جہانزیب بانو بیگم
جہانزیب بانو بیگم | |||||
---|---|---|---|---|---|
مغلیہ سلطنت دی شہزادی | |||||
شریک حیات | اعظم شاہ | ||||
نسل | سلطان بیدار بخت جوان بخت بہادر سکندر شاہ بہادر نجیب النساء بیگم | ||||
| |||||
خاندان | تیموری (بلحاظ پیدائش) | ||||
پیؤ | دارا شکوہ | ||||
ماں | نادرہ بانو بیگم | ||||
موت | مارچ 1705 گجرات، بھارت | ||||
دفن | خلد آباد، بھارت | ||||
مذہب | اسلام |
جہانزیب بانو (وفات 1705) جانی بیگم کے ناں توں مشہور، اک مغل شہزادی تے محمد اعظم شاہ دی ساتھی سی، شہنشاہ اورنگ زیب کا واضح وارث ، جو 1707 وچ مغل شہنشاہ بن گیا۔
اطالوی مصنف تے مسافر، نیکولاؤ منوچی جو اس دے والد تحت کم کردا سی اس نے بانو بیگم نوں خوبصورت تے بہادر ہونے دے طور اُتے اسنوں بیان کیا.
خاندان تے مڈھلا جیون
سودھوجہانزیب ولی عہد شہزادہ دارا شکوہ کی بیٹی سی جو شہنشاہ شاہجہان دے وڈے بیٹے تے وارث سن ۔ انہاں دی والدہ نادرا بانو بیگم مغل شہزادتیاں سن تے شہنشاہ جہانگیر کے دوسرے بیٹے تے شاہجہان دے وڈے سوتیلے بھائی شہزادہ محمد پرویز دی بیٹی سن۔ شاہ جہان دے جانشین دی حیثیت توں دارا شکوہ نوں شاہجہان دے نال نال انہاں دی وڈی بہن شہزادی جہان آرا بیگم نے وی پسند کیتا۔ جہان آرا ہمیشہ توں ہی اپنے چھوٹے بھائی دی پرجوش حمایت رہی۔
نادرا بیگم دی 1659 وچ پیچش دی وجہ توں موت ہوئے گئی تے اس دی موت دے کچھ دن بعد دارا شکوہ نوں اس دے چھوٹے بھائی اورنگ زیب دے حکم دے مطابق پھانسی دے دتی گئی۔ دارا شکوہ دی موت دے بعد، جو شاہجہان دا وارث سی، اورنگ زیب چھٹا مغل بادشاہ بنیا۔ بعد وچ جہانزیب اپنے والدین دی مسلسل اموات دے بعد یتیم ہوئے گیا۔ اس دے والد دے قاتل دے تخت توں پہلے اس دی آمد دا غیر ملکی تریخ داناں نے بیان کیتا ، اس دی مایوسی اس وقت ہوئی جدوں اسنوں اپنی خالہ شہزادی روشن آرا بیگم دے پاس اس دی دیکھ بھال کرنے دے حوالے کیتا گیا تاں روشن آرا نے آندے ہی جہانزیب دے نال بدتمیزی کرنا شروع کردتی۔
لہذا اسنوں اورنگ زیب نے آگرہ قلعہ بھیج دتا گیا جتھے انہاں دے دادا شاہجہان نوں قید کیتا گیا سی۔ اوتھے جہانزیب دی پرورش انہاں دی وڈی خالہ جہان آرا بیگم نے اس طرح دی کہ گویا اوہ اس دی اپنی ہی بیٹی اے۔ اس دے زیر نگرانی جہانزیب اک بہت ہی خوبصورت تے مہذب راجکماری بن دے پلی بڑھی۔ جدوں جہان آرا دا سن 1681 وچ انتقال ہوئے گیا ، اس نے اپنے بہترین جواہرات اپنی پسندیدہ بھتیجی جہانزیب دے لئی وصیت کر دتیاں۔
شادی
سودھو3 جنوری 1669 نوں جہانزیب نے اپنے چچا زاد شہزادہ محمد اعظم نال شادی کيتی جو اس دے چچا اورنگ زیب تے انہاں دی بیوی دلراس بانو بیگم دا سب توں وڈا بیٹا سی۔ انتہائی خوشگوار تے عظیم الشان تقریبات دے درمیان جہان آرا بیگم نے شادی بیاہ دا اہتمام کیتا سی تے ایہ شادی کيتی تنیڑے اس دے محل وچ تنیڑے ہوئی۔ انہاں دی شادی انتہائی خوش کن ثابت ہوئی۔ جانی اعظم دا معتمد ساتھی تے اس دی محبت دا معترف ہونے دے نال نال انہاں دی پسندیدہ بیوی دی حیثیت توں اس سےبہت پیار سی۔ اوہ اورنگ زیب دی سب توں زیادہ پسندیدہ بہو وی سی۔
