الجامعۃ الاحمدیہ (السنیہ)
بانی | بحر العرفان استاذ العلماء حضرت علامہ الحاج الشاہ مفتی آفاق احمد مجددی صاحب قبلہ دام ظلہ |
---|---|
صدر دفتر | قنوج، بھارت |
خدمت دائرہ کار | تعلیم، دعوت، تصوف، صحت، فلاح عام، معیشت |
مرکوز | محمدی فاونڈیشن، تعلیم، میڈکل کیمپ، فراہمی آب، اجتماعی شادیاں، قدرتی آفات وچ ہنگامی امداد |
طریقہ کار | عطیات |
شعار | ’’فلاح دارین‘‘ |
موقعِ حبالہ | [۱] |
الجامعۃ الاحمدیہ (السنیہ)
مظہر تجلیات ربانی محرم اسرار رحمانی امام ربانی مجدد الف ثانی شیخ احمد فاروقی سرہندی قدس سرہ النورانی دے ناں نامی توں منسوب
عارفان حق دی آماجگاہ نکہتاں توں معمور ومزین شہر قنوج دی عظیم دینی دانش گاہ
اہل سنت و جماعت دا مرکزی ادارہ الجامعۃ الاحمدیہ السنیہ
احمد نگر حمالی پورہ قنوج (صوبہ اترپردیش)،الھند
تعارف یونیورسٹی
سودھویہ ادارہ اتر پردیش دے تاریخی تے مشہور شہر قنو ج وچ واقع اے جو 4؍ رمضان المبارک ١٤٠٥ھ مطابق،١٩٨٥ء وچ حضرت بحر العرفان مفتی آفاق احمد صاحب مجددی دی مساعی جمیلہ توں قیام پزیر ہويا۔ابتد اء ً چھوٹی سی جگہ وچ چلنے والا ایہ ادارہ بفضلہ تعالیٰ نہایت قلیل مدت وچ پندرہ ایکڑ توں زیادہ قطعۂ آراضی اُتے پھیلی ہوئی مختلف عمارتاں اُتے مشتمل اے ،جیساکہ آپ دیکھو گے ،استوں علاوہ ہندوستا ن دے مختلف صوبےآں تے شہراں وچ اس دیاں شاخاں دین و سنیت دی تبلیغ واشاعت وچ ہمہ دم مصروف ِعمل نيں تے یونیورسٹی دے فارغین و فارغات علما ،فضلاء ،حفاظ و قراء ہور عالمات و فاضلات ملک و بیرون ملک دے متعددعلاقےآں تے ہندوستان دے مختلف صوبےآں جداں یوپی ،ایم پی، دہلی، راجستھان، اے پی، بہار، مہاراشٹر پنجاب تے کشمیر وغیرہ وچ مسلک حق دی ترویج و اشاعت دی گراں قدرخدمات انجام دے رہے نيں
بانی یونیورسٹی دا مختصر تعارف
سودھوالجامعۃ الاحمدیہ دے بانی و مہتمم شیخ طریقت مناظر اہل سنت بحر العرفان استاذ العلماء حضرت علامہ الحاج الشاہ مفتی آفاق احمد مجددی صاحب قبلہ دام ظلہ نيں ،آپ نسباًصدیقی ،مسلکاً حنفی تے مشرباً نقشبندی مجددی نيں۔ آپ دی ولادت 1959ء وچ ضلع فرخ آباد دے اک پنڈ بھڑونسہ وچ ہوئی۔ابتدائی تعلیم پنڈ ہی دے اک مکتب تے قصبہ جراری دے اک مکتب توں حاصل کيتی ، بعدہٗ شہر بدایاں وچ عربی، فارسی، فقہ و حدیث وغیرہ دی تعلیم حاصل کرنے دے بعد یونیورسٹی اشرف کچھوچھہ مقدسہ وچ عا لمیت و فضیلت دی مکمل تعلیم حاصل کيتی ہور اوتھے توں سند فراغت وی حاصل کيتی تے ايسے یونیورسٹی وچ بحیثیت مدرس مقرر ہوئے ۔ اک سال اوتھے علم و فن دے گوہر لٹانے دے بعد اپنے پیر و مرشد دے حکم اُتے مدرسہ گلشن رضا چھپیہ گورکھپور وچ تشریف لیائے ،ایتھے تن سال مسلسل دار العلوم دی ترقی دے لئی انتھک کوشش تے سعی پیہم کردے رہے تے اسنوں ترقیاں دی راہ اُتے گامزن کرنے وچ کلیدی کردار ادا کيتا ۔ چند وجوہات دی بنا اُتے اوتھے توں مستعفی ہوئے کے قنو ج شہر نوں اپنی ہمہ جہت خدمات دے لئی منتخب فرمایا تے الجا معۃالاحمدیہ دی بنیاد رکھی ۔ یونیورسٹی دی تعمیر و ترقی دے لئی آپ نے جنہاں مشکلات دا سامنا کيتا انھاں بیان کرنے دے لئی اک دفتر درکار اے ،ایہ مختصر تعارف اس دی گنجائش نئيں رکھدا۔الغرض اوہ یونیورسٹی جسنوں آپ نے اک چھوٹی سی جگہ وچ شروع کيتا سی آپ دی جہد مسلسل او ر بے انتہا محنت و مشقت نے اج اسنوں الجامعۃ الاحمدیہ دی شکل وچ قوم دے سامنے پیش کر دتا۔آپ نوں شیخ طریقت سرتاج ولایت واصل بارگاہ سبحان عارف باللہ حضرت مولانا شاہ احمد رضا خان صاحب قبلہ نقشبندی مجددی سجادہ نشین خانقاہ خیریہ کمالپور بنارس توں بیعت و ارادت دا شرف حاصل اے ۔چند سا ل انہاں دی صحبت بابرکت وچ رہ کے آ پ نے باضابطہ سلوک مجددیہ دے تھاںواں طے فرمائے تے انہاں توں جمیع سلاسل مشہورہ دی اجازت و خلافت توں سرفراز ہوئے ۔ ہور گل بوستان برکاتیت رفیق ملت حضرت مولانا شاہ سید نجیب حیدر میاں صاحب نائب سجادہ نشین خانقاہ برکاتیہ مارہرہ مطہرہ توں وی خاندان برکات وچ رائج تمام سلاسل دی اجازت وخلافت آپ نوں حاصل اے ،یقیناً آپ دی ذات تقویٰ و طہارت ، علم و عمل تے اتباع سنت دی منھ بولدی تصویر اے ۔ بحمدہٖ تعالیٰ اس وقت ہزاراں لوک آپ دے دامن کرم توں وابستہ نيں تے چاراں سلاسل مشہورہ بالخصوص نقشبندیہ مجددیہ دے فیضان توں مالامال ہوئے رہے نيں ، ہور اس مادیت زدہ ماحول وچ سیکڑاں لوک باقاعدہ تصوف و روحانیت ،تصفیۂ قلب تے تزکیۂ نفس دی دولت تے ذکر وفکر دی سعادت آپ دے ذریعہ حاصل کر رہے نيں ۔ علوم دینیہ دی نشر و اشاعت دے نال نال تصوف و روحانیت نوں عام کرنے دے لئی آپ نے تحریک تصوف دے زیر اہتمام فروغ تصوف فاؤنڈیشن تے خانقاہ مجددیہ دا قیام فرمایا ،جن دے ذریعہ تصوف دی علمی و عملی تعلیم و تربیت دا سلسلہ جاری و ساری اے ،اللہ تعالیٰ نے آپ نوں علم و فن وچ مہارت تامہ دے نال نال تصوف و روحانیت وچ ایسا ملکہ عطا فرمایا اے کہ اس دور وچ بلا مبالغہ نہا یت کم یاب اے ۔ آپ جدیدیت و مادیت دے اس دور وچ حدیث و تفسیر تے فقہ دی تعلیم دے نال تصوف و روحانیت تے ذکر و مراقبہ وچ ہر وقت مصروف رہندے ہوئے تبلیغی دورے وی کردے رہندے نيں تے تصنیف و تالیف دا کا م وی انجام دیندے نيں
قیامِ یونیورسٹی
