق وچ ہونے والے اک اجلاس وچ ، روسی تے شامی عہدیداراں نے شام دے تمام علاقےآں اُتے دوبارہ کنٹرول حاصل کرنے دے لئی اپنی حمایت دا واضح طور اُتے بیان کيتا۔ [۴۲۸][۴۲۹][۴۳۰] متحدہ عرب امارات نے وی اسد دی سرکاری حمایت دا اظہار کيتا۔ [۴۳۱]
آستانہ سربراہ کانفرنس دے لئی اجلاساں دا اک نواں دور قازقستان دے راجگڑھ نور سلطان وچ ہويا۔ اس اجلاس وچ روس ، شام ، ترکی تے ایران شامل نيں۔ [۴۳۲]
ہور ویکھو
سودھو- ۲۰۱۷ عراقی – کرد تنازعہ
- آپریشن زیتون شاخ
- آپریشن فرات شیلڈ
- کرد – ترک تنازعہ دی ٹائم لائن (۱۹۷۸ – موجودہ)
- مشرقی شام بغاوت
- شام دی خانہ جنگی وچ امریکی زیرقیادت مداخلت
- وچ شامی خانہ جنگی دے دوران شام - ترک سرحدی جھڑپاں
- شام دی خانہ جنگی دی ٹائم لائن
- شام وچ کرد
- ترکی وچ کرد
- ترکی وچ شامل جنگاں دی لسٹ
- آپریشن پنجہ (۲۰۱۹)
- شام دی سیاسی تریخ وچ ۲۰۱۰
حوالے
سودھو- ↑ «Rebel faction takes frontline role in Turkey offensive». France 24. ۱۲ اکتوبر ۲۰۱۹.
- ↑ "Turkish military, rebels to cross Syrian border 'shortly'". Al-Jazeera. 9 October 2019. https://www.aljazeera.com/news/2019/10/turkish-military-rebels-cross-syrian-border-shortly-191009062501223.html.
- ↑ "Turkey Syria offensive: Dozens killed as assault continues". BBC News. 11 October 2019. https://www.bbc.com/news/world-middle-east-50011468. Retrieved on ۱۳ اکتوبر ۲۰۱۹.
- ↑ Pitarakis, Lefteris; El Deeb, Sarah (9 October 2019). "Turkey Begins an Offensive Against Kurdish Fighters in Syria" (in en). Time. https://web.archive.org/web/20191009155045/https://time.com/5696093/turkey-military-kurdish-fighters-syria/. Retrieved on ۱۶ اکتوبر ۲۰۱۹.
- ↑ Rwanduzy, Mohammed (13 October 2019). "Kurds strike deal with Damascus for gov't force entry of north Syria towns: officials". rudaw.net. https://www.rudaw.net/english/middleeast/syria/131020194. Retrieved on ۱۶ اکتوبر ۲۰۱۹.
- ↑ «The Communist volunteers fighting the Turkish invasion of Syria». Morning Star (به English). ۲۰۱۹-۱۰-۳۰. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۷-۰۴.
- ↑ "Syria's army to deploy along Turkey border as Kurds strike deal". الجزیرہ. 14 October 2019. https://www.aljazeera.com/news/2019/10/syrian-army-deploy-turkey-border-orders-pullback-191013191238367.html.
- ↑ "Syrian army to deploy along Turkish border in deal with Kurdish-led forces". Reuters. 13 October 2019. https://www.reuters.com/article/us-syria-security-government-sdf/syrian-army-to-deploy-along-turkish-border-in-deal-with-kurdish-led-forces-idUSKBN1WS0PF.
- ↑ «Son dakika! Fuat Oktay'dan Barış Pınarı Harekatı açıklaması». Mynet Haber.
- ↑ "Turkey not resuming military operation in northeast Syria: security source". Reuters. 25 November 2019. https://www.reuters.com/article/us-syria-security-turkey-idUSKBN1XZ12M.
- ↑ «Barış Pınarı Harekatı bitti mi?». haberturk.com.
- ↑ [۱] Putin and Erdogan Announce Plan for Northeast Syria, Bolstering Russian Influence, text: "Erdogan also got most of what he wanted"
- ↑ Russia, Turkey and Syrian government on the same page – but for how long?
- ↑ O'Connor، Tom (۱۷ اکتوبر ۲۰۱۹). «U.S. says it made a "ceasefire" deal in Syria, Turkey and Kurdish forces reject the claim». Newsweek.
- ↑ «Full text of Turkey, Russia agreement on northeast Syria». aljazeera.com.
- ↑ "Russia deploys troops to Turkey-Syria border". BBC News. 23 October 2019. https://www.bbc.com/news/world-middle-east-50152235.
- ↑ ۱۷.۰ ۱۷.۱ 30 يوما من نبع السلام: "قسد" تخسر نصف مساحة سيطرتها تقريبا.. وروسيا و"النظام" لاعب جديد في الشمال السوري.. وانتهاكات الفصائل التركية تجبر المدنيين على الفرار.. وأكثر من 870 شهيداً وقتيلاً.. وأوضاع إنسانية وصحية كارثية تهدد المنطقة • المرصد السوري لحقوق الإنسان (به Arabic). Syria Observatory on Human Rights. ۹ نومبر ۲۰۱۹.
- ↑ «Akar: 600 yerleşim yeri kontrol altına alındı». gazeteduvar.com.tr.
- ↑ [۲]
- ↑ قوات سوريا الديمقراطية تنسحب من كامل مدينة رأس العين (سري كانييه) • المرصد السوري لحقوق الإنسان (به Arabic). Syria Observatory on Human Rights. ۲۰ اکتوبر ۲۰۱۹.
- ↑ قوات النظام تبدأ دخول مدينة منبج شمال شرق حلب بالتزامن مع استمرار انسحاب قوات التحالف من المدينة • المرصد السوري لحقوق الإنسان (به Arabic). Syria Observatory on Human Rights. ۱۵ اکتوبر ۲۰۱۹.
- ↑ «Syrian Army enters strategic city in Al-Raqqa with heavy equipment: video». ۱۵ اکتوبر ۲۰۱۹. بایگانیشده از اصلی در ۱۶ اکتوبر ۲۰۱۹. دریافتشده در ۱ اکتوبر ۲۰۲۰.
- ↑ «Syrian army enters Kurdish-held city, air base to help counter Turkish assault». xinhuanet.com. بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۹-۱۰-۱۴. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۰-۰۱.
- ↑ «Syrian army moves to confront Turkish forces as US withdraws». timesofisrael.com.
- ↑ "Syrian forces enter key border town". Times. 16 October 2019. https://web.archive.org/web/20191017083113/https://time.com/5703009/syrian-forces-border-town-turkish-plans/. Retrieved on ۱ اکتوبر ۲۰۲۰.
- ↑ «US troops completely withdraw from the countrysides of Aleppo and Raqqa». ۲۰ اکتوبر ۲۰۱۹.
- ↑ "U.S. coalition: 'We are out' of Syria's Manbij". Reuters. 15 October 2019. https://www.reuters.com/article/us-syria-security-turkey-coalition-idUSKBN1WU1NW.
- ↑ 11 يوما من "نبع السلام": 120 شهيدا مدنيا.. وقسد تنسحب من "رأس العين" والتحالف ينسحب من قاعدتين عسكريتين بريفي حلب والحسكة.. و470 قتيلا من "قسد" والنظام والقوات التركية والفصائل الموالية لها • المرصد السوري لحقوق الإنسان (به Arabic). Syria Observatory on Human Rights. ۲۰ اکتوبر ۲۰۱۹.
- ↑ Schmitt, Eric; Cooper, Helene (30 October 2019). "Hundreds of U.S. troops leaving – and also arriving – in Syria". The New York Times. https://www.nytimes.com/2019/10/30/world/middleeast/us-troops-syria-trump.html.
- ↑ «Harekat ile ilgili çalışmalarımız devam ediyor» [Minister of National Defense Akar: Operations are continuing]. aa.com.tr (به Turkish). ۹ اکتوبر ۲۰۱۹.
- ↑ «Suriye'ye ilk adımı atan birliğin komutanı tanıdık çıktı». odatv.com. بایگانیشده از اصلی در ۲۰۲۰-۰۳-۱۰. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۰-۰۱.
- ↑ «Kritik Barış Pınarı toplantısı!». haberturk.com.
- ↑ «Free Syrian Army ready for potential new operation». Yeni Şafak.
- ↑ وعالم، المدن-عرب. «"نبع السلام":"الجيش الوطني"يلاحق مرتكبي الانتهاكات..ويمنع التعفيش». almodon.
- ↑ «Images document extrajudicial killings by Turkish-backed militia in Syria». The France 24 Observers.
- ↑ «SDF troops kill Turkish-backed militant commander». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۲۰-۱۲-۰۱. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۰-۰۱.
- ↑ Szuba, Jared (23 June 2019). "New Syrian military councils are the SDF's latest push for decentralization". The Defense Post. https://thedefensepost.com/2019/06/23/syria-sdf-military-councils/. Retrieved on ۱۴ اکتوبر ۲۰۱۹.
- ↑ ÇAKSU, ERSİN (11 October 2019). "Not a single house captured by the enemy in Serekaniye" (in en). ANF News. https://anfenglishmobile.com/rojava-syria/not-a-single-house-captured-by-the-enemy-in-serekaniye-38276. Retrieved on ۱۱ اکتوبر ۲۰۱۹.
- ↑ «HAT Commander Tolhildan Zagros fell martyr in Girê Spî». ANF News.
- ↑ ۴۰.۰ ۴۰.۱ ۴۰.۲ ۴۰.۳ Gregory Waters (20 November 2019). "Return to the northeast: Syrian Army deployments against Turkish forces". Middle East Institute. https://mei.edu/publications/return-northeast-syrian-army-deployments-against-turkish-forces. Retrieved on ۲۱ نومبر ۲۰۱۹.
- ↑ ۴۱.۰ ۴۱.۱ «Two senior officers injured, one element killed, another was injured in Zarkan countryside – ANHA | HAWARNEWS | English». hawarnews.com.
- ↑ «Пентагон заявил об отсутствии у США обязательств воевать за курдов :: Политика :: РБК». ۱۳ اکتوبر ۲۰۱۹. بایگانیشده از اصلی در ۱۳ اکتوبر ۲۰۱۹. نامعلوم پیرامیٹر دا
|url-status=
نظر انداز کردا (کمک) - ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےaj-turkey-begins
لئی۔ - ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےrebelgroups
لئی۔ - ↑ ۴۵.۰ ۴۵.۱ قوات سوريا الديمقراطية تواصل تمشيط القرى والمواقع التي تقدمت إليها الفصائل الموالية لتركيا بأطراف عين عيسى (به Arabic). Syria Observatory on Human Rights. ۲۴ نومبر ۲۰۱۹.
- ↑ «251 SNA martyred fighting YPG/PKK terrorists in N.Syria». aa.com.tr.
- ↑ «Bakan Akar: Yasaklanan hiçbir mühimmatı veya kimyasal silahı kullanmadık». aa.com.tr.
Turkish soldier killed by accident in N Syria
2 soldiers killed in YPG attack in SE Turkey
2 Turkish soldiers martyred in terrorist attacks - ↑ ۴۸.۰ ۴۸.۱ «SDF balance sheet of war and resistance for 2019». www.anfenglish.com.
- ↑ 3 killed (16 Oct.),[۳] 1 killed (17 Oct.),[۴] 5 killed (9 Nov.),[۵][۶][۷] 5 killed (10 Nov.),[۸] 1 killed (11 Nov.),[۹] 1 killed (15 Nov.),[۱۰] 6 killed (21 Nov.),[۱۱] 2 killed (2 Dec.),[۱۲] 1 killed (3 Dec.),[۱۳] total of 25 reported killed
- ↑ «ANALYSIS – Turkey's Strategy of Multiple Priority in its war on terror». aa.com.tr.
- ↑ «About 10 citizens were killed or injured due to rocket shelling carried out by the forces of "Jarabulus Military Council" on the city of Jarabulus north-east of Aleppo». ۱۰ اکتوبر ۲۰۱۹.
- ↑ «Car bomb in Syrian border town kills 13». cbsnews.com.
- ↑ «Car bomb attack kills at least eight civilians in Syria's Tal Abyad».
- ↑ «Three blasts kill at least 6 in Syrian town near Turkey». aljazeera.com.
- ↑ "19 killed in car bombing in northern Syria". RTÉ News. 16 November 2019. https://www.rte.ie/news/world/2019/1116/1091318-bomb-kills-scores-in-northern-syria/.
- ↑ "Car bomb kills at least 10 people near Syria's border with Turkey". Reuters. 23 November 2019. https://www.reuters.com/article/us-syria-security-idUSKBN1XX0BS.
- ↑ "Car bomb kills at least 17 people in northeastern Syria, Turkish ministry says". 26 November 2019. https://www.theglobeandmail.com/world/article-car-bomb-kills-at-least-17-people-in-northeastern-syria-turkish/.
- ↑ «1,230 terrorists neutralized in N.Syria op: President». aa.com.tr.
- ↑ «Turkish military operation east Euphrates kills more than 70 civilians so far and forces nearly 300 thousand people to displace from their areas». ۱۶ اکتوبر ۲۰۱۹.
- ↑ "100,000 flee as Turkey steps up Syria offensive". BBC News. 11 October 2019. https://www.bbc.com/news/world-middle-east-50020829.
