دولما باغچہ محل
دولما باغچہ محل ( ترکی زبان چ دولما باغچہ سرائے ) ترکی دے شہر استمبول چ واقع اک تریخی شاہی محل اے ، جہڑا 1853ء توں 1922ء تک سلطنت عثمانیہ دا انتظامی مرکز رہیا ۔ اس چ 1889ء توں 1909ء تک دے 20 سال شامل نئیں ، جس دوران یلدوز محل استعمال چ رہیا ۔ ایہہ استمبول دے یورپی حھے چ آبنائے باسفورس دے کنارے واقع اے ۔
تریح
سودھودولما باغچہ استمبول دا پہلا یورپی طرز دا محل سی ، جس دی تعمیر دا حکم سلطان عبدالحمید اول نے دتا سی تے 1842ء توں 1853ء تے دوران 50 لکھ عثمانی گولڈ پاؤنڈز (عثمانی دینار) دے خطیر رقم نال تیار ہوئیا ، جہڑی 35 ٹن سونے دے برابر اے ۔ اس چوں 14 ٹن سونا صرف اندرونی چھت دی سجاوٹ چ استعمال ہوئیا ۔ دنیا دا سب توں وڈا بوہیمیائی کرسٹل فانوس اسدے مرکزی ہال دی چھت چ نصب اے ، جسنوں برطانیہ دی ملکہ وکٹوریہ نے تحفے چ دتا سی ۔ اس فانوس چ 750 چراغ نیں تے اسدا وزن ساڈھے 14 ٹن اے ۔ دولما باغچہ چ بوہیمیائی تے بکارت کرسٹل فانوساں دی سب توں ذیادہ تعداد موجود اے ۔
دولما باغچہ اصل چ آبنائے باسفورس دی اک خلیج سی ، جسنوں شاہی باغ دی تعمیر لئی 18ویں صدی چ پور دتا گئیا سی ۔ایہہ دو لفظاں دا مجموعہ اے ، دولما معنی " پوریا گئیا " تے باغچہ یعنی باغیچہ ۔ 18ویں تے 19ویں صدی چ ایتھے موسم گرما گزارن لئی محل تعمیر کیتے گئے ۔ ہن ایتھے جہڑا محل موجود اے ایہہ 1842ء توں 1853ء دے دوران سلطان عبدالحمید دے عہد چ قدیم ساحلی محل " بشکتاش " دی جگہ تعمیر کیتا گئیا ۔ اس دی تعمیر آرمینیائی ترک ماہرین تعمیرات غرابت بلیان تے اسدے پتر نگوگایوس بلیان نے کیتی ۔ تعمیر مکمل ہون دے بعد سلطان توب کاپی محل (توپ قاپی محل) توں ایتھے منتقل ہوئیا ۔
محل 3 حصیاں تے مشتمل اے : مابین ہمایوں یا سلیمانک ( مرداں دی رہائش گاہ ) ، مواید سالونو (تقریبائی دربار ) تے حرم ہمایوں(سلطان دے اہل خانہ دی رہائش گاہ ) ۔ محل 45 ہزار مربع میٹر ( سوا 11 ایکڑ ) دے رقبے تے پھیلیا ہوئیا اے ۔ اس چ 285 کمرے ، 46 دربار ، 6 حماجوڑم تے 68 بیت الخلا نیں ۔
دولما باغچہ ہن اک عجائب گھر اے ، جہڑا پیر تے جمعرات دے علاوہ ہر روز صبح 9 بجے توں سہ پہر 3 بجے تک عوام لئی کھلا ہندا اے ۔ ایہہ محل اجکل " ملی سرائے لر دائرہ بشکان لہی " ( نظامت قومی محلات ) دے زیر انتظام اے ۔
جدید ترکی دے بانی تے پہلے صدر مصطفی کمال اتاترک نے اپنی زندگی دے آخری دن اس محل چ گزارے تے 10 نومبر 1938ء چ ایسے محل دے اک کمرے چ انتقال کرگئے۔
توپ کاپی · آیاصوفیہ · نیلی مسیت · گلاٹا ٹاور · دولما باغچہ محل · باسفورس