نالندا یونیورسٹی
| ||||
|---|---|---|---|---|
| معلومات | ||||
| تاسيس | ۲۰۱۰[۱] | |||
| جغرافیائی وقوع | ||||
| إحداثيات | 25°01′06″N 85°22′42″E / 25.0183119°N 85.3784319°E | |||
| شہر | راجگیر ، نیڑے نالندا | |||
| دیس | بھارت | |||
| ہور جانکاری | ||||
| ویب سائٹ | Nalanda University(سرکاری) | |||
|
|
||||
ترمیم  | ||||
نالندا یونیورسٹی پرانے ہندستانوچّ اچّ سکھیا دا سبھ توں ودھیرے اہم اتے پرسدھ مرکزسی۔ مہایانبدھ مت دے اس سکھیا-مرکز وچّ ہینیان بودھی-دھرم دے نال ہی ہور دھرماں دے اتے کئی دیساں دے طالب علم پڑھدے سن۔ پرانے بہار راج وچّ پٹنہ توں 88.5 کلومیٹر دکھن چڑھدے اتے راجگیر توں 11.5 کلومیٹر اتر وچّ اک پنڈ دے کول الیگزینڈر کننگھم ولوں کھوجے گئے اس مہان بودھی یونیورسٹی دے کھنڈر اسدے پرانے وقار دا بہت کجھ اندازہ کرا دندے ہن۔ کئی پرابھلیکھاں اتے ستویں صدی وچّ بھارت بھرمن لئی آئے چینی پاندھی ہیون سانگ اتے اتسنگ دے یاترا وورناں توں اس یونیورسٹی دے بارے وچّ وسترت جانکاری حاصل ہندی ہے۔ اتھے 10،000 طالب علماں نوں پڑاؤن لئی 2،000 استاد سن۔
یورپ دی آکسفورڈ یونیورسٹی تے کیمبرج یونیورسٹی توں وی کئی صدیاں پہلاں بھارت دی شمالی مشرقی ریاست بہار دی نالندا یونیورسٹی تعلیم دا اک اہم تے عالمی مرکز ہوندی سی۔ پنجویں صدی وچ قائم ہوون والی ایس یونیورسٹی وچ ایشیا دے اکثر علاقیاں دے لوک پڑھن لئی آندے سن۔ پر 1193ء وچ ایہہ باہرلیاں حملیاں (مسلماناں دے حملیاں) دا شکار ہو گئی ۔پنجویں صدی وچ قائم نالندا یونیورسٹی وچ اک ویلا ایہو جیہا وی سی جدوں اوتھے لگ بھگ 10000 پڑھیار ہوندے سن۔ پڑھیاراں وچ زیادہ تر چین، جاپان، کوریا تے دوجے ایشیائی ملکاں توں آن والے بدھ مت دے پیروکار ہوندے سن۔
تریخ
سودھوچینی راہب سیاح ہوین سانگ نے 7ویں صدی وچ نالندا وچ تعلیم حاصل کیتی سی تے اوہناں نے اپنی کتاب وچ یونیورسٹی دی خوبصورتی دا ذکر کیتا اے۔ اوہناں نے اپنی کتاب وچ نو منزلا لائبریری دا ذکر وی کیتا اے۔
دلائی لامہ دی گل
سودھوجنوری 2013ء وچ جے پور ادبی میلے وچ مذہبی گورو دلائی لامہ نے کہیا سی کہ بدھ مت سارے علم دا ذریعہ نالندا یونیورسٹی سی۔
نویں اساری
سودھوہُن 21 ویں صدی وچ کئی دانشوراں نے ایس قدیم یونیورسٹی دے وقار نوں نویں سِر توں بحال کرن دی منصوبہ بندی کیتی اے۔ دانشوراں دے ایس گروپ دی قیادت نوبل انعام یافتہ پروفیسر امریتا سین کر رہے نیں۔ امریتا سین تے اوہناں دے سنگی ایس قدیم یونیورسٹی دے کھنڈرات نال اک عالمی سطح دی یونیورسٹی قائم کرنا چاہندے نیں۔ ایس نویں یونیورسٹی وچ سارے جدید مضموناں دی تعلیم دیون لئی منصوبہ بندی کیتی گئی اے پر بہار ورگی غریب ریاست وچ اک عالمی سطح دی یونیورسٹی بناونا بہت مشکل کم اے۔
امریکا دے بوسٹن کالج دے پروفیسر فلپ آلٹ بیک ایس پاسے اشارہ کردیاں ہویاں کہندے نیں کیہ اعلیٰ سطح دے پڑھیاتے اساتذہ دیہی بہار ول متوجہ ہون گے؟ پر نالندا یونیورسٹی دے چانسلر امریتا سین ایہناں ساریاں قیاس آرائیاں نوں رد کردیاں ہویاں کہندے نیں، ساڈا کم نویں یونیورسٹی قائم کرنا تے پڑھائی شروع کر دینا اے۔ ایہہ اک شروعات اے۔ قدیم یونیورسٹی تقریباً 200 سال وچ اپنی شہرت دیاں اُچائیاں اُتے پہنچی سی۔ سانوں لوکاں نوں شاید 200 سال نہیں لگن گے پر کجھ دہاکے تک لگ جان گے۔ نویں یونیورسٹی نوں راجگیر وچ بنایا جا رہیا اے جیہڑا پرانی یونیورسٹی توں تقریباً 10 کلو میٹر دے فاصلے اُتے اے۔
