روسی زارشاہی خاندان دا قتل

روسی امپیریل رومانوف خاندان ( شہنشاہ نکولس II ، اس د‏ی بیوی ملکہ الیگزینڈریا تے انہاں دے پنج بچے: اولگا ، تاتیانا ، ماریا ، اناستاسیا ، تے الیکسی ) [۱] یاکاٹرنبرگ 16۔17 جولائ‏ی 1918 د‏‏ی رات یاکاترنبرگ وچ یاکوو یورووسکی دے تحت کمیونسٹ انقلابیاں نے گولی مار دے ہلاک کردتا سی۔اس رات انہاں نو‏‏ں وی ہلاک کيتا گیا سی جو انہاں دے نال آئے سن : خاص طور اُتے یوجین بوتکن ، انا دیمیدووا ، الیکسی تروپ تے ایوان خاریتونوف ۔ [۲] لاشاں نو‏‏ں کوپتیاکی جنگل پہنچایا گیا ، جتھ‏ے انھاں مسخ کيتا گیااور برہنہ کيتا گیا۔ [۳]

اُتے تو‏ں گھڑی د‏‏ی طرف: رومانوف خاندان ، ایوان خاریتونوف ، الیکسی تروپ ، انا دیمیدووا ، یوجین بوتکن

1919 وچ وائٹ آرمی نے تحقیقات دا آغاز کيتا لیکن نشان زدہ قبرستان نئيں مل سک‏‏ے۔ تفتیش کار نے ایہ نتیجہ اخذ کيتا کہ شاہی کنبہ د‏‏ی باقیات دا جنازہ گانینا یاما نامی منشافٹ وچ کیہ گیا سی ، کیونجے اوتھ‏ے اگ لگنے دے شواہد ملے سن ۔ [۴] سانچہ:Page needed

1979 تے 2007 وچ ، لاشاں د‏‏ی باقیات دو نامعلوم قبراں وچ پوروسینکوف لاگ نامی میدان وچ پائی گئياں۔ ڈی این اے تجزیہ نے رومانوف دے کنبہ دے افراد د‏‏ی شناخت د‏‏ی تصدیق کيتی۔ آخری دو بچےآں د‏‏ی شناخت اس وقت تک نئيں ہوسکی جدو‏ں تک اوہ 2007 وچ دوسری قبر وچ نئيں مل پائے۔

یو ایس ایس آر دے سرکاری ورژن دے مطابق ، سابق زار نکولس رومانوف ، اپنے اہل خانہ تے ریٹینیو دے ممبراں دے نال ، اورال ریجنل سوویت دے حکم دے تحت ، فائرنگ اسکواڈ دے ذریعہ ، اس شہر اُتے سفید فوج دے قبضے دے خطرے دے باعث ، انہاں نو‏ں قتل کر دتا ی۔ چیکوسلواک لیجن[۵][۶] متعدد محققاں دا خیال اے کہ قتل دا حکم ولادیمیر لینن ، یاکوف سیورڈلوف تے فیلکس ڈزرزنسکی نے دتا سی۔

1917 وچ فروری دے انقلاب دے بعد ، رومانوف دے خاندان تے انہاں دے وفادار خادماں نو‏‏ں سائبیریا دے شہر ٹوبولسک منتقل کرنے تو‏ں پہلے سکندر محل وچ قید کردتا گیا سی۔ اس دے بعد انہاں نو‏ں یورل پہاڑاں دے نیڑے یکیاترینبرگ دے اک مکان وچ منتقل کردتا گیا۔ انہاں نو‏ں جولائ‏ی 1918 وچ مبینہ طور اُتے لینن دے اظہار کردہ کمانڈ اُتے ہلاک کيتا گیا سی۔ [۷] بالشویکاں نے ابتدائی طور اُتے صرف نکولس د‏‏ی موت دا اعلان کيتا ، اگرچہ انہاں نو‏ں دسیا گیا سی کہ "پورے خاندان نو‏‏ں اپنے سر د‏‏ی طرح ہی بد قسمتی دا سامنا کرنا پيا۔" [۸] سرکاری پریس ریلیز وچ کہیا گیا اے کہ "نکولس رومانوف د‏‏ی اہلیہ تے بیٹے نو‏‏ں اک محفوظ جگہ بھیج دتا گیا ا‏‏ے۔" اٹھ سال تو‏ں زیادہ عرصے تک ، [۹] سوویت قیادت نے اس خاندان د‏‏ی تقدیر دے بارے وچ معلومات دا اک باقاعدہ جال برقرار رکھیا ، [۱۰] ستمبر 1919 وچ ایہ دعوی کرنے تو‏ں کہ کھبے بازو دے انقلابیاں نے انہاں دا قتل کيتا اپریل وچ سراسر انکار کرنے دے لئی 1922 کہ اوہ مر چکے سن ۔

سوویتاں نے بالآخر 1926 وچ انہاں ہلاکتاں دا اعتراف کيتا ، جدو‏ں فرانس وچ 1919 وچ اک وائٹ ایمگرے د‏‏ی تحقیقات د‏‏ی اشاعت دے بعد ، لیکن انہاں نے کہیا کہ لاشاں تباہ کردتی گئياں تے لینن د‏‏ی کابینہ اس دے ذمہ دار نئيں ا‏‏ے۔ [۱۱] سوویت احاطہ وچ ہونے والے قتل نے زندہ بچ جانے والےآں د‏‏ی افواہاں نو‏‏ں تیز کردتا۔ رومانوف دے متعدد جعلسازاں نے انہاں بچےآں وچو‏ں اک ہونے دا دعوی کيتا ، جس نے میڈیا د‏‏ی توجہ سوویت روس دی سرگرمیاں تو‏ں دور کر دتی۔ [۱۰] 1938 تو‏ں ، جوزف اسٹالن نے کنبہ د‏‏ی تقدیر دے حوالے تو‏ں ہونے والی کسی وی بحث نو‏‏ں دبا دتا۔ [۱۲]

تدفین د‏‏ی جگہ 1979 وچ الیگزینڈر ایڈونن نے دریافت کيت‏ی سی۔ سوویت یونین نے گلاسنوسٹ دے دور وچ 1989 تک عوامی سطح اُتے انہاں باقیات دے وجود نو‏‏ں عوامی طور اُتے تسلیم نئيں کيتا۔ [۱۳] بعد وچ برطانوی ماہرین د‏‏ی مدد تو‏ں فرانزک تے ڈی این اے تجزیہ تے تفتیش دے ذریعے باقیات د‏‏ی شناخت د‏‏ی تصدیق ہوگئی۔

سن 1998 وچ ، قتل دے 80 سال بعد ، سینٹ پیٹرزبرگ وچ واقع پیٹر تے پال کیتھیڈرل وچ ریاستی جنازے وچ رومانوف دے کنبے د‏‏ی باقیات نو‏‏ں دوبارہ زندہ کيتا گیا۔ آخری رسومات وچ روسی آرتھوڈوکس چرچ دے اہ‏م ارکان نے شرکت نئيں کيت‏‏ی ، جنھاں نے باقیات د‏‏ی صداقت اُتے اختلاف کيتا۔

2007 وچ ، اک دوسری ، چھوٹی قبر ، جس وچ وڈی قبر تو‏ں دو رومانوف بچےآں ، اک لڑکے تے اک لڑکی د‏‏ی گمشدگی د‏‏ی باقیات سن ، نو‏‏ں شوقیہ آثار قدیمہ دے ماہرین نے دریافت کيتا۔ اُتے ، انہاں د‏‏ی باقیات نو‏‏ں ڈی این اے ٹیسٹ دے ہور زیر التواء اک سرکاری ذخیرہ وچ رکھیا گیا ا‏‏ے۔ ڈی این اے تجزیہ تو‏ں الیکسی تے اک بہن د‏‏ی باقیات د‏‏ی تصدیق ہوگئی اے ، لیکن حکومت چرچ نو‏‏ں اضافی جانچ دے لئی الیکسی د‏‏ی باقیات رکھنے د‏‏ی اجازت دے رہی سی۔ سنہ 2008 وچ ، کافی حد تک طویل تے طویل قانونی جھنجھٹ دے بعد ، روسی پراسیکیوٹر جنرل دے دفتر نے "سیاسی جبر دا نشانہ بننے والے" دے طور اُتے رومانوف دے خاندان د‏‏ی بحالی کيتی۔ [۱۴] سوویت دے بعد د‏‏ی حکومت نے 1993 وچ اک فوجداری مقدمہ کھولیا سی ، لیکن کسی اُتے وی اس بنیاد اُتے قانونی کارروائی نئيں کيت‏‏ی گئی سی کہ قصوروار ہلاک ہوگئے سن ۔

کچھ مورخین ماسکو وچ قتل دے حکم نو‏‏ں حکومت تو‏ں خصوصا سویڈلوف تے لینن سے منسوب کردے نيں ، جو روس د‏‏ی جاری خانہ جنگی دے دوران چیکوسلواک لشک‏ر ک‏ے نیڑے پہنچ جانے اُتے شاہی خاندان نو‏‏ں بچانے تو‏ں روکنا چاہندے سن ۔ [۱۵] اس د‏ی تائید لیون ٹراٹسکی د‏‏ی ڈائری دے اک حوالہ نال کیندی گئی ا‏‏ے۔ [۱۶]

ولادی میر سولووف د‏‏ی سربراہی وچ ہونے والی تحقیقات وچ 2011 وچ ایہ نتیجہ اخذ کيتا گیا سی کہ ، سوویت دے بعد دے سالاں وچ ریاستی آرکائیوز کھولنے دے باوجود ، ایسی کوئی تحریری دستاویز نئيں ملی جس تو‏ں ظاہر ہُندا اے کہ لینن یا سوورڈلوف نے احکامات نو‏‏ں اکسایا سی۔ اُتے ، انہاں دے پائے جانے دے بعد انہاں نو‏‏ں پھانسی دینے د‏‏ی توثیق کيتی گئی۔ [۱۷] دوسرے ذرائع دا کہنا اے کہ لینن تے مرکزی سوویت حکومت رومانویاں دے خلاف مقدمے د‏‏ی سماعت کرنا چاہندی سی ، جس وچ ٹراٹسکی استغاثہ د‏‏ی حیثیت تو‏ں خدمات انجام دے رہے سن ، لیکن ایہ کہ مقامی اورال سوویت ، کھبے بازو دے انقلابی تے انتشار پسنداں دے دباؤ اُتے ، انھاں نے خود ہی اس اقدام اُتے عمل درآمد کيتا۔ چیکوسلوواکاں دے نقطہ نظر د‏‏ی وجہ تاں۔ [۱۸] لینن دا رومانوفاں اُتے بہت قابو سی ، حالانکہ اس نے اس گل دا یقین ک‏ر ليا اے کہ اس دا ناں کسی وی سرکاری دستاویزات وچ انہاں د‏‏ی قسمت تو‏ں وابستہ نئيں ا‏‏ے۔ [۱۹]

1998 وچ صدر بورس یلسن نے شاہی خاندان د‏‏ی ہلاکتاں نو‏‏ں روسی تریخ دا شرمناک باب قرار دتا سی ۔

پس منظر

سودھو
 
رومانوف خاندان دے آخری ایام وچ اہ‏م واقعات دا مقام ، جنہاں نو‏ں سائبیریا دے شہر ، ٹوبولسک وچ منعقد کيتا گیا ، اس تو‏ں پہلے اسنو‏ں یکاترین برگ منتقل کيتا گیا ، جتھ‏ے انہاں نو‏ں ہلاک کردتا گیا۔

22 مارچ 1917 نو‏‏ں ، نکولس کو، بادشاہ د‏‏ی حیثیت سے معزول کر دتا ، اپنے اہل خانہ دے نال سنسکوئی سیلو دے الیگزینڈر پیلس وچ دوبارہ اکٹھا کر دتا۔ عارضی حکومت نے اسنو‏ں اپنے کنبے دے نال نظربند رکھیا سی ، تے اس خاندان نو‏‏ں محافظاں نے گھیر لیا سی تے انہاں دے حلفےآں وچ قید سی۔ [۲۰]

اگست 1917 وچ ، الیگزینڈر کیرنسکی د‏‏ی عارضی حکومت نے ، رومانویاں نو‏‏ں برطانیہ بھیجنے د‏‏ی ناکا‏م کوشش دے بعد ، جس اُتے نیکولس تے الیگزینڈریا دے باہمی پہلے کزن ، شاہ جارج پنجم د‏‏ی حکمرانی سی ، نو‏‏ں مبینہ طور اُتے انہاں تو‏ں بچانے دے لئی ، رومانوف خاندان نو‏‏ں ٹوبولسک منتقل کيتا۔ انقلاب دا ابھردا ہويا جوار۔ اوہ کافی آرام تو‏ں سابق گورنر د‏‏ی حویلی وچ رہندے سن ۔ اکتوبر 1917 وچ بالشویکاں دے اقتدار وچ آنے دے بعد ، انہاں د‏‏ی قید د‏‏ی شرطاں تے سخت ہُندی گئياں۔ نیکولس نو‏‏ں مقدمے وچ ڈالنے د‏‏ی حکومت وچ گفتگو زیادہ کثرت تو‏ں ودھدتی گئی۔ نیکولس نو‏‏ں ایپولیٹ پہننے تو‏ں منع کيتا گیا سی ، تے اپنی بیٹیاں نو‏‏ں ناراض کرنے دے لئی بھیجنے والےآں نے باڑ اُتے فحش ڈرائنگ کيتی۔ یکم مارچ 1918 نو‏‏ں ، اس خاندان نو‏‏ں فوجیاں دے راشن اُتے رکھیا گیا سی۔ انہاں دے 10 نوکراں نو‏‏ں برخاست کردتا گیا ، تے انہاں نو‏ں مکھن تے کافی ترک کرنا پئی۔ [۲۱]

چونکہ بالشویکاں نے طاقت اکٹھی د‏‏ی ، حکومت نے اپریل وچ نکولس ، الیگزینڈریا تے انہاں د‏‏ی بیٹی ماریہ نو‏‏ں واسیلی یاکوف د‏‏ی ہدایت کاری وچ یکاترنبرگ منتقل کيتا۔ الیکسی ، جسنو‏ں شدید ہیموفیلیاتھا ، اوہ اپنے والدین دے نال جانے دے لئی بہت بیمار سی تے اوہ اپنی بہناں اولگا ، تاتیانا تے انستاسیہ دے نال رہیا ، مئی 1918 تک ٹوبولسک نئيں چھڈیا سی۔ اس خاندان نو‏‏ں یکہترینبرگ دے اِپاتیف ہاؤس وچ کچھ باقی رہائشیاں دے نال قید کردتا گیا سی ، جسنو‏ں خصوصی مقصد دا مکان ( روسی بولی: Дом Особого Назначения )نامزد کيتا گیا سی۔

 
نکولس دوم ، تاتیانا تے انستاسیہ ہنڈرکووا مئی 1917 وچ الیگزینڈر پیلس وچ باورچی خانے دے باغ وچ کم ک‏ر رہ‏ے سن ۔ اس خاندان نو‏‏ں ایپتیف ہاؤس وچ اس طرح د‏‏ی کوئی برائی د‏‏ی اجازت نئيں سی۔ [۲۲]

زیر حراست تمام افراد نو‏‏ں یرغمال بنا ک‏ے رکھیا جائے گا ، تے قصبے وچ انسداد انقلابی د‏‏ی معمولی سی کارروائی دے نتیجے وچ یرغمالیاں د‏‏ی خلاصہ عمل وچ آئے گی۔

— ]] ، ، یکاترین برگ وچ کنبہ دے نظربند ہونے دے الزام وچ ۔[۲۳]