سودھوابتدا ًحضرت بحرالعرفان صاحب قبلہ نے شہر قنوج دے محلہ حمالی پورہ دی مسجد وچ تعلیم دا سلسلہ جاری فرمایا ،تھوڑ ے ہی دناں وچ آپ دے معتقد تلامذہ جو اس توں پہلے آپ توں پڑھ چکے سن اوہ تمام طلبہ آپ دے قیامِ قنو ج دے بارے وچ معلوم ہُندے ہی پروانوںکی طرح ٹُٹ پئے تے دیکھدے ہی دیکھدے اچھی خاصی تعداد وچ طلبہ جمع ہوئے گئے۔لہٰذا انہاں دے خور د و نوش تے قیام دا مسئلہ درپیش آیا اس وجہ توں آپ نے رات و دن محنت ومشقت کرکے محلہ ہی وچ زمین خرید لی تے شہرو بیرون شہرسے چندہ کر کے یونیورسٹی دے سنگ بنیاد دا پروگرا م رکھیا۔اس طرح 4؍رمضان المبارک١٤٠٥ھ مطابق،١٩٨٥ء نوں حضور عارف باللہ حضرت مولانا شاہ احمد رضا خانصاحب نقشبندی بنارسی دام ظلہ دے دست مبارک توں یونیورسٹی دا سنگ بنیاد رکھیا گیا تے تعمیر دا سلسلہ جاری ہوئے ا ۔ عجب بے کسی دا عالم سی ،نہ کوئی مستقل فنڈ ،نہ احباب دا وسیع فیلڈ ، محض جذبہ و خلوص تے توکل دی بنیاد اُتے اِنّے وڈے کم دا بیڑا اٹھا لیا۔معماراں دی اجرت تے میٹیریل دا بار تاں مشکل توں اٹھا رہے سن مزدوری کتھے توں دیندے ،اس لئی خود ہی بنیاد کھودتے ،مسالا بناتے تے تعلیم و تدریس دے نال نال پورا دن عمارت دے کم وچ مشغول رہندے ، نال وچ آپ دے مخلص تلامذہ وی محنت و مشقت کردے ۔ یونیورسٹی دی قدیم عمارت دی تعمیر دے سلسلے وچ آپ دی محنت و جانفشانی دا اندازہ اس واقعہ توں بخوبی لگیا یا جا سکتاہے کہ اک مرتبہ اِٹ بھٹہ دے مالک نے کسی وجہ توں اینٹاں محلہ دے باہر ہی ڈلوا داں دوپہر دا وقت سی گرمی دے دن سن آپ ايسے وقت اٹھے او ر سر اُتے کپڑا بنھ کر اینٹاں سر اُتے رکھ دے ڈھونے لگے اہل محلہ نے جدوں آپ نوں پسینہ وچ شرابور اینٹاں ڈھوندے ہوئے دیکھیا تاں کئی لوکاں دے آنسو ں نکل پئے تے آناً فاناًتمام لوکاں نے اینٹاں اٹھا کے یونیورسٹی دے گراؤنڈ وچ جمع کر دیؤ۔اس طرح یونیورسٹی دی قدیم عمارت تعمیر ہوئی تے فیر سرکار امام ربانی دے فیضان تے حضور عارف باللہ مولانا شاہ احمد رضا خاں نقشبند ی صاحب قبلہ دی دعاواں توں ایہ کاروان ِ شوق اپنی منزل دی طرف اسباب دی کمی دے باوجود نہایت سرعت توں چل پيا ،رفتہ رفتہ لوک جڑدے گئے کم اگے بڑھدا گیا ، زمیناں خریدی جاندی رہیاں ، عمارتاں تعمیر ہُندی رہیاں اوراب آپ اسےاس منزل اُتے دیکھ رہے نيں
قنوج دی تاریخی حیثیت
سودھوقنوج اک نہایت قدیم ،تاریخی شہر اے۔ تریخ ہندوستا ن دے مطابق قنوج دنیا دی دوسری یا تیسر ی آبادی اے، جسنوں حضرت آدم علیہ السلام دے بیٹے قابیل نے آباد کيتا سی ۔ قدیم زمانے وچ ایہ شہر پورے غیر منقسم ہندوستان دی راجدھانی رہیا اے ۔تریخ فرشتہ دے بیان توں اس دی وسعت دا اندازہ لگایا جاسکدا اے ،نیزعرصۂ دراز تک شمال ہند دی راجدھانی رہیا۔اس شہر نوں ایہ شرف وی حاصل اے کہ اس وچ تن صحابۂ کرام رضی اللہ تعالیٰ عنہم دے مزارات مقدسہ نيں ’’الاصابۃ فی تمیز الصحابۃ‘‘ماں وی اس دی صراحت موجود اے ،ہور مختلف سلاسل دے کئی بزرگاں دے مزارات وی اس دی عظمت رفتہ دے گواہ نيں ، جداں حضرت حاجی شریف زندنی ( علیٰ اختلاف الروایۃ) حضرت بالاپیر ، حضرت سلطان پیر ، حضرت مخدوم اخی جمشید ،حضرت مخدو م جہانیاں رحمھم اللہ ، ہور خود حضرت خواجۂ ہندوستان غریب نواز قدس سرہٗ دے خاص خلیفہ حضرت شیخ احمد رحمۃ اللہ علیہ وی ایتھے تشریف لیائے تے ایتھے مدفون ہوئے ،اج وی آپ دے ناں توں محلہ احمدی ٹولہ آباد اے ۔اس دے علاوہ ایہ شہر تجارت و معیشت دے اعتبار توں وی وڈی اہمیت دا حامل اے ایتھے دا عطر پوری دنیا وچ جاتاہے تے قنوج نوں عطرو اتہاس دی نگری کہیا جاتاہے ۔ اس شہر دی آبادی اک لکھ توں ودھ اے جس وچ تقریباً 45؍ فیصد مسلم آبادی اے او ر اہل سنت نوں اکثریت حاصل اے
محل وقوع یونیورسٹی
سودھوقنوج شہر کانپور توں دہلی نوں جانے والے جی ٹی روڈ اُتے دا نپور توں تقریباً 80 ؍ کلو میٹر جانب غرب ،اور دہلی توں تن سو چالیس کلومیٹر دی دوری اُتے جانب شرق واقع اے ۔اس دے محلہ شیخ پور ہ تے محلہ احمد نگر( حمالی پو رہ)ماں ہور محلہ حاجی نگر پولس لائن روڈ اُتے الجامعۃ الاحمدیہ دی شاندار عمارتاں موجود نيں
یونیورسٹی دے چند اہم امور اورخصوصیات
سودھو(1) عام مدارس و مکاتب وچ تعلیم دے سلسلے وچ جو لاپرواہیاں تے کوندا ہیاں نيں ،یونیورسٹی نوں انہاں توں پاک رکھنے دی بھر پور کوشش کيتی گئی اے ، یونیورسٹی دے جملہ شعبہائے تعلیم وچ ابتدا توں لے کے انتہا تک نہایت گہرائی توں تعلیم دتی جاندی اے تے ہر علم اُتے اس دی اہمیت تے افادیت دے لحاظ توں توجہ ہُندی اے ،ہور ہر درجہ وچ جس علم دے جِنّے ضرور ی اصول و قواعد قابل حفظ نيں انھاں حفظ کرایا جاندا اے تے کوشش ہُندی اے کہ طلبہ نوں عربی عبارات وی یاد ہاں ، قواعد اچھی طرح ذہن وچ بیٹھاں تے انھاں ترجمہ اُتے خود قدرت ہو۔اورانھاں اس لائق بنانے اُتے خاص دھیان دتا جاتاہے کہ اوہ تعلیم و تدریس وغیرہ وچ اچھی تے عمدہ ملازمت حاصل کر کے باوقار زندگی کزار سکن تے دین دا مفید کم کرسکن ۔ (2)ہر درجہ وچ انگریزی تے آخری درجہ وچ کمپیوٹر دی ایسی تعلیم جس توں طلبہ مستقبل وچ آئی۔ٹی ۔ آئی ،سے متعلقہ کورس کر سکن تے باہنر بن سکن ۔ اس دے علاوہ اوہ یونیورسٹی وچ رہ کرمدرسہ بورڈ دے امتحانات دے سکدے نيں جو ہائی اسکول ،انٹر ، بی۔اے، وغیرہ دے مساوی ہون گے۔اور انہاں دی بنیاداں اُتے کسی وی اسکول و کالج یا یونیورسٹی وچ داخلہ لے کے ایم۔اے تے پی۔ایچ۔ڈی وغیرہ کے سکدے نيں۔ہور مرکزی حکومت کیتی جانب توں قائم کردہ ’’قومی کونسل برائے فروغ اردو بولی ‘‘ دا عربی اردو ڈپلومہ وی کر سکدے نيں ۔ (3) روحانیت و تصوف دی تعلیم و تربیت ، صوفیہ دے اخلاق و آداب تے انہاں دی سیرتاں اُتے عمل اُتے زور دتا جاتاہے تاکہ اچھے اخلاق توں آراستہ ہوئے سکن تے قوم و ملت دے لئی اپنے کردار و عمل توں جاذب نظر بن سکن ۔ (4) عربی زبان و ادب وچ خاص مہارت پیدا کيتی جاندی اے تے تما م درجات دے طلبہ نوں حسب مراتب اس لائق بنایا جاندا اے کہ اوہ اپنے علم یا ہنر دے ذریعہ خود کفیل ہوئے سکن ،صرف امامت وغیرہ اُتے انحصار نہ رہوئے۔ (5)ہر درجہ وچ طلبہ اُتے اس قدر محنت کيتی جاندی اے کہ اوہ اگلے درجے دے لئی بآسانی تیار ہوجاندے نيں۔ (6) خارجی مسائل عامۃ الوقوع جواکثر متون توں طلبہ نئيں جان پاندے نيں یا دور دے لحاظ توں جنہاں دی سخت ضرورت اے انھاں یا د کرایا جاتاہے۔