ارتقی بیلیک
Artuqids Artukoğulları Beyliği | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1102–1409 | |||||||||
 اناطولیہ 1200ء چ | |||||||||
| راجگڑھ | ہاسنکیف دیاربکر | ||||||||
| عمومی زباناں | پرانی اناطولی ترکی | ||||||||
| مذہب | اسلام | ||||||||
| حکومت | بادشاہت | ||||||||
| بے | |||||||||
• 1098 - 1104 | سوکمان بے | ||||||||
• 1104 - 1109 | حسام الدین تیمورتاش | ||||||||
• 1376 - 1407 | ظہیر مجددالدین عیسی | ||||||||
• 1407 - 1409 | شہاب الدین احمد | ||||||||
| تاریخ | |||||||||
• Established | 1102 | ||||||||
• ہاسنکیف شاخ | 1102-1231 | ||||||||
• ماردن شاخ | 1104-1409 | ||||||||
• ہارپت شاچ | 1185-1224 | ||||||||
• Disestablished | 1409 | ||||||||
| کرنسی | دینار | ||||||||
| |||||||||
ارتقی بیلیک یاں ارتقی ٹبر (ترک بولی Artuklu Beyliği: ) اک ترکمان راج ٹبر سی ،جسنے 11ویں تے 12ویں صدی چ چڑھدے اناطولیہ ، اتلے شام تے اتلے عراق اتے حکومت کیتی ۔ اس راج ٹبر دیاں دو اہم شاخاں نے ہاسنکیف توں 1102ء توں 1231ء تک تے ماردن توں 1106ء توں 1186ء (تے 1409ء تک باجگزار دے طور اتے) حکومت کیتی ۔ اینہاں دی اک تیجی شاخ نے 1112ء ہارپت (اج دے ایلازغ) مل ماریا تے 1185ء توں 1233ء تک آزاد حکومت کیتی ۔
تریخ سودھو
اس راج ٹبر دی نیہہ رکھن آلا اکسوک دا پتر ارتق سی ، جہڑا کہ اصل چ سلجوقی سلطان ملک شاہ اول دا فوجی آگو سی ، تے فیر دمشق دے سلجوق امیر توتش اول دی ملازمت چ آیا ۔ توتش نے 1086ء چ اسنوں یروشلم دا گورنر بنایا ۔ ارتق 1098ء چ مر گیا تے اسدے پتر سوکمان تے ایل غازی نوں فاطمی سلطنت دے وزیر الافضل شہنشاہ نے 1098ء یروشلم توں کڈ دتا ،تے ایسے سال ایہہ شہر فاطمیاں کولوں صلیبیاں نے کھو لیا ۔
سوکمان تے ایل غازی نے اپنے آپ نوں دیاربکر ، ماردن تے جزیرہ چ ہاسنکیف چ سیٹ کیتا جتھے اینہاں دا واسطہ سلطنت روم نال پیا ۔ سوکمان ، ماردن دے بے، نے 1104ء چ صلیبیاں نوں حران دی لڑائی چ ہرایا ۔ ایل غازی نے ماردن چ سوکمان دی تھاں لئی تے قاضی ابن الخشیب دی درخواست اتے 1119ء چ حلب اپنے راج ہیٹھ لیاندا ۔ 1119ء چ ایل غازی نے صلیبی راجواڑے انطاکیہ نوں اگرسنگوئنس دی لڑائی چ ہرایا ۔