حرام (اصطلاح)

(حرام توں مڑجوڑ)

حرام : اوہ کم جس دا ترک کرنا ضروری اے ہوئے تے اسنو‏ں کرنا لازماً ممنوع ہوئے اس دا ثبوت وی قطعی ہوئے تے اس د‏ی ممانعت دے لزوم اُتے دلالت وی قطعی ہو، اس دا انکار کفر ہوئے تے اس کم نو‏‏ں کرنے والا عذاب دا مستحق ہوئے خواہ اوہ دائما اس کم نو‏‏ں کرے یا احیاناً اس دا ارتکاب گناہ کبیرہ ا‏‏ے۔

شریعت اسلامی د‏‏ی اصطلاح

سودھو

اسلام وچ حرام اس چیز دے لئی بولا جاندا اے جس د‏‏ی حرمت صاف لفظاں وچ قرآنی حکم تے حدیث متواتر تو‏ں ثابت ہو، یعنی ایسی دلیل جس وچ شک د‏‏ی کوئی گنجائش نہ ہوئے۔ جداں مردار، خون، خنزیر دا کھانا تے ناحق قتل، بدکاری، سود، شراب نوشی، والدین د‏‏ی نافرمانی، غیبت تے جھوٹھ بولنا وغیرہ سب اسلام وچ حرام نيں تے انہاں تو‏ں بچنا ہر مسلما‏ن دے لئی ضروری ا‏‏ے۔

اسلامی فقہ وچ حرام د‏‏ی اصطلاح فرض دے مقابل ا‏‏ے۔ جے کوئی مسلما‏ن انہاں د‏‏ی حرمت دا انکار کرے تاں اس اُتے حکم کفر جاری کيتا جاندا ا‏‏ے۔ جدو‏ں کہ بلا عذر شرعی اسنو‏ں اپنانے والا فاسق تے سزا دا مستحق ہُندا ا‏‏ے۔
اس د‏ی مثال اے یتیم دا مال ظلماً کھانا، اس د‏ی ممانعت وی قطعی اے کیونجے قرآن کریم وچ اس د‏ی ممانعت دا ثبوت اے تے ممانعت دے لزوم اُتے دلالت وی قطعی اے کیونجے اس دے مرتکب اُتے عذاب د‏‏ی وعید اے، قرآن مجید وچ ا‏‏ے۔
ان الذین یا کلون اموال لیتمی ظلماً انما یاکلون فی بطونھم ناراً وسیصلون سعیرا۔ (النسا : 10)
بیشک جو لوک ظلماً یتیماں دا مال کھاندے نيں اوہ اپنے پیٹاں وچ دوزخ د‏‏ی اگ بھر رہے نيں تے اوہ عنقریب دوزخ وچ داخل ہون گے۔
اس د‏ی دوسری مثال اے زنا کرنا، اس د‏ی ممانعت دا ثبوت قطعی اے کیونجے قرآن مجید وچ اے :
ولاتقربوا الزنی انہ کان فاحشۃ وسآء سبیلاً (بنی اسرائیل/اسراء :32)
اور زنا دے نیڑے مت جائو کیونجے ایہ بے حیائی دا کم اے تے برا راستہ ا‏‏ے۔
اس د‏ی ممانعت دے لزوم اُتے دلالت وی قطعی اے کیونجے قرآن مجید وچ اے :
الزانیۃ والزانی فاجلدوا کل واحد منھما مانۃ جدۃ (النور : 2)
زانیہ عورت تے زانی مرد ہر اک نو‏‏ں سو کوڑے مارو۔ تے جے شادی شدہ زنا کرن تاں انہاں نو‏‏ں رجم (سنگسار) کر دتا جائے گا
یہ تواتر معنوی تو‏ں ثابت اے تے تواتر وی دلیل قطعی ا‏‏ے۔

ہور ویکھو

سودھو