بھارت، چین، سنگا پور، جاپان تے تھائی لینڈ نے 2006ء وچ قدیم نالندا یونیورسٹی نوں دوبارہ شروع کرن دی منصوبہ بندی دا اعلان کیتا، جیہدے بعد امریکا تے روس ورگے ملکاں نے وی ایہدی حمایت کیتی۔ نویں نالندا یونیورسٹی وچ ساریاں نالوں پہلاں تاریخ تے ماحولیات دی تعلیم شروع ہووے گی۔ جیہدے لئی ساری دنیا وچ اشتہار دتا جا چکیا اے۔ یونیورسٹی وچ پہلابیچ سال 2014ء وچ شروع ہووے گا۔ یونیورسٹی لئی زمین بہار حکومت نے دتی اے جد کہ باقی خرچیاں لئی مرکزی حکومت تے کئی دوجے ملک مدد کر رہے نیں۔
پروفیسر سین مطابق یونیورسٹی دی ہولی ہولی اُساری ہوندی رہوے گی تے ایسے دوران پڑھائی وی جاری رہوے گی۔ نالندا یونیورسٹی دی انتظامیہ دے رکن تے بھارتی پارلیمان دے آگو نند کشور سنگھ کہندے نیں کہ نالندا یونیورسٹی دی وجہ توں ایس علاقے نوں ترقی ملے گی۔
پروفیسر سین د اکہنا اے کہ نویں یونیورسٹی دی ترغیب ایشیائی ریاستاں توں ملی اے پر تعلیم، موضوع تے ماہراں دے معاملے وچ ایہہ عالمی سطح دی ہووے گی۔ پنجویں صدی وچ قائم نالندا یونیورسٹی وچ اک ویلا ایہو جیہا وی سی جدوں اوتھے لگ بھگ 10000 پڑھیار ہوندے سن۔ پڑھیاراں وچ زیادہ تر چین، جاپان، کوریا تے دوجے ایشیائی ملکاں توں آن والے بدھ مت دے پیروکار ہوندے سن۔
نالندا یونیورسٹی بل
سودھو28 مارچ 2006 نوں دے صدر عبدالکلام نے بہار ودھان منڈل دے جوائنٹ سیشن نوں خطاب کردے ہوئے نالندا یونیورسٹی نوں سرجیت کرن دا وچار پیش کیتا سی۔ نالندا یونیورسٹی بلّ، 2010،[۵] 21 اگست 2010 نوں راج سبھا اتے 26 اگست 2010 نوں لوک سبھا وچّ پاس کیتا گیا سی۔ بلّ نوں 21 ستمبر 2010 نوں صدر دی منظوری ملی۔ [۶] اس طرحاں بل اک ایکٹ بن گیا اتے 25 نومبر 2010 نوں ایکٹ لاگوُ کرن تے یونیورسٹی ہوند وچّ آئی۔
حوالے
سودھو- ↑ عنوان : ROR Data — اشاعت v1.19 — https://dx.doi.org/10.5281/ZENODO.7644942
- ↑ "Amartya Sen to be chancellor of Nalanda International University". Daily News and Analysis. 19 July 2012. http://www.dnaindia.com/india/report_amartya-sen-to-be-chancellor-of-nalanda-international-university_1717242. Retrieved on ۲۵ جولائی ۲۰۱۲.
- ↑ "Amartya Sen named Nalanda University Chancellor". The Times of India. 20 July 2012. https://web.archive.org/web/20131019161617/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2012-07-20/news/32763124_1_nalanda-university-board-members-george-yeo. Retrieved on ۲۵ جولائی ۲۰۱۲.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ http://lawmin.nic.in/ld/regionallanguages/THE٪20NALANDA٪20UNIVERSITY٪20ACT،٪202010٪20(39٪20OF٪202010).pdf
باہرلے جوڑ
سودھو- Official website
- Reviving Nalanda University: A vision by Amartya Sen
- Nalanda - Tentative Lists at UNESCO World Heritage Centre