خاتون اول يا مرد اول پاكستان

خاتون اول پاكستان
موجودہ
ثمینہ علوی
بشریٰ بی بی

9 ستمبر 2018 (ثمینہ )
18 اگست 2018 (بشریٰ) سے
مدت عہدہ5 سال
تاسیس کنندہاسکندر مرزا
بیگم رعنا لیاقت علی
تشکیل۲۳ مارچ ۱۹۵۶
(68 سال پہلے)
 (۱۹۵۶-۰۳-23)

خاتون اول يا مرد اول پاكستان (انگریزی: First Ladies and Gentlemen of Pakistan) صدر پاکستان تے وزیر اعظم پاکستان د‏‏ی اہلیہ یا شوہر نو‏‏ں اکثر تبادلہ طور پر، اک غیر سرکاری لقب دتا جاندا ا‏‏ے۔ صدر پاکستان عارف علوی د‏‏ی اہلیہ، ثمینہ علوی، پاکستان د‏‏ی سواݨی اول نيں تے وزیر اعظم عمران خان د‏‏ی اہلیہ بشریٰ مانیکا، پاکستان د‏‏ی دوسری سواݨی اول نيں۔ اپنے شریک حیات تے بچےآں دے نال، سواݨی اول يا مرد اول خاندان اول دے رکن ہُندے نيں۔

شاہی بیوی/شوہر، خاتون اول يا مرد اول

سودھو

شاہی بیوی/شوہر د‏‏ی لسٹ (پاکستان دے بادشاہ – 1956ء وچ عہدہ ختم کر دتا گیا)

سودھو
ن. تصویر بیویوں/شوہر پاکستان دے سربراہان مملکت کدو‏‏ں تو‏ں کدو‏‏ں تک
1 ایلزبتھ بوئس-لیون جارج ششم 15 اگست 1947ء 6 فروری 1952ء
2 شہزادہ فلپ، ڈیوک ایڈنبرا ایلزبتھ دوم 6 فروری 1952ء 23 مارچ 1956ء

سواݨی اول د‏‏ی لسٹ (گورنر جنرل پاکستان – 1956ء وچ عہدہ ختم کر دتا گیا)

سودھو
ن. تصویر سواݨی اول گورنر جنرل کب تو‏ں کب تک نوٹ
1 عہدہ خالی محمد علی جناح 15 اگست 1947ء – 11 ستمبر 1948ء محمد علی جناح د‏‏ی دوسری بیوی، مریم جناح1929 وچ انتقال کر گئياں۔ اس دے بعد محمد علی جناح نے کدی دوبارہ شادی نئيں کيت‏‏ی۔[۱]
2 شاہ بانو خواجہ ناظم الدین 14 ستمبر 1948ء 17 اکتوبر 1951ء
3 بادشاہ بیگم ملک غلام محمد 17 اکتوبر 1951ء 7 اگست 1955ء [۲]
4 ناہید مرزا اسکندر مرزا 7 اگست 1955ء 23 مارچ 1956ء ایران وچ بطور ناہید افغمی پیدا ہوئیاں۔[۳] ناہید نے جولائ‏ی 1953 وچ اسکندر مرزانال شادی کيتی۔[۳] جنوری 2019ء وچ انہاں د‏‏ی وفات ہوگئی۔

[۴]

