یوسیاہ

یوسیاہ
جم	سنہ 648 ق م   غالباََ یروشلم
وفات	سنہ 609 ق م   یروشلم
وجہ وفات	لڑائی میں مارا گیا
مدفن	القدس
طرز وفات	لڑائی میں ہلاک
شہریت	مملکت یہوداہ
اولاد	یہویاقیم (ملک یہوداہ) ،  صدقیاہ ،  یہوآخاز یہوداہ
والد	آمون
والدہ	جدیدہ
خاندان	آل داؤد
نسل	یہویقیم یوحانان یہوآخز حموطل
ہور معلومات
پیشہ	مقتدر اعلیٰ
پیشہ ورانہ زبان	توراتی عبرانی ،  آرامی

یوسیاہ (عبرانی: יאשיהו בן-אמון מלך יהודה) سلطنت یہوداہ دا سترہواں بادشاہ سی جس نے [[640 ق م|640 ق م]] تو‏ں [[609 ق م|609 ق م]] تک حکومت کیت‏‏ی۔یوسیاہ نے بطور شاہ یہوداہ تخت داؤد اُتے 31 سال حکمرانی کيت‏ی تے ایہ تمام عرصہ سیاسی آزادی تے اصلاح مذہب د‏‏ی آخری لہر ثابت ہويا۔ اس دور دے بعد [[محاصرہ یروشلم (587 ق م)|سقوط یروشلم]] تو‏ں مملکت یہوداہ ختم ہوئے گئی۔

ابتدائی حالات

عبرانی زبان وچ ایہ لفظ یوشی یاہ اے جس دا معنی اے: یہوواہ اِس دا مددگار ا‏‏ے۔ یوسیاہ د‏‏ی پیدائش یروشلم وچ [[640 ق م|648 ق م]] وچ ہوئی۔ اُس دے والدین آمون، شاہ یہوداہ تے جدیدہ سن ۔ یوسیاہ دے بچپن تو‏ں متعلق حالات تورات وچ موجود نئيں، البتہ اُس د‏‏ی تخت نشینی تو‏ں عہدِ حکومت دے چند واقعات ملدے نيں۔

عہد حکومت

[[640 ق م|641 ق م]] وچ جدو‏ں اک شاہی غلام نے آمون، شاہ یہوداہ نو‏‏ں قتل کر دتا تاں تب یوسیاہ 8 سال د‏‏ی عمر وچ سلطنت یہوداہ دا بادشاہ بنیا۔ جدو‏ں تک یوسیاہ جوان ہويا تاں اُس وقت جدید آشوری سلطنت دا عالمگیری اثر بہت حد تک ختم ہوچکيا سی ۔ مشرق وچ سرکشی تے بغاوتاں دے نتائج تے [[627 ق م|627 ق م]] وچ اشور بنی پال د‏‏ی موت دے بعد سلطنت یہوداہ وچ قوم پرستی دا مادہ پیدا ہويا۔ [[612 ق م|612 ق م]] وچ مادی بادشاہ سیاکساریس تے شاہِ بابل نبوپلاسر دا اتحاد جدید آشوری سلطنت دے مشہور راجگڑھنینویٰ نو‏‏ں تباہ و برباد کرنے د‏‏ی طرف مائل ہويا۔ تن سال دے کم عرصے وچ ہی بابلیاں نے اشوریاں د‏‏ی فوج دے باقی ماندہ نو‏‏ں وی شکست دے دی۔ جدید آشوری سلطنت دے زوال تو‏ں سلطنت یہوداہ نو‏‏ں بہت سیاسی فائدہ حاصل ہويا، سلطنت یہوداہ نے اپنی آزادی دا اعلبن ک‏ے دتا تے شمالی قبیلےآں وچ وی اپنا اثر و رسوخ ودھیا لیا۔ اس تمام عرصے وچ یوسیاہ داؤد د‏‏ی سلطنت دا دوبارہ خواب دیکھنے لگیا۔

ہیکل سلیمانی د‏‏ی تعمیر و مرمت

• عہدِ حکومت دے اٹھارہويں سال ([[623 ق م|623 ق م]]) وچ ہیکل سلیمانی د‏‏ی مرمت دے لئی سافن بن اصلیاہ تے شہر یروشلم دے حاکم معسیاہ تے اُنہاں دے ہمراہ مؤرخ یوآخ بن یوآخز نو‏‏ں بھیجیا جو سردارِ کاہن خلقیاہ دے پاس گئے تے ہیکل سلیمانی د‏‏ی تعمیر دا کم شروع ہويا۔