- ↑ "Two Turkish soldiers killed in Kurdish militant attack in Syria: ministry". Reuters. 11 October 2019. https://www.reuters.com/article/us-syria-security-turkey-attacks-idUSKBN1WQ26W.
- ↑ «Turkish soldier killed by roadside bomb in northeast Syria». ۴ نومبر ۲۰۱۹.
- ↑ McKernan, Bethan (9 October 2019). "Turkey launches military operation in northern Syria". https://www.theguardian.com/world/2019/oct/09/turkey-launches-military-operation-in-northern-syria-erdogan.
- ↑ "Teröristlerin saldırılarında 20 sivil şehit oldu, 170 kişi yaralandı". https://web.archive.org/web/20191018070717/http://www.bursadabugun.com/haber/teroristlerin-saldirilarinda-20-sivil-sehit-oldu-170-kisi-yaralandi-1191643.html.
- ↑ ۶۵.۰ ۶۵.۱ "Damning evidence of war crimes by Turkish forces and allies in Syria". 18 October 2019. https://www.amnesty.org/en/latest/news/2019/10/syria-damning-evidence-of-war-crimes-and-other-violations-by-turkish-forces-and-their-allies/.
- ↑ https://www.independent.co.uk/voices/erdogan-turkey-kurds-border-syria-war-trump-ethnic-cleansing-a9204581.html
- ↑ https://www.nybooks.com/daily/2019/10/23/this-is-ethnic-cleansing-a-dispatch-from-kurdish-syria/
- ↑ https://www.syriahr.com/en/147525/
- ↑ Candar, Cengiz (30 September 2019). "Erdogan's Syria plan: Resettling the Syrian refugees or ousting Kurds from their land?". https://www.al-monitor.com/pulse/originals/2019/09/turkey-syria-united-states-erdogan-plans-for-east-euphrates.html.
- ↑ "Syria is witnessing a violent demographic re-engineering". https://www.ft.com/content/e40cb754-e456-11e9-b112-9624ec9edc59.
- ↑ "PM Imran telephones Erdogan, assures full support to Turkey". 11 October 2019. https://www.thenews.com.pk/latest/539756-pm-imran-telephones-erdogan-assures-full-support-to-turkey.
- ↑ "Turkic Council supports Turkey's anti-terror operation". https://www.aa.com.tr/en/operation-peace-spring/turkic-council-supports-turkey-s-anti-terror-operation/1614575.
- ↑ "Türk Konseyi Liderler Zirvesi'nden ortak 'Barış Pınarı' bildirisi". https://www.cnnturk.com/turkiye/turk-konseyi-liderler-zirvesinden-ortak-baris-pinari-bildirisi.
- ↑ "Subscribe to read". https://www.ft.com/content/3123143a-ef41-11e9-ad1e-4367d8281195.
- ↑ Hubbard, Ben; Troianovski, Anton; Gall, Carlotta; Kingsley, Patrick (15 October 2019). "In Syria, Russia Is Pleased to Fill an American Void". https://www.nytimes.com/2019/10/15/world/middleeast/kurds-syria-turkey.html.
- ↑ "Trump's decision on Syria has already turned into a foreign policy disaster". https://www.nbcnews.com/politics/meet-the-press/trump-s-decision-syria-has-already-turned-foreign-policy-disaster-n1065691.
- ↑ ۷۷.۰ ۷۷.۱ O’brien, Connor. "Trump's pullout from Syria allowed ISIS to gain strength, intel agency reports". https://www.politico.com/news/2019/11/19/trump-syria-isis-071499.
- ↑ "Syrian army to enter SDF-held Kobani, Manbij: Monitor" (in en). http://english.alarabiya.net/en/News/middle-east/2019/10/13/Syrian-army-to-enter-SDF-held-Kobani-Manbij-Monitor.html. Retrieved on 13 October 2019.
- ↑ "Syrian government forces set to enter Kobani and Manbij after SDF deal" (in en-US). 13 October 2019. https://thedefensepost.com/2019/10/13/syria-government-russia-kobani-manbij-sdf/. Retrieved on 13 October 2019.
- ↑ "Syrian troops sent north to 'confront' Turkey over incursion, says state media" (in en). https://www.thenational.ae/world/mena/syrian-troops-sent-north-to-confront-turkey-over-incursion-says-state-media-1.922875. Retrieved on 13 October 2019.
- ↑ ۸۱.۰ ۸۱.۱ "US and Turkey reach agreement to suspend military operation in Syria". 17 October 2019. http://www.middleeasteye.net/news/us-and-turkey-reach-agreement-temporarily-suspend-military-operation-syria.
- ↑ ۸۲.۰ ۸۲.۱ ۸۲.۲ "The Latest: Pence says 5-day cease-fire in Syria has held". 22 October 2019. https://web.archive.org/web/20191023161318/https://www.miamiherald.com/news/nation-world/article236512698.html. Retrieved on 22 October 2019.
- ↑ ۸۳.۰ ۸۳.۱ ۸۳.۲ "FULL TEXT: Memorandum of Understanding between Turkey and Russia on northern Syria". 22 October 2019. https://thedefensepost.com/2019/10/22/russia-turkey-syria-mou/.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ Kingsley, Patrick (16 October 2019). "The World Condemns Erdogan's War on Kurds. But Turkey Applauds.". The New York Times. https://www.nytimes.com/2019/10/16/world/europe/Turkey-Kurds-Erdogan.html.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ Erdemir, Aykan (20 October 2019). "Turkey's Syria campaign serves Erdogan's electoral ambitions". https://english.alarabiya.net/en/views/2019/10/20/Turkey-s-Syria-campaign-serves-Erdogan-s-electoral-ambitions.html.
- ↑ "Turquie: plusieurs maires pro-kurdes arrêtés pour "terrorisme"". 21 October 2019. http://www.rfi.fr/moyen-orient/20191021-turquie-plusieurs-maires-pro-kurdes-arretes-terrorisme-diyarbakir.
- ↑ Getmansky, Anna; Sinmazdemir, Tolga; Zeitzoff, Thomas (26 October 2019). "Most Turks support the Syrian invasion. Here's why.". https://www.washingtonpost.com/politics/2019/10/25/logic-behind-turkeys-operation-syria/.
- ↑ "Assessing the Fatalities in Turkey's PKK Conflict". 22 October 2019. https://www.crisisgroup.org/europe-central-asia/western-europemediterranean/turkey/assessing-fatalities-turkeys-pkk-conflict.
- ↑ "Safe Zone: Existing Project But Deferred Details" (in en-US). 29 August 2019. https://english.enabbaladi.net/archives/2019/08/safe-zone-existing-project-but-deferred-details/. Retrieved on 9 October 2019.
- ↑ Kurdistan24. "SDF command reveals details about buffer zone in northeast Syria" (in en). https://www.kurdistan24.net/en/news/1b44b8a4-ff0c-44e0-98fe-51c4682e5e6f. Retrieved on 9 October 2019.
- ↑ "Turkey says U.S. stalling on Syria 'safe zone', will act alone if needed" (in en). Reuters. 9 October 2019. https://web.archive.org/web/20191009165214/https://uk.reuters.com/article/uk-syria-security-turkey-idUKKCN1VV0WI. Retrieved on ۱ اکتوبر ۲۰۲۰.
- ↑ "Erdoğan cites U.S.-Turkey disagreement over safe zone as joint patrols begin in Syria" (in en). https://ahvalnews.com/safe-zone/erdogan-cites-us-turkey-disagreement-over-safe-zone-joint-patrols-begin-syria. Retrieved on 9 October 2019.
- ↑ "Turkey to initiate own plans if safe zone deal fails". 18 September 2019. https://www.trtworld.com/turkey/turkey-to-initiate-own-plans-if-safe-zone-deal-fails-29902.
- ↑ "Turkey's Syria 'safe zone' deadline expires" (in en). https://gulfnews.com/world/mena/turkeys-syria-safe-zone-deadline-expires-1.66821497. Retrieved on 9 October 2019.
- ↑ Şafak, Yeni (9 July 2019). "Suriye sınırına askeri sevkiyat devam ediyor". https://www.yenisafak.com/gundem/suriye-sinirina-askeri-sevkiyat-devam-ediyor-3497905.
- ↑ "Suriye sınırına askeri sevkiyat". https://www.cnnturk.com/turkiye/suriye-sinirina-askeri-sevkiyat-1007.
- ↑ "TSK'dan Suriye sınırına komando takviyesi". https://www.takvim.com.tr/guncel/2019/07/09/tskdan-suriye-sinirina-komando-takviyesi.
- ↑ Simkins, J. D. (8 October 2019). "Trump on pulling US troops out of Syria: 'We're not a police force'". https://www.militarytimes.com/news/your-military/2019/10/08/trump-on-pulling-us-troops-out-of-syria-were-not-a-police-force/.
- ↑ "Trump makes way for Turkey operation against Kurds in Syria". بی بی سی نیوز. 7 October 2019. https://www.bbc.com/news/world-middle-east-49956698?intlink_from_url=https://www.bbc.com/news/topics/cp7r8vgl2y7t/kurds&link_location=live-reporting-story. Retrieved on ۱۰ اکتوبر ۲۰۱۹.
- ↑ Hubbard, Ben; Gall, Carlotta (9 October 2019). "Turkey Launches Offensive Against U.S.-Backed Syrian Militia". https://www.nytimes.com/2019/10/09/world/middleeast/turkey-attacks-syria.html?action=click&module=Top%20Stories&pgtype=Homepage.
- ↑ "Report: Turkish warplanes bombing Kurdish targets in northeast Syria". 10 July 2019. https://www.ynetnews.com/articles/0,7340,L-5604267,00.html.
- ↑ "Russian Special Forces open new Euphrates crossing between SDF, SAA lines: photos". 7 October 2019. https://web.archive.org/web/20191009010604/https://www.almasdarnews.com/article/russian-special-forces-open-new-euphrates-crossing-between-sdf-saa-lines-photos/.
- ↑ "Kurdish-led SDF claim Syrian Army is preparing to capture Manbij". 8 October 2019. https://web.archive.org/web/20191009044749/https://www.almasdarnews.com/article/kurdish-led-sdf-claim-syrian-army-is-preparing-to-capture-manbij/.
- ↑ "The Turkish forces target the vicinity of Ras Al-Ayn area by shells and heavy machineguns, in conjunction with the arrival of new batches of factions loyal to Turkey to the latter's territory in the frame of the anticipated military operation • The Syrian Observatory For Human Rights". 8 October 2019. http://www.syriahr.com/en/?p=143172.
- ↑ Josh Rogin. "Opinion | How Trump just destroyed his own Syria strategy". https://www.washingtonpost.com/opinions/2019/10/09/how-trump-just-destroyed-his-own-syria-strategy/.
- ↑ Galbraith, Peter W. (24 October 2019). "The Betrayal of the Kurds". The New York Review of Books. https://www.nybooks.com/articles/2019/11/21/betrayal-of-the-kurds/.
- ↑ Codenamed "Operation Peace Spring", this designation was considered آر ویلین "even by modern military standards" by Peter W. Galbraith.[۱۰۸]
- ↑ "Turkey-Syria border: All the latest updates". 10 October 2019. https://www.aljazeera.com/news/2019/10/turkey-syria-border-latest-updates-191008131745495.html.
- ↑ McKernan, Bethan (9 October 2019). "Turkey launches military operation in northern Syria". The Guardian. https://www.theguardian.com/world/2019/oct/09/turkey-launches-military-operation-in-northern-syria-erdogan.
- ↑ "Syrian war map". Syrian civil war map. October 2019. https://syriancivilwarmap.com/.
- ↑ "YPG/PKK'lı teröristlerin attığı roket Nusaybin'e düştü". https://www.star.com.tr/guncel/6-roket-nusaybin-ilce-merkezindeki-bazi-noktalara-isabet-etti-haber-1485981/.
- ↑ "Nusaybin ve Ceylanpınar'a havan mermisi düştü!". https://www.takvim.com.tr/guncel/2019/10/09/nusaybin-ve-ceylanpinara-havan-mermisi-dustu.
- ↑ "Turkey launches assault on Syrian Kurdish forces". https://www.afp.com/en/news/15/turkey-launches-assault-syrian-kurdish-forces-doc-1l92e211.
- ↑ "EXCLUSIVE-US-backed Syrian forces halt counter-Islamic State operations -sources". https://news.yahoo.com/exclusive-us-backed-syrian-forces-153523404.html.
- ↑ "'Panic' as Turkish Ground Troops Push into Northeast Syria, 'Humanitarian Catastrophe' Feared by Kurdish Civilians". 9 October 2019. https://www1.cbn.com/cbnnews/israel/2019/october/panic-as-turkish-invasion-of-syria-begins-humanitarian-catastrophe-feared-by-kurdish-civilians.
- ↑ "Turkey's Erdogan 'threw Trump's Syria letter in bin'". British Broadcasting Corporation. https://www.bbc.com/news/world-middle-east-50080737. Retrieved on 2 January 2020.
- ↑ "Trump's 'Don't Be a Fool!' Letter to Erdogan Comes Out, Completely Baffling Twitter: 'This Can't Be Real'". 16 October 2019. https://www.mediaite.com/trump/trumps-dont-be-a-fool-letter-to-erdogan-comes-out-completely-baffling-twitter-this-cant-be-real/.
- ↑ "Barış Pınarı'nda kara harekatı da başladı". https://www.haberturk.com/son-dakika-cumhurbaskani-erdogan-dan-harekat-aciklamasi-2529427.
