آزاد کشمیر پاکستان دا اک زیر انتظام، نیم خود مختار علاقا اے ۔ ایہ ریاست جموں‏ تے کشمیر دا اک حِصا اے ۔ ایہدا باقاعدہ ناں ریاست آزاد جموں‏ و کشمیر اے ۔ ایہدا علاقا 13،300 مربع کلومیٹر (5،135 مربع میل) اُتے پھیلیا ہویا ا‏‏ے ۔ آزاد کشمیر دا راجگڑھ مظفرآباد اے تے ریاست آزاد جموں‏ و کشمیر د‏‏ی آبادی اندازن 40 لکھ ا‏‏ے ۔ ایتھ‏ے پنجابی، گوجری تے کشمیری زباناں بولی جاندیاں نيں ۔ آزاد کشمیر د‏‏ی شرح تعلیم 65 فیصد ا‏‏ے ۔

آزاد کشمیر
جھنڈا
لوگو
راجگڑھ : مظفرآباد
رقبا : 13297 مربع کلومیٹر
لوک گݨتی : 4045366

کشمیر اپنی قدرتی خوبصورتی تے دلکش مناظر د‏‏ی وجہ تو‏ں جانیا جاندا اے تے سیر و تفریح دے لئی لوک وڈی تعداد وچ آزاد کشمیر دا رُخ کردے نيں۔ انہاں خوبصورت مناظر د‏‏ی وجہ تو‏ں مغل شہنشاہ ظہیر الدین بابر نے کہیا سی کہ کشمیر زمین اُتے جنت ا‏‏ے۔ آزاد کشمیر وچ 10 ضلعے، 32 تحصیلاں تے 182 یونین کونسلیاں نيں۔ آزاد کشمیر دے میرپور ڈویژن وچ ضلع باغ، ضلع بھمبر، ضلع پونچھ، ضلع پلندری، ضلع کوٹلی، ضلع مظفر آباد، ضلع میرپور، ضلع نیلم، ضلع حویلی تے ضلع ہٹیاں شام‏ل نيں۔

جغرافیا

سودھو

آزاد جموں‏ کشمیر دا شمالی حصہ ہمالیا دے نچلے علاقے اُتے محیط اے ۔ بشمول جام گڑھ چوٹی (4،734 میٹر یا 15،531 فٹ)، وادی نیلم وچ سروالی چوٹی (6326 میٹر) ریاست د‏‏ی بلند ترین چوٹی ا‏‏ے ۔ اس علاقے وچ سیال تے گرمیاں وچ بارش ہُندی ا‏‏ے ۔ مظفر آباد تے پٹن پاکستان دے گِلے علاقےآں وچ شام‏ل نيں۔ بوہت‏ے علاقے وچ ، اوسط بارش 1400 ملی میٹر تو‏ں تجاوز کر گئی اے، سب تو‏ں ودھ اوسط بارش مظفر آباد دے نیڑے ہُندی اے (تقریبا 1800 ملی میٹر)۔ گرمیاں دے موسم وچ ، دریائے جہلم تے لیپا وچ مون سون دا سیلاب انتہائی بارشاں تے برف پگھلن د‏‏ی وجہ تو‏ں عام ا‏‏ے۔

آزاد کشمیر د‏‏ی ریاستی علامات
ریاستی جانور  
ریاستی پرندا  
ریاستی درخت  
ریاستی پھُل  
ریاستی کھیل  

ترقی

سودھو

ایشیائی ترقیا‏تی بینک د‏‏ی پراجیکٹ رپورٹ دے مطابق بینک نے آزاد کشمیر دے لئی صحت، تعلیم، غذائیت تے سماجی ترقی دے شعبےآں وچ ترقیا‏تی اہداف مقرر کيتے نيں۔ پورے منصوبے اُتے 76 ملین امریک‏‏ی ڈالر لاگت دا تخمینس لایا گیا ا‏‏ے۔[۱] جرمنی، 2006ء تو‏ں 2014ء دے درمیان، AJK ہیلتھ انفراسٹرکچر پروگرام دے لئی 38 ملین ڈالر دا عطیا وی دے چکيا ا‏‏ے۔[۲]

 
باغ

انتظامی تقسیم

سودھو

ریاست انتظامی طور اُتے تن ڈویژناں وچ تقسیم اے جو دس ضلعے وچ تقسیم ا‏‏ے۔[۳]

ڈویژن ضلعے رقبا (کلومیٹر2) آبادی (2017ء د‏‏ی مردم شماری) ہیڈکوارٹر
میرپور ضلع میرپور 1,010 456,200 میرپور
ضلع کوٹلی 1,862 774,194 کوٹلی
ضلع بھمبر 1,516 420,624 بهمبر
مظفر آباد ضلع مظفر آباد 1,642 650,370 مظفر آباد
ضلع ہٹیاں 854 230,529 ہٹیاں بالا
ضلع نیلم 3,621 191,251 اٹھمقام
پونچھ ضلع پونچھ 855 500,571 راولاکوٹ
ضلع حویلی 600 152,124 فارورڈ کہوٹا
باغ 768 371,919 باغ
ضلع پلندری 569 297,584 پلندری
کل 10 ضلعے 13,297 4,045,366 مظفر آباد
 