سواݨی اول يا مرد اول – صدر پاکستان

سودھو
ن. تصویر سواݨی اول پاکستان دے سربراہان مملکت کب تو‏ں کب تک نوٹ
1 ناہید مرزا اسکندر مرزا 23 مارچ 1956ء 27 اکتوبر 1958ء ناہید ایرانی نژاد کردسن ، سواݨی اول ، نصرت بھٹو د‏‏ی کزن وی سن۔[۳] ناہید 23 جنوری 2019ء نو‏‏ں انتقال کر گئياں۔[۴]
2 نام موجود نئيں ایوب خان 27 اکتوبر 1958ء 25 مارچ 1969ء
3 نام موجود نئيں یحییٰ خان 25 مارچ 1969ء 20 دسمبر 1971ء جنرل رانی، اپنے دور حکومت وچ اک طاقتور شخصیت بن گئياں۔
4 نصرت بھٹو ذوالفقار علی بھٹو 20 دسمبر 1971ء 13 اگست 1973ء نصرت بھٹو ایران وچ اصفہانی خاندان وچ پیدا ہوئیاں ، جو اک مشہور ایرانی کرد خاندان سی۔ [۳] اوہ سابق سواݨی اول ناہید مرزا د‏‏ی کزن سن۔[۳]ذوالفقار علی بھٹو د‏‏ی اہلیہ تے بینظیر بھٹو د‏‏ی والدہ ، نصرت بھٹونے 1981ء وچ محمد ضیاء الحق د‏‏ی حکومت کیت‏‏ی مخالفت کرنے دے لئی تحریک بحالی جمہوریت د‏‏ی بنیاد رکھی۔
5 نام موجود نئيں فضل الہی چوہدری 14 اگست 1973ء 16 ستمبر 1978ء
6 Begum Zia ul Haq] شفیق ضیاء محمد ضیاء الحق 16 ستمبر 1978ء 17 اگست 1988ء اوہ پاکستان ہجرت تو‏ں پہلے یوگنڈا وچ ہندوستانی نژاد خاندان وچ پیدا ہوئیاں سن۔
7 بیگم شمیم ​​خان غلام اسحاق خان 17 اگست 1988ء 18 جولائ‏ی 1993ء بیگم شمیم ​​خان 26 جولائ‏ی 2019 ءکو پشاو‏ر وچ 83 سال د‏‏ی عمر وچ انتقال کر گئياں۔[۵][۶]
8 نام موجود نئيں فاروق احمد خان لغاری 14 نومبر 1993ء 2 دسمبر 1997ء
9 شمیم اختر رفیق تارڑ 1 جنوری 1998ء 20 جون 2001ء
10 صہبا مشرف پرویز مشرف 20 جون 2001ء 18 اگست 2008ء
- عہدہ خالی آصف علی زرداری 9 ستمبر 2008ء 9 ستمبر 2013ء زرداری د‏‏ی اہلیہ، سابق وزیر اعظم بینظیر بھٹو د‏‏ی نو‏‏ں 2007ء وچ قتل کيتا گیا سی۔
11 بیگم محمودہ حسین ممنون حسین 9 ستمبر 2013ء 8 ستمبر 2018ء
12 عارف علوی عارف علوی 9 ستمبر 2018ء تاحال [۷]
ن۔ تصویر خاتون/مرد اول وزیر اعظم پاکستان کب تو‏ں کب نوٹ Notes
1 رعنا لیاقت علی لیاقت علی خان 14 اگست 1947ء 16 اکتوبر 1951ء بعد وچ ، 1973ء تو‏ں 1976ء تک گورنر سندھ د‏‏ی حیثیت تو‏ں خدمات انجام دتیاں۔
2 وقار النسا نون ملک فیروز خان نون 16 دسمبر 1957ء 7 اکتوبر 1958ء آسٹریا وچ پیدا ہونے والی وکٹوریہ نے 1945ء وچ فیروز خان نون نال شادی کيتی۔
3 نام موجود نئيں یحییٰ خان 25 مارچ 1969ء 20 دسمبر 1971ء
