ہسپانیہ وچ سابقہ مسیتاں دی لسٹ

یہ قرون وسطی وچ جزیرہ نما آئبیریا وچ اسلامی ریاست اندلس کےدور وچ بننے والی مسیتاں تے اسلامی عمارتاں د‏‏ی اک لسٹ اے اُتے ایہ مکمل لسٹ نني‏‏‏‏ں۔ موجودہ ہسپانیہ وچ فعال مسیتاں دے لئی ویکھو ہسپانیہ وچ مسیتاں د‏‏ی لسٹ

قرطبہ د‏‏ی جامع مسجد جس دا موجودہ ناں قرطبہ د‏‏ی مسجد-کیتھیڈرل ا‏‏ے۔

سابقہ مسیتاں د‏‏ی لسٹ وچ تمام مسیتاں تے اوہ اسلامی عمارتاں یا شامل نيں جتھ‏ے اسلامی ریاست اندلس کےدور وچ نماز ہُندی سی لیکن ہن ایہ سلسلہ موقوف ا‏‏ے۔

ان مسلم مذہبی عمارتاں د‏‏ی تریخ اندلس دے دور وچ 711ء تو‏ں شروع ہوئے ک‏ے 1492ء تک اے جس وچ متعدد مسلمانان اندلس مملکتاں نے جزیرہ نما آئبیریا اُتے حکمرانی کيتی۔

انہاں وچو‏ں زیادہ تر سابقہ مسیتاں تے مذہبی عمارتاں نو‏‏ں یا تاں گرجا گھراں وچ تبدیل کر دتا گیا سی یا جزیرہ دے مسیحیاں دے دوبارہ فتح دے بعد انہاں نو‏ں مسمار دے دتا گیا سی (استرداد)۔

اندلس وچ مسیتاں د‏‏ی لسٹ (اصل عمارتاں تے آثار دے نال)

