Palmach
فعال1941–1948
ملکسانچہ:Country data Mandatory Palestine (before 14 May 1948)
 اسرائیل (after 14 May 1948)
قسمStrike force
حصہ Haganah
نصب العین"We are ready to obey all commands"
"לפקודה תמיד אנחנו"
کمان دار
قابل ذکر
کمان دار
Yitzhak Sadeh,
Yigal Allon, Yitzhak Rabin, Moshe Dayan
پالماچ ( عبرانی : Plugot Maḥatz (عبرانی لئے مخفف: "سٹرائیک فورس") ہگاناہ د‏‏ی ایلیٹ لڑائی فورس سی ، جو فلسطین برطانوی مینڈیٹ دے دور دے دوران یشیؤ (یہودی برادری) د‏‏ی زیر زمین فوج سی۔ پامماچ 15 مئی 1941 نو‏‏ں قائم کيتا گیا سی۔ اسرائیلی جنگ آزادی دے آغاز دے نال ہی اس وچ تن لڑائی برگیڈاں تے معاون فضائی ، بحری تے انٹیلیجنس یونٹاں وچ 2،000 تو‏ں زیادہ مرد و خواتین شامل سن ۔ اسرائیل د‏‏ی فوج د‏‏ی تشکیل دے نال ہی ، تِناں پالماچ بریگیڈ نو‏‏ں ختم کردتا گیا۔ اس تے سیاسی وجوہات د‏‏ی وجہ تو‏ں بہت سارے سینئر پامماچ افسران 1950 وچ استعفی دینے اُتے مجبور ہوگئے۔ [۱]

پالماچ نے اپنی فوجی شراکت تو‏ں بالاتر ہوئے ک‏ے اسرائیلی سبھیاچار تے اخلاقیات وچ نمایاں حصہ ڈالیا۔ اس دے ممبران نے کئی سالاں تو‏ں اسرائیل دفاعی فورسز دی ہائی کمان د‏‏ی ریڑھ د‏‏ی ہڈی تشکیل دتی ، تے اوہ اسرائیلی سیاست ، ادب تے سبھیاچار وچ نمایاں رہ‏‏ے۔

تریخ

سودھو
این گیڈی ، 1942 وچ پالماچ دیاں عورتاں

پالماچ 14 مئی 1941 نو‏‏ں ہگنہ ہائی کمان نے قائم کيتا سی۔ اس دا مقصد فلسطینی یہودی برادری نو‏‏ں دو ممکنہ خطرات دے خلاف دفاع کرنا سی۔ پہلے افریقہ وچ انگریزاں د‏‏ی فتح د‏‏ی صورت وچ محوراں نے فلسطین اُتے قبضہ کيتا۔ دوسری گل ، جے برطانوی فوج فلسطین تو‏ں پِچھے ہٹ جاندی اے تاں یہودی آباد کاری عرب آبادی دے زیر اثر آسکدی ا‏‏ے۔ یزتک سعدh نو‏‏ں پالماچ کمانڈر نامزد کيتا گیا سی۔ [۲] ابتدائی طور اُتے اس گروپ وچ اک سو دے نیڑے مرد شامل سن ۔ 1941 دے اوائل دے موسم گرما وچ برطانوی فوجی حکا‏م نے لبنان تے شام وچ وچی فرانسیسی افواج دے خلاف مشترکہ کارروائیاں اُتے اتفاق کيتا۔ پہلی کارروائی طرابلس ، لبنان وچ تیل د‏‏ی تنصیبات دے خلاف تخریب کاری دا مشن سی۔ تئیس پلماک ممبران تے اک برطانوی رابطہ افسر سمندر دے راستے روانہ ہويا لیکن فیر کدی نئيں سنیا گیا۔ [۳] 8 جون نو‏‏ں پالماچ تے آسٹریلیائی فوج دے مخلوط دستےآں نے لبنان تے شام وچ کم کرنا شروع کيتا ۔ انہاں کارروائیاں د‏‏ی کامیابی دے نتیجے وچ برطانوی جی ایچ کیو نے مشمر ہیمیک وچ تن سو افراد دے لئی تخریب کاری دے اک تربيت‏ی کیمپ دے فنڈ وچ مدد فراہ‏م کیتی۔ چونکہ پامماچ بغیر معاوضہ رضاکاراں اُتے مشتمل اے ، اس فنڈ وچ مرداں د‏‏ی دوگنی تعداد د‏‏ی ضروریات نو‏‏ں پورا کيتا گیا۔ [۴] جدو‏ں 1942 وچ ال الامین د‏‏ی دوسری جنگ وچ اتحادیاں د‏‏ی فتح دے بعد انگریزاں نے پامماچ نو‏‏ں ختم کرنے دا حکم دتا تاں ایہ تنظیم زیر زمین چلی گئی۔

زیر زمین

سودھو
بیت کیشٹ ، پہلی پالماچ چوکی ، 1944

چونکہ برطانوی مالی اعانت بند ہوگئی سی ، تب کیبوٹز یونین دے رہنماء ہزک بٹز ہیم میہاد دے سربراہ ، یزتک تبینکن نے تجویز کيتا کہ پامماچ اپنے ممبراں نو‏‏ں کبوٹزیم وچ کم کروا ک‏ے خود تو‏ں مالی اعانت حاصل کرسکدی ا‏‏ے۔ ہر کبوٹز پالماچ پلاٹون د‏‏ی میزبانی کردا سی تے انہاں نو‏ں کھانا ، مکانات تے وسائل مہیا کردا سی۔ بدلے وچ پلاٹون کببوٹز د‏‏ی حفاظت کريں گا تے زرعی کم جداں کم انجام دیندا ا‏‏ے۔ [۵] اگست 1942 وچ اس تجویز نو‏‏ں قبول کرلیا گیا ، جدو‏ں ایہ وی فیصلہ کيتا گیا کہ ہر ماہ پالماچ دے ممبراں نو‏‏ں اٹھ ٹریننگ دن ، 14 کم دے دن تے ست دن د‏‏ی چھیويں ہوئے گی۔ مشترکہ فوجی تربیت ، زرعی کم تے صیہونی تعلیم دے پروگرام نو‏‏ں "ہچشارا میگویسیٹ" הכשרה called (جس دا مطلب اے "ڈرافٹڈ / ریکروٹڈ ٹریننگ") کہیا جاندا سی۔ بعد وچ ، صیہونی نوجواناں د‏‏ی تحریکاں نے 18-220 سال دے عمر دے ممبراں نو‏‏ں زرعی آبادکاری دے لئی بنیادی گروہاں ( گارین ) وچ شامل ہونے دا موقع فراہ‏م کیہ جو نہال د‏‏ی اساس بنی۔