ہور طلبہ و طالبات وچ عمل و دعوت و تبلیغ دا جذبہ پیدا کيتاجا تا اے تاکہ اوہ اسلا م و سنیت مخالف طاقتاں دا صحیح مقابلہ کر سکن ۔ (7) نماز باجماعت دی پابندی ، فرائض و و اجبات و سنن وغیرہ دا حفظ ،مسنون دعاواں ،اخلاق نبوی و سیرت نبوی دا علم تے اس اُتے عمل ، اخلاق حسنہ دی تعلیم تے انہاں دے نال آراستگی، اخلاق رذیلہ دی جانکاری او ران توں اجتناب اُتے سخت زور دتا جاندا اے ،ہور خلاف مروت یا اوہ کم جنہاں توں علما دی طرف توں عوام وچ بد ظنی یا کراہت پیدا ہوئے انہاں توں آگاہی تے پرہیز اُتے زور دتا جاندا اے ۔ (8)قرآن و حدیث وچ جنہاں انبیا علیھم الصلوات والتسلیمات دے تذکرے تے انہاں دی سیرتاں بیان کيتیاں گئیاں نيں ہور کس دی بعثت کس زمانے وچ ، کس علاقے وچ ، کس قوم دی طرف ہوئے ئی ، اس قوم دے تمدنی تے مذہبی حالات کيتا سن، جغرافیائی اعتبار توں انہاں جگہاں دا محل وقو ع کيتا سی ايسے طرح ہور مجددین و مصلحین دے طرق دعوت تے انہاں دیاں کوششاں ، قابل تقلید سیرتاں وغیرہ دسنے اُتے کافی زور دتا جاتاہے ،ہور ضروری آیات و احادیث تے فقہی مسائل دا حل تے قواعد و ضوابط نوں حفظ کرایا جاتاہے ۔ (9)علمی صلاحیتاں تے مناظرانہ قوتو ں نوں بیدار کرنے دے لئی سا ل وچ مختلف مقابلے ،مبا حثے اورمسابقے طلبہ دے درمیان ہُندے نيں جنہاں وچ نويں نويں موضوعات و عنوانات ہُندے نيں تاکہ انہاں دے اندر خارجی علم وچ بھر پور وسعت پیدا ہوئے سکے۔ (10)جو طلبہ علوم اسلامیہ وچ خاص صلاحیت نئيں حاصل کر سکدے نيں انھاں دعوت و تبلیغ او ر امامت و مکاتب وچ تعلیم دی ایسی تربیت دتی جاندی اے جس توں اوہ لائق و صالح امام تے بچےآں دے صحیح معلم بن سکدے نيں اوہ وی ایداں دے ہنر توں آراستہ ہوئے سکدے نيں جس دی وجہ توں اوہ معقول ماہانہ آمدنی کر سکدے نيں
انحطاط علم دے اسباب
سودھواسلامی تے عربی علوم و فنون وچ انحطاط و زوال دے اسبا ب میری ناقص نظر وچ ایہ نيں (1)نا اہل استاداں توں تعلیم دلیانا ۔ (2)نويں طرق تعلیم توں گریز۔ (3) ابتدائی درجات وچ لاپرواہیاں۔ (4) جس درجے دے لائق طالب علم نئيں اے اس وچ لے لینا۔ (5)ناغاں دی کثرت۔ (6) اوقات درس و مطالعہ و تکرار دی پابندی نہ کرنا ہور انہاں ناں صحیح طریقے توں عمل وچ نہ لیانا ۔ (7)دنیا دی طرف رغبت و میلان تے انہاں امور دی طرف توجہ جنہاں توں دنیا حاصل ہو (8)مظاہر جمیلہ توں عشق والفت تے شہوات نفس دا غلبہ۔ (9)علوم دینیہ توں بے رغبتی ۔ (10) ذمہ دارا ن مدارس تے استاداں دا اپنے فرائض منصبی نوں ادا نہ کرنا ۔ (11)زمانے دے تقاضاں توں نصاب ونظام نوں دور رکھنا۔ (12)مدارس و یونیورسٹیاں دے انتظام و انصرام صحیح نہ ہونا کہ نہ صفائی دا اہتمام،نہ دیدہ زیب درسگاہاں تے دار الاقامہ(ہاسٹل)،نہ کھانے پینے دے صحیح طریقے، نہ مناسب طعام ،نہ کوئی خاص ڈسپلن ۔ (13)مدارس ویونیورسٹیاں دی چہار دیواری وچ کئی کئی سال طلبہ گزاردے نيں اس دے باوجود اچھے اخلاق و اعمال تے وسیع فکر تے قائدانہ جوہر انہاں وچ پیدا کرنے دی بجائے انھاں نہایت بد اخلاق ، بد عمل ، تنگ نظر کم علم ،وغیرہ بنانا اسنوں وی انحطاط و زوال وچ بہت دخل اے ۔ان آخری جو وجہاں نوں اسباب انحطاط وچ ا س لئی شمار کيتا کہ انہاں دی وجہ توں عام طور اُتے شرفاء اہل ثروت وغیرہ مدار س توں بھجے تے انھاں نے اپنے بچےآں دے لئی دنیا دا راستہ چنا۔ہور مدارس وچ زکوٰۃ لینے دا اس قدر چرچاہو ا تے اج وی اے اس کحالے اہل ثروت اُتے بہت اثر پيا۔ اک ہور وجہ وی دخیل اے دے مدارس دے فارغین عموما ً جنرل نالج جدید ایجادات تے انگریزی لفظاں توں ناواقف نيں مگر دنیوی تعلیم یافتہ طبقے دی مجالس وچ انہاں چیزاں وچ بے جا دخل دے دیندے نيں جس توں اوہ سانوں نہایت نا اہل سمجھنے لگے تے انہاں دی نگاہاں وچ ہماریا وقار گر گیا ۔ ايسے طرح اسٹیجاں تے ممبراں اُتے ساڈے مقررین تے خطباء دی ناقص رہنمائی ،لب و لہجہ دی غیر سنجیدگی ، لایعنی گلاں ، قصےآں کہانیاں تے افسانےآں دا بیان ،دنیوی تعلیم یافتہ طبقے اُتے بے جا تنقید، انگریزی تعلیم دا مذاق ،باہمی چپقلش ،رد دا غیر معقول طریقہ وغیرہ وی دنیوی شرفاء و معززین تے اہل دول دی نظر وچ ساڈی حقارت کااور دوری دا سبب بنیا ہویا اے اس طر ح دی تے وی بہت ساریاں جزوی چیزاں نيں ۔ غرض کہ اسباب انحطاط و زوال نوں سامنے رکھ دے جدوں تک اسيں انہاں دا ازالہ نئيں کرن گے تے انہاں دے مقابل اسباب ترقی نئيں اپناواں گے اس وقت تک اسيں انحطاط اُتے قابو نئيں پاسکدے
اجمالی تعارف
سودھوآراضی
سودھو13؍ایکڑ توں ودھ یعنی تقریباً65000؍ اسکوائر میٹر اس دے علاوہ تقریبا68؍ایکڑ اوہ زمین اے جس اُتے یونیورسٹی دی تعمیر ہونا اے جو قنوج شہر توں تقریبا12؍ کلو میٹر دی دوری اُتے موجود اے ۔
عمارتاں
سودھو- (1)الفاروق دار التدریس برائے طالبات 12؍ ہال
- (2)قدیم دار الاقامہ ہاسٹل برائے طالبات 17؍ہال
- (3)الفاروق دار التدریس ’’جدید آراضی اُتے ‘‘برائے طلبہ 7؍ہال
- (4)الفاروق دار الاقامہ برائے طلبہ 18؍ہال
- (5)وارثی ہائر سیکنڈر ی پبلک اسکول(انگلش میڈیم) 18؍ کمرے
- (6)مرکز الدعوۃ والارشاد یعنی (خانقاہ مجددیہ ) 5؍ کمرے 2؍ ہال
- (7)میسکو پبلک اسکول حاجی نگر پولس لائن روڈ وڈی زمین اُتے 12؍ ہال
- (8) اسٹاف روم 4؍ہال
- (9)الوارث ہاسٹل برائے طلبہ انگلش 7؍ہال
- (10) ریاض حسین لائبریری 5؍ کمرے، اک ہال 40x80کا
- (11)احمد رضا مرکز تربیت افتاء 2؍ ہال
یونیورسٹی دا تنظیمی خاکہ
سودھوامیرو ناظم یونیورسٹی :بحرالعرفان حضرت علامہ الحاج الشاہ مفتی آفاق احمد مجددی نقشبندی صاحب
مجلس علما
سودھو- (1)بحرالعرفان حضرت علامہ الحاج الشاہ مفتی آفاق احمد مجددی قنوج
- (2)حضرت مولانا اخلاق احمد مجددی صاحب قنوج
- (3)حضرت مولانا آفتاب عالم نوری صاحب ۔ قنوج
- (4)حضرت مولانا شاہد رضا مجددی صاحب۔ قنوج
- (5)حضرت مولانا ہاشم مجددی صاحب۔ قنوج
