لوئر سہاگ نہر

ایہہ نہراں مہاراجہ رنجیت سنگھ ویلے 1816 وچ سہاگ نالہ جہڑا ہڑ لیاؤندا سی، اس اپر ہیڈّ بنا کے پٹیاں گئیاں ۔ 1831 وچ اک ہور ہیڈّ بنا کے دیپالپور دے کھیتر نوں ڈھاہ دتا گیا ۔ برطانوی راج ویلے 1885-86 وچ اس نہر نوں نویں شکل دتی گئی اتے اس نوں دریا ستلج نال پنڈ لالو گدڑ (فاضلکا دے ساہمنے دریا دے دوجے پاسے) نیڑے میل کے، سرکاری ویسٹ لینڈ جو 142 مربع میل وچ سی، نوں پانی دتا گیا ۔ اس دیاں حویلی اتے موسیوال راج ڈسٹریبیوٹریاں سن ۔ اس دا بیڈّ 90 فٹّ اتے ڈسچارج 1420 کیوسکس ۔ نہر 53 کلومیٹر سہاگ نالے وچ وگدی سی تے پھر پارا نالہ وچ ۔ نہر دیاں دو شاکھاواں اک پارا نالے راہیں (پارا برانچ) اتے دوسری سہاگ نالے راہیں (سہاگ برانچ) سن ۔ ایہناں نہراں 'تے پیندی بھوئیں نال لگدے بہوابادی والے ضلعےآں دے کساناں نوں الاٹ کیتی گئی ۔ ٹھنڈھ دے موسم دوران ایہہ نہراں بند رہندیاں سن ۔ اس لئی آبادکاراں نوں اس موسم وچ سنچائی لئی کھوہ پٹن لئی کیہا گیا ۔ لوئر سہاگ نہر دی اک شاکھا پاکپٹن رجواہا اتے فریدپور سوآ سی ۔ ایہناں نہراں دے علاقے نوں سدا چلن والی دیپالپور نہر جہڑی ستلج ویلی پروجیکٹ ادھین بنی سی، اپر تبدیل کر دتا گیا | دیپالپور نہر حسینیوالا ہیڈّ ورکس توں دریا ستلج دے سجے کنڈھے توں کڈھی گئی سی، جہڑی پاکستان نال سندھو پانیاں دی سندھی(سندھ طاس معاہدہ) ادھین ہیڈّ توں بند کر دتی گئی سی .