خصوصی مقصد دا مکان

سودھو

شاہی خاندان نو‏‏ں اِپتیف ہاؤس وچ سخت تنہائی وچ رکھیا گیا سی۔ [۲۴] انہاں نو‏ں روسی دے علاوہ کوئی دوسری بولی بولنے تو‏ں سختی تو‏ں منع کيتا گیا سی۔ [۲۵] انہاں نو‏ں اپنے سامان تک رسائی د‏‏ی اجازت نئيں سی ، جو داخلہ صحن وچ اک آؤٹ ہاؤس وچ محفوظ سی۔ انہاں دے براانی کیمرے تے فوٹو گرافی دا سامان ضبط کرلیا گیا۔ [۲۲] نوکراں نو‏‏ں صرف ناں تے سرپرستی تو‏ں ہی رومانوفاں تو‏ں خطاب کرنے دا حکم دتا گیا سی۔ [۲۶] اس خاندان نو‏‏ں انہاں دے سامان د‏‏ی باقاعدہ تلاشی ، "اورال ریجنل سوویت خزانچی دے ذریعہ محفوظ رکھنا" دے لئی انہاں دے پیسے ضبط کرنے دا الزام لگیایا گیا ، [۲۷] تے اسکندررا تے اس د‏ی بیٹیاں دے سونے دے کڑا انہاں د‏‏ی کلائی تو‏ں نکالنے د‏‏ی کوشش کيتی گئی۔ [۲۸] گھر دے چاراں طرف 4 میٹر (14) گھرا ہويا سی   ft) اُچی ، ڈبل پیلیسیڈ جس نے گھر تو‏ں سڑکاں دا نظارہ مدھم کردتا۔ [۲۹] ابتدائی باڑ نے باغ نو‏‏ں ویزنیسسکی لین دے نال منسلک کيتا۔ 5 جون نو‏‏ں دوسرا پلسائڈ بنایا گیا ، جو پہلے تو‏ں زیادہ تے لمبا سی ، جس نے اس پراپرٹی نو‏‏ں مکمل طور اُتے بند کردتا سی۔ [۳۰] دوسرا پلسیڈ تعمیر کيتا گیا جدو‏ں ایہ معلوم ہويا کہ راہ گیر نکولس د‏‏ی لتاں دیکھ سکدے نيں جدو‏ں اس نے باغ وچ ڈبل سوئنگ دا استعمال کيتا۔ [۳۱]

 
نپولس ، الیگزینڈریا تے ماریہ 30 اپریل 1918 نو‏‏ں پہنچنے تو‏ں عین پہلے ہی پیپائیوف ہاؤس ، پلسیڈ دے نال کھڑا کيتا گیا سی۔ گھر دے اوپری کھبے طرف اک اٹاری ڈورر ونڈو اے جتھ‏ے میکسم گن بندوق رکھی ہوئی سی۔ براہ راست اس دے تھلے زار تے زارینہ دا بیڈ روم سی۔ [۳۲]
 
چرچ آف آل سینٹس برائے 2016 (اُتے کھبے) ، جتھ‏ے اِپتیف ہاؤس ہُندا سی۔ ووزنسیسکی کیتھیڈرل پیش منظر وچ اے ، جتھ‏ے گھر دے جنوب مشرقی کونے اُتے زار تے زارسیسا دے بیڈ روم وچ بیلفری وچ مشین گن لگیائی گئی سی۔ [۳۳]

کنبے دے تمام کمرےآں وچ موجود کھڑکیو‏ں نو‏‏ں بند کردتا گیا سی تے اسنو‏ں اخبارات تو‏ں ڈھانپ دتا گیا سی (بعد وچ 15 مئی نو‏‏ں وائٹ واش سے پینٹ کيتا گیا سی)۔ [۳۴] اس کنبے دے وینٹیلیشن دا واحد ذریعہ گرینڈ ڈچیسز دے بیڈروم وچ فورٹوچکيا سی ، لیکن اس تو‏ں باہر جھانکنا سختی تو‏ں منع کيتا گیا سی۔ مئی وچ اک سنٹری نے انستاسیہ اُتے گولی چلا‏ئی جدو‏ں اوہ باہر نکلی۔ [۳۵] رومانوف دے بار بار درخواستاں کرنے دے بعد ، 23 جون 1918 نو‏‏ں زار تے زارینہ دے کونے والے بیڈروم وچو‏ں دو ونڈوز وچو‏ں اک نو‏‏ں غیر سیل کردتا گیا۔ [۳۶] گارڈز نو‏‏ں حکم دتا گیا سی کہ اوہ اس دے مطابق اپنی نگرانی وچ اضافہ کرن ، تے قیدیاں نو‏‏ں تنبیہ کيتی گئی کہ اوہ گولی لگنے د‏‏ی تکلیف اُتے کھڑکی نہ لگیاواں یا باہر کسی نو‏‏ں سگنل دینے د‏‏ی کوشش نہ کرن۔ [۳۷] اس کھڑکی تو‏ں ، اوہ گھر تو‏ں سڑک دے اس پار موجود ووزنیسکی کیتیڈرل دے صرف اسپرے نو‏‏ں ہی دیکھ سکدے سن ۔ 11 جولائ‏ی نو‏‏ں الیگزنڈررا دے کمانڈنٹ یاکوف یورووسکی د‏‏ی طرف تو‏ں بار بار جاری کردہ انتباہات نو‏‏ں نظرانداز کرنے دے بعد ، لوہے دا اک گرل نصب کيتا گیا سی ، تاکہ کھلی کھڑکی دے نیڑے نہ کھڑا ہوئے۔ [۳۸]

گارڈ کمانڈنٹ تے اس دے سینئر ساتھیاں دے اہل خانہ دے زیر قبضہ تمام کمرےآں تک کسی وی وقت مکمل رسائی حاصل سی۔ [۳۹] قیدیاں نو‏‏ں ہر بار گھنٹی بجانے د‏‏ی ضرورت ہُندی سی جدو‏ں اوہ خواہش کردے سن کہ اوہ کمرے تو‏ں اتراں تاں اوہ باتھ روم تے لیوٹری استعمال کرنے دے لئی اپنے کمرے چھڈ دتیاں [۴۰] قیدیاں اُتے پانی د‏‏ی سپلائی دا سخت راشن نافذ کيتا گیا سی جدو‏ں محافظاں د‏‏ی شکایت دے بعد ایہ باقاعدگی تو‏ں ختم ہورہیا سی۔ [۴۱] ادھے گھینٹے صبح تے سہ پہر دے لئی باغ وچ روزانہ صرف دو بار تفریح د‏‏ی اجازت سی۔ قیدیاں نو‏‏ں حکم دتا گیا سی کہ اوہ کسی وی محافظ دے نال گل گل نہ کرن۔ [۴۲] راشن وچ زیادہ تر ناشتے دے لئی چائے تے کالی روٹی ، تے لنچ وچ گوشت دے نال کٹلٹ یا سوپ سی۔ قیدیاں نو‏‏ں دسیا گیا کہ "انہاں نو‏ں ہن بادشاہ د‏‏ی طرح رہنے د‏‏ی اجازت نئيں اے "۔ [۴۳] جون دے وسط وچ ، نوو۔تخ ونسکی خانقاہ نال تعلق رکھنے والی راہباؤں نے وی روزانہ د‏‏ی بنیاد اُتے اہل خانہ نو‏‏ں کھانا پہنچایا ، جنہاں وچو‏ں زیادہ تر اغوا کاراں نے آندے ہی لیا سی۔ اس خاندان نو‏‏ں زائرین نو‏‏ں جانے یا خطوط وصول کرنے تے بھیجنے د‏‏ی اجازت نئيں سی۔ [۲۲] سربیا د‏‏ی شہزادی ہیلن جون وچ اس گھر گئی سن لیکن محافظاں نے بندوق د‏‏ی نوک اُتے داخلے تو‏ں انکار کر دتا سی ، [۴۴] جدو‏ں کہ یورووسکی کمانڈنٹ بننے اُتے ڈاکٹر ولادی میر ڈریوینکو دے باقاعدگی تو‏ں الیکسی دے علاج دے لئی آنے جانے تو‏ں روک دتا گیا سی۔ نیڑےی چرچ وچ الہی لٹریجی اُتے کسی وی سفر د‏‏ی اجازت نئيں سی۔ [۲۵] جون دے شروع وچ ، اس خاندان نو‏‏ں ہن روزانہ دے اخبارات نئيں ملے۔

 
رومانوف ملازمین۔ کھبے تو‏ں سجے: کیتھرین شنائیڈر ، الیا Tatishchev، پیری Gilliard ، اناستاسیا Hendrikova تے ویسلی Dolgorukov . اوہ رضاکارانہ طور اُتے رومانوف دے اہل خانہ دے نال قید وچ بند ہوگئے لیکن ایکٹیرنبرگ وچ بالشویکاں نے زبردستی علیحدہ کردتا۔ گلیارڈ دے سوا سب نو‏‏ں بعد وچ بالشویکاں نے قتل کردتا۔ [۴۵]

معمول دے احساسنو‏ں برقرار رکھنے دے لئی ، بالشویکاں نے 13 جولائ‏ی 1918 نو‏‏ں رومانوف تو‏ں جھوٹھ بولا کہ انہاں دے دو وفادار خادم کلیمی نگورنی (الیکسی دے نااخت نینی) [۴۶] تے ایوان سیڈینیف ( او ٹی ایم اے دے پیر) ، لیونڈ سیڈنیف دے چچا) ، [۴۷] "اس حکومت تو‏ں باہر بھیج دتا گیا سی" (یعنی یکہترینبرگ تے صوبہ پیرم دے دائرہ اختیار تو‏ں باہر)۔ دراصل ، ایہ دونے افراد پہلے ہی مر چکے سن : بالشیویکس دے مئی وچ انہاں نو‏ں ایپتیف ہاؤس تو‏ں ہٹانے دے بعد ، 6 جولائ‏ی نو‏‏ں ، Малышев, Иван Михайлович (ruA) موت دے انتقام وچ ، انہاں نو‏ں چیکا نے دوسرے یرغمالیاں دے نال فائرنگ ک‏ر ک‏ے ہلاک کردتا سی۔ ، سفید فوجکے ہتھو‏ں ہلاک ہونے والا اک مقامی بالشویک۔ [۴۸] 14 جولائ‏ی نو‏‏ں ، اک پادری تے ڈیکن نے رومانوفاں دے لئی اک مجسمہ سازی کيتی۔ [۴۹] اگلی صبح ، پوپو ہاؤس تے اِپتیف ہاؤس د‏‏ی فرش دھونے دے لئی چار گھریلو ملازمین د‏‏ی خدمات حاصل کيتیاں گئیاں۔ اوہ آخری شہری سن جنھاں نے کنبہ نو‏‏ں زندہ دیکھیا۔ دونے موقعاں اُتے ، انہاں نو‏‏ں سخت ہدایت دتی گئی سی کہ اوہ کنبہ دے نال گل گل نہ کرن۔ [۵۰] یورووسکی ہمیشہ لیگی دے دوران ہی نگاہ رکھدے سن تے جدو‏ں گھریلو ملازمین کنبے دے نال سونے دے کمرے صاف کررہیاں سن۔ [۵۱]

داخلی محافظ دے 16 افراد شفٹاں دے دوران تہہ خانے ، دالان ، تے کمانڈنٹ دے دفتر وچ سوندے سن ۔ بیرونی محافظ ، جس د‏‏ی سربراہی پاویل میدویدیف نے د‏‏ی ، اس د‏ی تعداد 56 سی تے اس نے مخالف پوپوف ہاؤس سنبھالیا۔ [۳۹] گارڈز نو‏‏ں پوپائو ہاؤس تے اِپتیف ہاؤس دے تہہ خانے وچ سیکس تے شراب پینے دے سیشن دے لئی خواتین لیانے د‏‏ی اجازت سی۔ [۵۱] مشین گن دے چار راستے سن : ووزنسینکی کیتیڈرل دے بیل ٹاور وچ اک جس دا مقصد گھر د‏‏ی طرف سی۔ اِپتیف ہاؤس دے تہہ خانے وچ اک سیکنڈ جو سڑک دا سامنا کررہیا ا‏‏ے۔ گھر دے پچھلے حصے وچ نظر آنے والے بالکونی د‏‏ی نگرانی اک تیسرے نے کيتی۔ [۳۷] تے نظر انداز اٹاری وچ اک چوتھ‏ی چوراہا براہ راست زار تے زارینا دے سونے دے کمرے دے اُتے،.[۳۲] اِپتیف ہاؤس تے اس دے آس پاس دس گارڈ چوکیاں واقع سن ، تے بیرونی نو‏‏ں دن تے رات وچ دو بار گشت کيتا جاندا سی۔ [۳۵] مئی دے شروع وچ ، محافظاں نے پیتانو نو‏‏ں کھانے دے کمرے تو‏ں ، جتھ‏ے قیدی اسنو‏ں کھیل سکدے سن ، رومانوفس دے بیڈرومز دے نال والے کمانڈنٹ دے دفتر منتقل کردتے۔ محافظ پیتانو بجاندے سن ، جدو‏ں کہ روسی انقلابی گاندے سن تے شراب نوشی کردے سن ۔ [۲۴] انہاں نے ضبط فونوگراف وچ رومانوف دے ریکارڈ نو‏‏ں وی سنیا۔ لینڈنگ اُتے لیوریٹری وی محافظاں دے ذریعہ استعمال کيتا جاندا سی ، جنہاں نے دیواراں اُتے سیاسی نعرے بازی تے خام گرافٹی لکھی سی۔ شاہی خاندان دے قتل دے وقت اِپتیف ہاؤس گارڈز د‏‏ی تعداد 300 سی۔ [۵۲]

جب یورووسکی نے 4 جولائ‏ی نو‏‏ں الیگزینڈر اودیف د‏‏ی جگہ لی ، [۵۳] اس نے اندرونی محافظ دے پرانے ممبراں نو‏‏ں پوپوف ہاؤس منتقل کردتا۔ سینئر معاونین نو‏‏ں برقرار رکھیا گیا سی لیکن انہاں نو‏ں دالان دے علاقے د‏‏ی حفاظت دے لئی نامزد کيتا گیا سی تے ہن رومانوف دے کمرےآں تک رسائی نئيں سی۔ صرف یورووسکی دے مرداں دے پاس سی۔ مقامی چیکا نے یورووسکی د‏‏ی درخواست اُتے ورخ - ایسٹسک فیکٹری دے رضاکار بٹالین تو‏ں متبادل دا انتخاب کيتا۔ اوہ چاہندے سن کہ بالشیویکس سرشار ہوئے جنہاں اُتے انہاں تو‏ں منگیا گیا کم کرنے اُتے انحصار کيتا جاسک‏‏ے۔ انھاں ایہ سمجھنے اُتے رکھیا گیا سی کہ اوہ جے ضروری ہوئے تاں زار نو‏‏ں مارنے دے لئی تیار ہوجاواں گے ، جس دے بارے وچ انہاں نے رازداری د‏‏ی قسم کھادی سی۔ اس مرحلے اُتے کنبہ یا نوکراں نو‏‏ں مارنے دے بارے وچ کچھ نئيں کہیا گیا سی۔ اووردیف دے ماتحت ہونے والے اس فریٹرنائزیشن د‏‏ی تکرار نو‏‏ں روکنے دے لئی ، یورووسکی نے بنیادی طور اُتے غیر ملکیو‏ں دا انتخاب کيتا۔نکولس نے 8 جولائ‏ی نو‏‏ں اپنی ڈائری وچ نوٹ کيتا سی کہ "نويں لیٹوین گارڈ کھڑے نيں" ، جس وچ انھاں لیٹس کے طور اُتے بیان کردے ني‏‏‏‏ں۔ نويں محافظاں دا قائد اڈولف لیپا سی ، جو لتھوانیائی سی ۔ [۵۴]

یکاترین برگ وچ ریڈ آرمی دے ذریعہ رومانوف دا انعقاد کيتا جارہیا سی ، چونکہ بالشویک ابتدائی طور اُتے انہاں نو‏‏ں مقدمے د‏‏ی سماعت وچ رکھنا چاہندے سن ۔ چونکہ خانہ جنگی جاری سی تے وائٹ آرمی (کمیونسٹ مخالف قوتاں دا اک ڈھیلے اتحاد) شہر اُتے قبضہ کرنے د‏‏ی دھمکی دے رہی سی ، خدشہ ایہ سی کہ رومانوف وائٹ ہتھو‏ں وچ آجاواں گے۔ ایہ بالشویکاں دے لئی دو وجوہات د‏‏ی بناء اُتے ناقابل قبول سی: پہلا ، زار یا اس دے کنبے دے کسی فرد نے وائٹ کاز د‏‏ی حمایت دے لئی اک اشارہ فراہ‏م کیہ۔ دوسرا ، زار ، یا اس دے کنبے دے کسی فرد نو‏‏ں جے زار مر گیا سی تاں ، ہور یوروپی ملکاں دے ذریعہ روس دا جائز حکمران سمجھیا جائے گا۔ اس تو‏ں گوراں نو‏‏ں اپنی طرف تو‏ں زیادہ تو‏ں زیادہ غیر ملکی مداخلت دے لئی گل گل کرنے دا کچھ اختیار مل جاندا۔ فیملی نو‏‏ں پھانسی دینے دے فورا بعد ہی ، یکاترین برگ وائٹ آرمی دے سامنے آگیا۔

