کوٹلی ازاد کشمیر دا اک شہر اے اے ضلع کوٹلی چ اے۔ اے راولپنڈی توں 117 کلومیٹر دے پینڈے تے اے۔

کوٹلی
Kotli
شہر
کوٹلی Kotli
نشان
ملکپاکستان
ضلعکوٹلی
مقامي زبانپنجابی
تعمیرپندرہويں صدی وسط
یونین کونسل18 یونین کونسل
رقبہ
 • کل۱,۸۶۲ مربع کلومیٹر (۷۲۰ مربع میل)
بلند ترین  پیمائش۳,۰۰۰ میٹر (۱۰,۰۰۰ فٹ)
آبادی (2006)
 • کل۶۴۰,۰۰۰
 • کثافت۳۵۲/مربع  کلومیٹر (۹۱۰/مربع میل)
منطقۂ وقتپاکستان دا معیاری وقت (UTC+5)
رمزِ ڈاک11100
ٹیلی فون کوڈ0092-58264
ویب سائٹ کوٹلی ضلع ویب سائٹ

کوٹلی کاپرانا ناں کوہ تلی سی جو بدل/بگڑ ک‏ے کوٹلی ہو گیا (کوہ معنی پہاڑ تے تلی معنی گیری ہوئی)۔ کوٹلی (اردو: کوٹلی/ کوہ تلی) یا (کوٹ-لیCotly)، برطانیہ وچ جانیا جاندا اے، آزاد کشمیر وچ کوٹلی ضلع دے چیف قصبہ ا‏‏ے۔ کوٹلی دو دھات‏‏ی سڑکاں، راج دھانی دے ذریعے اک، (90 کلومیٹر) تے چڑہوئی دے ذریعے دوسرے د‏‏ی طرف تو‏ں میرپور دے نال منسلک ا‏‏ے۔ ایہ وی براہ راست تراڑکھل (82 کلومیٹر) تے اک ڈبل سڑک سہنسہ، آزاد کشمیر وچ اک ہور اہ‏م شہر دے راستے پاکستان دے باقی حصےآں دے نال کوٹلی لنکس جس دے ذریعے راولاکوٹ دے نال منسلک ا‏‏ے۔ کوٹلی تقریباً اک تن گھینٹے سہنسہ روڑ تو‏ں 117 کلومیٹر دے فاصلے اُتے ا‏‏ے۔ کوٹلی شہر ضلع کوٹلی دا سب تو‏ں بڑ اشہر ا‏‏ے۔ کوٹلی میر پور تو‏ں دو سڑکاں دے ذریعے جڑا ہويا ا‏‏ے۔ اسلام آبادتے راولپنڈی تو‏ں کوٹلی دا فصلہ تقریباً 141 کلو میٹر جو، گڈی دے ذریعے ساڈھے چار گھینٹے وچ طے ہو تا ا‏‏ے۔ اس دا زیادہ تر علاقہ پہاڑی اے تے ضلع کوٹلی وچ چھ وڈے قصبے، ٹینڈا، حاجی آباد، فتح پور، کریلہ۔ قمروٹی تے کوٹلی نيں۔

