پاکستان دیاں نوابی ریاستاں
|
ایہ مضمون سلسلہ دا حصہ اے
| ||||||||||
|
ابتدائی صوبے
چھوٹیاں ریاستاں
واحد-اکائی صوبے
ہور ذیلی ونڈ
| ||||||||||
| پاکستان دیاں نوابی ریاستاں | ||||||||||
| ||||||||||
| ||||||||||
| ||||||||||
پاکستان دیاں نوابی ریاستاں (Princely states of Pakistan) برطانوی راج دیاں سابقہ نوابی ریاستاں سن جنہاں نے تقسیم ہند دے بعد 1947ء تے 1948 دے درمیان نویں ڈومنین پاکستان دے نال الحاق کر لیا سی۔
نواباں دا اختیار
سودھوبرصغیر توں اگست 1947ء چ قانون آزادی ہند 1947 دے تحت برطانیہ دی واپسی اتے برطانوی راج دے تحت کئی سو نوابی ریاستاں انہاں سارے ماتحت اتحاد تے ہور معاہدے جو برطانوی راج دے نال کیتے گئے سن توں مکمل آزاد ہو گئیاں۔ اوہ نویاں آزاد ریاستاں بھارت یا پاکستان وچوں کسس اک دے نال الحاق کرن لئی آزاد سن۔ دوجی شکل چ انہاں نوں ایہ اختیار وی سی کہ اوہ دوناں توں علیحدہ خود مختار ریاست دے طور اتے رہن۔
صرف دو نواباں نے اگست 1947ء نوں آزادی دے بعد پہلے مہینے چ پاکستان دے نال الحاق کیتا۔ پر مسلم اکثریتی آبادی دی ریاستاں وچوں زیادہ تر نے اک سال دے اندر پاکستان دے نال الحاق کر لیا۔ ریاست ہنزہ تے ریاست نگر سب توں آخری ریاستاں سن جنہاں نے 1974 چ پاکستان دے نال الحاق کیتا۔
پاکستان دیاں نوابی ریاستاں
سودھوسوات
سودھو
والی سوات، مینگل عبد الودود اگست 1947ء چ پاکستان نال الحاق کرن والے پہلے حکمران بنے۔ [۱] آخری والی مینگل جہاں زیب (1908-1987)، 1969 تک مکمل حکمرانی کردے رہے جدوں پاکستان نے مقامی بدامنی دے بعد سوات دا انتظام سنبھال لیا۔
خیرپور
سودھو
عامر علی مراد دوم حکمران خیرپور نے 3 اکتوبر 1947ء نوں پاکستان دے نال الحاق کر لیا۔ [۲]
بہاولپور
سودھو
اس دے علاوہ 3 اکتوبر 1947ء نوں کچھ تاخیر دے بعد بہاولپور دے نواب (یا امیر)، صادق محمد خان پنجم نے پاکستان نال الحاق دا اعلان کر دتا ، اداں اوہ پاکستان نال الحاق کرن والے تیسرے حکمران بنے۔ [۳]
چترال
سودھو
مہتار چترال مظفر الملک نے 15 اگست 1947ء نوں پاکستان نال الحاق دا اعلان کر دتا سی۔ [۴] پر رسمی طور پر الحاق 6 اکتوبر تک موخر کر دتا گیا سی۔ [۵]
ہنزہ
سودھو
ہنزہ جموں تے کشمیر دے شمال اک چھوٹی بوابی ریاست سی جو کہ تکنیکی طور اتے کشمیر دے مہاراجہ دے ماتحت سی۔ 3 نومبر 1947ء نوں میر ہنزہ نواب محمد جمال خان (1912-1976) نے محمد علی جناح نوں اک تار بھیجیا جس چ اسنے پاکستان نال اپنی ریاست دے الحاق دی خواہش بیان کیتی۔ [۶] ایہ عمل کشمیر دے 27 اکتوبر نوں مہاراجہ ہری سنگھ دے بھارت نال الحاق دے فیصلے دے اک ہفتے بعد آیا جدوں کشمیر چ بھارتی افواج داخل ہو گئیاں۔ ہنزہ دا باضابطہ الحاق 18 نومبر نوں ہوئیا۔ [۷] 25 ستمبر 1974 نوں مقامی مظاہرےآں دے بعد امیر ہنزہ دی حکمرانی ختم کردے ہوئے ذوالفقار علی بھٹو پاکستان وزیر اعظم نے ہنزہ نوں شمالی علاقہ جات چ شامل کردے ہوئے وفاقی حکومت دے تحت کر دتا۔