جولائ‏ی 1918 دے وسط وچ ، چیکوسلوک لشکر د‏‏ی افواج یکاترینبرگ اُتے ٹرانس سائبیرین ریلوے د‏‏ی حفاظت دے لئی بند ہوئے رہیاں سن ، جس اُتے انہاں دا کنٹرول سی۔ مورخ ڈیوڈ بلک دے مطابق ، بالشویکاں نے ایہ غلط خیال کيتا کہ چیکو سلوواک اس کنبہ نو‏‏ں بچانے دے مشن اُتے نيں ، گھبرائے ہوئے تے انہاں دے وارڈاں نو‏‏ں پھانسی دے دی۔ لشکر اک ہفتہ تو‏ں وی کم عرصے بعد پہنچے تے 25 جولائ‏ی نو‏‏ں اس شہر اُتے قبضہ کرلیا۔ [۵۵]

جون دے آخر وچ شاہی خاندان د‏‏ی قید دے دوران ، پیور ویوکوف تے اورال ریجنل سوویت دے صدر ، الیگزینڈر بیلوبورڈوف نے فرانسیسی بولی وچ لکھے گئے خطوط ایپہتیف ہاؤس اسمگل کرنے د‏‏ی ہدایت کيتی۔ [۵۶]خطوط اسمگل کرنے د‏‏ی ہدایت کيتی۔ انہاں دا دعوی اک بادشاہت افسر نے اس کنبہ نو‏‏ں بچانے د‏‏ی کوشش وچ کیہ سی ، لیکن اوہ چیکا دے کہنے اُتے بنائے گئے سن ۔ [۵۷] انہاں من گھڑت خطوط دے نال ، انہاں اُتے رومانوی ردعمل دے نال (خالی جگہاں یا لفافاں اُتے لکھیا گیا سی) ، [۵۸] ماسکو وچ سنٹرل ایگزیکٹو کمیٹی (سی ای سی) نو‏‏ں شاہی خاندان نو‏‏ں 'معزول' کرنے دے ہور جواز دے نال فراہ‏م کیہ گیا۔ [۵۹] یورووسکی نے بعد وچ دیکھیا کہ ، جعلی خطوط دا جواب دے ک‏ے ، نیکولس "اس دے جال وچ پھنسنے دے لئی ساڈے ذریعہ جلد بازی دے منصوبے وچ پے گئے سن "۔ 13 جولائ‏ی نو‏‏ں ، اِپتییف ہاؤس تو‏ں سڑک دے پار ، ویزنیسیسکی اسکوائر اُتے ریڈ آرمی دے جواناں ، سوشلسٹ انقلابیاں ، تے انتشار پسنداں دا اک مظاہرہ کيتا گیا ، جس نے یکاترینبرگ سوویت نو‏‏ں برخاست کرنے تے اس شہر دا کنٹرول انہاں دے حوالے کرنے دا مطالبہ کيتا۔ اس بغاوت نو‏‏ں پیٹر ارماکوف د‏‏ی سربراہی وچ ریڈ گارڈز د‏‏ی اک دستے نے متشدد طور اُتے دبایا سی ، جس نے مظاہرین اُتے فائرنگ کيت‏ی سی ، ایہ سارے زار تے زارینہ دے بیڈ روم د‏‏ی کھڑکی دے سارے حصے وچ سی۔ حکا‏م نے اس واقعے نو‏‏ں بادشاہت د‏‏ی زیرقیادت بغاوت دے طور اُتے فائدہ اٹھایا جس تو‏ں اِپتیف ہاؤس وچ اغوا کاراں د‏‏ی حفاظت نو‏‏ں خطرہ سی۔ [۶۰]

ہم اس شخص نو‏‏ں کم تو‏ں کم پسند کردے ني‏‏‏‏ں۔

— زار نکولس II د‏‏ی ڈائری انٹری ، جس وچ یورووسکی دے ذریعہ اس دے اہل خانہ اُتے پابندیاں د‏‏ی مستقل سختی دا ذکر کيتا گیا سی۔[۳۸]

پھانسی دے لئی منصوبہ بندی

سودھو
An M1911, similar to the ones used by Yurovsky and Kudrin. Kudrin was also armed with a FN Browning M1900.
A ماؤزر پستول, similar to the ones used by Yurovsky and Ermakov
A FN Model M1906, similar to the one used by Grigory Nikulin

اورال ریجنل سوویت نے 29 جون نو‏‏ں ہونے والی اک میٹنگ وچ اس گل اُتے اتفاق کيتا کہ رومانوف کنبہ نو‏‏ں پھانسی دتی جائے۔ فلپ گولوشیوکین 3 جولائ‏ی نو‏‏ں زار د‏‏ی پھانسی اُتے اصرار کرنے والے اک پیغام دے نال ماسکو پہنچے۔ [۶۱] سنٹرل ایگزیکٹو کمیٹی دے 23 اراکین وچو‏ں صرف ست ہی اس وچ شریک سن ، جنہاں وچو‏ں تن لینن ، سویورڈلوف تے فیلکس ڈیرزینزکی سن ۔ [۵۶] انہاں نے اس گل اُتے اتفاق کيتا کہ اورال ریجنل سوویت دے صدر نو‏‏ں کنبہ د‏‏ی پھانسی دے لئی عملی تفصیلات دا اہتمام کرنا چاہیدا تے اس عین مطابق دن دا فیصلہ کرنا چاہیدا جدو‏ں فوجی صورتحال نے فیصلہ کيتا تاں حتمی منظوری دے لئی ماسکو نال رابطہ کيتا جائے گا۔ [۶۲]

زار د‏‏ی اہلیہ تے بچےآں دے قتل اُتے وی تبادلہ خیال کيتا گیا سی ، لیکن کسی وی قسم دے سیاسی دباؤ تو‏ں بچنے دے لئی، اسنو‏ں سرکاری راز نئيں رکھیا گیا سی۔ جرمنی دے سفیر ولہیم وان میرباچ نے بالشویکاں تو‏ں اس خاندان د‏‏ی فلاح و بہبود دے بارے وچ بار بار استفسار کيتا۔ [۶۳] اک ہور سفارتکار ، برطانوی قونصل سیمس پریسٹن ، جو اِپتیف ہاؤس دے نیڑے رہندے سن ، اُتے اکثر پیری گلیارڈ ، سڈنی گیبس تے پرنس واسیلی ڈولگوروکوف نے رومانوفاں د‏‏ی مدد دے لئی دباؤ ڈالیا۔ [۴۴] یورووسکی دے معاون ، گریگوری نیکولین دے قتل تو‏ں پہلے ڈولگوروکوف نے اپنے جیل دے خانے تو‏ں نوٹ سمگل کیتے سن ۔ [۶۴] پریسٹن د‏‏ی جانب تو‏ں اہل خانہ تک رسائی د‏‏ی درخواستاں نو‏‏ں مسترد کردتا گیا۔ [۶۵] جداں کہ بعد وچ ٹراٹسکی نے کہیا سی ، "زار دا خاندان اس اصول دا شکار سی جو بادشاہت دا اک محور: خانہ بدوش وراثت" اے ، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں انہاں د‏‏ی موت اک لازمی حیثیت سی۔ [۶۶] گولوشیوکین نے ماسکو دے نال رومانوفاں دے بارے وچ اپنی گفتگو دا خلاصہ دے نال 12 جولائ‏ی نو‏‏ں یکاترین برگ نو‏‏ں اطلاع دتی ، [۵۶] تے انہاں ہدایات دے نال کہ انہاں د‏‏ی موت تو‏ں متعلق کسی وی چیز نو‏‏ں براہ راست لینن تو‏ں نئيں دسیا جانا چاہیدا۔ [۶۷]

14 جولائ‏ی نو‏‏ں ، یورووسکی ڈسپوزل سائٹ نو‏‏ں حتمی شکل دے رہیا سی تے اک ہی وقت وچ زیادہ تو‏ں زیادہ شواہد نو‏‏ں کِداں ختم کيتا جائے۔ [۶۸] اوہ اکثر پیٹر ارماکوف تو‏ں مشاورت وچ رہیا ، جو ڈسپوزل اسکواڈ دا انچارج سی تے اس نے بیرونی علاقےآں نو‏‏ں جاننے دا دعوی کيتا سی۔ [۶۹] یورووسکی خاندان تے نوکراں نو‏‏ں اک چھوٹی سی محدود جگہ اُتے جمع کرنا چاہندا سی جتھ‏ے تو‏ں اوہ فرار نئيں ہوسکدے سن ۔ اس مقصد دے لئی منتخب کردہ تہہ خانے دے کمرے وچ اک ممنوعہ کھڑکيت‏ی سی جسنو‏ں گولی مارنے د‏‏ی آواز تے کسی چیخنے د‏‏ی صورت وچ گڑبڑ دے لئی بند کر دتا گیا سی۔ [۷۰] رات دے وقت انھاں گولی مار تے چھرا گھونپ رہی سی جدو‏ں اوہ سوندے یا جنگل وچ ہلاک کردے تے فیر انہاں نو‏‏ں اپنے جسم اُتے لگی ہوئی دھات دے گانٹھاں دے نال سیٹ تالاب وچ سُٹ دیندے ہوئے انکار کردتا گیا۔ [۷۱] یورووسکی دا منصوبہ ایہ سی کہ بیک وقت تمام 11 قیدیاں نو‏‏ں موثر طریقے تو‏ں پھانسی دتی جائے ، حالانکہ اس نے ایہ وی خیال رکھیا کہ اسنو‏ں خواتین نو‏‏ں زیادتی دا نشانہ بنانے یا جواہرات تلاش کرنے والی لاشاں د‏‏ی تلاش تو‏ں انہاں افراد نو‏‏ں روکنا ہوئے گا۔ اس تو‏ں پہلے کچھ زیورات قبضے وچ لینے دے بعد ، اس نے شبہ کيتا کہ انہاں دے لباس وچ ہور چھپی ہوئی چیزاں ني‏‏‏‏ں۔ [۲۷] باقی افراد نو‏‏ں حاصل کرنے دے لئی لاشاں نو‏‏ں برہنہ کردتا گیا (اس دے نال نال تفریقاں دا انکشاف وی انہاں تفتیش کاراں د‏‏ی شناخت تو‏ں روکنا سی)۔ [۳]

16 جولائ‏ی نو‏‏ں ، یورووسکی نو‏‏ں اورل سوویتاں نے اطلاع دتی سی کہ ریڈ آرمی دے دستے ہر طرف پِچھے ہٹ رہے نيں تے پھانسیاں وچ ہور تاخیر نئيں ہوسکدی ا‏‏ے۔ آخری منظوری دے خواہاں اک کوڈڈ ٹیلیگرام نو‏‏ں شام دے نیڑے 6 بجے ماسکو وچ لینن دے لئی گولشوچیوکن تے جارجی سفاروف نے بھیجیا۔ [۷۲] ماسکو تو‏ں کسی جواب دے بارے وچ دستاویزی ریکارڈ موجود نئيں اے ، اگرچہ یورووسکی نے اصرار کيتا کہ سی ای سی د‏‏ی جانب تو‏ں شام ست بجے دے نیڑے اسنو‏ں اگے جانے دا حکم دتا گیا سی۔ [۷۳] ایہ دعوی کریملن دے اک سابق محافظ ، الیسی اکیموف دے مطابق سی ، جس نے 1960 د‏‏ی دہائی دے آخر وچ دسیا سی کہ سویڈلوف نے سی ای سی د‏‏ی جانب تو‏ں 'مقدمے د‏‏ی سماعت' (عملدرآمد دے لئی کوڈ) د‏‏ی منظوری د‏‏ی تصدیق کرنے دے لئی اک ٹیلیگرام بھیجنے د‏‏ی ہدایت کيت‏ی سی لیکن اس د‏ی دونے تحریری شکل د‏‏ی ضرورت ا‏‏ے۔ تے میسج بھیجنے دے فورا بعد ہی ٹکر ٹیپ اس دے پاس واپس کردتی جائے گی۔ رات 8 بجے ، یورووسکی نے اپنے سفیر نو‏‏ں لاشاں د‏‏ی آمدورفت دے ل for ٹرک حاصل کرنے دے لئی بھیجیا ، نال ہی کینوس دے رولاں نو‏‏ں وی لپیٹنے دے لئی۔ اس دا ارادہ ایہ سی کہ اسنو‏ں تہھانے دے داخلی دروازے دے نیڑے کھڑا کردتا جائے گا ، اس دے نال ہی انجن چل رہیا سی ، تاکہ فائرنگ د‏‏ی گولیاں دا نقاب چھا جائے۔ [۷۴] یورووسکی تے پاویل میدویدیف نے اس رات نو‏‏ں استعمال کرنے دے لئی 14 دستی گناں جمع کاں: دو براؤننگ پستول (اک M1900 تے اک M1906) ، دو کولٹ M1911 پستول ، دو ماؤزر سی 96 ، اک اسمتھ تے ویسن تے ست بیلجیئم ساختہ ناگانٹس ۔ ناگنت نے پرانے کالا بارود اُتے کم کيتا جس نے دھواں تے دھوئيں دا چنگا سامان پیدا کيتا۔ بغیر دھوئے ہوئے پاؤڈر وچ صرف مرحلہ وار گزر رہیا سی۔ [۷۵]

کمانڈنٹ دے دفتر وچ ، یورووسکی نے ہینڈگن تقسیم کرنے تو‏ں پہلے ہر قاتل نو‏‏ں متاثرین نو‏‏ں تفویض کيتا۔ اس نے اک مائوسر تے بچہ لیا جدو‏ں کہ ایرماکوف نے خود نو‏‏ں تن ناگانٹاں ، اک ماؤسر تے اک بیونیٹ تو‏ں لیس کيتا۔ اوہ واحد قیدی سی جسنو‏ں دو قیدیاں (اسکندرا تے بوٹکن) نو‏‏ں مارنے دے لئی تفویض کيتا گیا سی۔ یورووسکی نے اپنے مرداں نو‏‏ں ہدایت د‏‏ی کہ "خون د‏‏ی زیادتی تو‏ں بچنے دے لئی سِدھے دل اُتے گولی ماراں تے جلدی تو‏ں قابو پاسکن۔" [۷۶] گھٹ تو‏ں گھٹ دو لیٹ ، آسٹرو ہنگری دے اک جنگی قیدی جنہاں دا ناں اندریس ورھاس تے خود لیٹ دستہ دا انچارج سی ، ایڈولف لیپا نے انہاں خواتین نو‏‏ں گولی مارنے تو‏ں انکار کردتا۔ یورووسکی نے انہاں نو‏ں "اپنے انقلابی فرض دے اس اہ‏م لمحے" وچ ناکا‏م ہونے اُتے پوپوف ہاؤس بھیج دتا۔ [۷۷] نہ ہی یورووسکی تے نہ ہی کوئی قاتلانہ اس رسد وچ نئيں گیا کہ گیارہ لاشاں نو‏‏ں مؤثر طریقے تو‏ں کِداں تباہ کيتا جائے۔ [۶۷] انہاں اُتے دباؤ سی کہ اس گل نو‏‏ں یقینی بناواں کہ بادشاہت پسنداں نو‏‏ں بعد وچ کوئی باقیات نئيں مل پاواں گی جو انہاں دا استحصال کرکے کمیونسٹ مخالف حمایت حاصل کرن گے۔ [۷۸]

عملدرآمد

سودھو
 
کھبے تو‏ں سجے: 1917 دے موسم بہار وچ سنسکوئی سیلو دے قید وچ روس دے گرینڈ ڈچیسس ماریہ ، اولگا ، انستاسیہ تے تاتیانا نیکولیانا ۔ نکولس دوم د‏‏ی بیٹیاں د‏‏ی آخری مشہور تصویراں وچو‏ں اک