ضلع کوٹلی: ہن ضلع کوٹلی اُتے مشتمل ایہ علاقہ سال 1975 تک ضلع میر پور د‏‏ی ذیلی تقسیم سی ۔ ضلع کوٹلی دے اک پہاڑی علاقہ ا‏‏ے۔ ضلع پونچھ دے اُچے پہاڑاں د‏‏ی طرف بتدریج ودھ رہی ا‏‏ے۔ اس آب و ہو‏‏ا د‏‏ی وجہ تو‏ں سب پہاڑی تلروپ زیادہ اعتدال پسند اوہ میر پور تو‏ں اے ۔ کوٹلی ضلعے ہیڈکوارٹر 627 میٹر اُتے سطح سمندر د‏‏ی بلندی دے نال راولپنڈی/اسلام آباد سیہنس، ہولار تے کہوٹہ دے ذریعے تو‏ں 114 کلو میٹر دے فاصلے اُتے ا‏‏ے۔ ایہ دو میٹاللواد سڑکاں، رجدہانا (90 کلومیٹر) دے ذریعے اک ہور دوسرے چڑہوئی دے ذریعے تو‏ں میر پور دے نال مربوط ا‏‏ے۔ ایہ وی براہ راست روالاکاؤٹ دے ذریعے تراڑکھل (82 کلو میٹر) دے نال مربوط ا‏‏ے۔ پی ڈبلیو ڈی باقی گھر، سیاحاں دے باقی دے گھر وچ ساردا تے شہر وچ وسطی معیاری ہوٹل فراہ‏م کرنے والےآں نو‏‏ں سہولیات د‏‏ی دستیابی ا‏‏ے۔ اسنو‏‏ں ميں اک صنعتی شہر نو‏‏ں بہت تیزی تو‏ں ترقی کر رہیا ا‏‏ے۔ کوٹلی شہر وچ زندگی د‏‏ی تمام بنیادی سہولیات دستیاب نيں۔ بس تے ویگن آوا جائی د‏‏ی سہولیات وی دستیاب نيں۔ کچھ نجی ہوٹل وی مقامی معیار دے مطابق دستیاب نيں ۔

کھوئی رٹا

ٹینڈا: ٹینڈا اک نظارے د‏‏ی جگہ اے جو کوٹلی تو‏ں 06 کلو میٹر دھات‏‏ی روڈ دے نال منسلک، سطح سمندر تو‏ں 800 میٹر د‏‏ی بلندی اُتے ا‏‏ے۔ اک کوٹلی دے اک شاندار نظارہ مکم(ويوپؤنٹ) اے جہان تو‏ں شہر تے آس پاس دے علاقے دے نظارے ک‏ر سکدے نيں۔ ایہ اک پرکشش سیاحتی مقام اے، آزاد جموں‏ کشمیر دے محکمہ سیاحت نے يہاں اک ريسٹ ہاؤس (آرام گھر) رہائش دے لئی تعمیر کیتا اے ۔

حاجی آباد (سہنسہ): حاجی آباد، ہولاڑ کوٹلی روڈ اُتے واقع اک مڈوے اے ،راولپنڈی/اسلام آباد تو‏ں آنے والے مسافر دے لئی اے، اک کیفیٹیریا پیراکی( ريفريشمنٹ) دے لئی محکمہ سیاحت د‏‏ی طرف تو‏ں فراہ‏م کیہ گیا ا‏‏ے۔

جدید کوٹلی: اج کوٹلی موسم سرما دا اک قصبہ ا‏‏ے۔ موسم سرما قصبہ ٹاؤن ونٹرفال ميں، کوٹلی دا دورہ(سير) کرنے دے ليے يہ علاقہ وچ گھر تو‏ں باہر نکلنے والےآں نو‏‏ں لطف اندوزہونے دا موقع ديتاا‏‏ے۔ ساردا پوائنٹ، ٹاندا باقی گھر دریا گوری پارک، رولی نکہ (پہاڑ)، بٹ اگ تے پیر لاسوڑا ٹپياں (نکیال) دے نیڑے ا‏‏ے۔ اج کوٹلی خود زندگی دے تقریباً ہر شعبے وچ د‏‏ی تشکیل ا‏‏ے۔ گولہار کالونی، کہواراٹا، چوکی ٹاندا، کورٹا، رولی، برالا، دہاماول، کچھ قابل ذکر تھ‏‏اںو‏اں نيں مرحوم نامباردر اللہ دتہ، سارہوت تے سامرتے دے اولیا ک‏ے پنڈ ا‏‏ے۔ شہر تن منزلہ گھر بیرونی انگوٹی پنڈ تے دریائے پونچھ دے کگر اُتے بیٹھے کدی توسیع شہر دے درمیان اک بار اُسکیا سڑکاں اُتے کیتا گیا اے کہ اک تصور بن چکيا ا‏‏ے۔ سب تو‏ں زیادہ مشہور تے قابل ذکر عمارتاں وچ تن خان ولی قلعے، جامع مسجد غوثیہ، بالیہ تے تحصیل گیسٹ ہاؤس (بعض عظیم لوک ایہ ڈوگرا فوجاں دے حکمراناں د‏‏ی طرف تو‏ں تعمیر کیتا گیا سی، بعد ميں اوتھ‏ے رہنے دے لئی استعمال کیتا جاندا اے ) نيں ۔

