آدم بن اسحاق
 | |
| ذاتی کوائف | |
|---|---|
| نام کامل | آدم بن اسحاق بن آدم بن عبدالله بن سعد اشعری قمی |
| محل پیدائش | قم |
| محل زندگی | قم |
| نسب | اشعری خاندان۔قم |
| مشہور اقرباء | اسحاق بن آدم، زکریا بن آدم |
| شہادت/وفات | قم |
| مدفن | قم |
| صحابی | امام جواد (ع) |
| تالیفات | کتاب الحدیث |
آدم بن اسحاق بن آدم بن عبد الله بن سعد اشعری قمی، تیسری صدی ہجری دے شیعہ روات و علمائے رجال دے نزدیک مورد اعتماد افراد وچوں نيں۔ شیخ عباس قمی انہاں نوں امام محمد تقی (ع) دے اصحاب توں ميں شمار کردے نيں۔ اوہ کتاب الحدیث نامی کتاب دے مولف نيں۔ احمد بن محمد بن عیسی، محمد بن خالد برقی و ابراہیم بن ہاشم نے انہاں توں روایت نقل کيتی اے۔ انہاں دا مقبرہ قم دے شیخان نامی قبرستان وچ اے۔
خاندان و ںسب
سودھوآدم بن اسحاق، تیسری صدی ہجری دے اواخر وچ قم وچ زندگی بسر کرنے والے اشعری خاندان دے مشاہیر وچوں نيں۔[۱] کتاب اعیان الشیعہ دے مطابق، انہاں دے خاندان نے اسلامی فتوحات دے بعد ایران وچ رہائش اختیار کر لئی سی۔[۲] انہاں دی جم تریخ و وفات، شیوہ زندگی، اساتید و شاگرداں دے بارے وچ معلومات فراہم نئيں نيں۔[۳]
ان دے والد اسحاق بن آدم امام علی رضا (ع) دے معاصر سن تے انہاں نے آپ (ع) توں روایت نقل کيتی اے۔[۴] انہاں دے جد آدم بن عبد اللہ وی امام جعفر صادق (ع) دے اصحاب وچوں سن ۔[۵] ايسے طرح توں امام علی رضا (ع) تے امام محمد تقی (ع) توں روایت نقل کرنے والے زکریا بن آدم انہاں دے چچا نيں۔[۶]
علم رجال وچ مقام و منزلت
سودھوشیخ عباس قمی آدم بن اسحاق نوں امام محمد تقی (ع) دے اصحاب وچوں شمار کردے نيں۔[۷] شیخ طوسی و آقا بزرگ تہرانی انہاں دا شمار شیعہ مولفین وچ کردے نيں تے انہاں دی کتاب الحدیث دا ناں ذکر کردے نيں۔[۸] بعض افراد دے مطابق اوہ امام موسی کاظم (ع)، امام رضا (ع) و امام محمد تقی (ع) دے ہم عصر سن ۔[۹]
آیت اللہ خوئی نے انہاں توں نقل ہونے والی روایات نوں ذکر کيتا اے۔[۱۰] اوہ روایات عقاید، اخلاق، تفسیر و فقہ جداں موضوعات اُتے مشتمل نيں۔[۱۱]
شیعہ عالم رجال دے بقول، شیعہ علمائے رجال جنہاں وچ نجاشی، شیخ طوسی و علامہ حلی شامل نيں، انہاں نوں ثقہ تسلیم کردے نيں۔[۱۲] اہل سنت ماہر رجال ابن حجر عسقلانی، احمد بن محمد بن خالد برقی و آدم بن اسحاق توں نقل کردے ہوئے انہاں نوں زاہد و متواضع تسلیم کردے نيں[۱۳] تے ابن داوود حلی انہاں دا شمار انہاں لوکاں وچ کردے نيں جنہاں دے خلاف کوئی گل ذکر نئيں ہوئی اے۔ [۱۴]
حوالے
سودھو- ↑ امین، أعیان الشیعہ، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۸۵.
- ↑ امین، أعیان الشیعہ، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۸۵.
- ↑ بہ عنوان نمونہ: امین، أعیان الشیعہ، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۸۵؛ آقا بزرگ تہرانی، الذریعہ،۱۴۰۸ق، ج۶، ص۳۰۳؛ فرشچیان، پیشگامان تشیع در ایران، ۱۳۸۴ش، ص۶٧.
- ↑ نجاشی، رجال، ص٧۳.
- ↑ امین، اعیان الشیعہ، ج۲، ص۸۵.
- ↑ ابن داوود حلی، رجال ابن داود، ص۱۵۸.
- ↑ قمی، منتہی الامال، ۱۴۲۲ق، ج۲، ص۵۱۴.
- ↑ شیخ طوسی، اللسٹ، ۱۴۱٧ق، ص۱۶؛ آقا بزرگ تہرانی، الذریعہ،۱۴۰۸ق، ج۶، ص۳۰۳؛
- ↑ فرشچیان، پیشگامان تشیع در ایران، ۱۳۸۴ش، ص۶٧.
- ↑ خوئی، معجم الرجال الحدیث، ۱۳٧۲ش، ج۱، ص۱۰۹.
- ↑ خوئی، معجم الرجال الحدیث، ۱۳٧۲ش، ج۱، ص۱۰۹.
- ↑ مامقانی، تنقیح المقال، ۱۴۳۱ق، ج۳، ص۲۵.
- ↑ عسقلانی، لسان المیزان، ۲۰۰۲م، ج۲، ص۱۴.
- ↑ حلی، کتاب الرجال، قم، ص۲۹.
مآخذ
سودھو- آقا بزرگ تہرانی، محمد محسن، الذریعہ الی لکھتاں الشیعہ، قم، اسماعیلیان، ۱۴۰۸ق
- أمین، حسن، أعیان الشیعہ، بیروت، دار المعارف، ۱۴۰۶ق
- حلی، ابن داوود، كتاب الرجال، قم، منشورات الشريف الرضی، بی تا
- خوئی، ابو القاسم، معجم رجال الحدیث، قم، نشر الثقافہ الإسلامیہ فی العالم، ۱۳٧۲ش
- طوسی، محمد بن حسن، اللسٹ، تحقیق جواد قیومی، مؤسسہ نشر فقاهت، ۱۴۱٧ق
- فرشچیان، رضا، پیشگامان تشیع در ایران ہمراه با رویکردتی تفصیلی بہ رجال اشعریان، قم، زائر، ۱۳۸۴ش
- قمی، عباس، منتهی الامال، قم، موسسہ نشر اسلامی، ۱۴۲۲ق
- عسقلانی، ابن حجر، لسان المیزان، بیروت، مكتب المطبوعات الإسلاميہ، ۲۰۰۲ ع
- مامقانی، عبد لله، تنقیح المقال فی علم رجال، قم، مؤسسہ آل البیت، ۱۴۳۱ق