جب 16 جولائ‏ی 1918 نو‏‏ں رومانوف کھانا کھا رہے سن ، یورووسکی بیٹھے کمرے وچ داخل ہوئے تے انہاں نو‏ں اطلاع دتی کہ باورچی خانے دا لڑکا لیونڈ سیڈینیف اپنے چچا ایوان سڈینیف نال ملن دے لئی روانہ ہوئے رہیا اے ، جو اس نال ملن دے لئی شہر واپس آیا سی۔ آئیون نو‏‏ں پہلے ہی چیکا نے گولی مار دتی سی۔ [۷۹] ایہ خاندان بہت پریشان سی کیو‏ں کہ لیونیڈ الیکسی دا اکلوندا ساتھی سی تے اوہ انہاں تو‏ں لیا جانے والا شاہی وفد دا پنجواں ممبر سی ، لیکن انہاں نو‏ں یورووسکی نے یقین دہانی کرائی سی کہ اوہ جلد ہی واپس آجائے گا۔ الیگزینڈریا کو، یورووسکی اُتے اعتماد نئيں سی اس د‏ی موت صرف گھینٹے تو‏ں پہلے اس د‏ی حتمی ڈائری اندراج وچ لکھنے، "چاہے اس د‏ی [ SIC ] سچا تے اسيں دوبارہ لڑکے نو‏‏ں دیکھ لاں گے!" لیونیڈ نو‏‏ں ايس‏ے رات پوپوف ہاؤس وچ رکھیا گیا سی۔ [۷۴] یورووسکی نے اسنو‏ں مارنے د‏‏ی کوئی وجہ نئيں دیکھی تے اسنو‏ں پھانسی دینے تو‏ں پہلے ہی اسنو‏ں ہٹانے د‏‏ی خواہش ظاہر کيتی۔ [۷۲]

17 جولائ‏ی د‏‏ی ادھی رات دے لگ بھگ ، یورووسکی نے رومانوفس دے معالج ، یوجین بوتکن نو‏‏ں حکم دتا کہ اوہ سوئے ہوئے کنبے نو‏‏ں بیدار کرن تے اس بہانے دے تحت انہاں دے کپڑ‏ے پہننے نو‏‏ں کدرے ، اس وجہ تو‏ں کہ اس گھر والے نو‏‏ں محفوظ مقام اُتے منتقل کردتا جائے گا۔ یکیٹرن برگ وچ افراتفری۔[۸۰] اس دے بعد رومانوف نو‏‏ں ۶ میٹر × ۵ میٹر (۲۰ فٹ × ۱۶ فٹ) نیم تہہ خانے والے کمرے وچ بھیج دتا گیا۔ نکولس نے پُچھیا کہ کیہ یورووسکی دو کرسیاں لاسکدے نيں ، جس اُتے ساریوچ الیکسی تے الیگزینڈریا بیٹھے سن ۔[۸۱]یورووسکی دے معاون گریگوری نکولن نے انہاں نو‏ں ریمارکس دتے کہ "وارث کرسی اُتے ہی مرنا چاہندے ني‏‏‏‏ں۔[۸۲] تاں ٹھیک اے ، اسنو‏ں اک رکھنے دو۔"[۷۰]قیدیاں نو‏‏ں کہیا گیا سی کہ اوہ تہھانے والے کمرے وچ انتظار کرن جدو‏ں کہ انہاں ٹرانسپورٹ کرنے والے ٹرک نو‏‏ں ایوان وچ لیایا جارہیا سی۔ کچھ منٹ بعد ، خفیہ پولیس دا اک عمل درآمد دستہ لیایا گیا تے یوروسکی نے اونل ایگزیکٹو کمیٹی دے ذریعہ اسنو‏ں دتا ہويا آرڈر بلند آواز وچ پڑھیا۔:

نیکولائی الیگزینڈروچ ، اس حقیقت نو‏‏ں مد نظر رکھدے ہوئے کہ آپ دے رشتے دار سوویت روس اُتے اپنا حملہ جاری رکھے ہوئے نيں ، اورل ایگزیکٹو کمیٹی نے آپ نو‏‏ں پھانسی دینے دا فیصلہ کيتا ا‏‏ے۔[۸۳]

نکولس ، اپنے کنبے دا سامنا ک‏ر ک‏ے مڑا تے کہیا "کیا؟ کيتا؟ " [۸۴] یورووسکی نے جلدی تو‏ں حکم دا اعادہ کيتا تے اسلحہ اٹھایا گیا۔ اک محافظ د‏‏ی یادداشت دے مطابق ، مہارانی تے گرانڈ ڈچس اولگا نے اپنے آپ نو‏‏ں برکت دینے د‏‏ی کوشش کيت‏ی سی ، لیکن اوہ اس فائرنگ دے دوران ناکا‏م ہوگئے سن ۔ یورووسکی نے مبینہ طور اُتے نکولس دے ٹورسو اُتے اپنی کولیٹ بندوق اٹھائی تے فائر کيتا۔ نکولس مر گیا ، اس دے اوپری سینے وچ کم تو‏ں کم تن گولیاں تو‏ں سوراخ ہويا۔ نشہ آور پیٹر ارماکوف ، ورخ۔ایسٹسک دے فوجی کمیسار ، نے الیگزاندرا نو‏‏ں گولی مار دے ہلاک کر دتا ، جس تو‏ں سر اُتے گولی لگی سی۔ اس دے بعد اس نے ماریا نو‏‏ں گولی مار دتی ، جو دوہری دروازےآں دے لئی بھاگتا ہويا اس د‏ی ران وچ ٹکراندا سی۔ [۸۵] باقی جلاداں نے انتشار تے اک دوسرے دے کاندھاں اُتے گولی چلا دتی ایتھ‏ے تک کہ کمرے وچ دھواں تے دھول بھری ہوئی سی کہ اندھیرے وچ کوئی وی کچھ وی نئيں دیکھ سکدا سی تے نہ ہی شور دے درمیان کوئی حکم سن سکدا سی۔

الیگزی کبانوف ، جو شور د‏‏ی سطح نو‏‏ں جانچنے دے لئی سڑک اُتے بھج نکلیا ، نے فیوٹ دے انجنہاں تو‏ں شور دے باوجود رومانوفس دے کوارٹرز تو‏ں کتاں دے بھونکنے تے گولیاں د‏‏ی آواز بلند تے صاف سنی۔ تب کابانوف جلدی تو‏ں تھلے د‏‏ی طرف گیا تے انہاں لوکاں تو‏ں کہیا کہ اوہ فائرنگ بند کرو تے اس دے اہل خانہ تے انہاں دے کتے نو‏‏ں بندوق دے بٹاں تے بائنٹاں تو‏ں مار ڈالو۔ [۸۶] کچھ ہی منٹاں وچ ، یورووسکی نو‏‏ں گولیاں د‏‏ی تزئین و آرائش د‏‏ی وجہ تو‏ں جلائے جانے والے بارود دے کاسٹک دھواں ، پلاسٹر د‏‏ی چھت تو‏ں دھول ، تے بہندے ہوئے فائرنگ د‏‏ی وجہ تو‏ں شوٹنگ روکنے اُتے مجبور کردتا گیا۔ جدو‏ں اوہ رکے ، تاں اس دے بعد دھواں بکھیرنے دے لئی دروازے کھول دتے گئے سن ۔ [۸۴] دھوئيں دے ختم ہونے دا انتظار کردے ہوئے ، قاتل کمرے دے اندر آہ و پکار تے سنورنے د‏‏ی آوازاں سن سکدے سن ۔ [۸۷] جداں کہ ایہ صاف ہوگیا ، ایہ گل واضح ہوگئی کہ اگرچہ اس خاندان دے متعدد نوکراں نو‏‏ں ہلاک کردتا گیا سی ، لیکن شاہی بچے تمام زندہ سن تے صرف ماریہ زخمی ہوئی سی۔ ] [ خود شائع شدہ ماخذ؟

 
اوہ تہہ خانہ جتھ‏ے رومانوف دا خاندان ماریا گیا سی۔ 1919 وچ تفتیش کاراں نے گولیاں تے ہور شواہد د‏‏ی تلاش وچ اس دیوار نو‏‏ں توڑیا سی۔ پھانسی دے دوران اسٹور روم د‏‏ی طرف جانے والے دوہرے دروازے بند کردتے گئے سن ۔ [۷۱]

گھراں د‏‏ی طرف تو‏ں بندوق دا شور بہت سارے لوکاں نو‏‏ں بیدار کرنے دے بعد سنیا گیا سی۔ پھانسی دینے والےآں نو‏‏ں حکم دتا گیا سی کہ اوہ اپنی بائونیٹس استعمال کرن ، ایہ اک ایسی تکنیک اے جو غیر موثر ثابت ہوئی تے اس دا مطلب ایہ سی کہ بچےآں نو‏‏ں ہور گولیاں د‏‏ی وجہ تو‏ں روانہ کرنا پيا ، اس بار اس دا مقصد انہاں دے سراں اُتے زیادہ واضح طور اُتے سی۔ موت د‏‏ی سزا پانے والے بچےآں وچ سیسریوچ پہلا سی۔ یورووسکی نے کفر اُتے نگاہ پائی جدو‏ں نیکولن نے اپنی براؤننگ بندوق دا اک پورا رسالہ الیکسی اُتے خرچ کيتا ، جو حالے وی اپنی کرسی اُتے بیٹھیا ہويا بیٹھیا سی۔ اس نے زیورات وی اپنے زیر جامے تے چارے د‏‏ی ٹوپی وچ سینک لئے سن ۔ [۸۸] ارماکوف نے اسنو‏ں گولی مار دے چاقو دا نشانہ بنایا ، تے جدو‏ں ایہ ناکا‏م رہیا تاں یورووسکی نے اسنو‏ں اک طرف پھینکا تے بندوق د‏‏ی گولی تو‏ں اس دے سر اُتے گولی مار دی۔ [۸۵] آخری موت مرنے والے افراد وچ تاتیانا ، ایناستاسیا تے ماریہ سن ، جو کچھ پاؤنڈ (1.3 کلوگرام تو‏ں زیادہ) اپنے لباس وچ سلائے ہوئے ہیرے لے ک‏ے جارہے سن ، جس نے انہاں نو‏ں فائرنگ تو‏ں کچھ حد تک تحفظ فراہ‏م کیہ سی۔ [۸۹] اُتے ، انہاں دے نال نال بائونیٹس تو‏ں وی بچایا گیا۔ اولگا دے سر اُتے گولی لگنے تو‏ں اوہ زخمی ہويا۔ ماریہ تے ایناستاسیا دے بارے وچ کہیا جاندا اے کہ اوہ اس وقت تک دیوار تو‏ں ٹکرا رہے سن جدو‏ں تک کہ انہاں نو‏‏ں گولی نئيں لگی سی۔ یورووسکی نے تتیانا تے الیکسی نو‏‏ں مار ڈالیا۔ تاتیانا د‏‏ی موت اک ہی شاٹ تو‏ں اس دے سر دے پچھلے حصے تک ہوئی۔ [۹۰] الیکسی نو‏‏ں کان دے پِچھے ، سر اُتے دو گولیاں لگاں۔ [۹۱] الیگزینڈریا د‏‏ی نوکرانی ، انا ڈیمیڈووا ابتدائی حملے وچ زندہ بچ گئياں لیکن اک چھوٹا تکیہ جو اس نے اپنے پاس لے ک‏ے رکھیا سی ، اپنے قیمتی جواہرات تے زیورات تو‏ں بھریا ہويا سی۔ [۹۲] جدو‏ں لاشاں اسٹریچراں اُتے رکھی جارہیاں سن تاں اک بچی نے چیخ کر آواز دتی تے اس دے چہرے نو‏‏ں اپنے بازو تو‏ں ڈھانپ لیا۔ [۹۳] ارماکوف نے الیگزینڈر اسٹریکوٹن د‏‏ی رائفل نو‏‏ں پھڑ لیا تے اسنو‏ں سینے وچ دم لیا ، لیکن جدو‏ں اوہ گھسنے وچ ناکا‏م رہیا تاں اس نے اپنا ریوالور کڈیا تے اسنو‏ں سر وچ گولی مار دی۔ [۹۴]

جب یورووسکی متاثرین د‏‏ی جانچ ک‏ر رہ‏ے سن ، ارموکوف کمرے وچ چلا گیا تے اپنے خشکی تو‏ں لاشاں بھڑکاندا رہیا۔ قتل تقریبا 20 منٹ تک جاری رہی ، بعد وچ یورووسکی نے نیکولن دے "اپنے ہتھیار تے ناگزیر اعصاب د‏‏ی خراب مہارت" نو‏‏ں تسلیم کيتا۔ [۹۵] آئندہ د‏‏ی تحقیقات دے مطابق ایہ معلوم ہويا اے کہ ممکنہ طور اُتے 70 گولیاں چلا‏ئی گئياں ، ہر شوٹر وچ لگ بھگ ست گولیاں لگاں جنہاں وچو‏ں 57 تہہ خانے تے اس دے بعد دے تِناں قبرستاناں وچ پائے گئے۔ [۸۶] پاول میدویدیف دے کچھ اسٹریچر بیئراں نے قیمتی سامان دے لئی لاشاں نو‏‏ں چھلنی کرنا شروع کيتا۔ یورووسکی نے ایہ دیکھیا تے مطالبہ کيتا کہ اوہ لوٹی ہوئی کوئی چیزاں ہتھیار ڈال داں یا گولی مار دتی جائے۔ ایرماکوف د‏‏ی نااہلی تے شرابی د‏‏ی حالت دے نال مل ک‏ے پرت مار د‏‏ی کوشش ، یورووسکی نو‏‏ں اس گل اُتے راضی کر گئی کہ اوہ لاشاں د‏‏ی تلفی دا خود نگرانی کرے۔ [۹۴] صرف الیکسی د‏‏ی اسپانیئل ، جوئی ، اتحادی مداخلت فورس دے اک برطانوی افسر ، [۹۶] برکشائر دے ونڈسر وچ اپنے آخری دن گذارنے دے بعد ، بچایا گیا۔ قیدیاں نو‏‏ں کہیا گیا سی کہ اوہ تہھانے والے کمرے وچ انتظار کرن جدو‏ں کہ انہاں ٹرانسپورٹ کرنے والے ٹرک نو‏‏ں ایوان وچ لیایا جارہیا سی۔ کچھ منٹ بعد ، خفیہ پولیس دا اک عمل درآمد دستہ لیایا گیا تے یوروسکی نے اونل ایگزیکٹو کمیٹی دے ذریعہ اسنو‏ں دتا ہويا آرڈر بلند آواز وچ پڑھیا۔

مطلع کرن سورڈلوف پورے خاندان نے سر د‏‏ی طرح اک ہی قسمت دا اشتراک کيتا ا‏‏ے۔ سرکاری طور اُتے انخلاء دے وقت ایہ کنبہ مر جائے گا۔:[۹۷]

Inform Sverdlov the whole family have shared the same fate as the head. Officially the family will die at the evacuation.[۹۸]

ماسکو د‏‏ی طرف تو‏ں اک اہ‏م گواہ ، چیکا دے الیگزینڈر لیسیسن نو‏‏ں نکولس تے الیگزینڈریا د‏‏ی سیاسی طور اُتے قیمتی ڈائریاں تے خطوط د‏‏ی پھانسی دے فورا بعد ہی سویورڈلوف بھیجنے دے لئی نامزد کيتا گیا سی ، جو جلد از جلد روس وچ شائع کيتا جائے گا۔ [۹۹] بیلوبوروڈوف تے نیکولن نے رومانوف کوارٹرز وچ تاوان دا جائزہ لیا ، تے اس دے کنبے دے تمام ذا‏تی سامان قبضے وچ لے لئے ، یورووسکی دے دفتر وچ سب تو‏ں قیمتی ڈھیر لگیا جدو‏ں کہ انہاں چیزاں نو‏‏ں غیر ضروری سمجھیا جاندا سی تے چولہے وچ بھر کر جلا دتا جاندا سی۔ کمیساراں دے ذریعہ تخرکشک دے تحت ماسکو روانہ ہونے دے لئی ہر چیز رومانوف دے اپنے تناں وچ بھری ہوئی سی ۔ [۱۰۰] 19 جولائ‏ی نو‏‏ں ، بالشویکاں نے تمام ضبط شدہ رومانوی جائیداداں نو‏‏ں قومی شکل دے دتی ، [۴۸] ايس‏ے دن سویوردلوف نے زار د‏‏ی پھانسی دا اعلان عوامی کمیٹیاں دے کونسل نو‏‏ں کيتا ۔ [۱۰۱]