بنیادی تربیت جسمانی فٹنس ، چھوٹے ہتھیاراں ، ہنگامے تے KAPAP ، بنیادی میرین ٹریننگ ، تلروپ ، ابتدائی طبی امداد تے اسکواڈ د‏‏ی کارروائیاں شامل نيں۔ پامماچ دے زیادہ تر ممبراں نے درج ذیل وچو‏ں اک یا زیادہ علاقےآں وچ اعلیٰ درجے د‏‏ی تربیت حاصل کيتی: تخریب کاری تے دھماکہ خیز مواد ، جاسوسی ، سنیپنگ ، مواصلات تے ریڈیو ، ہلکی تے درمیانے درجے د‏‏ی مشین گناں ، تے 2 انچ تے 3 انچ مارٹر چلانے۔ پلاٹون د‏‏ی تربیت وچ لمبی مارچ ، آرٹلری سپورٹ تے مشین گن تے مارٹرس دے نال مشترکہ براہ راست فائر مشقاں شامل سن۔

پالماچ نے آزاد تے وسیع تر فیلڈ کمانڈراں د‏‏ی تربیت اُتے بہت زور دتا جو پہل کرن گے تے اپنی فوجاں دے لئی مثال قائم کرن گے۔ اس نے اسکواڈ دے کمانڈراں تے کمپنی کمانڈراں نو‏‏ں تربیت دی۔ وڈے کمانڈراں دا تربيت‏ی کورس پامماچ وچ سی تے بوہت سارے ہگنہ کمانڈراں نو‏‏ں پالماچ وچ تربیت دینے دے لئی بھیجیا گیا سی۔ پالماچ کمانڈراں دا کورس بوہت سارے فیلڈ کمانڈراں دا ذریعہ سی ، جو ہگنہ تے بعد وچ اسرائیل دفاعی دستےآں د‏‏ی ریڑھ د‏‏ی ہڈی سن ۔

دوسری جنگ عظیم دے بعد دے آپریشن

سودھو
بی کمپنی د‏‏ی اسلحہ د‏‏ی چھوٹی تربیت

لارڈ موئین دے قتل دے بعد ست ماہ تک ، شمون ایوڈان د‏‏ی سربراہی وچ پالماچ دے ممبر سیسن آپریشن وچ شامل رہے ، جس وچ انہاں نے ارگن تے اسٹرن گینگ نو‏‏ں کچلنے د‏‏ی کوشش وچ انگریزاں دے نال تعاون کيتا۔ [۶] لیکن انگریزاں دے خلاف مسلح جدوجہد شروع کرنے دے لئی ، 1 اکتوبر 1945 نو‏‏ں ، ڈیوڈ بین گورین دے فیصلے دے نال ، پامماچ نے عدم اعتماد گروپاں دے نال اتحاد کيتا ، جسنو‏ں عبرانی مزاحمتی تحریک کہیا جاندا ا‏‏ے۔ [۷] 10 اکتوبر 1945 نو‏‏ں یزتک رابن د‏‏ی سربراہی وچ اک فورس نے 208 یہودی قیدیاں نو‏‏ں رہیا ک‏ر ک‏ے اٹل د‏‏ی جیل اُتے چھاپہ ماریا ۔ پہلا مشترکہ آپریشن 31 اکتوبر 1945 نو‏‏ں ہويا جدو‏ں پالماچ نے تن برطانوی گشتی کشتیاں ، 2 حائفہ تے اک جعفہ وچ ڈوباں ، تے ریلوے نظام دے پلاں تے پلورٹاں اُتے 153 بم حملےآں وچ ملوث سن ۔ [۸]

22 فروری 1946 د‏‏ی رات نو‏‏ں پالماچ نے پولیس ٹیگرٹ دے قلعے اُتے شیفہ عم وچ 200 پاؤنڈ دے بم تو‏ں حملہ کيتا۔ اس دے بعد ہونے والی فائرنگ وچ پامماچ نو‏‏ں جانی نقصان ہويا۔ [۹] جون 1946 وچ پالماچ نے فلسطین نو‏‏ں اپنے ہمسایہ ملکاں تو‏ں ملانے والے گیارہ پلاں وچو‏ں دس نو‏‏ں اڑا دتا۔ اچزیو پل اُتے حملے دے دوران پالماچ دے چودہ ارکان ہلاک ہوگئے۔ [۱۰][۷]

یہ اتحاد کدی وی ہاگناہ دے ماتحت نئيں سی تے ارگن نے ہور بے رحمانہ حملےآں دا سلسلہ شروع کيتا [۱۱] کنگ ڈیوڈ ہوٹل بم دھماکے دے نتیجے وچ ۔ ایہ حملہ برطانیہ دے خلاف کارروائی ، " بلیک سبت " نامی ، جو 29 جون 1946 نو‏‏ں شروع ہويا سی ، دے بارے وچ ارگن دا ردعمل سی۔ کنگ ڈیوڈ حملے وچ کریک ڈاؤن تے یہودی شہری قیادت دے غم و غصے دے نتیجے وچ بین گوریئن نے ہور پالماچ کارروائیاں نو‏‏ں روکنے اُتے مجبور کردتا۔ [۱۲]

جوابی کارروائی

سودھو

دس ماہ دے وقفے دے بعد پامماچ نے دوبارہ کم شروع کيتا۔ جس ہتھیار د‏‏ی کوئی کمی نئيں اوہ مقامی طور اُتے دھماکہ خیز مواد تو‏ں تیار کيتا گیا سی۔ [۱۳] 20 مئی 1947 نو‏‏ں انہاں نے نیڑے وچ پیٹھا تکوا وچ دو یہودیاں دے قتل دا بدلہ لینے دے لئی ، فجا وچ اک کافی ہاؤس نو‏‏ں اڑا دتا۔ [۱۴][۱۵] اقوام متحدہ د‏‏ی تقسیم قرارداد دے بعد تشدد دے ودھ جانے دے بعد انتقامی کارروائیاں دے پیمانے وچ وادھا ہويا۔