- ↑ "Renewed clashes between the Kurdish forces and pro-Turkey factions in the north-eastern parts of Aleppo countryside • The Syrian Observatory For Human Rights". 10 October 2019. http://www.syriahr.com/en/?p=143264.
- ↑ "- TSK, Tel Erkam Köyüne Yakın Bağlantı Yolunu Kontrol Altına Aldı- Tabatin ve Al-mushrifah Köyleri...". https://www.haberler.com/tsk-tel-erkam-koyune-yakin-baglanti-yolunu-kontrol-12512974-haberi/.
- ↑ @ (۱۰ اکتوبر ۲۰۱۹). قوات الجيش الوطني تحرر قريتي مشرفة الحاوي و برزان ومزرعتي حاج علي وبني مشهور شرق مدينة تل ابيض بعد دحر عصابات PKK/PYD الإرهابية ضمن عملية نبع السلام. [The National Army forces liberate the villages of Mishrifah Al-Hawi, Barzan and Haj Ali and Bani Mashhour farms east of Tall Abyad city after the PKK / PYD terrorist gangs were defeated in Operation Spring of Peace.] (ٹویٹ) – به واسطهٔ ٹویٹر.
- ↑ "Trump says jihadists 'will be escaping to Europe' in potential jailbreak". 10 October 2019. https://web.archive.org/web/20200408094945/https://www.almasdarnews.com/article/trump-says-jihadists-will-be-escaping-to-europe-in-potential-jailbreak/.
- ↑ "Hain saldırı... Bir acı haber daha: 7 şehit, 85 yaralı". http://www.hurriyet.com.tr/gundem/hain-saldiri-bir-aci-haber-daha-7-sehit-85-yarali-41348374.
- ↑ "228 YPG terrorists neutralized in Turkey's Operation Peace Spring". https://www.dailysabah.com/war-on-terror/2019/10/10/5-ypg-terrorists-neutralized-near-syrias-qamishli.
- ↑ "109 'terrorists' killed in Turkish offensive in Syria, says Erdogan". 10 October 2019. https://www.irishtimes.com/news/world/middle-east/109-terrorists-killed-in-turkish-offensive-in-syria-says-erdogan-1.4046183.
- ↑ "Turkey presses Syrian assault as thousands flee the fighting". 10 October 2019. https://www.apnews.com/8500277b239b4acab805e5e2bdb43938.
- ↑ ۱۲۹.۰ ۱۲۹.۱ "The Latest" (in en). 11 October 2019. https://www.washingtonpost.com/world/middle_east/the-latest-trump-doubts-public-wants-us-involved-in-syria/2019/10/10/2c12096a-ebd6-11e9-a329-7378fbfa1b63_story.html. Retrieved on 12 October 2019.
- ↑ "YPG/PKK gazetecilerin olduğu restorana ateş açtı: 2 gazeteci yaralandı". 11 October 2019. https://www.yenisafak.com/dunya/ypg-pkk-gazetecilerin-oldugu-restorana-ates-acti-2-gazeteci-yaralandi-3509980.
- ↑ "YPG'nin Suruç'a saldırısında sivil şehit sayısı 3'e yükseldi". https://www.cnnturk.com/turkiye/ypgnin-suruca-saldirisinda-sivil-sehit-sayisi-3e-yukseldi.
- ↑ "Son dakika... Terör örgütü YPG'den sivillere alçak saldırı: İki ilçemizde şehit ve yaralılar var". https://www.cnnturk.com/turkiye/son-dakika-teror-orgutu-ypgden-havanli-saldiri-suructa-2-kisi-hayatini-kaybetti.
- ↑ "Barış Pınarı Harekatı'nda Ayn El Arab'daki terör hedefleri, top atışları ile vuruldu". https://www.mynet.com/baris-pinari-harekati-nda-ayn-el-arab-daki-teror-hedefleri-top-atislari-ile-vuruldu-110105987683.
- ↑ "Nusaybin'e havan saldırısı: 2 şehit". 11 October 2019. https://www.f5haber.com/nusaybine-havan-saldirisi-2-sehit-videogaleri-5187275.
- ↑ "Nusaybin'de sivillere havanlı saldırı: 8 şehit". https://www.aa.com.tr/tr/baris-pinari-harekati/ypg-pkkdan-sivillere-havanli-saldiri-8-sehit/1610528.
- ↑ "Turkish Forces killed 7 civilians as they try to escape the fire, and continued their attacks on Tal Abyad and Ras al-Ayn with large land and air support • the Syrian Observatory for Human Rights". 11 October 2019. http://www.syriahr.com/en/?p=143514.
- ↑ "399 terrorists neutralized by Turkey's anti-terror op". https://www.aa.com.tr/en/middle-east/399-terrorists-neutralized-by-turkeys-anti-terror-op/1610954.
- ↑ @ (۱۱ اکتوبر ۲۰۱۹). قوات الجيش الوطني تحرر قرية حلاوة جنوب شرق مدينة تل ابيض بعد دحر عصابات PKK/PYD الإرهابية ضمن عملية نبع السلام. [The National Army forces liberate the village of Halawa, southeast of the city of Tal Abyad, after the PKK / PYD terrorist gangs were defeated in Operation Spring of Peace.] (ٹویٹ) – به واسطهٔ ٹویٹر.
- ↑ "TSK ABD gözlem noktasını vurdu mu". https://odatv.com/tsk-abd-gozlem-noktasini-vurdu-mu-11101946.html.
- ↑ "Turkey Syria offensive: 100,000 flee homes as assault continues". 11 October 2019. https://www.bbc.com/news/world-middle-east-50020829. Retrieved on 11 October 2019.
- ↑ "Information about the killing and injury of 12 members of the Turkish Border Guard Forces in clashes against the SDF at the border strip in the area of Ayn Al-Arab (Kobani)" (in en). 11 October 2019. http://www.syriahr.com/en/?p=143651. Retrieved on 12 October 2019.
- ↑ "SON DAKİKA! Barış Pınarı Harekatı'nda çok önemli gelişme! Stratejik noktaya ulaşıldı". https://www.sabah.com.tr/gundem/2019/10/12/suriye-milli-ordusu-askerleri-stratejik-m4-kara-yoluna-ulasti.
- ↑ "Son dakika haberi: MSB duyurdu! Rasulayn kontrol altına alındı". https://www.sabah.com.tr/gundem/2019/10/12/suriye-milli-ordusu-acikladi-18-koy-pkkdan-temizlendi.
- ↑ "Bakan Soylu açıkladı! 'Mardin'e 300'e yakın havan mermisi düştü' – Akşam". https://www.aksam.com.tr/foto-galeri/guncel/bakan-soylu-acikladi-mardine-300e-yakin-havan-mermisi-dustu/56136/.
- ↑ "Suriye Milli Ordusu, Resulayn'ı kontrol altına aldı". https://www.timeturk.com/suriye-milli-ordusu-resulayn-i-kontrol-altina-aldi/haber-1244146.
- ↑ "Resulayn'da kontrol ele geçirildi! İşte YPG'nin elindeki ABD zırhlıları!". https://www.sabah.com.tr/webtv/turkiye/resulaynda-kontrol-ele-gecirildi-iste-ypgnin-elindeki-abd-zirhlilari.
- ↑ ۱۴۷.۰ ۱۴۷.۱ Sly, Liz (13 October 2019). "Turkish-led forces film themselves executing a Kurdish captive in Syria". https://www.washingtonpost.com/world/middle_east/turkish-led-forces-film-themselves-executing-a-kurdish-captive-in-syria/2019/10/13/22e11198-ed9c-11e9-89eb-ec56cd414732_story.html.
- ↑ Joanne Stocker, Joanne (13 October 2019). "Turkey-backed Syrian rebels kill Kurdish politician, execute prisoners". https://thedefensepost.com/2019/10/13/turkey-backed-syrian-rebels-kill-kurdish-politician-execute-prisoners/.
- ↑ "As Donald Trump Golfed Saturday, Turkey Said It 'Neutralized' Kurd Leader Hevrin Khalaf, Executed on Roadside". 13 October 2019. https://www.inquisitr.com/5689562/donald-trump-golfed-turkey-executed-kurd-hevrin-khalaf/.
- ↑ Budryk, Zack (13 October 2019). "Esper: Turkey 'appears to be' committing war crimes in northern Syria". https://thehill.com/homenews/sunday-talk-shows/465564-esper-turkey-appears-to-be-committing-war-crimes-in-northern-syria.
- ↑ Dadouch, Sarah. "Grief, accusations surround killing of Kurdish politician in northeastern Syria". https://www.washingtonpost.com/world/middle_east/grief-accusations-surround-killing-of-kurdish-politician-in-northeastern-syria/2019/10/15/1c21437c-ef55-11e9-bb7e-d2026ee0c199_story.html.
- ↑ "Video Evidence Sheds Light on Executions Near Turkey-Syria Border". 31 October 2019. https://www.bellingcat.com/news/mena/2019/10/31/video-evidence-sheds-light-on-executions-near-turkey-syria-border/.
- ↑ "Tel Abyad'ın Suluk beldesi teröristlerden kurtarıldı". https://www.aa.com.tr/tr/baris-pinari-harekati/tel-abyadin-suluk-beldesi-teroristlerden-kurtarildi/1611814.
- ↑ "The Turkish forces and factions loyal to them achieve a new advancement in Al-Raqqah countryside and take the control of large spaces of Sluk town under a cover of heavy firepower • The Syrian Observatory For Human Rights" (in en-US). 13 October 2019. http://www.syriahr.com/en/?p=143799. Retrieved on 13 October 2019.
- ↑ "خطا: {{Cite web}} کے استعمال کے دوران no
|title=
specified زمرہ:مضامین مع شکستہ حوالہ جات" (in ar-sy). Syria Observatory on Human Rights. 13 October 2019. http://www.syriahr.com/?p=341789. - ↑ "The SDF regain the control of Ras Al-Ayn city almost completely after a counter attack in which 17 members of the pro-Turkey factions were killed • The Syrian Observatory For Human Rights" (in en-US). 13 October 2019. http://www.syriahr.com/en/?p=143796. Retrieved on 13 October 2019.
- ↑ "Archived copy". https://web.archive.org/web/20191013092542/https://www.dirilispostasi.com/gundem/suriye-milli-ordusu-tel-abyad-merkezine-girdi. Retrieved on 13 October 2019.
- ↑ "خطا: {{Cite web}} کے استعمال کے دوران no
|title=
specified زمرہ:مضامین مع شکستہ حوالہ جات" (in ar-sy). Syria Observatory on Human Rights. 13 October 2019. http://www.syriahr.com/?p=342020. - ↑ "خطا: {{Cite web}} کے استعمال کے دوران no
|title=
specified زمرہ:مضامین مع شکستہ حوالہ جات" (in ar-sy). Syria Observatory on Human Rights. 13 October 2019. http://www.syriahr.com/?p=341870. - ↑ "YPG sivillere füzeyle saldırdı: 2 şehit!". https://www.takvim.com.tr/guncel/2019/10/13/ypg-sivillere-fuzeyle-saldirdi-2-sehit.
- ↑ Edwards, Robert (13 October 2019). "Almost all suspected ISIS militants' escape Syria camp: SDF". https://www.rudaw.net/english/middleeast/syria/131020192. Retrieved on 13 October 2019.
- ↑ ۱۶۲.۰ ۱۶۲.۱ "PKK/YPG'li teröristler DEAŞ'lıları serbest bıraktı: İşte o hapishane". https://www.trthaber.com/haber/gundem/pkkypgli-teroristler-deaslilari-serbest-birakti-iste-o-hapishane-435765.html.
- ↑ Browne, Ryan; Lybrand, Holmes; Subramaniam, Tara (14 October 2019). "Fact checking Trump's claim that Kurds are releasing ISIS prisoners on purpose". https://www.cnn.com/2019/10/14/politics/donald-trump-turkey-kurds-isis-prisoners-fact-check/index.html.
- ↑ "U.S. "preparing to evacuate" remaining troops from northern Syria, defense secretary says". https://www.cbsnews.com/news/syria-turkey-mark-esper-secretary-of-defense-us-preparing-to-evacuate-all-troops-from-northern-syria-face-the-nation/.
- ↑ "U. S.-allied Kurds strike deal to bring Assad's Syrian troops back into Kurdish areas". https://www.washingtonpost.com/world/us-troops-withdraw-from-another-syrian-town-as-turkish-forces-block-supply-lines/2019/10/13/aab5fab8-ec5a-11e9-a329-7378fbfa1b63_story.html.
- ↑ ۱۶۶.۰ ۱۶۶.۱ ۱۶۶.۲ "Report: Syrian army to enter SDF-held Kobani, Manbij" (in en). Reuters. 13 October 2019. https://www.reuters.com/article/us-syria-security-towns-report-idUSKBN1WS0K0.
- ↑ "Yasin Aktay: Suriye ordusu ile çatışma çıkabilir". 13 October 2019. https://www.gazeteduvar.com.tr/gundem/2019/10/13/yasin-aktay-suriye-ordusu-ile-catisma-cikabilir/.
- ↑ Abdi, Mazloum. "If We Have to Choose Between Compromise and Genocide, We Will Choose Our People" (in en-US). https://foreignpolicy.com/2019/10/13/kurds-assad-syria-russia-putin-turkey-genocide/. Retrieved on 14 October 2019.
