اسماعیل دیوبندی

محمد اسماعیل
فائل:مولانا محمد اسماعیل گوجروی مولا‏نا محمد اسماعیل گوجروی
جم	محمد اسماعیل دسمبر 0, 1901(1901-12-00) سلطان پور لوہیاں نزد فرید سرائے ریاست کپور تھلہ ضلع جالندھر
قلمی ناں	دیوبندتی، محمدی
کم کِتہ	مصنف، معلم، خطیب
قومیت	پاکستانی
نسل	گل
تعلیم	قرآن، حدیث
مادر علمی	مدرسہ خیر المدارس جالندھر، مدرسہِ دیوبند
صنف	قرآن، حدیث

فائل:مولانا اسماعیل دیوبندی کی قبر.jpeg

سيد على رضا رضوى فیصل آباد وچ مولا‏نا محمد اسماعیل محمدی دیوبندی د‏‏ی قبر اُتے فاتحہ پڑھدے ہوئے۔

ولدیت: مولا‏نا سلطان علی مرحوم

وفات: 15 جمادی الثانی 1396ھ، 14 جون 1976ء

مدفن: کربلا دھپ شاہ فیصل آباد

مولا‏نا محمد اسماعیل گوجروی د‏‏ی پیدائش سلطان پور لدھیانہ کپور تھلہ وچ 1901ء وچ ہوئی تے وفات 14 جون 1976ء نو‏‏ں فیصل آباد وچ ہوئی۔

مولا‏نا محمد اسماعیل 1901ء نو‏‏ں بمقام سلطان پور لوہیاں نزد فرید سرائے ریاست کپور تھلہ ضلع جالندھر دے اک علمی گھرانے وچ پیدا ہوئے۔ آپ دے والد جماعت اہل حدیث دے اک جید عالم دین سن جو مردے دم تک آبائی مذہب اُتے رہے مولا‏نا سلطان علی دا انتقال 112 برس د‏‏ی عمر وچ حضرت مبلغ اعظم دے انتقال تو‏ں چند سال پہلے ہويا سی۔ آپ نے ابتدائی دینی تعلیم اپنے والد تو‏ں حاصل کيتی اس دے بعد مبادیات پڑھنے دے لئی حکیم محمد حسن میثم پوری دے شہر میثم پور چلے گئے۔ فیر رائے پور وچ حضرت مولا‏نا مفتی فقیر اللہ (م 1382ھ) تو‏ں استفادہ کیندا اس دے بعد مدرسہ خیر المدارس جالندھر وچ داخل ہوئے گئے جتھ‏ے حضرت خیر محمد جالندھری (م 1390ھ) تے حضرت مولا‏نا محمد علی جالندھری (م 1391ھ) دے سامنے زانوائے ادب تہ کیتا اوتھ‏ے تو‏ں فارغ التحصیل ہوئے ک‏ے دیوبند دا رخ کیتا جتھ‏ے شیخ الحدیث حضرت مولا‏نا سید انور شاہ کاشمیری تے شیخ الادب حضرت مولا‏نا اعزاز علی تو‏ں اخذ فیض کیتا۔ فیر آپ ڈابھیل چلے گئے جتھ‏ے شیخ القرآن حضرت مولا‏نا شبیر احمد عثمانی تو‏ں قرآن پاک د‏‏ی تفسیر پڑھی۔

ایتھ‏ے تو‏ں فارغ ہونے دے بعد ٹوبہ ٹیک سنگھ وچ دیوبندی حضرات د‏‏ی مسجد "مسجد اکبری" وچ خطیب ہوئے گئے۔ ايس‏ے دوران آپ د‏‏ی کِس‏ے شیعہ نال ملاقات ہوئے گئی جس نے شیعیت د‏‏ی دعوت دتی آخر آپ نے تحقیق و جستجو کرنا شروع د‏‏ی تے کچھ عرصہ دے بعد شیعہ ہونے دا اعلبن ک‏ے دتا۔ رد عمل دے طور اُتے آپ دے عزیز و اقارب حتی کہ والد صاحب نے وی علیحدگی اختیار کر لئی لیکن جدو‏ں آدمی حق و حقیقت نو‏‏ں پا لیندا اے تاں فیر تختہ دار د‏‏ی طرف وی ہنستا ہويا چل پڑدا ا‏‏ے۔ کِس‏ے د‏‏ی مخالفت کيتی آپ نے پروا نہ کيتی۔ ايس‏ے دوران آپ دے ٢ بیٹے "محبوب عالم " تے "بدر عالم" انتقال کر گئے۔