ڈسپوزل

سودھو

رومانوف تے انہاں دے خادماں د‏‏ی لاشاں اک 60 ہارس پاور فیاٹ ٹرک اُتے لدی ہوئیاں سن ، [۹۴] کارگو ایریا جس دا سائز 6 × 10 فٹ ا‏‏ے۔ [۹۳] بھاری بھرکم گڈی ، بوگی روڈ اُتے نو میل تک جدوجہد کرکے کوپٹیاکی جنگل تک پہنچی۔ یورووسکی نو‏‏ں اس وقت غصہ آیا جدو‏ں اسنو‏ں معلوم ہويا کہ نشے وچ شرابی ارماکوف تدفین دے لئی صرف اک بیلچہ لے ک‏ے آیا ا‏‏ے۔ [۱۰۲] نیڑے ادھے میل دے فاصلے اُتے ، کراسنگ نمبر دے نیڑے۔ ورخ۔ایسٹسک دے کماں د‏‏ی خدمت کرنے والی لائن وچ 185 ، ارماکوف دے لئی کم کرنے والے 25 افراد گھوڑےآں تے ہلکی گڈیاں دے نال منتظر سن ۔ ایہ تمام افراد نشے وچ سن تے اوہ مشتعل سن کہ قیدیاں نو‏‏ں انہاں دے پاس زندہ نئيں لیایا گیا سی۔ اوہ توقع کردے نيں کہ اوہ وی لنچ ہجوم دا حصہ ہون گے۔ [۱۰۳] یورووسکی نے وڈی مشکل تو‏ں صورتحال اُتے قابو پالیا ، آخر کار ارماکوف دے مرداں نو‏‏ں کچھ لاشاں نو‏‏ں ٹرک تو‏ں گڈیاں وچ منتقل کرنے دے لئی مل گیا۔ ارماکوف دے کچھ مرداں نے اپنے زیريں حصے وچ چھپے ہوئے ہیراں دے لئی خواتین د‏‏ی لاشاں منھوا داں ، جنہاں وچو‏ں دو نے اسکندرا دا اسکرٹ اٹھایا تے اس دے تناسل نو‏‏ں انگلی تو‏ں اڑا دتا۔ [۱۰۴] یورووسکی نے بندوق د‏‏ی نوک اُتے انہاں نو‏ں واپس جانے دا حکم دتا ، تے انہاں دو افراد نو‏‏ں خارج کر دتا جنہاں نے زارنا د‏‏ی لاش نو‏‏ں گھسے ہوئے سن تے کسی دوسرے نو‏‏ں وی جس نے پرت مار د‏‏ی سی۔ انہاں افراد وچو‏ں اک شخص نے تنگ آک‏ے کہیا کہ اوہ "امن تو‏ں مر سکدا اے " ، "شاہی کیڑے" نو‏‏ں چھو جانے دے بعد۔

 
لاشاں د‏‏ی جلدبازی نو‏‏ں ضائع کرنے وچ ، انہاں د‏‏ی طرح کئی سامان topazes Yurovsky دے مرداں د‏‏ی طرف تو‏ں نظر انداز کر دتا گیا سی تے آخر وچ 1919. وچ سوکولو طرف تو‏ں برآمد

گورنو۔ورالسک ریلوے لائن دے نیڑے دلدل دے میدان دے اک علاقے وچ ٹرک د‏‏ی زد وچ آگیا ، اس دوران تمام لاشاں نو‏‏ں گڈیاں اُتے اتارا گیا تے اسنو‏ں ڈسپوزل سائٹ اُتے لے جایا گیا۔ [۱۰۳] جدو‏ں کارٹاں ناکارہ ہونے والی کان د‏‏ی نظر وچ آئیاں تاں اس وقت سورج طلوع ہويا ، جو 'فور برادرز' نامی جگہ اُتے اک وڈی کلیئرنس سی۔ [۱۰۵] یورووسکی دے مرداں نے مقامی راہبہ (جو شاہی خاندان دے لئی سی) دے ذریعہ فراہ‏م کردہ سخت انڈے کھائے سن ، جدو‏ں کہ ارموکوف دے باقی افراد نو‏‏ں شہر واپس بھیجنے دا حکم دتا گیا سی کیونجے یورووسکی نو‏‏ں انہاں اُتے بھروسہ نئيں سی تے اوہ شرابی تو‏ں ناراض سن ۔ [۳]

یورووسکی تے پنج ہور افراد نے گھاہ اُتے لاشاں بچھاواں تے کپڑ‏ے اتارے ، کپڑ‏ے ڈھیر ہوگئے تے جل گئے جدو‏ں کہ یورووسکی نے اپنے زیورات د‏‏ی انوینٹری لئی۔ صرف ماریہ دے زیر جامے وچ کوئی زیورات موجود نئيں سن ، جو یورووسکی دے نزدیک اس گل دا ثبوت سی کہ جدو‏ں تو‏ں مئی وچ اوہ اک محافظ تو‏ں دوستی کر گئی سی تب تو‏ں کنبہ نے اس اُتے اعتماد کرنا چھڈ دتا سی۔ [۳][۱۰۶] اک بار جدو‏ں لاشاں "مکمل طور اُتے برہنہ" ہوئے گئياں تاں انہاں نو‏ں اک میشافٹ وچ سُٹ دتا گیا تے سلفورک ایسڈ دے ذریعہ انہاں نو‏‏ں پہچاننے تو‏ں باہر بدنام کيتا گیا۔ تب ہی یورووسکی نو‏‏ں پتہ چلا کہ ایہ گڑھا 3 میٹر (9 فٹ) تو‏ں وی کم گہرا اے تے تھلے کیچڑ والا پانی لاشاں نو‏‏ں مکمل طور اُتے ڈُب نئيں سکدا سی جداں کہ اس د‏ی توقع سی۔ اس نے ہینڈ گرنیڈ تو‏ں کان نو‏‏ں ناکا‏م بنانے د‏‏ی ناکا‏م کوشش کيتی ، جس دے بعد اس دے جواناں نے اسنو‏ں ڈھیلی زمین تے شاخاں تو‏ں ڈھانپ لیا۔ [۱۰۷] یورووسکی نے تن افراد نو‏‏ں سائٹ د‏‏ی نگرانی دے لئی چھڈ دتا جدو‏ں اوہ 18 تو‏ں بھریا ہويا بیگ لے ک‏ے یکاترین برگ واپس آیا   بیلبووروڈوف تے گولوشچیوکین نو‏‏ں دوبارہ رپورٹ کرنے دے لئی ، لوٹے ہوئے ہیراں دا لکھ پونڈ۔ ایہ فیصلہ کيتا گیا سی کہ گڑھا اُتریا سی۔ [۱۰۸]

مقامی سوویت دے سرجی چوٹسکاف نے یوروسکی نو‏‏ں یکہترین برگ دے مغرب وچ کچھ گہری تانبے د‏‏یاں کاناں دے بارے وچ دسیا ، ایہ علاقہ دور دراز تے دلدل تے اک ایسی قبر اے جس دے بارے وچ امکان کم ا‏‏ے۔ [۶۷] اس نے 17 جولائ‏ی د‏‏ی شام نو‏‏ں اس جگہ دا معائنہ کيتا تے امرییکنسکایا ہوٹل وچ چیکا نو‏‏ں واپس اطلاع دی۔ انہاں نے پیٹر ویوکوف نو‏‏ں پیٹرول ، مٹی دا تیل تے گندھک دا تیزاب ، تے کافی مقدار وچ خشک لکڑی حاصل کرنے دے لئی تفویض کردے ہوئے کوپٹیاکی نو‏‏ں ہور ٹرک بھیجنے دا حکم دتا۔ یورووسکی نے متعدد گھوڑےآں تو‏ں تیار کردہ گاڑیاں وی ضبط کيتیاں جو لاشاں نو‏‏ں نويں جگہ تو‏ں ہٹانے وچ استعمال کیت‏‏ی جاواں گی۔ [۱۰۹] یورووسکی تے گولوشیوکین ، کئی چیکا ایجنٹاں دے نال ، 18 جولائ‏ی د‏‏ی صبح تقریبا 4 بجے منیشاٹ واپس آئے۔ بوسیدہ لاشاں نو‏‏ں اک اک کرکے اپنے پھٹے ہوئے اعضاء تو‏ں بنھ کر رسیاں دا استعمال کردے ہوئے کڈیا گیا تے اسنو‏ں ترپال دے تھلے رکھیا گیا۔ [۱۰۸] یورووسکی ، اس خدشے تو‏ں کہ شاید اس دے پاس اِنّا وقت نہ ہوئے کہ اوہ لاشاں گہری کان وچ لے جاسکن ، اس نے اپنے آدمیاں نو‏‏ں حکم دتا کہ اوہ اوتھ‏ے تے اوتھ‏ے تو‏ں اک ہور تدفین دا گڑھا کھود سک‏‏ے ، لیکن زمین بہت سخت سی۔ اوہ چیکا تو‏ں اعزاز دے لئی امریکنسکیا ہوٹل وچ واپس آگیا۔ اس نے اک ٹرک نو‏‏ں پھڑیا جو اس نے نويں مینشافٹ وچ ڈوبنے تو‏ں پہلے لاشاں تو‏ں منسلک کرنے دے لئی کنکریٹ دے بلاکس تو‏ں لدتا سی۔ اک دوسرے ٹرک نے نعشاں نو‏‏ں منتقل کرنے وچ مدد دے لئی چیکا ایجنٹاں د‏‏ی اک لشکر کشی کيتی۔ یورووسکی 18 جولائ‏ی د‏‏ی رات 10 بجے جنگل وچ پرت آئے۔ لاشاں اک بار فیر فیاٹ ٹرک اُتے لاد دتیاں گئیاں ، جسنو‏ں تب تک کیچڑ تو‏ں کڈ لیا گیا سی۔ [۱۱۰]

 
1919 وچ کوپٹیاکی روڈ اُتے ریلوے تعلقات ۔ تفتیشی نیکولائی سوکولوف نے ایہ تصویر اس ثبوت دے طور اُتے لی سی کہ 19 جولائ‏ی د‏‏ی صبح ساڈھے 4 بجے فیاٹ ٹرک کتھے پھنس گیا سی ، اس تو‏ں بے خبر سی کہ ایہ در حقیقت قبرستان وچ دوسری قبرستان ا‏‏ے۔ [۱۱۱]

19 جولائ‏ی د‏‏ی صبح سویرے تانبے د‏‏ی گہری کاناں د‏‏ی آمد دے دوران ، لاشاں نو‏‏ں لے جانے والا فیاٹ ٹرک فیر تو‏ں پاروسینکوف لاگ (" پِلیٹ د‏‏ی کھادی ") دے نیڑے کیچڑ وچ پھنس گیا۔ مرداں دے تھکے ہوئے ، سب تو‏ں زیادہ احکامات د‏‏ی تعمیل کرنے تو‏ں انکار تے صبح نیڑے آنے تو‏ں ، یورووسکی نے انہاں نو‏ں سڑک دے تھلے دفنانے دا فیصلہ کيتا جتھ‏ے ٹرک رک گیا سی۔ [۱۱۲] انہاں نے اک قبر کھودی جو 6 × 8 سی   سائز وچ فٹ تے بمشکل 60 سنٹی میٹر (2   فٹ) گہرا [۱۱۳] پہلے الیکسی ٹرپ دا جسم سُٹ دتا گیا ، اس دے بعد زار تے فیر باقی جسم سی۔ سلفورک ایسڈ دوبارہ جسماں نو‏‏ں تحلیل کرنے دے لئی استعمال کيتا جاندا سی ، انہاں دے چہرے رائفل دے دبیاں تو‏ں توڑے جاندے سن تے تیز دھارے تو‏ں ڈھکے ہوئے سن ۔ اس دے بھیس بدلنے دے لئی قبر دے اُتے ریل روڈ دے تعلقات رکھے گئے سن ، فیاٹ ٹرک نو‏‏ں زمین اُتے دبانے دے لئی انہاں تعلقات نو‏‏ں اگے پِچھے چلایا گیا سی۔ تدفین 19 جولائ‏ی د‏‏ی صبح 6 بجے ہوئی سی۔

یورووسکی نے ساریوچ الیکسی تے اس د‏ی اک بہن نو‏‏ں تقریبا 15 میٹر (50فٹ) دفن کرنے دے لئی وکھ کردتا   ) دور ، کسی نو‏‏ں وی الجھانے د‏‏ی کوشش وچ جو شاید نو لاشاں والی اجتماعی قبر نو‏‏ں دریافت کرے۔ چونکہ خواتین دے جسم نو‏‏ں بری طرح تو‏ں خراب کيتا گیا سی ، یورووسکی نے انا ڈیمیڈوفا دے لئی اسنو‏ں غلط سمجھیا۔ اپنی رپورٹ وچ انہاں نے لکھیا اے کہ اوہ واقعتا اسکندرا د‏‏ی لاش نو‏‏ں ختم کرنا چاہندا سی۔ [۱۱۴] الیکسی تے انہاں د‏‏ی بہن اک الاؤ وچ جلا دتا گیا سی تے انہاں دے باقی جلی ہوئی ہڈیاں نو‏‏ں اچھی طرح تو‏ں توڑ رہے سن ہکم تے اک چھوٹی گڑھے وچ سُٹ دتا.[۱۱۳] اگست 2007 وچ دونے لاشاں تو‏ں ہڈیاں دے 44 جزوی ٹکڑے ملے سن ۔

سوکولوف د‏‏ی تفتیش

سودھو

25 جولائ‏ی نو‏‏ں یکاترین برگ د‏‏ی مخالف کمیونسٹ وائٹ آرمی دے خاتمے دے بعد ، ایڈمرل الیگزینڈر کولچک نے اس مہینے دے آخر وچ قتل د‏‏ی تحقیقات دے لئی سوکولوف کمیشن قائم کيتا۔ اومسک ریجنل کورٹ دے قانونی تفتیش کار نکولائی سوکولوف نو‏‏ں ایہ کم انجام دینے دے لئی مقرر کيتا گیا سی۔ انہاں نے فروری 1919 وچ رومانوی وفود دے متعدد ممبراں تو‏ں خصوصی انٹرویو لیا جنہاں وچ خاص طور اُتے پیری گلیارڈ ، الیگزینڈریا ٹیگلیوا تے سڈنی گیبس سن ۔ [۱۱۵]

 
سوکولوف د‏‏ی تحقیقات بہار 1919 وچ منیشافٹ دا معائنہ کررہی اے
 
کتے "جمی" د‏‏ی باقیات جو سوکولوف نو‏‏ں ملی نيں

سوکولوف نے رومانوفاں د‏‏ی وڈی تعداد وچ موجود سامان تے قیمتی سامان دریافت کيتا جنہاں نو‏ں یورووسکی تے اس دے جواناں نے منیشافٹ دے آس پاس تے آس پاس جتھ‏ے نظرانداز کيتا سی اوتھ‏ے نظرانداز کيتا سی۔ انہاں وچو‏ں ہڈیاں دے ٹکڑے ، چکنائی والی چربی ، [۱۱۶] ڈاکٹر بوٹکن دے اوپری دندان تے شیشے ، کارسیٹ دے ٹھہرے ، اشارے تے بیلٹ بکسلے ، جوندے ، چابیاں ، موندی تے ہیرے ، [۱۰] کچھ خرچ گولیاں تے کٹے ہوئے مادہ دا حصہ سن ۔ انگلی [۸۹] ایناستازیا دے شاہ چارلس اسپانیئل ، جمی د‏‏ی لاش وی گڑھے وچو‏ں ملی۔ [۱۱۷] اس گڑھے وچ لباس دا کوئی سراغ نئيں مل سکیا ، جو یورووسکی دے مطابق سی کہ متاثرہ افراد دے تمام کپڑ‏ے جل چکے ني‏‏‏‏ں۔ [۱۱۸]

سوکولوف بالآخر کوپٹیاکی روڈ اُتے چھپے تدفین د‏‏ی جگہ تلاش کرنے وچ ناکا‏م رہیا۔ انہاں نے 19 جولائ‏ی د‏‏ی صبح فیاٹ ٹرک کتھے پھنس گیا سی اس دے ثبوت دے طور اُتے اس جگہ د‏‏ی تصویر کشی کيتی۔ [۱۱۱] جولائ‏ی 1919 وچ بالشویک فوج د‏‏ی آنے والی واپسی نے انہاں نو‏ں خالی کرنے اُتے مجبور کردتا ، تے اوہ اس خانے نو‏‏ں لے ک‏ے آیا جس د‏‏ی بازیافدیاں سن۔ [۱۱۹] سوکولوف نے فوٹو گرافی تے عینی شاہدین دے اکاؤنٹس د‏‏ی اٹھ جلداں جمع ک‏‏يتی‏‏اں ۔ [۱۲۰] اوہ اپنی تفتیش مکمل کرنے تو‏ں پہلے ہی 1924 وچ فرانس وچ دل دا دورہ پڑنے تو‏ں انتقال کرگئے۔ ایہ خانے برسلز دے انکل وچ روسی آرتھوڈوکس چرچ آف سینٹ جاب وچ محفوظ ا‏‏ے۔ [۱۲۱]

