لودھی سلطنت
لودھی خاندان | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1451–1526 | |||||||||
 لودھی سلطنت دا نقشہ | |||||||||
| راجگڑھ | دہلی | ||||||||
| عمومی زباناں | فارسی (دفتری, عدالت), پشتو تے اردو | ||||||||
| مذہب | اسلام | ||||||||
| حکومت | سلطنت | ||||||||
| تاریخ | |||||||||
• قیام | 1451 | ||||||||
• خاتمہ | 1526 | ||||||||
| |||||||||
دلی دی آخری سلطنت جہڑی 1451ء توں 1526ء تک قائم رہی ۔
1412ء سلطان محمود تغلق دے مرن مگروں سلطنت دلی چ کئی سال ہنگامے رہے تے سادات ٹبر مضبوط حکومت قائم کرن چ کامیاب نئیں ہو سکئیا ۔ پر 1451ء چ لہور تے سرہند دے پٹھان صوبے دار بہلول لودھی (1451ء توں 1489ء) نے دلی تے مل مار کے اک وار فیر مضبوط حکومت قائم کر دتی جہڑی لودھی سلطنت کہلائی ۔ اسنے جونپور وی فتح کر لئیا جتھے اک آزاد حکومت قائم ہو گئی سی ۔
دلی دی ایہہ لودھی سلطنت اگرچہ جونپور توں ملتان تک پھیلی ہوئی سی ، پے دلی دی مرکزی حکومت دے مقابلے چ بوہت چھوٹی سی ۔ اسدی حیثیت ساریاں مقامی حکومتاں وانگ صرف اک صوبائی حکومت دی سی ۔
لودھی ٹبر چوں سبتوں ودھ شہرت بہلول دے پتر سکندر لودھی (1489ء توں 1517ء) نوں حاصل اے ۔ آگرہ شہر دی نیہہ اسنے رکھی سی ۔ اوس ویلے چ آگڑہ دا ناں سکندرآباد سی ۔ شہر آباد ہون مگروں سکندر لودھی نے دلی دی بجائے آگرہ نوں راجگھر بنا لئیا۔
سکندر سادہ طبیعت دا سی ، مملکت دے انتظام تے رعایا دی خوشحالی چ لگئیا رہندا سی ۔ ہر 6 مہینے بعد محتاجاں تے مسکیناں دی فہرست اسدے ساہمنے پیش ہندی تے اوہ 6 مہینے لئی اینہاں دے وظیفے جاری کردا ، پر ایہہ غضے دا تیز سی جس پاروں اوہ کدی کدائیں ہندوآں نال زیادتی کر جاندا سی پر اوہ وفادار ہندوآں نال بوہت ودھئیا سلوک کردا سی ۔
سکندر لودھی دے ویلے چ ہندوآں نے پہلی وار فارسی پڑھنا شروع کیتی تےاسنے ہندوآں نوں سرکاری ملازمتاں دتئیاں ۔ اسدے ویلے چ سنسکرت دیاں کتاباں دا فارسی چ بولی وٹاندرا کیتا گئیا ۔
سکندر دے مگروں اسدا پتر ابراہیم لودھی (1517ء توں 1526ء) تخت تے بیٹھا ۔ ایہہ انتہائی نااہل حکمران سی ۔ اسنوں دلی دے لاگے پانی پت دے میدان ج کابل دے مغل حکمران ظہیر الدین بابر ہتھوں شکست ہوئی تے اینج لودھی سلطنت دا خاتمہ ہوئیا تے مغلیہ سلطنت دی بنیاد پئی ۔ ایہہ فیصلہ کن لڑائی پانی پت دی پہلی لڑائی کہلاندی اے ۔
لودھی راجے
سودھو| لقب | ناں | راج ویلہ | |
|---|---|---|---|
سلطان بہلول لودھی |
بہلول خان ابن کالا خان |
1451ء توں 1489ء | |
سلطان سکندر لودھی |
نظام خان ابن بہلول خان |
1489ء توں 1517ء | |
سلطان ابراہیم لودھی |
ابراہیم خان ابن نظام خان |
1517ء توں 1526ء | |
| لودھی خاندان نونمغلاں نے ہٹا دتاـ | |||
ہور ویکھو
سودھو
نوٹس
سودھوحوالے
سودھوBeck, Sanderson. INDIA & Southeast Asia to 1800: Ethics of Civilization. California: World Peace Communications, 2006. <http://www.san.beck.org/2-9-MughalEmpire1526- 1707.html>.
Desoulieres, Alain. “Mughal Diplomacy in Gujarat (1533–1534) in Correia's 'Lendas da India'.” Modern Asian Studies, Vol. 22, No. 3. pp. 454.<http://www.jstor.org/stable/312590>.
Haider, Najaf. “Precious Metal Flows and Currency Circulation in the Mughal Empire.” Journal of the Economic and Social History of the Orient, Vol. 39, No. 3 (1996), pp. 298– 364. <http://www.jstor.org/stable/3632649>. India. Indian History: Medieval History. 2005. <http://india.gov.in/knowindia/medieval_history1.php>. 3/10/09.
Jacob, Lt. Gen. Jack Frederick Ralph. “History: The Battle of Panipat.” Chandigarh Tribune Online Edition, April 24, 2003. <http://www.tribuneindia.com/2003/20030425/cth2.htm>.
Richards, John F. “The Economic History of the Lodi Period: 1451-1526.” Journal of the Economic and Social History of the Orient, Vol. 8, No. 1 (Aug. 1965). <http://www.jstor.org/stable/3596342>.
SarDesai, D.R. India The Definitive History. Colorado: Westview Press, 2008.
Subrahmanyam, Sanjay. “A Note on the Rise of Surat in the Sixteenth Century.” Journal of the Economic and Social History of the Orient, Vol. 43, No. 1 (2000), pp. 23–33. <http://www.jstor.org/stable/3632771>.
The World Book Encyclopedia, 1979 ed. “Mogul Empire.”
Ud-Din, Hameed. “Historians of Afghan Rule in India.” Journal of the American Oriental Society, Vol. 82, No. 1 (Jan. – Mar., 1962), pp. 44–51. <http://www.jstor.org/stable/595978