طارق بن زیاد
طارق بن زیاد (مرنا 720) بربر نسل نال تعلق رکھن والے مسلمان تے بنو امیہ دے جرنیل سن ۔ جنہاں نے 711ء چ ہسپانیہ چ عیسائی حکومت دا خاتمہ کرکے یورپ چ مسلم حکومت دا آغاز کیتا ۔ اوہ ہسپانوی تریخ چ (Taric el Tuerto) دے ناں نال جانے جاندے نیں ۔
اوہناں نوں سپین دی تریخ دے اہم ترین عکسری رہنماواں چوں اک سمجھیا جاندا اے ۔ شروع چ اوہ اموی صوبہ افریقہ دے گورنر موسی بن نصیر دے نائب سن ،جنہاں نے ہسپانیہ چ وزیگوتھ بادشاہ دے ظلماں توں تنگ عوام دے مطالبے تے طارق بن زیاد نوں ہسپانیہ تے چڑھائی کرن دا حکم دتا ۔
اپریل دی 30 تریخ سن 711ء چ طارق دیاں فوجاں جبرالٹر تے اتریاں واضع رہے کہ جبرالٹر اس علاقے دے عربی ناں جبل الطارق دای بگڑی شکل اے ۔ سپین دی سرزمین تے اترن دے بعد طارق نے ساریاں کشتیاں جلان دا حکم دتا تاکہ فوج فرار دے بارے چ نا سوچ سکے ۔
طارق بن زیاد نے 7 ہزار دے نکے جہے لشکر نال پیشقدمی شروع کیتی تے 19 جولائی نوں معرکہ وادی لکہ چ وزیگوتھ بادشاہ راڈرک دے اک لکھ دے لشکر دا مقابلہ سامنا کیتا تے بہادری دی عظیم داستان رقم کردے ہوئے راڈرک دی فوج نوں اک ای دن چ شکست دے دتی ۔ جنگ چ راڈرک ماریا گئیا ۔
فتح دے بعد طارق نے بغیر کسے مزاحمت دے راجگھر طلیطلہ تے قبضہ کر لئیا ، طارق نوں ہسپانیہ دا گورنر بنا دتا گئیا لیکن چھیتی ای اسنوں دمشق طلب کر لئیا گئیا تے اموی خلیفہ اسنوں پسند نئیں کردا سی ۔ یاں اوہ مختلف علاقیاں فتح حاصل کر رہے سالاراں جنہاں نے ترکستان ، ہندوستان تے سپین دے علاقے فتح کیتے ، دی طاقت توں خزفزدہ سی یاں اوہ اینہاں سالاراں کولوں اپنے کوئی بدلے لینا چاہندا سی کیونجے اس خلیفے نے مسلمان سلطنت چ اضافہ کرن والے ہر سالار نوں قتل کرواتا یا اس کولوں سب کجھ کھو کے اس نوں بھیک منگن تے مجبور کر دتا مثلا فاتح سندھ محمد بن قاسم نوں جدوں اوہ سندھ فتح کر کے پنجاب چ ملتان دے علاقے فتح کر رہیا سی نوں معزول کر کے واپس بلا لئیا تے اس نوں قتل کروا تا فاتح ترکستان مسلم بن قتیبہ نو ں واپس آن دا حکم دتا جدوں اوہ چین تے حملے دی تیاری کر رہے سن ،لیکن اوہ سمجھ کۓ کہ اوہناں نال چنگا سلوک نئیں ہونا تے واپس آن توں انکار کر دتا ایہناں نوں قاتل بھیج کے محاذ تے ای قتل کروا دتا گئیا طارق بن زیاد تے موسی بن نصیر نال بہت بھیڑا سلوک کیتا گئیا تے اس وقت توں بعد مسلم سلطنلت دیاں سرحداں ایہناں لوکاں دے فتح کیتے ہوۓ علاقیاں تک ای رہ گئیاں ۔