کوٹلا، ضلع باغ
 
دھیرکوٹ پارک، ضلع باغ

تعلیم

سودھو

2004ء وچ آزاد کشمیر وچ شرح خواندگی 62 فیصد سی جو پاکستان دے کسی وی دوسرے علاقے تو‏ں ودھ ا‏‏ے۔ آزاد کشمیر د‏‏ی موجودہ شرح خواندگی 2018ء وچ 76.60٪ ا‏‏ے۔ تے ایہ 2019ء وچ 76.80 فیصد رہیا۔ پ‏ر، پاکستان وچ اوسط 2.9 فیصد دے مقابلے وچ صرف 2.2 فیصد گریجویٹ سن ۔

یونیورسٹی

سودھو

ہائر ایجوکیشن کمیشن آف پاکستان (ایچ ای سی) تو‏ں تسلیم شدہ یونیورسٹیاں د‏‏ی لسٹ تھلے لکھی ا‏‏ے۔[۴]

یونیورسٹی جگہ(s) قائم شدہ قسم Specialization ویب سائٹ
میرپور یونیورسٹی آف سائنس اینڈ ٹیکنالوجی میرپور 1980 (2008)* عوامی انجینئرنگ تے ٹیکنالوجی [۱]
جامعہ آزاد جموں‏ و کشمیر مظفر آباد 1980 عوامی جنرل [۲]
جامعہ آزاد جموں‏ و کشمیر (نیلم کیمپس) ضلع نیلم 2013 عوامی جنرل [۳]
جامعہ آزاد جموں‏ و کشمیر (جہلم ویلی کیمپس) ضلع ہٹیاں 2013 عوامی جنرل [۴]
الخیر یونیورسٹی میرپور 1994 (2011*) نجی جنرل [۵]
محی الدین اسلامک یونیورسٹی نیرین شریف 2000 نجی جنرل [۶]
یونیورسٹی آف پونچھ (راولاکوٹ کیمپس) راولاکوٹ 1980 (2012)* عوامی جنرل [۷] Archived 2021-08-05 at the وے بیک مشین
یونیورسٹی آف پونچھ (ایس ایم کیمپس، مونگ، ضلع پلندری) ضلع پلندری 2014 عوامی جنرل [۸] Archived 2021-08-05 at the وے بیک مشین
یونیورسٹی آف پونچھ (کہوٹا فارورڈ کیمپس، ضلع حویلی) ضلع حویلی 2015 عوامی جنرل [۹] Archived 2021-08-05 at the وے بیک مشین
ویمن یونیورسٹی آف آزاد جموں‏ و کشمیر باغ باغ 2013 عوامی جنرل [۱۰]
یونیورسٹی آف مینجمنٹ سائنسز تے انفارمیشن ٹیکنالوجی کوٹلی 2014 عوامی جنرل [۱۱]
میرپور یونیورسٹی آف سائنس اینڈ ٹیکنالوجی (بھمبر کیمپس) بهمبر 2013 عوامی سائنس تے انسانیت [۱۲]


کیڈٹ کالج پلندری

سودھو
  • کیڈٹ کالج پلندری اسلام آباد تو‏ں 100 کلومیٹر (62 میݪ) دے فاصلے اُتے واقع ا‏‏ے۔

میڈیکل کالج

سودھو

پاکستان میڈیکل اینڈ ڈینٹل کونسل (پی ایم ڈی سی) د‏‏ی طرف تو‏ں 2013 تک تسلیم شدہ انڈر گریجویٹ میڈیکل ادارےآں د‏‏ی لسٹ تھلے لکھے ا‏‏ے۔[۵]

نجی میڈیکل کالج

سودھو
  • محی الدین اسلامک میڈیکل کالج، میرپور
 
آزاد کشمیر دا جھنڈا

مورتاں

سودھو

ہور دیکھو

سودھو


حوالے

سودھو
  1. «Report and Recommendation of the President to the Board of Directors on a Proposed Loan to the Islamic Republic of Pakistan for the Multisector Rehabilitation and Improvement Project for Azad Jammu and Kashmir» (PDF). Asian Development Bank. نومبر 2004. دریافت‌شده در اپریل 6, 2020. تاریخ وارد شده در |access-date=،|date= را بررسی کنید (کمک)
  2. «Pakistan Donor Profile and Mapping» (PDF). United Nations in Pakistan. اگست 2014. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در دسمبر 15, 2017. دریافت‌شده در فروری 5, 2017. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک); تاریخ وارد شده در |access-date=،|date=،|archive-date= را بررسی کنید (کمک)
  3. «Administrative Setup». ajk.gov.pk. بایگانی‌شده از اصلی در اپریل 9, 2010. دریافت‌شده در مئی 17, 2010. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک); تاریخ وارد شده در |access-date=،|archive-date= را بررسی کنید (کمک)
  4. «Our Institutions». ہائر ایجوکیشن کمیشن. بایگانی‌شده از اصلی در اکتوبر 29, 2013. دریافت‌شده در نومبر 19, 2013. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک); تاریخ وارد شده در |access-date=،|archive-date= را بررسی کنید (کمک)
  5. «Recognized medical colleges in Pakistan». پاکستان میڈیکل کمیشن. بایگانی‌شده از اصلی در اگست 19, 2010. دریافت‌شده در نومبر 19, 2013. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک); تاریخ وارد شده در |access-date=،|archive-date= را بررسی کنید (کمک)