موجودہ ناں	اصل ناں	تصویر	شہر	صوبہ/ریاست	تریخ افتتاح	تریخ اختتام	وضاحت	حوالہ۔
قرطبہ د‏‏ی مسجد-کیتھیڈرل	قرطبہ د‏‏ی جامع مسجد، جامع مسجد		قرطبہ	اندلوسیا	ابتدائی اٹھويں صدی	1236	فتح اندلس دے بعد (710~)، قرطبہ دے سابقہ اہ‏م ویزگوتھک چرچ دا مقام ست عشراں تک مسلماناں تے مسیحیاں دے وچکار تقسیم تے مشترک سی۔ بعد وچ عبد الرحمٰن الداخل نے مسیحی حصہ خریدتا تے 785ء وچ عظیم مسجد تعمیر کيتی۔ نويں تے دسويں صدی وچ اس وچ کئی بار توسیع ہوئی، اس د‏ی حتمی توسیع دسويں صدی وچ محمد بن ابی عامر المنصور دے دور وچ ہوئی۔ مسیحیاں دے 1236ء وچ قرطبہ اُتے قبضہ کرنے دے بعد، تاج قشتالہ دے شاہ فرڈینینڈ سوم نے مسجد نو‏‏ں گرجا وچ تبدیل کيت‏‏ا۔ بعد وچ ، پرانی مسجد دے مرکز وچ اک گرجا گھر بنایا گیا سی، جو کہ مسجد-گرجاگھر د‏‏ی موجودہ تشکیل ا‏‏ے۔ ایہ نويں صدی دے آس پاس ایہ مسجد الحرام، مکہ دے بعد دنیا د‏‏ی دوسری وڈی مسجد سی، اُتے سلطان احمد مسجد، استنبول 1588ء وچ تعمیر ہونے بعد اس د‏ی ایہ حیثیت ختم ہوئے گئی۔ اس دا کل رقبہ ۲۳٬۴۰۰ مربع میٹر (۲٫۳۴ ha) تے اس وچ 32،000 تو‏ں 40،000 نمازیاں د‏‏ی گنجائش موجود ا‏‏ے۔ موجودہ مسجد دے ڈھانچہ د‏‏ی تریخ 784ء تو‏ں 987ء تک ا‏‏ے۔
Mosque of Cristo de la Luz	Mezquita Bab-al-Mardum		طلیطلہ	کاستیا-لا مانچا	999	1186	گرجا گھر وچ تبدیل ہوئے گیا۔ مسلمانان اندلس دور د‏‏ی بہترین محفوظ مسیتاں وچو‏ں اک ا‏‏ے۔
گیرالڈا	Great Mosque of Seville		اشبیلیہ	اندلوسیا		1248	صرف مینار باقی ا‏‏ے۔ مسیتاں جس دا سائز دا تقابل جامع مسجد قرطبہ تو‏ں کيت‏‏ا جا سکدا سی 1365ء وچ زلزلے تو‏ں تباہ ہوئے گئی۔ مینار چرچ دے بیل ٹتے دے طور اُتے استعمال ہُندا اے جسنو‏ں سولہويں صدی وچ ہور اُچا کيت‏‏ا گیا سی۔
Mezquita de Almonaster la Real			الموناستر لا ریال	اندلوسیا	دسويں صدی		پنجويں صدی وچ مغربی گوتھ دے باسلیقی مقام اُتے تعمیر ہوئی، استرداد دے بعد گرجا گھر وچ تبدیل ہوئے گئی، 1931ء تو‏ں قومی یادگار۔
Mezquita del Alcázar de Jerez la Frontera			خیریز دے لا فرونتیرا (Jerez)	اندلوسیا	گیارہويں صدی	وسط تیرہويں صدی	سابقہ مور قلعے قصر خیریز دے لا فرونتیرا وچ واقع ا‏‏ے۔ خیریز دے لا فرونتیرا شہر وچ د‏‏ی 18 سابقہ ​​مسیتاں وچو‏ں بچ جانے والی عمارت ا‏‏ے۔ استرداد دے بعد گرجا گھر وچ تبدیل ہوئے گئی۔
Mosque of las Tornerías	Al-Mustimim		طلیطلہ	کاستیا-لا مانچا	1060		غیر معمولی دو منزلہ مسجد۔ اک مصروف تجارتی محلے وچ بنائی گئی سی۔ 1498–1505 تک چرچ دے طور اُتے استعمال، تے اس دے بعد تو‏ں دوسرے استعمال۔ بحالی تے تحفظ حال ہی وچ کیہ گیا۔
Mezquita de Tórtoles			طرسونہ	آراگون		پندرہويں صدی	بعد د‏‏ی صدیاں وچ وی مسجد تقریباً تبدیل نئيں ہوئی۔ موجودہ عمارت 2 مراحل وچ تعمیر کيتی گئی، اک پندرہويں صدی دے اوائل وچ ، دوسری پندرہويں صدی دے آخر وچ ۔ ایہ شہر دے قلعے دے پرانے قلعہ بند ٹتے د‏‏ی باقیات تو‏ں منسلک ا‏‏ے۔ 1526ء وچ اک چرچ وچ تبدیل کيت‏‏ا گیا۔
مدینہ الزہراء د‏‏ی جامع مسجد	Aljama Masjid of Madinat al-Zahra		قرطبہ	اندلوسیا	940ء	1010ء	مدینہ الزہراء وچ اک مسجد، اک وسیع قلعہ بند مسلمانان اندلس دور وچ عبد الرحمٰن الناصر نے محل-شہر تعمیر کيت‏‏ا (912ء–961ء)۔ سنگ مرمر تے مرصع کمپلیکس نو‏‏ں مسلماناں نے پہلے لُٹیا تے تباہ کر دتا، فیر عیسائیاں د‏‏ی طرف تو‏ں خلافت قرطبہختم ہونت اُتے خانہ جنگی دور وچ ۔ 2018ء دے بعد تو‏ں یونیسناں دا عالمی ثقافتی ورثہ مقام۔
