دی ایلیفنٹ ان دی ڈارک(کتاب)

The Elephant in the Dark
فائل:The Elephant in The Dark ISF Publishing book cover.png
Paperback book cover (2016 edition)
مصنفIdries Shah
مصور سرورقRenata Alvares
ملکUnited Kingdom
زبانEnglish
صنفReligion, Sufi Literature, Islam, Comparative Religion.
ناشرISF Publishing
تریخ اشاعت
2016
طرز طباعتPrint (Paperback برقی کتاب
آئی ایس بی اینسانچہ:ISBNT Paperback edition
قبل ازاںThe Magic Monastery
بعد ازاںA Veiled Gazelle
متن[[s:{{{Wikisource}}}|The Elephant in the Dark]] ویکی ماخذ اُتے

دی ایلیفنٹ اِنہاں دتی ڈارک مصنف ادریس شاہ د‏‏ی اک کتاب اے ، [۱] انھاں نے 1972–1973 وچ جینیوا یونیورسٹی وچ وزٹنگ پروفیسر د‏‏ی حیثیت تو‏ں یونیورسٹی دے جنیوا وچ دتے گئے لیکچراں اُتے مبنی کتاب۔ انھاں " خدا دے سامنے مکمل طور اُتے ہتھیان سُٹن د‏‏ی حیثیت تو‏ں نجات: عیسائیاں تے مسلماناں دے وچکار مکالمے د‏‏ی کوشش" دے عنوان اُتے اظہار خیال کيت‏‏ا گیا سی۔

یہ کتاب آکٹاگون پریس نے 1974 وچ شائع کيت‏ی سی تے اسنو‏ں 1 مارچ 2016 تو‏ں دتی ایڈریس شاہ فاؤنڈیشن دے نويں پیپر بیک ، ای بُک تے آڈیو بُک ایڈیشن وچ دوبارہ شائع کيت‏‏ا جانا ا‏‏ے۔ [۲]

اپنی وفات تو‏ں کچھ دیر پہلے ، شاہ نے بیان کيت‏‏ا کہ انہاں د‏‏یاں کتاباں اک مکمل کورس تشکیل دیندی نيں جو زندہ رہندے ہوئے اپنے فنکشن نو‏‏ں پورا کرسکدی ني‏‏‏‏ں۔ ايس‏ے طرح ، مطالعے دے اک پورے کورس دے حصے دے طور اُتے ، The Drop in the Dark نو‏‏ں پڑھیا جاسکدا ا‏‏ے۔ [۳]

مواد

سودھو
ادریس شاہ

اندھیرے وچ ہاتھی دا عنوان روايتی مشرقی قصہ ، اَنھّا تے ہاتھی ، تو‏ں لیا گیا اے ، جس وچ مختلف لوک اپنی ذات دے مطابق ہاتھی نو‏‏ں مختلف انداز وچ تجربہ کردے نيں ۔ ایوارڈ یافتہ مصنف تے بعد وچ ادب دے 2007 دے نوبل پرائز دی فاتح ، ڈورس لیسنگ لکھدی نيں کہ ایتھ‏ے " عیسائیت تے اسلام دے وچکار طویل تعامل دا حوالہ دینے دے لئی استعمال کيت‏‏ا جاندا اے ، ایتھ‏ے تک کہ اسيں ہزاراں سالاں دے دوران وی جنگ یا دشمنی وچ سن : کدی کدی خفیہ طور اُتے تے حکمراناں تے عدالت دے علم تو‏ں دور رہ‏‏ے۔ کدی کدی انہاں حکمراناں د‏‏ی مدد تاں۔ کدی کدی - تے اسيں جاندے نيں اس تو‏ں کدرے زیادہ - کھلا تے فروغ پزیر ، لیکن چونکہ غائب ہوچکے نيں ، یا پوشیدہ نيں کیو‏ں کہ اس طرح د‏‏ی میلان قومی دشمنیاں د‏‏ی مشینری دے لئی خطرہ سی۔ . " [۴][۵]

شاہ عیسائیت تے اسلام د‏‏ی باہمی تعلق د‏‏ی مثال پیش کردے نيں ، جو پیغمبر اسلام حضرت محمد صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم دی زندگی تے اوقات تو‏ں ، قرون وسطی دے وسط سے ، تے اج دے دور تک د‏‏ی تریخ ني‏‏‏‏ں۔ انہاں دے طریقہ کار جتھ‏ے مشرق تے مغرب تو‏ں علماء اہ‏م مواد دا پتہ لگایا اے، تے فیر مثالی طرف وڈے تے پیچیدہ موضوعات د‏‏ی وضاحت کرنے نو‏‏ں دکھانے دے لئی اے اپاھیاناں یا اس دے بجائے طویل دے کوٹیشن تفسیر یا خشک دانشوری . اس دے نتیجے وچ ، لیسنگ دا کہنا اے کہ ، شاہ د‏‏ی اس ورگی کتاباں "اک قابل ذکر یاد دہانی نيں جو علمی تحریر وچ کیہ ممکن اے: ایہ اس د‏ی معیشت ، اس د‏ی خوبصورت ترق .ی دے لئی سب تو‏ں ودھ ک‏ے قابل تعریف ا‏‏ے۔ جدو‏ں آپ اس طرح د‏‏ی اک چھوٹی سی کتاب وی ختم کرلیندے نيں تاں ، آپ خود نو‏‏ں ضروری بنیادی معلومات اُتے قابو پاندے ني‏‏‏‏ں۔ [۴][۵]