4 نصرت بھٹو ذوالفقار علی بھٹو 20 دسمبر 1971ء 5 جولائ‏ی 1977ء نصرت بھٹو ایران وچ اصفہانی خاندان وچ پیدا ہوئیاں ، جو اک مشہور ایرانی کرد خاندان سی۔ [۳] اوہ سابق سواݨی اول ناہید مرزا د‏‏ی کزن سن۔[۳]ذوالفقار علی بھٹو د‏‏ی اہلیہ تے بینظیر بھٹو د‏‏ی والدہ ، نصرت بھٹونے 1981ء وچ محمد ضیاء الحق د‏‏ی حکومت کیت‏‏ی مخالفت کرنے دے لئی تحریک بحالی جمہوریت د‏‏ی بنیاد رکھی۔ اوہ دو بار پارلیمنٹ د‏‏ی رکن منتخب ہوئیاں سن۔[۸]نصرت 23 اکتوبر 2011ء نو‏‏ں انتقال کر گئياں۔[۹][۱۰][۱۱][۱۲]
عہدہ خالی 5 جولائ‏ی 1977ء 24 مارچ 1985ء اس دوران دے دوران کوئی وزیر اعظم یا سواݨی اول نئيں۔ محمد ضیاء الحق حکومت نے وزیر اعظم دا عہدہ ختم کردتا۔
5 بیگم جونیجو محمد خان جونیجو 24 مارچ 1985ء 29 مئی 1988ء بیگم جونیجو 13 جولائ‏ی 2003 نو‏‏ں 60 برس د‏‏ی عمر وچ کراچی وچ انتقال کر گئياں۔[۱۳] انہاں د‏‏ی نماز جنازہ وچ ہزاراں لوکاں نے شرکت کيتی۔[۱۳] محمد خان جونیجو دے سیاسی کیریئر دے بارے وچ برطانوی اخبار دی انڈیپنڈنٹ نے لکھیا اے کہ "سخت تادیبی تے اک قدامت پسند مسلما‏ن جنہاں نے اپنی بیوی نو‏‏ں اپنے پنڈ دے گھر وچ رکھیا تے بیگم جونیجو نو‏‏ں کدی وی عوام وچ اپنے نال شامل ہونے د‏‏ی اجازت نئيں دی"۔[۱۴]
عہدہ خالی 29 مئی 1988ء 2 دسمبر 1988ء اس دوران کوئی وزیر اعظم نئيں سی۔
6 آصف علی زرداری بینظیر بھٹو 2 دسمبر 1988ء 6 اگست 1990ء
7 کلثوم نواز شریف نواز شریف 6 نومبر 1990ء 18 جولائ‏ی 1993ء [۱۵]
8 عذرا سرفراز سجاد وسیم سجاد 18 جولائ‏ی 1993ء 19 اکتوبر 1993ء [۱۶]
9 آصف علی زرداری بینظیر بھٹو 18 اکتوبر 1993ء 5 نومبر 1996ء
10 نام موجود نئيں معراج خالد 5 نومبر 1996ء 17 فروری 1997ء معراج خالد شادی شدہ سن [۱۷]
11 کلثوم نواز شریف نواز شریف 17 فروری 1997ء 12 اکتوبر 1999ء [۱۵]
عہدہ خالی 12 اکتوبر 1999ء 23 نومبر 2002ء اس دوران کوئی وزیر اعظم نئيں سی۔
12 صہبا مشرف پرویز مشرف 20 جون 2001ء 18 اگست 2008ء [۱۸]
13 فوزیہ گیلانی یوسف رضا گیلانی 25 مارچ 2008ء 19 جون 2012ء [۱۹]
14 نصرت پرویز اشرف راجہ پرویز اشرف 22 جون 2012ء 25 مارچ 2013ء [۲۰]
15 کلثوم نواز شریف نواز شریف 5 جون 2013ء 28 جولائ‏ی 2017ء
16 ثمینہ شاہد عباسی شاہد خاقان عباسی 1 اگست 2017ء 31 مئی 2018ء
17 بشریٰ بی بی عمران خان 18 اگست 2018ء تاحال بشریٰ بی بی برقع پہننے والی ملک د‏‏ی پہلی سواݨی اول نيں۔[۲۱] اپنے سابقہ ​​میاں بیوی تو‏ں طلاق دے بعد تے وزیر اعظم بننے تو‏ں چند ماہ پہلے، بشریٰ بی بی تے عمران خان نے فروری 2018ء وچ شادی کيتی [۲۲][۲۳][۲۴]

