مسجدِ پیرس
مسجدِ پیرس
بنیادی معلومات
مقامپیرس، فرانس
متناسقات48°50′31″N 2°21′18″E / 48.84194°N 2.35500°E / 48.84194; 2.35500
مذہبی انتساباسلام
ویب سائٹwww.mosqueedeparis.net
تعمیرا‏تی تفصیلات
نوعیتِ تعمیرمسجد
طرز تعمیرMudéjar style
تفصیلات
مینار1
مینار د‏‏ی بلندی33میٹر

مسجدِ پیرس کا مینار مسجدِ پیرس فرانس وچ تعمیر ہونے والی پہلی مسجد اے۔ ایہ فرانس دے دار الحکومت پیرس دے قدیم حصے وچ واقع اے۔ اس مسجد دا باقاعدہ افتتاح 15جولائی 1926ء نوں ہویا سی اگرچہ اس وچ پہلی نماز 1922ء وچ پڑھی گئی سی۔ ایہ اک ہیکٹر رقبے اُتے واقع اے تے اس دا مینار 33 میٹر اُچا اے۔ اس وچ مدرسہ تے کتب خانہ قائم نیں۔ اسنوں فرانس تے الجزائر دی حکومتاں مسجد دی اک کمیٹی دی مدد توں مل کر چلاندی نیں۔

تریخ

سودھو

مسجدِ پیرس کا ایک صحن اس مسجد دا پہلا منصوبہ فرانس دی افریقی کمیٹی نے 1895ء وچ بنایا سی مگر اس وقت فرانسیسی حکومت نے اسنوں منظور نہ کیتا۔ 1916ء وچ جنگِ ورداں (Bataille de Verdun) وچ پنجاہ ہزار مسلمان فرانس ول توں جنگ کر دے ہوئے ہلاک ہوئے۔ ایہ جنگ جرمنی توں ہوئی سی۔ اسی طرح پہلی جنگِ عظیم وچ فرانس دی مدد کر دے ہوئے اک لکھ مسلمان ہلاک ہوئے جنہاں دا تعلق زیادہ تر شمالی افریقہ دے ملکاں مراکش، تیونس تے الجزائر توں سی۔ اس وقت ایہ ملکاں فرانس دے زیرِ تسلط سن۔ اس مدد دی وجہ توں فرانس دی حکومت نے مسجد دی تعمیر دا منصوبہ منظور کر لیا۔ حکومت فرانس لے اس دی تعمیر دے لئی روپیہ فراہم کیتا۔ 1922ء وچ تعمیر شروع ہوئی تے زیرِ تعمیر مسجد وچ پہلی نماز پڑھی گئی۔ اس دا باقاعدہ افتتاح 15جولائی 1926ء نوں فرانس دے اس وقت دے صدر گاستوں دومیغگ (Gaston Doumergue) نے کیتا۔ ایہ مسجد اک سابقہ ہسپتال دی جگہ بنائی گئی جو پیرس دے مشہور باغِ اشجار (Jardin des plantes ) دے سامنے واقع سی۔

طرزِ تعمیر

سودھو

مسجد کی دیوار پر نقش و نگار مسجد کا ایک اندرونی دروازہ اس مسجد نوں مراکش دے شہر فاس دی مشہور مسجد القرویین وانگ تعمیر کیتا گیا اے جو 859ء وچ تعمیر ہوئی سی۔ اس دا مینار اک تے مسجد 'جامع القیروان الاکبر' (جو تیونس دی اک قدیم مسجد اے) دی طرز اُتے بنایا گیا اے۔ اس دا بیرونی دروازہ تے اندرونی دروازے اسلامی طرزِ تعمیر دا عمدہ نمونہ نیں۔ اس دے کئی صحن نیں جن وچ خوبصورت فوارے لگے ہوئے نیں۔ اس وچ اک مدرسہ، اک کتاب خانہ، اک کانفرنس روم، نماز دے لئی اک ہال تے اک ریستوراں شامل نیں۔ ریستوراں وچ بوہت سارے مسلمان تے غیر مسلم عربی کھانے شوق توں کھاندے نیں۔ مسجد دی دیواراں حسین کاشی کاری توں مزین نیں۔ مسجد دے اردگرد گھر تے دفاتر دے قائم ہونے دی وجہ توں اس دا حسن چھپ سا گیا اے۔ مگر مسجد دے اندر داخل ہونے دے بعد اس دا حسن سامنے آجاندا اے۔ اسنوں بوہت سارے فرانسیسی تے غیر ملکی دیکھنے آندے نیں۔