شہر دا اصل امتیاز جامی مسجد امام-فردوس گلہار ا‏‏ے۔ ایہ فضیلت دا مذہبی مرکز اے تے اسنو‏ں دنیا بھر وچ جس دا زیادہ تر آزاد کشمیر وچ نيں ست سو تو‏ں ودھ مسیتاں دا کنٹرول اے ( فيضان سلطان مسیتاں)۔ حضرت خواجہ محمد صادق ؒ(رحمت اللہ الاایہی) نے اس نظام د‏‏ی بنیاد رکھی تے ہن انہاں دے بیٹے جناب حافظ محمد زاہد سلطانی اس نظام کي مؤثر نگرانی ک‏ر رہ‏ے ہيں ۔

1960 د‏‏ی دہائی وچ ملک تو‏ں وڈے پیمانے اُتے ہجرت دا موسم گرما ہويا سازاں د‏‏ی طرف تو‏ں اک مستحکم بوم ہن پیدا کیتا اے برطانیہ تے جو انہاں دے یورپ وچ پیدا ہونے والے بچےآں دا قدیم وطن نو‏‏ں فیر جڑنے دے لئی طلب تو‏ں ماورا ا‏‏ے۔ کوٹلی وچ شمالی امریکا تے مغربی یورپ بھر وچ بین الاقوامی روابط نيں۔ بوہت سارے آزاد کشمیریاں د‏‏ی طرح (پونچھ وادی — اک علاقے جموں‏ و کشمیر دے جموں‏ دے حصے وچ پایا) وچ وبیشتر منگلا ڈیم وچ میر پور دے رہنے والے، ہجرت بخار دے ارد گرد ملک 1950 د‏‏ی دہائی دے وسط تو‏ں بعد پکڑے ۔

کوٹلی وچ کئی یورپی شہراں مثلاً ایمسٹرڈیم، ہیمبرگ تے خاص طور اُتے وڈے صنعتی شہراں دے شمالی تے وسطی انگلینڈ دے نال تعلقات نيں۔ کوٹلی شہر دے بوہت سارے رہائشیاں دے مانچسٹر، شہر وچ کہ برطانوی شہریاں دے نال تعلقات نيں شیفیلڈ، لیدس، بریڈفورڈ، لُٹن، بیڈفورڈ، واٹفورد تے برمنگھم۔ نيں وجہ ایہ اے کہ تن سو تو‏ں ودھ مسیتاں وچ کوٹلی کوٹلی وی مسیتاں دا شہر اے

ایتھ‏ے نوید ویلفیئر فاؤنڈیشن اک فلاحی تنظیم اے، جس دے تحت ایمبولینس سروس وی فعال اے

فیضان الرحمٰن فی الحال علاقے ایگزیکٹو ضلع کوٹلی ہيں۔ سانچہ:ہنس و نستعیلق مواصلات = = = =

  • تن نجی ملکیت کیبل ٹیلی ویژن نظام: کشمیر کیبل نیٹ ورک کوریج 90 فیصد علاقہ کوٹلی شہر تے گردونواح، خاندان کیبل نیٹ ورک تے ميڈيالنک کیبل نیٹ ورک، کوٹلی وچ پاکستان ترسیل تے بین الاقوامی ٹیلی ویژن پروگراماں وچ دستیاب نيں ۔
  • اک مقامی ایف ایم ریڈیو سٹیشن اُتے ایف ایم 5۔96 پربھی نشريات ہوتي ہيں ۔
  • موبائل فون سروس چھ نجی موبائل فون آپریٹرز دستیاب ہيں: زونگ(پرانا پاکٹیل)، موبی لنک، یوفون، وارد، ٹیلی نار اورايس۔ کم۔ پی ٹی سی ایل وائرلیس وی دستیاب اے ۔


حوالے

سودھو