ایہہ نہر حسینیوالا ہیڈ ورکس توں دریا ستلج دے سجے کنڈھے توں کڈھی گئی ۔ ایہہ لاہور ضلعے دے کھیتر چونیاں اتے ضلع منٹگمری(ضلع ساہیوال) دے دیپالپور (ہن ضلع اوکاڑا چ) علاقے نوں سنچت کردی سی ۔ اس نہر دے کھیتر وچ کجھ برساتی نہراں جویں اپر ستلج برساتی نہراں جنہاں وچ کٹورا نہر، خانواہ نہر، اپر سہاگ نہر اتے لوئر سہاگ نہر وغیرہ پیندیاں سن ۔ ایہناں نہراں نوں سارا سال چلن والیاں نہراں وچ تبدیل کرن لئی 1919 وچ اک سکیم بنائی گئی جس انوسار دیپالپور نہر 1932 وچ پٹی گئی اتے اپر لکھیاں برساتی نہراں وچ اس دا پانی پایا گیا اتے کجھ نویں رجباہے تجویزے گئے ۔ اس نہر دی سمرتھا 7270 کیوسکس رکھی گئی ۔ اس نہر 'تے کم 1925 دے اخیرلے مہینیاں وچ شروع ہویا اتے 1932 وچ ختم ہویا ۔ دیس دی ونڈ توں پچھوں 1948 وچ اس نہر نوں پانی دینا بھارت ولوں بند کر دتا گیا کیونکہ اس دا ہیڈّ بھارت وچ پیندا سی تے نہر پاکستان وچ ۔ ایہہ اس لئی کیتا گیا کیونکہ ریڈ کلف ایوارڈ انوسار حسینیوالا ہیڈ ورکس توں پنج میل اپر والے پاسے اک چھوٹے پل دا ہیڈّ لاہور ضلعے وچ پیندا سی، جتھوں پاکستان اک لنک نہر پٹ کے تھلے دیپالپور نہر وچ پاؤنا چاہندا سی ۔ اس طرحاں حسینیوالا ہیڈّ ورکس شارٹ سرکٹ ہو جانا سی تے اتھوں نکلدیاں نہراں دی پانی دی سپلائی پربھاوت ہونی سی ۔ دیپالپور نہر دا پانی بند ہون تے پاکستان نے پروٹیسٹ کیتا ۔ اس سبندھ وچ 4 مئی، 1948 نوں دلی وکھے اک میٹنگ ہوئی، جس وچ بھارت ولوں پردھان منتری پنڈت جواہر لال نہرو، سردار سورن سنگھ اتے این. وی. گیڈگلّ اتے پاکستان ولوں غلام محمد، شوکت حیات خاں اتے ممتاز دولتانہ شامل ہوئے ۔ فیصلے انوسار پاکستان نوں بدلویں پربندھ کرن لئی وقت دتا گیا اتے نہر وچ پانی دی بحالی کر دتی گئی ۔ اسے میٹنگ وچ ہی پاکستان نوں اپرباری دوآب نہر دا جو پانی پاکستان ولّ جاندا سی، لئی وی بدلویں پربندھ کرن لئی کیہا گیا ۔ پاکستان نے دریا چناب وچوں نہر پٹّ کے، راوی نال میل کے پھر دیپالپور نہر وچ پائی ۔ اس لنک نوں بی.آر.بی.ڈی. (بمبانوالا-راوی بیدیاں-دیپالپور) لنک نہر کیہا جاندا ہے، جس نوں بھارت وچ ایچھوگل نہر وی کیہا جاندا ہے، اس دا ورنن(ذکر) 1965 دی بھارت پاکستان لڑائی وچ بہت ہندا سی ۔ اس نہر تے 1958 وچ کم ختم ہویا ۔ اس لنک دے بن جان 'تے دیپالپور نہر نوں پانی دی سپلائی حسینیوالا ہیڈّ ورکس توں بند کر دتی گئی ۔

ہور ویکھو

سودھو