مسجد دا فرانس وچ کردار

سودھو

ایہ مسجد مسلماناں تے غیر مسلم فرانسیسیاں دے درمیان اتحاد تے محبت دی علامت سمجھی جاندی اے۔ دوسری جنگِ عظیم وچ فرانس اُتے جرمنی دے قبضہ دے دوران ایہ مسجد فرانس دی آزادی دی تحریک (résistance) نوں تحفظ فراہم کردتی رہی اے۔ اس مسجد وچ پیراشوٹ توں تھلے اترنے والے برطانوی فوجیاں نے وی پناہ لی سی۔ اس دے علاوہ انہاں نے بوہت سارے یہودی خانداناں نوں وی جرمناں توں پناہ دتے رکھی جس دا جرمن افواج نوں پتہ نہ چل سکیا۔ انہاں پناہ گزین یہودیاں دی تعداد 1600 توں زیادہ سی۔ انہاں نوں مختلف طریقاں توں بچایا گیا۔ کچھ نوں چھپا لیا گیا تے کچھ دے لئی جعلی دستاویزات مہیا کیتیاں گئیاں کہ اوہ مسلمان نیں۔ کافی تعداد وچ یہودیاں تے انہاں فرانسیسی عیسائیاں نوں، جو جرمناں نوں درکار سن، المغرب (الجزائر، تیونس، مراکش) جاں جنوبی فرانس وچ فرار کروایا گیا۔ اس وجہ توں بوہت سارے یہودی جرمنی دے عقوبت خاناں وچ جانے توں بچ گئے۔ اس دے باوجود 1960ء دی دہائی وچ فرانس دی فوج نے الجزائر وچ بے شمار مظالم ڈھائے۔
موجودہ دور وچ مسجد نوں فرانس تے الجزائر دی حکومتاں دے تعاون توں تے اک مسجد کمیٹی دی مدد توں چلایا جاندا اے۔ اس توں فرانس دے مسلماناں تے غیر مسلماں وچ اک خوشگوار رابطہ ہُندا اے۔ مسجد دا ریستوراں اک خاص کردار ادا کردا اے۔ بوہت سارے مسلمان ملکاں دے وفود ایتھے لیائے جاندے نیں تاکہ انہاں نوں حلال کھانے مہیا کیتے جائاں۔ اس دے علاوہ مسجد دا کانفرنس روم اک ایسی جگہ اے جتھے مسلمان تے غیر مسلم دوناں اکٹھا ہُندے نیں تے ایسے درس تے جلسے ہُندے نیں جو انہاں وچ رابطہ بڑھاندے نیں۔ زیادہ تر درس فرانسیسی زبان وچ ہُندے نیں۔ اس مسجد وچ ہر قومیت دے مسلمان مل سکدے نیں کیونجے ایہ پیرس شہر دی مرکزی مسجد اے۔ اس دے علاوہ ہور مساجد نیں مگر اوہ مختصر جگہ اُتے بعض جگہ اک کمرہ اُتے مشتمل نیں۔

سیاحت

سودھو

مسجد سارا سال سیاحت دے لئی وی کھلی رہتی اے۔ اس وچ عربی تے فرانسیسی زباناں وچ درس ہُندے نیں جن وچ غیر مسلم سیاح وی شرکت کر دے نیں۔ مسجد دا حلال کھانے دا ریستوراں خاص طور اُتے سیاحاں نوں عربی جاں شمالی افریقی کھاناں توں آشنائی فراہم کردا اے۔ مسجد دا کتاب خانہ تمام مذاہب دے محققین دے لئی کھلا رہندا اے۔ ریستوراں وچ ای اک عربی طرز دا حمام وی قائم اے۔ سیاحاں دے لئی مسجد دا نماز دا ہال، کتاب خانہ، صحن ہائے مسجد، دیواراں اُتے خوبصورت کاشی کاری تے آیات خاصی دلچسپی دا سامان مہیا کر دے نیں۔

علامہ اقبال دی نظر وچ

سودھو

حکیم الامت علامہ محمد اقبال نے 1932ء وچ دورۂ پیرس دے موقع اُتے اس مسجد دا دورہ کیدا سی تے بعد ازاں اپنے مجموعۂ کلام ضرب کلیم وچ پیرس دی مسجد دے عنوان توں اک نظم لکھی[۱]:

مری نگاہ کمالِ ہنر کو کیا دیکھے

کہ حق سے یہ حرمِ مغربی ہے بیگانہ
حرم نہیں ہے، فرنگی کرشمہ بازوں نے
تنِ حرم میں چھپا دی ہے روحِ بت خانہ
یہ بت کدہ انہی غارت گروں کی ہے تعمیر
دمشق ہاتھ سے جن کے ہوا ہے ویرانہ

حوالے

سودھو
  1. کتاب: ڈاکٹر حمید اللہ مرتبہ محمد راشد شیخ، مضمون: ڈاکٹر محمد حمید اللہ۔ نقوش و اثرات، مصنف: ڈاکٹر سید رضوان علی ندوی۔ ناشر: المیزان پبلشرز، فیصل آباد

باہرلےجوڑ

سودھو


مسجد تصویراں وچ

سودھو

وڈی تصویر دے لئی تصویر اُتے کلک کرو۔