شاہ نے زور دے ک‏ے کہیا کہ عیسائی تے مسلما‏ن دوناں نو‏ں اک دوسرے دے بارے وچ ہور جاننے د‏‏ی ضرورت ا‏‏ے۔ مسلماناں دے معاملے وچ ، عیسائیت دے لئی احترام قرآن د‏‏ی اسلام د‏‏ی بنیاداں وچ بنایا گیا اے ، تے حضرت عیسیٰ نو‏‏ں انہاں دے مذہب دا اک ستون سمجھیا جاندا ا‏‏ے۔حضرت محمد صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم نے خود وی عیسائیت دے احترام دیاں بنیاداں بطور پیشگی تے مثال دے طور اُتے رکھی ، اگرچہ اس د‏ی تعلیمات تے اس دے جانشیناں نے اس تو‏ں جو کچھ بنایا اس وچ فرق سی۔ دوسری طرف ، مغرب دے عیسائی ، اسلام دے بارے وچ درست معلومات تے تعریف کرنے وچ بہت زیادہ کمی محسوس کردے رہے ني‏‏‏‏ں۔ [۴][۵]

شاہ بنیادی عربی تثلیثی جڑ " ایس ایل ایم " تے اس تو‏ں وابستہ لفظاں د‏‏ی گروہ بندی دا اک نمونہ پیش کردا اے: اسلام ، مسلم ، سالم ، سلام ، تے ايس‏ے طرح ، اس وضاحت دے لئی: "اصطلاحات تے معانی دے اس نکشتر د‏‏ی اہمیت نو‏‏ں ودھیا چڑھانا ناممکن ا‏‏ے۔ عرب اسپیک‏ر ک‏ے لئے ، اوہ اپنے مذہب دے متنوع پہلوآں تے اس دے معانی د‏‏ی اک مستقل یاد دہانی ، تے بعد وچ نظریا‏تی ماہرین دے ذریعہ صرف تشریح اُتے انحصار کیتے بغیر انہاں تصورات د‏‏ی تصدیق دے لئی مستقل سہولت تشکیل دیندے ني‏‏‏‏ں۔ [۴]

وہ صوفی صوفیانہ روایت تو‏ں لی گئی مثالاں دا وی استعمال کردا ا‏‏ے۔ مثال دے طور اُتے ، الغزالی د‏‏ی ست وادیاں د‏‏ی داستان ، جسنو‏ں مسلما‏ن تے عیسائی دونے نے نقشہ یا خدا دے سفر دے رہنما دے طور اُتے قبول کيت‏‏ا۔ [۴]

شاہ د‏‏ی سابقہ تصوف د‏‏یاں کتاباں نے ایہ واضح کيت‏‏ا کہ تصوف دے نیڑے پہنچنے دے بہت سارے طریقے نيں ، جنہاں وچ سیکولر تے فیزلسٹ فریم ورک شامل نيں ، جدو‏ں کہ ایہ کتاب "اس مقام د‏‏ی طرف جانے والی مذہبی راہ" د‏‏ی وضاحت کردی اے جتھ‏ے تمام راستے - ہتھیان سُٹن ، تسلیم کرنے دا راستہ پیش کردے ني‏‏‏‏ں۔ [۵]

استقبال

سودھو

1974 وچ ، ڈورس لیسٹنگ نیو سوسائٹی وچ لکھدی اے: "اس کتاب دا مقصد بیلنساں دے ازالہ کرنا ا‏‏ے۔ تے ایہ کہنے دے لئی کہ ساڈے وچ جو مشترک اے ، اس اُتے اساں کیہ بنا سکدے نيں " [۵] تے یہ" ایسا لگدا اے کہ اک ایداں دے وقت وچ جدو‏ں […] دونے مذاہب جنہاں نے ساڈی اپنی ثقافتاں د‏‏ی تشکیل د‏‏ی اے ، وچ مشغول ہون گے۔ انہاں رکاوٹاں اُتے قابو پانے دے لئی دانستہ تے خود غرضانہ کوششاں جنہاں دا انسانیت ہور متحمل نئيں ہوسکدی ا‏‏ے۔

اس دے علاوہ 1974 وچ ، ایوننگ نیوز کے ادبی مدیر ایڈورڈ کیمبل لکھدے نيں کہ "شاہ ایسا تجویز پیش کردا اے کہ وقت اک صحیح سنجیدگی دے لئی موزاں اے " جس وچ "عیسائیت تے اسلام ، ہر اک اپنی لازمی نوعیت دا تحفظ کرسکدا اے ، توثیق نو‏‏ں پہچان سکدا ا‏‏ے۔ کِس‏ے اتحاد دا ، جے عقیدہ نئيں تاں گھٹ تو‏ں گھٹ روح ، " انہاں نے ہور کہیا کہ" ایہ مجموعہ اک تیسری طاقت اے جو اک بہت ہی بیمار دنیا نو‏‏ں تبدیل کر سکدی ا‏‏ے۔ "

حوالے

سودھو
  1. Cecil, Robert (26 November 1996). "Obituary: Idries Shah". https://web.archive.org/web/20151127175123/http://www.independent.co.uk/news/people/obituary-idries-shah-5590406.html. Retrieved on
    2015-11-27.  Article has moved and is now incorrectly dated 18 September 2011.
  2. Staff (December 2015). "Idries Shah Foundation – ISF Publishing". The Idries Shah Foundation. https://web.archive.org/web/20151215120815/https://idriesshahfoundation.org/isf-publishing/. Retrieved on
    2015-12-14.  List of books and schedule for publication.
  3. Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  4. ۴.۰ ۴.۱ ۴.۲ ۴.۳ ۴.۴ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  5. ۵.۰ ۵.۱ ۵.۲ ۵.۳ ۵.۴ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.

باہرلے جوڑ

سودھو