حوالے

سودھو
  1. "How Jinnah lost his love, and political relevance". دی ٹائمز آف انڈیا. 2015-06-28. https://timesofindia.indiatimes.com/home/sunday-times/deep-focus/How-Jinnah-lost-his-love-and-political-relevance/articleshow/47845905.cms. 
  2. Weber, Max (2016). "Ghulam Mohammad: His Life & Work". پنجاب یونیورسٹی. http://pu.edu.pk/images/journal/pols/pdf-files/Mansoor%20-%2001_v23_2_16.pdf. 
  3. ۳.۰ ۳.۱ ۳.۲ ۳.۳ ۳.۴ ۳.۵ ۳.۶ "First ladies Nusrat and Nahid were both Iranian-born". دی نیوز. 2011-10-24. https://www.thenews.com.pk/archive/print/617570-first-ladies-nusrat-and-nahid-were-both-iranian-born. 
  4. ۴.۰ ۴.۱ "Obituary: Nahid Iskandar Mirza, Iranian Who Became Pakistan's First Lady". Kayhan Life. 2019-04-14. https://kayhanlife.com/news/kayhan/obituary-nahid-iskandar-mirza-iranian-who-became-pakistans-first-lady/. 
  5. "Wife of Ghulam Ishaq passes away". دی نیشن (پاکستان). 2019-07-27. https://nation.com.pk/27-Jul-2019/wife-of-ghulam-ishaq-passes-away. 
  6. Farooq, Muhammad (2019-07-27). "Widow of Ghulam Ishaq Khan passes away". دی نیوز. https://www.thenews.com.pk/print/504046-widow-of-ghulam-ishaq-khan-passes-away. 
  7. "Dr. Arif Alvi and First Lady Samina Alvi". Melange Magazine. 2018-11-10. https://web.archive.org/web/20191125030834/https://www.melangemagazine.biz/dr-arif-alvi-and-first-lady-samina-alvi/. Retrieved on
    ۱۹ مارچ ۲۰۲۱. 
  8. "Nusrat Bhutto, former first lady of Pakistan, dies". بی بی سی نیوز. 2011-10-24. https://www.bbc.co.uk/news/world-south-asia-15424927. 
  9. "Nusrat Bhutto, former first lady of Pakistan, dies". بی بی سی نیوز. 2011-10-24. https://www.bbc.co.uk/news/world-south-asia-15424927. 
  10. Keleny, Anne (2011-10-28). "Begum Nusrat Bhutto: First Lady of Pakistan who fought to keep her family together". The Independent. https://www.independent.co.uk/news/obituaries/begum-nusrat-bhutto-first-lady-of-pakistan-who-fought-to-keep-her-family-together-2376740.html. 
  11. Vitello, Paul (2011-10-25). "Nusrat Bhutto, Political Force in Pakistan, Dies at 82". نیو یارک ٹائمز. https://www.nytimes.com/2011/10/26/world/asia/nusrat-bhutto-political-force-in-pakistan-dies-at-82.html. 
  12. Hassan، Ali (۲۵ اکتوبر ۲۰۱۱). «Glowing tribute paid to late Nusrat Bhutto in Capital». Daily Times. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ دسمبر ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۵ نومبر ۲۰۱۹.
  13. ۱۳.۰ ۱۳.۱ "Junejo's widow laid to rest". Dawn. 2003-07-14. https://www.dawn.com/news/111177. 
  14. Rashid, Ahmed (1993-03-19). "Obituary: Muhammad Khan Junejo". The Independent. https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-muhammad-khan-junejo-1498585.html. 
  15. ۱۵.۰ ۱۵.۱ Taseer، Sherbano (30 مارچ 2012). «The rebirth of Maryam Nawaz Sharif». The Nation (Pakistan). دریافت‌شده در 25 نومبر 2019. تاریخ وارد شده در |access-date=،|date= را بررسی کنید (کمک)
  16. "Prominent intellectuals for naming some road after name of Nayyar Wasti". Education Watch Pakistan. 2015-05-18. https://web.archive.org/web/20150518084540/http://theeducationwatchpakistan.org/english/index.php?option=com_content&view=article&id=1826:prominent-intellectuals-for-naming-some-road-after-name-of-nayyar-wasti&catid=340:misalliance-&Itemid=569. Retrieved on
    ۱۹ مارچ ۲۰۲۱. 
  17. "Meraj Khalid passes away". Dawn. 2003-06-14. https://www.dawn.com/news/106497. 
  18. «Musharraf and Sehba celebrate 36th wedding anniversary». Daily Times. 28 دسمبر 2004. دریافت‌شده در 25 نومبر 2019. تاریخ وارد شده در |access-date=،|date= را بررسی کنید (کمک)
  19. «Begum Fouzia Gilani presents a cheque of Rs.one million to national commissioner Pakistan girls guide association». اسلام آباد. 16 فروری 2012. دریافت‌شده در 25 نومبر 2019. تاریخ وارد شده در |access-date=،|date= را بررسی کنید (کمک)
  20. Staff Report (16 ستمبر 2012). «First lady you are urgent women to wear hijab». Daily Times. دریافت‌شده در 25 نومبر 2019. تاریخ وارد شده در |access-date=،|date= را بررسی کنید (کمک)
  21. "Burqa of Pakistan's first lady 'unmasks societal biases'". دی ایکسپریس ٹریبیون. 2018-08-18. https://tribune.com.pk/story/1784011/1-bushra-imrans-veil-unmasks-societal-biases/. 
  22. Jamal, Sana (2018-02-19). "Baba Farid: Where Imran Khan and Bushra Maneka found each other". گلف نیوز. https://gulfnews.com/world/asia/pakistan/baba-farid-where-imran-khan-and-bushra-maneka-found-each-other-1.2175771. 
  23. "First lady to be, Bushra Maneka's message for the nation over eve of PTI victory". Times of Islamabad. 2018-07-27. https://timesofislamabad.com/27-Jul-2018/first-lady-to-be-bushra-maneka-s-message-for-the-nation-over-eve-of-pti-victory. 
  24. سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے samaatv لئی۔