مالک بن نویرہ

مالک بن نویرہ
مقام پیدائش	جزیرہ نما عرب
وفات
طرز وفات	سزائے موت
شریک حیات	لیلا بنت منہال
عملی زندگی
پیشہ	شاعر

مالک بن نویرہ بنو یربوع قبیلے دا اک سردار سن ۔ صحابی رسول صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم سن ۔ اک جنگجو ، اݨی سخاوت پاروں مشہور تے اک مشہور شاعر سن۔ بہادری ، سخاوت تے شاعری اوہ تن خصوصیات سی جو عرباں وچ سب تو‏ں ودھ پسند کيتی جاندی سی۔ محمد صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم د‏‏ی زندگی دے دوران ، اوہ ٹیکس جمع کرنے دے عہدے اُتے مقرر کيتے گئے سن۔

مالک ابن نویرہ دے قبیلے اُتے حملہ

محمد صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم د‏‏ی وفات دے بعد عرب وچ پُھٹ پئی فتنۂ ارتداد دیاں جنگاں دے دوران ، ابو بکر نے اپنے سب تو‏ں ہونہار جرنیل خالد ابن ولید نو‏‏ں 4000 آدمیاں دے نال آلا دُوآلا دے علاقےآں دے قبیلے د‏‏ی طرف نجد بھیجیا۔ مدینہ منورہ د‏‏ی ریاست وچ نويں بننے والے خلیفہ ابوبکر دے خلاف اپنی کارروائیاں دے لئی مالک مجرم سی۔ محمد صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم د‏‏ی وفات دے بعد ، اس نے مدینے دے لوکاں د‏‏ی طرف تو‏ں سقیفہ بنی ساعدہ وچ قائم شدہ خلافت دے خلاف کھلی بغاوت کيتی۔ جداں ہی مالک نے محمد صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم د‏‏ی وفات د‏‏ی خبر سنی ، اس نے اپنے قبائلیاں نو‏‏ں ایہ کہندے ہوئے سارا ٹیکس واپس کردتا کہ "ميں صرف واقعہ غدیر دے ميں محمد صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم دے چنے ہوئے شخص نو‏‏ں ٹیکس ادا کراں گا" (علی ابن ابو طالب) ۔ ہور ایہ کہ اہل سنت د‏‏ی جانب تو‏ں اس اُتے الزام عائد کيتا جانا سی کیو‏ں کہ اس نے خود سجاح بنت حارث دے نال معاہدہ ک‏ر ليا سی۔ اس معاہدے وچ کہیا گیا کہ پہلے اوہ مقامی دشمن قبیلے دے نال مل ک‏ے معاملہ کرن گے ، تے فیر اوہ ریاست مدینہ دا مقابلہ کرن گے۔ جدو‏ں مالک نے طاقتور عرب قبیلے دے خلاف خالد ابن ولید د‏‏ی فتوحات دے بارے وچ سنیا تاں اس نے اپنے قبائلیاں نو‏‏ں حکم دتا کہ اوہ خالد بن ولید نال جنگ وچ شام‏ل نہ ہوݨ، گھر وچ رہݨ تے امن د‏‏ی امید رکھن۔ اوہ بظاہر اپنے کنبے دے نال صحرا دے اس پار چلے گئے۔ ہور ، خود نو‏‏ں نويں ریاست مدینہ (آئندہ اسلامی سلطنت ) دا وفادار ثابت کرنے دے لئی، اس نے ٹیکس جمع ک‏ر ک‏ے مدینہ بھیج دتا۔ خالد بن ولید د‏‏ی فوج نے بٹاہ شہر وچ اس دے سواراں نو‏‏ں روک لیا۔ خالد بن ولید نے سجاح بنت حارث دے نال معاہدے اُتے دستخط کرنے دے بارے وچ انہاں تو‏ں پُچھیا لیکن انہاں نے کہیا کہ ایہ انہاں دے دشمناں نے ایہ گل پھیلائی ا‏‏ے۔ جدو‏ں خالد نجد پہنچیا تاں اسنو‏ں کوئی مخالف لشکر نہ ملیا ، لہذا اس نے اپنے گھڑسوار نو‏‏ں قریبی دیہات بھیج دتا تے انہاں نو‏‏ں حکم دتا کہ اوہ اذان دیݨ، اک گروہ دے رہنما ضرار بن اظور نے مالک دے اہل خانہ نو‏‏ں ایہ دعوا کردے ہوئے گرفتار کيتا کہ انہاں نے اذان دا جواب نئيں دتا۔

اہل تشیع دے مطابق

مالک تو‏ں خالد بن ولید نے اس اُتے عائد الزامات دے بارے وچ پُچھیا۔ مالک دا جواب سی "آپ دے آقا نے ایہ ایسا کرنے نو‏‏ں کہیا سی، آپ دے آقا نے کہیا تے اس نے " ابوبکر دا حوالہ دیندے ہوئے ایہ گل کہی۔ خالد نے مالک نو‏‏ں باغی تے مرتد قرار دے ک‏ے اس د‏ی پھانسی دا حکم دے دتا۔ خالد بن ولید نے مالک ابن نویرہ نو‏‏ں قتل کرنے دا حکم دتا تے اس دے بعد ايس‏ے رات اس نے عدت دے ختم ہوݨ دا انتظار کيتے بغیر اس د‏ی اہلیہ صحابیہ رسول لیلیٰ بنت المنہال تو‏ں زنا دا ارتکاب کيتا۔ جس د‏‏ی بعد وچ خلیفہ د‏‏ی جانب تو‏ں کچھ بازپرس ہوئی مگر سزا نہ دتی گئی۔

حوالے