بلراج ساہنی
بلراج ساہنی (1 مئی 1913 –13 اپریل 1973) اک اگھے بھارتی فلمی اداکار سن . بلراج ساہنی بکھڑے پینڈے دا ہم سفر پنجابی ٹربیون | نومبر 18، 2012 اس توں بناں ایہہ انگریزی اتے پنجابی دے لیکھک وی سن۔ ایہہ اگھے ہندی لیکھک اتے اداکار بھیشم ساہنی دے بھرا وڈے سن۔
رنگمنچ توں اداکاری شروع کر کے ایہناں 1945 وچ فلم "دھرتی کے لال" نال فلماں وچ قدم رکھیا پر اصلی پچھان ایہناں نوں 1953 دی فلم "دو بیگھا زمین" توں ملی۔ اپنی زندگی وچ ایہناں تقریباً 135 فلماں وچ اداکاری کیتی۔ اک لیکھک وجوں ایہناں میرا پاکستانی سفرنامہ، میرا روسی سفرنامہ بہت ساریاں نظماں اتے چھوٹیاں کہانیاں اتے اک سوے-جیونی، "میری فلمی آتمکتھا" لکھی۔
1969 وچ بھارت سرکار ولوں ایہناں نوں "پدم شری" اتے 1971 وچ پنجاب سرکار ولوں "شرومنی لیکھک" انعاماں نال سنمانت کیتا گیا .
13 اپریل 1973 نوں ممبئی وکھے دل دے دورے نال ایہناں دی موت ہو گئی۔ ایہہ اپنی دھی، شبنم دی بے-وقت موت کرکے کجھ سماں پریشان رہے۔
مڈھلا جیون
سودھوساہنی دا جنم 1 مئی 1913 نوں برطانوی پنجاب وچ راولپنڈی وکھے ہویا۔ ایہناں دا پہلا ناں یدھشٹر سی پر اوکھا ہون کرکے بعد وچ بدل لیا گیا۔ پڑھائی دے سلسلے وچ ایہہ راولپنڈی توں لہور آ گئے جتھے ایہناں انگریزی ساہت وچ ماسٹر ڈگری پوری کیتی اتے واپس پنڈی چلے گئے۔ اس توں پہلاں ایہناں نے پنجاب یونیورسٹی توں ہندی دی بیچلر ڈگری پاس کیتی سی۔ 1936 وچ ایہناں دا ویاہ دمئنتی نال ہویا۔ 1930 دے دہاکے وچ ساہنی اپنی پتنی نال بنگال وچ شانتینکیتن آ کے انگریزی اتے ہندی دے ادھیاپک دے طور ’تے کم کرن لگے۔ اتھے ہی ایہناں دے بیٹے پریکشت ساہنی دا جنم ہویا۔ اس ویلے ایہناں دی پتنی بیچلر دی ڈگری کر رہی سی۔
1938 وچ ایہناں اک سال مہاتما گاندھی نال کم کیتا اتے اگلے سال گاندھی دی صلاحَ نال انگلینڈ چلے گئے جتھے ایہہ بی بی سی لنڈن دی ہندی سیوا وچ ریڈیو اناؤنسر رہے اتے 1943 وچ واپس بھارت آ گئے۔
1947 وچ دمئنتی دی موت ہو گئی اتے استوں بعد ایہناں سنتوش چندھوک نال دوجا ویاہ کر لیا۔
کم
سودھواداکاری وچ ایہناں نوں شروع توں ہی دلچسپی سی۔ انڈین پیپلز تھئیٹر ایسوسی ایشن دے ناٹکاں نال ایہناں اپنی اداکاری شروع کیتی۔ ایہناں دی سبھ توں پہلی فلم "دھرتی کے لال" سی جسدے ہدائتکار کے اے عباس سن۔ اس توں بعد انصاف اتے دور چلیں فلماں کیتیاں پر ایہناں دی پچھان 1953 دی فلم "دو بیگھا زمین" نال بنی۔
ایہناں نے دو اگھیاں پنجابی فلماں، "نانک دکھیا سبھ سنسار" اتے "ستلج دے کنڈھے" وچ کم کیتا۔ ایہہ دوویں فلماں ہٹ ہوئیاں اتے کئی انعام وی حاصل کیتے۔
فلم گرم ہوا وچ ایہناں چوٹی اداکاری کیتی پر ایہہ خود اس فلم نوں ویکھ نہیں سکے کیونکہ اس فلم دی ڈبنگ پوری کرن دے اگلے دن ہی ایہناں دی موت ہو گئی سی۔
لیکھک وجوں
سودھوساہنی اک لیکھک وی سن۔ پہلاں-پہلاں ایہناں انگریزی وچ لکھیا پر پھر پنجابی وچ لکھنا شروع کر دتا۔ 1960 وچ ایہناں پاکستان دی پھیری لائی اتے میرا پاکستانی سفرنامہ ناں دا اگھا سفرنامہ لکھیا۔ استوں بعد 1969 وچ سوویت یونین دی پھیری توں بعد "میرا روسی سفرنامہ" لکھیا جسنوں سوویت لینڈ نہرو انعام ملیا۔ اس توں بناں "آرسی" اتے "پریتلڑی" آدی رسالیاں وچ ایہناں دیاں کویتاواں اتے چھوٹیاں کہانیاں لگاتار چھپدیاں رہیاں۔ "میری فلمی آتمکتھا" ایہناں دی سوے-جیونی ہے۔ 1971 وچ پنجاب سرکار ولوں ایہناں نوں "شرومنی لیکھک انعام" دتا گیا۔