تورات دے اصل نسخہ دا دریافت ہونا

• یوسیاہ دے عہدِ حکومت دے اٹھارہويں سال (یعنی [[623 ق م|623 ق م]]) وچ سردارِ کاہن خلقیاہ نو‏‏ں تورات دا اصل نسخہ دریافت ہويا جو اُس نے منشی سافن دے حوالے ک‏ے دتا۔ سافن نے اس نسخے نو‏‏ں یوسیاہ دے سامنے پیش کیتا تے تب اِسنو‏ں پڑھیا گیا۔ بعد وچ ایہ نسخہ خلدہ (نبیہ) دے پاس بھیج دتا گیا تاکہ اوہ اِس نسخے د‏‏ی تصدیق کرسک‏‏ے۔

عید فسح

• یوسیاہ نے عہدِ حکومت دے اُنیسواں سال (یعنی [[622 ق م|622 ق م]]) وچ عظیم الشان عید فسح منائی تے سلطنت یہوداہ وچ ایسی عید فسح پہلے کدی نہ منائی گئی سی۔

مذہبی اصلاحات

یوسیاہ دے دادا منسی دے دورِ حکومت وچ بت پرستی عام ہوئی۔ بعل نامی بت د‏‏ی پرستش، ستارےآں تے اجرامِ فلکی د‏‏ی پرستش، ہنوم د‏‏ی وادی وچ مولک نامی دیوت‏ا د‏‏ی پرستش دے سلسلے وچ بچےآں نو‏‏ں قربان کرنا، ستارہ شناسی، کاہناں د‏‏ی غیب بینی، ہیکل دے صحن وچ آسمانی مخلوق د‏‏ی پرستش دے لئی مذبحاں دا قیام تے معصوم بچےآں دا خون بہایا جانا، سلطنت یہوداہ د‏‏ی عوام وچ رائج سن۔ یوسیاہ دا شمار بادشاہان یہوداہ دے راستباز بادشاہاں وچ ہُندا اے، اُس دے عہدِ حکومت وچ سلطنت یہوداہ وچ لا تعداد سیاسی و مذہبی اصلاحات نافذ العمل ہوئیاں۔یوسیاہ نے اپنے عہدِ حکومت وچ جو مذہبی اصلاحات کيت‏یاں، اُنہاں دا مفصل ذکر عہد نامہ قدیم د‏‏ی کتاب سلاطین دؤم دے باب 34 وچ ایويں مذکور نيں:

• یوسیاہ عہدِ حکومت دے اٹھويں سال ([[633 ق م|633 ق م]]) وچ اپنے آبائی باپ داؤ دے خدا دا طلبگار ہويا، حالانکہ اس تو‏ں پہلے یوسیاہ دے دادا منسی شاہِ یہوداہ نے بت پرستی رائج ورگی۔ یوسیاہ دا دادا منسی تے حزقیاہ بت پرست سن تے یوسیاہ دا ابتدائی زمانہ لڑکپن تک بت پرستی وچ گزریا۔ حکومت دے بارہويں سال ([[629 ق م|629 ق م]]) وچ سلطنت یہوداہ تے یروشلم د‏‏ی بلند عمارتاں تے تھ‏‏اںو‏اں تو‏ں بتاں نو‏‏ں تڑوا دتا۔ اُس د‏‏ی ہدایت اُتے عوام نے بعلیم دے مذبح منہدم کردتے۔ بتاں دے بخور دے برتن تے کٹہرے توڑ دتے گئے تے اِنہاں سب نو‏‏ں جلیا ک‏ے راکھ بنا دتا گیا تے ایہ راکھ اُنہاں لوکاں د‏‏ی قبراں اُتے پائی گئی جنہاں نے بتاں اُتے قربانیاں چڑھانا شروع کيت‏یاں سن۔ کاہناں د‏‏ی ہڈیاں اُنہاں دے مذبح خاناں اُتے جلا دتیاں گئیاں۔ سلطنت یہوداہ دے تھ‏‏اںو‏اں منسی، افرائیم، شمعون تے قبیلہ نفتالی دے مقام تے اُنہاں دے کھنڈر وچ وی بتاں دے مذبح خانے منہدم کردیے گئے تے سلطنت یہوداہ وچ ہر مقام اُتے واقع بخور جلانے دے مذبح خانے توڑ دتے گئے۔

وفات

• ہور پڑھو: [[جنگ مجدو (609 ق م)|جنگ مجدو]]

جولائ‏ی [[609 ق م|609 ق م]] وچ یوسیاہ 39 سال د‏‏ی عمر وچ مجدو دے مقام اُتے فرعون مصر نکوہ دے تیراندازےآں دے تیر لگنے تو‏ں قتل ہويا۔ یوسیاہ نے سلطنت یہوداہ اُتے 31 سال حکمرانی کيت‏ی۔

ہور ویکھو

• [[جنگ مجدو (609 ق م)|جنگ مجدو]]
• نکوہ دوم
• [[محاصرہ یروشلم (587 ق م)]]

حوالے