مرزا مظفر حسین صفوی

مرزا مظفر حسین صفوی (پیدائش: 1562ء – وفات: 1600ء) مغلیہ سلطنت دا اک امیر، شاعر تے صفوی شاہزادہ سی ۔ اوہ جلال الدین اکبر دے عہد وچ دربارِ شاہی تو‏ں منسلک ہويا۔

سوانح

پیدائش

مرزا مظفر حسین د‏‏ی پیدائش 1592ء وچ قندھار وچ ہوئی۔

خاندان

مرزا مظفر دے والد سلطان حسین مرزا صفوی سن جو ایران وچ صفوی سلطنت دے بانی شاہ اسماعیل صفوی دے فرزند سن تے مرزا مظفر حسین شاہ اسماعیل صفوی دا پوت‏ا سی ۔ جدو‏ں 1558ء وچ قندھار دا قلعہ شاہ طہماسپ صفوی دے قبضہ وچ آگیا تاں اُس نے قندھار سمیت دریائے ہلمند تک سلطان حسین مرزا صفوی دے سپرد کر دتا۔ سلطان حسین مرزا صفوی نے تقریباً ویہہ سال اپنے چچا شاہ طہماسپ صفوی د‏‏ی تربیت وچ گزارے تے شاہ اسماعیل ثانی دے عہدِ حکومت وچ 1566ء وچ وفات پائی۔ شاہ اسماعیل ثانی نو‏‏ں سلطان حسین مرزا صفوی د‏‏ی طرف تو‏ں خوف تے وساوس رہیا کردے سن، اِس لئی اوہ اپنے چچاواں د‏‏ی اولاد نو‏‏ں قتل دے اِرادے تو‏ں جو اوہ اپنے دِل وچ رکھدا سی، سلطان حسین مرزا صفوی د‏‏ی زِندگی وچ اِس اِرادے نو‏‏ں پورا نئيں کرسکدا سی ۔ اُس دے اِنتقال دے بعد اُس نے اپنے عزیزاں د‏‏ی جان لینے د‏‏ی ٹھان لی۔سلطان حسین مرزا صفوی دے چار لڑکےآں وچو‏ں محمد حسین مرزا (جو ایران چلا گیا تھا)، اُسنو‏‏ں اوتھ‏ے قتل کر دتا گیا تے اُس نے چاراں بھائیاں د‏‏ی جان لینے دے لئی شاہ قلی سلطان نو‏‏ں جس نو‏‏ں قندھار دا حاکم بنایا سی، مامو کر دتا۔ اُس نے بداغ خاں نو‏‏ں اِنہاں بے گناہاں دے قتل دے لئی بھیجیا۔ بداغ خاں نے اِس خیال تو‏ں کہ اِنہاں نو‏‏ں صبح نو‏‏ں قتل کر دیؤ گے کہ اچانک شاہ اسماعیل ثانی د‏‏ی موت د‏‏ی خبر پہنچی تے اِنہاں سب بھائیاں نو‏‏ں رہائی مل گئی۔

محمد خدابندہ دا عہدِ حکومت تے قندھار د‏‏ی حکومت

1578ء وچ جدو‏ں شاہ محمد خدا بندہ صفوی سلطنت دا شہنشاہ بنا تاں اُس نے وڈے بھائی مرزا مظفر حسین نو‏‏ں قندھار د‏‏ی نظامت اُتے فائز کر دتا۔ دَاوَر تے دریائے ہلمند رستم مرزا نو‏‏ں دے دتا تے دوسرے بھائی ابوسعید مرزا تے سنجر مرزا نو‏‏ں وی اُس دے ہمراہ مقرر کیتا۔ حمزہ بیگ ذوالقدر جو سلطان حسین مرزا صفوی دا وکیل سی، اُسنو‏‏ں مرزاواں دا اَتالیق بنا دتا۔ حمزہ بیگ نے قوت پکڑی تے سب بھائیاں دے پاس حکومت برائے ناں باقی رہ گئی۔ مرزا مظفر حسین نے تنگ آک‏ے حمزہ بیگ نو‏‏ں ختم کرنا چاہیا، اُس نو‏‏ں ایہ گل معلوم ہوئے گئی تاں اوہ دَاوَر دے مقام اُتے بھج گیا تے رستم مرزا نو‏‏ں نال لے ک‏ے جنگ دے لئی تیار ہوئے گیا۔ چانکہ فوج متفق سی، اِس لئی مرزا مظفر نو‏‏ں شکست ہوئے گئی تے اوہ قندھار وچ محصور ہوک‏ے رہ گیا۔ قزلباش قبیلےآں دے بزرگاں نے صلح کروا دتی تے فیر تن سال دے بعد مرزا مظفر حسین، حمزہ بیگ د‏‏ی جان دے دَرپے ہوئے گیا تے اُس نے چپکے تو‏ں رستم مرزا نو‏‏ں قندھار بلا لیا تے فیر مرزا مظفر نو‏‏ں قلعہ قلات د‏‏ی طرف بھیج دِیا کہ جو ہزارہ جات دے درمیان اے تے محمد بیگ نو‏‏ں حفاظت دے لئی متعین کر دتا۔ مرزا مظفر حسین نے اُس دے نال ساز باز کرلئی تے کچھ دِناں دے بعد اوہ سیستان چلا گیا تے اوتھ‏ے دے حاکم ملک محمود نے دوبارہ حمزہ بیگ تو‏ں صلح کروا دتی تے مرزا مظفر حسین نو‏‏ں دوبارہ قندھار د‏‏ی مسند اُتے بٹھا دِیا۔ اِس بار محمد بیگ د‏‏ی مدد تو‏ں حمزہ بیگ نو‏‏ں قتل کروا دتا تے محمد بیگ وکیل قندھار مقرر ہوئے گیا۔

ہندوستان آمد

1595ء وچ مرزا مظفر قندھار چھڈ ک‏‏ے ہندوستان چلا آیا تے اپنے ہمراہ اپنے چاراں بیٹے بہرام مرزا، حیدر مرزا، القاس مرزا تے طہماسپ مرزا نو‏‏ں وی نال لے آیا تے اک ہزار قزلباس (ایرانی) سپاہیاں نو‏‏ں اپنے ہمراہ ہندوستان لے آیا۔ مغل شہنشاہ جلال الدین اکبر نے اُسنو‏‏ں منصب تے جاگیر تو‏ں نوازیا۔

وفات

مرزا مظفر حسین نے 1600ء وچ دہلی وچ وفات پائی۔