18 دسمبر 1947 نو‏‏ں ، پالماچ کمانڈر یگل ایلون دے منظور کردہ اک آپریشن وچ ، لبنانی سرحد دے نیڑے الخیساس وچ متعدد مکانات نو‏‏ں دھماکے تو‏ں اڑا دتا گیا۔ اک درجن شہری ہلاک ہوئے۔ [۱۶][۱۷] 31 دسمبر 1947 نو‏‏ں ، پالماچ دے 170 افراد نے ہیفا آئل ریفائنری وچ 47 یہودیاں دے قتل دا بدلہ لینے دے لئی ، بالا الشیخ ، حذیفہ اُتے حملہ کيتا۔ کئی درجن مکانات تباہ تے 60-70 دیہا‏تی ہلاک ہوگئے۔ [۱۸][۱۹]

یافا دے آس پاس ، پالماچ یونٹاں نے یزور تے سلامہ وچ مکانات نو‏‏ں تباہ کردتا۔ 3 جنوری 1948 نو‏‏ں دتے گئے اک آرڈر وچ کہیا گیا اے کہ "اس دا مقصد ایہ اے کہ … سلاما پنڈ دے شمالی حصے اُتے حملہ کرنا … موت دا سبب بننا ، گھراں نو‏‏ں اڑا دینا تے ہر ممکنہ جلیانا۔" [۲۰] بالائی گیلی وچ ، پلمچ د‏‏ی تیسری بٹالین جس د‏‏ی سربراہی موشے کلمین نےکيتی سی ، نے 15 فروری نو‏‏ں ساسیہ اُتے حملہ کيتا ، تے 10 مکانات نو‏‏ں دھماکے تو‏ں اڑا دتا ، جس وچ 11 دیہا‏تی سن ۔ [۲۱]حوالےدی لوڑ؟ ہور شمال وچ ، انہاں نے 16 مارچ 1948 وچ ، الحسینیہ اُتے چھاپہ ماریا ، بارودی سرنگ دا بدلہ لینے اُتے ، انہاں نے پنج مکانات نو‏‏ں اڑا دتا تے "30 عرب بالغاں" نو‏‏ں ہلاک کردتا۔ [۲۲][۲۳] 4 اپریل 1948 نو‏‏ں ناردرن نیجیو وچ ، یہودی پٹرول اُتے اک کان دے حملے دے بعد ، دو بکتر بند گڈیاں وچ واقع پالماچ یونٹ نے "نو بیڈوین بچھڑاں تے اک مٹی د‏‏ی جھونپئی" نو‏‏ں تباہ کردتا۔ [۲۴]

اس عرصے دے دوران ، 35 دے قافلے دے ناں تو‏ں جانے جانے والے اس ایونٹ وچ ، پامماچ نے 18 افراد نو‏‏ں (دوسرے 17 ہاگناہ جنگجوواں دے نال) کیفر ایٹیزون دے گیریژن نو‏‏ں ہور تقویت دینے دے لئی راستے وچ کھڑا کيتا ، جدو‏ں انہاں اُتے سیکڑاں عرب مقامی تے ملیشیا نے حملہ کيتا۔ [۲۵][۲۶] پامماچ تے ہگنہ دے جنگجوواں د‏‏ی لاشاں نو‏‏ں اس حد تک مسخ کردتا گیا سی کہ انہاں وچو‏ں کچھ د‏‏ی شناخت نئيں ہوسکی۔ [۲۷]

مقاصد وچ تبدیلی

سودھو
1948 وچ اک پنڈ دے کھنڈرات وچ پالماچ سیپرز

20 فروری 1948 پالماخ نے کارروائی دا آغاز قیصر دے شمالی تل ابیب ، جس وچ اوہ 30 مکانات منہدم، چھ باعث دھماکہ خیز مواد د‏‏ی کمی د‏‏ی کھڑی رہ گئے سن . مقصد ایہ سی کہ برطانوی فوجیاں دے ذریعہ غیر قانونی تارکین وطن دے خلاف ویہہ د‏‏ی حیثیت تو‏ں انہاں دے قبضے تو‏ں روکنا سی۔ یزاک رابن نے حملے د‏‏ی مخالفت کيتی۔ اگرچہ عرباں دے قبضے وچ ایہ عمارتاں یہودی د‏‏ی ملکیت سن۔ [۲۸] [ تصدیق وچ ناکا‏م رہیا ] پلان ڈی د‏‏ی سرگرمی تے اس دے سب آپریشن دے نال ہی پنڈ نو‏‏ں مسمار کرنے دے لئی پالماچ یونٹ استعمال کیتے گئے سن حوالےدی لوڑ؟ فلسطینی بے قاعدگیاں یا ALA دے اڈےآں دے طور اُتے انہاں دے استعمال نو‏‏ں روکنے دے مقصد سے۔حوالےدی لوڑ؟ [ حوالہ د‏‏ی ضرورت ]

آپریشن ناشون

سودھو

یروشلم جانے والی سڑک نو‏‏ں صاف کرنے د‏‏ی کوشش دے بعد ، پالماچ یونٹاں نے "کم یا زیادہ منظم طریقے تو‏ں القستل ، قلینیا ، خدا دے گائاں نو‏‏ں برابر کردتا تے وڈے پیمانے اُتے یا جزوی طور اُتے تباہ شدہ بیت سورک ، بیڈو ، شوفت ، بیت اکسا ، بیت مہسیر تے شیخ جارحا نو‏‏ں دیہاتاں نو‏‏ں برابر کردتا۔ [۲۹][۳۰]

9 اپریل نو‏‏ں مارٹر دے نال پالماچ یونٹ نے دیر یاسین اُتے ارگن حملے وچ حصہ لیا۔ [۳۱][۳۲]

مشمر ہاماک

سودھو

مشمر ہایمیک دے ہاگناہ اڈے اُتے ایل اے ایل دے ناکا‏م حملے دے بعد ، تے ہاگناہ د‏‏ی جانب تو‏ں صلح کيت‏‏‏ی پیش کش تو‏ں انکار ، ہگنہ تے پالماچ دے فوجیاں نے منہ توڑ جواب دتا۔ 8 تو‏ں 14 اپریل دے درمیان دس دیہات پامماچ دے زیر کنٹرول آئے۔ دو ہفتےآں وچ انھاں برابر کردتا گیا۔ [۳۳][۳۴]

