پیش ہند ایرانی بولی


پیش ہند - ایرانی بولی اوہ معدوم ہوئی بولی سی جو ہند ایرانی بولیاں دیاں ساریاں بولیاں دی ماں سی ، جنہاں وچّ سنسکرت , ہندی , کشمیری , سندھی , پنجابی , اردو , اویستائی , فارسی , پشتو , بلوچی اتے کردی بولیاں شامل نیں ۔ ایہہ ہند یورپی بولیاں دی اک بولی سی اتے اس توں ہی ہند ایرانی بولیاں شاخ شروع ہوئی ۔ اندازہ کیتا جاندا ہے دے اسنوں بولن والے پیش - ہندی - ایرانی لوک 2500 قبل مسیح دے آسپاس دے دور وچّ رہندے سن ۔।[۱]

ہند - ایرانی بولی


شبداولی اتے بدلاو

سودھو

اس شبداولی وچّ ویکھیا جا سکدا ہے دے کویں پیش ہند یورپی بولی دے کجھ شبد پیش - ہند - ایرانی بولی وچّ بدلے اتے پھرسنسکرت ( ہند آریا بولیاں ) اتے اویستائی بولی ( ایرانی بولی ) دے شبد بنے[۲] -

جدید ہندی پیش ہند یورپی پیش - ہند - ایرانی پرانی فارسی / اویستائی سنسکرت / ویدک سنسکرت جدید فارسی ٹپننی
ہے عجت استی استی است
پورا / بڈھا اردھتو اردجدھا ورجد بزرگ بزرگ
گینہو دا دانا دھوکھنہ دانا دھانا دانا جھونا دا متلبّ ہن ہندی وچّ گینہو ہو گیا ہے
بگھیاڑ الکووس وہرک ولک / بگھیاڑ گرگ انگریزی دا ولف ( wolf ) اسدا سجاتی شبد ہے
گھٹنا گونو جانو جاناں جانو فارسی وچّ ج اتے سنسکرت وچّ ج اکثر مقابلہ وچّ ہندے ہن
ہردا / دل کرد زرد ہرد انگریزی دا کارڈ - / کارڈیئیک ( cardiac ) شبد اسدا سجاتی ہے
سو کنتوم ستم شتم صد
دھرتی دھرتی بومی دھرتی
سچ ارت اش / ارت رت انگریزی دا رائیٹ ( right ) شبد اسدا سجاتی ہے
کرور / خون کروہاروس کھرور کرور خون
مہینہ مہینہ ( متلبّ : چن ) مہینہ مہینہ مہینہ ہندی توں مہینہ دا چن متلبّ لپت ہو گیا اتے کیول مہینہ ہی رہِ گیا
گھوڑا اچو اسپ گھوڑا اسب
بھرا بھراتر براتر بھراتر بھائی
چوہیا موس موس موش / موس
گاں گوؤ گٔو گٔو / گاو گٔو
لمبا دلکھگھوس دراگ لمی دراز
لکڑی دورُ دارُ
حصہ / بانٹنا بھیہگ بھاگ بخش بھاگ
پچھے / ریڑھ دی ہڈی پرستاں پرشت پرشت ورقے پشت

ایہناں نوں وی ویکھو

سودھو

حوالے

سودھو
  1. Fortson, Benjamin W. (2004). Indo-European Language and Culture: An Introduction, illustrated, Malden, MA: Blackwell Publishing. 
  2. Burrow, T. (2001). The Sanskrit Language, 1st Indian, Delhi: Motilal Banarsidass.