- ↑ "U.S. forces try to hinder the deployment of the Russian force and regime forces in the area separating between Manbij Military Council and the factions of "Euphrates Shield" • The Syrian Observatory For Human Rights" (in en-US). 14 October 2019. http://www.syriahr.com/en/?p=143901. Retrieved on 14 October 2019.
- ↑ "The Turkish forces try to encircle Ras Al-Ayn city and to cut off the road to Tal Tamr in order to impose their control over the city in the incoming few hours amid intense shelling and fierce battles against the SDF • The Syrian Observatory For Human Rights" (in en-US). 14 October 2019. http://www.syriahr.com/en/?p=143902. Retrieved on 14 October 2019.
- ↑ "More casualties raise to about 15, the number of people who were killed due to the Turkish airstrikes which targeted the "humanitarian support" convoy in Ras Al-Ayn city • The Syrian Observatory For Human Rights" (in en-US). 14 October 2019. http://www.syriahr.com/en/?p=143885. Retrieved on 14 October 2019.
- ↑ "Violent battles continue in areas in Ras Al-Ayn city and its countryside and in the vicinity of Tal Abyad city in conjunction with heavy ground shelling witnessed in the area • The Syrian Observatory For Human Rights" (in en-US). 14 October 2019. http://www.syriahr.com/en/?p=143884. Retrieved on 14 October 2019.
- ↑ "Turkish bombardment targets Al-Darbasiyyah city in conjunction with ongoing airstrikes and violent battles witnessed in Ras Al-Ayn city • The Syrian Observatory For Human Rights" (in en-US). 14 October 2019. http://www.syriahr.com/en/?p=143916. Retrieved on 14 October 2019.
- ↑ "Cumhurbaşkanı Erdoğan: 'Münbiç konusunda kararımızı verdiğimiz gibi uygulama aşamasındayız'". https://www.timeturk.com/cumhurbaskani-erdogan-munbic-konusunda-kararimizi-verdigimiz-gibi-uygulama-asamasindayiz/haber-1246100.
- ↑ "Münbiç sınırına takviye güç (Bordo bereliler ve komandolar ilerlemeye başladı)". https://web.archive.org/web/20191014103553/https://www.ntv.com.tr/video/turkiye/turkiye,MMydStTVWECbFBoRqeb3Og.
- ↑ Arda Erdoğan Harun. "Milli Savunma Bakanı Akar açıkladı: Resulayn ve Tel Abyad kontrolümüz altında". http://www.hurriyet.com.tr/gundem/milli-savunma-bakani-akar-acikladi-resulayn-ve-tel-abyad-kontrolumuz-altinda-41350428.
- ↑ "خطا: {{Cite web}} کے استعمال کے دوران no
|title=
specified زمرہ:مضامین مع شکستہ حوالہ جات" (in ar). 14 October 2019. http://www.syriahr.com/?p=342164. Retrieved on14 October 2019. - ↑ "Syrian Army takes control of Brigade 93 base in northern Raqqa" (in en-US). 14 October 2019. https://web.archive.org/web/20200814194140/https://www.almasdarnews.com/article/syrian-army-takes-control-over-brigade-93-base-in-northern-raqqa/. Retrieved on 14 October 2019.
- ↑ "Picture of the day: A Syrian soldier waves the national flag" (in en). https://www.theweek.co.uk/102079/picture-of-the-day. Retrieved on 14 October 2019.
- ↑ ""Jarabulus Military Council" targets a vehicle south of Jarabulus by a guided missile leaving 2 persons dead in conjunction with an assassination targeted members of Turkey-loyal factions south of Azaz • The Syrian Observatory For Human Rights" (in en-US). 13 October 2019. http://www.syriahr.com/en/?p=143858. Retrieved on 15 October 2019.
- ↑ "Münbiç'e operasyon başladı!". https://www.yeniakit.com.tr/haber/munbice-operasyon-basladi-943670.html.
- ↑ "Menbiç'e operasyon başladı: 3 köy YPG'den temizlendi". 14 October 2019. https://www.yenisafak.com/dunya/menbice-operasyon-basladi-3-koy-ypgden-temizlendi-3510373.
- ↑ "Syrian state media says army enters town of Manbij in northern Syria" (in en). Reuters. 14 October 2019. https://web.archive.org/web/20191014180530/https://uk.reuters.com/article/uk-syria-security-turkey-army-manbij-idUKKBN1WT26Z. Retrieved on ۱ اکتوبر ۲۰۲۰.
- ↑ Starr, Barbara (14 October 2019). "Trump's Syria decision sparks scramble to safely remove US troops". https://web.archive.org/web/20191015063732/https://www.koamnewsnow.com/news/politics/national-politics/trumps-syria-decision-sparks-scramble-to-safely-remove-us-troops/1132156902. Retrieved on 15 October 2019.
- ↑ "SDF carry out a counter attack on the Turkish forces and the factions west of Ras Al-Ayn city and regain control of posts and positions in the area • The Syrian Observatory For Human Rights" (in en-US). 15 October 2019. http://www.syriahr.com/en/?p=144005. Retrieved on 15 October 2019.
- ↑ "YPG/PKK'dan sivillere havan ve roketatarlı saldırılar: 2 şehit, 12 yaralı". https://www.aa.com.tr/tr/baris-pinari-harekati/ypg-pkkdan-sivillere-havan-ve-roketatarli-saldirilar-2-sehit-12-yarali/1614399.
- ↑ "Erdogan announces liberation of Syria 'safe zone', ready for refugees to return". 15 October 2019. https://www.middleeastmonitor.com/20191015-erdogan-announces-liberation-of-syria-safe-zone-ready-for-refugees-to-return/. Retrieved on 15 October 2019.
- ↑ "Op. Peace Spring clears 1,000 sq km of terrorists so far". https://www.aa.com.tr/en/operation-peace-spring/op-peace-spring-clears-1-000-sq-km-of-terrorists-so-far/1614421.
- ↑ "خطا: {{Cite web}} کے استعمال کے دوران no
|title=
specified زمرہ:مضامین مع شکستہ حوالہ جات" (in ar-sy). Syria Observatory on Human Rights. 15 October 2019. http://www.syriahr.com/?p=342272. - ↑ "Erdoğan'dan "Munbiç'e rejim girebilir" mesajı". https://web.archive.org/web/20200213045052/https://odatv.com/erdogandan-munbice-rejim-girebilir-mesaji-15101946.html.
- ↑ "Turkish military operation east Euphrates kills more than 70 civilians so far and forces nearly 300 thousand people to displace from their areas • The Syrian Observatory For Human Rights" (in en-US). 16 October 2019. http://www.syriahr.com/en/?p=144078. Retrieved on 16 October 2019.
- ↑ "خطا: {{Cite web}} کے استعمال کے دوران no
|title=
specified زمرہ:مضامین مع شکستہ حوالہ جات" (in ar-sy). Syria Observatory on Human Rights. 16 October 2019. http://www.syriahr.com/?p=342371. - ↑ ۱۹۳.۰ ۱۹۳.۱ "The first week of "Peace spring": 300 thousand displaced people and 71 civilian casualties… violent clashes in several fronts and several changes in the area… and About 360 casualties of the "SDF", the factions, and the Turkish Forces • The Syrian Observatory For Human Rights" (in en-US). 16 October 2019. http://www.syriahr.com/en/?p=144121. Retrieved on 16 October 2019.
- ↑ "خطا: {{Cite web}} کے استعمال کے دوران no
|title=
specified زمرہ:مضامین مع شکستہ حوالہ جات" (in ar-sy). Syria Observatory on Human Rights. 16 October 2019. http://www.syriahr.com/?p=342402. - ↑ "The Turkish forces and their loyal factions carryout a new attack in Ras Al-Ayn city under a cover of heavy and violent aerial and ground bombardment • The Syrian Observatory For Human Rights" (in en-US). 16 October 2019. http://www.syriahr.com/en/?p=144150. Retrieved on 17 October 2019.
- ↑ "Cumhurbaşkanı Erdoğan: 1220 kilometrekare alanı temizledik". https://www.cnnturk.com/yerel-haberler/ankara/cumhurbaskani-erdogan-1220-kilometrekare-alani-temizledik-1066827.
- ↑ "Russian Forces cross the Qara Qoqaz Bridge and deploy in the vicinity of Ayn al-Arab (Kobani) city, and exchange of shelling and targeting between the factions and the regime forces in fronts of Manbij city • The Syrian Observatory For Human Rights". 16 October 2019. http://www.syriahr.com/en/?p=144119.
- ↑ "Syrian Forces Enter Key Border Town, Thwarting Turkish Plans" (in en). https://web.archive.org/web/20191017083113/https://time.com/5703009/syrian-forces-border-town-turkish-plans/. Retrieved on 17 October 2019.
- ↑ Seligman, Lara (16 October 2019). "Turkey Advances on Kobani in Latest Broken Promise". https://foreignpolicy.com/2019/10/16/turkey-advances-kobani-syria-erdogan-trump-sdf-promise/.
- ↑ "خطا: {{Cite web}} کے استعمال کے دوران no
|title=
specified زمرہ:مضامین مع شکستہ حوالہ جات" (in ar-sy). Syria Observatory on Human Rights. 16 October 2019. http://www.syriahr.com/?p=342343. - ↑ "US expands air base in northern Syria for use in battle for Raqqa". https://www.stripes.com/news/us-expands-air-base-in-northern-syria-for-use-in-battle-for-raqqa-1.461874.
- ↑ "خطا: {{Cite web}} کے استعمال کے دوران no
|title=
specified زمرہ:مضامین مع شکستہ حوالہ جات" (in ar-sy). Syria Observatory on Human Rights. 17 October 2019. http://www.syriahr.com/?p=342499. - ↑ "Avrupa, terör örgütünün rehberliğini kendisine yol tutmuş". https://www.timeturk.com/avrupa-teror-orgutunun-rehberligini-kendisine-yol-tutmus/haber-1250905.
- ↑ Pamuk, Humeyra; Toksabay, Ece; Gumrukcu, Tuvan; Evans, Dominic (17 October 2019). "Pence says Turkey, U.S. agree ceasefire in northeast Syria". https://www.reuters.com/article/us-syria-security-turkey-ceasefire/turkey-u-s-agree-ceasefire-in-northeast-syria-pence-idUSKBN1WW2KL.
- ↑ ۲۰۵.۰ ۲۰۵.۱ McKernan, Bethan; Borger, Julian (17 October 2019). "Pence and Erdoğan agree on ceasefire plan but Kurds reject 'occupation'". https://www.theguardian.com/world/2019/oct/17/us-delegation-seeks-syria-ceasefire-after-trump-undercuts-mission-turkey-mike-pence.
- ↑ Hennigan, W.J. (17 October 2019). "Kurds Await Fate as Trump, Turkey Praise Brief "Ceasefire"". https://time.com/5704368/turkey-temporary-ceasefire-syria/.
- ↑ Tur, Katy (17 October 2019). "In 'final betrayal,' U.S. brokered Syria ceasefire is effectively a Kurdish surrender". https://www.msnbc.com/katy-tur/watch/in-final-betrayal-u-s-brokered-syria-ceasefire-is-effectively-a-kurdish-surrender-71487557743.
- ↑ Rogen, Tom (17 October 2019). "Trump's Syria peace plan: Get the Kurds to surrender to Turkey". https://www.washingtonexaminer.com/opinion/trumps-syria-peace-plan-get-the-kurds-to-surrender-to-turkey.
- ↑ "Leading Democrats blast Trump over 'sham ceasefire' in Syria". https://www.timesofisrael.com/leading-democrats-blast-trump-for-syria-truce-agreement/.
- ↑ Kennedy, Merrit (17 October 2019). "Pence Says Turkey Has Agreed To Suspend Its Incursion into Syria". https://www.npr.org/2019/10/17/770909360/pence-say-turkey-has-agreed-to-suspend-its-incursion-into-syria.
- ↑ "خطا: {{Cite web}} کے استعمال کے دوران no
|title=
specified زمرہ:مضامین مع شکستہ حوالہ جات" (in ar-sy). Syria Observatory on Human Rights. 18 October 2019. http://www.syriahr.com/?p=342636. - ↑ Kareem Khadder, Mohammed Tawfeeq and Eliza Mackintosh. "Kurds say Turkey is violating hours-old 'ceasefire' in northern Syria". https://www.cnn.com/2019/10/18/middleeast/syria-turkey-ceasefire-violations-intl/index.html.
- ↑ "خطا: {{Cite web}} کے استعمال کے دوران no
|title=
specified زمرہ:مضامین مع شکستہ حوالہ جات" (in ar-sy). Syria Observatory on Human Rights. 19 October 2019. http://www.syriahr.com/?p=342807. - ↑ "Turkey's military operation in Syria: All the latest updates". https://www.aljazeera.com/news/2019/10/turkey-military-operation-syria-latest-updates-191019062827691.html.
- ↑ "Suriye'nin kuzeyinde 1 Türk askeri yaşamını yitirdi". 20 October 2019. https://tr.euronews.com/2019/10/20/suriyenin-kuzeyinde-1-turk-askeri-yasamini-yitirdi-1-asker-yaralandi-asker-sehit-oldu.