آپریشن یفتخ تے فتح صفاد

سودھو
گارڈ اُتے پالماچ سپاہی

2 مئی نو‏‏ں ، موشے کلمین د‏‏ی زیرقیادت پالماچ تھرڈ بٹالین نے عین الزیتون اُتے ڈیوڈکا ، دو 3 انچ مارٹر تے اٹھ 2 انچ مارٹرس تو‏ں حملہ کيتا۔ اگلے دو دن دے دوران پامماچ سیپراں نے دھماکے تو‏ں اڑا دتا تے تمام مکانات نو‏‏ں جلا دتا۔ [۳۵][۳۶] اس پنڈ اُتے قبضہ دے بعد ، بٹالین دے کمانڈر کیلمین نے ستر قیدیاں نو‏‏ں پھانسی دینے دا حکم دتا۔ [۳۷]

6 مئی نو‏‏ں پامماچ نے صفاد اُتے حملہ کيتا۔ ایہ قلعے اُتے قبضہ کرنے وچ ناکا‏م رہیا تے پامماچ نو‏‏ں پِچھے ہٹنا پيا۔ محافظاں نے جنگ بندی د‏‏ی پیش کش د‏‏ی ، جس تو‏ں ایلون نے انکار کردتا۔ دوسرا حملہ 9 مئی نو‏‏ں کيتا گیا سی۔ اس تو‏ں پہلے مارٹر تے ڈیوڈکاس دا استعمال کردے ہوئے "وڈے پیمانے اُتے مرتکز بیراج" لگیا سی۔ صفاد دے خالی عرب کوارٹر اُتے 11 مئی نو‏‏ں قبضہ ک‏ر ليا گیا سی۔ 12،000 تو‏ں 15،000 دے درمیان مہاجرین نو‏‏ں تشکیل دتا گیا سی۔ [۳۸]

آپریشن یفتح دے دوران پامماچ دے 69 افراد ہلاک ہوئے۔ [۳۹]

مئی 1948 وچ پالماچ وچ مستقل طور اُتے متحرک 2،200 ارکان سن ۔ [۴۰][۴۱][۴۲]اک مختلف ماخذ نے نومبر of 1947 دے آخر وچ پامماچ دا حجم 3،000 دسیا تے 3،000 ذخائر جمع کرنے دے بعد مئی 1948 تک پنج بٹالین تشکیل دتیاں گئیاں جنہاں وچ 5،000 جنگجو شامل سن جنہاں وچ 1،200 خواتین سن۔ [۴۳]

1948 د‏‏ی عرب اسرائیلی جنگ وچ پامماچ یونٹاں نے اک اہ‏م حصہ لیا۔ جنگ دے آغاز وچ ، پالماچ یونٹ عرب ملیشیا دے خلاف یہودی بستیاں (جداں گوش ایٹیزون ، کیفر ڈاروم تے ریوائیم ) دے انعقاد دے ذمہ دار سن ۔ اگرچہ تعداد تے اسلحے وچ کمتر اے ، لیکن پامماچ دے فوجیاں نے کافی عرصہ دراز تو‏ں ہگنہ نو‏‏ں یہودی آبادی نو‏‏ں متحرک کرنے تے جنگ کيت‏ی تیاری کرنے د‏‏ی اجازت دی۔

اسرائیلی فوج د‏‏ی تشکیل

سودھو
نیجیو وچ اک پالماچ گشتی

پالماچ دا آزاد یونٹ د‏‏ی حیثیت تو‏ں آخری آپریشن الٹیلینا معاملہ وچ ارگن دے خلاف سی۔ 22 جون 1948 نو‏‏ں ارگن نے تل ابیب تو‏ں دور ، ہتھیاراں تو‏ں لدی الٹالینا دا مزاق اڑایا۔ بین گوریون نے پامماچ نو‏‏ں حکم دتا کہ اوہ اسلحے نو‏‏ں اترنے تو‏ں روکاں۔ یگل ایلون دے زیر انتظام اک آپریشن وچ ، یزاک رابن نو‏‏ں اپنا نائب بنا ک‏ے ، جہاز نو‏‏ں ڈوبنے دے لئی اک توپ دا استعمال کيتا گیا۔ پامماچ دا اک ممبر تے ارگن دے چودہ ممبر ہلاک ہوگئے۔ [۴۴][۴۵]

اسرائیلی فوج دے قیام دے بعد ، پالماچ نو‏‏ں تن آئی ڈی ایف برگیڈ نیگیو بریگیڈ ، یفٹچ بریگیڈ ، تے ہرل بریگیڈ وچ دوبارہ منظم کيتا گیا۔ دککھن ملک تے Yiftah بریگیڈ وچ لڑی دککھن ملک دے خلاف مصری فوج تے وچ روکنے تے بعد وچ اسنو‏ں پسپا کرنے دے لئی منظم غزہ د‏‏ی پٹی تے سینائی . بعد وچ یفتح بریگیڈ نو‏‏ں شمال وچ منتقل کردتا گیا۔ ہریل بریگیڈ یروشلم اُتے مرکوز سی۔ پالماچ نو‏‏ں اسرائیلی فوج وچ ضم کرنے وچ بین گوریان دے نال کئی طرح د‏‏ی طاقت د‏‏ی جدوجہد شامل سی ، جسنو‏ں جنرلاں د‏‏ی بغاوت دے ناں تو‏ں جانیا جاندا ا‏‏ے۔ 1949 وچ پالماچ دے بوہت سارے سینئر ممبراں نے فوج تو‏ں استعفیٰ دے دتا۔

جنگ دے دوران تے اسرائیل د‏‏ی تشکیل تو‏ں پہلے دے سالاں وچ کُل ، پامام نے 1،187 جنگجوواں نو‏‏ں کھویا سی۔ [۴۶]

ہلاکتاں

سودھو
اک قافلے د‏‏ی قیادت کردے پالماچ M4 شرمین ٹینک

پالماچ میموریل سائٹ وچ مئی 1941 تے مئی 1945 دے درمیان پالماچ دے ممبراں د‏‏ی 37 اموات ریکارڈ کيتیاں گئیاں۔ اکتِیہہ نو‏‏ں کارروائی وچ ہلاک دے طور اُتے بیان کيتا گیا اے ، چھ برطانوی فوج وچ خدمت دے دوران ہلاک ہوئے سن تے چھ برطانوی حکومت دے خلاف جدوجہد وچ مارے گئے سن ۔