اس نے 4 اگست 1670 نوں اعظم دے وڈے بیٹے نوں جنم دتا۔ اس دا ناں انہاں دے دادا نے '' بیدار بخت '' رکھیا سی۔ اورنگ زیب نے اپنی زندگی بھر انہاں دونے تے انہاں دے سب توں وڈے بیٹے ، شہزادہ بیدار بخت ، جو اک بہادر ، ذہین تے ہمیشہ کامیاب جرنیل سی، دے نال غیر معمولی محبت دی تے اوہ انہاں نوں مسلسل تحفے تحائف دتا کردا سی۔ بیدار بخت بڑھاپے وچ اس دے دادا دا پسندیدہ پوتا سی۔
موت
سودھوجہانزیب اک دا 1705 وچ انتقال سجے پستان وچ اک مرض دی حالت وچ ہويا۔ فرانسیسی ڈاکٹر مونس مارٹن نے تجویز پیش دی سی کہ شہزادی دا انہاں دی کِسے خاتون رشتہ دار توں، جو دہلی وچ رہائش پزیر ہوئے معائنہ کرنا چاہیے ، (ظاہر اے کہ اک ہند ۔ پرتگالی عیسائی عورت) جو سرجری وچ ہنر مند سی ( ہیزیکا ) تاکہ اوہ اپنی رپورٹ دے مطابق دوائاں لکھ سکے۔ لیکن شہزادی نے شراب پینے والی عورت دے ذریعہ اپنا معائنہ کرانے توں انکار کر دتا ، کدرے ایسا نہ ہوئے کہ اس دے لمس توں اس دا جسم ناپاک ہوجائے۔ ایہ بیماری دو سال تک جاری رہی تے بالآخر اوہ ايسے تکلیف وچ فوت ہوئے گئی۔ اس دی موت دے بعد اعظم وڈے غم تے مایوسی وچ ڈُب گیا جس نے اس دی زندگی دا باقی حصہ تاریک کر دتا۔
شجرہ
سودھو16. جلال الدین محمد اکبر ، مغل شہنشاہ] (= 24 ، 28) | ||||||||||||||||
8. نورالدین محمد جہانگیر، مغل شہنشاہ] (= 12) | ||||||||||||||||
17. مریم الزمانی (= 25) | ||||||||||||||||
4. شہاب الدین محمد شاہجہان اول، مغل بادشاہ | ||||||||||||||||
18. راجہ ادھے سنگھ ، مارواڑ دا راجہ | ||||||||||||||||
9. جگت گوسائیں | ||||||||||||||||
19۔ گوالیار دی منارنگ دیوی | ||||||||||||||||
2. دارا شکوہ | ||||||||||||||||
20. اعتدال الدولہ] | ||||||||||||||||
10 ابوالحسن آصف خان | ||||||||||||||||
21. عصمت بیگم | ||||||||||||||||
5. ممتاز محل | ||||||||||||||||
22۔ غیاث الدین، علی آصف خان | ||||||||||||||||
11. دیوان جی بیگم | ||||||||||||||||
1. 'جہانزیب بانو بیگم' | ||||||||||||||||
24۔ جلال الدین محمد اکبر ، مغل شہنشاہ] (= 16 ، 28) | ||||||||||||||||
12. نورالدین محمد جہانگیر، مغل شہنشاہ] (= 8) | ||||||||||||||||
25. مریم الزمانی (= 17) | ||||||||||||||||
6. پرویز مرزا | ||||||||||||||||
26. خواجہ حسن ہرات | ||||||||||||||||
13. صاحبِ جمال | ||||||||||||||||
3. نادرہ بانو بیگم | ||||||||||||||||
28. جلال الدین محمد اکبر، مغل شہنشاہ (= 16, 24) | ||||||||||||||||
14. مراد مرزا | ||||||||||||||||
7. جہاں بانو بیگم | ||||||||||||||||