- ↑ "خطا: {{Cite web}} کے استعمال کے دوران no
|title=
specified زمرہ:مضامین مع شکستہ حوالہ جات" (in ar-sy). Syria Observatory on Human Rights. 20 October 2019. http://www.syriahr.com/?p=343049. - ↑ Formanek, Ingrid; Khadder, Kareem; Garcia, Jaide (20 October 2019). "16 Syrian Democratic Force and 1 Turkish soldier killed in past 24 hours". https://edition.cnn.com/middleeast/live-news/syria-turkey-10-20-2019/h_8ae24a87b2ef4bb40579e8c06660fa6b.
- ↑ "خطا: {{Cite web}} کے استعمال کے دوران no
|title=
specified زمرہ:مضامین مع شکستہ حوالہ جات" (in ar-sy). Syria Observatory on Human Rights. 20 October 2019. http://www.syriahr.com/?p=342969. - ↑ Paton Walsh, Nick (20 October 2019). "500 US personnel moving through Syria". https://edition.cnn.com/middleeast/live-news/syria-turkey-10-20-2019/h_99f18cea7804b957066dbda76d61dbd0.
- ↑ Chulov, Martin; Borger, Julian (21 October 2019). "Syrian residents pelt retreating US troops with food and insults". https://www.theguardian.com/world/2019/oct/21/residents-of-syrian-city-pelt-retreating-us-troops-with-potatoes.
- ↑ Coles, Sune Engel Rasmussen and Isabel (21 October 2019). "U.S. Troops Withdrawing From Syria Draw Scorn". https://www.wsj.com/articles/u-s-troops-cross-into-iraq-as-they-withdraw-from-syria-11571649101.
- ↑ Schmitt, Eric; Haberman, Maggie (20 October 2019). "Trump Said to Favor Leaving a Few Hundred Troops in Eastern Syria". https://www.nytimes.com/2019/10/20/world/middleeast/trump-troops-syria-turkey.html.
- ↑ Michael R. Gordon; Gordon Lubold. "Trump Weighs Leaving Small Number of Troops in Syria". https://www.wsj.com/articles/trump-weighs-leaving-small-number-of-troops-in-syria-11571629949.
- ↑ Prothero, Mitch (21 October 2019). "Trump said his chaotic withdrawal from Syria had 'secured' the country's oil. It hasn't, and now the US is scrambling to protect a key oil-producing area.". https://www.businessinsider.com/trump-syria-says-us-has-secured-oil-officials-disagree-2019-10.
- ↑ ۲۲۵.۰ ۲۲۵.۱ ۲۲۵.۲ "12 days of Operation "Peace Spring": Turkish-backed factions continue to violate the ceasefire and commit violations against citizens in areas under their control. The death toll among the "SDF", the regime, Turkish forces and factions loyal to it rises to 477 • The Syrian Observatory For Human Rights" (in en-US). 21 October 2019. http://www.syriahr.com/en/?p=144745. Retrieved on 22 October 2019.
- ↑ Ilyushina, Mary; Hodge, Nathan (22 October 2019). "Russian defense minister says new forces needed to patrol Syria". https://edition.cnn.com/middleeast/live-news/turkey-syria-10-22-2019/h_72146b10c3172c7d461f121269e9e961.
- ↑ Kourdi, Eyad; Barnes, Taylor (22 October 2019). "Assad: Syria rejects "any occupation" under "any pretext"". https://edition.cnn.com/middleeast/live-news/turkey-syria-10-22-2019/h_a69e533192b24e9a6d66779fd81a9505.
- ↑ O'Connor, Tom (22 October 2019). "Syria's Assad visits war zone, is "ready to support any group that resists" Turkey". https://www.newsweek.com/syria-assad-war-zone-support-resists-1466980.
- ↑ Rogers and Barrett, Alex and Ted (22 October 2019). "McConnell introduces resolution opposing US withdrawal from Syria". https://edition.cnn.com/2019/10/22/politics/mitch-mcconnell-resolution-syria-troops/index.html.
- ↑ Hansler, Jennifer; Browne, Ryan (22 October 2019). "Top US envoy for Syria was not consulted in decision to withdraw US troops". https://edition.cnn.com/middleeast/live-news/turkey-syria-10-22-2019/h_75ce44fa643d51a1118677dce813a054.
- ↑ Fraser, Suzan; Isachenkov, Vladimir (22 October 2019). "Russia, Turkey seal power in northeast Syria with new accord". https://web.archive.org/web/20191217044430/https://apnews.com/185d5d93b4d747dfbd63e60f296d4b1e. Retrieved on 24 October 2019.
- ↑ ۲۳۲.۰ ۲۳۲.۱ "Full text of Turkey, Russia agreement on northeast Syria". 22 October 2019. https://www.aljazeera.com/news/2019/10/full-text-turkey-russia-agreement-northeast-syria-191022180033274.html.
- ↑ Sonmez, Felicia; Nakamura, David (23 October 2019). "Trump says U.S. will lift sanctions on Turkey, calling cease-fire in Syria 'permanent'". https://www.washingtonpost.com/politics/trump-poised-to-make-statement-on-turkey-syria-situation-amid-mounting-concerns/2019/10/23/809d3e80-f5a1-11e9-a285-882a8e386a96_story.html.
- ↑ Segers, Grace (23 October 2019). "Trump lifts Turkey sanctions, calling ceasefire in Syria "permanent"". https://www.cbsnews.com/news/trump-speech-live-turkey-syria-kurds-today-live-stream-2019-10-23/.
- ↑ Shesgreen, Deirdre; Jackson, David (23 October 2019). "Trump declares 'big success' in Syria, lifts sanctions on Turkey". https://eu.usatoday.com/story/news/world/2019/10/23/trump-syria-envoy-james-jeffrey-faces-congress/4066857002/.
- ↑ "Russia urges Kurdish fighters to withdraw from Syria's border". 23 October 2019. https://www.aljazeera.com/news/2019/10/russia-urges-kurdish-fighters-withdraw-syria-border-191023073358905.html.
- ↑ Fraser, Suzan; Pitarakis, Lefteris (23 October 2019). "Russian forces deploy at Syrian border under new accord". https://web.archive.org/web/20191110014122/https://apnews.com/45aa8ba4198641e5a0f1acdf0b75b338. Retrieved on 24 October 2019.
- ↑ LaPorta, James; O'Connor (23 October 2019). "Exclusive: U.S. has a plan to send tanks and troops to "secure" Syria's oil fields amid withdrawal" (in en). https://www.newsweek.com/exclusive-us-has-plan-send-tanks-troops-secure-syria-oil-fields-amid-withdrawal-1467350.
- ↑ Starr, Barbara; Browne, Ryan (24 October 2019). "Trump suggests Kurds relocate as US considers deploying armored vehicles to protect oil fields". https://edition.cnn.com/2019/10/24/politics/trump-kurds-oil-tanks/index.html.
- ↑ DePetris, Daniel (24 October 2019). "America last: Trump is still risking our soldiers' lives over Syrian oil". https://www.washingtonexaminer.com/opinion/america-last-trump-is-still-risking-our-soldiers-lives-over-syrian-oil.
- ↑ Vanden Brook, Tom (24 October 2019). "Pentagon planning to send tanks, armored vehicles to Syrian oil fields". https://eu.usatoday.com/story/news/politics/2019/10/24/pentagon-planning-send-tanks-armor-syria-protect-oil-fields/4089195002/.
- ↑ O'Connor, Tom (25 October 2019). "Russia is "definitely concerned" over U.S. plans to keep troops at Syria's oil fields". https://www.newsweek.com/russia-concerned-oil-fields-syria-1467854.
- ↑ Mroue, Bassem (24 October 2019). "Syria says Turkish-led forces attacked its troops". https://www.apnews.com/4cef9b44906a4e4a904b2c1d4c68ba86.
- ↑ "Kurdish forces start Syria-Turkey border pullback". 24 October 2019. https://www.arabnews.com/node/1573731/middle-east.
- ↑ Malsin, Jared; Osseiran, Nazih (24 October 2019). "Russia Strikes Syrian Rebel Stronghold, Raising Fears of Assad Regime Offensive". https://www.wsj.com/articles/russia-strikes-syrian-rebel-stronghold-raising-fears-of-assad-regime-offensive-11571929496.
- ↑ Elizabeth Hagedorn, Elizabeth (24 October 2019). "After Turkey-Russia deal, what's next for Syria's Idlib?". https://www.middleeasteye.net/news/after-turkey-russia-deal-whats-next-syrias-idlib.
- ↑ Brzozowski, Alexandra (25 October 2019). "NATO slams Turkey over Syria, lukewarm reactions to German 'safe zone' proposal". https://www.euractiv.com/section/defence-and-security/news/nato-slams-turkey-over-syria-lukewarm-reactions-to-german-safe-zone-proposal/.
- ↑ "Initiative to set up NATO-controlled safe zone in Syria will bring 'nothing good' – Lavrov" (in en). https://www.rt.com/newsline/471870-nato-safe-syria-lavrov/.
- ↑ ۲۴۹.۰ ۲۴۹.۱ "Turkey rejects German defense minister's Syria 'security zone' proposal". 26 October 2019. https://www.dw.com/en/turkey-rejects-german-defense-ministers-syria-security-zone-proposal/a-50999214.
- ↑ ۲۵۰.۰ ۲۵۰.۱ ۲۵۰.۲ Kayali, Laura (26 October 2019). "Turkish minister: Germany's Syria proposal 'unrealistic'". https://www.politico.eu/article/turkish-minister-germanys-syria-proposal-unrealistic/.
- ↑ Morgan, Wesley (25 October 2019). "U.S. sending armored vehicles into Syria to protect oil fields, Pentagon chief confirms". https://www.politico.com/news/2019/10/25/us-armored-vehicles-syria-oil-fields-057304.
- ↑ Lolita C., Baldor; Burns, Robert (25 October 2019). "Esper: US troops, armored vehicles going to Syria oil fields". https://www.apnews.com/334caccc941b40c99f0a6b9c40cd66cc.
- ↑ Youssef, Nancy A. (25 October 2019). "Defense Chief Affirms U.S. Troop Shift to Syrian Oil Fields". https://www.wsj.com/articles/defense-chief-affirms-u-s-troop-shift-to-syrian-oil-fields-11572018830.
- ↑ Seligman, Lara (24 October 2019). "Trump Wants U.S. Troops to Guard Syria's Oil. The Kurds May Not Welcome Them.". https://foreignpolicy.com/2019/10/24/ilham-ahmed-trump-syria-kurds-turkey-oil/.
- ↑ "Russia Sends Chechen Military Police Reinforcements to Syria". 25 October 2019. https://www.themoscowtimes.com/2019/10/25/russia-sends-chechen-military-police-reinforcements-to-syria-a67904.
- ↑ Erkoyun, Ezgi; Gumrukcu, Tuvan (26 October 2019). "Turkey will clear Syria border area of Kurdish fighters if Russia fails to act: Erdogan". https://www.reuters.com/article/us-syria-security/turkey-will-clear-syria-border-area-of-kurdish-fighters-if-russia-fails-to-act-erdogan-idUSKBN1X50C9.
- ↑ ۲۵۷.۰ ۲۵۷.۱ "'Banditry': Russia slams US as troops move back into Syria". 26 October 2019. https://www.theguardian.com/world/2019/oct/26/russia-us-troops-syria-oil-isis.
- ↑ Formanek, Ingrid; Hassan, Mohammed (26 October 2019). "US military vehicles cross into Syria". https://edition.cnn.com/2019/10/26/politics/us-military-syria-oil-field/index.html.
- ↑ Heintz, Jim (26 October 2019). "Russia Calls U.S. Move to Protect Syrian Oil Fields 'Banditry'". https://web.archive.org/web/20191026201432/https://time.com/5711498/russia-criticize-us-syria-oil/.
- ↑ "Syria clashes between pro-Turkish forces and Kurds leave 15 dead, monitor says". 26 October 2019. https://www.middleeasteye.net/news/syria-clashes-between-pro-turkish-forces-kurds-leave-15-dead-monitor.
- ↑ "15 dead in Syria clashes between pro-Turkish forces, Kurds: monitor". 26 October 2019. https://news.yahoo.com/syria-army-reaches-border-area-deploys-around-turkish-130423038.html.
- ↑ Barrington, Lisa; Francis, Ellen (27 October 2019). "Syrian Kurdish forces say leaving Turkish border area, Damascus welcomes move". https://www.reuters.com/article/us-syria-security-turkey/syrian-kurdish-forces-say-leaving-turkish-border-area-damascus-welcomes-move-idUSKBN1X60H3.
- ↑ "SDF begins withdrawal from Syria–Turkey border". 27 October 2019. https://www.aljazeera.com/news/2019/10/sdf-begins-withdrawal-syria-turkey-border-191027114509909.html.
- ↑ O'Connor, Tom (29 October 2019). "Russia says Syrian Kurdish forces have officially left border with Turkey as U.S. troops guard oil". https://www.newsweek.com/russia-says-syria-kurd-forces-have-officially-left-border-turkey-us-troops-guard-oil-1468517.
- ↑ "Turkish forces kill six Syrian soldiers in border clash – AFP". https://ahvalnews.com/turkey-syria/turkish-forces-kill-six-syrian-soldiers-border-clash-afp.
- ↑ "Rasulayn'da rejim unsuru 18 kişi sağ ele geçirildi". https://www.trthaber.com/haber/gundem/rasulaynin-guneydogusunda-rejim-unsuru-oldugunu-iddia-eden-18-kisi-ele-gecirildi-438148.html.
