راجہ اُدھے سنگھ

راجہ اُدھے سنگھ
(ہندی وچ: सूर सिंह)
جم	13 جنوری 1538   مہران گڑھہ
وفات	10 جولائی 1595 (57 سال)  لہور
مدفن	جودھ پور
شہریت	مغلیا سلطنت
والد	راؤ مالدیڡ راٹھور
بہن/بھائی	چندر سین راٹھور

اُدھے سنگھ مارواڑ جو بعد وچ جودھ پور اکھوایا (موجودہ دور وچ راجستھان ریاست بھارت) دے فرماں روا سن ۔ انہاں د‏‏ی عرفیت موٹا راجا وی ا‏‏ے۔ انہاں نے 1595-1583 تک حکمرانی کيت‏ی۔ادھے سنگھراؤ مالدیو راٹھورفرمان روائے جودھ پور دا بیٹا سی۔ اس خاندان عظیم الشان وچ صدہا سال تو‏ں حکومت تے امارت دا نقشہ جمیا ہويا سی۔

والد تے بھائی

ادھے سنگھ دا والد راؤ مالدیو راٹھور فرمان روائے جودھ پور دا بیٹا سی۔ اس خاندان عظیم الشان وچ صدہا سال تو‏ں حکومت تے امارت دا نقشہ جما ہويا سی۔راؤ مالدیو راٹھور جاہ و حشمت شوکت و سطوت عمارت لشکر وچ جملہ راجگان ہندوستان وچ ممتاز سی۔اس دے مرنے دے بعد اس دا چھوٹا بیٹا چندرسین جانشین ہويا۔ پندرہويں جلوس وچ جدو‏ں کہ شہنشاہ اکبر زیارت مزار مبارک حضور خواجہ غریب نواز حضرت خواجہ معین الدین چشتی تو‏ں فارغ ہوک‏ے ناگور وچ رونق افروز ہوئے۔ چندر سین نے دربار وچ حاضر ہو ک‏ے  ملازمت تے اطاعت بادشاہ د‏‏ی اختیار کيتی۔ لیکن انیہويں جلوس وچ فیر باغی ہو گیا جدو‏ں تنبیہ دے واسطے شاہی فوجی مامور ہوئیاں۔ دشوار گزار پہاڑاں وچ جا چھپا پچیہويں جلوس وچ پایندہ خان مغلظ نو‏‏ں شکست دتی تے اوہ فیر بھج گیا۔

راجا ادھے سنگھ

مارواڑ فتح کرنے دے بعد اکبر نے راجا مالدیپ دے وڈے بیٹے راجا ادھے سنگھ نو‏‏ں خاندانی گدی اُتے بٹھا دتا۔ اکبر د‏‏ی محبت وچ تاریخی خاندان د‏‏ی ریت رسوم تو‏ں قطع نظر 994 وچ اپنی لائق بیٹی مان متی جو جگت سائین دے ناں تو‏ں مشہور سی د‏‏ی شادی ولی عہد سلطنت شہزادہ سلیم (جہانگیر) نال ٹھہرا دتی۔

19 رجب 994 نو‏‏ں بادشاہ مع امرائے دربار تے بیگمات دے راجا دے مکان اُتے تشریف لے گئے تے نہایت دھوم دھام تو‏ں دلہن نو‏‏ں بیاہ کر لے آئے۔

اس شادی دے بعد راجا ادھے سنگھ منصب ہزاری اُتے سرفراز ہويا تے وطن د‏‏ی حکومت بطور جاگیر دے قرار پائی۔ 23واں جلوس وچ صادق خان دے نال راجا مدھکر بندیلہ د‏‏ی تنبیہ اُتے متعین ہويا۔ اٹھائیہويں جلوس وچ مہم گجرات تے پینتِیہويں جلوس وچ زمیندار سراوہی د‏‏ی تعدیل اُتے مامور ہويا۔ چالیس وچ جلوس وچ انتقال کيتا چار رانیاں اس د‏ی آتش محبت وچ جل ک‏ے ستی ہوئیاں۔

راجا د‏‏ی بیٹی جو برگ سائین جو عام طور تو‏ں جودھ بائی دے ناں تو‏ں مشہور نيں۔ انہاں دے وطن تو‏ں 999 ھ یا 1000 ہجری بمقام لاہور شہزادہ خرم (شاہجہان)  پیدا ہوئے۔ قلعہ اکبر آباد آگرہ تے فتح پور تو‏ں کریم جو رباعی دے عالیشان محلات اس وقت تک موجود نيں۔ قلعے دے محل وچ اک طرف اُتے کمار تے دوسری طرف مندر دے آثار اس وقت تک پائے جاندے نيں۔

سہاگ پورہ

جودبا ایلی اکبر آباد وچ محلہ سوہاگ پورا دے ناں تو‏ں آباد کرکے اس وچ اپنے عالیشان محلات تے باغات تعمیر کروائے سن ۔ ایہ مقام ہن تک جودھ بائی دے ناں تو‏ں مشہور تے موضع بھوگی پرگنہ صدر تحصیل آگرہ وچ شہر دے متصل واقع ا‏‏ے۔ جودھا بائی نے جمعے دے دن 30 ربیع الثانی 1038 نو‏‏ں انتقال کيتا۔ جہانگیر نو‏‏ں بہت رنج ہويا تے دوسرے دن بیٹے شہزاد خرم دے مکان اُتے گئے تے اپنے نال لے آئے۔

حوالے

• جودھ پور نسب نامہ
• Sarkar, J.N. (1984, reprint 1994). A History of Jaipur, New Delhi: Orient Longman, ISBN [[Special:BookSources/81-250-0333-9, p. 41
• Alam, Muzaffar (1998). The Mughal State, 1526–1750. Oxford University Press, 177. ISBN 978-0-19-563905-6. 
• Beveridge, H. (tr.) (1939, reprint 2000). The Akbarnama of Abu'l Fazl, Calcutta: The Asiatic Society, ISBN [[Special:BookSources/81-7236-094-0, pp. 1027-28