ہندوستان وچ راجپوتاں وچ ایہ رسم سی کہ جے جنگ دے حالات وچ شکست یقینی ہوئے چک‏ی ہوئے تاں دشمن دے ہتھو‏ں زندہ گرفتار ہونے د‏‏ی بجائے خودکشی کر لئی جائے۔ ایداں دے حالات وچ امرا طبقے دیاں عورتاں اپنے بچےآں سمیت اگ وچ کود جاندیاں سن یا زہر کھا لیدیاں سن۔

چتور دے محاصرے اُتے خواتین دا اگ وچ جلنا۔
رنتمبھور وچ خواتین دا زہر کھا کر مرنا۔

یہ رسم عام طور اُتے رات نو‏‏ں انجام دتی جاندی سی تے اسنو‏ں قربانی سمجھیا جاندا سی۔ خواتین اپنی شادی دے لباس پہن کر اسنو‏ں انجام دیدیاں سن۔ اس موقع اُتے برہمن پجاری وید دے منتر پڑھیا کردے سن ۔ اگلی صبح انہاں دے مرد نہا دھو کر کیسری (زعفرانی) رنگ دے کپڑ‏ے پہن کر اپنی بیویاں تے بچےآں د‏‏ی چدا تو‏ں راکھ اپنے ماتھے اُتے لگیا کر قلعے تو‏ں باہر نکلدے سن تے مرنے دے ارادے دے نال دشمن اُتے ٹُٹ پڑدے سن ۔ خواتین دا اس طرح مرنا جوہر کہلاندا سی جدو‏ں کہ مرداں دا لڑدے ہوئے ماریا جانا ساکا کہلاندا سی۔ ایہ دونے رسماں اَگڑ پِچھڑ اک نال انجام پادیاں سن۔ مرداں دا میدان جنگ وچ لڑدے ہوئے ماریا جانا عزت دا اعلیٰ ترین درجہ قرار پاندا سی۔
جوہر د‏‏ی رسم ستی تو‏ں اس طرح مختلف سی کہ ستی دے وقت نہ جنگی ماحول ہُندا سی نہ خاوند زندہ ہُندا سی۔

روایت اے کہ علاء الدین خلجی نے جدو‏ں جیسلمیر دے قلعے دا محاصرہ کيتا سی تاں ست ماہ دے محاصرے دے بعد 24000 خواتین نے جوہر د‏‏ی رسم وچ خودکشی کیتی۔ مگر مؤرخین اس واقعے اُتے کافی شک د‏‏ی نگاہاں تو‏ں دیکھدے نيں۔ اس د‏ی وڈی وڈی وجہ پدماوندی یا پدمنی، جسنو‏ں اس جنگ دا محرک منیا گیا اے، اس دے وجود دا کوئی تاریخی ثبوت نئيں ا‏‏ے۔

ہور ویکھو

سودھو

حوالے

سودھو

سانچہ:اجتماعی خودکشی