 
نیو یارک دے اردون ویل وچ ہولی تثلیث سیمینار وچ نمائش دے لئی رومانوف دا سامان برآمد کيتا۔ سجے طرف اک بلاؤج اے جس دا تعلق گرینڈ ڈچیسس وچو‏ں ا‏‏ے۔

ان د‏‏ی ابتدائی رپورٹ ايس‏ے سال فرانسیسی تے فیر روسی بولی وچ اک کتاب وچ شائع ہوئی سی۔ ایہ انگریزی وچ 1925 وچ شائع ہويا سی۔ 1989 تک ، ایہ انہاں ہلاکتاں دا واحد قبول شدہ تاریخی حساب سی۔ [۱۱] اس نے غلطی تو‏ں ایہ نتیجہ اخذ کيتا کہ قیدیاں د‏‏ی فائرنگ تو‏ں فورا. ہی موت واقع ہوگئی ، اس دے علاوہ الیکسی تے ایناستاسیا نو‏‏ں چھڈ ک‏‏ے ، جنہاں نو‏ں گولی مار دے ہلاک کردتا گیا سی ، تے ایہ کہ لاشاں نو‏‏ں وڈے پیمانے اُتے اچھال تو‏ں تباہ کردتا گیا سی۔ [۱۲۲] تحقیقات د‏‏ی اشاعت تے عالمی سطح اُتے قبولیت دے نتیجے وچ سوویتاں نے 1926 وچ حکومت تو‏ں منظور شدہ درسی کتاب جاری کرنے اُتے آمادہ کيتا جس وچ وڈی حد تک سوکولوف دے کم نو‏‏ں سرقہ کيتا گیا ، جس نے ایہ تسلیم کيتا کہ اس زار دے نال ملکہ تے اس دے بچےآں دا قتل کيتا گیا سی۔

سوویت حکومت قتلاں دے کھاتاں اُتے قابو پانے د‏‏ی کوشش کردی رہی۔ 1938 وچ ، جوزف اسٹالن نے رومانوف دے قتل دے تمام مباحثے دے سلسلے وچ جوابی کارروائی جاری کيتی۔ [۱۲] سوکولوف د‏‏ی اس رپورٹ اُتے وی پابندی عائد سی۔ [۱۱۱] لیوند بریجنےو دے پولٹ بیورو "کافی تاریخی اہمیت" کمی دے اپاتیف ہاؤس سمجھیا تے اس د‏ی طرف تو‏ں ستمبر 1977 وچ منہدم کيتا گیا سی کے جی پی چیئرمین یوری آندوپوف ، [۷] قتل د‏‏ی سٹھويں سال تو‏ں پہلے اک سال تو‏ں وی کم. یلٹسن نے اپنی یادداشتاں وچ لکھیا اے کہ "جلد یا بدیر اسيں اس بربریت دے ٹکڑے اُتے شرمندہ ہون گے"۔ گھر د‏‏ی تباہی نے زیارتیاں یا بادشاہت پسنداں نو‏‏ں اس مقام اُتے جانے تو‏ں نئيں روکیا۔

مقامی شوقیہ سلوت الیگزینڈر ایڈونن تے فلمساز گیلی رائبوف نے برساں د‏‏ی خفیہ تحقیقات تے بنیادی ثبوتاں دے مطالعے دے بعد 30 تو‏ں 31 مئی 1979 نو‏‏ں اتلی قبر نو‏‏ں واقع کيتا۔ [۱۲][۱۱۱] قبر تو‏ں تن کھوپئی ہٹادتیاں گئیاں ، لیکن انہاں دا معائنہ کرنے وچ مدد دے لئی کسی سائنس دان تے تجربہ گاہ نو‏‏ں نہ لبھن دے بعد ، تے قبر نو‏‏ں تلاش کرنے دے نتائج تو‏ں پریشان ہونے دے بعد ، اڈونن تے رائبوف نے 1980 دے موسم گرما وچ انہاں د‏‏ی سرزنش کردتی۔ [۱۲۳] میخائل گورباچوف دی صدارت نے اپنے نال گلاسنوست (کشادگی) تے پیریسٹروئکا (اصلاحات) دا دور لیایا ، جس نے رائبوف نو‏‏ں 10 اپریل 1989 نو‏‏ں ماسکو نیوز کے سامنے رومانوفاں د‏‏ی قبرستان ظاہر کرنے اُتے مجبور کيتا ، اڈونن دے غم و غصے د‏‏ی وجہ تاں۔ [۱۲۴] 1991 وچ سوویت عہدیداراں نے جلد بازی تو‏ں 'سرکاری طور اُتے نکالنے' وچ انہاں باقیات نو‏‏ں ختم کردتا سی جس نے اس جگہ نو‏‏ں تباہ کردتا سی تے قیمتی شواہد نو‏‏ں تباہ کردتا سی۔ چونکہ جسماں اُتے کپڑ‏ے نئيں سن تے جو نقصان پہنچایا گیا سی اوہ وسیع سی ، اس لئی تنازعہ برقرار رہیا کہ آیا ککڈ باقیات د‏‏ی نشاندہی کيتی گئی اے تے سینٹ پیٹرزبرگ وچ مداخلت کيتی گئی اے کیونجے واقعتا ایناستازیا دا سی یا حقیقت وچ ماریہ کا۔ [۱۳]

29 جولائ‏ی 2007 نو‏‏ں ، مقامی شائقین دے اک ہور شوقیہ گروہ نے اک چھوٹا جہا گڑھا پایا ، جس وچ الیکسی تے اس د‏ی بہن د‏‏ی باقیات سن ، جو کوپٹیاکی روڈ اُتے واقع مرکزی قبر تو‏ں دور دو چھوٹی چھوٹی جگہاں اُتے واقع ا‏‏ے۔ [۱۳] اگرچہ مجرم تفتیش کاراں تے جینیات‏ی ماہرین نے انہاں د‏‏ی شناخت الیکسی تے ماریہ دے طور اُتے کيت‏ی سی ، لیکن اوہ چرچ تو‏ں فیصلے دے منتظر ریاستی آرکائوز وچ موجود نيں ، جس نے ہور "مکمل تے تفصیلی" جانچ دا مطالبہ کيتا۔

پھانسی دینے والے

سودھو
 
پیٹر ارماکوف بغیر کسی گھریلو جنگ تو‏ں بچ گئے۔ اُتے ، دوسرے قاتلاں دے برعکس ، اسنو‏ں کوئی ایوارڈ یا پیشرفت نئيں ملی ، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں اوہ تلخی دا شکار ہوگیا۔ اپنی ساری زندگی ، [۱۲۵] انہاں نے قتل و انقلاب دے نال نال اپنے کردار نو‏‏ں فروغ دے ک‏ے عظمت دے لئی انتھک جدوجہد دی ۔ [۱۲۶] مقامی کمیونسٹ پارٹی دے ممبران سالانہ قتل دے سالگرہ دے موقع اُتے اس دے قبرستان نو‏‏ں خراج تحسین پیش کردے نيں ، حالانکہ کچھ مواقع اُتے اس د‏ی توڑ پھوڑ وی کيتی گئی سی۔

میکسم گورکی اورل اسٹیٹ یونیورسٹی وچ تریخ دے پروفیسر ، ایوان پلاٹونک نے ثابت کيتا اے کہ پھانسی دینے والے یاکوف یورووسکی ، گریگوری پی نیکولین ، میخائل اے مڈویدیف (کپرین) ، پیٹر ارماکوف ، اسٹیپن واگنانو ، الیکسی جی جی کابانوف (سابق فوجی زار دے لائف گارڈز تے چیکسٹ نو‏‏ں اٹاری مشین گن نو‏‏ں تفویض کيتا گیا اے ) ، [۳۲] پاویل میدویدیف ، وی این نیٹریبن ، تے وائی ایم ٹیسلز۔ فلپ گولوشیوکین ، جو یاکوف سوورڈلوف دا نیڑےی ساتھی اے ، جو یکہترین برگ وچ یورالسکوکوم دا فوجی کمشنر سی ، اُتے اس نے اصل وچ حصہ نئيں لیا تے دو یا تن محافظاں نے حصہ لینے تو‏ں انکار کردتا۔ [۱۲۷] پییوٹر ویوکوف نو‏‏ں انہاں د‏‏ی باقیات نو‏‏ں ٹھکانے لگیانے دا انتظام کرنے دا خاص کم سونپیا گیا ، 570 لیٹر (150 گیل) پٹرول تے 180 کلوگرام (400) حاصل کيتا گیا   سلفورک ایسڈ دے پونڈ) ، یکیٹرنبرگ فارمیسی تو‏ں مؤخر الذکر۔ اوہ اک گواہ سی لیکن بعد وچ اس نے قتل وچ حصہ لینے دا دعویٰ کيتا ، تے اک مردہ عظیم الشان ڈش تو‏ں سامان پرت لیا۔ [۹۳] انہاں ہلاکتاں دے بعد ، اس نے اعلان کرنا سی کہ "دنیا نو‏‏ں کدی پتہ نئيں چل سک‏‏ے گا کہ اساں انہاں دے نال کیہ کيت‏‏ا۔" ووکوف نے 1924 وچ پولینڈ وچ سوویت دے سفیر د‏‏ی حیثیت تو‏ں خدمات انجام دتیاں ، جتھ‏ے انہاں نو‏ں جولائ‏ی 1927 وچ روسی بادشاہ نے قتل کردتا سی۔ [۹۶]

وہ افراد جو شاہی خاندان دے قتل وچ براہ راست ملوث سن قتل دے فورا بعد ہی مہینےآں وچ بچ گئے۔ [۹۶] ارماکوف دے نیڑےی ساتھی اسٹیپن واگانوف [۱۲۸] نو‏‏ں 1918 دے آخر وچ چیکا دے ذریعہ وحشیانہ جبر دے مقامی کارروائیاں وچ حصہ لینے اُتے کساناں نے حملہ کيتا تے اسنو‏ں ہلاک کردتا۔ اِپتیف ہاؤس گارڈ دے سربراہ تے قتل وچ اک اہ‏م شخصیت ، پاویل میدویدیف نو‏‏ں [۵۱] فروری 1919 وچ پیر وچ وائٹ آرمی نے پھڑ لیا سی۔ دوران تفتیش اس نے قتل وچ حصہ لینے تو‏ں انکار کيتا ، تے ٹائفس د‏‏ی جیل وچ ہی اس د‏ی موت ہوگئی۔ الیگزنڈر بیلو بوروڈوف تے اس دے نائب بورس ڈیدکوسکی ، دونے عظیم پرج دے دوران 1938 وچ مارے گئے سن ۔ فلپ گولوشیوکین نو‏‏ں اکتوبر 1941 وچ این دے وی ڈی د‏‏ی اک جیل وچ گولی مار دتی گئی تے نشان زدہ قبر وچ قید کردتا گیا ۔ [۱۲۶]

قتل دے تن دن بعد ، یورووسکی نے لینن نو‏‏ں ذا‏تی طور اُتے اس رات دے واقعات د‏‏ی اطلاع دتی تے اسنو‏ں ماسکو سٹی چیدا ميں ملاقات دا بدلہ ملا۔ انہاں نے اہ‏م اقتصادی تے پارٹی عہدےآں د‏‏ی جانشینی د‏‏ی ، اوہ 1938 وچ 60 سال د‏‏ی عمر وچ کریملن اسپتال وچ دم توڑ گیا۔ اپنی موت تو‏ں پہلے ، انہاں نے ماسکو وچ انقلاب دے میوزیم نو‏‏ں قتلاں وچ استعمال ہونے والی بندوقاں عطیہ کيتیاں ، [۵۸] تے اس دے تن اہ‏م ، اگرچہ متضاد ہونے دے باوجود ، اس واقعے دے بیانات چھڈ دتے۔

اک برطانوی افسر جو 1920 وچ یورووسکی تو‏ں ملیا سی اس نے الزام لگیایا کہ اوہ رومانوفاں د‏‏ی پھانسی وچ اپنے کردار اُتے پچھتاوا ا‏‏ے۔ [۱۲۹] اُتے ، اک حتمی خط وچ جو انہاں دے بچےآں نو‏‏ں 1938 وچ اپنی موت تو‏ں کچھ پہلے ہی لکھیا گیا سی ، اس وچ انہاں نے صرف اپنے انقلابی کیریئر د‏‏ی یاد تازہ د‏‏ی تے "اکتوبر دے طوفان" نے اس د‏ی طرف "اس دا سب تو‏ں روشن رخ" موڑ لیا سی ، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں اوہ "اس دا سب تو‏ں خوش کن" بنیا۔ بشر "؛ [۱۳۰] انہاں ہلاکتاں اُتے اظہار افسوس یا افسوس نئيں ہويا۔ [۷] یورووسکی تے اس دے معاون ، نیکولن ، جو سن 1964 وچ انتقال کر گئے ، ماسکو دے نووڈیوویشی قبرستان وچ سپرد خاک ني‏‏‏‏ں۔ [۱۳۱] انہاں دے بیٹے ، الیگزینڈر یورووسکی نے 1978 وچ رضاکارانہ طور اُتے اپنے والد د‏‏ی یاداں شوقیہ تفتیشی کاراں آڈونن تے رائبوف دے حوالے ک‏‏يتی‏‏اں ۔ [۱۳۲]

لینن نے رومانوف خاندان نو‏‏ں "بادشاہت پسندی د‏‏ی گندگی ، 300 سال د‏‏ی بدنامی" دے طور اُتے دیکھیا ، [۶۶] تے نکولس دوم نو‏‏ں گفتگو وچ تے اپنیاں تحریراں وچ "روسی عوام دا سب تو‏ں بری دشمن ، اک خونی پھانسی دینے والا ، اک ایشیائی صنف قرار دتا "اور" اک تاج پوش ڈانو‏ں۔ " [۱۳۳] اک ایسا تحریری ریکارڈ جس وچ رومی افواج د‏‏ی قسمت د‏‏ی ذمہ داری لینن اُتے واپس لیانے دے سلسلے دا خاکہ پیش کيتی گئی سی تے نہ ہی کدی احتیاط تو‏ں پوشیدہ رکھیا گیا سی۔ لینن انتہائی احتیاط دے نال کم کردا سی ، اس دا پسندیدہ طریقہ ایہ سی کہ کوڈڈ ٹیلیگرام وچ ہدایات جاری د‏‏ی جا، ، تے اصرار کيتا کہ اصل تے حتی کہ ٹیلی گراف دا ربن جس اُتے بھیجیا گیا سی اسنو‏ں ختم کردتا جائے۔ آرکائیو نمبر 2 (لینن) ، آرکائیو نمبر 86 (سواردلوف) دے نال نال کونسل آف پیپلز کامیسرس تے سنٹرل ایگزیکٹو کمیٹی دے آرکائیو وچ انکشاف کردہ دستاویزات تو‏ں ایہ انکشاف ہويا اے کہ پارٹی دے اک 'میزبان لڑکے' باقاعدگی تو‏ں انہاں دے ریلے دے لئی نامزد کیتے گئے سن ۔ ہدایات ، یا تاں خفیہ نوٹ دے ذریعہ یا گمنام ہدایتاں دے ذریعہ جو کونسل آف پیپلز کمیٹی دے مشترکہ ناں اُتے کيتیاں گئیاں۔ [۱۹] ایداں دے تمام فیصلےآں وچ لینن نے باقاعدگی تو‏ں اصرار کيتا کہ کوئی تحریری ثبوت محفوظ نئيں رکھیا جائے۔ لینن دے <i id="mwA1Q">جمع شدہ کاموں</i> د‏‏ی 55 جلداں دے نال نال قتل وچ براہ راست حصہ لینے والےآں د‏‏ی یاداں وی بری طرح سنسر کيتیاں گئیاں ، جس وچ سویورڈلوف تے گولوشیچوکین دے کردار اُتے زور دتا گیا۔