- ↑ "Russia says Kurdish withdrawal in northeast Syria complete: TASS" (in en). 29 October 2019. https://www.reuters.com/article/us-syria-security-turkey-russia/russia-says-kurdish-withdrawal-in-northeast-syria-complete-tass-idUSKBN1X81RJ.
- ↑ ۲۶۸.۰ ۲۶۸.۱ O'Connor, Tom (30 October 2019). "Syria calls for U.S. allies to join its military as clashes threaten Russia-Turkey deal.". https://www.newsweek.com/syria-us-allies-military-violence-1468812.
- ↑ ۲۶۹.۰ ۲۶۹.۱ "Erdogan: Turkey-Russia patrols in Syria to begin on Friday". 31 October 2019. https://www.aljazeera.com/news/2019/10/erdogan-turkey-russia-patrols-syria-friday-191030175450740.html. Retrieved on 30 October 2019.
- ↑ "Turkey, Russia launch first patrols in northern Syria – Turkey News". http://www.hurriyetdailynews.com/turkey-russia-launch-first-patrols-in-northern-syria-148178.
- ↑ Gall, Carlotta (1 November 2019). "Turkey Hands Over 18 Captured Syrian Soldiers". https://www.nytimes.com/2019/11/01/world/middleeast/turkey-syria-soldiers-russia.html.
- ↑ "Two civilians die in Turkish shelling on "Tal Warda" in Abu Rasin area • The Syrian Observatory For Human Rights". 31 October 2019. http://www.syriahr.com/en/?p=145907.
- ↑ "Syrian army fights intense battles with Turkish army in northern Syria – Xinhua | English.news.cn". https://web.archive.org/web/20200928222143/http://www.xinhuanet.com/english/2019-10/31/c_138516271.htm.
- ↑ "Syrian Army Fiercely Clashes with Turkish Occupation Troops in Ras Al-Ain Countryside – Al-Manar TV Lebanon". http://english.almanar.com.lb/860642.
- ↑ "Syrian troops withdraw from Til Temir, Zirgan and Dirbesiye". https://anfenglishmobile.com/rojava-syria/syrian-troops-withdraw-from-til-temir-zirgan-and-dirbesiye-38885.
- ↑ "The Syria Democratic Forces shell the villages of Azizia and Jamiliyyeh • The Syrian Observatory For Human Rights". 31 October 2019. http://www.syriahr.com/en/?p=145910.
- ↑ "US reinforcements arrived at Sarin base – ANHA | HAWARNEWS | English". http://www.hawarnews.com/en/haber/us-reinforcements-arrived-at-sarin-base-h12474.html.
- ↑ ۲۷۸.۰ ۲۷۸.۱ "Russian forces in Syria seize US special forces gym equipment". https://www.jpost.com/Middle-East/Russian-forces-in-Syria-seize-US-special-forces-gym-equipment-old-chicken-608000.
- ↑ "Syrian army fights intense battles with Turkish army in northern Syria" (in en). https://web.archive.org/web/20200210180652/https://www.apdnews.com/top-news/970539.html. Retrieved on 2020-02-28.
- ↑ "Explosion in Syrian Town on Turkish Border Kills 13". 2 November 2019. https://www.nytimes.com/2019/11/02/world/middleeast/car-bomb-syria-tal-abyad.html.
- ↑ Jonny Hallam and Raza Razek. "Car bomb explosion kills at least 13 in northern Syria". https://www.cnn.com/2019/11/02/middleeast/tal-abyad-syria-car-bomb-explosion/index.html.
- ↑ "Clashes Continue in NE Syria Despite US Push for Cease-fire". https://www.voanews.com/extremism-watch/clashes-continue-ne-syria-despite-us-push-cease-fire.
- ↑ "Turkey-loyal factions carry out new offensive north of Ayn Issa town trying to control Sherkrak Silos and close the international highway in the area • The Syrian Observatory For Human Rights". 7 November 2019. http://www.syriahr.com/en/?p=146572.
- ↑ Press, The Associated (8 November 2019). "Turkish Military Vehicle Runs Over and Kills Syrian Protester". https://www.nytimes.com/2019/11/08/world/middleeast/turkey-syria-kurds-death.html.
- ↑ "Kurds hurl rocks at Turkish and Russian convoy traveling through northern Syria". https://www.cbsnews.com/news/russia-and-turkey-in-syria-kurds-hurl-rocks-at-turkish-and-russian-convoy-traveling-through-northern-syria/.
- ↑ "Russian-Turkish Patrol Convoy Pelted With Stones in Syria". https://www.rferl.org/a/russian-turkish-patrol-pelted-syria/30255889.html.
- ↑ "8 civilians killed by terrorist attack in N Syria – World News". http://www.hurriyetdailynews.com/8-civilians-killed-by-terrorist-attack-in-n-syria-148540.
- ↑ "More casualties raise the death toll to about 20, in the booby-trapped car explosion at al-Bab city • The Syrian Observatory For Human Rights" (in en-US). 16 November 2019. http://www.syriahr.com/en/?p=147484. Retrieved on 2019-11-16.
- ↑ "El Bab'da bombalı araç saldırısı: 18 sivil öldü". https://www.haberturk.com/suriye-de-bombali-saldiri-10-sivil-oldu-2540910.
- ↑ "YPG/PKK behind Al-Bab attack, says defense ministry – World News". http://www.hurriyetdailynews.com/ypg-pkk-behind-al-bab-attack-says-defense-ministry-148767.
- ↑ "Barış Pınarı Harekatı bölgesinde 988 EYP ve 442 mayın etkisiz hale getirildi". https://www.cnnturk.com/turkiye/baris-pinari-harekati-bolgesinde-988-eyp-ve-442-mayin-etkisiz-hale-getirildi.
- ↑ "Clashes continue between SDF against the Ankara-loyal factions north of Tal Tamr town, in conjunction with anticipation for a Russian patrol to enter the town • The Syrian Observatory For Human Rights". 16 November 2019. http://www.syriahr.com/en/?p=147472.
- ↑ Desk, News (18 November 2019). "SDF troops kill Turkish-backed militant commander in northern Raqqa". https://web.archive.org/web/20201201025232/https://www.almasdarnews.com/article/sdf-troops-kill-turkish-backed-militant-commander-in-northern-raqqa/.
- ↑ "Shrekrak Silos area in Ayn Issa witnesses the continuation of exchange of shelling and clashes between SDF and the Ankara-loyal factions • The Syrian Observatory For Human Rights". 20 November 2019. http://www.syriahr.com/en/?p=147958.
- ↑ "SDF reports ongoing attacks against northern Syria". https://anfenglishmobile.com/rojava-syria/sdf-reports-ongoing-attacks-against-northern-syria-39543.
- ↑ "Lens of the Syrian Observatory for Human Rights from Ayn Issa Camp:: as clashes approach the camp .. "Asayish" forces abandon the task of protecting the camp to join the fighting .. families of the "Islamic State" organization flee .. and fears among the displaced people • The Syrian Observatory For Human Rights". 13 October 2019. http://www.syriahr.com/en/?p=143803.
- ↑ "SDF carry out a violent attack on Shrekrak Silos in the Ayn Issa countryside to recover them from the Ankara-loyal factions • The Syrian Observatory For Human Rights". 20 November 2019. http://www.syriahr.com/en/?p=147897.
- ↑ "With intensive Turkish air support, the Ankara-loyal factions advance at the expense of SDF and control Ayn Issa camp, the death toll is about 20 so far • The Syrian Observatory For Human Rights". 23 November 2019. http://www.syriahr.com/en/?p=148243.
- ↑ Desk, News (24 November 2019). "Syrian Army, SDF troops still in full control of Ayn Issa". https://web.archive.org/web/20201113181523/https://www.almasdarnews.com/article/syrian-army-sdf-troops-still-in-full-control-of-ayn-issa/.
- ↑ "Cautious calm prevails Ayn Issa area north of al-Raqqah in conjunction with the flight of warplanes believed to be Russian • The Syrian Observatory For Human Rights". 24 November 2019. http://www.syriahr.com/en/?p=148317.
- ↑ "The news about handing over "Ayn Issa" to the regime forces is completely false .. and the "Autonomous Administration" transfers its headquarters for being considered an area of clash • The Syrian Observatory For Human Rights". 1 December 2019. http://www.syriahr.com/en/?p=149064.
- ↑ "PKK'nın yeni stratejisi ne". https://odatv.com/tel-abyadda-bombali-saldiri-23111938.html.
- ↑ "Syria: Car Bomb Kills 9 in Tal Abyad". https://web.archive.org/web/20200210141051/https://aawsat.com/english/home/article/2005046/syria-car-bomb-kills-9-tal-abyad.
- ↑ "SDF continue to sweep villages and sites where the Turkey-loyal factions advanced to in Ayn Issa outskirts • The Syrian Observatory For Human Rights". 24 November 2019. http://www.syriahr.com/en/?p=148365.
- ↑ ۳۰۵.۰ ۳۰۵.۱ Trew، Bel (۱۸ اکتوبر ۲۰۱۹). «Turkey faces scrutiny over alleged use of chemical weapons on children in Syria». The Independent.
- ↑ ۳۰۶.۰ ۳۰۶.۱ ۳۰۶.۲ Haddad، Tareq (۱۸ اکتوبر ۲۰۱۹). «Turkey accused of war crimes after suspected white phosphorus use against civilian Kurds in Syria». Newsweek.
- ↑ Sabbagh, Dan Sabbagh (18 October 2019). "UN investigates alleged use of white phosphorus in Syria". The Guardian. https://www.theguardian.com/world/2019/oct/18/un-investigates-turkey-alleged-use-of-white-phosphorus-in-syria.
- ↑ «Kurds accuse Turkey of using napalm and white phosphorus». France 24 (به English). ۱۷ اکتوبر ۲۰۱۹. دریافتشده در ۱۸ اکتوبر ۲۰۱۹.
- ↑ «Kurdish politician urges Israeli diplomatic intervention to stop Turkish assault». Times of Israel. ۱۷ اکتوبر ۲۰۱۹.
- ↑ Trew, Bel (18 October 2019). "Turkey faces scrutiny over alleged use of chemical weapons on children in Syria". https://www.independent.co.uk/news/world/middle-east/syria-turkey-ceasefire-war-crimes-middle-east-a9161586.html.
- ↑ ۳۱۱.۰ ۳۱۱.۱ Haddad, Tareq (18 October 2019). "Turkey accused of war crimes after suspected white phosphorus use against civilian Kurds in Syria". https://www.newsweek.com/turkey-accused-war-crimes-suspected-white-phosphorous-chemical-weapons-use-against-kurds-syria-1466248.
- ↑ "Kurds accuse Turkey of using napalm and white phosphorus" (in en). 17 October 2019. https://www.france24.com/en/20191017-kurds-accuse-turkey-of-using-napalm-and-white-phosphorus. Retrieved on 18 October 2019.
- ↑ "Son dakika | Bakan Akar açıkladı! Terör örgütünün 'kimyasal silah' planı". http://www.milliyet.com.tr/gundem/bakan-akar-acikladi-teror-orgutunun-kimyasal-silah-plani-6059381.
- ↑ Sweeney, Steve (3 November 2019). "OPCW abandons Turkey chemical attack investigation". https://morningstaronline.co.uk/article/f/opcw-abandons-turkey-chemical-attack-investigation.
- ↑ Paton Walsh, Nick. "Gruesome videos emerge from Syria". https://edition.cnn.com/videos/world/2019/10/23/syria-violence-npw-pkg-vpx.cnn.
- ↑ Chulov, Martin (26 October 2019). "Syria: videos of Turkey-backed militias show 'potential war crimes'". https://www.theguardian.com/world/2019/oct/26/syria-turkey-arab-videos-torture-kurdish-bodies-militia.
- ↑ Hansler, Jennifer; Browne, Ryan (23 October 2019). "Top US envoy for Syria: Turkish supported forces have committed "several" war crimes in Syria". https://edition.cnn.com/middleeast/live-news/syria-turkey-russia-10-23-2019/h_f69f13d2020fe771c5be355bf5e5e600.
- ↑ Hansler, Jennifer (23 October 2019). "Top envoy for Syria says the US is looking into allegations of war crimes". https://edition.cnn.com/middleeast/live-news/syria-turkey-russia-10-23-2019/h_df9d4a97066d4316968e34dd84f388f8.
- ↑ Nebehay, Stephanie (15 October 2019). "U.N. urges Turkey to investigate executions in Syria". https://www.reuters.com/article/us-syria-security-turkey-un/un-urges-turkey-to-investigate-executions-in-syria-idUSKBN1WU19W.
- ↑ "Turkish forces commit war crimes in Syria offensive – fresh evidence". 18 October 2019. https://www.amnesty.org.uk/press-releases/turkish-forces-commit-war-crimes-syria-offensive-fresh-evidence.
- ↑ Colville, Rupert (15 October 2019). "Press briefing note on Syria". https://www.ohchr.org/EN/NewsEvents/Pages/DisplayNews.aspx?NewsID=25145&LangID=E.
- ↑ "Archive copy" (in Arabic). Jesr Press. 18 October 2019. https://web.archive.org/web/20191113153401/https://www.jesrpress.com/2019/10/18/23282/. Retrieved on ۲۱ اکتوبر ۲۰۱۹.
- ↑ "Smugglers deceive Ras al-Ayn citizens who want to flee the Ankara-loyal faction-controlled area by handing them over to Turkey and accusing them of being "Autonomous Administration" and "SDF" • The Syrian Observatory For Human Rights". 25 November 2019. http://www.syriahr.com/en/?p=148448.