مئی 1945 تے نومبر 1947 دے درمیان پالماچ دے ہور 39 ممبران د‏‏ی موت ہوگئی۔ کارروائی وچ ہلاک تے اک جنگ وچ جاں بحق چودہ دوران Achziv پل نو‏‏ں اڑانے د‏‏ی کوشش دے دوران ہلاک کيتا جا رہیا دے طور اُتے اکیس ریکارڈ کيتا جاندا پلاں د‏‏ی رات . انگریز دے خلاف جدوجہد وچ اٹھائیہہ دا انتقال ہوگیا۔

دسمبر 1947 دے آغاز تے مئی 1948 دے اختتام دے درمیان ، جدو‏ں اسرائیلی فوج تشکیل دتی گئی سی ، 574 اموات درج نيں ، جنہاں وچو‏ں 524 کارروائی یا جنگ وچ مارے گئے سن ۔ 77 جدو‏ں کہ قافلے د‏‏ی ڈیوٹی یا سڑکاں د‏‏ی حفاظت پر۔ آپریشن ییوسی دے دوران 59 ، نبی سموئیل وچ 34 سمیت ، 20 آپریشن ناشون دے دوران ، تمام القستال وچ ۔ آپریشن یفتخ دے دوران 68۔ 12 مشمر ہیمیک اُتے ۔ ضلع دے ذریعہ پامماچ دے 171 ممبر یروشلم تے اس دے آس پاس دے علاقےآں وچ ہلاک ہوئے ، گش ایٹیزون دے آس پاس تے اس دے آس پاس وچ 104 ، گیلیل وچ 103 تے نیجیو وچ 81 افراد ہلاک ہوئے۔

جون 1948 تو‏ں دسمبر 1949 تک ، اس وقت دے دوران پامماچ فوج وچ شامل ہويا ، 527 ارکان فوت ہوگئے ، 452 عملی یا جنگ وچ مارے گئے۔ آپریشن ڈینی دے دوران 101 افراد ہلاک ہوئے سن ، بشمول خیربیت کورکور وچ 45۔ آپریشن یوو دے دوران 53؛ آپریشن ہوریو وچ 44 تے حملہ آور دے آپریشن 22 دے دوران موت ۔ ضلع دے ذریعے 234 نیگیو تے جنوبی میدانی علاقےآں وچ فوت ہوگئے۔ 62 یروشلم تے اس دے آس پاس وچ ۔ 44 لٹریون دے آس پاس؛ غزہ د‏‏ی پٹی وچ 42 تے وسطی میدانی تے ساحلی پٹی وچ 41۔

بریگیڈ دے ذریعہ ، ہریل بریگیڈ دے 313 ارکان ، نیگیو دے 312 تے یفتچ تو‏ں 274 افراد ہلاک ہوگئے۔ ہلاک ہونے والےآں وچو‏ں اک لیچی دا ممبر وی درج ا‏‏ے۔

پامماچ میموریل سائٹ وچ 34 خواتین اراکین د‏‏ی موت ریکارڈ کيتی گئی اے ، جو ستاراں کارروائی وچ یا جنگ وچ مارے گئے سن ۔

فلسطین وچ 520 دے نیڑے ہلاکتاں ہوئیاں۔ انہاں وچو‏ں 117 تل ابیب تو‏ں ، 97 یروشلم تو‏ں تے 56 حائفہ تو‏ں سن ۔ 550 تو‏ں زیادہ یورپ تے روس وچ پیدا ہوئے سن ۔ پولینڈ تو‏ں 181 ، جرمنی تو‏ں 99 تے رومانیہ تو‏ں 95۔ ہلاک ہونے والےآں وچو‏ں ہور 131 عرب تے مسلم ملکاں تو‏ں پیدا ہوئے۔ ترکی تو‏ں 32 ، شام تو‏ں 23 تے یمن تو‏ں 21۔ بقیہ وچو‏ں 13 امریکا وچ پیدا ہوئے سن ۔

جاں بحق ہونے والےآں وچو‏ں 633 د‏‏ی عمر 18 تو‏ں 22 سال دے درمیان ، 302 22 تے 25 دے درمیان ، 138 سال 26 تے اس تو‏ں زیادہ تے 91 سال 18 سال تو‏ں کم عمر دے سن ۔

فوجی تنظیم

سودھو

پامماچ نو‏‏ں باقاعدہ کمپنیاں (1943 وچ چھ) ، تے پنج یا چھ خصوصی یونٹاں وچ منظم کيتا گیا سی۔

پالماچ خصوصی یونٹاں وچ شامل نيں:

جرمن اسکواڈ
1948 وچ وادی سیرر وچ پلماچ سیپر پل دے تحت بارودی مواد تیار کررہے سن ۔
نیگیو جانور
  • ہا-مچلاکا ہا جرمنیٹ : "جرمن پلاٹون" (جس دا مڈل ایسٹ کمانڈو) مشرق وسطی تے بلقان وچ نازی انفراسٹرکچر دے خلاف خفیہ آپریشن تے تخریب کاری د‏‏ی کاروائیاں کردا سی ۔ [۴۷]
  • ہا ماکلاکا ہا ارویت : "عرب پلاٹون" نے عرب ملیشیاواں دے خلاف خفیہ آپریشن تے جاسوسی دے مشن انجام دتے ، جو اکثر یہودی آباد کاریاں اُتے حملہ کردے سن ۔ ایہ اسرائیلی دفاعی دستےآں تے اسرائیلی بارڈر پولیس دے مٹاسارم یونٹاں دا اڈہ سی۔
  • پلیئم (سی کمپنیاں): پامماچ د‏‏ی بحری فورس 1943 وچ تشکیل دتی گئی سی ، جو پالماچ اسٹاف بٹالین (چوتھ‏ی بٹالین) تو‏ں منسلک سی۔ اوہ پانی دے اندر مسمار کرنے تے سمندری سرگرمیاں دے یونٹاں دے انچارج سن ۔ انہاں د‏‏ی سرگرمیاں د‏‏ی اکثریت دے جہازاں د‏‏ی لے تو‏ں متعلق سن بچے آلیہ بیٹ ، امیگریشن بحری جہاز (سب وچ انہاں وچو‏ں 66) تو‏ں یہودی پناہ گزیناں نو‏‏ں لیانے یورپ برطانوی باوجود کشتی د‏‏ی طرف تو‏ں 1939 دے وائٹ پیپر فلسطین نو‏‏ں یہودی امیگریشن اُتے پابندیاں متعارف کروائی جس وچ .
  • پالاویر (دی ایئر کمپنیاں): یہودی پائلٹاں اُتے مشتمل ، پالماچ فضائیہ نو‏‏ں شیروت اویر ( اسرائیلی فضائیہ دا پیشرو) وچ 1947 دے آخر وچ شیروٹ د‏‏ی فاؤنڈیشن وچ شامل کيتا گیا سی۔ اٹھارہ ٹیلرکراف آسٹر ایم دے وی ہوائی جہاز تے دو ایم دے III نو‏‏ں ایر جنوری نے ٹیلیفون اُتے 14 جنوری 1947 نو‏‏ں ٹیلیفون اُتے آر اے ایف سکریپ شیپ تو‏ں خریدیا سی ، گھٹ تو‏ں گھٹ 13 طیارے پرواز د‏‏ی حالت وچ بحال ہوگئے سن ۔ سب تو‏ں پہلے فروری 1948 دے آخر وچ پہنچایا ، انہاں نو‏‏ں پالاویر ، تل ابیب ، گیلی تے نیگیو سکواڈرن نے سپلائی ، جاسوس تے ہلکے حملے دے کرداراں دے لئی استعمال کيتا۔
  • سبوتوج یونٹس : دھماکہ خیز مواد دے ماہر جو آئی ڈی ایف وچ اسرائیلی انجینئرنگ کور د‏‏ی بنیاد بنے۔

