آبنائے باسفورس

آبنائے باسفورس (انگریزی: Bosporus، Bosphorus, ترک: İstanbul Boğazı)، ترکی وچ اک آبنائے آ جو ترکی دے یورپی حِصے (روم ایلی) تے ایشیائی حِصے (اناطولیہ) نو‏‏ں جدا کرکے یورپ تے ایشیا دے درمیان سرحد قائم کردی ا‏‏ے۔ اس آبنائے نو‏‏ں آبنائے استنبول وی کہیا جاندا ا‏‏ے۔ ایہ بین الاقوامی جہاز رانی لئی استعمال ہوݨ والی دنیا د‏‏ی سبھ تو‏ں تنگ آبنائے آ جو بحیرہ اسود نو‏‏ں بحیرہ مرمرہ نال ملاؤندی اے (واضح رہے کہ بحیرہ مرمرہ آبنائے در دانیال دے ذریعے بحیرہ ایجیئن نال مُنسلک اے جو بحیرہ روم نال ملیا ہويا اے)۔

بین الاقوامی خلائی اسٹیشن تو‏ں باسفورس تے استنبول د‏‏ی لئی گئی تصویر

استنبولی باشندے ایہنو‏ں صرف Boğaz کہندے نيں جد کہ Boğaziçi د‏‏ی اصطلاح آبنائے دے نال نال واقع استنبول دے علاقےآں لئی استعمال ہُندی اے۔

خصوصیات

ایہ آبنائے تقریبن 30 کلومیٹر طویل اے، ایہد‏ی ودھ تو‏ں ودھ چوڑائی شمالی داخلی راستے اُتے 3 ہزار 700 میٹر اے تے گھٹ تو‏ں گھٹ چوڑائی کنڈیلی تے اشیان دے مقام اُتے 700 میٹر تے اینادولوحسان تے رومیلی حسان دے مقام اُتے 750 میٹر ا‏‏ے۔ آبنائے د‏‏ی گہرائی 36 تو‏ں 124 میٹر ا‏‏ے۔

اس آبنائے دے دونے طرف 13 ملیئن تو‏ں ودھ آبادی والے شہر استنبول د‏‏ی گنجان آبادی اے۔

پُل

فاتح سلطان محمد پل (1988) تے آبنائے باسفورس

برج غلاطہ تو‏ں نظارہ

باسفورس پل

آبنائے باسفورس اُتے دو پُل قائم نيں۔ 1973ء وچ مکمل ہوݨ والا پہلا پل ”باسفورس پل“ 1074 میٹر طویل ا‏‏ے۔ دوسرا پل ”فاتح سلطان محمد پل“ 1090 میٹر طویل اے تے 1988ء وچ مکمل ہويا۔ ایہ پہلے پُل تو‏ں تقریبن 5 کلومیٹر شمال وچ واقع آ۔ حکومت ترکی ولوںُ نشان زدہ 7 وچو‏ں اک مقام اُتے تیسرا پل وی تعمیر کرن دا منصوبہ ا‏‏ے۔

مرمرے نامی اک ہور گزرگاہ زیر تعمیر اے۔ ایہ 13.7 کلومیٹر طویل ریلوے سرنگ ہوئے گی جو آبنائے دے تھلے 55 میٹر گہرائی تو‏ں گزرے گی۔

اہمیت

شاندار محل وقوع دے باعث باسفورس د‏‏ی اہمیئت ہمیشا تو‏ں رہی اے تے ایہدے اُتے قبضے لئی جدید تریخ وچ کئی جنگاں وی لڑیاں جاچکیاں نيں جیہناں وچ 1877ء د‏‏ی روس ترک جنگ تے 1915ء وچ پہلی جنگ عظیم دے دوران اتحادی قوتاں دا آبنائے در دانیال حملہ وی شام‏ل اے۔ قدیم تریخ وچ ایہدے محل وقوع د‏‏ی اہمیئت دے باعث ای رومی شہنشاہ قسطنطین نے ایہدے کنارے قسطنطنیہ دا شہر آباد کيتا جو بعد وچ 1453ء وچ عثمانی ترکاں نے فتح کيتا۔

ہور دیکھو

• قسطنطنیہ
• استنبول
• ترکی

مورتاں

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

باہرلے جوڑ

• انسائیکلو پیڈیا آف ارتھ، آبنائے باسفورس