وحید الزماں کیرانوی
وحید الزماں کیرانوی | |
|---|---|
| ناظم تعلیمات دار العلوم دیوبند | |
| عہدہ سمبھالیا 1983ء توں 1985ء تک[۱] | |
| معاون مہتمم دار العلوم دیوبند | |
| عہدہ سمبھالیا 1985ء توں 1987ء تک[۱] | |
| ذاتی | |
| پیدائش | 17 فروری 1930 |
| وفات | ۱۵ اپریل ۱,۹۹۵ (عمر 65 سال) |
| مذہب | اسلام |
| فقہی مسلک | حنفی |
| تحریک | دیوبندی |
| بنیادی دلچسپی | عربی ادب |
| قابل ذکر کم | القاموس الوحید، القاموس الجدید، القاموس الاصطلاحی |
| مادر علمی | دار العلوم دیوبند |
| مرتبہ | |
وحید الزماں کیرانوی (1349–1415 هـ /1930 – 1995 م) اک بھارتی اسلامی عالم دین، عربی زبان دے مایۂ ناز ادیب و مصنف تے دار العلوم دیوبند وچ عربی ادب دے استاذ سن ۔[۱]
آپ ہی نے عربی بولی و ادب دی مشق و تمرین دے لئی دار العلوم دیوبند دی محبوب عربی انجمن النادی الادبی دی داغ بیل پائی سی۔[۲]
مڈھلا جیون تے تعلیم و تربیت سودھو
آپ 13 شوال 1348ھ مطابق 17 فروری 1930ء نوں اتر پردیش دے ضلع مظفر نگر وچ واقع کیرانہ نامی قصبہ وچ پیدا ہوئے سن ۔ ابتدائی حفظ و ناظرہ، عربی و فارسی دی تعلیم کیرانہ و جھنجھانہ وچ جاری رہی، فیر تعلیم دے لئی اتفاقاً حیدرآباد منتقلی ہو گئی، اوتھے آپ نے عربی زبان دی مشق و تمرین اک عربی عالم علامہ مامون الدمشقی نال کيتی۔ فیر 1367ھ مطابق 1948ء وچ دار العلوم دیوبند وچ آپ دا داخلہ ہويا تے 1371ھ مطابق 1952ء وچ دورۂ حدیث توں فارغ ہوئے۔ آپ دے اساتذۂ حدیث وچ حسین احمد مدنی، محمد ابراہیم بلیاوی تے محمد اعزاز علی امروہوی دا ناں شامل اے۔[۳]
درس و تدریس سودھو
1963ء وچ آپ دار العلوم دیوبند دے شعبۂ عربی دے استاذ مقرر ہوئے تے تقرری دے کے دو سال بعد آپ نے سہ ماہی مجلہ دعوۃ الحق جاری کیا، بعد وچ اس دے بدل دے طور اُتے پندرہ روزہ الداعی جاری ہويا، جو ماہنامہ دی شکل وچ ہن وی جاری اے۔ دار العلوم دیوبند وچ آپ دی تدریس دا دور؛ تِیہہ سالہ عرصہ اُتے محیط اے، جس دوران؛ کتاباں حدیث وچ شرح معانی الآثار، سنن نسائی ورگی کتاباں وی آپ توں متعلق سن؛ البتہ عربی زبان دی تعلیم و تدریس توں آپ دا زیادہ تعلق رہیا۔[۴]
تالیفات سودھو
آپ دی کچھ ناقابلِ فراموش لکھتاں مندرجۂ ذیل نيں:[۲]
- القاموس الوحید (عربی توں اردو لغت)
- القاموس الجدید (عربی توں اردو تے اردو توں عربی)
- القاموس الاصطلاحی (عربی توں اردو تے اردو توں عربی)
- القراءۃ الواضحہ: (مکمل تن حصے) جو بر صغیر دے بیشتر مدارس وچ درس نظامی وچ داخلِ نصاب اے۔
- نفحۃ الادب: ایہ وی بوہت سارے مدارس وچ داخلِ نصاب اے۔
- جواہر المعارف: (آپ نے اس کتاب وچ مفتی محمد شفیع دیوبندی دی تفسیر معارف القرآن توں اہم علمی و تحقیقی مباحث نوں جمع فرمایا۔)
- تقسيم الهند و المسلمون في الجمهورية الهندية: محمد احمد کاظمی دی کتاب تقسیم ہند تے مسلمان دا عربی ترجمہ