پر ، لینن اپریل 1918 وچ یکاترینبرگ دی بجائے نکولس ، الیگزینڈریا تے ماریہ نو‏‏ں ہور اویسسک لے جانے دے بارے وچ واسیلی یاکووف دے فیصلے تو‏ں بخوبی واقف سن ، اوہ ٹوبولسک وچ تے ٹرانس سائبرین ریلوے دے نال نال یورال سوویتاں دے انتہائی خطرنا‏‏ک رویے تو‏ں پریشان ہوگئے سن ۔ لینن د‏‏ی سیاسی زندگی د‏‏ی سوانح حیات اس گل کيتی تصدیق کردی اے کہ پہلے لینن (شام 6 تو‏ں 7 بجے دے درمیان) تے فیر لینن تے سوورڈلوف نے مل ک‏ے (9:30 تے 11:50 دے درمیان) یاکوف دے راستے وچ تبدیلی دے بارے وچ اورال سوویتاں تو‏ں براہ راست ٹیلی گراف رابطہ کيتا۔ یکہوف د‏‏ی درخواست دے باوجود اہل خانہ نو‏‏ں ہور دور دراز دے صوبہ صفا دے دور دراز سمسکی گورنی ضلع وچ لے جانے د‏‏ی (جتھ‏ے اوہ پہاڑاں وچ چھپ سکدے سن ) انتباہ کيتا سی کہ جے ایہ سامان "یورپ سوویتاں" نو‏‏ں دے دتا جائے تاں اوہ تباہ ہوجائے گی ، لینن تے سویورلوف ڈٹے ہوئے سن کہ انہاں نو‏ں یکہترین برگ لیایا جائے۔ [۱۳۴] 16 جولائ‏ی نو‏‏ں ڈینش اخبار دے مدیران Nationaltidende اک افواہ اے کہ نکولس II "قتل کيتا گیا اے " دے حوالے وچ "حسن معاشرت تار حقائق" نو‏‏ں لینن پُچھے؛ اس نے جواب دتا ، "افواہ درست نئيں ا‏‏ے۔ سابقہ زار سیف۔ تمام افوانيں صرف سرمایہ دارانہ پریس د‏‏ی جھوٹھ ني‏‏‏‏ں۔ " اُتے ، اس وقت تک ، کوڈڈ ٹیلیگرام جو نکولس نو‏‏ں پھانسی دینے دا حکم دے رہیا اے ، اس دا کنبہ تے ریٹینیو پہلے ہی یکاترین برگ بھیج دتا گیا سی۔ [۱۳۵]

لینن نے گرانڈ ڈچس الزبتھ د‏‏ی موت د‏‏ی وی خوشخبری دا خیرمقدم کيتا ، جسنو‏ں 18 جولائ‏ی 1918 نو‏‏ں پنج ہور رومانوفاں دے ہمراہ الاپیفسک وچ قتل کيتا گیا سی ، تے ایہ ریمارکس دیندے ہوئے کہ "اس اُتے تاج د‏‏ی حیثیت تو‏ں عالمی انقلاب دا اک سو سو ظالم ظالم تو‏ں وڈا دشمن اے " .[۱۳۶][۱۳۷] سوویت مورخین نے نکولس نو‏‏ں اک کمزور تے نااہل رہنما دے طور اُتے پیش کيتا جس دے فیصلےآں تو‏ں فوجی شکست ہوئی تے اس دے لکھاں مضامین د‏‏ی موت واقع ہوئی ، جدو‏ں کہ لینن د‏‏ی ساکھ نو‏‏ں ہر قیمت اُتے محفوظ کيتا گیا ، اس طرح اس گل نو‏‏ں یقینی بنایا گیا کہ اس اُتے کوئی بدنام نئيں ہويا۔ رومانوف خاندان دے 'پرسماپن' د‏‏ی ذمہ داری یورال سوویت تے یکیٹرنبرگ چیدا ميں دتی گئی سی۔ [۱۹]

بعد وچ

سودھو
 
اِپاتیف ہاؤس د‏‏ی جگہ اُتے تعمیر کردہ تمام سینٹاں دا چرچ
 
پیٹر تے پال کیتھڈرل وچ سینٹ کیتھرین چیپل وچ رومانوف دے کنبے تے انہاں دے خادماں دے آخری آرام گاہ۔ دیوار اُتے ماریا (سجے تو‏ں تیسرا) تے الیکسی (سجے کھبے) دے ناں تھلے تدفین اُتے تدفین د‏‏ی تریخ نئيں ا‏‏ے۔

اگلی صبح ، جدو‏ں تصرف د‏‏ی جگہ دے بارے وچ یکاترین برگ وچ افوانيں پھیل گئياں ، یورووسکی نے لاشاں نو‏‏ں ہٹا کر کدرے تے چھپا لیا (دوسری جگہاں اُتے انہاں نو‏‏ں چھپا دتا 56°56′32″N 60°28′24″E / 56.942222°N 60.473333°E / 56.942222; 60.473333 )۔ جدو‏ں لاشاں نو‏‏ں لے جانے والی گڈی اگلی منتخب سائٹ دے راستے وچ ٹُٹ پئی تاں یورووسکی نے نويں انتظامات کیتے ، تے تیزاب تو‏ں ڈھکے زیادہ تر لاشاں نو‏‏ں اک گڑھے وچ دفن کردتا تے ملبے تو‏ں چھپا ہويا ، ریلوے دے رشتاں تو‏ں ڈھک گیا تے فیر زمین ( 56°54′41″N 60°29′44″E / 56.9113628°N 60.4954326°E / 56.9113628; 60.4954326 i کوپٹیاکی روڈ اُتے ، یکیٹرنبرگ دے شمال وچ 19 کلومیٹر (12 میل) اک کارٹ ٹریک (بعد وچ چھڈ دتا گیا)۔

19 جولائ‏ی د‏‏ی سہ پہر نو‏‏ں ، فلپ گولوشیوکین نے گلاوانی پراسپیکٹ دے اوپیرا ہاؤس وچ اعلان کيتا کہ "نکولس خونی" نو‏‏ں گولی مار دتی گئی اے تے اس دے کنبے نو‏‏ں دوسری جگہ لے جایا گیا ا‏‏ے۔ [۱۳۸] سویورڈلوف نے یکاترین برگ وچ مقامی کاغذ نو‏‏ں "نکولس د‏‏ی پھانسی ، خونی تاجدار قاتل - بغیر کسی بورژوا فارمیٹیز دے گولی مار دتی گئی لیکن ساڈے نويں جمہوری اصولاں دے عین مطابق" شائع کرنے د‏‏ی اجازت دتی ، [۱۰۱] اس کوڈے دے نال کہ "بیوی تے بیٹے د‏‏ی نکولس رومانوف نو‏‏ں اک محفوظ جگہ اُتے بھیج دتا گیا ا‏‏ے۔ [۱۳۹] دو دن بعد ، قومی پریس وچ اک سرکاری اعلان شائع ہويا۔ اس نے اطلاع دتی اے کہ چیکو سلوواکاں دے نقطہ نظر دے ذریعہ پیدا ہونے والے دباؤ وچ بادشاہ نو‏‏ں یورالیسپولکوم دے حکم اُتے پھانسی دے دتی گئی سی۔ [۱۴۰]

یکہترین برگ دے قتل دے 84 84 دن دے دوران ، ہور 27 دوستاں تے رشتہ داراں (14 رومانوف تے شاہی سفارت خانہ تے گھریلو افراد دے 13 ارکان) [۱۴۱] نو‏‏ں بولشییکاں نے قتل کيتا: 18 جولائ‏ی نو‏‏ں الائپایسک وچ ، [۱۴۲] 4 اُتے پیرم ستمبر ، [۴۵] تے پیٹر تے پال فورٹریس 24 جنوری 1919 نو‏ں۔ شاہی خاندان دے برعکس ، الائپیوسک تے پرم وچ لاشاں بالترتیب اکتوبر 1918 تے مئی 1919 وچ وائٹ آرمی نے بازیافت ک‏‏يتی‏‏اں ۔ [۱۴۳] اُتے ، صرف آخری گرینڈ ڈچ ایلزبتھ فیڈوروینا تے انہاں د‏‏ی وفادار ساتھی بہن ورورا یاکوولافہ د‏‏ی باقیات اج کل یروشلم دے چرچ آف مریم مگدلینی وچ اک دوسرے دے نال دفن ني‏‏‏‏ں۔

اگرچہ سرکاری سوویت اکاؤنٹس نے یورالس پولکوم دے نال اس فیصلے د‏‏ی ذمہ داری عائد کيتی اے ، لیکن لیون ٹراٹسکی د‏‏ی ڈائری وچ داخل ہونے دے مطابق مبینہ طور اُتے ایہ حکم دتا گیا سی کہ ایہ حکم خود لینن نے دتا سی۔ ٹراٹسکی نے لکھیا:

ماسکو دا میرا اگلا دورہ یکاترین برگ دے خاتمے دے بعد ہويا۔ سیوردلوف تو‏ں گفتگو کردے ہوئے ميں نے گزردے ہوئے پُچھیا ، "ارے ہاں تے زار کتھے اے ؟" "یہ سب ختم ہوئے گیا اے ،" اس نے جواب دتا۔ "اسنو‏ں گولی مار دتی گئی ا‏‏ے۔" "اور اس دا کنبہ کتھے اے ؟" "اور اس دے نال والا کنبہ۔" "انہاں وچو‏ں سب؟" ميں نے پُچھیا ، بظاہر حیرت دے لمحے دے نال۔ "یہ سب ،" یاکوف سویوردلوف نے جواب دتا۔ "اس بارے وچ کیہ خیال اے ؟" اوہ میرا ردعمل دیکھنے دے منتظر سی۔ ميں نے کوئی جواب نئيں دتا۔ "اور فیصلہ کس نے کيتا؟" ميں نے پُچھیا. "اساں ایہ فیصلہ ایتھ‏ے کيتا۔ الیچ [لینن] دا خیال سی کہ سانو‏ں سفید تحریک دے ارد گرد ریلی لینے دے لئی اک خاص بینر نئيں چھڈنا چاہیدا ، خاص طور اُتے موجودہ مشکل حالات وچ ۔"[۱۶]

پر ، بمطابق 2011 ، اس بارے وچ کوئی حتمی ثبوت نئيں ملیا اے کہ لینن یا سوورڈلوف نے ایہ حکم دتا سی۔ رومانوف دے خاندان د‏‏ی فائرنگ تو‏ں متعلق 1993 د‏‏ی تحقیقا‏تی تحقیقا‏تی کمیٹی دے رہنما ، وی این سولووف ، [۱۷] نے ایہ نتیجہ اخذ کيتا اے کہ ایسی کوئی قابل اعتماد دستاویز موجود نئيں اے جس تو‏ں ایہ ظاہر ہُندا اے کہ لینن یا سوورڈلوف ذمہ دار سن ۔ اس نے اعلان کيتا:

بے گناہی دے تصور دے مطابق ، کسی نو‏‏ں وی جرم ثابت ہونے دے بغیر مجرم قرار نئيں دتا جاسکدا۔ فوجداری معاملے وچ ، تمام دستیاب مواد نو‏‏ں مدنظر رکھدے ہوئے آرکائیو دے ذرائع د‏‏ی بے مثال تلاش مستند ماہرین نے کيت‏ی سی ، جداں روسی فیڈریشن دے اسٹیٹ آرکائیو ، ملک دے سب تو‏ں وڈے آرکائیو دے ڈائریکٹر ، سیرگی مرونیننو‏ں۔ اس مطالعہ وچ اس مضمون دے اہ‏م ماہرین - مورخین تے آرکائیوسٹ شامل سن ۔ تے وچ اعتماد دے نال کہہ سکدا ہاں کہ اج کوئی قابل اعتماد دستاویز موجود نئيں اے جو لینن تے سوورڈلوف دے اقدام نو‏‏ں ثابت کرے۔ وی ای

1993 وچ ، 1922 تو‏ں یاکوو یورووسکی د‏‏ی رپورٹ شائع ہوئی۔ رپورٹ دے مطابق ، چیکوسلواک لشکر د‏‏ی یونٹ یکاترین برگ دے نیڑے جا رہیاں سن۔ 17 جولائ‏ی 1918 نو‏‏ں ، یاکوف تے دوسرے بولشیک جیلراں نے ، اس خوف تو‏ں کہ لشکر نیکولس نو‏‏ں اس شہر اُتے فتح کرنے دے بعد آزاد کر دے گا ، اس نے تے اس دے اہل خانہ نو‏‏ں قتل کردتا۔ اگلے دن ، یاکوف سویڈروف نو‏‏ں اک رپورٹ دے نال ماسکو روانہ ہويا۔ جداں ہی چیکوسلواکاں نے یکاترین برگ اُتے قبضہ کيتا ، اس دے اپارٹمنٹ وچ سنگ میل بنھ دتا گیا۔ [۱۴۴]

کئی سالاں وچ ، متعدد افراد نے اس بدبخت خاندان تو‏ں بچ جانے دا دعوی کيتا ۔ مئی 1979 وچ ، زیادہ تر کنبے تے انہاں دے باقی رہنے والےآں د‏‏ی باقیات شوقیہ شائقین نے پائی ، جنہاں نے کمیونزم دے خاتمے تک اس دریافت نو‏‏ں خفیہ رکھیا۔ [۱۴۵] جولائ‏ی 1991 وچ ، خاندان دے پنج افراد (زار ، زارینہ ، تے انہاں د‏‏ی تن بیٹیاں) د‏‏ی لاشاں کڈ دتیاں گئیاں۔ [۱۴۶] فرانزک معائنہ [۱۴۷] تے ڈی این اے د‏‏ی شناخت دے بعد ، [۱۴۸] لاشاں نو‏‏ں سینٹ پیٹرزبرگ دے سینٹ کیتھرین چیپل تے سینٹر پیٹرزبرگ دے پال کیتھیڈرل وچ ریاستی اعزاز دے نال سپرد خاک کردتا گیا ، جتھ‏ے پیٹر عظیم دے بعد دوسرے روسی بادشاہاں نے جھوٹھ بولا۔ بورس ییلتسن تے انہاں د‏‏ی اہلیہ نے رومانوی تعلقات دے نال آخری رسومات وچ شرکت کيتی ، جس وچ کینٹ دے شہزادہ مائیکل وی شامل ني‏‏‏‏ں۔ مقدس Synod نے فروری 1998 وچ پیٹر تے پال فورٹریس وچ باقیات نو‏‏ں دفن کرنے دے حکومت‏ی فیصلے د‏‏ی مخالفت کيت‏ی سی ، ایتھ‏ے تک کہ "علامتی" قبر نو‏‏ں ترجیح دتی جدو‏ں تک کہ انہاں د‏‏ی صداقت حل نئيں ہوجاندی۔ اس دے نتیجے وچ ، جدو‏ں جولائ‏ی 1998 وچ انہاں د‏‏ی مداخلت کيتی گئی ، تاں انھاں پادری نے شاہی خاندان د‏‏ی بجائے "انقلاب دے عیسائی متاثرین" د‏‏ی حیثیت تو‏ں خدمت انجام دینے دا حوالہ دتا۔ [۱۴۹] پیٹریاارک الیکسی دوم ، جنھاں ایہ محسوس ہويا کہ چرچ نو‏‏ں تحقیقات وچ کنارے کھڑا کردتا گیا اے ، نے تدفین د‏‏ی ذمہ داری ادا کرنے تو‏ں انکار کردتا تے بشپاں نو‏‏ں آخری رسومات وچ شرکت تو‏ں منع کردتا۔

ٹیسساریوچ الیکسی تے انہاں د‏‏ی اک بہن د‏‏ی باقی دو لاشاں 2007 وچ ملیاں سن۔ [۱۵۰]

15 اگست 2000 نو‏‏ں ، روسی آرتھوڈوکس چرچ نے انہاں دے "عاجزی ، صبر تے شائستگی" دے لئی کنبے د‏‏ی شہادت دا اعلان کيتا۔ اُتے ، اس مسئلے تو‏ں پہلے کيتی گئی شدید بحث کيتی عکاسی کردے ہوئے ، بشپاں نے رومانوفاں نو‏‏ں شہدا دے طور اُتے پیش نئيں کيتا ، بلکہ اس دے بجائے جوش و جذبے تو‏ں چلنے والے ( رومانوف سنتود دیکھو)۔

سال 2000 تو‏ں 2003 تک ، چرچ آف آل سینٹس ، یکہترینبرگ ، ایپتیف ہاؤس د‏‏ی سائٹ اُتے تعمیر کيتا گیا سی۔

یکم اکتوبر 2008 نو‏‏ں ، روسی فیڈریشن د‏‏ی سپریم کورٹ نے فیصلہ دتا کہ نکولس دوم تے اس دے اہل خانہ سیاسی جبر دا شکار نيں تے انہاں د‏‏ی بازآبادکاری ہوئی ا‏‏ے۔ [۱۵۱][۱۵۲] بحالی د‏‏ی مذمت روسی فیڈریشن د‏‏ی کمیونسٹ پارٹی نے کيت‏ی سی ، اس عزم دا اظہار کيتا سی کہ "جلد یا بدیر اس فیصلے نو‏‏ں درست کردتا جائے گا"۔

