ابوالحسن آصف خان

ابوالحسن آصف خان
جم	سنہ 1569   قندھار ،  صفوی خاندان
وفات	12 جون 1641 (71–72 سال)  لہور
اولاد	ممتازمحل ،  شائستہ خان
والد	مرزا غیاث بیگ
بہن/بھائی	ملکہ نور جہاں
عملی زندگی
پیشہ	سیاست دان

ابو الحسن آصف خان (پیدائش: 1569ء— وفات: 12 جون 1641ء) عہد شاہجہانی وچ مغلیہ سلطنت دے صدر اعظم سن ۔ جہانگیر دے عہدِ حکومت اوہ مغلیہ سلطنت دے انتظامی اُمور وچ اعلیٰ درج دے عہدہ یعنی عہدۂ وکیل سلطنت مغلیہ اُتے فائز سن تے اِسی دے عوض اُنئيں آصف خان دا خطاب دتا گیا سی ۔

سوانح

• ہور پڑھو: مغل شہنشاہ، جلال الدین اکبر ، مرزا غیاث بیگ ، عصمت بیگم ، صفوی ایران

آصف خان د‏‏ی پیدائش 1569ء وچ قندھار وچ ہوئی جو اُس وقت صفوی ایران دا صوبہ سی ۔ آصف خان دے والد مرزا غیاث بیگ سن جو عہدِ اکبری وچ غالباً 1577ء وچ قندھار تو‏ں ہجرت کرکے مغلیہ سلطنت دے راجگڑھآگرہ وچ آک‏ے آباد ہوئے گئے سن ۔مرزا غیاث بیگ نو‏‏ں مغل شہنشاہ جلال الدین اکبر نے اعتماد الدولہ دا خطاب تفویض کیتا سی تے اوہ دربارِ اکبری دے اہ‏م وزراء وچ شمار ہُندے سن ۔مرزا غیاث بیگ مغل شہنشاہ جہانگیر دے عہد وچ 1611ء تو‏ں 1622ء تک وزیراعظم سلطنت مغلیہ دے عہدے اُتے فائز رہے۔آصف خان د‏‏ی والدہ عصمت بیگم سن جو علاؤ الدولہ آقا ملیا د‏‏ی بیٹی سن۔

سرکاری مناصب

اوائل عہد شباب وچ آصف خان اپنے والد مرزا غیاث بیگ دے ہمراہ دربارِ اکبری تو‏ں وابستہ رہ‏‏ے۔ اکتوبر 1605ء وچ نورالدین جہانگیر مغل شہنشاہ د‏‏ی حیثیت تو‏ں تخت نشین ہويا تاں اُس نے ملکہ نورجتھ‏ے تو‏ں مئی 1611ء وچ عقد ک‏ر ليا تے مرزا غیاث بیگ نو‏‏ں وزیراعظم مغلیہ سلطنت مقرر کر دتا تے آصف خان نو‏‏ں وکیل مغلیہ سلطنت مقرر کیتا۔ آصف خان نو‏‏ں مغلیہ سلطنت د‏‏ی تمام تر انتظامی ادارےآں د‏‏ی سربراہی سونپی گئی۔ مئی 1611ء تو‏ں 8 نومبر 1627ء تک آصف خان اِسی عہدے اُتے فائز رہ‏‏ے۔ 1625ء وچ جہانگیر نے اُنئيں نظامت لاہور وی تفویض کردتی تے اوہ 1627ء تک بطور گورنر لاہور وی کم کردے رہ‏‏ے۔ 8 نومبر 1627ء نو‏‏ں مغل شہنشاہ جہانگیر دے انتقال اُتے مغلیہ سلطنت دے اقتدار د‏‏ی خاطر جنگ تخت نشینی وچ آصف خان لاہور وچ مقیم رہے تے لیکن اپنی بہن نورجتھ‏ے د‏‏ی کوئی خاطرخواہ مدد نہ کی، کیونجے اوہ اپنے داماد شہریار مرزا نو‏‏ں مغل شہنشاہ بنانا چاہندی سی۔

آصف خان شاہجہان دے دربار وچ نذر پیش کردے ہوئے۔ 1627ء

خاندان

آصف خان د‏‏ی شادی دیوانجی بیگم تو‏ں ہوئی سی جو ممتاز قزوینی شخصیت خواجہ غیاث الدین د‏‏ی بیٹی سن۔ آصف خان دے چار بیٹیاں ارجمند بانو بیگم، ملکہ بانو بیگم، پرور خانم تے فرزانہ بیگم تے اک بیٹا شائشہ خان سی ۔ 1612ء وچ ارجمند بانو بیگم د‏‏ی شادی شاہجہان تو‏ں ہوئی سی۔ پرور خانم د‏‏ی شادی محتشم خان تو‏ں ہوئی جو نورالدین جہانگیر دے سوتیلے بھائی قطب الدین کوکہ دا بیٹا سی ۔

مناصب

• وکیل سلطنت مغلیہ: 12 مئی 1611ء — 8 نومبر 1627
• گورنر صوبہ لاہور: 1625ء— 8 نومبر 1627ء
• صوبیدار صوبہ گجرات: 1630ء — 1639ء
• فوجدار مالوہ صوبہ: 1635ء — 1641ء

• 

  متبادل=

وفات

تفصیلی لی لئی ویکھو: مقبرہ آصف خان
12 جون 1641ء نو‏‏ں آصف خان نے راجا جگت سنگھ دے خلاف محاذ وچ انتقال کیتا۔ آصف خان د‏‏ی نعش نو‏‏ں نورجتھ‏ے د‏‏ی سفارش اُتے لاہور شاہدرہ باغ وچ لیا ک‏ے دفن کیتا گیا۔ بعد وچ شاہجہان دے حکم تو‏ں اِس اُتے مقبرہ آصف خان تعمیر کیتا گیا جو مقبرہ جہانگیر دے مغربی جانب واقع ا‏‏ے۔

ہور ویکھو

• نورالدین جہانگیر
• شاہجہان
• ممتاز محل
• ملکہ نورجتھ‏ے
• مقبرہ آصف خان

حوالے