- (6)حضرت مولانا ابوالقیس مجددی صاحب۔ بنارس
- (7)حضرت مولانا آصف رضا صاحب۔ قنوج
- (8)حضرت مولانا آفتاب عالم صاحب مجددی ۔ دیوریا
- (9)حضرت مولانا احمد سعید مجددی صاحب۔ قنوج
- (10)حضرت مولانا ضیاء القمر مجددی صاحب۔ امروہہ
- (11)حضرت مولانا عبد العزیز مجددی صاحب۔ قنوج
نظام تعلیم و تربیت
سودھو- (1)شعبہ عربی دے طلبہ او ر طالبات دے لئی اک سبجکٹ انگلش تے ضروری عصری تعلیم لازم اے ۔
- (2)شعبہ انگلش وچ ’’سی۔ بی۔ ایس۔ ای ‘‘بورڈ دے نصاب دے نال عربی قرآن دی تعلیم دا ایسا ن انضمام کيتا گیا اے کہ طلبہ اٹھويں درجے تک پہنچ کے قرآن نوں قواعد تجوید دے مطابق پڑھنے لگاں تے قرآن دا ترجمہ کرنے لگاں تے قرآن سمجھنے لگیںاس وچ ضروری قواعد نحو و صرف وی شامل نيں تے نويں و دسويں درجے تک عربی بولی وچ حدیث تے گیارہويں و بارہويں وچ فقہ دی تعلیم رکھی گئی اے ۔
- (3) طلبہ تے طالبات نوں دو حصوںماں تقسیم کيتا گیا اے ،
(1)ذھین و فطین طلبہ و طالبات جو ہر درجے وچ کامیاب ہون ایداں دے طلبہ و طالبات دے لئی بعد فراغت دو راستے رکھے گئے نيں (الف)یونیورسٹی ازہر (مصر) جاکے ہور علوم عربیہ دی تعلیم حاصل کرن یا یونیورسٹی دے شعبۂ تخصیص وچ داخل ہوئے کے کسی خاص علم وچ خاص مہارت حاصل کرن یا یونیورسٹی توں عربی اردو وچ ( ایم۔اے) کر کے (پی۔ ایچ۔ڈی) کرن یا تربیت افتاء وغیرہ دے شعبے وچ داخلہ لے کے مفتی بنیاں یا شعبہ ٔ مشق تصنیف و تالیف وچ داخل ہوکے مصنف و مؤلف تے ترجمہ نگار و مضمون نگار بنیاں یا ملک و بیرون ملک اچھی لائق جگہاں وچ وڈی مسیتاں دے امام و خطیب وغیرہ ۔ (ب) عصری مفید تعلیمی ادارےآں وچ داخل ہوئے کے( ایم۔ سی۔ اے )۔( بی۔ سی۔ اے ) تے ہور مفید کورسیز کر سکن یا یونیورسٹی وچ داخلہ لے کے( بی۔ یو۔ ایم۔ ایس )وغیرہ کرن ۔ ہور یونیورسٹی دی برانچاں تے شاخاں دے صدر مدرس پرنسپل یا مینیجر و مہتمم وغیرہ بنیاں جدوں کہ اوہ انہاں فنون وچ تخصیص کر لین ۔ (2)کند ذھن طلبہ جو عربی علوم و فنون وچ کامیاب نئيں ہوئے سکدے نيں انہاں دے لئی علٰحدہ چار سالہ کورس اے جسنوں اوہ ساڈے ایتھے مندرجہ ذیل خصوصیات دے حامل ہون گے 1 ؎ اچھی آواز ہوئے تاں مسیتاں دے امام 2؎ مکاتب دے معلم 3؎ مقرر و خطیب 4؎ اسلام وسنیت دے داعی و مبلغ 5؎ اکاؤنٹ دا کم سیکھ کر دفتر دے اکاؤنٹیٹ 6؎ انتظامی امور وچ جے صلاحیت رکھدے ہون گے تاں مکاتب و مدارس دے مینیجر و مہتمم 7؎ یونیورسٹی دی شاخاں دے اردو دے معلم و غیر ہ ۔
- (4) درجہ حفظ دے طلبہ دے لئی وی عصری علوم وچ جانے دے راستے رکھے گئے نيں ۔
- (5)درجۂ خصوصی :اسکول و کالج دے جو طلبہ ضروری عربی اسلامی معلومات حاصل کر نے دے خواہاں نيں انہاں دے لئی ایہ تن سالہ درجۂ خصوصی رکھیا گیا اے ،جس وچ قرآن نوں قواعد تجوید دے مطابق پڑھنا او ر ترجمہ اُتے قدرت پیدا کرنا تے اس دے نال ضروری فقہ، حدیث دی تعلیم دتی جاندی اے ۔ ہور عربی بولنے دی قدر ت تے انہاں وچ وعظ و تقریراور دعوت و تبلیغ دی صلاحیت پیدا کيتا جاندی اے تے سیرت نبوی ﷺ توں آگاہ کيتا جا تا اے ۔
نوٹ : معلوم ہوئے کہ اس درجہ وچ اوہ طلبہ وی داخلہ لے سکدے نيں جنھاں نے حفظ او ردور مکمل کے لیا اے تے قلت وقت دی وجہ توں اوہ باضابطہ درجۂ فضیلت تک تعلیم حاصل نئيں کر سکدے نيں ۔
- (6)اک سالہ دینی کورس :اسکول و کالج یا عام اردو خواں حضرات جو ضروری اسلامی معلومات حاصل کرنا چاہندے نيں انہاں دے لئی اک سالہ کورس رکھیا گیاہے جس وچ قرآن دی تصحیح اچھی طرح اردو پڑھنا تے عقائد و اعمال دی ضرور ی تعلیم ہور صلاحیت ہونے اُتے داعی و مبلغ تے مکتب دے لئی اردو دا معلم بنا نے دی کوشش کيتی جاندی اے تے اخلاق نبوی ﷺ توں آراستہ کيتا جاندا اے ، ہور اذکار و اشغال صوفیہ توں باخبر کيتا جاندا اے ، خیال رہے کہ ایہ چیز ساڈے ایتھے طلبہ طالبات دے جملہ عربی و انگلش شعبےآں وچ رکھی گئی اے اختیاری طور اُتے ۔
نوٹ : ایہ سارے کورس طلبہ و طالبات وچ مشترک نيں جو خواتین وی اس طرح دے کورس کرنا چاہن کر سکدیاں نيں ۔
- (7) اسکول و کالج دے طلبہ و طالبات نوں خار ج وقت وچ روزانہ دو گھینٹے دا قرآن تے عربی سکھانے دے لئی اک سینٹر بنایا گیا اے جس وچ اوہ داخلہ لے کے اسلامی عقائد و علوم تے عربی بولی و ادب توں واقفیت حاصل کر سکدے نيں ۔
داخلہ
سودھونويں طلبہ نوں یونیورسٹی وچ داخلہ لینے دے لئی ضروری اے کہ اوہ اپنی درخواستاں رمضان المبارک تک مہتمم یونیورسٹی دے نا م ارسال کرن،منظور ی ملنے اُتے 11؍ شوال تک یونیورسٹی وچ حاضر ہوکے ٹیسٹ داں ،کامیاب ہونے والے طلبہ نوں بشرط گنجائش داخلہ دتا جاندا اے ۔ہور تعلیم دا آغاز 13؍ شوال توں ہوجاندا اے۔
ڈگریاں
سودھوساڈے یونیورسٹی توں فارغ وہنے والے طلبہ نوں حسب صلاحیت درج ذیل ڈگریاں حاصل ہُندیاں نيں ، (1) عا لمیت (2) فضیلت (3) تخصص فقہ حنفی (4) تخصص ادب عربی (5) حفظ (6) قرأ ت حفص (7) قرأت سبعہ وعشرہ و غیر ہ ،ہور (8) اردو بولی وچ ڈپلومہ(9)عربی بولی وچ ڈپلومہ (10) مولوی (11) منشی (12) عالم (13) فاضل (14) کامل، مدرسہ بورڈ وغیرہ دی ڈگریاں تفویض کيتیاں جاندیاں نيں۔
امتحانات
سودھوشعبہ جات دے امتحانات مندرجہ ذیل طریقےآں اُتے ہُندے نيں
- (1) درس نظامی تے حفظ و قرأت سال وچ دو امتحانات
(الف )شش ماہی (ب) سالانہ
- (2) جامعۃ المحصنات او ر وارثی پبلک انٹر کالج ہور سرہند پبلک اسکول وچ سال وچ تن امتحانات
(الف) سہ ماہی (ب) شش ماہی (ج)سالانہ
علوم اسلامیہ
سودھوتفسیر ، حدیث ،فقہ ، اصول فقہ ، اصول تفسیر ، اصول حدیث ، کلام ،بحث مناظرہ ،
فنون
سودھونحو، صرف، فصاحت و بلاغت، منطق، فلسفہ
زباناں
سودھوعربی ، اردو ، فارسی ، انگلش، ہندی
نصاب