نگر
سودھو18 نومبر 1947ء نوں نگر جو کہ کشمیر دے شمال چ اک ہور چھوٹی وادی ریاست سی جس چ ہنزہ دی زبان تے ثقافت مشترک سی پاکستان نال الحاق کر لیا۔ [۸]
امب
سودھو31 دسمبر 1947ء نوں نواب امب محمد فرید خان تنولی نے پاکستان نال الحاق کر لیا۔ [۹] 1969 تک امب پاکستان دے اندر اک خودمختار ریاست دے طور اتے قائم رہی۔ نواب دی وفات دے بعد اسنوں شمال مغربی سرحدی صوبہ (موجودہ خیبر پختونخوا) چ شامل دتا گیا۔
پھلرا
سودھوپھلرا امب دے لاگے اک چھوٹی نوابی ریاست سی جس دی آبادی 1947ء چ 7،000 افراد اتے مشتمل سی۔ اسنوں شمال مغربی سرحدی صوبہ (موجودہ خیبر پختونخوا) چ شامل دتا گیا۔ [۱۰]
دیر
سودھو
نواب دیر جہان خان نے 1947ء چ پہلی کشمیر جنگ چ پاکستان دی حمایت چ اپنی فوج نوں بھیجیا سی، پر پاکستان نال الحاق 18 فروری 1948 نوں عمل چ آیا۔ [۱۱]
خانیت قلات
سودھو
خانیت قلات 15 اگست 1947ء توں 27 مارچ 1948ء تک آزاد ریاست دے طور اتے قائم رہی تے اس دے بعد اس نے پاکستان دے نال الحاق کر لیا۔ بلوچستان ریاستی اتحاد جنوب مغربی پاکستان دے علاقے چ 3 اکتوبر 1952 تے 14 اکتوبر 1955 دے درمیان موجود رہیا۔ ایہ اتحاد ریاست قلات، ریاست خاران، ریاست لسبیلہ تے ریاست مکران دے درمیان قائم ہوئیا تے اسدا دارالحکومت قلات شہر سی۔ 14 اکتوبر 1955 نوں ایہ خانیت ختم ہو گئی تے ایہ مغربی پاکستان چ شامل ہو گئی۔
مکران
سودھو
21 مارچ 1948 نوں خاران، مکران، تے لسبیلہ دے حکمراناں نے اعلان کیتا کہ اوہ سب پاکستان دے نال الحاق کر ریے نیں۔ [۱۲]بلوچستان ریاستی اتحاد جنوب مغربی پاکستان دے علاقے چ 3 اکتوبر 1952 تے 14 اکتوبر 1955 دے درمیان موجود رہیا۔ ایہ اتحاد ریاست قلات، ریاست خاران، ریاست لسبیلہ تے ریاست مکران دے درمیان قائم ہوئیا تے اسدا دارالحکومت قلات شہر سی۔ 14 اکتوبر 1955 نوں ایہ خانیت ختم ہو گئی تے ایہ مغربی پاکستان چ شامل ہو گئی۔
خاران
سودھو
21 مارچ 1948 نوں خاران، مکران، تے لسبیلہ دے حکمراناں نے اعلان کیتا کہ اوہ سب پاکستان دے نال الحاق کر ریے نیں۔ ۔ [۱۲]بلوچستان ریاستی اتحاد جنوب مغربی پاکستان دے علاقے چ 3 اکتوبر 1952 تے 14 اکتوبر 1955 دے درمیان موجود رہیا۔ ایہ اتحاد ریاست قلات، ریاست خاران، ریاست لسبیلہ تے ریاست مکران دے درمیان قائم ہوئیا تے اسدا دارالحکومت قلات شہر سی۔ 14 اکتوبر 1955 نوں ایہ خانیت ختم ہو گئی تے ایہ مغربی پاکستان چ شامل ہو گئی۔
لسبیلہ
سودھو