پامماچ نے تربيت‏ی فیلڈ کمانڈراں (מפקדי training) اُتے زور دتا تے اسرائیلی فوج د‏‏ی بنیاد تشکیل دی۔

1948 49 د‏‏ی جنگ آزادی دے دوران ، پالماچ وچ توسیع کرکے تن پیادہ فوجاں د‏‏ی بریگیڈ تشکیل دتیاں گئیاں جنہاں د‏‏ی سربراہی یگل ایلون نے د‏‏ی تھی:

  • یفٹچ ، مشرقی گیلیل وچ کم کرنے والی تن بٹالین دے نال (پہلی تے تیسری تے بعد د‏‏ی دوسری)
  • ہریل ، یروشلم دے علاقے وچ تن بٹالین (چوتھ‏ی ، پنجويں تے دسويں) دے نال کم کررہی اے جس د‏‏ی کمان یزتک رابن (اس وقت د‏‏ی عمر 26) تھی
  • نیگیو ، چار بٹالین (دوسری ، ستويں ، اٹھويں تے نويں) دے نال ، جنہاں وچو‏ں اک جیپ سوار سی "نیگیو جانور"

کمانڈ بٹالین نے بحری ، ہويا تے کمانڈو کمپنیاں نو‏‏ں کنٹرول کيتا۔

پامماچ کمانڈر د‏‏ی لڑائی دا رونا سی "! אחרי "( احرائی ) ، جس دے لغوی معنی نيں" میرے بعد! "یا" میرے پِچھے چلو ! " . اس تو‏ں مراد کمانڈر اپنی فوجاں نو‏‏ں باہر بھیجنے تے پِچھے رہنے د‏‏ی بجائے انہاں د‏‏ی رہنمائی کردا ا‏‏ے۔

سیاست تے سبھیاچار وچ

سودھو
جنوبی محاذ دے کمانڈر ، جیگل ایلون ، 9 نومبر 1948 نو‏‏ں عراق سوویدان اُتے بمباری د‏‏ی نذر ک‏ر رہ‏ے نيں
1949 وچ پامماچ د‏‏ی تحلیل تو‏ں پہلے تیسری بٹالین دے ارکان سفید وچ جمع ہوئے

پامماچ کھبے بازو د‏‏ی اک وسیع النظر قوم پرست تنظیم سی ، جو سوشلسٹ جماعتاں تو‏ں وابستہ سی۔ اس دے ممبران کیبوٹزم وچ تربیت حاصل کردے سن تے رہندے سن ۔ جداں کہ اس دے لیڈراں دے سیاسی رجحانات یگال الون تے اسحاق Sadeh تئاں سی Mapam ، د‏‏ی مخالفت وچ کھبے بازو د‏‏ی پارٹی ڈیوڈ بن گوریان تے Mapai حکمران جماعت. 1944 وچ ڈیوڈ بین گوریان د‏‏ی سربراہی وچ فلسطین د‏‏ی یہودی برادری دی غالب پارٹی میپائی وچ اک بہت وڈی تقسیم پھیل گئی سی۔ بریک وے گروپ ، جو میپام وچ تیار ہويا ، سویت یونین وچ اسٹالن دی حکومت تو‏ں متاثر ہويا ، تے اس د‏ی کبوٹز تحریک وچ زبردست پیروی سی۔ چونکہ پامماچ دے بیشتر ارکان کبوٹزیم تو‏ں آئے سن ، لہذا پامم پالمچ اُتے غلبہ حاصل کرچکيا سی ، تے اس دے زیادہ تر افسران ممبر سن ۔ [۴۸] 1948 دے بعد ، بین گوریئن ، وزیر اعظم تے نويں ریاست دے وزیر دفاع ، نے ہاگناہ تے پالماچ دے رہنماواں دے نال متعدد محاذ آرائی کیتی۔ اس عمل وچ جسنو‏ں بین گورین نے فوج نو‏‏ں ڈی پولیٹلائزیشن قرار دتا ، تِناں پالماچ بریگیڈ نو‏‏ں توڑ دتا گیا تے 1950 وچ میپم دے بیشتر افسران نے استعفیٰ دے دتا۔ اوہ پالماچ ممبران جو میپم وچ رہے تے فوج وچ رہے ، مارجن اُتے کئی سال برداشت کرنا پيا۔ ڈی پولیٹائزنگ دا اثر ایہ ہويا کہ فوج د‏‏ی ساری سینئر پوسٹاں میپائی دے ممبراں یا بین گوریان دے وفادارےآں دے پاس سن۔ [۴۹] غیر منتقلی دے بعد بوہت سارے پامماچ ممبران نے نواں کببوٹزم قائم کيتا۔ 1949 وچ انہاں نے بارام ، بیت گوورین ، نیر یزتک (یزاک سعد دے اعزاز وچ ناں دتا گیا) ، پالماچیم ، ریائم ، روش ہانکرا ، رِیم تے یارون نو‏‏ں قائم کيتا ۔ اُتے ، پالماچ ممبران اک نظریے دے نال متحد ، یکجا نئيں سن ۔ ریاست اسرائیل دے ابتدائی برساں وچ اوہ تمام سیاسی جماعتاں وچ شامل ہوسکدے سن ۔