سودھوالجامعۃ الاحمدیہ ایداں دے افراد تیار کرنے دی کوشش کرتاہے جو علوم و فنون وچ مہارت رکھنے دے نال قائدانہ اوصاف و صلاحیت توں آراستہ ہاں تے دین و سنیت دی تبلیغ و اشاعت دا جذبہ صادق رکھدے ہاں ، تاکہ ہر محاذ اُتے قوم دی صحیح رہنمائی کر سکن ،اسی لئی مندرجہ ذیل نصاب دے نال نال طلبہ دی دینی تربیت تے تعمیر ظاہر و باطن دا خاص طور پرلحاظ رکھیا جاتاہے ۔ یونیورسٹی دے نصاب دا اجمالی خاکہ ایتھے پیش کيتا جارہاہے اس وقت جو نصا ب رائج اے اوہ گیارہ سال دا اے (1 ) ابتدائی (پرائمری)3 ؍ سال (2) ثانوی 4؍ سال (3) عا لمیت 2؍ سال (4) فضیلت ،2؍ سال
پرائمری وچ درج ذیل مضامین دی تعلیم دتی جاندی اے
سودھو(1) قرآن کریم (2) دینیات (3) اخلاق (4)معاشرت (5)اردو بولی (6) ہندی زبان (7)سائنس(8) حساب (9) جغرافیہ (10) اردو قواعد (11)ابتدائی انگریزی (12) عام معلومات
ثانوی درجات دے مضامین حسب ذیل نيں
سودھو(1)فارسی قواعد (2) فارسی ادب (3) فارسی انشاء (4) اردو ادب(5)عقائد (6) فقہ(7) سیرت (8)حدیث (9) اصول فقہ (10)عربی صرف (11)عربی نحو (12)بلاغت (13)عروض و قوافی (14) عربی انشاء (15)عربی ادب (16) منطق(17) فلسفہ (18) تریخ (19)حساب (20)سائنس (21) انگریزی انشاء (22)انگریزی ادب (23 ) عام معلومات (24 ) تجوید قرآن (25) کمپیوٹر
عالمیت تے فضیلت وچ درج ذیل فنون شامل نصاب نيں
سودھو(1)درس قرآن (2)تفسیر (3)حدیث (4) اصول حدیث(5) فقہ (6)اصول فقہ (7)فرائض (8)عقائد و کلام (9)بلاغت (10)اسلام دی تریخ (11)عربی ادب و انشاء (12) انگریزی ادب و انشاء(13) منطق (14)فلسفہ (15)مناظرہ (16) سیاسیات (17)سائنس (18)فن تعلیم و تربیت (19)تریخ فقہ (20) تجوید قرآن (21)کمپیوٹر۔
لائبریری
سودھویونیورسٹی وچ حسب ضرورت متعددلائبریریاں نيں ۔
عربی لائبریری
سودھویونیورسٹی وچ عربی بولی و ادب توں متعلق کتاباں وافر مقدار وچ موجود نيں جنہاں دے لئی سینٹرل لائبریری وچ اک کمرہ مخصوص اے ۔
ریاض حسین لائبریری
سودھویونیورسٹی دی سینٹرل لائبریری جس وچ درسی و غیر درسی کتاباں دے علاوہ تفسیر ،اصول تفسیر ،حدیث اصول حدیث ،فقہ ، اصو ل فقہ ، مناظرہ ، رد وہابیہ تے غیر مقلدین و قادیانیت و شیعیت وغیرہ دے رد توں متعلق ہزاراں کتاباں موجود نيں ۔
رضا دار المطالعہ
سودھو40x80 دا اک عظیم الشان ہال جو طلبہ دے مطالعہ و تکرار تے ہفتہ واری بزم ہور اصلاحی تے تنظیمی پروگراماں دے لئی مخصوص اے جس وچ میز کرسی تے لائٹ وغیرہ دا معقول انتظام رہتاہے ۔
شعبہ جات دا اجمالی خاکہ
سودھو(1)دار الافتاء (2) دار التخصیص (3) درس نظامی (4) دار التحفیظ و القرأت (5) روضۃ الاطفال (پرائمری مکتب ) (6)جامعۃ المحصنا ت (7)کلیۃ الدعوۃ و الارشاد (خانقاہ مجددیہ)(8) شعبۂ تصنیف و تالیف (9) شعبۂ تصوف (10)شعبہ ٔ دعوت و تبلیغ (11) دائرۃ الخیرات (شعبہ ٔ نشر و اشاعت)(12) امامت ٹریننگ سینٹر (13) المعصوم کمپیوٹر سینٹر(14) الوارث اسلامی ریسرچ سینٹر (15) احمدیہ ڈگر کالج(16) وارثی پبلک اسکول( انگلش میڈیم ہائی اسکول)(17) میسکو پبلک اسکول (پرائمری انگلش میڈیم اسکول)۔
یونیورسٹی دے موجودہ شعبہ جات دی تفصیل
سودھو- (1)دار الافتاء : اس شعبہ دے ذریعہ قدیم و جدید فقہی مسائل حل کیتے جاندے نيں ہور ذنيں و فطین فاضل طلبہ نوں فتویٰ نویسی دی مشق کرائی جاندی اے ۔
- (2) دار التخصیص:تفسیر،حدیث،فقہ،اور عربی بولی و ادب یا کسی وی اسلامی علم و فن وچ خاص مہارت پیداکر انے دا زبر دست شعبہ۔
- (3)درس نظامی : از اعدادیہ تا فضیلت اسلامی علوم و فنون دی اعلیٰ تعلیم ۔
- (4) دار التحفیظ و القرأ ت : ترتیل،حدر تے قواعد تجوید دی رعایت دے نال قرآن شریف حفظ کرایا جاندا اے ہور قرأت حفص ، سبعہ ،او ر عشرہ دی عمدہ تعلیم ۔
- (5) روضۃ الاطفال : چھوٹے بچےآں دے ناظرہ ، دینیات تے پرائمری درجات دی اچھی تعلیم دا بہترین مکتب ۔
- (6)جامعۃ المحصنات : لڑکیوں دی دینی و عصر تعلیم و تربیت دا بہترین رہائشی مرکز جس وچ لڑکیوں نوں درجۂ پرائمری تے درس نظامی از اعدادیہ تا فضیلت عمدہ تعلیم دتی جاندی اے ، ہور انگلش بولی ،ریاضی ،حساب ،اور عربی ادب دی معیاری تعلیم دے نال نال امور خانہ داری تے دستکاری دی تربیت توں وی آراستہ کيتا جاتاہے ۔
بحمدہٖ تعالیٰ مقامی لڑکیوںکے علاوہ تقریبا500؍ بیرونی لڑکیاں اس ادارے وچ زیر تعلیم نيں ،جن دے قیام و طعام تے پردے دا معقول انتظام اے ،اس ادارے دی خصوصیت ایہ وی اے کہ اس دی طالبات و فارغات قرب و جوار دے مختلف شہراں ، ضلعاں ،اور قصبات وچ خواتین دے اجتماعات دے ذریعے اسلامی خواتین وچ دعوت و تبلیغ دا اہم فریضہ انجام دے رہیاں نيں تے انہاں وچ علمی و عملی بیداری پیدا کر رہیاں نيں ۔
- (7)کلیۃ الدعوۃ و الارشاد’’شعبۂ تصوف‘‘:(خانقاہ مجددیہ ) اس ادارے توں مختلف امور انجام پاندے نيں ۔
(الف) تصوف و سلوک دی تعلیمات تے اس دے آداب توں واقفیت تے مختلف سلاسل دے اذکار و اشغال ہور روحانیت و طریقت دی تحصیل دے عملی طریقے سکھائے تے دسے جاندے نيں۔اور پیر و شیخ طریقت نوں کیواں دا ہونا چاہیے، انہاں دی ذمہ داریاں کیہ نيں؟ انہاں سب توں آگاہ کيتا جاتاہے ۔ (ب) تصوف و سلوک دی مفید کتاباں دے تراجم تے انہاں دی تشریحات تے علم تصوف اُتے تحقیق و ریسرچ دا کم ہوتاہے ۔ (ج) تصوف و روحانیت دے تعلق توں جو لوک غلط فہمیاں دا شکار نيں تے اسنوں طعن و تشنیع دا نشانہ بناتے نيں یاصوفیا ء کرام دی شان وچ گستاخیاں دے مرتکب ہُندے نيں ، انہاں دی صحیح رہنمائی کيتی جاندی اے ۔
- (8) دار التصنیف و التالیف : اس شعبے دے ذریعہ اصول تحریر دے مطابق مختلف زباناں وچ مفید کتاباں دی تصنیف و تالیف تے ترجمہ نگاری دی مشق کرائی جاندی اے ۔
- (9)شعبہ ٔ دعوت و تبلیغ : اس شعبہ توں مندرجہ ذیل امو ر وابستہ نيں ۔