21 مارچ 1948 نوں خاران، مکران، تے لسبیلہ دے حکمراناں نے اعلان کیتا کہ اوہ سب پاکستان دے نال الحاق کر ریے نیں۔ [۱۲]بلوچستان ریاستی اتحاد جنوب مغربی پاکستان دے علاقے چ 3 اکتوبر 1952 تے 14 اکتوبر 1955 دے درمیان موجود رہیا۔ ایہ اتحاد ریاست قلات، ریاست خاران، ریاست لسبیلہ تے ریاست مکران دے درمیان قائم ہوئیا تے اسدا دارالحکومت قلات شہر سی۔ 14 اکتوبر 1955 نوں ایہ خانیت ختم ہو گئی تے ایہ مغربی پاکستان چ شامل ہو گئی۔
ہور ویکھو
سودھوحوالے
سودھو- ↑ Office of the Census Commissioner, Pakistan, Population Census of Pakistan, 1961: Census Report of Tribal Agencies (1961), p. 1/34
- ↑ Farhan Hanif Siddiqi, The Politics of Ethnicity in Pakistan: The Baloch, Sindhi and Mohajir Ethnic Movements (Routledge Contemporary South Asia Series, 2012), p. 130
- ↑ Umbreen Javaid, Politics of Bahawalpur: From State to Region, 1947-2000 (2004), p. 115
- ↑ Kuldip Singh Bajwa, Jammu and Kashmir War, 1947-1948 (2003), p. 141
- ↑ Axmann (2008), p. 273
- ↑ Z. H. Zaidi, ed., Jinnah Papers: The states: Historical and Policy Perspectives and Accession to Pakistan, vol. VIII (Quaid-i-Azam Papers Project, Government of Pakistan, 2003), p. 113
- ↑ Pakistan Horizon, vol. 56, Issues 1-2, p. 57: "Hunza and Nagar acceded to Pakistan on November 18, 1947, but the northern regions have not been merged into Pakistan proper, pending the determination of the status of Jammu and Kashmir."
- ↑ Pakistan Horizon, vol. 56, Issues 1-2, p. 57: "Hunza and Nagar acceded to Pakistan on November 18, 1947, but the northern regions have not been merged into Pakistan proper, pending the determination of the status of Jammu and Kashmir."
- ↑ Z. H. Zaidi, CHRONOLOGY OF ACCESSION OF STATES TO PAKISTAN in Quaid-i-Azam Mohammad Ali Jinnah Papers: The States (Quaid-i-Azam Papers Project, 1993), p. xxxix
- ↑ Sir Terence Creagh Coen, The Indian Political Service: A Study in Indirect Rule (1971), p. 144
- ↑ Z. H. Zaidi, CHRONOLOGY OF ACCESSION OF STATES TO PAKISTAN in Quaid-i-Azam Mohammad Ali Jinnah Papers: The States (Quaid-i-Azam Papers Project, 1993), p. xxxix
- ↑ ۱۲.۰ ۱۲.۱ ۱۲.۲ Siddiqi (2012), p. 60: "The rulers of the states of Kharan, Makran and Lasbela announced their decision to join the Pakistan dominion on 21 March 1948 and their respective rulers signed the official documents."