یگل ایلون ، جسنو‏ں بوہت سارے لوکاں نے پامماچ نسل دا نمائندہ سمجھیا جاندا اے ، کدی وی قومی قیادت دے عہدے اُتے نئيں پہنچیا ، اگرچہ اوہ ایشکول دی موت تے 1969 وچ میر دی تقرری دے درمیان کچھ دن وزیر اعظم سی۔ سن 1980 وچ انہاں دا انتقال ہويا۔

فوجی شراکت دے علاوہ ، پامماچ نے اسرائیلی " زبار " سبھیاچار اُتے بہت زیادہ اثر ڈالیا سی ۔ پالماچ د‏‏ی سرگرمیاں وچ "کمزٹز" (رات نو‏‏ں اگ دے آس پاس بیٹھنا ، کھانا ، گل کرنا تے مزہ آنا) ، عوامی گائیکی تے کراس کنٹری د‏‏ی سیر سفر شامل سن ۔ ایہ اکثر افسانوی تناسب نو‏‏ں قبول کردے نيں تے اسرائیلیاں دے لئی پسندیدہ سرگرمیاں بن چکے نيں۔

پامماچ نے بہت ساری کہانیاں ، لطیفے ، "چیزبٹ" (مختصر مضحکہ خیز کہانیاں ، جو اکثر مبالغہ آرائی اُتے مبنی ہُندیاں نيں) ، گانے ، تے ایتھ‏ے تک کہ کتاباں تے کہانیاں وی فراہ‏م کیتیاں۔

پامماچ د‏‏ی قابل ذکر ثقافتی شخصیتاں وچ شامل نيں:

  • یہودہ امیچائی ۔ شاعر
  • ڈہن بین آموٹز ۔ مصنف ، صحافی
  • نیٹیوا بین یہودا ۔ صحافی ، مصنف ، ریڈیو میزبان
  • ہیم ہیفر ۔ شاعر ، مصنف
  • ہیم گوری ۔ شاعر ، مصنف
  • Shaike Ophir - اداکار
  • موشے شمیر ۔ مصنف ، ڈرامہ نگار
  • ہننا سوزنز (سنیش) - شاعر
  • ودال ساسون ۔ برطانوی ہیر ڈریسر

پامماچ گانا

سودھو

گانے دا پورا متن: [۵۰][۵۱]

پہلا ستانزہ
מסביב יהום הסער،</br> ישח ראשינו לא ישח</br> לפקודה תמיד אנחנו،</br> תמיד אנו ، אנו הפלמ"ח۔</br> اگرچہ طوفان کدی بڑھدا ہی جارہیا اے </br> فیر وی ساڈے سر بے بس نيں۔</br> ہم تمام احکامات د‏‏ی تعمیل کرنے دے لئی تیار نيں ،</br> پامماچ جِت جائے گا۔</br>
دوسرا اسٹانزا
ממטולה עד הנגב،</br> המדבר הים עד המדבר</br> כל בחור וטוב - לנשק</br> המישמר בחור על המישמר!</br> میٹولا تو‏ں نیجیو تک ،</br> صحرا تو‏ں میدان تک ،</br> ساڈے تمام نوجوان وطن د‏‏ی حفاظت کردے نيں ،</br> جب تک کہ اسيں اسنو‏ں دوبارہ امن تو‏ں نئيں لاندے۔</br>
تیسرا اسٹانزا
נתיב לנשר בשמיים،</br> שביל לפרא בין הרים، -</br> מול אויב דרכנו יעל ،</br> צורים ניקרות ובין צורים.</br> عقاب دے راستے اُتے اسيں چلدے نيں ،



</br> پہاڑی رستےآں اُتے ،</br> پتھر د‏‏ی اونچائیاں تے گفااں دے درمیان</br> ہم دشمن نو‏‏ں لبھ رہے نيں۔</br>
چوتھا ستانزہ
ראשונים תמיד אנחנו،</br> ובמחשך היום ובמחשך</br> לפקודה תמיד אנחנו،</br> תמיד אנו ، אנו הפלמ"ח۔</br> جب آپ سانو‏ں جنگ دے لئی بلاندے نيں ،</br> ہم پہلے دن اوتھ‏ے ہون گے یا رات ،</br> جب آپ حکم دین گے تاں اسيں تیار نيں ،</br> پامماچ طاقت دے نال مارچ کريں گا۔</br>

قابل ذکر پالماچنکس

سودھو
ہائی کمان
  • Eliyahu Golomb - دے عمومی کمانڈر Haganah
  • یزاک سعدade - پامماچ دا پہلا جنرل کمانڈر
  • یگل ایلونپالماچ دا دوسرا جنرل کمانڈر (1945–1948)
  • جیویرا شانان - پامماچ دے لیفٹیننٹ جنرل ڈپٹی کمانڈر
  • ڈیوڈ نامری - پالماچ دے لیفٹیننٹ جنرل کمانڈر
  • یوہانان رتنر - حکمت عملی افسر
  • موشے بار تِکوا - تربيت‏ی افسر
  • یزتک رابن - بریگیڈ کمانڈر؛ ایلون دا سیکنڈ انہاں کمانڈ
  • موشے کلمین ۔ تیسری بٹالین دا کمانڈر
خصوصی یونٹاں دے کمانڈر
  • شمعون ایوڈان - "جرمن محکمہ" دے کمانڈر
  • اسرائیل بین یہودہ - "عرب محکمہ" دے کمانڈر
  • یگل ایلون – "شامی محکمہ" دے کمانڈر
کمپنی کمانڈر (1943 تک)
  • یگل ایلون ، زلمین مریخ ۔ پلگا الیف کمانڈر
  • موشے دایان ، میر ڈیوڈسن ، اوری برینر ۔ پلگا بیتھ دے کمانڈر
  • اوری یافح۔ پلگا جمل کمانڈر
  • بنیامین گولڈسٹین زور ۔ پلگا ڈیلٹ کمانڈر
  • ابراہیم نیگ - پلگا ارے کمانڈر
  • اسرائیل لیورٹووسکی ، شمعون ایوڈان۔ پلگا وایو کمانڈر
  • مککبی متزری منی - پلگٹ شمریi ہاؤف (ساحلی واچ) - شمال
  • جیکب سلومون ۔ پلگٹ شمریi ہاؤف (کوسٹل واچ) - جنوب
  • یہودا ایل بین زور - پلیم کمانڈر
  • شموئل ٹانکس
  • شمویل یانائی ۔پلیم کمانڈر
  • رافیل ایٹن - چوتھ‏ی بٹالین ، کمپنی اے 1948
ہور
  • بریچا فولڈ (1926–1946) ، پالماچ اسکواڈ دا کمانڈر
  • اسرائیلی اولمپک رنر ایری گِل گِلک (1930–2016)
  • امیٹائی ایٹزونی ، ڈائری آف کمانڈو سولجر (1952) دے مصنف
  • اموس ہوریو (پیدائش 1924) ، آئی ڈی ایف میجر جنرل ، ایٹمی سائنسدان ، تے ٹیکنیشن دے صدر - اسرائیل انسٹی ٹیوٹ آف ٹکنالوجی
  • ایلیزر رافیلی (پیدائش 1926) ، جامعہ حائفہ دے بانی صدر