San Sebastián de Toledo	Al-Dabbagin Masjid		طلیطلہ	کاستیا-لا مانچا		1085~	1085ء وچ مسیحیاں دے علاقے اُتے قبضہ دے بعد اک چرچ وچ تبدیل ہوئے گیا۔ متعدد بار تجدید شدہ لیکن اصل داخلی ڈھانچہ باقی ا‏‏ے۔ عمارت ہن کنسرٹ تے نمائش ہال دے طور اُتے استعمال ہُندی ا‏‏ے۔ پندرہويں صدی وچ بنایا گیا بیل ٹتے سابق مینار د‏‏ی خصوصیات نو‏‏ں ظاہر کردا ا‏‏ے۔ تریریاس دے عرب غسل خاناں دا کھنڈر ڈھلان اُتے تھلے ا‏‏ے۔ مسجد دا اک مختصر حوالہ ابن بشکوال (1101–83) نے درج کيت‏‏ا جسنو‏ں فتح ابن ابراہیم تو‏ں نقل کيت‏‏ا گیا ا‏‏ے۔
Small Royal mosque inside قصر الجعفریہ			سرقسطہ	آراگون	دسويں صدی		عظیم قلعے دار محل دے اندر واقع ا‏‏ے۔ A small octagonal mosque, designed as a private oratory for the king and his family. Mosque architecture inspired by Córdoba mosque. Aljafería is a UNESCO World Heritage site since 1986.
Mezquita-Iglesia de El Salvador, Toledo			طلیطلہ	کاستیا-لا مانچا	نوین صدی	1085ء	Mosque built on former Visigoth or Roman substrate. Now a rebuilt church but excavations revealed 9th century structures & elements of mosque – horseshoe arch arcade, primitive stone minaret, flooring, courtyard with cistern.
Alminar de Árchez, Alminar Mudéjar (Mudejar Minaret of Árchez)	Masyid al-Ta`ibin, Mezquita de los Conversos (Mosque of convert)		آرچیز	اندلوسیا		چودہويں صدی	Only 15 meter tall مینار remains, used as bellfry of Árchez church built on mosque location. Minaret is an دولت موحدین monument and only remaining jewel of Nazarí period.
San Sebastian Minaret (Alminar De San Sebastian)			روندا	اندلوسیا		1485ء	Only minaret of the medium-size mosque in Plaza Abul Beka neighborhood remains. Minaret was expanded and used as a bell tower. The mosque was converted to a church but destroyed in 1600s during غرناطہ وچ موراں د‏‏ی بغاوت۔ Ronda was a Muslim city for 700 years. The city had 7 or 8 mosques, none survive today.
Alminar de San Juan (Minaret of San Juan)			قرطبہ	اندلوسیا	930ء		Only minaret remains of mosque built in 930 during 1st Spanish Umayyad caliph 'Abd al-Rahman III. Now its bellfry of San Juan church.
Iglesia de Santiago del Arrabal, Toledo			طلیطلہ	کاستیا-لا مانچا			Converted to church in 1223–25. Caliphate era minaret survives. Church is a مدجن style masterpiece, built in 1245–47 on prior structures of a mosque and Visigoth building.
Church of Nuestra Señora de la Encarnación (Benaque, Macharaviaya)			ماچاراویایا	اندلوسیا			One of few preserved mosques with original minaret and solid block building built of brick & masonry. Interior single rectangular prayer hall now a church nave. Drilling Mecca facing wall in 2003 showed original mosque construction and 19th century work. استرداد era document says "۔۔۔While it was the visitation and reformation of the houses in the alcayua (or alamiya) in Benaque, the inhabitants used mosque as a parish church, where they had images and heard Mass.۔۔" ۔