- ↑ "As a part of their continued violations in the area .. pro-Turkey factions kidnap a pharmacist in Tal Abyad as he refused to sell prohibited analgesic drugs for them • The Syrian Observatory For Human Rights". 5 December 2019. http://www.syriahr.com/en/?p=149671.
- ↑ Jacinto, Leela (23 October 2019). "Kurdish boy severely burned during Turkish offensive arrives in France for treatment". https://www.france24.com/en/20191023-kurdish-boy-severely-burned-during-turkish-offensive-arrives-in-france-for-treatment.
- ↑ Ritter, Karl; El Deeb, Sarah (20 October 2019). "Turkey wants Syrian forces to leave border to allow settlement of refugees". https://www.smh.com.au/world/middle-east/turkey-wants-syrian-forces-to-leave-border-to-allow-settlement-of-refugees-20191020-p532dj.html.
- ↑ Ritter, Karl; AP, Sarah El Deeb (20 October 2019). "Turkey wants Syrian forces to leave border areas, aide says" (in en). https://www.washingtonpost.com/world/europe/kurdish-forces-say-turkey-violating-cease-fire-in-ne-syria/2019/10/19/2867dcc6-f249-11e9-bb7e-d2026ee0c199_story.html.
- ↑ Smith, Helena (16 October 2019). "Turkish Syria offensive raises Greek fears of new refugee influx". https://www.theguardian.com/world/2019/oct/16/migration-high-on-eu-summit-agenda-amid-syria-fears.
- ↑ Thomas-Davis, Maya; Leete, Lorraine (21 October 2019). "Erdogan is using refugees as blackmail to avoid accusations of invading Syria – the EU-Turkey deal must end now". https://www.independent.co.uk/voices/turkey-eu-syria-deal-refugees-immigrants-erdogan-donald-tusk-a9164916.html.
- ↑ "Sent to a war zone: Turkey's illegal deportations of Syrian refugees". 25 October 2019. pp. 8–10. https://www.amnesty.org/en/documents/eur44/1102/2019/en/.
- ↑ "Turkey is illegally deporting Syrians into war zones". 25 October 2019. https://www.amnesty.org/en/latest/news/2019/10/turkey-syrians-illegally-deported-into-war-ahead-of-anticipated-safe-zone/.
- ↑ "Ankara rejects Amnesty International's claims on Syrians in Turkey – Turkey News". 26 October 2019. http://www.hurriyetdailynews.com/ankara-rejects-amnesty-internationals-claims-on-syrians-in-turkey-147972.
- ↑ "Turkey to suspend Syria offensive after US meeting". 18 October 2019. https://www.bbc.com/news/world-middle-east-50091305.
- ↑ Wright, Robin (20 October 2019). "America's Ally in Syria Warns of Ethnic Cleansing by Turkey" (in en). https://www.newyorker.com/news/q-and-a/americas-ally-in-syria-warns-of-ethnic-cleansing-by-turkey.
- ↑ McIntyre, Jamie (21 October 2019). "As US forces decamp to Iraq, Syrian Kurds make last desperate plea for troops to stay". https://www.washingtonexaminer.com/policy/defense-national-security/as-u-s-forces-decamp-to-iraq-syrian-kurds-make-last-desperate-plea-for-troops-to-stay.
- ↑ "Syrians return back to areas after security measures – World News". http://www.hurriyetdailynews.com/syrians-return-back-to-areas-after-security-measures-148211.
- ↑ Gall, Carlotta; Kingsley, Patrick (11 October 2019). "ISIS Rears Its Head, Adding to Chaos as Turkey Battles Kurds". https://www.nytimes.com/2019/10/11/world/middleeast/turkey-syria-kurds.html.
- ↑ Sly, Liz; Ryan, Missy (11 October 2019). "Turkey's invasion of Syria puts Islamic State fight on hold at a critical time". https://www.washingtonpost.com/world/middle_east/turkeys-invasion-of-syria-puts-islamic-state-fight-on-hold-at-a-critical-time/2019/10/11/f7f624ce-ec28-11e9-a329-7378fbfa1b63_story.html.
- ↑ Hubbard, Ben (21 October 2019). "Our Reporter Walked into a Prison Full of ISIS Detainees". https://www.nytimes.com/2019/10/21/world/middleeast/islamic-state-prisoners-syria.html.
- ↑ Gardner, Frank (26 October 2019). "Europe faces ticking time bomb in IS prison camps". https://www.bbc.com/news/world-middle-east-50179735.
- ↑ Cooper, Charlie (10 October 2019). "Trump shrugs off ISIS fighters fleeing Syria: They'll 'be escaping to Europe'". https://www.politico.eu/article/trump-shrugs-off-isis-fighters-fleeing-syria-theyll-be-escaping-to-europe/.
- ↑ Choi, David (9 October 2019). "Trump brushes off worries that freed ISIS prisoners will be a threat: 'They're going to be escaping to Europe.'". https://www.businessinsider.com/trump-isis-prisoners-escaping-to-europe-2019-10.
- ↑ Ahmed, Ilham (9 October 2019). "We fought ISIS side by side with the Americans. Now they're leaving us to our fate.". https://www.washingtonpost.com/opinions/2019/10/09/we-fought-isis-side-by-side-with-americans-now-theyre-leaving-us-our-fate/.
- ↑ ۳۴۴.۰ ۳۴۴.۱ "More than 100 Daesh prisoners have escaped in Syria: US envoy". 23 October 2019. https://www.arabnews.com/node/1573321/middle-east.
- ↑ ۳۴۵.۰ ۳۴۵.۱ "More than 100 Islamic State prisoners have escaped in Syria: US envoy". 23 October 2019. https://www.france24.com/en/20191023-more-than-100-islamic-state-prisoners-have-escaped-in-syria-us-envoy.
- ↑ Jeff Seldin, Jeff (24 October 2019). "Concerns Persist About Fate of Captured Islamic State". https://www.voanews.com/middle-east/concerns-persist-about-fate-captured-islamic-state.
- ↑ Byman, Daniel L. (29 October 2019). "5 lessons from the death of Baghdadi". https://www.brookings.edu/blog/order-from-chaos/2019/10/29/5-lessons-from-the-death-of-baghdadi/.
- ↑ "Son dakika... Trump'tan yeni açıklama: Türkiye ile savaşacağımızı düşünen mi var?". http://www.hurriyet.com.tr/dunya/son-dakika-trumptan-yeni-aciklama-turkiye-ile-savasacagimizi-dusunen-mi-var-41350461.
- ↑ Browne, Ryan (14 October 2019). "Senior US defense official: Trump is "falsely claiming that the SDF Kurds are letting ISIS prisoners out"". https://edition.cnn.com/middleeast/live-news/syria-turkey-10-14-2019/h_ec180e120e43f7b0900fb292bf6d3179. "President Trump is "falsely claiming that the SDF Kurds are letting ISIS prisoners out of prison," a senior US defense official told CNN, referencing the Kurdish-led Syrian Democratic Forces."
- ↑ Seligman, Lara (14 October 2019). "Turkish-Backed Forces Are Freeing Islamic State Prisoners". https://foreignpolicy.com/2019/10/14/turkish-backed-forces-freeing-islamic-state-prisoners-syria/. "Trump waded into the information war on Monday, tweeting that the "Kurds may be releasing some [Islamic State prisoners] to get us involved"—an accusation that U.S. officials said is baseless. "That has enraged our forces in Syria", the senior U.S. administration official said. "Kurds are still defending our bases. Incredibly reckless and dishonest thing to say". Another U.S. official said the SDF has not abandoned the prisons—in fact, the group has moved some detainees to facilities further south."
- ↑ Seligman, Lara (14 October 2019). "Turkish-Backed Forces Are Freeing Islamic State Prisoners". https://foreignpolicy.com/2019/10/14/turkish-backed-forces-freeing-islamic-state-prisoners-syria/. "The FSA, also known as the Turkey-supported opposition (TSO) […] In addition to killing unarmed civilians, as Turkey captures territory from the SDF, the TSO is deliberately releasing Islamic State detainees previously held by the Kurdish fighters, U.S. officials say."
- ↑ Haltiwanger, John (14 October 2019). "Trump suggested the Kurds were releasing ISIS prisoners, but US officials say Turkish-backed forces are actually doing this". https://www.businessinsider.com/contradicting-trump-us-officials-turkey-backed-forces-released-isis-2019-10/. "The Free Syrian Army, a group of Arab militants in Syria backed by Turkey, is reported to be deliberately releasing ISIS detainees amid a Turkish military operation targeting the Kurds in northeast Syria. The Pentagon on Monday afternoon also released a statement from Secretary of Defense Mark Esper that blamed Turkey, not the Kurds, for the release of ISIS detainee es."
- ↑ "YPG/PKK freed 800 ISIL prisoners in Syria: Turkish Defense Ministry – World News". http://www.hurriyetdailynews.com/ypg-pkk-freed-800-isil-prisoners-in-syria-turkish-defense-ministry-148808.
- ↑ "YPG seeks resurgence of ISIL for own legitimacy: Gov't – Turkey News". http://www.hurriyetdailynews.com/ypg-seeks-resurgence-of-isil-for-own-legitimacy-govt-148892.
- ↑ "How Turkey's Syria offensive is being received by opposition parties". https://www.trtworld.com/turkey/how-turkey-s-syria-offensive-is-being-received-by-opposition-parties-30487.
- ↑ "Government caused world to take position against Turkey: Main opposition leader – Turkey News". http://www.hurriyetdailynews.com/government-caused-world-to-take-position-against-turkey-main-opposition-leader-147539.
- ↑ "Opposition leader urges gov't to contact Assad – Turkey News". http://www.hurriyetdailynews.com/opposition-leader-urges-govt-to-contact-assad-147538.
- ↑ "Public support for Turkey's Syria offensive at 79 percent: Poll". https://www.duvarenglish.com/politics/2019/11/18/public-support-for-turkeys-syria-offensive-at-79-percent-poll/.
- ↑ "Turkish Patriotism on Display Amid Syria Operation". The New York Times. 16 October 2019. https://www.nytimes.com/aponline/2019/10/16/world/europe/ap-eu-turkey-syria-patriotism.html.
- ↑ "Turkish public, politicians voice support for Syria military push". Al-Jazeera. 10 October 2019. https://www.aljazeera.com/news/2019/10/turkish-public-politicians-voice-support-syria-military-push-191010135034852.html.
- ↑ "Turkish police investigate Kurdish leaders, fire water cannon at protesters". Reuters. 10 October 2019. https://www.reuters.com/article/us-syria-security-turkey-socialmedia/turkish-police-investigate-kurdish-leaders-fire-water-cannon-at-protesters-idUSKBN1WP1ZD.
- ↑ "Turkey detains mayors of Kurdish party opposing Syria push". 15 October 2019. https://www.aljazeera.com/news/2019/10/turkey-detains-mayors-kurdish-party-opposing-syria-push-191015152439875.html.
- ↑ "Turkish authorities launch legal action against 78 people". Hürriyet Daily News. 10 October 2019. http://www.hurriyetdailynews.com/turkey-launches-legal-action-against-78-people-147332.
- ↑ "Turkey: Hundreds arrested in crackdown on critics of military offensive in Syria". https://www.amnesty.org/en/latest/news/2019/10/turkey-hundreds-arrested-in-crackdown-on-critics-of-military-offensive-in-Syria/.
- ↑ "Suomi tuomitsee Turkin hyökkäyksen Syyriaan – asevientiluvat Turkkiin jäädytetään" (in fi). 9 October 2019. https://yle.fi/uutiset/3-11013073. Retrieved on 10 October 2019.
- ↑ "Nato ally Norway suspends new arms exports to Turkey". 11 October 2019. https://www.thelocal.no/20191011/nato-ally-norway-suspends-new-arms-exports-to-turkey.
- ↑ Baume, Maïa de La (12 October 2019). "Germany, France to curb arms sales to Turkey over Syria operation". https://www.politico.eu/article/germany-to-curb-arms-sales-to-turkey-over-syria-operation/. Retrieved on 13 October 2019.
- ↑ Brzozowski, Alexandra (14 October 2019). "EU condemns Turkey's military action, stops short of common arms embargo" (in en-GB). https://www.euractiv.com/section/defence-and-security/news/eu-condemns-turkeys-military-action-stops-short-of-common-arms-embargo/. Retrieved on 14 October 2019.
- ↑ "Italy to block arms exports to Turkey – Di Maio – English" (in en). 14 October 2019. http://www.ansa.it/english/news/2019/10/14/italy-to-block-arms-exports-to-turkey-di-maio_51e02174-9411-4445-8b44-0d9fca505e37.html. Retrieved on 14 October 2019.
- ↑ Weise, Zia; Barigazzi, Jacopo (14 October 2019). "EU countries agree to suspend arms exports to Turkey". https://www.politico.eu/article/turkey-kurds-assault-eu-to-suspend-arms-exports/. Retrieved on 16 October 2019.
- ↑ "European Council conclusions on Turkey, illegal drilling activities and MH17 – Consilium". https://www.consilium.europa.eu/en/press/press-releases/2019/10/17/european-council-conclusions-on-turkey-illegal-drilling-activities-and-mh17/.