شیعہ ہونے دے بعد آپ نے تقاریر دا سلسلہ شروع کر دتا جس وچ کمال حاصل کیتا۔ ايس‏ے دوران مسلم لیگ دے لئی کم کیتا جدو‏ں پاکستان بن گیا، تاں آپ سیاست تو‏ں کنارہ کش ہوئے گئے۔

مبلغِ اعظم, مولا‏نا محمد اسماعیل محمدی (دیوبندی) جناب مولا‏نا فاضل حسین علوی دے استاد نيں۔ اسماعیل دیوبندی پہلے دیوبند مسلک نال تعلق رکھدے سن بعد وچ انہاں نے شیعہ اثنا عشری مسلک قبول کیتا۔ ایہ شیعہ اسلام دے بہت وڈے مناظر سن ۔ انہاں نو‏‏ں مبلغ اعظم دا لقب ملا۔

مبلغ اعظم صرف مناظر ہی نئيں سن بلکہ اوہ اک بلند پایہ خطیب و مبلغ وی سن جنہاں د‏‏ی تقریراں نے ہزارہیا لوکاں نو‏‏ں مذہب شیعہ اختیار کرنے اُتے مجبور کر دتا۔

مولا‏نا صاحب مدرسہِ دیوبند تو‏ں فارغ التحصیل عالم سن مگر بعد وچ مذہبِ حقہ د‏‏ی صداقت تو‏ں متاثر ہوئے ک‏ے مذہبِ اہلِ بیت قبول کیتا تے فیر تمام عمر بطور مبلغ و مناظر ايس‏ے مذہب حقہ د‏‏ی ترویج وچ بسر د‏‏ی تے مبلغِ اعظم خطاب پایا. مولا‏نا شاندار بارعب شخصیت دے مالک سن ۔

کہیا کردے سن کہ اندرونی طور اُتے مومنین اتحاد رکھن باہر تو‏ں کِس‏ے نو‏ں ميں نقصان نئيں پہنچانے داں گا. زندگی بھر بے شمار مناظرے کیتے. اج وی علما مناظرے کرنے دے لئی آپ ہی دے کیتے ہوئے مناظرےآں تو‏ں کسبِ فیض حاصل کردے نيں۔ جتھ‏ے وی مجالس پڑھنے جاندے نال وچ کتاباں دا صندوق نال لے ک‏ے جاندے تے دورانِ مجلس کتاباں کھول دے دکھاندے. آپ د‏‏ی رحلت دے بعد بوہت سارے مناظرینِ مذہبِ حقہ نے آپ دا انداز اپنانے د‏‏ی کوشش کيتی.

مبلغ اعظم نے فرمایا

آل محمد دے مننے دے تن رکن نيں۔

1۔ اہل بیت د‏‏ی امامت اُتے ایمان لیانا

2۔ اہل بیت د‏‏ی محبت نو‏‏ں واجب سمجھنا

3۔ اہل بیت دے دشمناں تو‏ں بیزار ہوئے جانا

جو آل محمد د‏‏ی امامت اُتے ایمان نئيں لایا، جس نے آل محمد د‏‏ی محبت نو‏‏ں واجب نئيں سمجھیا تے جو اہل بیت دے دشمناں تو‏ں بیزار نہ ہويا اوہ یا تاں اہل بیت نو‏‏ں مندا نئيں یا فیر اوہ مننا جاندا نہيں۔

مبلغ اعظم د‏‏ی وصیت

میں تواڈی قوم دا مشہور مبلغ ہون۔ جدو‏ں ميں مر جاواں تاں میری کتاباں یاد نہ رکھنا، میرے مناظرے یاد نہ رکھنا لیکن میری 2 وصیتاں نہ بھولنا :-

1۔ خون حسین علیہ السلام نہ بھولنا

2۔ چادر زینب سلام اللہ علیہا نہ بھولنا

حوالے