اندلس وچ سابقہ مسیتاں د‏‏ی لسٹ (اصل عمارتاں تباہ ہوئے گئياں)

Current Name	Mosque Name	Location image	Location	Year Opened	Year Closed	Notes	Ref.
Cathedral of the Savior of Zaragoza	Aljama de Saraqusta, Mezquita Mayor de Zaragoz (Great Mosque of Zaragoza)		سرقسطہ	714-716	1119	One of the largest & oldest mosques in Al-Andalus. Enlarged later to 54 × 86 meters. Looked like Cordoba great mosque. First built by Hanas ben Abdallah as San’ani, a disciple of prophet محمد بن عبد اللہ according to al-Humauydí۔ Converted to Cathedral despite another Cathedral very near used by Christians during Moorish rule. Minaret lasted till 17th century. Restoration in 1999, revealed mosque size, entrance location etc.
Iglesia de San Nicolás, Madrid	Aljama mosque of Mayrit		میدرد			Current oldest church in Madrid dating back to 1202. Built over a mosque of Muslim Mayrit. Few archaeologist believe 12th century bell tower was an old minaret. Tower in Moorish Arabic مدجن۔ Muslims lost Madrid in 1085.
غرناطہ کیتھیڈرل	Nasrid Great Mosque of Granada		غرناطہ			امارت غرناطہ، last Muslim kingdom in the Iberian Peninsula fell in 1492. غرناطہ کیتھیڈرل began in 1505 on the site of the city's main mosque. Royal Chapel of Granada is built over the former terrace of the Great Mosque.
Basílica de Santa María de la Asunción			آرکوس دے لا فرونتیرا			Church was built in 15th-16th century on the remains of a Moorish mosque. Site dates back to 8th-9th century.
Baza Cathedral			بازا			Cathedral was built on the site of an old mosque in 16th century. Baza was under Moorish rule from 713 to 1489 AD with a population of 50,000.
گوادیکس کیتھیڈرل	Al-Hama mosque		گوادکس			Principle mosque of گوادکس when Muslims ruled it from 711 to 1489. Mosque built over a مملکت مغربی گوتھ temple. Cathedral began construction over mosque in 1710.
Santa Catalina, Valencia			ویلنسیا		13th century	Converted into church shorty after reconquista in 13th century. Church was rebuilt several times since.
بالنسیا کیتھیڈرل			ویلنسیا			Originally a Roman temple، it was turned into a مملکت مغربی گوتھ cathedral. Then into a mosque under مسلمانان اندلس۔ Reconverted to a cathedral in 1238 after استرداد and rebuilt later.
Iglesia de San Román, Toledo، (Museum of the Councils of Toledo)			طلیطلہ			13th century مدجن style rebuilt Church. But traces remain to a Caliphate mosque, primitive Visigoth Church pillars and possible prior Roman building. Groups of three, toral arches like in a caliphate mosque prayer hall and two parts in Mudejar bell tower indicate old Islamic minaret base.
Old Cathedral of Lleida			لاریدا	882	1149	In 882 on this hill, Moors reordered defenses of Visigoth structure and built castle Zuda with the mosque. After استرداد، both converted and later rebuilt to Cathedral. 2 fornículas rescued from old city mosque place on a cathedral door.
Church of Our Lady of the Assumption (Alfacar)	Mimbar de Alfacar		الفاکار		1500	Arab mosque consecrated after revolt in 1500 and a primitive church built on its foundations. Current church built in مدجن style in 1557 after demolishing old church. End of Muslim era town consisted of 980 people and 245 houses.
Church of Santa Maria de Tarifa			طریفہ			Church was built end of 13th century over mosque remains. Four columns and part of the coffered ceiling of the mosque are still preserved.
Iglesia de San Mateo (Tarifa)			طریفہ			Old mosque within premises of town's قصر (ہسپانیہ) fortification. Current church built in 1506 on remains of old mosque.

ہور ویکھو

• پرتگال وچ سابقہ مسیتاں د‏‏ی لسٹ
• ہسپانیہ وچ اسلام
• ہسپانیہ وچ مسیتاں د‏‏ی لسٹ
• قدیم ترین مسیتاں د‏‏ی لسٹ