- ↑ BBC Newshour Oct. 18
- ↑ Bredemeier, Ken (13 October 2019). "Trump Pulls out Remaining Troops from N. Syria; Warns of 'Powerful Sanctions' on Turkey" (in en). https://www.voanews.com/usa/trump-pulls-out-remaining-troops-n-syria-warns-powerful-sanctions-turkey. Retrieved on 17 October 2019.
- ↑ "Turkey bans critical reports on military operation in Syria, detains 2 journalists". 10 October 2019. https://cpj.org/2019/10/turkey-bans-critical-reports-on-military-operation.php.
- ↑ ۳۷۵.۰ ۳۷۵.۱ Allsop, Jon (15 October 2019). "Syria, Turkey's President Erdoğan, and the ongoing op-ed problem". https://www.cjr.org/the_media_today/erdogan_turkey_syria_kurds.php.
- ↑ Business, Analysis by Brian Stelter, CNN. "Questions swirl after ABC airs video from Kentucky gun range, labeled as Syria". https://www.cnn.com/2019/10/15/media/abc-news-error-video/index.html.
- ↑ Tobin, Ben. "ABC News mistakenly airs video from Kentucky gun show as Syria bombing footage". https://www.usatoday.com/story/news/world/2019/10/15/abc-news-airs-knob-creek-kentucky-gun-range-video-as-syria-bombing/3984400002/.
- ↑ "Did ABC Mistakenly Label a Video from a US Gun Range as Syrian War Footage?". https://www.snopes.com/fact-check/abc-video-syrian-war-footage/.
- ↑ Acanerler, Alican (9 October 2019). "Videonun Barış Pınarı Harekatı sırasında Tel-Abyad'ın bombalandığını gösterdiği iddiası". https://teyit.org/videonun-baris-pinari-harekati-sirasinda-tel-abyadin-bombalandigini-gosterdigi-iddiasi/.
- ↑ "This video shows a shooting range in the US, not 'destroyed Turkish tanks' in Syria". 10 October 2019. https://factcheck.afp.com/video-shows-shooting-range-us-not-destroyed-turkish-tanks-syria.
- ↑ Baragona, Justin (14 October 2019). "ABC News Apologizes for Airing Fake Syria Bombing Video". https://www.thedailybeast.com/abc-news-apologizes-for-airing-fake-syria-bombing-video.
- ↑ "ABC News apologizes for broadcasting fake video of bombings in Syria". https://www.jpost.com/International/ABC-News-apologizes-for-broadcasting-fake-video-of-bombings-in-Syria-604659.
- ↑ Foy, Henry. "Russia calls Turkey's invasion of north Syria 'unacceptable'". https://www.ft.com/content/3123143a-ef41-11e9-ad1e-4367d8281195.
- ↑ Kottasová, Ivana; Ilyushina, Mary (15 October 2019). "Russians fill the void left by US troops in Syria". https://edition.cnn.com/2019/10/15/middleeast/turkey-syria-russian-troops-intl/index.html.
- ↑ ۳۸۵.۰ ۳۸۵.۱ Abdi, Mazloum (13 October 2019). "If We Have to Choose Between Compromise and Genocide, We Will Choose Our People". https://foreignpolicy.com/2019/10/13/kurds-assad-syria-russia-putin-turkey-genocide/.
- ↑ Fahim, Kareem; Dadouch, Sarah; Englund, Will (15 October 2019). "Russia patrolling between Turkish and Syrian forces after U.S. troops withdraw". https://www.washingtonpost.com/world/middle_east/syria-says-government-soldiers-enter-manbij-after-us-troops-withdraw/2019/10/15/d494405a-eeb8-11e9-bb7e-d2026ee0c199_story.html.
- ↑ Dominic Evans, Dominic; Coskun, Orhan; Perry, Tom (16 October 2019). "Power shift: Who gains in the battle for Syria's northeast?". https://www.reuters.com/article/us-syria-security-turkey-usa-power-analy/power-shift-who-gains-in-the-battle-for-syrias-northeast-idUSKBN1WU2K8.
- ↑ Seligman, Lara (30 October 2019). "How the Iran Hawks Botched Trump's Syria Withdrawal". https://foreignpolicy.com/2019/10/30/iran-hawks-botched-trump-syria-policy-james-jeffrey-turkey/.
- ↑ Evans, Margaret (20 October 2019). "Turkey 'outsourcing war crimes' to armed groups, Amnesty says after Kurdish politician's murder". https://www.cbc.ca/news/world/syria-turkey-1.5328109.
- ↑ Perry, Tom; Francis, Ellen (22 October 2019). "For Syrian Kurds, a leader's killing deepens sense of U.S. betrayal" (in en). https://www.reuters.com/article/us-syria-security-kurds-future/for-syrian-kurds-a-leaders-killing-deepens-sense-of-us-betrayal-idUSKBN1X11HZ.
- ↑ Hubbard, Ben; Kirkpatrick, David D. (18 October 2019). "Kurds' Sense of Betrayal Compounded by Empowerment of Unsavory Rivals". https://www.nytimes.com/2019/10/18/world/middleeast/kurds-sense-of-betrayal-compounded-by-empowerment-of-unsavory-rivals.html.
- ↑ Olorunnipa, Toluse; Kim, Seung Min (8 October 2019). "Republicans deliver rare rebuke of Trump, slamming his Syria withdrawal decision". https://www.washingtonpost.com/politics/mcconnell-joins-other-republicans-in-rebuking-trumps-syria-withdrawal/2019/10/07/aef0d11e-e914-11e9-9306-47cb0324fd44_story.html.
- ↑ Sherwin, Emily (14 October 2019). "Turkey offensive in Syria forces Russia into a balancing act". https://www.dw.com/en/turkey-offensive-in-syria-forces-russia-into-a-balancing-act/a-50828950.
- ↑ Rosenberg, Steve (17 October 2019). "Putin: From pariah to Middle East power broker". https://www.bbc.com/news/world-europe-50068498.
- ↑ Pitarakis, Lefteris; Mroue, Bassem (16 October 2019). "Russia Seeks to Cement its Role as a Power Broker in Syria" (in en). https://web.archive.org/web/20191016020939/https://time.com/5701729/russia-troops-syria-turkey-conflict/.
- ↑ Stolton, Samuel (14 October 2019). "Turkey's relationship with NATO tested over Syria operation". https://www.aljazeera.com/indepth/features/turkey-relationship-nato-tested-syria-operation-191013190857028.html.
- ↑ Wolfgang, Ben; Glenn, Mike (16 October 2019). "Turkey's NATO status complicates U.S. response to Erdogan's Syria incursion". https://www.washingtontimes.com/news/2019/oct/16/turkey-nato-status-complicates-response-erdogan-sy/.
- ↑ "Esper chides NATO ally Turkey for "heading in the wrong direction" with Russia in Syria". 24 October 2019. https://www.cbsnews.com/news/turkey-syria-wrong-direction-russia-mark-esper-says-us-nato-ally-donald-trump-lauds-ceasefire-2019-10-24/.
- ↑ staff, T. O. I.. "US said considering plan to remove nukes from Turkish base near Syrian border". https://www.timesofisrael.com/amid-rising-tensions-us-said-considering-plan-to-remove-nukes-from-turkish-base/.
- ↑ Brennan, David (15 October 2019). "U.S.-Turkey tensions raise fears over future of nuclear weapons near Syria". https://www.newsweek.com/u-s-turkey-tensions-fears-future-nuclear-weapons-syria-donald-trump-erdogan-1465331.
- ↑ Russian forces enter former Islamic State stronghold in Syria:Russian troops in Raqqa were handing out humanitarian aid and its military doctors were offering residents medical attention. By Reuters ,9 December 2019.
- ↑ Russian troops enter Syria’s Raqqa, filling void of withdrawing US forces, by Jared Szuba, 10 December 2019.
- ↑ Russians near Raqqa two years after US helped take city from ISIS By Seth J. Frantzman, 9 December 2019.
- ↑ Erdogan says Turkey aims to settle 1 million refugees in Syria offensive area, reuters, 9 December 2019.
- ↑ ۴۰۵.۰ ۴۰۵.۱ Turkey Begins Resettling Refugees in Northeastern Syria: Continued reports of atrocities by Turkish-backed forces raise concerns about ethnic cleansing. BY LARA SELIGMAN | 9 DECEMBER 2019.
- ↑ ۴۰۶.۰ ۴۰۶.۱ Erdogan announces start working to house one million people in northern Syria Archived 2020-07-24 at the وے بیک مشین, 9 December 2019.
- ↑ ۴۰۷.۰ ۴۰۷.۱ Nast, Condé. "America's Ally in Syria Warns of Ethnic Cleansing by Turkey". https://www.newyorker.com/news/q-and-a/americas-ally-in-syria-warns-of-ethnic-cleansing-by-turkey.
- ↑ ۴۰۸.۰ ۴۰۸.۱ Russia has pledged to remove Turkish forces from strategic highway, 05-12-2019 by Karwan Faidhi Dri.
- ↑ ۴۰۹.۰ ۴۰۹.۱ Turkey appoints mayors in recently invaded northern Syrian towns, 06-12-2019, Karwan Faidhi Dri.
- ↑ Russia and Turkey armies strike deal to swap water for electricity, 9 December 2019, middleeastmonitor.com
- ↑ Russians appear to broker deal with Turkey in electricity for water swap in Syria, Wladimir van Wilgenburg Wladimir van Wilgenburg |December 09-2019.
- ↑ What is happening in al-Shirkark silos in Ain Issa district? The Turkish occupation army withdrew from al-Shirkrak silo, according it seems agreement with Russia, while yesterday, the Russian forces headed with the Syrian regime to remove mines in the silos' vicinity, we have no precise information about the forces which will be stationed in the silos. 10 Dec 2019, Tue – 14:38 2019-12-10T14:38:00 AIN ISSA – SHARVIN MUSTAFA. hawarnews.com
- ↑ ۴۱۳.۰ ۴۱۳.۱ 2 months of Operation Peace Spring: what now? Karwan Faidhi Dri, 10 Dec 2019.
- ↑ Life on the Front Lines in Northern Syria; With echoes of shelling from Turkish-allied forces nearby, families sheltering in abandoned villages wonder when they can go home. BY Jade Sacker, 23 November 2019.
- ↑ Syria: Russian helping hand, by JOHN CHERIAN, 6 December 2019.
- ↑ SDF woos Syrian Kurdish rivals in wake of Turkish assault, Amberin Zaman 4 December 2019.
- ↑ Russia wants Syrian Kurds to unify, clarify their demands of Moscow: Kurdish opposition Karwan Faidhi Dri, 10 Dec 2019.
- ↑ Syria’s Kurdish parties do not see eye to eye, Shivan Ibrahim 9 December 2019.
- ↑ Mustafa Bali: Turkey continues to violate ceasefire deals, targets Kurds, 9 Dec 2019.
- ↑ Russian forces in Syria, SDF discuss phase two in border security deal, 7 Dec 2019.
- ↑ Faisal Azouz: Our goal is to know region's project, we do not wish to see any disagreement. The coordinator of the National Dialogue Follow-up Committee of the Arab Socialist Baath Party, Faisal, indicated that they are looking for ways to find a formula for compatibility between the Autonomous Administration project and Article 107 of the Syrian constitution related to local administrations. 8 Dec 2019, Sun – 13:54 2019-12-08T13:54:00 QAMISHLO_ SHINDA AKRAM – AKRAM BARAKAT.
- ↑ Northeast Syria Between Autonomous, Local Administrations Archived 2020-02-10 at the وے بیک مشین, Monday, 9 December 2019.
- ↑ Syria: the most complex conflict of our time Archived 2020-10-30 at the وے بیک مشین, By Elias Hazou, 8 December 2019
- ↑ ۴۲۴.۰ ۴۲۴.۱ Macron spars with US and Turkey over Nato, By NIKOLAJ NIELSEN BRUSSELS, 4. DEC, euobserver.com.
- ↑ Exclusive details of Erdoğan's meeting with Johnson, Merkel and Macron, by Yahya Bostan, dailysabah.com
- ↑ Erdogan in NATO: Russia’s ‘Trojan horse’?, by Cengiz Candar 9 December 2019.
- ↑ A four-way summit on Syria will be in Turkey, NewsTurkey 5 December 2019.
- ↑ Putin’s Envoy Tells Assad Russia Supports ‘Recapturing All Syrian Territories’ Archived 2020-02-10 at the وے بیک مشین, Tuesday, 3 December 2019.
- ↑ Intel: How Russia is changing course in Syria, Maxim A. Suchkov 3 December 2019.
- ↑ Press release on Russian officials’ meeting with President of Syria Bashar al-Assad, 02-12-2019.
- ↑ UAE OFFICIALLY BACKS SYRIA'S ASSAD TO WIN WAR, BY TOM O'CONNOR ON 12/3/19.
- ↑ Astana round begins with a meeting between the meeting sponsors The 14th round of the Astana meetings began in the Kazakh capital Nur Sultan on Tuesday morning with a series of meetings of the meeting sponsors (Russia, Turkey and Iran). 10 Dec 2019, Tue – 14:07 2019-12-10T14:07:00 NEWS DESK
باہرلے جوڑ
سودھو- Stephanie Grisham (6 October 2019). "Statement from the [U.S. Press Secretary: Foreign policy"]. وائٹ ہاؤس. https://web.archive.org/web/20210108070435/https://www.whitehouse.gov/briefings-statements/statement-press-secretary-85/.
سانچہ:Syrian Civil War سانچہ:Kurdish–Turkish conflict (1978–present) سانچہ:Portal bar