(الف) یونیورسٹی دے طلبہ نوں دعوت و تبلیغ دے اصو ل دی تعلیم دتی جاندی اے تے عملی مشق دے لئی انہاں ناں مختلف شہراں تے مواضعات وچ وفود تے قافلاں دی صورت وچ بھیجیا جاندا اے۔ (ب) جتھے اماماں تے معلمین دی ضرور ت ہُندی اے اوتھے صالح امام تے لائق معلم فراہم کیتے جاندے نيں ۔ (ج)خاص کر انہاں مواضعات وچ توجہ دتی جاندی اے جتھے مسلمان،غیر مسلماں دے مقابل کم تعداد وچ نيں تے مسیتاں و مکاتب وی نئيں نيں اوتھے دے لوکاں نوں اسلامی عقائد و احکام مختلف طریقےآں توں سکھائے جاندے نيں ۔ (د)ایداں دے مواضعات مذکورہ وچ حسب ضرورت مسیتاں دی تعمیرات دا انتظام کيتا جاتاہے ۔ (ہ)اسکولاں، کالجاں وغیرہ دے طلبہ نوں اسلامی عقائد و اعمال سکھائے جاندے نيں تے انہاں وچ جذبۂ دعوت پیدا کيتا جاندا اے ۔ (و) اردو ،ہندی ، وغیرہ وچ مفید تے معلوماتی کتاباں تعلیم یافتہ لوگوںتک پہنچائی جاندیاں نيں ۔ (ز) اس شعبہ دے ذریعے انہاں جگہاں اُتے وی خاص توجہ دتی جاندی اے جتھے اسلام و سنیت دے لئی خطرات زیادہ ہُندے نيں ۔ (ح) یونیورسٹی دی حسب ضرورت مختلف جگہاں اُتے شاخاں دا قیام وی ايسے شعبہ توں متعلق اے۔ (ط)جن جگہوںپر حفاظ و علما نئيں نيں یا اسلامی اثرات کم نيں اوتھے دے لوکاں نوں تعلیم دی طرف رغبت دلیا کے انہاں دے بچےآں تے بچیاں نوں یونیورسٹی یا اس دی شاخاں وچ لیا کے انھاں بہترین تعلیم و تربیت دتی جاندی اے ۔
- (10)تنظیم اہل السنۃ:اس شعبے توں خاص مقاصد ایہ نيں۔
(1) علما و مشائخ اہل سنت نوں باہم مربوط کرنا۔ (2) ائمہ مسیتاں وغیرہ نوں محافل و مجالس خصوصی دے ذریعہ تے نیٹ دے ذریعہ جملہ فرق باطلہ دے عقائد فاسدہ توں آگاہ کرنا تے انہاں دے جملہ اعتراضات و سوالات دے جوابات سکھانا ۔ (3) دینی دعوت و تبلیغ دی اہمیت و افادیت تے اس دے لزوم و وجوب دا احساس دلیانا تے منظم طور اُتے اسلام و سنیت دی نشر و اشاعت کرنے دی ترغیب دینا۔ایہ اوہ تمام شعبے نيں جنہاں دا خاص تعلق علوم عربیہ دینیہ نال کیندی نشر و اشاعت تے رہتل اخلاق تے اہل سنت نوں باہم مربوط کرنے توں اے ۔
- (11)دائرۃ الخیرات : ایہ دراصل یونیورسٹی دا نشرو اشاعت دا شعبہ اے ،خود یونیورسٹی دے طلبہ و طالبات تے مدرسین دے عمدہ مضامین مقالے تے تصنیفات و تالیفات ہور مفید کتاباں دے تراجم یا تشریحات دے نال کتاباں شائع دی جاندیاں نيں ہور اس توں متعلق اک مکتبہ مجددیہ وی اے جتھے توں مختلف مصنفاں کیمفید کتاباں نوں فراہم کیہ جاندا اے ۔
- (12) امامت ٹریننگ سینٹر : یونیورسٹی احمدیہ تے ہور مدارس و یونیورسٹیاں دے طلبہ نوں امامت ،مکاتب و مدارس وچ تعلیم تے دعوت و تبلیغ دی تربیت دتی جاندی اے اوران نوں تصحیح قرآن ، ضروری عقائد و مسائل ،اور اصول دعوت و تبلیغ تے مکاتب وچ پڑھنے والے بچےآں تے بچیاں دی تعلیم و تربیت دے مفید طریقے سکھائے جاندے نيں ۔
- (13) الوارث اسلامی ریسرچ سینٹر :مختلف اسلامی علوم و فنون ادیان و مذاھب ،انگلش و بولی و ادب،اور عظیم شخصیتاں جداں اہم موضوعات اُتے فارغ التحصیل علما و فضلاء ہور عصری تعلیم یافتہ حضرات دے لئی تحقیق ( ریسرچ) دی تابناک آماجگاہ۔
- (14) المعصوم کمپیوٹر سینٹر :یونیورسٹی دے اس شعبے وچ طلباء و طالبات نوں کمپیوٹر دی بیسک تعلیم دے نال نال اردو عربی انگلش وچ کتابت (Typing)ڈزائننگ ،اور ٹیلی ہور اس دے علاوہ طلبہ و طالبات نوں حسب مراتب ہور کورسیز سکھائے جاندے نيں۔
- (15) وارثی پبلک انٹر کالج : English Medium High School)) اس وچ نرسری توں ہائی اسکول تک دی تعلیم دتی جاندی اے نیزعصر ی تعلیم دے نال نال دینی تعلیم و تربیت لازم و ضروری اے تے کوشش ایہ اے کہ ہائی اسکول تک پہنچدے پہنچدے طلبہ دے اندر اسلامی مزاج ، دینی عقائد و اعمال دی اچھی واقفیت ،دوسرےآں نوں انگریزی زبان وچ دعوت و تبلیغ دا جذبہ تے طریقہ ہور اردو بولی و بیان اُتے بہترین قدرت پیدا کردتی جائے ۔ الحمد للہ ایہ شعبہ اپنی پوری کامیابی دے نال ترقی دی راہاں اُتے گامزن اے ۔
- (16)سرھند پبلک اسکول :( English Medium School) یہSIRHIND PUBLIC SCHOOL )
اس وچ پلے گروپ توں پرائمری تک((P.G. TO PRIMARY دی تعلیم دتی جاندی اے ۔ایہ اپنی نوعیت دا اک انوکھااسکول اے جس وچ پڑھنے والے بچےآں وچ انگلش تعلیم دے نال نال اردو تے عربی بولی دی ایسی صلاحیت پیدا کردتی جاندی اے، جس دی بنا اُتے اوہ نرسری توں آٹھویںتک پہنچ کے قرآن کریم دا ترجمہ اردو تے انگلش بولی وچ اچھی طرح کر نے دے لائق ہوئے سکن۔ہور اس شعبے وچ وی عصر ی تعلیم دے نال دینی تعلیم و تربیت لازم و ضروری اے۔
- (17) بورڈنگ:آپ نوں ایہ جان کے وڈی خوشی ہوئے گی کہ سرہندپبلک اسکول دا ہاسٹل وی اے جس وچ صاحب استطاعت حضرات توں نہایت کم فیس قیام وطعام تے تعلیم و غیر ہ دی لی جاندی اے تے غیر مستطیع پنجاہ طلبہ و طالبات دا مفت وچ سب انتظام کيتا گیا اے۔
عصری تعلیم دے شعبےآں وچ دینیات دا شمول
سودھویونیورسٹی دی طرف توں جو وی عصری علوم و فنون دے شعبے قائم ہون گے خواہ پبلک اسکول ہوئے یا کالجیز سب وچ دینیات لا زم و ضروری ہاں گی۔جو بنیادی طور اُتے یوںتقسیم کيتی جاسکدی نيں۔
- (1) تصحیح قرآن دے لئی بقدر ضرورت قرأت ۔
- (2)عربی بولی اس قدر کہ اوہ قرآن و حدیث نوں سمجھ سکن ،او ر ملکاں عرب وچ ملازمتاں ملنے دی صورت وچ وہ مافی الضمیر نوں انہاں دی بولی وچ ادا کر سکن ۔
- (3) عقائد حقہ دی اس قدر تعلیم کہ اوہ اسلام و کفر ، حق و باطل او ر سنت و بدعت وچ فرق کر سکن ۔
- (4)فقہ دی اِنّی تعلیم کہ اوہ روز مرہ پیش آنے والے مسائل نوں جان سکن تے عمل کے سکن ،مذکورہ تعلیم سب دے لئی ہوئے گی باقی ہور اسلامیات وچ مہارت دے لئی گرمیاں دی چھیويں دے موقع اُتے اوہ یونیورسٹی توں خصوصی رابطہ کر کے فائدہ حاصل کر سکدے نيں ۔
- (5) دسويں جماعت دے بعد انہاں دے لئی تخصص ، فیر ایم۔اے دے بعد ریسرچ و تحقیق وی کر سکدے نيں ۔ خواہ انگریزی وچ یا عربی یا اردو وچ ۔
یونیورسٹی دی دینی و علمی سرگرمیاں