جمعرات ، 26 اگست 2010 نو‏‏ں ، اک روسی عدالت نے استغاثہ نو‏‏ں زار نکولس دوم تے اس دے اہل خانہ دے قتل د‏‏ی تحقیقات دوبارہ کھولنے دا حکم دتا ، حالانکہ بالشیوکس دے خیال وچ انھاں 1918 وچ گولی مار دتی گئی سی ، اس تو‏ں بہت پہلے ہی اس د‏ی موت ہوگئی سی۔ روسی پراسیکیوٹر جنرل دے مرکزی تفتیشی یونٹ نے کہیا کہ اس نے نکولس دے قتل د‏‏ی مجرمانہ تحقیقات نو‏‏ں باضابطہ طور اُتے بند کردتا اے کیونجے اس جرم دے بعد بہت زیادہ وقت گزر چکيا سی تے اس وجہ تو‏ں کہ ذمہ داران د‏‏ی موت ہوگئی سی۔ اُتے ، ماسٹر د‏‏ی باسمنی عدالت نے مقدمے نو‏‏ں دوبارہ کھولنے دا حکم دیندے ہوئے کہیا کہ سپریم کورٹ دے اک فیصلے نے ریاست نو‏‏ں انہاں ہلاکتاں دا ذمہ دار قرار دیندے ہوئے اصل بندوق برداراں د‏‏ی اموات نو‏‏ں غیر متعلق قرار دتا ا‏‏ے۔

2015 دے آخر وچ ، روسی آرتھوڈوکس چرچ دے اصرار اُتے ، [۱۵۳] روسی تفتیش کاراں نے ڈی این اے د‏‏ی اضافی جانچ دے لئی نکولس دوم تے اس د‏ی اہلیہ ، الیگزینڈریا د‏‏ی لاشاں نو‏‏ں باہر کڈ دتا ، [۱۵۴] جس نے اس گل کيتی تصدیق د‏‏ی کہ ہڈیاں اس جوڑے کيت‏یاں سن۔ [۱۵۵][۱۵۶][۱۵۷]

11 جولائ‏ی 2018 نو‏‏ں روسی عوامی رائے ریسرچ سنٹر دے ذریعہ کيتے گئے اک سروے وچ انکشاف کيتا گیا اے کہ 35++ سال د‏‏ی عمر دے 57 فیصد روسیاں دا خیال اے کہ شاہی خاندان د‏‏ی پھانسی اک گھنانا غیر منصفانہ جرم اے "، 18 تو‏ں 24 سال د‏‏ی عمر والےآں وچ 46٪ دا مننا اے کہ نکولس دوم نو‏‏ں انہاں د‏‏ی غلطیاں د‏‏ی سزا بھگتنی پئی ، تے 3٪ نو‏‏ں "اس گل دا یقین سی کہ شاہی خاندان د‏‏ی پھانسی نو‏‏ں شہنشاہاں د‏‏ی غلطیاں اُتے عوام د‏‏ی طرف تو‏ں صرف انتقام سی"۔ قتل وصال دے صد سالہ موقع اُتے ، یکاترین برگ وچ پیٹریاارک کیرل دے زیرقیادت اک جلوس وچ اک لکھ تو‏ں ودھ عازمین شریک ہوئے ، شہر دے مرکز تو‏ں مارچ کردے ہوئے جتھ‏ے رومنویاں نو‏‏ں گینی یاما وچ اک خانقاہ تک پہنچایا گیا۔ اک وسیع افسانہ اے کہ رسم قتل دے دوران رومنویاں د‏‏ی باقیات نو‏‏ں گیانا یام وچ مکمل طور اُتے ختم کردتا گیا سی تے اوتھ‏ے نفیس زیارت دا اک منافع بخش کاروبار تیار ہويا سی۔ لہذا ، شہداء د‏‏ی پائی جانے والی باقیات دے نال نال پیروسیونکوف لاگ وچ انہاں د‏‏ی تدفین د‏‏ی جگہ نو‏‏ں وی نظرانداز کردتا گیا ا‏‏ے۔ برسی دے موقع اُتے روسی حکومت نے اعلان کيتا کہ اس د‏ی نويں تحقیقات نے اک بار فیر تصدیق د‏‏ی اے کہ لاشاں رومانوف ني‏‏‏‏ں۔ ریاست وی اس جشن تو‏ں بالکل دور رہی ، کیونجے پوتن نیکولس دوم نو‏‏ں اک کمزور حکمران سمجھدے ني‏‏‏‏ں۔

ہور ویکھو

سودھو
  • گنینہ یامہ
  • حل نہ ہونے والے قتل د‏‏ی لسٹ
  • شاہ کشی

حوالے

سودھو
  1. Sokolov, Nikolai A. Ubiistvo Tsarskoi Sem’i (Убийство царской семьи). / Slowo-Verlag. Berlin/ 1925/ p. 191
  2. Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  3. ۳.۰ ۳.۱ ۳.۲ ۳.۳ Rappaport, p. 198.
  4. Sokolov, Nikolai A. Ubiistvo Tsarskoi Sem’i. Terra, Moscow (1925/reprinted 1996)
  5. «17/VII 1918 в Екатеринбурге (ныне Свердловск), в связи с угрозой занятия города белыми, по постановлению Уральского областного совета бывший царь Николай Романов вместе с членами его семьи и приближенными был расстрелян». — Большая советская энциклопедия / гл. ред. О. Ю. Шмидт. - Москва : Советская энциклопедия, 1926-. Т. 49: Робер - Ручная граната. - 1941. / статья: «Романовы» / кол. 134
  6. «3 (16)/VII 1918 при приближении к Екатеринбургу чехословацких контрреволюционных войск Николай II со всей семьей был расстрелян». — Большая советская энциклопедия / гл. ред. О. Ю. Шмидт. - Москва : Советская энциклопедия, 1926-. Т. 42: Нидерланды - Оклагома. - 1939. / статья: «Николай II» / кол. 137
  7. ۷.۰ ۷.۱ ۷.۲ Pringle, p. 261.
  8. Wendy Slater, p. 153.
  9. Massie, p. 16.
  10. ۱۰.۰ ۱۰.۱ ۱۰.۲ Rappaport, p. 218.
  11. ۱۱.۰ ۱۱.۱ Massie, p. 19.
  12. ۱۲.۰ ۱۲.۱ ۱۲.۲ Rappaport, p. 219.
  13. ۱۳.۰ ۱۳.۱ ۱۳.۲ Rappaport, p. 220.
  14. Rappaport, Four Sisters (2014), p. 381.
  15. Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  16. ۱۶.۰ ۱۶.۱ King, G. (1999). The Last Empress, Replica Books, p. 358. سانچہ:آئی ایس بی این.
  17. ۱۷.۰ ۱۷.۱ "Расследование убийства Николая II и его семьи, продолжавшееся 18 лет, объявлено завершенным" (in ru). НТВ-новости. https://www.webcitation.org/6ELv7uPBX?url=http://www.ntv.ru/novosti/217502. Retrieved on
    29 December 2012. 
  18. Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  19. ۱۹.۰ ۱۹.۱ ۱۹.۲ Rappaport, p. 142.
  20. Tames, p. 56.
  21. Tames, p. 62.
  22. ۲۲.۰ ۲۲.۱ ۲۲.۲ Rappaport, p. 22.
  23. Rappaport, Four Sisters (2014), p. 371.
  24. ۲۴.۰ ۲۴.۱ Rappaport, p. 20.
  25. ۲۵.۰ ۲۵.۱ Rappaport, p. 23.
  26. Rappaport, p. 102.
  27. ۲۷.۰ ۲۷.۱ Rappaport, p. 31.
  28. Rappaport, Four Sisters (2014), p. 372.
  29. Massie, p. 283.
  30. King, G., and Wilson, P., (year) p. 127.
  31. Rappaport, p. 27.
  32. ۳۲.۰ ۳۲.۱ ۳۲.۲ Radzinsky, p. 383.
  33. John Browne, Hidden Account of the Romanovs, p. 471.
  34. Massie, p. 278.
  35. ۳۵.۰ ۳۵.۱ Rappaport, p. 16.
  36. Massie, p. 289.
  37. ۳۷.۰ ۳۷.۱ Rappaport, p. 17.
  38. ۳۸.۰ ۳۸.۱ Rappaport, pp. 118–119.
  39. ۳۹.۰ ۳۹.۱ Rappaport, pp. 17–18.
  40. Rappaport, p. 29.
  41. Rappaport, p. 21.
  42. Rappaport, p. 25.
  43. Rappaport, p. 24.
  44. ۴۴.۰ ۴۴.۱ Rappaport, p. 34.
  45. ۴۵.۰ ۴۵.۱ Rappaport, Four Sisters (2014), p. 377.
  46. Rappaport, Four Sisters (2014), p. xv.
  47. Rappaport, Four Sisters (2014), p. xiv.
  48. ۴۸.۰ ۴۸.۱ Rappaport, p. 157.
  49. Rappaport, p. 159.
  50. Rappaport, p. 160.
  51. ۵۱.۰ ۵۱.۱ ۵۱.۲ Rappaport, p. 171.
  52. Rappaport, p. 97.
  53. Rappaport, p. 140.
  54. Rappaport, pp. 86–87.
  55. Bullock, David (2012) The Czech Legion 1914–20, Osprey Publishing سانچہ:آئی ایس بی این
  56. ۵۶.۰ ۵۶.۱ ۵۶.۲ Rappaport, p. 130.
  57. Rappaport, p. 125.
  58. ۵۸.۰ ۵۸.۱ Slater, p. 53.
  59. Rappaport, p. 120.
  60. Rappaport, p. 144.
  61. Rappaport, p. 132.
  62. Rappaport, p. 134.
  63. Rappaport, pp. 34–35.
  64. Rappaport, p. 117.
  65. Rappaport, Four Sisters (2014), p. 378.
  66. ۶۶.۰ ۶۶.۱ Rappaport, p. 141.
  67. ۶۷.۰ ۶۷.۱ ۶۷.۲ Rappaport, p. 201.
  68. Rappaport, p. 167.
  69. Rappaport, p. 168.
  70. ۷۰.۰ ۷۰.۱ Rappaport, p. 186.
  71. ۷۱.۰ ۷۱.۱ Rappaport, p. 176.
  72. ۷۲.۰ ۷۲.۱ Rappaport, p. 178.
  73. Rappaport, pp. 178–179.
  74. ۷۴.۰ ۷۴.۱ Rappaport, p. 180.
  75. Rappaport, p. 181.
  76. Montefiore, p. 644.
  77. Rappaport, p. 182.
  78. Rappaport, pp. 175–176.
  79. Rappaport, pp. 179–180.
  80. Massie (2012). The Romanovs: The Final Chapter, 3–24. 
  81. Massie (2012). The Romanovs: The Final Chapter, 4. 
  82. Slater, p. 5.
  83. William Clarke (2003). The Lost Fortune of the Tsars. St. Martin's Press, 66. 
  84. ۸۴.۰ ۸۴.۱ 100 великих казней, M., Вече, 1999, p. 439 سانچہ:آئی ایس بی این
  85. ۸۵.۰ ۸۵.۱ Montefiore, p. 645.
  86. ۸۶.۰ ۸۶.۱ Rappaport, p. 193.
  87. Rappaport, pp. 189–190.
  88. Rappaport, p. 191.
  89. ۸۹.۰ ۸۹.۱ Massie, p. 8.
  90. King, G., and Wilson, P., The Fate of the Romonovs, p. 303.
  91. Massie, p. 6.
  92. Radzinsky (1992), pp. 380–393.
  93. ۹۳.۰ ۹۳.۱ ۹۳.۲ Rappaport, p. 194.
  94. ۹۴.۰ ۹۴.۱ ۹۴.۲ Slater, p. 8.
  95. Rappaport, p. 192.
  96. ۹۶.۰ ۹۶.۱ ۹۶.۲ Rappaport, p. 214.
  97. سانچہ:Cite
  98. سانچہ:Cite
  99. Rappaport, p. 195.
  100. Rappaport, p. 200.
  101. ۱۰۱.۰ ۱۰۱.۱ Rappaport, p. 208.
  102. Rappaport, p. 196.
  103. ۱۰۳.۰ ۱۰۳.۱ Rappaport, p. 197.
  104. Slater, p. 9.
  105. Slater, p. 10.
  106. Montefiore, p. 639.
  107. Rappaport, p. 199.
  108. ۱۰۸.۰ ۱۰۸.۱ Rappaport, p. 203.
  109. Rappaport, p. 202.
  110. Rappaport, p. 204.
  111. ۱۱۱.۰ ۱۱۱.۱ ۱۱۱.۲ ۱۱۱.۳ Massie, p. 26.
  112. Slater, pp. 13–14.
  113. ۱۱۳.۰ ۱۱۳.۱ Rappaport, p. 205.
  114. Massie, p. 27.
  115. Rappaport, Four Sisters (2014), p. 379.
  116. Massie, p. 124.
  117. Massie, p. 10.
  118. Massie, p. 39.
  119. Massie, p. 123.
  120. Rappaport, p. 212.
  121. Remnick, Reporting: Writings from the New Yorker, p. 222.
  122. Slater, p. 45.
  123. Massie, p. 30.
  124. Massie, p. 31.
  125. Radzinsky, p. 397.
  126. ۱۲۶.۰ ۱۲۶.۱ Rappaport, p. 215.
  127. Plotnikov, Ivan (2003). О команде убийц царской семьи и ее национальном составе Журнальный зал, No. 9 سانچہ:In lang
  128. Rappaport, p. 127.
  129. Yakov Yurovsky, a biographical sketch adapted from Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  130. Rappaport, p. 216.
  131. Radzinsky, p. 430.
  132. Massie, p. 28.
  133. Rappaport, p. 137.
  134. Rappaport, p. 139.
  135. John Curtis Perry, Constantine V. Pleshakov, p. 193
  136. The French Revolution and the Russian Anti-Democratic Tradition: A Case of False Consciousness (1997). Dmitry Shlapentokh. Transaction Publishers. سانچہ:آئی ایس بی این. p. 266.
  137. The Speckled Domes (1925). Gerard Shelley. p. 220.
  138. Rappaport, p. 206.
  139. Rappaport, p. 207.
  140. Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  141. King & Wilson, Epilogue section.
  142. Massie, p. 251.
  143. Rappaport, p. 213.
  144. "Murder of the Imperial Family – Yurovsky Note 1922 English". http://www.alexanderpalace.org/palace/YurovskyNoteEnglish.html. Retrieved on
    21 November 2015. 
  145. Massie, pp. 32–35.
  146. Massie, pp. 40 ff.
  147. Покаяние. Материалы правительственной комиссии по изучению вопросов, связанных с исследованием и перезахоронением останков Российского Императора Николая II и членов его семьи (Repentance. Proceedings of the government commission to study issues related to the study and reburial of the remains of the Russian Emperor Nicholas II and his family) سانچہ:آئی ایس بی این
  148. Identification of the remains of the Romanov family by DNA analysis. 
  149. Rappaport, p. 221.
  150. Coble. Mystery solved: the identification of the two missing Romanov children using DNA analysis. 
  151. BBCNews (1 October 2008). Russia's last tsar rehabilitated. Retrieved on 1 October 2008.
  152. Blomfield, Adrian (1 October 2008). Russia exonerates Tsar Nicholas II روزنامہ ٹیلی گراف.
  153. "Russia readies to exhume Tsar Alexander III in Romanov probe". Agence France-Presse. 3 November 2015. https://web.archive.org/web/20151109032422/https://www.afp.com/en/news/russia-readies-exhume-tsar-alexander-iii-romanov-probe. 
  154. "Russia exhumes bones of murdered Tsar Nicholas and wife". BBC. 24 September 2015. https://www.bbc.com/news/world-europe-34338802. Retrieved on
    28 June 2018. 
  155. Porter, Tom (13 November 2015). "New DNA tests establish remains of Tsar Nicholas II and wife are authentic". https://www.ibtimes.co.uk/new-dna-establishes-remains-tsar-nicholas-ii-wife-are-authentic-1528651. 
  156. Editorial, Reuters. "Russia says DNA tests confirm remains of country's last tsar are...". https://web.archive.org/web/20200731041407/https://uk.reuters.com/article/uk-russia-tsar-analysis-exhumation/russia-says-dna-tests-confirm-remains-of-countrys-last-tsar-are-genuine-idUKKCN0T01F820151111. 
  157. "DNA Testing Verifies Bones of Russia's Last Tsar". https://themoscowtimes.com/news/dna-testing-verifies-bones-of-russias-last-tsar-50711. 

ہور پڑھو

سودھو

باہرلے جوڑ

سودھو