گرو گرنتھ صاحب دے لکھاری
گرو گرنتھ صاحب جی (انگریزی: Guru Granth Sahib Ji)، سکھ دھرم دا مرکزی مذہبی پاٹھ اے، جس نوں سکھ دھرم دے آخری سربشکتیمان گرو مندے ہن۔[۱] اس وچ ۱۴۳۰ انگ (پنے) ہن، جیہناں وچ ۳۶ سنتاں دی بانی اے جس وچ سکھ گرو صاحب (۶ گرو)، بھگت (۱۵ بھگت)، بھٹّ (۱۱ بھٹّ) اتے گرسکھ (۴ گرسکھ) شامل ہن۔ ایہہ دنیا دی اکو اک مذہبی لپی اے جس وچ دوجے دھرماں، ذاتیاں اتے دھرماں دے لوکاں دے وچار اتے وچاردھارا شامل اے۔ اس وچ اپنے آپ سکھ گروآں دیاں سکھیاواں وی شامل ہن اتے اسدا پہلاں اڈیشن بھائی گرداس جی اتے دوسرا اڈیشن بھائی منی سنگھ جی ولوں لکھیا گیا سی۔
لکھاریاں دا ورگی کرن
سودھوعام طور تے مفکر گرو گرنتھ صاحب دے لکھاریاں نوں چار گروہاں وچ ونڈدے ہن:
- سکھ گرو
- بھگت
- بھٹّ
- گرسکھ
سکھ گرو
سودھوبھگت
سودھواُتلے لسٹ وچ، "بھگت" وکھ وکھ قوماں دے پوتر آدمی سن جیہناں دیاں سکھیاواں سری گرو گرنتھ صاحب جی وچ شامل ہن۔ اوہناں دی بانی "بانی بھگتا کی" سرلیکھ ہیٹھ اے۔ شبد "بھگت" دا مطلب سمرپن اے، اتے سنسکرت شبد بھکتی توں آیا اے، جسدا مطلب اے بھگتی اتے پیار۔ بھگتاں نے اک ربّ وچ یعقین پیدا کیتا جس توں پہلاں بھگت کبیر نے مہان ہندو بھکتیاں اتے صوفی سنتاں دیاں لکھتاں دی چون کیتی۔
اُتلے وچوں، ہیٹھاں بھگتاں دی لسٹ اے:[۲]بھٹّ
سودھو- بھٹّ کلشیر
- بھٹّ بلھ
- بھٹّ بھلھ
- بھٹّ بھکا
- بھٹّ گیند
- بھٹّ ہربنس
- بھٹّ جلپ
- بھٹّ کیرت
- بھٹّ متھرا
- بھٹّ نال
- بھٹّ صالاح
ووادپورن لکھاری: مردانہ اتے ٹلّ
سودھوآدی گرنتھ دے موجودہ حصول دے دو ہور لکھاری ہن جو وکھ وکھ مفکراں وچ بحث دا موضوع ہن: بھائی مردانہ اتے بھٹّ ٹلّ۔
وکھ وکھ مفکر دے مطابق:
- اتھے مردانہ ۱ دے سرلیکھ ہیٹھ دو بھجن ہن[۳] بھائی مردانہ دی رچنا اے، پر باقی داعوے نوں ثابت کرن وچ اکامیاب مندے ہن، کیونکہ قلم دا نام نانک نے گیت اندر ورتیا گیا اے [۴] اتے مردانہ سلوک دی اکّ قسم اے۔
- اسے طرحاں، بھٹّ ٹلّ دے نام تے اکّ سوئیا اے، [۵] جو کہ کجھ مفکراں مطابق گورمکھی ٹائیپو اے، کیونکہ ایہہ کلھ مطلب بھٹّ کلھشار اے۔[۶]
حوالے
سودھو- ↑ Keene, Michael (2003). Online Worksheets. Nelson Thornes, 38. ISBN 0-7487-7159-X.
- ↑ Bahri, H.; Bansal, G.S.; Puran, B.; Singh, B.; Singh, B.; Buxi, L.S.; Chawla, H.S.; Chawla, S.S.; et al. (2000). "4. Bhagats and Saints". Studies 63 (2): 169–93. http://www.springerlink.com/index/t4p212hg5756m497.pdf. Retrieved on ۴ جولائی ۲۰۰۸.سانچہ:مردہ کڑی
- ↑ Page 553, Adi Granth, Translation of Sant Singh Khalsa
- ↑ اس سلوک میں سری گرو جی مردانے کے پوچھنے سے تس کے پرتِ گرمکھتا ارُ منمکھتا کی مدرا کا روپُ برنن کرتے ہیں اؤرُ دو پرکار کی مدرا منمکھوں کی اؤرُ گرمکھوں کی کہی اے۔۔ پرتھم منمکھوں کی مدرا کہتے ہیں۔۔: Fareedkoti Teeka, Adi Granth
- ↑ ٹل' جی کہتے ہیں اے بھائی ایسے ستگروں کو سہج سبھاوک جاری ہی سیویئے اے بھائی ستگروں کے درسن کرنے تے جم مرن دکھ جاتا رہتا اے۔۔10۔۔: Page 1392, Teeka Fareedkoti, Adi Granth
- ↑ Page 1392: ٹل = اے ٹلّ! اے کلیی! اے کلییسہار!: Teeka by Professor Sahib Singh, Adi Granth