سودھویعنی مختلف محافل و مجالس 13؍ محرم الحرام نوں الجامعۃ الاحمدیہ وچ سالانہ سیمنار منایا جا تا اے جو مندرجہ ذیل شخصیتاں دی حیات و دینی خدمات توں متعلق ہُندا اے ۔ * (1)حضرت مجدد الف ثانی قدس سرہٗ ۔ * (2)حضرت خواجہ غریب نواز قدس سرہٗ ۔ * (3)حضرت مخدوم اشرف سمنانی علیہ الرحمہ ۔ * (4)حضرت وارث علی قدس سرہٗ۔
- (5)ائمہ اربعہ خصوصاً حضرت امام اعظم ابوحنیفہ رضی اللہ تعالیٰ عنہ ۔
* (6)اعلیٰ حضر ت امام احمد رضا خان علیہ الرحمۃ و الرضوان ۔* (7)و ہور متعدد شخصیتاں۔
سالانہ مسابقے
سودھویونیورسٹی دے طلبہ دی علمی و فکر صلاحیتاں نوں ابھارنے تے انہاں ناں مستحکم کرنے دے لئی درج ذیل عنوانات اُتے طلبہ دے وچکار سالانہ مسابقے کرائے جاندے نيں ۔ (1) سیر نبوی ﷺ (2) عقا ئدحقہ و باطلہ (3) قرآء ت (4) حفظ قرآن ، (5) اسلام دی تریخ ،(6) معلومات عامہ اسلامیہ (7) نحوی، صرفی و ادبی، (8) تخصیص ۔
انجمناں
سودھوساڈے یونیورسٹی وچ جدید طرز اُتے چند انجمناں دا انعقاد ہُندا اے ۔* (1) ہفتہ واری اجتماعی انجمن بروز جمعرات بعد نماز مغرب منعقد ہُندی اے جس وچ طلبہ نوں نعت پڑھنے ، وعظ و تقریر کرنے دی مشق انہاں دی اصلاح دے نال کرائی جاندی اے اس وچ ہر درجے ( تخصص ،درس نظامی ، حفظ و قرأت تے روضۃ الاطفال )کے سبھی طلبہ حصہ لیندے نيں ۔
- (2) ہفتہ واری عربی انجمن( النادی العربی ) بروز جمعرات ستويں گھنٹی وچ نماز ظہر تک منعقد ہُندی اے جس وچ طلبہ نوں عربی بولی وچ مہارت دے لئی انہاں توں عربی وچ تقاریر کرائی جاندیاں نيں، اس وچ صرف درس نظامی و تخصص دے طلبہ شرکت کردے نيں ۔
- (3) کلیۃ الدعوۃوالارشادکے تحت ہفتہ واری پروگرام، جس وچ طلبہ نوں مراتب دعوت ، طرق دعوت ،تبلیغ دا حسین انداز ، ینز داعی دے اندر کِداں اوصاف ہونے چاہیے تے کِداں نئيں ،حالات دے پیش نظر کِداں دی گفتگو کتھے کرنی چاہیے وغیرہ دعوت و تبلیغ توں متعلق متعدد عنوانات اُتے بیانات ہُندے تے طلبہ نوں تربیت دتی جاندی اے تے انہاں وچ مجاھدانہ فکر ،اور بلند حوصلے پیدا کیتے جاندے نيں۔اس محفل وچ وی سبھی طلبہ شریک ہُندے نيں تے ایہ محفل بروز جمعرات بعد نماز عشاء درود خوانی دی محفل دے بعد منعقد ہُندی اے جس وچ خود حضرت بانی و مہتمم یونیورسٹی اکثرموجود رہ کے تربیت فرماندے نيں ۔
- (4) انجمن تعلیم مسائل : اس وچ درجہ حفظ و قرأت و ابتدائی درجےآں دے طلبہ شریک ہُندے نيں جس وچ انہاں نوںطہارت( وضو و غسل) دے مسائل،سنن و واجبات و نواقض دا حفظ،اذان و نمازکی تربیت ،کے علاوہ انہاں ناں مسنون دعاواں ، خطبہ نکاح ، خطبہ ٔ جمعہ ، خطبات عیدین ،شش کلمے ، ایمان مجمل و ایمان مفصل ،اور قرآنی سورتاں تے آیات و مختلف رکوعات طلبہ نوں زبانی یاد کرائے جاندے تے انہاں توں طلبہ دے سامنے بیان کرائے جاندے نيں جس توں انہاں دی اصلاح وی ہُندی اے تے مسائل دا علم وی ،نیزانھاں عام محافل وچ بیان کرنے دا سلیقہ وی آندا اے ۔اور عمل اُتے بہت زور دتا جاندا اے۔
تفصیل تعطیلات الجامعۃ الاحمدیہ
سودھو- (1) 9؍تا 13؍ ذی الحجہ (عید الاضحی) 5؍ یوم * (2) 10؍و 11؍محرم الحرام 2؍ یوم۔
- (3) 24؍و25؍ صفر عرس اعلیٰ حضرت 2؍یوم ۔ * (4) 12ربیع الاول عید میلا د النبی ﷺ 1؍ یوم
- (5) 11؍ ربیع الثانی 1؍یوم * (6) 22رجب المرجب 1؍ یوم
- (7)15؍اگست یوم آزادی ہند ا ؍ یوم * (8) 26 ؍ جنوری یوم جمہوریہ 1؍ یوم
- (9) مدرسہ بورڈ دے امتحانات 7؍ یوم
یونیورسٹی دیاں شاخاں
سودھو- (1)یونیورسٹی حکیم عبد الحئی قائم گنج ضلع فرخ آباد یو۔پی
- (2)الجامعۃ الخیریہ شہر سیوان بہار
- (3) دار العلوم فیضان غریب نواز چتوڑ گڑھ راجستھان
- (4) مدرسہ فیضان بالاپیر شہر قنو ج یو۔پی
- (5) مدرسہ وارثیہ ملاّواں ضلع ہردوئی یو۔پی
- (6) مدرسہ عربیہ اھل سنت ہدایت الاسلام، بسنت پور ضلع دیوریا یو۔پی
- (7) دار العلوم وارثیہ دیدار گنج ضلع قنوج یو۔ پی
- (8) مدرسہ گلشن احمدیہ تالگرام ضلع قنوج یو۔پی
- (9)مدرسہ بزم اسلام موضع ساکن ضلع جھانسی یو۔پی
- (10) مدرسہ مجددیہ گلشن آفاق موضع پپلوندی خورد تحصیل حسن پور ضلع امروہہ
ہور خدمات
سودھو(1)تعمیر مسیتاں (2)امداد غرباء (3)مکاتب و مدارس دا قیام (4)غریب تے بے سہارا بچیاں دی شادیاں کرانا۔
تعمیر مسیتاں
سودھوجتھے مسجداں نئيں نيں اوتھے تعمیرکرانا، خاص کر انہاں مواضعات وچ جتھے غیر مسلماں دا غلبہ اے تے مسلماناں دے مکانات کدرے دس کدرے ویہہ ،کدرے پنجاہ یا اس توں کچھ زیادہ نيں تے غیراں دے غلبہ و تسلط تے اسلامیاں توں دوری دی وجہ توں ایداں دے لوکاں وچ زیادہ تر رسم و رواج ہندوانہ نيں حتیٰ کہ بعض جگہاں اُتے بہتاں دے ناں وی ہندوانہ نيں ۔ ایداں دے مسلماناں وچ جہالت توں فائدہ اٹھاکر قادیانیت زیادہ داخل ہورہی اے ،یونیورسٹی دا منصوبہ اے کہ آبادی دے اعتبار توں ایداں دے مواضعات وچ خصوصیت دے نال مسیتاں و مکاتب دا انتظام کيتا جائے تے انہاں وچ دینی و دنیوی تعلیم نوں رواج دینے دی کوشش زیادہ کيتی جائے گی۔یونیورسٹی دی طرف توں ایداں دے مواضعات دی ،کہ کتھے کِنّی آبادی اے ،کِنّی وڈی مسجدچاہیئے ،کیا خرچ آئیگا ،پورا پتہ تے وہاںکے بعض ذمہ داراں دے ناں ،موبائل نمبر دے نال پوری رپورٹ شائع ہويا کرے گی ۔ تاکہ اھل خیر حضرات اوتھے خود جاکے ،دیکھ کے صحیح امداد کر سکن ۔
امداد غرباء
سودھوجن جگہاں اُتے مسلم کم تعداد وچ نيں تے معاشی حالات اچھے نئيں نيں یونیورسٹی اپنے خصوصی معاونین دے ذریعہ انہاں غرباء و مساکین نوں حلال ذریعہ معاش فراہم کر کے انھاں خود کفیل بنانے دی کوشش کرتااے، ہور انہاں دے بچے ،بچیاں نوں یونیورسٹی دی شاخاں وچ تعلیم و تربیت ،قیام و طعام ،علاج و معالجہ ،کپڑے بستر ،وغیرہ مفت فراہم کیتے جاندے نيں ۔ {مکاتب و مدارس دا قیام } جتھے اہل سنت دے مکاتب و مدارس نئيں نيں یا نيں مگر ضرورت نوں پورا نئيں کر پا رہے نيں وہا ں یونیورسٹی دی طرف توں ایداں دے تعلیمی ادارے قائم کیتے جاواں گے جنہاں وچ اک ہی طرح دا نصا ب و نظا م تے ڈسپلن رائج ہوئے گا ،اور یونیورسٹی کیتمام شاخاں وچ ، معیارِ تعلیم و تربیت اوہی ہوئے گا جو مرکز وچ ہوئے گا۔اور ہر ادارے نوں اس طرح چلایا جائے گاکہ اوہ سنت وسنیت دی ترویج و اشاعت دا کم خاص کر اس علاقے وچ کر سکے ۔