پامماچ میوزیم

سودھو

Palmach میوزیم ، اُتے واقع چیم Levanon وچ اسٹریٹ تل ابیب دے نیڑے Eretz اسرائیل میوزیم ، افراد تے گروپاں د‏‏یاں کہانیاں دے ذریعے Palmach میراث وی روشنی پائی. میوزیم وچ آنے والے زائرین اس دے قیام تو‏ں لے ک‏ے نوجوان پالماچ دے جواناں دے گروپ وچ شامل ہُندے نيں ، تے جنگ کيت‏ی آزادی دے خاتمہ تک پالماچ د‏‏ی کہانی نو‏‏ں اگے بڑھاندے نيں۔ [۵۲]

حوالے

سودھو
  1. Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  2. Yigal Allon, Shield of David, سانچہ:آئی ایس بی این, 1970. p. 117
  3. Allon, pp. 118, 119.
  4. Allon, p. 121.
  5. Allon, pp. 126, 127.
  6. Eric Silver, Begin, A Biography. 1984, سانچہ:آئی ایس بی این. p. 51.
  7. ۷.۰ ۷.۱ Silver, p. 64.
  8. Silver, p. 64; Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  9. Horne, pp. 295–96. Also note the author's comment that the Palestine Police found the Palmach easier to penetrate than the Irgun. p. 298.
  10. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  11. Silver, p. 64: 27 December 1946 – 10 British servicemen killed; 25 February 1946 – 20 RAF planes destroyed; 26 April 1946 – 6 paratroopers killed in their beds at their Tel Aviv barracks.
  12. Silver, p. 68: Weizmann threatened to resign "I demand you stop all operations by all three underground groups." 17 July 1946. (before the King David bomb). p. 73: Ben-Gurion acquiesced in a return to diplomacy.
  13. Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  14. Walid Khalidi, All That Remains. 1992. سانچہ:آئی ایس بی این. p. 240.
  15. Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  16. Khalidi, p. 465. Including 4 children.
  17. Morris, pp. 33, 34.
  18. Morris, pp. 43, 156. Puts the number killed at the refinery as 70.
  19. Khalidi, p. 154.
  20. Morris, p. 157.
  21. Khalidi, pp. 195, 196. Quotes New York Times 16 February 1948 five small children.
  22. Morris, p. 56.
  23. Khalidi, p. 456.
  24. Morris, p. 159.
  25. Morris, p. 220.
  26. The Palmach memorial site records all 35 as members of the Palmach
  27. Raz, Simcha (1976). A Tzaddik in Our Time: The life of Rabbi Aryeh Levin. Spring Valley, NY: Philipp Feldheim Inc. سانچہ:آئی ایس بی این
  28. Morris, p. 54. Describes it as "the first pre-planned expulsion of an Arab community by Haganah in 1948".
  29. Morris, p. 158.
  30. Khalidi, p. 309, quotes Harry Levin's eyewitness account; p. 278., 41 houses destroyed in Bayt Naqquba; p. 276, gives the size of Sixth Battalion as 400–500 men.
  31. Khalidi, p. 290.
  32. Silver, p. 88.
  33. Morris, pp. 158, 159. "systematically destroyed".
  34. Khalidi. For example: p. 142, Abu Shushe, 155 houses in 1945 survey; p. 143, Abu Zurayq, 30 houses blown up; p. 160, al Ghubbayya, 38 houses; p. 169, al Kafrayn "blown up completely", 95 houses; Al Mansi "all houses blown up", 98 houses.
  35. Morris, p. 103. Also Morris, p. 122: 5 May, Palmach sappers blew up 50 houses in al-Zanghariyya and other villages in the area.
  36. Khalidi, p. 436. 1933 census counts 127 houses in 'Ayn al-Zaytun.
  37. Khalidi, p. 436.
  38. Morris, p. 104.
  39. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  40. Morris, p. 22.
  41. Eric Silver, Begin, A Biography. 1984, سانچہ:آئی ایس بی این. p. 87: "Mid 1947 … full-time Palmach, with 3,100 men and women".
  42. Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  43. Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found. (Authors use "girls" rather than "women".)
  44. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  45. Silver, pp. 107, 108.
  46. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  47. Wendtorf, Dirk. “The German Platoon of the Palmach: the First German-Jewish Fighting Unit in the Second World War and the Unsung Story of Heroism.” Journal of Modern Jewish Studies. 5 Nov. 2020. https://doi: 10.1080/14725886.2020.1840041 Archived 2013-07-11 at the وے بیک مشین. Retrieved 9 November 2020.
  48. Peri, p. 47. Five Brigade Commanders and its Commanding Officer Yigal Allon were members.
  49. Peri, p. 62. Those who stayed: Yitzhak Rabin, Haim BarLev, David Elazar.
  50. "Lyrics of the song" 
  51. Palmach song performed by an Israeli orchestra یوٹیوب اتے
  52. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.

کتابیات

سودھو
  • Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  • Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  • Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  • Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  • Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  • Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  • Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  • Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.

باہرلے جوڑ

سودھو