غریباں دی شادیاں
سودھویونیورسٹی دا اک خاص کارنامہ ایہ وی اے کہ آغاز 2010ءسے صدر یونیورسٹی دی جانب توں غریب تے بے سہارا بچیاں دی شادیاں کرائی جاندیاں نيں،جس توں غریب ماں باپ دے سراں توں بہت وڈا بجھ دور ہوجاندا اے ، بفضلہ تعالیٰ ایہ دا م پوری ذمہ داری دے نال یونیورسٹی دی جانب توں ہر سال بخوبی انجا دتا جاتاہے ، ہن تک کہ کثیر تعدا د وچ بچیاں دی شادیاں کرائی جاچکيتیاں نيں ، جس دا شہر تے اطراف دے کئی ضلعاں دے مسلماناں وچ کافی اثر قائم اے ۔
درد مندانہ اپیل
سودھوہم تمام اہل ثروت تے درد مند حضرات توں دردمندانہ اپیل کردے نيں کہ جے خداوند قدوس دی رضا دے لئی کوئی مدد کر رہے نيں،تو اپنا پرایا نہ دیکھو ،بلکہ خود یا اپنے کسی معتمد آدمی توں تحقیق کراواں اورمستحق جگہ دی مدد کرن ۔ واضح رہے کہ اس وقت (2013ء وچ )یونیورسٹی دے تمام شعبےآں وچ پنجاہ توں ودھ استاداں و ملازمین تے تقریباً اک ہزار طلبہ و طالبات موجود نيں جنہاں دے قیام و طعام ، علاج و معالجہ تے ہور ضروریات دا بار یونیورسٹی دے کندھےآں اُتے اے تے روز افزاں اخراجات دے باوجود نوں ئی مستقل آمدنی دا ذریعہ نئيں اے لہٰذا تمامی حضرات توں گزارش ہے کہ ا پنے خصوصی تعاون توں یونیورسٹی دی امداد کرکے اس دینی قلعہ نوں ہور استحکا م بخشاں تے دارین دی سعادتاں توں مالا مال ہاں ۔
مستطیع و غیر مستطیع طلبہ و طالبات
سودھو- تعلیم و طعام دے اعتبار توں طلبہ چند قسم دے ہون گے
(1) مستطیع جو ہر فیس دے سکدے نيں ،تعلیم دی وی ، قیام و طعام دی وی ۔ (2)غیر مستطیع ایہ کئی قسم دے ہاں ۔(1) اوہ طلبہ جو داخلہ فیس ، یونیفارم فیس ،کتاباں دی قیمت ،ادا کر سکدے نيں انہاں اُتے ضروری ہوئے گا کہ اوہ ایہ فیس جمع کرن ۔ (2)وہ طلبہ جو ا س قدر غریب کہ ایہ وی ادا نئيں کر سکدے نيں ، جے یونیورسٹی دے پاس گنجائش ہوئے گی تاں یونیورسٹی دی طرف توں ورنہ یونیورسٹی اہل خیر حضرات نوں متوجہ کریگا تاکہ اوہ غیر مستطیع ہر قسم دے طلبہ دے لئی امداد کرن تے انہاں دے لباس و کتاباں خرید داں او ر ہور اخراجات پورے کرن طالبات وچ وی ایہی نظام ہوئے گا ۔
ذرائع آمدنی تے مصارف
سودھوفی الحا ل یونیورسٹی دے ذرائع آمدنی ایہ نيں
- (1) زکوٰۃ و فطرہ ، ایہ رقم زیادہ انہاں طلبہ اُتے خرچ ہُندی اے جو اس دے مستحق نيں
- (2)چرم قربانی :عام طور اُتے طلبہ و طالگل کيتی خوراک تے بوقت ضرورت کتاباں دینیہ تے تنخواہ مدرسین وچ ۔
- (3) اوہ چندہ جو کسی خاص مد دے لئی کوئی دیندا اے اوہ ايسے مد وچ خرچ ہُندا اے ، مطبخ دے ناں اُتے دیندا اے تاں مطبخ وچ ، اگرکوئی قید نئيں ہُندی اے تاں مہتمم دی صوابدید دے مطابق جتھے ضرورت ہُندی اے خرچ ہُندا اے ۔
- (4) طالبات توں خوراکی تے داخلہ فیس وغیرہ ایہ مطبخ پہ تے بچنے دی صورت وچ جامعۃ المحصنات دی مرمت ،پتائی تے ہور اس دے کماں وچ خرچ ہُندی اے ۔
معلوم رہے کہ اس ادارے دے جو اخراجات نيں اوہ 25؍ فیصدبھی انہاں دی آمدنی توں پورے نئيں ہوپاندے نيں بلکہ انہاں نوں یونیورسٹی دے چندے توں پوراکیاجاندا اے ۔
- (5) سرکاری تے اسکول توں ہونے والی آمدنی تعمیر عمارتاں ، بجلی سرکاری کماں وغیرہ وچ خرچ ہُندی اے ۔(6)جس قدر دینی مجالس و محافل سالانہ منعقد ہُندیاں نيں انہاں دے اخراجات اہل خیر حضرات اپنی جیب خاص توں پورے کردے نيں ۔
تعاو ن دے طریقے
سودھوجے آپ یونیورسٹی دا تعاون کرنا چاہندے نيں تاں درج ذیل طریقےآں اُتے کر سکدے نيں!
- (1) یونیورسٹی دا کوئی مستقل شعبہ یا کمرہ بنو ا داں ۔
- (2) یونیورسٹی دی لائبریری دے لئی دینی کتاباں خرید داں یا کوئی کتاب چھپوا داں ۔
- (3) کسی مدرس دی ماہانہ تنخواہ اپنے ذمہ لے لاں ۔
- (4) یونیورسٹی دے کسی اک یا چند طلبہ دی خوراکی اپنے ذمہ لے لاں یا کسی یتیم بچہ ؍بچی دے جملہ اخراجات کھانے ، پینے ، لباس ، وغیرہ دی ذمہ داری قبول کر لین ۔
- (5) مطبخ وچ کم آنے والی چیزاں جداں غلہ ، تیل ،چاول ، او رمسالہ وغیرہ پورے سال دا یا کچھ حصہ اپنے ذمہ لے لاں یا ہور مصارف مطبخ قبول کر لین ۔
- (6) درس گاہاں دے لئی فرش یا طلبہ دی رہائش دے تخت و غیر ہ اپنے ذمہ لے لاں ۔
منصوبے
سودھوقوم و ملت دی ترقی وبہبود دے لئی یونیورسٹی دے منصوبے ایہ نيں ۔
- (1) انجینیرنگ کالج : اہل اسلام نوں دینی سمجھ دے نال نال ترقی یافتہ قوماں دے دوش بدوش کھڑا کرنے دے لئی انجینیرنگ کورسیز دا عظیم مرکز ۔
- (2)احمدیہ گرلس کوچنگ سینٹر : ایہ اوہ شعبہ اے جس وچ شہر دی اسکولاں تے کالجاں وچ پڑھنے والی طالگل کيتی انگلش تعلیم دے نال نال دینی تعلیم و تربیت دا بہترین انتظام ہوئے گا۔
- (3)مجدد الف ثانی گرلس یونیورسٹی :جس دا پورا منصوبہ تیار ہوچکيا اے تے مستقبل نیڑے وچ انشاء اللہ المولیٰ الکریم اس دا سنگ بنیاد رکھیا جائے گا ،تعلیم و رہتل تے اسلامی کلچر دے اعتبار توں ایہ نہایت انوکھی تے نرالی یونیورسٹی ہوئے گی ۔
- (4)عباس بوائز یونیورسٹی :یہ اسلامی رہتل و تمدن دی حامل لڑکےآں دی یونیورسٹی ہوئے گی اس دا وی نقشہ وغیرہ تیار ہوچکيا اے
- (5) احمدیہ ڈگری کالج : قوم و ملت دے افراد دی اعلیٰ تعلیم دا ایسا مرکز جس وچ اعلیٰ ڈگریاں دے نال نال نوجواناں نوں اسلامی عقائد و اعمال وچ پختہ بنانا تے انہاں نوں دینی مسائل توں آگاہ کرنا ہور اردو ، عربی ، دی معتد بہ تعلیم توں آراستہ کرنا لازمی ہوئے گا۔
- (6)حضرت احمد رضا نقشبندی :آئی۔ آئی۔ ٹی (I.I.T.)کوچنگ سینٹر۔